IZaterdag 25 Augustus 1917. Derde JaargMg Nr 235 Prijs: O Cenfciem voor geheeî België Het Vlaamsche Nietiws Yerschijn* 7 ma al In de week il ABONNEMENTSPRHZEN : I Voor ééu | 71 I Voor 3 moancl S I ïoor • nuuuid I Vom tén ' Ruésfcfls, Behe» ta Aankoniiglttgfn : SOODESTRAÀT, 44 4NTWËKPBK DB OPSTELRAADi *»1 VE8HULST, Or. Aug. BORMS Alb. VAN DEN BRAJSDF Met d« vaste medewerkinjj; ran Hoogleeraar Docter Antoon JACOB Elke medewerker is p»rsoonlijk ver- i! aRtwoerdelijk v««r zijn sehrijven, es : j biadt niet heel de Redaktie. il AANKONDIGINGENi « l Tweede blad, den regel 2.B0 Il Derde id. id. I.— I Vierde id. id. 0.60 j Doodsbericht 5.— OFFICIEELE BERICHTEN I m 0UIT4CHE ZUfîE IDUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Donderdag, 23 Augustus. -Officieel:Aan de baan Iepefen—Mesnen en bi Uns zijn Engelsche gedeeltelijke aanval Ira afgeslagen. Langs de beide oeven der Maas wisselende sterke vuurkamp In het Oosten is de toestand onveran-derd. J ifâi OOSTtHHUIIL'ZÙOE IWeenen, Donderdag 23 Augustus. — BUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIf Beoosten Soveja, aan weerszijden vai lie boven Susita en bezuiden Okna heef Je vijand zijn voorwaartsche bewegingei Itrhaald. Hij werd overal teruggeslage) m leed zware verliezen. BALKANFRONT Oaveranderd. ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN De aanvallen van het tweede en derd' Itger der Italianen aan de Isonzo durei met de grootste heftigheid voort. Veer tig vijandelijke divisies op zijn mins bebben in vier dagen tusschen Auzza ei de kust tegen onze linies stormgeloopen Tenvijl gisteren tusschen de Vodice ei Vcrtoiba in het midden van het gevechts front meestentijds alleen het kanon aai het woord kwam, werd de slag in d< èugel-sektoren des te verbitterde roortgezet. Bij Auzza kwam de vijan< telkens en telkens vergeefs op onze troe pen aangestormd. Telkens werd hij te ruggeworpen. Daarentegen gelukte he hem op de hoogvlakte van Vrh. zijn groo Itovermacht in aantal in de weegschaa le werpen en in Zuidelijke richting vel< le winnen. Om elken stap voorwaart: werd zwaar, hardnekkig", van man tegei nan gevochten. Even taai werd aan beide kanten vai debeneden Wippach gestreden, met na meop de Ka r st=hoogv 1 akte, waar de kei onder zijn dappere troepen toefde Telkens weer wierpen nieuwe Italiaan îche aanvalskolonnes zich op den meta ien muur van de verdedigers. Meer dai cens sloeg onze waakzame artillerie d< kstormingen al neer. Wist de vijand er {en$ onze loopgraven binnen te dringen &n wierpen onze reserves hem met de bajonet daar weer uit. Onverwelkbarer foem verwierven bij onze tegenstooter het Weensche bataljon veldjagers n. 21 ® afdeelingen der regimenten 93 (01-mi) en 100 (Krakau). Alie stellinger °P den Karst zijn vast in ons bezit. D< ijfers der Italianen naderen die der bloe fyste g^evechten aan de Isonzo. si ÏJI TOTKSCTE ."!5F ardeB 'm TURKSCHE FRONTEN Konstantinopel, Woensdag 22 Augus ks. — Officieel : R'15 Een Engelscb kavalerie-regiment, da j.k omstreken van Deiit-Abas aan he iv, "•'•■front oprukte, is door ons artille revuur verdreven. Van het Kaukasische front hebber ver- onze troepen m het centrum van het fron 1 -•* vijandelijke stellingen bezet, twe< 2 P Ëometer lang. Sterke patroeljes verken- sers van den vijand zijn meer ten Ooster Vi* ^ die sterling- in onze stellingen bin-h cm !