BORGERHOUT, 12 OCTOBER 1918 10 Centiemen Nr 41, 41* Jaar HET VLAAMSCH HEELAL Allés in te zenden vôôr Donderdag middag — Inschrmvingsprijs : 5 Frank — Weekblad voor ¥Iaamsche en Algemeene Belangen Bdreel en Drbkkerij : Carnotplaats 65 Aankondigingen : 20 Centiemen den regel Vrede en Verzoening Vele menschen begrepen vôôr den oorlog de weldaden van den vrede niet, \ althans van den vrede tusschen de vol- 1 keren. De oorlog was voor de groote jj meerderheid een onbekend iets, en waren j er liefhebbers van krijgsbedrijf en van \ soldaterij, dan was dit louter uit eene \ geaardheid, die hen tôt geene opofferingen | aanzette. 't Was niets anders dan eene j liefhebberij om den tyd te dooden maar ? geene menschen. * * * Thans zal het begrip van den vrede bij de huidige geslachten diep indringen. Klein en groot hebben ondervonden wat oorlog is, zelfs dan wanneer zij persoon- I lijk buiten de groote gevaren bleven. Thans ook heeft het woord « vrede » eene !j groote kracht, want het minst dat er over gesproken wordt, met het vooruitzicht een einde aan den wereldoorlog te zien, komt er eene beweging van voldoening te voorschijn, die tôt de meest hoop voile gedachten leidt. * * * Vrede alleen is echter niet voldoende. Na een hevigen strijd die door vrede eindigt, moet deze bezegeld worden door : « verzoening », die ailes doet vergeven en vergeten. Maar dat zoo iets moeielijk te bereiken is, wordt voldoende weergegeven door het spreekwoord : « vergeven wel, maar vergeten niet ». * * * Dit is geen volledige vrede zoomin tusschen landen als tusschen personen. Van den vorigen strijd en van de vorige | vijandschap blijlt altijd iets over, hoe welgemeend de vrede gesloten en opgevat is geweest. Vele misprijzing en minachting tusschen de volkeren, of tusschen de volksstammen van een en hetzelfde land, komt nog voort uit vorige oorlogen, al luide het wachtwoord bij het sluiten van elken vrede : «oude veeten zijn vergeten». * * Ondanks den vrede die eenmaal komen jj moet en een einde zal stellen aan den t huidigen wereldoorlog, zal hij geen einde kunnen maken aan al den wrevel die tusschen de volkeren heerscht. Jaren en eeuwen lang zal hij zijne nadeelige gevolgen doen gevoelen, niet enkel onder stoffeîijk, maar ook onder zedelijk oogpunt. * * Het zedelijk peil der bevolking zal diep gezakt zijn en nog moeielijk op zijn vorigen stand, die reeds veel te wenschen j liet, kunnen terug gebracht worden. De beschaving in 't algemeen zal er erg onder te lijden hebben. gelijk het vroeger tijdens en na aile volksrampen het geval is geweest. * * * De vijandschap tusschen het volk van een zelfde land zal insgelijk aangegroeid zijn. De talrijke misdaden, misbruiken en wantoestanden door den oorlog opgewekt, zullen eene bron van twist en tweedracht zijn in vele middens die er door te lijden hadden. De woeker, de uitbuiting van het volk en meer andere nadeelen, zullen een beletsel zijn om een volkomen vrede te doen heerschen. * * * De vrede tusschen de oorlogvoerende landen is dus ailes niet, zelfs niet wanneer die landen er konden toe besluiten dien vrede met eene algemeene verzoening te te bezegelen. Het menschdom heeft dien-aangaande nooit bewijzen van inschikke-lijkheid gegeven. Maar met dien vrede op oorlogsgebied zullen wij toch reeds mogen gelukkig zijn en de verdere