HET VADERLAND Kleine aankondigingen : 1 fr. per regel Groote id. bij overeenkomst Dienstaanbiedingea : voor gereformeer-den kosteloos. Belgisch dagblad, voork^pjg te Pafijs, 3, Place Ses Deux-Écus, 3 LEO VAN GOGTMGM, Direetew Bet nummer : 5 centiem (Front en FranJjrljkJj 10 centiem (andere landen). Per maand (vooruitbetaald) : Frackrijk 1.75 fr« Engeland 2 sh. Holland 1 gld. 25. Elders 3.00 ftv - HET VREDESVRAAGSTUK Na Wilsons antwoord Een Duitsche nota in voorbereiding OOSTEMIMS EN TVRKIJE'S HÔVDING HET VREDESVRAAGSTUK OOSTENRIJK'S EN TURKIJE'S HOUDING Gansch. de vers bij de bondgenooten brijsl eenstemmig Wilsons wij s antwoord : het is aan Duitschland nu om iîcIi te redden vit den strik, dien het aan ' de bondgenooten wilde spannen. Dank aan de vragen door -président \ iWilson gesteld, kan Duitschlands regee-S ring liet schijnheilig haar volk tôt ge-tuigen nemen dat zij aldus gedaan heeft I m den vredè te verkrijgen, dat ailes ijdel bleef en dat er dus maar moet, voortgestreden worden tôt het zure ein-| de toe. Indien Duitschland nu wil.., PRESIDENT WILSON WACHT EEN ANTWOORD Uit Washington seint men : De « Associated Press » meldt dat président Wilson in conferentie is ge-weest met generaai March, minister van oorlog, en met M. Lansing, minister van buitenlandsche zaken. Men weet dat président Wilson be-feid is handelend op te treden zoodra de Duitsche rijkskanselier, prins Max van Baden, op de gestelde vragen zal geantwoord hebben. Men moet duidelijk begrijpen dat het ! niet in de bedoelingen ligt van président Wilson om met Duitschland eene reeks diplomatische gesprekken aan te van-pan, die geen uitsJag zouden opleveren. £ BONDGENOOTEN EENSCEZIND Uit Londen : De Britsche regeering heeft président Wilsons antwoord aan den Duitschen kanselier in mededeel'ing gekregen. Men zegt in het ministerie van buitenlandsche zaken dat de bondgenooten het voïkomen eens zijn over dit vraag-Etuk.— Berlijii gaat antwoorden Men kan zich gemakkelijk voorstelSen Met welke ontroering men Woensdag in Duitschland het telegram ontving dat président Wilsons antwoord samen-vatte.Volgens het Berliner Tageblatt had op 7 October het gerucht reeds de ronde gedaan in Berlijn dat président Wiison de Duitsche voorstellen verworpen had. De indruk was ontzettend. In andere steden, integendeel, had men aangekondigd dat de wapenstil-Stand werd toegestaan. Dit bericht werd aangepîakt en de be-Jfolking gaf lucht aan hare tevreden-tieid,r De Strassburger Post vend deze hou-ding vanwege de bevolking « onwaar-idig ». Nu de nota bekend werd, hoopt men *og : de regeering kan immers voort-•preken.De Duitsche regeering schijnt van nu 8f een antwoord op de Amerikaansche nota voor te bereiden. Eene Wolff-nota van 9 October zegde •nderdaad : « Men bezit den officieëlen tekst nog toiet van président Wilsons antwoord en ^fit kan dus nos; niet aan een grands? wderzoek worden onderworpen. Toch schijnt liet reeds dat verder uitleg van-wege de Duitsche regeering za! noodig z'jn. De regeering zal dus met zorg Moeten beraadslagen over het passende Sntwoord. » MOET LUDPNDORPP SVIEE BERAADSLAGEN ? Zeker is het dat te Berlijn belangr'.j-coriferentiies gaan pla&ts grijpen orn n antwoord voor te bereiden op prévient Wilsons nota. Waarschijnlijk is het om aan de be-^dslaging deel te nemen dat generaai