çngedrongen, maar zij werden er dooi <W «s tcjenaanval geheel uitgeworpen. Hel ovf Jevecht duurt nog voort. In den nachl ^ 21 Augustus kort maar hevig artille-lieefl fievuUr op onze stellingen ten Ooster voor >an Gaza. Terstond daarop rukten s.ter-kor »e aanvalsdetachementen van den vijanc om* 'toruit, maar werden a.fgeslagen dooi thet o^e verkennersafdeelingen, die viji eder '%sgevangenen maakten. Den 2or ster- ^ustus hebben eenige regimenter iâJià .andelijke kavalerie een poging* gedaar 'r' de streek rond Biressara te verken^ ^erii r flf' 1 Sl#«' ERGELSCHE ZUOE aro|B*BSTELIJK GEVECHTSTERREIN ijuVB-^nden, Donderdag 23 Augustus. — ■,Jificieel : Wf) hebben onze Unie gedurende der , j ■^chtten Zuid-westen van Lens eenigs-vooruit gebracht. Aan het front bi; ■ ^en hebben wij met machine-geweer- ■ «en vijandelijken aanval op een ver . _ 1 1"» sterkt punt, ten Oosten van Lange-niarck, dat wij bezet hielden, afgeslagen. Gisteravond heeft een vijandelijke afdee-ling een onzer vooruitgeschoven posten bij Lombartzijde overvallen. Twee onzer manschappen worden vermist. I «Il FMSEUE ZIJDE WESTELJJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Donderdag 23 Augustus. — Officiceel avondbericht : De dag ging rustig voorbij. In de streek beoosten Altkirch heeft onze artillerie een Duitschen n draak » . onder yuur genornen, die brandend neer-kwam. I VU ' BUSSISSHE ZUOE ' RUSSÎSCH EN ROEMEENSCH | GEVECHTSTERREIN ■ . St-Petersburg, Woensdag 22 Augustus. — Officieel : Dca 20ste.n hebben de Duitschers in de richting van Tuklium ten Westen van het Tirulmoeras het offensief genomen en onze bereden posten op Kemmern te-ruggeworpen. Sedert den 21sten des : ochtends hebben de Duitschers aanvallen j ontwikkeld tusschen het Tirulmoeras en - de Aa. Tegen acht uur slaagden zij er in t de stellingen van onze vooruitgeschoven i afdeelingen terug te werpen, die een S ■ tôt 4 werst naar het Noorden weken. On-i beteekenende aanvallen op Ragazzem in - de richting van de kust en ten Zuiden van 1 het meer Badit zijn door ons vuur mis-; lukt. Ten Oosten van de Aa en bij Dunaburg ' artillerievuur. De vijand bombardeert " onze stellingen achter Brody. In den nacht, voorafgaande aan den ' ,21ste.n heeft de vijand onze stellingen ten : Zuidwesten van de stad Sereth aangeval-* len en een versterkte hoogte bezet. In de richting van Ocna voortzetting ; van de gevechten met wisselend succès. ' llfen Noorden van Focsani onbeduidende mislukte voorwaartsche bewegingen des 1 vijands. MW tTBLIJSBSCHE ZUOE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Donderdag 23 Augustus. — Officieel : : lu den loop van den dag van gisteren i — den vierden dag van den slag op het t Julische front — hebben wij nog aan-merkelijken vooruitgang aan den Noor- ■ delijken vleugel gemaakt. Aan den Zui-i delijken behaalden wij nieuwe succcssen. • De vijand stelt zich tegen den door ons uitgeoefenden druk heftig te weer. Hij verinenigvuldigt zijn tegenaanvallen. Onze troepen slaan van de vermeesterde stellingen uit die tegenaanvallen af en blijven vermetel doende tôt het bereiken van hun oogmerken. Op den Karst heeft de brigade van Pal- ■ lanza (249ste en 250ste) zich met roem overladen. Na den vijand een sterke stel- : îing ten Zuidoosten van den Faiti Dosso : te hebben ontrukt, heeft ze deze drie da- ■ gen lang met heldhaftige volharding in zeer spannenden strijd