ÏVfijdag 24 ' ngustus 1917. Derde Jaarg&sg Nr 234 PrUs : €3 Centiem voor fgeheeî België Het Vlaamsche Nieuws Verschyn 7 maal in de week ABONNEMENTSPRUZEN : WrÉtt"»®3 ■ J'7* m3 ïoor • na*"4 ' (W M» J4** ,,— ' .. j , fisdaktl®, Befaeer «n AïBfeondiglïiîJssf : :) aOOOE'STBAAT, 44 i j A WTWEBPBB i j_ DB OPSTËLKAAD» VfiJRHULST, Dr. Aag. BORMS Mb. VAN DEN RRANDE Met a£« vaste medewerkfejg vaa Hoogleeraar Docter Aatoon JACOB jj Elke medewerker is p«rsoonlijk ver- ; j antwoordelijk voor zijn sebnjven, en | ; jj bindt niet heel de Redaktie. il _ .... ÀANKONDiGINGEN : ' Tweede blad, den regel 2.B0 Derd® id. id. I.— ; Vierde id. id. 0.50 Doodsbericht 6.— OFFICIEELE BERICHTEN m 0U1TSCHE IIJOE s dditsch AVONDBERICHT t Berlijn, Woensdag 22 Augustus. — Officieel : : In Vlaanderen hebben de vanochtend j ïioeg begonnen aanvallen van de Engel- _ liai beoosten leperen zich op een front ' van 15 ta. uitgebreid. Ze zijn onder ! tistige verliezen voor den vijand mis- ( inkt, . j Voor Verdun rustte tôt nu toe de m-taiierieslag. Het vuur bleef beoosten de ] llaas sterk. j Bomaanvallen onzer vliegtuigen teggn làsterkte plaatsen aan de Engelsche fcust werden met succès bekroond. In het Oosten niets van belang. m luut Weenen, Woensdag 22 Augustus. — Officieel : RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Bij Soveja en Okna benevens bewesten deSuita heeft de vijand sterke, maar ver-jeefsche aanvallen ondernomen. Anders ii#ts van belang. ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Gisteren is het in de geschiedenis van set Isonzo-leger een der heetste vecht-iagea geweest. Beoosten Canale moest ien vijand het dorp Vrh worden gelaten. Ulemoeite van de Italianen om den stoot ot voorbij de hoogten bezuiden die fats uit te breiden bleven nutteloos. Evenzoo misluktçn bezuiden Descla ver-«ieiden met aanzi-enlijke machten uitge-.oerde aanvallen van den tegenstander, raarbij het Moravische regiment land-torm n. 25 inzonderheld op den voor-[rond trad. Zegevierend als de vorige dagen hand-aafden beoosten Gorz en bij Biglia de lappere verdedigers hun.voorste schan-en tegen herhaalde storinloopen. Zware erliezen en volslagen uitputting dwon-;en den vijand hier des middags een ustpoos te laten intreden.. Het ergst werd op de Karsthoogvlakte eworsteld. Ondersteund door een in racht nauwelijks meer te overtreffen ge-Autvuur wierp de vijand van den vroe-en ochtend tôt den laten avond divisie P divisie tegen onze, stellingen. De fel-!e schok kwam aan tegen de beide vleu- 1 elsektoren en het gebied van den Faiti, Ktanjevica, waar sinds de.n Zomer van ' Î15 de op den Karst vechtende Hon-aarsche legerregimenten n. 39 en 46 iemven roem oogstten, en tegen Medeas-ten San Giovanni. j De uitkomst van den dag beantwoord-: aan de schitterende houding der troe-:a en van hun aanvoerder. Mocht het ' >1 tot kleine, uit den afweer voortgeko-si schommelingen gekomen zijn, het ' ■cces bleef onbètwist aan onzen kant. Vandaag stormen sinds het aanbreken ' w den dag de Italiaansche drommen ' Mieuw op onze Karst-stelling^n los. ' Bij de legergroep van veldmaarschalk wiad kwam het herhaaldtelijk tot ver- . Wgde gevechtswerkzaamheid. In het ( loUna-dal hebben verkenningsafdeelin-® vati ons 70 gevangenen meegebracht. • ®j de gisteren gemelde ondernemingen ' i Noordwesten van Arsiero bleven twee ' fieieren, 150 man en drie machinegewe-o in onze handen. Bewesten het Garda- : beniachtigden onze troepen na fellé . 