regeling der zaken niet enkel aan de staatslieden, maar ook aan elk in 't bijzonder overlaten. ■i/r Die vrede zal ons eerst en voor al de vrijheid weergeven, en die stoffelijke welvaart, die samen de beste ondersteu-ning voor den volksgeest, voor de volks-ontwikkeling en voor de volksgrootheid zijn. En om dien vrede volledig te maken, zal het noodig wezen aile vijandschap te niet te doen, aile nuttelooze hairklieverij, opdat elk land en elk volk op zich zelven de meeste vrucht uit dien vrede zou kunnen halen. * * * Zij die zulks begrijpen en naleven, zullen de meeste kans hebben om terug aan 't hoofd der beschaving en der welvaart te staan, want 't is slechts door eendracht en samenwerking dat de diepe wonden, door den oorlog geslagen, zullen kunnen geheeld worden. J- L- Aanltondiglngen en mededeelingcn lu te zeaden tén laatste DONDERDAG UIDDAS. i DE TOESTAiD HIER E8i ELDERS BELGIË. — Het Wet- en Verordeningsblad voor | Vlaanderen van 2 en 5 October bevat de volgende . mededeelingen : 1. — Wjjziging der verordening betreffende de instelline van rechtbanken voor burgerlijke zaken; 2. — Wijziging aan de verordening betreffende het Vlaamsch als voertaal in het middelbaar onderwys : deze invoering zal toegepast worden te beginnen van 1 Januari 1920 in plaats van l Januari 1919. Belcendmaking aangaande het dorachen van ollexadeii Op grond der verordening van den Heer Generaal-Gouverneur van 13 Oktober 1917 (Wet en verordeningsblad bladz. 4625) betreffende de vaststelling van de dorsehtermijnen voor oliezaden, beveel ik hiermede dat het dorschen der oliezaden van den oogst van dit jaar in de provincie Antwerpen en in het arrondissement van S' Nikolaas den 31 Oktober van van dit jaar geeindigd moet zijn. Telkens dat gedorschen wordt, moet zulks vooraf door den burgemeester aan den bevoegden Zivilkom-missaris aangemeld worden, aan wien ook in uitzonderlijke gevallen aanvragen tôt verlenging van den dorschtermijn te richten zijn. Ik maak uitdrukkelijk hierop opmerkzaam dat volgens art. 1 der verordening van den Heer Generaal Gouverneur van 17 Februari 1917 betreffend de bevoegdheid der Oelzentrale in Belgien (Wet- en Verordeningsblad blz. 3345) aile oliezaden en olie-vruchten in het gebied van het Generaalgouvernement bij de Oelzentrale te Brussel, Anspachlaan 29, moeten aangemeld worden wanneer het voorraden van meer dan 20 kilos geldt. Buitendien is de bewerking van oliezaden en olievruchten, zelfs in hoeveelheden minder dan 20 kilos, alsook de ver-koop van den oogst op halm, hetzjj gelijk in welke hoeveelheid, zonder de uitdrukkelijke toelating der Oelzentrale verboaen. De Oelzentrale koopt, ten voordeele der Belgische bevolking in uitoefening der haar toegestane recriten, aile voorraden bij het verschijnen dezer bekend-making zich in het gebied des Generaalgouverne-ments bevinden, alsook deze welke nog gewonnen worden, aan de prijzen en voorwaarden welke in mijne bekendmaking van 8 Juli 1918 aangaande het verkeer met oliezaden uit het oogstjaar 1918 aan-gegeven zijn. Wie den vastgestelden dorschtermijn zonder toelating van den bevoegden Zivilliommissaris niet naleeft, maakt zich strafbaar op grond der straf-bepalingen der verordening van 13 October 1917 (Wet- en Verordeningsblad blz. 4625). Antwerpen den 28 September 1918. Der Président der