gehouden. i Het luchtleger werkte eveneerts mee tôt : het succès. Onze vliegtuigen en lucht-' schepen hebben den vijand moorddadig ■ .bestookt door meer dan. twaalf ton pro-jektielen op hem neer te werpen. De ge-vangenen, gisteren heel den dag gemaakt, tellen nu te zamen ongeveer 350 : officieren en' over de 16.000 minderen. Op het Trfntino-front en dat van Ka-rinthië hebben zich opnieuw kleine en 1 plaatselijke opdernemingen van beperkte ' beteekenis voorgedaan. : T ÈLEGR A M M SN Goed nieuws voer de beveorrgding vas België Washington, 22 Augustus. — Er zijn thans met het département voor de voed-selvoorziening onderhandelingen gaande waarvan men verwacht, dat zij er toe zul-len leiden, dat a an België een groot deel van de voedingsmiddelen en andere voor raden zullen worden gestuurd, die tha'ns gekonsigneerd zijn naar neutralen, maar • in Amerikaansche havens worden opge-houden door den Raad voor de Uitvoeren. Er wordt betoogd, dat België die voor-- raden dringend noodig- heeft. Een groote Volksmeeting te Gent Borms en I/ambrichts kwamen te Gent spre ken Zondag 1.1., in de « Parnassus »-zaal. We werden op hun komst voorbereid vai v66r eenige weken. Op eene eigenaardige ma nier ! 't Had zoo wat weg van eene Amerikaan sche reklaam rond een verkiezingskandidaat Precies geen groote affiches, maar z66 opge steld dat ze onwillekeurig de aandacht moestei trekken. Als men nu rekent met de aangebo rene nieuwsgierigheid van den Gentenaar di< seffens sympathie gevoelt voor ailes wat hen op een geheimzinnige of eigenaardige manie: bekend gemaakt wordt, dan bestond geen twij fel meer, de meeting moest slagen! lîn ze lukte, ze lukte zelfs buiten aile ver wachting ! Van vôôr het gesteld uur vulden een duizend tal toehoorders de zaal. Aile standen warei zoo wat vertegenwoordigd. Onder de aanwezi gen bemerkten we o.m. verscheiden hooglee raren : Prof. Jonckx, Prof. Speleers, Prof. K Borms, Prof. Dr. Minnaert e.a., alsook de ge kendste figuren uit de Gentsche Vlaamsch gezinde wereld : Dr. Stocké, De Backer, Pol Goossens, Peeren, tandarts Hildward Van de Spurt, enz., enz., aile overtuigde Vlaminge: die het volkomen eens zijn met Dr. A. Borms Het was de heer W. Lampaert die in zij: hoedanigheid van voorzitter van de « GroeniE gerwacht » de beide sprekers welkom heett in ons midden. Hij hprinnert er tevens aan da het woord vrij is en drukt den wensch uit da de tegenstanders op het verhoog liunne zienî wijze zouden komen verdedigen. Daarna vei leent hij het woord aan den heer Dr. A. Borms Rede van Dr. BORMS Vlamingen van Gent! Vlaanderen is van aile kanten bedreigd. I: den loop van heel onze geschiedenis vinden w geen oogenblik dat zooveel gevaar ons volks bestaan bedreigde als nu. Nu is het plichl voor dezen die nog Vlaamsch voelen, trouw t zweren aan Vlaanderens verleden. En als il zoo spreek dan schakel ik uit de ontwortelder de franskiljons, die het recht niet meer hebbe: te spreken in den naam van het Vlaamsch volk, oindat zij den band met 't verleden het ben verbroken. Als wij nu zijn opgestaan on recht te eischen voor ons volk, dan doen wi het, ons niet bekommerend om laster, omda we recht door zee gaan, om ons volk te bren gen naar het beloofde land : een vrij Vlaan deren. Om dat doel te bereiken hebben wij ron< Vlaanderen eene drievoudige schans opgericht De èerste het Vlaamsch Onderwijs. Onz< Vlaamsche