'echten een vijandelijk steunpunt. VAN TURKSCHE turksche frojvten 1 ^onstantinopel, Diîisdacr 21 Augustus. c Officieel : ^ Aan.de Diala is een Engfelsch eskadron ^ for ons artillerie- en machinegeweer- v Ur gekomen en gedwongen met aan- j-n'ijke verliezen terug te trekken. Een r 'Rsjsche afdeeling, dië ten Oosten van ^ Diala trachtte vooruit te komen, is €en bereden afdeeling- van ons tôt ^ ?ebracht. n ?erzië hebben de Russen den içden l?ustus onze troepen ten Noorden van j 5tankala aangevallen maar zij zijn met )2dige verliezen teru^gfesla^en. Aan de kust van de EgeWfae Zee heeft deel van onze strijdkrachten ter zee t n T7den Augustus het eiland Kalolim- -8 aangevallen, den vuurtoren vernield C er de Turksche vlag g-ehèeschen. Er is F Q groote hoeveelheid geweren buit ge~ g laakt. Terzelfder tijd hebben wij 11 zeil-chepen waar van zes tweemasters in [en grond geboord, zij waren aile met eerkost voor den vijand geladen. De bovengenoemde strijdkrachten ter ee, geplaàtst onder de bevelen van rria-oor Schuler en luitenant Hesselberger, lebben iin den loop van twee maanden :estien vijandelijke motorbooten in den frond* geboord en een vuurtoren vernield. Ten Oosten van de Diala is de aanval ioor twee Engelsche afdeelingen onder-îomen tegen onze troepen op den Dzjebel ^amrin, afgeslagen. Op het front in Ar-njsnië voor ons vcbrdeelige werkzaam-îeid' van ver kenni n g spa t roel j es. VAN BULGAARSCHE ZIJDE BULGAARSCHE FRONTEN Sofia, Woensdag 22 Augustus. — Officieel : Aan het heele front mat geschutvuur en hier en daar eveneens geweervuur tus-schen voorposten. Bewesten de Wardar bij het dorp Osjin heeft ons artillerievuur een vijandelijken munitiestapel in de lucht doen vliegen. Ben vijandelijk luchtsmaldeel wierp yergeefs bommen op het terrein achtei onze stellingen benoorden Bitolia (Mo-nastir). Bulgaarsche vliegers deden het met goed gevolg op Vodena, Ctrina (FIo-rina) en het eiland Thasos. Op eenige punten van het Roemeen-sche front geweer- en kanonvuur. VAN ENGELSCHE ZIJDE WESTEI.IJK GEVECHTSTERREIN Londen, Woensdag 22 Augustus. — Dfficieel : De nieuwe stellingen, bewesten en bezuiden de buitenwijken van Lens wr->verd, zijn behouden. Op bepaalde punten yorderen wij. Benoorden L&ns is tenge-folge van zwaren strijd nog* eenige ter-reinwinst gemaakt. Drukke bedrijvigheid van het geschut an weerskanten beoosten en ten Noord-Dosten van Ieperen. VAN ITALIAANSCHE ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Woensdag 22 Aug-ustus. — Of-icieel : De strijd blijft yinnig en ononderbro-cen aan den gang. Benoorden Gôrz ontwikkelt het krijg-s->edrijf zich regelmatig. Wij krijgen den âjandelijken tegenstand eronder zoo goed ils de bezwaarlijke gestelheid van den jodem. Zuidwaarts nam de strijd beperkte af-netingen aan, vooral op den Karst. Langs de heele slaglinie hebben onze roepen nieuwe voordeelen behaald. Ze cwamen de moeilijkheden te boven, die tan elken duim breeds terrein, stormen-Îerhand genomen en gehouden, de waar-le geeft van een vermeesterd fort. Meester in de lucht van den slag, heb->en onze vliegers de troepen en loodsen n het dal van Chiapovano en langs de Dostelijke hellingen van den Hermada ^ebombardeerd, tal van branden, zoo in le linies als daarachter, gesticht en den ûjand verliezen berokkend. Het aantal valiede gevangenen is geste-;*en tôt 311 officieren en meer dan 13.000 nan. Tot nu toe hebben wij de hand ge-egd op een dertigtal kanonnen, bijna aile an middelbaar kaliber. De zeer aanzien-ijk buit van anderen aard blijft gestadig anwassen. Op de fronten van Trentinc en Karia-hië heeft de vijand in den loop van den ag van gisteren zijn kleine aanvals-po-■ingen herhaald, die allerwegen mislie-en. In het Ledro=dal is een sterke