Zivilverwaltung fûr 'die Provinz Antwerpen, i. V. v. SCHNITZLER Generalkonsul NEDERLAND. — De nood wordt immer grooter in Nederland. Ondanks den buiteugewoon goeden oogst van aardappelen en andere veldvruchten, blijven de eetwaren even duur als in oorlogvoerende of bezette landen. Smokkelen en woekeren gaan samen, om de prijzen te verhoogen, ondanks de sti enge beteugeling. De rechtbanken zijn overlast en de gevangenhuizen zitten vol, zoodat veel veroor-deelden op vrije voeten blijven. De jonkheid is geheel bedorven en verlustigt zich in bandietenstreken van allen aard. DUITSCHLAND. — In den Rijksdag heeft de nieuwe Ranselier Prins Max van Baden, de inzichten der nieuwe Regeering doen kennen. Het opperste bestuur van 't land zal voortaan op de volksver-tegenwoordiging steunen un aile partijen zullen deel kunnen maken van het Ministerie. Tevens deed hij het nieuwe aanbod tôt vrede kennen, waarby Duitschland een wapenstilstand voorstelt om tôt eene bespreking over te gaan van de veertien artikelen, door Wii.son opgegeven in Januari 1918, om tôt eene algemeenen vrede te geraken. —o— BULGARIE. — Czar Ferdinand van Bulgarië heeft, na den wapenstilstand gesloten met het leger der Franschen, afstand gedaan van den troon. Zijn oudste zoon, Prins Boris, is in zijne plaats als Czar aangesteld. RUSLAND. — Het blijkt uit verscheidene geloof-waardige berichten, dat het schrikbewind in Rusland wordt uitgeoefend door eene kleine minderheid, waartegen de groote meerderheid van 't volk niet handelend kan optreden. Dit is bij vele omwentelin-gen ook in andere landen het geval geweest. Eenige stoutmoedigen en schreeuwers weten hunnen wil op te dringen, in strijd dikwijl» met de ware belangen van volk en land. Lezen en Begrijpen Er wordt thans veel gelezen, maar weinigen begrijpen goed wat zy lezen. Nu er zooveel over oorlogsdoeleinden en andere voorname gebeurtenissen gelezen wordt, springt het soms tegen het hoofd, hoe zelfs ontwikkelde lieden vele zaken waarover zy lezen, verkeerd opvatten of verkeerd uitleggen. Die warboel groeit nog aan, wanneer schrij-vers of sprekers hunne gedachten niet duidelyk genoeg uitdrukken, rond den pot draaien of ellenlange zinnen gebruiken, die men drij of viermaal moet herlezen om er den waren zin van te vatten. De Nederlandsche bladen vooral zondigen tegen den regel der kortbondigheid en duide-lijkheid.Er zijn schrijvers en sprekers die er behagen schijnen in te vinden. of meenen iets voornaam te zijn, wanneer zij hunne gedachten niet kort en bondig uitdrukken. Zij hebben veel weg van zekere roman-schrijvers in Fransche bladen, die per regel betaald worden en er profijt bij hebben ailes in 't breed en in 't lang te verhalen, al heeft het soms noch kop noch staart, In het hooger bestuur der landen heet die langgerekte, onduidelijke of tegenstrijdige taal, .,. diplomatie. Want de diplomatie vooral heeft ten doel bare gedachten niet duidelijk uit te drukken, rond den pot te draaien en ieder-een te misleiden. Tijdens dezen oorlog vooral hebben de sprekers van zich doen... spreken. De oorlog is niet alleen gevoerd te velde, met wapens en geweld, maar evenveel met het spreken der voornaamste staatslieden. Maar zij brachten weinig licht in den duiste- ê ren kelder der oorlogsdoeleinden. Zij sprongen maar al te veel van den os op den