Mdendorff Woensdag avond in Ber-"Jû is toeeekomen. WAT EEN DUITSGN BLAD ZEGT OVER DE ONTRUIMING Uit Zurich heeft men : Volgens het « Neues Stuttgarter Journal » moet men van voor af aan de vraag der bondgenooten om al de bezet-t-e gewesten te ontruimen niet gewoon verwerpen. De legerstaf alleen moet in-zien of dit mogelijk is, zonder dat Duitschland zich van zijne verdedi-gingskracht berooft. « Dus zal het publiek de beslissing van de legeroversten moeten aanvaar-den. » DE BEURSCRISIS Bern, 10 October. — Na de gebeurte-nissen der laatste dagen is het wel be-langrijik aan te stippen dat de Duitsche beurzen eene erge crisis doormaken. Nijverheidswaarden ondergingen een zoo sneJle en zoo onrustwekkende da-ling dat de groote bankhuizen het noodig oordeelden tusschenbeide te komen om de koersen te redden. Een oogenblik schenen zij daarin te zullen gelukken, maar sedert 3 October is ailes weer aan het dalen gegaan. De « Munchner Post » van 8 October zegt dat die dag een echte dag van pa-nie kwas, #iog erger dan den dag na de oorlogs verkl aring. ] In Oostenrijk STAKINGEN TE W EEN EN Bern, 10 October. — Een gedeelte van het trampersoneel in de Oôstenrijksche hoofdstad staakte Woensdag morgen den arbeid. Op een zeker aanta! lijnen is het ver-keer teenemaal onderbroken. De be-dienden eischen verhooging van den duurtetoeslag en vragen dat men hun levensmiddelen en andere onmisbare artikefen aan de hand de/. EEN DUITSCHE GETUIGENIS Amsterdam, 10 October. — De Frankfurter Zeitung schrijft : Nog nooit verkeerde Oostenrijk in een zoo ergen toestand als nu. Zijn bestaan en zijne eenheid Soopen gevaar. +9 — Turkije en de aîzoaiderlifke vrede Uit Geneve wordt gemeld : Volgens inlichtingen door Turksche personen van aanzien verstrekt, is de nieuwe Turksche regeering vast beslo-ten, indien de nota aan président Wil* son zonder uitslag bSijft, om zich on-middellijk van Duitschland af te schei-den en den afzonderlijken vrede aan te vragen. **# [Deze beslissing zal wel niet zonder verband zijn met het bericht dat de Bul-garen tegen Constantinopel zouden wil-len oprufcken. Anderzijds vèrzekerde de « Daily Te-legraph »> eergister dat er reeds onder-handelingen met Turkije aan den gang zijn. — Red. « Vaderl. »]. j . . . —n/i/i/iyi/». . . t . OP DEN BALKAN CavaSla genomen Uit Saloniki wordt volgend Grieksch legerberùcht overgeseind : Onze troepen, die in Oostelijk Mace-donië oprukken, bereikten de lijn Star-tista, Vrondoe, Porna, Rodivolosf Pra-va en Cavalla. De stad Cavalla was, zoowel als Sé-rès, in een ellendigen toestand tengevol-ge van de gruwelen door de Bulgaren Kepleegd. OP HET BELGISCH FRONT Verlosten uit Oost-Nieuwkerke Mien schrijft ons : Gaan wij de verloste Belgen eens be-kijken ? vroeg mdjn vriend de fotograaf. Verloste Belgen ? .Ta wel. Boeremeoschien van Oost-Nieuwkerke. Ze verblijven in het Bree-kamp, nabij Woesten. Of ik die menschen van naibij w-ilde* zien ! Dadelijk begaven we ons op weg. Na 't voorwerp van ons bezoek van naal-tje tôt draadje verteld te hetoben, ver-leende de voorloopig aangestelde overste van het Breekamip ons toelating. In een oude schuilloods, huist gansch de famili© : moeder, zoon, twee doch-ters. Met eenige vriendelijke woorden en wat cigaretten wordt onze kenndsmaking bezegeid. En wij nemen notas : — Hoe is uw naam ? — Gustaaf de