over-al na hardnelîkigen strijd met een on-erdeelden tegenslag voor den vijand eëindigd, die op de vlucht werd gejaagd iet achterlathng van gevangenen en oor->ofstuie:. TELEGR A MMEN )E PACIFISTEN IN DE VEREENIGDE STATEN Naar aanleiding van een redevoering egen het in oorlog* treden der Vereenigde Itaten, te Chicago door den heer Adolf î-ermerj sekretanis van de socialistische artij, uitgesproken, is deze in hechtenis enomen geworden. De Beweging voor Vlaanderen's Zelfstandigheid Tôt vôôr enkele weken scheen onder de Vlaamschgezinden nog een zoèken en tasten te bestaan naar eene eenvoudige formule, die het doel der huidige beweging zou omlijnen. De formule, in het manifest van den Landdag van 4n Februari opgenomen en luidend : « De Vlamingen eischen aile waarborgen die aan Vlaanderen zijne volledige nationale ontwilckeling en wel-vaart in zijn eigen taal en naar zijn eigen wezen verzekeren », bleelc voor velen ietwat vaag en liet aan <Je verschillende Vlaamsche groepeeringen nog een grootc speelruimte voor het ontwikkelen harei wederzijdsche programmai. Sedertdie^ hebben de zicbzelf noemende elementer geëvolueerd en thans schijnt de algemee ne aktivistische strooming zich naar eer duidelijk afgeteekend doel te bewegen n.l. Vlaanderens zelfstandigheid. Zelfbestuur en autonomie blijkt onvol doende ; van een koninkrijk Vlaanderei wordt niet meer gesproken en het fédéra listisch stelsel, met zekere gemeenschap pelijke ministeriën, zou voor de grooti meerderheid voor gevolg hebben de in nerlijke twisten in België te bestendigen Wij oordeelen niet ; wij halen eenvoudij de meeningen dan. Nopens een' punt be staat nog geen volkomen akkoord. n.l. moet Vlaanderen zijne zelfstandigheii erlangen in een Belgisch staatsverband o in een ander? De eenen vragen een zelfstandig Vlaan derer, in een vrij en onafhankelijk België de anderen laten de vraag open, maa verbergen hunnen afkeer voor het begri] België niet, daar dit voor hun geest al t onaangename herinneringen oproept. On der de eersten zijn er trouwens heel vee dié zeggen aan de radikalen : « gaat maa vooruit ; wij helpen vasthouden wat gi verovert ! » Dit lijkt.ons wel de zakelijk ste uitdrukking van den toestand. De moties van vertrouwen in den Raat van Vlaanderen, die bij dezes Bestuu: vanwege vereenigingen en volksvergade ringen dagelijks toekomen, eischen schie aile, dat de zelfstandigheid van Vlaande ren in het aanstaande vredesverslag zoi vastgelegd en gewaarborgd worden ei geven den Raad van Vlaanderen. op dracht. om daartoe de noodige maatre gelen te treffen. Eene meldenswaarde bij zonderheid : de moties worden nîet alleet gestemd maar door de aanwezigen op di volksvergaderingen onderteekend. Ons volk wordt zichzelf bewust en wi zich niet meer met lapmiddelen laten af schepen door eene antivlaamsche regee ring. De beweging -wint veld en neemi afmetingen aan, die de vroegere beweging voor de Vlaamsche Hoogeschoo^ weldra zal overtreffen. 'A. F. Aîgemeen Nederlandscli Veibond ÀFD. : HOOGER ONDERWIJS Le'ergang : Geschiedenis der Wrjsbegeerte Verslag 5e en 6° les Na enkele woorden als inleiding, vcrbanc houdend met de reeds medegedeelde nota's wees Dr. Brûlez op de hoofdbronnen van d< kennis der Sokratische wijsbegeerte, namelijl Xenophons Gedenkwaardighed.cn en Plato'i Apologie en Krito. Ben korte voorlezing ui die werken kenschetste ons de titanische fi guur van Sokrates. Sokrates kenmerkte zich als sterk-subjektief Als hoofdstelling zette hij voorop, dat elk individu, als afgezonderd psychisch wezen, de zelf-zielekennis ten grondslag leggen inoesi aan zijn