Hoogeschool staat nu hier sterl en stevig met bekwame professoren, verknoch te studenten. Onze Hoogeschool staat er, ei ze blijft er! Bij de opening ervan had ik he geluk tôt de Vlamingen van Gent te sprekei en sloot mijne rede met volgende woorden vai dichter Verhulst : Vlaanderen, Vlaanderen wordt weer een land Met een volk en een taal, Met een naam en- een standaard, . Met een kroon op het hoofd en een schepter il [de han< Met een eigen bestaan en een eigenen landaard Vlaanderen, Vlaanderen wordt weer een land Zoo is 't I Dàt wordt Vlaanderen ! 2$en tweede verschansing die we. opgetrok ken hebben is het zelfbestuur waarvan het bol werk zich opricht te Brussel, sterk en trotsch in de Ministeri.es. Nu zijn we bezig met de derde verdedigin rond Vlaanderen : eigen parlement, eigen we) geving (donderende toejuichingen). Er is gee: hooger recht voor een volk dan het recht o; bestaan en wij Vlamingen, met een verlede: als het onze, kunnen in dezen wereldkam; ons volk niet laten verloren gaan. Wij hebbe: tôt plicht dat volk te redden en zijn voort bestaan in de toekomende eeuwen te verzeke ren. Ons bestaan vôôr den oorlog was erg be dreigd! Voortdurend ging ailes wat Fransch gezind was tewerk om Vlaanderen te ont vlaamschen. En sedert 1830 is het een voort durende stormloop tegen het Vlaamsche volk Men wil het vernietigen dat volk, dat' aan d< lage landen aan de zee is ontstaan, dat de lag landen heeft onttrokken aan de Noordzee on zich daar te vestigen en door de eeuwen heei op dien grond te gedijen, trots storm en trot vloed, tôt een machtig volk, tôt een grootscl volk! (Toej.) Het is door den wil van den Albehoeder da we Vlamingen zijn geboren! We zijn dit nie kunstmatig geworden, maar groeiden zoo vaj natuur uit. Als de eikel tôt eik, de palm to palmboom opgroeien, en gelijk de eik slecht in onze Noordergewesten en de palm slecht in de warme streken kan bloeien zoo 00k i een volk van natuur uit aan zijn grond ge bonden. Het Staatsverband België sedert '3 op de landkaart getrokken, heeft ons verplich samen te wonen onder één dak met een ande volk, vreemd aan ons, namelijk de Walen Men heeft het Vlaamsch-zijn van ons volk o] aile manieren bedreigd : dat volk dat eens d bewondering afdwong van heel de beschaafd wereld, heeft men zedelijk willen vermoordec Het beste middel daartoe was het veifranscht onderwijs, waardoor stilaan maar zeker het gift der verbastering werd ingeënt en ons na enkele jaren het lot deed deelen van Polen, leren en Transsilvaniërs. Op onze jeugd kunnen de woorden van Maurice Barrés toegepast worden waar hij spreekt van de verduitsching in Elzas-lvOtharingen : a Ze zijn verminkt naar het hart en verstompt naar den geest. » Wilt ge weten wat de verbastering gedaan heeft, kijk naar Brussel. Daar is de bevolking het proto-type van de verbastering. Kijk eens hoe • belachelijk zij zich aanstelt ; zoo belachelijk dat de vreemdelingen er zelf mede spotten en - de Fransche literatuur met stukken als a Le Mariage de Mlle Beulemans » kan verrijkt - worden, stukken die te Parijs op de tooneel-1 planken de algemeene spotternij met onze hj-- - bridische beschaving verwekken. Ik vraag het - u, Vlaamsche volk, hebben we niet het recht, . den plicht te^trijden om dien toestand te doen - ophouden ? Mogen wij- in dezen oorlog ons - Vlaanderen laten verloren gaan ? Ons