IDonderdag 28 December 1916. Tweede Jaargang Nr. 356 A Prijs . © Centiem voor geheel België Het Vlaamsche Nieuws I Verschijnt 7 m*al in de week Mi 2SS IABONNEMENTSPRIJZBN: D , , . n. „ M xMbnnA,Mnaein. DE OPSTELIUAD: AANKONDIGINGEN : Rcd^ktiê) Bchcfir ôn Aîiiikoiiûi^in|jôii > Elkc iucdcwcrkGr ia nsrsootiliik ver- Voor één maand 1.76 Raf VERHULST, Dr Aufi. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE xvuee meuwtreer 13 persoonujK: ver Tweede blad, den regel 2.60 7-»— S- ROODESTRAAT, « «m,, ïan René de CLERCQ amwoorcMijk voor ziju schrijvon, a. Derde id. id L- Voor 6 maand 10— àNTWERPEN „ . Tk . , T. bfadt niet heel de Redaktie. Vierde id. id 0.60 Voor één jaar 18— Hootfleeraar Dr Antoon JACOB Doodsbericht 5— I" Het Vlaamsche Nieuws '' verandert van eigenaar, niet van Opstelraad. Waarom we strijden ! Eigendom en Beheer van Het Vlaanu selie Nieuws gaan van heden af in-an-dore handen over. Maar-zoo eigendom en beheer veran deren, geçstelijke leiding en riehtinç blijven ongewijzigd, dit i» Vlaamsch-ci volksgezind, en gansch ons programma kan samengevat worden in deze woorden : Volledig doorgevoerd zelfbestuur. He: Vlaarasche Recht in zijn geheelen, ic zijn breediten omvang erkend en verwe-zsalijkt.De Nedarlandsche taal œnige ambte* lljke taal in Vlaanderen voor regaering wetgeving, rechtswezen, Léger; voor alL openbare diensten ; voor hooger, middel baar en lager onderwijs, zoowel het staat sche als het vrije. Wat de oorlogsgebeurtenissen of vre desonderhandelingen ons voorbeschik ken, kan niemand gissen, doch onx< leus en de leus die wij aan ons volk wil kn inscherpen is kort, klaar 'en zwaai van beteekenis : Noch Fransch, noch Duitsch maar Vlaamsch ! eu daarom willen wij noch onder uit-hee«sch juk, noch langer rechtstreeki onder ùitheemsclie invloeden staan. In het voile besef cou reinen en hoc-jen vaderlandschen plicht te vervullen zullen wij dien plicht dag-in-dag-uit be-trachten me.t diepen ernst, met het be wîistzijn van onze groote verantwoor-delijkheid", doch tevens met een blij et opgewekt gemoed, want een schoon; taak, ze weze dan hard, schenkt 1-evens-ireugd.Beloften kunnen ons niet paaien, be-dreigingen niet afschrikke*. Wij staat pal. Wij, Vlamingen, moet*n alletn •[ Wstehen steunen, doch uit den toe-•tand al het voordeel halen mogelijk. Een Vlaming die zich door politieks vooringertomenheid voor gelijk well land leiden laat, ie, naar aile gezond< opvatting en moraal, geen goede vader (lander. Dit i« dan 00k het envel niei dtr Vlaamschgezinden ; wij Trille* vaï geen irilijvins ; wâj willem teen vazaal-staat worden, noch "van Duitschlanc noch van de Entente. Hoeveel Fran«ch ffzinden kunnen zoo #preken? De minst* Vlaming, die onz# zaal aankleeft. is meer voor ons, doest meei tu vermag meer voor onz« zaak, dar welke rechtserkenning 00k doen kan Deze krijgt slechts waarde ®n lavées-bacht door onszelven. Doch elk .recht voor ons volk »u11m: wij met blijdschap aanvaarden, var Waar het 00k kome, omdat ni«mand eêr îc-çht mag we.igeren voor zijn volk. Wij zijn den Koning troaw, doch wi; «ullen de Havejjsche regeering bekam-pen waar zij het Vlaamsche recht be-: twist of Vlamingen durft te treffen oir bujQ trouw aan Vlaandoren. Door het ove.rgaan van Het Vl-a-im-tche Nieuws in de handen van een groej "vertuigde Vlaamschgezinden verdwijnl vanzelf allé persoonlijk belang. >' OP EKONOMISCH GEBIED Voor Vlaanderen : In zedelijk en stoffelijk opzicht recW-vaardiger bedeeling voor het Vlaamsche Iffld. Ailes is nu ten voordeele van | Wallonie, ailes ten nadeel\e van Vlaan-foren. Zoo met de werken van openbare Rtzondheid, verkeerswegen, spoorwe-waterleidingen, arbeiderswoningen, en«., enz. Wallonie werd jekoesterdj ^lianderen. verwaarlocwd. M«t cijferî ?ullen wij dit bçwijze*. 0-ezonde maa''-egelen moetfta fetrof-fn worden strekkende tôt verplichte »kali«eering van Vlaamsch kapitaal bra-Vlaanderen, om zoo handel en nij-vwheid van eigen bodem te ondersteu-vooral met het 00g op het nieuw ^tstane kolenbekken van Eimburg. . j Voor Antiver-pen ï A-ntwerpe-i^ Vrij-Stad en Vrij-Mavôïi, ^ recht van uitbreiding op r«chter-* littWro*T«r", d«ee an door provinci•-•« re*ee«W9*1«at*" Wij willen goede verbindingen tus-schen de Schelde-oevers ; Rijnkanaal naar de Schelde. * * * Door de onbelemmerde, natuurlijke ontwikkeling in eigen taal ; door de geestelijke en stoffelijke hcropbeuring van ons volk, dat nu onder voogdij staat van het Walenland.; door opleiding en welstand, zal dit volk terug de eere-' plaats innemen die het vroegfr bekleed-de