daden, maar toch als maatstaf gebrui-ken moest, het algemeen-menschelijke, he1 blijvende in den mensch. Door de zelfkennis, zou men zijn onwetendheid beseffen, en zoe kennis opdoen. Dit subjektivisme houdt sterk verband met zijn onderricht-methode. Het ver-krijgen van kennis beschouw.de hij als een bevallingsproces voor den geest : kennis is de vrucht, aaijwezig in den geest (voorbereiding tot Plato's leer): Als onwetend, nooit zijh be-doeling openbarend mensch, leidde Sokrates de ondervraagden tot zelf-erkenning hunner inkonsekwenties. Dit tendentieuze. onwetend-schijnen wordt wel de Sokratische ironie ge-noemd.Sokrates, als praktikus, leerde de weten-schap alleen om haar praktisch nut, om haar moreel-inwerken. Kennis leidt tot deugd, kennis is deugd. Vandaar de eenheid in theorie en praktijk, vandaar zijn bewering : « niemand doet willig slecht». Als een kinderlijke vroomheid van een groot man is de daemonen-(geesten)leer van Sokrates. Hij geloofde dat een goddelijke inwendige stem hem weerhield van het slechte, en heir noopte tot onderzoek der feiten. Het is als een logisch gevolg dat zulke reu zenfiguur grooten invloed uitoefende op ziji omgèving. Nieuwe scholen ontstonden, mees met 'ruoreelen grond, zich beroepend op de So kratiiche leer. Zoo de Megarische (Euklides), de Kynisch^ (Anlisthenes), de Cyrenaïsche (Aristoppus) de twee laatste als einbryon-vorm der later Stoïcijnen en Epikuriërs. De meest vooroprijzende figuur onder Sokra ts' leerlingen is wel Plato. Na enkele woorden over het leven van deze: wijsgeer, duidt Dr. Brûlez op zijn wijsbegeerte Van Plato zijn ons meest al de werken ovei gebleven. Men verdeelt ze in drie groepen : d lste omvat de Sokratische dialogen (Apologi Krito), de 2de de ontwikkelingen zijner eige theorieën (Theateet, Parmenides) en de 3de d definitieve werken (De Wetten, De Staat). Opmerkenswaardig is, dat soms Plato zij strengbetoogende stijlvormen vermengd m< mythologisch gekleurde fabelen : is elke myti de konkrete uitdrukking, belichaming van zij abstrakte ideëenvlucht ? Of is elke mythe a een uiting van diep geloof ? In zijn Theateet stelt Plato de belangrijli ' vraag : Wat is kennis ? Het antwoord va 1 Theateet, — kennis is sensatie — wordt on " leed, teruggebracht tot een relativiteitsbegri] ' Het oude antwoord — kennis is het juiste 00 ? deel — wordt gelouterd, en Plato's bepalir van de kennis luidt : Kennis is het rech ■ oordeel, gevoegd bij de bepaling. Plato b » weert dat kennis slechts herinnering is, d elk weten in elken menschengeest is, mai • moet worden opgewekt. Verder zijn de beschouwingen over de Id< ^ bovenmate belangwekkend I Plato aanziet < Idee als een ordenende vorm, onderscheidt e< " Ideëen- en een phenomenenwereld, en lei« ' uit die beschouwing, de wet der verhoudin 1 der participatie, tusschen de Ideëen onderlir > en tusschen Idee en verschijnsel, af. ? Plato stelde 00k een schéma op, waarin h ■ zijn psychologische gedachten ontwikkelt. H ondûscheidt in de ziel het zinnelijke, de laj " drift, dan het edele, de deugd, en het verstan ' Deze drieledigheid vinden wij terug in zi; moraal en 00k in zijn sociale opvattingen. Na een beschouwing over het utopische wei a de Staat» , waarin wij 00k een drieledij verdeeling van de bevolking in landbouwer soldaten en wijsgeeren aantreffen, eindige deze, hoogst belangrijke, le». 1 . STAD en LAND EEN INDRUKMAKEND VRED®J 1 MANIFEST.