schoone . Vlaanderen dat eens zoo fier was! Wie zou r dien vloek van het nageslacht op zich willen 1 halen ? (Toej.) Kan de ondragelijke toestand ! blijven duren dat ons leger, uit 85 % Vlamin 1 gen bestaande, zoo verfranscht is, als diender: - onze jongens in een Fransche garnizoenstad î dat in Antwerpen vôôr den oorlog op 400 offi-t cieren, er meer dan 200 geen Vlaamsch ver t stonden? Dat op 24 geneesheeren er 6 warer - die wat Vlaamsch konden en slechts 4 die - vloeiend Nederlandsch spraken, de rest à . Vlaamschonkundigen ? Dat een Waalsche ge neesheer van een Vlaamsch soldaat kon zeg gen : « encore un imbécile qui ne comprend pas 1 le français» ! Ik vraag het u, Vlamingen,wie zoi „ het dulden ? Denkt gij dat onze voorouders he een oogenblik zouden hebben verdragen, zi; de.koppigen die naar de bijl grepen als mer a het maar dorst wagen den vinger uit te steker c naar hunne keuren en voorrechten? j Verder spreekt Dr. Borms over den ondra 1 gelijken toestand in het gerecht, na verdei î aangetoond te hebben dat de revolutie van '3( - een Fransch machien was, opgesteld met hel 1 doel België aan Frankrijk te hechten. De Via-j mingen, aldus gaat spreker voort, hebben te> t gen het gevaar van voortdurende verfransching . gewaarschuwd. Ilerinner u de stem die Con- - science in 1850 liet hooren! Doch men bleei doof en als een olievlek breidde de verbaste- L ring zich uit van Brussel op Gent en de anderc . groote steden... En ons volk ging meer en ; meer achteruit!... 't Was op het einde nog juist : goed genoeg voor het ruw fabriekwerk, 't af- - beulend werk in de mijnen, den zwaren veld-i arbeid in 't Fransche!... Dat zijn nu de afstam-t melingen van die fiere werklieden die onze t statige kathedralen, onze trotsche belforten op-l trokken, van die ruwe lakenwevers de wereld door beroemd. De afstammelingen ervan zijn geworden de koelies in onze moderne nijver-' heid ! Laat eens de cijfers spreken : Jaarlijks verliest Vlaanderen miljoenen aan mindei 1 loon ; en dan, Vlamingen, de zee ! Berekent wat ^ daar op een jaar verloren ging! 350 miljoer bracht de Noordzee voor de vischvangst op ' slechts 7 miljoen voor Vlaanderen! Omdat d« zee Vlaamsch is werd zij verwaarloosd ! Be kijkt onze visschersvloot, hoe arm, hoe ver achterd, hoe erbarmelijk ! Voor onze visschen mocht niets gedaan worden, de zee immers was ' Vlaamsch! Dat was haar grootste fout in d< oogen onzer franskiljons... (Geroep.) ' De oorlog brak uit, die vreeselijke oorlog 2 We hebben ze zien optrekken, onze jongens met duizenden en duizenden, ik zelf heb z< aangezet in het a Handelsblad » en elders on trouw hun plicht te doen, overtuigd als ik wa: dat door die plichtvervulling ons volk als be looning de Vlaamsche Hoogeschool zou ont vangen hebben. We meenden dat in di' grootsch oogenblik aile twist moest opzijde gezet worden. Weldra bleek echter dat dt Franschgezinde partij van een ander gevoeler was. Ze scheen in de handen te wrijven om der oorlog en weldra weerklonk haar krect « Après la guerre on n'en parlera plus du flamand » ; in de bladen werden mannen als Ro denbach bevuild, tfoor de bezetting in de Ant-werpsche gasthuizen spraken de rijke juffers Duitsch tôt de Duitschers en weigerder Vlaamsch te spreken met de Vlaamsche sol-daten. Luik, waar onze Vlaamsche jongens t zich doodbloedden, werd opgehemeld als a la t Cité Héroïque» en