Brabander. — Zijt ge alleen ? — Neen, met mijn moedôr en twee zusters : Leonie en Maria. — Wie heeft er u verlost ? — De Belgen. — Wanineer ? — Verleden Maandag om 9 uur. — Waart g© verheugd ? De moeder, die trots haar gevorderden ouderdom nog flink te been is, — zij telt 70 jaar —■ onderbreekt : — Verheugd ! Wel Menheere, wij zijn de Belgen om den hais gevlogen. — Wisten de Duitschers dat de Belgen gingen aanvaîlen ? — • Neen. Ze dachten dat 't Engelschen waren. — Hebt ge 't bombardement gehoord, den nacht van 27 en 28 September ? 'k Geloof I We woonden het dicbtst bij het front. In onze schuur en stallin-gen logeerden wel hondierd soldaten, vooral paardenvolk. Die deden 't vervoer voor de statie van Sleyhage. Rond den drieën schoot ik wakkei'. De obussen vielen rond onze hofstêe. De Duitschers, die bij ons woonden, vluchttein been. Ze lieten ailes in den brand. Ik heb zelfs een ondero'fficier gezien, die op zijne zokken wegliep. Zijt ge in den kelder gekropen ? 't Wijfke schudt den grijzen berimpel-den kop: — We wisten dat de Engelschen ons kwamen verlossen en we zijn stillekens in de keuken gebleven. Lieve Hemel : wat waren we tevreden toen w© de Duitschers er zagen van onder muizen. — Hebt ge veel te lijden gehiad van de Duâtsohers ? — In 't begin wel. Ze eischten wat ze lustten. Soms betaalden ze maar steeds aan den ouden prijs. — En 't- eten ? — Hier te lande ging het nog wel. In de steden lijden de menschen echter hon-ger.— En de Duitschers ? — Die hebben niiet te veel me©r te eten. Bijwijlen, als er een paard doodviel, kregen zij wat vleesch onder den tand. Ik heb soldaten gezien, die korstjes be-sehimmeld brood verzameldien. en in een biikken doos naar Duitschland stuur-den. Wij moesten al onze tarwe afstaan. Maar we gaven natuurlijk ailes niet en verborgen steeds eenige zakken in 't stroo. 's Avonds, in 't geheim maalden we dan eenige kilo's in eein koffiemo-lentje. Zoo hadden we bloem om buiten af wat brood te bakken. — Wie gaf er u brood ? ■— Het komiteiit. We ontrvingen 8 kilo-gram brood per week voor ons allen. 's Nachts, als die patatten wat groot wer-den, moest er altijd iemand op 't veld biijven waken want de soldaten roofden ,den al. — Waart ge bang van de Duitschers ? — Bang ! zegt het wijfken. Voor vier weken heb ik nog moedermensch alleen tegen acht Duitschers gevochten, die no-ten van de boomen knuppelden. We moesten altijd ons fruit inleveren en wanneer er zooveel niet was als ze ge-schat hadden, den kregen we boet ! — Gaven ze u nooit wat van hun eten? i — Wat zouden ze menheere. En wat konden ze geven : ze hadden niets dan liuzen en vlooien. — Zijt ge sinds 1914 op uiw hofstede 'gebleven ? — Neen. Den In Oogst 1917, met 't En-gel sch-Fransch offensief, hebben de Duitschers a.1 de burgiers doen weggaan. We hadden juist een half zwijn in de kuip geizouten. We staken 't in den grond en toen we 9 maanden nadien weerkeerden vonden we ons half zwijn-tje in goeden staat terug. — Hebt ge nog iets van uw huisraad kunnen redden ? — Ailes, ons paard, een koe, 3 konij-nen. b hennen en ean haantie. Onze meu- belen hebben de Belgen met een auto-mobiel naar hier gevoerd. Ze toondlen me het schamel huisraad dat hun «dugout» meubileert : matras-sen, een Leuvensohe stoof, een ijzeren oed, koffers en kisten, een manke tafei, 2 stoelen, potten en