—- Eergisteren en gistere ■ is in onze stad op tienduizenden exemph ' ren een manifest verspreid, getiteld : « D L Weg naar don Vrede ! » en uitgaande va 1 de Belgische Werkliedenpartij (Mindei ■ heidsfraktie). Het stuk dat een krachti : pleidooi is voor een spoedigen en eervo^ ■ lcn vrede, en dus tegemoet komt aan d eischen van, wij durven zeggen, heel d Belgische bevolking, heeft in' onze sta een diepen indruk gemaakt, vooral onde de werklieden. Dezen zullen inzien da voor hen de eenige wég om hun stem t latein hooren Stockholm is, en dat de me gelijkheid om er de aanstaande konfereu tie te houden van de Entente-regeering? moet worden afgedwongen. Ons volk is de moordpartij en de uit hongering beu, hçt gelooft niet meer i de zoogenaamde hoogere. doeleinden di een nuttelooze voortzetting van de slact 1 ting meeten beplei ten. Wij hopen dan ook dat de minderheid; ; fraktie op dat punt, hetzij langs « D ; Nieuwe Tijd » of door vlugschriften me 1 de massa in voeling zal blijven. Het'i ; haar taak en gedeeltelijk ook de onze. « AULA» PROPAGANDABUREE LEN. — « Aula » heeft voor propagandf doeleinden voor de Hoogeschool te Gem en tôt het verstrekken van inlichtingei de volgende bureelen ingerieht : In het Generaa! gouvernement : te ANTWERPEN: Prinsesstraat, 1C Open aile dagen van 10-1 en 4-7 u Studenten zijn te spreken : Maandag Woensd;ag, Donderdag en Vrijdag van 10-1 u. en Dinsdag en Donderda; van 4-7 u. bij voorafgaande verwitti ging. te BRU9SEL: Eudore Pirmezlaan, 21 Etterbeek. Open aile, dagen van 10-1 u en van 4-7 u. Ook te Hasselt zal kortelings een buree worden ingerieht. In de Etappen : te GENT: Universiteit, Lange Meir Kamer, 7. Aile dagen van 12-1 uur V. K. B. BlSSCfitOP EN KARDINAAL. -Een nieu\Wîewijs dat Z. E. Kardinaa Mercier w^Sckeurig handelt in zijn optre den tegen het Vlaamsch ministerie, e; dat hij daàrin niet door de andere bi? schoppen wordt gevolgd, brengt d « Bode van Limburg » van 12 Augustus waarin wij de volledige uitslagen aantrei fen der examens, tôt het bekomen van het diploma voor het lager onderwijs, in de aangenomen bissehcppelijke normaal-L school te St-Truiden. Hetzelfde blad ; geeft, voor de aangenomen normaalschool ■ voo]- regentessen der Zusters van Maria te Lan den, de uitslageji der examens voor ^ : kandidate-leerares en voor leerares. En zeggen dat de kardinaal zich tegen 11 - het afnemen dier examens, voor zijn bis-dom wel te verstaaii, heeft verzet op... 2 " gronden van vaderlandsliefde, aldus c groote. schade toebrengend aan vele jonge z 1 liedcn en hun ouders die zich voor de r ■ opvocding hunner lcinderen vele opoffe-" ringen getroost hebben. e En dat zou men met algemeene stem- ■ men moeten goedkeuren ! I DE VQORBEELDIGE ANTWERP- e SCHE BEVOORRADING ! — Twee da- j. gen -achtereen heeft Antwerpen weer geen j II aardappelen ! ;t En dat op een oogenblik dat de aardap- c e peloogst zoo overvloedig is ! u Hoelang zullen de menschen het blij-s ven dulden ? De groote bazen zullen wel voorraad ^ e ingeslagen hebben en 't volk moet maar n op de krib bijten. t_ Wie helpt ons uit de moeras ? '■ vTÂAMSCHE WERKING. — Het r" voile begint meer en meer belang te stel- ' s lcn in onze aktieve Vlaamsche Beweging. e Aile volksvergaderingen lukken opper- ' " best ; de opkomst is overal zeer talrijk en j 14 de bi j val der sprekers is geweldig. lr , Toekomenden Zondag 26 Augustus, ' zullen wederom volksvergadering-en ' :e plaats hebben : Te Halle, om twee uur, in de zaal van ; 11 Dyck, steenweg op Nijvel. Sprekers: 3t heer de Cneudt en prof. Lambrichts. Te Haren-Noord, om elf uur, in de 1 S « Café de la Pente», Statiestraat, n. Sprekers : prof. Lambrichts en Brants. ^ Te Oorsmaal, om 2 1/2 uur, m de zaal van den Bosch. Sprekers: heeren : Van Wetteren en