Antwerpen in schotschrif-1 ten, bijzonderlijk in Wallonië verspreid, bêlas-t terd en ten ondergang gedoemd. Toch blever 5 we nog voort zwijgen. Toen we meer en meei î overrompeld werden en ons volk lieten slach 3 ten voor de Entente, toen reeds hadden w i - mogen de stem verheffen en roepen tôt onze ) bondgenooten : Gij waart niet te Luik, gi; t waart in Antwerpen in voldoend getal, w< r hebben uit aile kracht getracht de deur toe t< . houden, we kunnen den drang niet meer weer > staan, welnu, voor uw belang laten wij on: î volk niet meer uitmoorden, wij stellen de deu: ; wijd open! (Kreten, ja! ja, toej.) En tocl . verkozen we nog te zwijgen! Toen zijn tôt ons gekomen de stemmen van aan den IJzer, uit de kampen in Duitschland waar de Vlamingen door de Walen werden verdrukt en benadeeld door Franschgezinde «komiteiten. Toen is er roering gekomen! Toen kwamen wij tôt het voile besef dat er moest gesproken worden! En toen we spraken, en dat op de stem van Vlaanderen de Regeering enkel wist te antwoorden met dichter René de Clercq en Dr. Jacob om hun hoog vaderlandsch werk te broodrooven (hoe ! hoe ! in de zaal), dan zagen we dat het noodig was op te staan en het lot van Vlaanderen in ons handen te nemen. Zouden mannen als de Broqueville (hoe! hoe!) die op de konferentie te Parijs België's dood heeft mede onderteekend, die ininisters weert welke nog niet heeleinaal ver-blind zijn, gelijk Baron Beyens, zouden zulke mannen op de vredeskonferentie over Vlaan-deren's lot beslissen ? (Neen, neen ! in de zaal). Welnu wij zullen er zelf over beslissen. (Toej.) Dan hadden we in Deember 1916 het vredes-aainbod der Duitschers. We zagen in hoe zwak we nog stonden met slechts onze Vlaamsche Hoogeschool ; dan hebben we gezegd : helpt u zelf, zoo helpt u God ! en hebben gesticht den Raad van Vlaanderen! (Een geestdriftige ova-• tie waaraan geen einde scheen te komen, be-groet die woorden.) Na verder gesproken te hebben over de reis naar Berlijn en de kogels die men ons belooft, eindigt Dr. Borms ongeveer in dezer voege zijne meesterlijke rede : Zoo we ondergaan in onzen strijd, dan weten we wat er ons te wach-ten staat. Moest de regeering terugkeeren (nooit! in de zaal) met haar macht van vroe-ger, dan ware het een regeering van der knoet en de vervolging. Maar dat zweer ik u dan nog blijf ik hier, hier in mijn Vlaanderen ! Wij kunnen ondergaan, maar Vlaanderen za. gered! Wat telt onze persoon in zulk eer grootsche zaak! Dat beetje stof, dat beetje le ven, is zoo weinig in vergelijking met het be. lang van Vlaanderen! Een storm van toejuichingen breekt los, mer staat recht, zwaait met de hoeden en zakdoe-ken! Er schijnt geen einde te willen komer aan de ovatie. Stellig zal Dr. Borms getroffer ' geweest zijn door dit blijk van sympathie herr gegeven door de Gentsche Vlamingen. Na Dr. Borms spreekt 1 Prof. LAMBRICHTS ongeveer in volgenden zin : Dr. Aug. Borms heeft ailes gezegd, daarom moet ik hem danken, daar hij mij veel moeite gespaard heeft. Ik kan dus heel kort zijn. Ik weuschte wel volgende vraag heel praktisch te beantwoorden : Wat willen wij nu ? Wat is ons programma? Wel heel eenvoudig : divorçons! We willen onder geen voorwaarde terugkeeren tôt het oud regiein. Laat ons 00k eens scheiden en onderscheiden. Laat ons scheiden de her-ders die niet meer zijn de herders der schapen maar de herelers