pannen. — Als 't nog te herbeginnen was, zegt de zoon, dan zouden we vluchten met al de menschen. We hebben veel afgezien met die (hij zoekt een passend woord) die stinkerds. Als er een te kreveeren lag voor mijn voeten, en ik kon hein redden met 'ne® dlruppel water, zou ik 't hem weigeren. Ik noodig hen uit even te poseeren voor mijn vriend den fotograaf. — Ons portret trekken lacht het moeder ke. Wel, wel toch ! Maar Leonie, de dochter schikt haar kapsel en 't is met cen beetje spijt in de stem dat ze zegt : — O menheere ! als ik nu toch mijn schoone lkeederen aan had ! Maar mijn fotograaf, die altijd een antwoord op die lippen heeft, zegt met een hoofsch lachje, dat schoone meisjes geen schoone kleederen behoeven en «trekt» ze ge-lijk ze ons uit het verloste gebied toe-kwamen, stralend van geluk en de oogen schitterend van genoegen. HOE DE DUITSCHERS DE VLAMINGEN AFBEULDEN Twee Fransoben, die korten tijd gele-cien uit Kamerijk ontvluchtten, vertel- i(B) : Zekeren dag kwamen 12000 Vlamin-gen door de Duitschers uit hun land onr,-voerd te Rieux aan. Hunne beulen deden ze op stroo slapen in een lijmfabriek tusschen Irvuy en Rieux. De vijand spoorde hen tôt werken aan, dcch allen weigerden. Men liet ze dan 3 dagen zonder eten en eischte hen ten tweeden maie ien arbeid op. Nieuwe weigering. Dan ontnamen de Duitschers hen ge-durende 5 lange dagen aile voedsel en uitgeput, bijna van honger omkomend, moesten ze wel beginnen. 't Was om eemen ijzerenweg te leggen, die de lijn Kamerijk-Lequemoy met Ka-merijk-Valencijn zou verbinden. Heel het uitcrlijke dier werkfljedlen ge-tuigde van den tegenzin, waarmede ze den vijand dienden. Wij hebben ze op 't werk met hunne handen in hunnein zak zien staan en enkel wanneer een Duitsche officier voorbijging leunden ze op hunne schup om zoo maar den schijn van werken te hebben. Zij kregen nau-wolijks eten genoeg om niet te bezwij-ken.Oude biikken doozen raapten ze op orn lançs den weg er een weinig voedsel uit te sçharten.De burgers geven hen in 't geniep een weinig van hunne schaar-sche levensmiddefen en vrouwen, dik-wijls door de Duitschers met den kolf van 't geweer teruggestooten, kwamen van tijd tôt tijd hen in holleblokken wat soep te drinken geven. O, wat was dit ailes grUwelijk ! DE ONTRUIMING VAN DE BELG8SCHE KUST Uit Amsterdam wordt geseind : De «Nieuwe Rotterdamsche Courant» verneemt uit Aardenburg : De mannen van 15 tôt 45 jaar worden . ut; de BeJgische dorpen door de Duitschers weggevoerd'. De ontruiming is begonnen in de omstreken van de kust. Een Duitsch officier zou gezegd hebben aan een berichtgever van hoogerge-noemd blad : « Indien die Belgen met ons mêegaan, zullen zij niet moeten vechten, terwijl, indien de Engelschen aankomen. zij zullen moeten vechten en tegen ons. » [Dat laatste zal het vooral zijn dat den Dintscher in het hoofd speeld : «Tegen ons». Overigens mag men hier wel zeg-gen dat ds jongelieden, die den laatsten tijd in het bezette gebied doorbrachten, mot ingelijfd worden, ten minste niet gedwongen. Zoo spreekt een besluit-wet. Red. «Vaderl.»]