Reynaerts! BERICHT. — Het examen voor de n Midden-Jury, voorgeschreveu door Arti-kel 24 der wet van 19 Mei 1914 op het Lager Onderwijs, voor de kandidaten van :c het Generaal-Gûuvernement, zal aanvan-*' gen op 27 Augustus e.k. om 10 uren (to- : e renuur). Voor de mannelijke kandidaten, in de Rijksmiddelbare school voor meis- 1 s jes, Maria Christinastraat, I«aken ; voor de vrouwelijke kandidaten in de Ri|]ks-normaalschool voor onderwijzeressen, Berke.ndaalstraat, te Brussel. i EEN ROEP VAN DE « XXe SÏE- ■ a CLE ». — Uit de « XXe Siècle » : De , veldslag in Vlaanderen neeint in omvang ; e toe. Bnnehkort kan misschien het vuur . a het Belgisch front bereiken. Wij willen 1 hopen, dat alie voorzorgen genomen zijn ; j _ dat, in 't bijzonder, de gezondsdienst de , - hulpposten voorzien heeft van de onor.t- ] e beerlijke verbandmiddèlen en draagba- ; e ren. Van de snelheid der evakuatie hangt > i namelijk het leven of de verminking van ■ r een gewonde af. Onze soldaten offeren ; t hun leven voor het land ; dit is hun ailes ' e schuldig wat hun smarten kin lenigen, , - kostbare levens kan behoeden. Wij ver- - oorlooven op dit punt de aandacht te a trekken van hen, die op het oogenblik deze vreeseliike verantwoordmg dragen. NOG OVER DE BEVOORRADING. n —, Naar aanleiding van ons artikeltje van e gister, sehrijft ons een abonnent dat bij het publ.iek al meer en meer de gedaehte ontstaat dat al die verkeerde berichtjes -i- niet « op den wilden boef » maar met be-e rekening en opzettelijk de wereld wor- : ■t den ingezonden. Het komt ex bij die ; s Heertjes minder op aan dienst te bewij-zen aan de bevolking, dan wel kunstma- - tig ontevredenheid te verweltken. Hun : uitvlucht is gemakkelijk : de fout wordt dan maar geschoven op den breeden rug , van... den « Dtiitsch » ! Onze zegsman, die ons bijzonder goed 1 op de hoogte schijnt van ailes wat den ] steenkolenihandel betreft, zegt woorde- ■ . lijk : i , « Ik las onlangs een bericht over de ; , kolenbedeeliiig ; het is al te gek aan 'de ( ï menschen de hoop te geven dat zij voor 1 - den aanstaandan Winter 400 kilos kolen 1 per gezin en per maand zouden krijgen ! ( , Iedereen die maar een beetje op de hoog- ] . te is van de bestaande voorraden, van de < beperkte voortbrengst en de noodwendig- 5 ! heden, zal u verzekeren, dat dit cijfer véél < te hoog is opgegeven. Ondertusschen lecft de goei gemeente in zalige hoop, tôt t t dan later blijkt, dat ze eens te méér voor t . den aap werd gehouden ! » 1 Er steekt veel waarheid in de opmer- ( - kingen van onzen briefschrijver : het is < 1 immers een « Vaderlandsche » f ?) plicht ( - beroering in, het bezette gebied te yer- ] 1 wekken, al moeten daardoor in allereer- 1 - ste plaats de inwoners de,n zwaren last ; e gevoelen en de gebroken potten betalen ! , Voor de vriendjes zal intusschen wel j - goed' g^orgd worden.... < Iets voor iederen dag Gelieime blaadjes Met een taaiheid, die wel eenige waar-eering afdwingt en tôt een loffelijker oel mocht aangewend worden, verschij-en af en toe geheime blaadjes. Juist omdat ze verboden zijn worden e ijverig in 't geniep van hand tot hand vergeleverd en zelfs in zekere koffiehui-en, die ons genoémd werden, 's avonds œt gesloten de uren voorgelezen. De oolijkerds neuriën spottend : Quand on conspire, L'on peut se dire Conspirateur ! De onnoozelaards verkneukelen zich ■ij dit samenzweerdersspel en hopen dat ïavere hun patrioterij zal vernemen, en ens indachtig zijn, dan nog liefst met en dekoratie ! Van harte gegund ! Vôôr den oorlog liep er te Brussel, en o'k al te Antwerpen, een