der politieke bokken. En hier bedoel ik Mgr Merier (geschuifel en geroep). Welnu, als katholiek zeg ik hem : Mgr trek er van onder, wij willen niet meer van u (bravo-geroep). Laat ons scheiden en onderscheiden dezen elie naar Berlijn gaan voor hun eigen zak, en dezen die naar Berlijn gaan voor het belang van een gansch volk. Laat ons scheiden en onderscheiden dezen die een volk verkoo-pen als de Broqueville (hoe-hoegeroep), eer uit Champagne, in Frankrijk, naar onze Kem-pen overgewaaid nobiljon, en dezen die waar lijk hun vaderland willen dienen!... Nu we de Bestuurlijke Scheiding hebben, moeten we po litieke scheiding veroveren. De tijden moeter uit zijn dat men ons 0111 de 4 jaar rond kie zingstijd komt paaien met beloften, maar aile: vergeet eens de kiezing achter den rug. We willen redding voor ons volk, geen beloften : daden! Prof. Lambrichts spreekt verder over de re : geling van de landbouwtoestanden en over he L mijnwezen in Limburg, wenscht verder d< i Gentenaren geluk met hunnen (Souwraad ei . eindigt zijîl rede met de woorden : Voor on; . volk, br<x)d op eigen bodern (donderende toej/ Na beroep gçdaan te hebben op de tegen-: sprekers, die echter stom bleven als visschen : werd volgende dagorde bij eenparigheid var . stemmen aangenomen : 1000 Vlamingen van Gent, in Volksvergade. ring vereenigd, op Zondag 19 Oogst, in de zaa. aRethorika», Oude Houtlei, gehex>rd de uit-eenzetting der sprekers, de heeren Borms er Lambrichts, dr'ukkcn hunne gehechtheid uit aan der Raad van Vlaanderen, danken dezen voor het reeds volbrachte werk met het 00g op de verwezenlijking van Vlaan deren's algeheele zelfstandigheid, dringen aan op de onmiddellijke doorvoe ring der politieke scheiding als uoodzakelijl* gevolg, en ter vrijwaring van de bestuurlijke scheiding, geven opdracht aan den Raad van Vlaande ren al de maatregelen te beramen en te treffen die mochten noodig blijken 0111 het voorgestel de doel te bereiken, wenschen in allereersU plaats dat de regeering te Havere vervallct verklaard worde, en besluiten deze dagord< openbaar te maken. Daarop eindigde die overheerlijke vergade ring, die de vurige zielen gesterkt en vel« 1 lauwen bekeerd heeft! JO H1LDE. lets voor îederen dag Onze boerkens Onze boerkens doen leelijk ! Moest Conscience terugkeeren hij zou ze niet meer herkennen, en met droefheid zijn gelaat van hen afwenden. Schraapzuchtig is een boer toch altijd geweest, doch het was ei'aas! uit nood-zakelijkheid. Zij waren t'.e werkslaven en de moesjieks van ons land ; zij moesten hooge pachten butalen aan rijke kasteel-heeren en in jaren van hagelslag en mis-gewas werd de kei de huid afgedaan. De kasteelheer zwom in overvlood ; voerde het hooge woord ; rijen en rotsen, pronken en feesten was zijn dag- en nachttaak. Hij was de heerscher, de land-heer. Hij beschilderde de deuren,. de vensterluiken en de slagboomen met zijn adellijke kleuren en menig dorp droeg tôt in de kerk en in den gevel van 't gemeen-tchuis de livrei van den kasteelheer, die aldus zijn laten, zijn lijfeigenen stem-pelde. De akkers bleven het uitsluitend jachtgebicd van den nobiljon en als deze liever ging duiven schieten te Nizza of roelet en bakkara spelen te Honte-Carlo, dan vraten de konijnen den boer zijn ooren van zijnen kop. Als de Heer van 't dorp dit wenschte, werd hij burgeinees-ter, volksvertegenwoordiger