ezel, zoodat de lezers uit hunne redevoerin-gen weinig nut konden trekken. Zij verstonden zelfs elkander niet, want waren die groote en uitstekende redenaars duidelijk geweest in hunne uitspraak, de vrede ware wellicht reeds lang tôt stand gekomen. Het is dus nog al aan te nemen, dat min of meer ontwikkelde lieden niet ailes goed begrijpen wat zij lezen, zelfs niet in hunne moedertaal. En toch nemen zij het kwaêlijk dat zij den Bijbel niet mogen lezen in hunne moedertaal, omdat hij duister en onduidelijk is op vele plaatsen. Zij die ailes verkeerd verstaan over zaken van den dag die zij zelven mede beleven en in oogenschouw nemen, wat zouden zij klaar zien in Bijbelsche en andere duistere zaken, waar zij de ware beteekenis, de ware toedracht en het doel niet van begrijpen ? Wij mogen ons dus niet kwaad maken over de onzinnigheden die wij dagelijks hooren ver-tellen over den oorlog en over een aantal feiten die er mede in betrekking staan. Het brein der menschen is zeer bekrompen en groote geesten of hommes supérieurs, « iibermenschen » of '«■ geniussen » zijn zoo klein in getal, dat de almanak van Snoeck, indien hij nog bestond, deze in eenen adem op één regel zou kunnen vermelden. Het schermen met de wetenschap om de Godheid te verdringen, is zoo kleingeestig als de kleine menschen, die geen eenvoudigea zin over gebeurtenissen van den dag kunnen begrijpen. Zij lezen maar zij begrijpen niet. En toch willen zulke menschen hun woord te zeggen hebben. Het weze hun gegund, want eigendunk beheerscht de wereld. Hildebrand WEKELIJKSCH VERSLAG Borgerhout Teotoonstelling De tentoonstelling van hof- en veldvruchten door de planters-werklieden verleden Zondag gehouden in het Gildenhuis, heeft ieders ver-wachting overtroffen. De twee vorige jaren wierd deze tentoonstelling gehouden in 't park te Boulaer, gedeeltelijk onder open lucht en gedeeltelijk in de groote zalen van den wintertuin of orangerie. Daar maakte zij goeden indruk, door hare grootschheid, maar wat zou zij in een lokaal beteekenen ? Welnu, zij voldeed hier opperbest en bracht ons de schoone en gezellige tentoonstellingen in herinnering van Linnœus, van Flora, van Dorothea, en meer andere maatschappijen. Alwie de tentoonstelling in 't Gildenhuis bezocht, en dit zijn duizenden, want na het bepaalde uur is zij nog moeten geopend blij pen, — sprak met voldoening en bewondering over al het schoone en eigenaardige dat daar te zien was. M. Ickx, gediplomeerd landbouwkundige en voordrachtgever, hield twee wandelende voor-drachten, waarin hij de noodige uitleggingen gaf over ailes dat de planters ten toon gesteld en met oprecht kunstgevoel hadden weten te echikken. Deze tentoonstelling strekt niet alleen de planters-werklieden tôt eere. maar ook het Tuin- en Landbouwkomiteit en het Werk van den Akker van de Koninklyke maatschappij Linnœus, in't bijzonder van 't Bestuur, onder voorzitterschap van den ouden en trouwen heer Dils en den onvermoeibaren secretaris-schat-bewaarder M. Aug. Van Santvliet. Allen verdienen den meesten lof voor het welgelukken der tentoonstelling en voor het vele goede dat zij aan de planters bewezen. Gemeente-overheden, geestelijken en verscheidene voorname burgers brachten een belangstellend bezoek aan de tentoonstelling,tôt aanmoediging van de aardappelplanters en van het Komiteit. Geineentelijke Mngazijnen Appelstraat 39 Van 14 tôt en met 18 Oktober a) Door bemiddeling van de winheliers : Kunshonig. — Een kilogram per persoon tegen den prijs van fr. 1,70. b) In het Gemeentelijh Magazijn der Appelstraat : in ruil van bons Bezems. — Tegen fr. 0 40 het stuk. Grits (van boonen). — 100 gram aan fr. 0.60. Chloorkalk (bleekpoeder). — Een rantsoen van 250 gram per persoon tegen den prijs van fr. 0.18. Extra-Kofflesurrogaat. — 250 gr., tegen fr. 2.