beunhaas-gazet-erkooper rond, en duwde u de verboden rransche bladen, die om hun schuinheid le grens niet over moehten, onder den leus met een : Les prohibés, monsieurT De menschen kochten, niet omdat ze ,ieh wilden verlustigen in Parijzer prik-X'Uektuur, doch alleen omdat 't verbo-ien kost was. Wij hebben het dikwijls cunnen nagaan : 't blad werd nog niet ngekeken, in een zak geduwd en diende >111 den eersten den besten filister die bin-lenkwam te vc-rbluffen : « Arreh ! wil-de le prohibé hebben ! » Dat gaf zoo'n al-nachtig uitzicht dat ze u niet liggen lebben, dat g'overal achter- en aange-raakt, o ! alleen uit dillettantism, want lie flauwitêiten wenseht gé zelf niet eens n te kijken ! De geheime blaadjes zijn de prohibés ran den dag ; ze zijn de tolk van het ijdel irocgpatpotism en een bewijs dat ga in-*ewijd en « geaffilieerd « zijt. Wat er in staat is kost dien we kennen. Vôôr den oorlog bestond er reeds d«ge-ijk slag van gazetjes. Laster en sehimp, zinspelingen en ver-lachtmaldngen was ook eertijds de we-vdijksche specialiteit van Tijbaert de Kater, een ding dat twist en droefheid jracht in honderden huisgezinnen, doch lit leedvermaak en schandaalbejag ge-ezen werd. De geheime blaadjes zijn paddestoelen >p denzelfden humus ontkiemd. Ook in /erkiczingstijden kwam het onkruid regelmatig te voorschijn ; 't was g eus of ab, maar altijd even onverkwikkelijk en De Vrijheid is van dit soort als 't viese-ijkst spécimen berucht gebleven. 't Is wel aan te zien dat de virtuozen ,an 't vak er ditmaal hun handen van af louden. De onnoozele rimram schijnt laneengeflanst door onderpastoorkens die froegtijdig op een pastorij vlassen en veten door welke praktijken zij Zijn Aminentie in 't gevlei kunnen komen. regen grof geld of onder vromen zielen-Iruk, vindep ze steeds nieuwe slacht->ffers, onvoorzichtige drukkertjes bereid let spel te wagen en die op een zolder of n een kelder, als bijbellezers der zestien-le eeuw, hun schunnig werk afkarweien. Oeze drommels avonturen veel voor nio-nendal, tôt ze vroeg of laat hangen. En lan is 't klagen en jammeren ! De aansto-cers en geldschieters blijven buiten schot :n weten een anderen duts op te sporen. Dat die blaadjes flink schimpen en hooren. is hun recht, de reden van hun bestaan en ligt in hun lijn. Ons kan 't niet Jeren. Wie aan de straat timmert lijdt reel opspraak in gewonen tijd. Maar nu, net de oorlogsneurose en de algemeene rerdwazing, tiert het nog beter. Wie het nu aandurft de meening te liten dat we van de Entente geen heil te ?erwachten hebben, vooral de Vlamingen liet ; dat de Haversche regeering het /laamsche volk bedriegt en bedodt, het lan 't franskiljonl^m wil knechten voor ille eeuwen en 't Vlaamsch hier wurgen ; iat we Vlaanderen's recht en Vlaande-en's onafhankelijkheid boven ailes moe-en stellen en onze zelfstandigheid moe-en veroveren, ook met Duitsche mede-îulp,. in deze éénige providentieele kans lie ons gegund wordt ; wie zoo denkt en :oo ijvert verwekt natuurlijk aanstoot en irgernis. Er zijn er nog genoeg die oprecht over-uigd zijn dat onze eerste plicht is Belgisch te wezen, onvoorwaajdelijk, zonder 'oorbehoud, zonder denken of oordeelen, lesnoods met volledige opoffering van >nzen Vlaamschen landaard. Bij die lie-len verwekt onze strijd een zeer begrij->elijke verbittering. Bij anderen is er toele berekening : zij willen het hekken tan den ouden stijl, zij laten de prooi die /laanderen geworden was niet los, klam->en zich aan verkregen voordeelen vast m hopen dat de kwaden — dat zijn wij

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.