. Het vee en de paarden worden ook in talrijke plaatsen weggenomen en oost-waarts verzonden. •c Niettegenstaande dit ailes, zegt de m an van de «Nieuwe Rotterdamsche Courant», heb ik den indruk dat de Duitschers weerstand zullen bieden tôt het uiterste toe en dat goed gewapende troepen nog voorfc'anden zijn tusschen Roes-seiaere en de zee. » l 1 Leest op de tweeds blad zij de Voor de soldaten 1 KRIEKENSTEELTJES SPAREN.... door LEO VAN CGETHEM OP HET WESTEBFBONT LE CATEAU j" Vaux-Ândigny, Avesnes, Rieux, Thun-Saint-Rartin Estrun, Rouvroy door de Britten genomen —— tjMgnQijrC» tr f* 'jJ-1' '3r ~ Rond Saint-Quentin, aan de Oise, de Ailette en de Aisne, in Champagne is de vijand in aftocht De Fraaschea nsmen vele durpea en gevaagcaen WAAR GAAN ZIJ HEEN ? vendig geleiden aanval het dorp Liryf Sedert eergister beleven wij weer, na en gevangenen. €CTiioB daqen v€Tj)oozi7i(/. QTOOtô oebeur- tenissen. BRITSCH LECERBERICHT De Britsche vordering versnelde nog VAN DEN NAMIDDAC den loop van den vorigen nacht en Gister avond hebben onze troepen, gtster morgen hernam de handeling nog on,danks een toeneimenden weerstand, m nieuwe sectors. Op nieuwe punten hunne vordering voortgezet. wordt de vijand teruggedreven en hij Vroeg in den nacht namen onze deta- 7iio et nu wel, op zijne schouders, de be- chementen stelliingen in aan bel den ziij- dreiging voelen wegen van een onver- den van de baan Kamerijk-LeCateau, biddelijken wil, van een onbegrensde °P min der dan twee mijlen van L© Ca- maclit. t'eau a^- Eenheden met oversten en al gaven Het gevcht duuri voort ten zuiden zich reeds over. Het waren nog maar van de groote baan, van weerszijden ldeine eenheden, maar dit bewijst toch van Caudry en ten oosten van Kame- dat de vijand niet meer zoo lenig is in rijk, waar wij vorderingen maakten. zijne bewc.gingen als vroeger. In den sector tusschen de Scarpe en Het feit dat onze bondgenooten, in de Lens maakten onze verkenners vorde- nieuwe dorpen, die zij heroveren, vele ringen. Zij zijn in voeling met den vij- inwoners beginnen te vinden, getuigt ook and ten westen van de algemeene lijn coor de overijldheid waarmêe de Duit- Vitry-en-Artois, Izel-lez-Equerchin, schers aftrekken. Rouvroy. En die aftochi, aan den vijand opge- ' Wij namen Satlaumines en Noyelles. drongen, schijnt nog nieuwe uitbreiding britçph irrpdrcdirur te zullen nemen. 8R1 T?C" *-|JE.J.™CH ' Reeds neemt men in sommige sectors „ , , , j j vnortcekenen waar van een aftocht, Dezen ocuhtfnld , vordwden wij nog wiens belang nog niet kan worden voor- =ansc f'' slagfronte, overal vor- zien, maar die, voorzeker, niet plaatse- W1J sne^ niettegenstaande de po- lij zal biijven. gingen door de achterhoeden m het Indien icij daar nog bijvoegen dat er, werk gesteld om ons tegen te houden. op een ander gebied, over aanstaande ge- naderen de groote bosschen ten beurtenissen gesproken wordt, die wij oos^en van Bohain. nog niet mogen in 't openbaar aanraken, _ ^^3 zy'n ',n V aux-Andigny gedrongen. mogen wij qervM de hoop koesteren dat ^en noorden van deze plaats hebben het. lijden en strijden van ons volk ten de algemeene lijn van de Selle bé- emde loopi. reikt, vanaf Saint-Souplet tôt in de om- A. B. streken van Solesmes, en wij hebben Cateau genomen. WAT DE DUITSCHERS Ten westen van Solesmes hebben wij, IN KAMERMK DEDEN Avesnes, Rdeux en Thun-Sain>t-Martin De beschaafde wereld zal met afgrij- genomen. zen en verontwaardiging de nieuwe Ten westen van het Scheldekanaal; misdaad vernemen, waaraan de Duit- naal namen wij Estrur®. schers zich plichtig maakten op het 