—. Opschikzeep. — Tegen fr. 4.— het stuk. Waschpoeder Goliath. — 250 gr. aan fr. 0.35. Zout. — 5 kg. per gezin aan fr. 0.35 den kg. Bestendige verkoop van : Bezems. — Tegen fr. 0.4U het stuk. Kaarsen. — 1.25 fr. tôt 3 fr. volgens grootte. Lederen schoennestels. — Aan fr. 1.10. Opneemdoeken. — Aan den prijs van fr. 6.50. Opschikzeep. — Aan fr. 4.00 't stuk. Saai. — 0.50 fr. het kaartje. Waschpoeder Cristal. — 250 gr. tegen fr. 1.25. Waschpoeder Goliath. — 250 gr. tegen fr. 0.35. Waschzeep. — 250 gr. tegen fr. 1.60 het rantsoen. Zeildoeken kinderpantoffels. Vilten en Houten zolen. — Aan uiterst voordeelige prijzen. Al deze artikelen kunnen afgehaald worden aile vserkdagen van 9 tôt 3 torenuur. De dienstregeling volgens nummer van het rantsoenboekje geldt niet voor deze koopwaren. De bataling geschiedt in 'i magazijn op het oogenblik der afname. Veevoeder Te bekomen in het Gemeentelijke Magazijn KATTENBERGSTRAAT 65, op Maandag 21 October, van 9 tôt 3 torenuur : HAVERAFVAL. — Aan fr 0,80 per kgr. VLEESCHMEEL (voeder voor honden en kiekens). — Aan fr. 0.85 per kgr. Nationaal Komiteit voor SIulp eu Voedlng, Ledeganckstraat, (Isolectra) Rantsoenen voor dubbele week van 7 tôt 20 October 1918 AZIJN 1/2 1. per gezin 1 tôt 4 pers. 0.40 fr. 11.» 5 tôt 10 pers. 0.80 1 1/2 1. » 11 tôt 15 pers. 1.20 enz. 1/2 1. per 5 personen. Indien de verzendingen nog tijdig kunnen gebeu-ren, zal nog bedeeld worden : 300 gr. VET aan 1.50 fr. en 250 gr. MATONAISE per vier personen aan 2.40 fr. het kilo. BORGERHOUT Verdeelinçrsmagazijn : Kattenbergstraat 55 <£de gtekskeusbedeeling voor elken inwoner der Gemeente Maandag 14 October van 1 tôt 1,500 Dinsdag 15 .. 1,501 tôt 3,000 Woensdag 16 » 3,001 tôt 4,500 Donderdag 17 » 4,501 tôt 6,000 Vrijdag 18 » 6,001 tôt 7,500 Zaturdag 19 » 7,501 tôt 9,000 Maandag 21 » 9,001 tôt 10,500 Dinsdag 22 » 10,500 tôt einde. Woensdag 23 en Donderdag 22 October voor d# achterblijvers en vluchtelingen. Tevens is er opschikzeep te bekomen aan fr. 3.60 per stuk. Gezien de uitbreiding welke de Verdeelings-magazijnen zullen nemen, raden wij nogmaals eenieder aan, uit welbegrepen eigenbelang, zich zoo haast mogelijk te laten inschrijven. Magazijn open van 9 tôt 4 T.U. (Zaterdags tôt 2 u.) Boekje Appelstraat medebrengen a. u. b. het ki.mi v\\ i»i:x soldaat Borgerhout Vanwege de Wipmaatschappij De Arend, door tusschenkomst van Mad. Wwe Van Me«rbeek, fr. 38,71 Door tusschenkomst van Mevr. Th. Mertens, onbekjnd fr. 4.— ]¥IEUWS DER WEEK. Antwerpen — Weerhundige icaarnemingen van Ign. J. H. Niesman, gezichtshundige, Lange Nieuwstraat 50; — Vrijdag 11 October 1918, Weermeter : gisteren 765 m/m ; heden 761 m/m. Warmtemeter Celsiui (binnen) ; maximum 14 gr., minimum 13 gr. bovan vriespunt. Vochtigheidsmeter : 80. Wind : Z.-Z.