of senator en maakte de wetten van 't land, ook de jachtwetten. De boschwachters stelden de proces-verbalen op tegen het klein volk ; bout rapen in 't bosch werd gekor-rektionnaliseerd ; een hazenpels kostte nagenoeg een jaar gevang, als de strooper niet werd neergeschoten. De minste stedeling behandelde de boerkens op zijn beurt met een erg mis-plaatste hooghartigheid. De landbouwers beheorden tôt een minderwaardigen stand en zongen het liêken van De Boer zal 't al belaien ! terwijl een miuister hun lof uit. bazuinde en in Belgisch-parlementarische beeldspraak dezen eeuwig schoonen lapi-darischen zin ten beste gaf : L'agriculture et l'industrie sont les deux mammelles de lp» prospérité nationale, qui se tendent la main par dessus l'épaule de notre indépendance. 't Was schoon, 't was een lof die deugd zou gedaan hebben aan hun har;, doch daar de zin onvertaalbaar i» bleef hij zonder uitwerking. De oorlog kwam en de inensch, onder den druk van de omstandigheden, leerde weer de goedheid en mildheid van de moederaarde waardeeren. De boerestand klom in aanzien met den dag. De stedeling werd vriendelijker en vriendelijker... De boer meer en meer terughoudend, op afitand. Als ge om aardappelen of boter gaat moet ge eerst antichambreeren.., Mevrouw de Boerin verklaart dat ze niet gelooft dat ge be-diend kunt geraken. Ze zal 't eens gaan vragen. De boer is welwillend en ver-schijnt met een hooge borst en met zijn duiinen in de zakken van zijn borstrok. Zonder in het minst aan Baas Ganzen-donck te denken heeft hij reeds de hou-ding van den baron of van den burge-meester van zijn dorp. Ge moet hem verontschuîdigen ; 't zal hem onmogelijk zijn uw bede in te wil-ligen!... Gc-lieve niet aan te dringen als h;j het u vragen mag I... Zeker is hij een 1 inensch en gevoelt deernis!... Om u ple-: zicr te doen dan zal hij u wat afstaan, 1 maar ge kent de markt, niet waar, en er valt niet af te bieden !... Als ge van maximumprijzen gcwaagt : trekt hij een gezicht al erger dan wan-! neer Lloyd George of een Amerikaansch ' munitiefabrikant het woord vrede hoort. ' Wij gelooven dat er met geweld niets aan te doen is. De boer heeft ons e;en ; ' de boer heeft onzen nikkel en zink, gelijk ■ hij allang ons zilver aan de circulatie ont-1 trok. Hij is de voorraadschuur en de bank van 't land. De stedelingen stroomen met tiendui-zende" naar den buifen, loopen den boer af met honig op de lippen, hun hoedeken in hun hand en hun zakken vol met al wat ze bezitten. 't Baat niet ! Er moeten dadelijk missies gepredikt worden om de boerenharten te vermui-wen en den woeker te verkettereu. Indien het n°g niet helpt zou Mgr Mercier hen moeten bedreigen onmiddellijk ' voor den vrade te zullen werken, zoo ze langer weigeren fatsoenlijke prijzen te stellen. 't Zal dan gauw gedaan zijn. De boerkens hebben gelijk gehad zich ' tôt den boerenadel en to4 de geldaristo-kratie van ons land te verheffen ; 't is ' hun. recht na den oorlog in de stad te ko-: men wonen op de van Eycklei of op de : van Rijswijcklaan ; laten zijzelven dan : in .auto en de stedelingen met de beirkar rijden ; 't was een rech'matige vergelding " de stad te vernederen en goud te doen : zweeten ; doch nu we 't vierde jaar van den oorlog ingaan, en de stedelijke komi-teiten er geen benul van hebben ons to

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.