1° de steden en dorpen teruggenomen oogenblik zelf dat zij den vrede af- ;n den loop van dezen dag hebben wij t smeëkten. talrijke burgers gevonden, waarvan Toen de Britsche troepen in Kamerijk 2.500 te Caudry. binnenkwamen, zagen zij m&t verwon- Ten zuid-oosten van Lens hebben onde ring dat de stad vrijwel ongeschon- ze troepen opnieuw vordering gemaaikt den was, Maar van tien u<ur 's morgens €n hebben Rouvroy veroverd. af, boorde men ontoloffingen in al de FRANSCH LECERBERICHT wijiken van de stad. ^ VAN DEN NACHT rerzelfdertijd onstond brand op ver- rpfin 003j-en van Saint-Quentin gaan schil'lende plaatsen en weldra waren de W1^ VOort de vijandelijke achterhoeden straten nabij de hoofdlkerk, het belfort aohtervolgen. Wij zijn 6 kilometers en de « Place d'Armes » in een reusach- gevorderd op zekere punten en hebben tigen brandstapel herschapen. onze lijnen gebracht tôt ten oosten van De Duitscheris hadden namélijik, voor Seboncourt, grenzen van Berna>nlle, ten hun vertrek, op vele plaatsen, bommen oc.5ten Van Montigny, Montigny-sur-Ar- neergelegd, die lijik een wekker gere- ronaise en Bernot. Wij hebben verschei- geld waren en eersit uren la ter moesten ^eiîe dorpen bezet waarvan Fieulaine, ontploffen. Neuvillette, Regny, Chatillon-sur-Oise, De zuiidiwesterwind deelde het vuur Thenelles. me.de aan de overige gedeelten van de Tusschen de Ailette en de Aisne werd stad. de vijand door onze drukking weerszij- Nog hoort men ontploffingen. den de Chemin des Dames verplicht over [Onze levers zullen zich door een een- de Oisevaart te trekken. voudigen oogslag op het zichtje van Ka- Wij hebben Beaulne-et-Chivy, Ver- merijk fin dit nummer) kunnen overtui- neuil, Courtonne en Bourg-et-Comin be- gen dat de Duitschers hier weer echte zet. Over de Aisne, ten oosten van Œully kunstscihatten moedwillig en noodeloos hebben wij Pargnan, en Beaurieux ge- hebben vernield. romen. Meer ten oosten, ten noorden Maar Duitschland «zal» betalen ! van Berry-au-Bac hebben wij terrein ge- Red. «Vaderland»]. wonnen en gevangenen genomen. Ten zuiden van de Oise bezetten wij FRANSCH LECERBERICHT Servais. VAN DEN NAFVHDDAG jn Champagne gaat de vijand in afin den loop van den nacht werd de toc ht. Wij zijn voorbij de doirpfert Lîry, vijand voort achtervolgd ten oosten van Monthois, Challerange en grenzen aan Saint-Quentin. Mont-Saint-Martin en Saint-Mor&l. Wij bezetten het bosch van Landrî- Meer rechts zijn wij over de Aisne ge- court, en overschreden Beautroux en trôkken tegenover Termes, dat wij be- Fontaine-Notre-Dame. zetten. Wij hebben voet gekregen in de1 ■ Ten noorden van de Aisne hebben statie van Grandpré waar wij vele ge- onze troepen den vijand krachtiig voor vangenen namen. zich uit g&stooten in het gewest ten oosten van Ôstel. BELGISCH LECERBERICHT Wij houden de hoogvlakte van Croix- Een vijandelijke overval, in den nacht sans-Tête bezet. van 9 op 10 October, op onze posten van Wij overschreden de vaart van de de streek van Moorselede, bleef zonder Aisne meer oostv/aarts, in de omstreken uitsiag. Wij maakten gev angenen. Ar- van Villers en Prayères. tilleriebedrijvigheid op gansch het front In Champagne .namen wii bi| een le- gedurende den dag van 10 October JAARCANG, Nr 928. - VRIJDAC, ii OCTOBER 1918 W J- " ■ w - . . . .. . ■ . I'

Er is geen OCR tekst voor deze krant.