-W. Waarschijnlijk te verwachten : Veranderlijk. Morgen Zaturdag : Zon op 7.16 onder 6.20 (T. U.). Eerste kwartier : 13 October. Aldaar te bekomen : brillen en neusnijpers, accu- • mulateurs, moteurs, elektrieke lampen, enz. Borgerhout — Zondagdienst apothehers. — Op Zondag 13 October 1918, zal de apotheek van Ad. Mellaerts, Turnhoutschebaan 106, geopend blijven. Door artillerlebeschîeting en bomuien der Entente gedoode en gewonde Belgen : OOSTENDE : beschieting van 16-9-18. Gedood : Massenhove Karel, 41 jaar ; Van Maele Coleta, echtg. Ir. Hoegheman, 76 jaar ; Van Hoek, Léo, 5 jaar. Gewond : Boose Sidonie, echtg. 67 j. Vliegerraid op 18-9-18. Gewond : Lock Léo, 66 j. ; Soenen Marcel, 17 j. EERNEGHEM : bommen geworpen den 13-9-18. a) Gedood : Deprez Edouard, 68 j. ; Bernighs Maria, 5 j. ; b) gewond : Bonny Louise (echtg. Beringhs). AALTER en MARIA-AALTER : Bommen geworpen den 16-9-18. Gedood : Lamiroy, Hendr., Aalter 64 j. ; Bogaert Hector, Maria-Aalter, 62 j. ; b) gewond : Casier Maria, Maria-Aalter, 9 jaar. t MIJNHEER Petrcs Eduard echtgenoot van Mevrouw Joanna Van Mechelen, geboren te Alsemberg (Braband), den 10 Januari 1851, is godvruchtig in den Heer ontslapen te Borgerhout, den 10 October 1918, bediend van de H. Sacramenten. De plechtige lijkdienst zal geschieden op Zaturdag 12 October, ten 10 torenuur, in de parochiale kerk van O. L. V. ter Sneeuw. Vereeniging ten sterfhuize, ten 9 1/2 torenuur, Turnhoutsche Baan 125, De vrienden en kennissen die bij vergetelheid geen doodsbericht zouden ontvangen hebben, worden verzocht deze aankondiging als kennisgeving en , uitnoodiging te aanzien. R. I. P. H. Heiremans, begraf., Drijhoekstraat 5, Borg. 6431 Burgerlijke Stand BORGERHOUT van 5 tôt 9 October 1918 Huwelijksaf kondigingen M. J. F. Deheur, muziekleeraar, te Antwerpen, met H. J. J. L. A. Gombeer, z. b., Karel Geert-straat 75. C. H. M. L. Mens, bediende, te St-Leonards, met M. J. C. H. Coppé, z. b., Deurnesteenweg 26. C. L. De Ridder, schrijnwerker, Kweekerijstr. 34, met A. Van der Zanden, z. b., Weversfabriebstr. 164. Ed. A. J. Remy, klerk, te Antwerpen, met M. M. A. Fiten, z. b., Kattenbergstraat 14. P. J Huydts, dokwerker, te Merxem, met J. Gevaerts, zeilstikster, St-Josephstraat 33. Hllivi'lii 'i «-ri J. A. Laeremans met J. Verlinden. —F. Lauryssen met R. Meleyns. — G. Hoskens met J. Nemsdaal. — J. Van de Wal met C. Van Bulck — B. Van Roey met M. Merckx. — V. Willemse met M. Van Herreweghe. — F. Van den Broeck met M. Daems. — L. Rycken met M. Liekens. — A. Spruyt m*t M. Van Langendonk. A. Schepen met Cl. Dillen. Overlijdens Mannelijk geslacht C. A. J. Coppens, scholier, 17 j. St-Erasmusstr. 21. J. Ph. F. Van Goethem, timmerman, 35 jaar, echt. E. J. G. Aalders, Somméestraat 56. R. F. Carpentier, z. b., 74 jaar, echt. M. Tassoux, te Kamerijk. J. E. Binnemans, voerman, 60 jaar, Mertensstr. 57. R. Hendrix, z. b., 88 jaar, wed. J. Angermille, Rotterdamstraat 50. J. A. Vervloet, meubelmaker, 48 jaar, echt. A. M. J. Ph. Van den Brande, Zonstraat 28. J. V. Laurent, kloosterling, 77 jaar, te Doornik. Vrouwelijk geslacht M. D. Van Hove, z. b., 84 jaar, Schoenstraat 33. M. Wouters, naaister, 48 jaar, Ketsstraat 96. C. Boljau, z, b., 87 jaar, weduwe J. H. Dirickx, Appelstraat 18. M. Th. Vermeiren, 74 jaar, weduwe J. Lamot, echt. L. J. Van Looy, Guldensporenstraat 74.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.