in handel. kunsten en wetenschap-pen.Door eigen krachten, door zelfstan-digheid, door stambewustzijn zal het Vlaamsche volk, nu een volk van zwoe-gers, nu het achterlij leste onder de; be-! schaafde v«lkeren, weer het kk-inood • kunnen worden van Westelijk Europa. ONZE NIEUWSTIJDINGEN De allereersta vereischte van een dag-, blad is snelle, onpartijdige; en zoo vol-ledig niogelijko inlichtingen vc-xschaf-1 fen. Het Vhamsche Nieuws wil dan 00k , allereerst cen degelijk inliehtingsblad wezen. Wij geven, v6or al de andere bladen, de oorlogst<"legrammen van aile fronten. De Toestand geeft een klaar en stipt " onpartijdig overzieht van de laatste go-benrtenissen en legt er de beteek-enis van nit. Wij hebben briefwisselaars in al de voornaamste steden, die ons regelmatig nieuws zullen sturen uit Brussel, Gent, Leuven, Mechelen,Tienen, St-Nikolaas, ■ Anlst", Kortrijk. 1 Onze mrdewerke;r uit Holland is dich-ter "René de Clercq. De Opstelraad van « Het Vlaamsche Nieuws ». De Wonderen van de Wereld IN BEELD EN WOORD D« Oudheid roemd* er op dat de we-. reld Zeven Wonderen be-zat, door men-schenhanden vervaardigd, zoodat de na-: tuurwotiderefl er buiten bleven. ; Het waren gedenkstukken van bouw-. kunst of van beeldhouwkunst die, we-. gens hun ontzaglijkheid, hun vçrbazende : grootte en duurzaamheid of uit hoofde 1 hunner buitengewone schoonheid het . meest de algemeene bewondering af-l dwongen. Het wareu : 1* De Pyramiden van Egypte ; 2* Dei Hangende Tuinen vau Baby-lonië ; 1 8* De Tempel van Diana te Ephesoa ; 4° Het beeld ;an den Olympischen Jupiter, door Phidias ; i' Het Praalgraf van Koniug Mauso-.lus ; 0* De Koloesus van Rhodo# ; 7° D« Vuurtoren van Alexandrie. Van die zeven bestaat nog alleen het eerste : de Pyramiden. Ze zijn onver-delgbaar. Na de Sphinx van Gizeh, zijn zij he;t oudste menschenwerk van de wctreld. Zij zullen wellicht op onze wereld ailes Qverleven en het laatste zijn dat de uitdoovende zon op den sterven-• dep aardbodem zal aanschouwen. Onze vraag is nu : Welk zouden tegenwoordig wel d« Zeven Wonderen van de Wereld zijn, die door hun grootte of door hun schoonheid de v^rbeelding der menschen het meest treffen? • De pyramide van Cheops was het hoogste gebouw van de wereld, onge-veer 150 meter hoog, tôt het ijzeren ge-raamte verrees van den 300 meter hoo-gen Eifeltoren. De pyramiden treffen niet door haar schoonheid, maar door haar ontzaglijkheid : zoo de Eifeltoren door zijn Babel-sch» hooyte. De Kolossu# van Rhodo» wa» een reusachtig beeld ; zoo obk de Vrijheîd, de wereld verlnchtend, door Bartholdi, in 1886, te New-York, opgericht. Welke gedenkstukken, merkwaardig door hun kunst en schoonheid of door " hun .grootte, liggen er tusschen de Py-ramid«n en den Eifeltoren, tusschen de Sphinx van Gizeh en het Amerikaan-sche Vrijheîdsbeeld? Is het niet hoogat belang-Hjk die vrasg te stellea en is het niet te verwonderen dat zij -uî»t rte<Js alUnff yM-pperd m «fyek'tt? De Wapens Neer ! Eeest in Het Vlaamsche Nieuws van Het is het aangrijpçndste werk van 1 Januari 1917 : dezen tijd, dat voor de op til zijndc ge- DE WAPENS NEER ! beurtonissen een verre-dragende beteeke- de wereldberoemde roman van Bertha vervverft eji van de grootst, aktuali-v. Suttner, bekroond met den Nobel- eit u'or(it-Prij». De wereldoorlog doorkerft Europa met DE WAPENS NEERI zijn zwaarrl ! het is de verzuchting van miljoenen Jlaar het gansche menschdom roept : menschen in kommer, droefheid en rouw. DE WAPENS NEER ! 1917 moet al spoedig het einde zien 1914 zag den oorlog losbreken ; 1915 van de ontzettende menschenslachting. en 1910 gingen voorbij in naamloos en Overal zouden deze woorden moeten ontzetteud bloedvergieten, maar 1917 prijken : begint met den kreet : ^ ^ DE WAPENS NEER! DE WAPENS NEER i Daarom zal 00k eenieder met groote Op voorgang van Président Wilsan en belangstclling en dankbare iugenomen- van de Vereenigde Staten, ontstaat er in heid het prachtig werk lezen : de onzijdige landen, Spanje, Zwitser- wappmç vccd » land. Holla*d. Zweden 'en Noorwegen, WAftxs» iNttKi een algemeene werking voor den vrede. begin verschijnt op 1 Januari. DE WAPENS NEER ! Abonnenient van drie maand op Het Het is-de onweerstaanbare aandrang ' 5 ^ VOOr gC'heel van al de volkeren, de neutrale en de g14- oorlogvoerende. Eeest en verspreidt het edele, diep- De vreeselijke heerschappij van den nienschelijke werk . Dood moet een einde nemen. DE WAPENS NEER î Wij vragen aan onze lezers haar te be- kamp waar het kind en de volwasse-antwoorden en op te losseû, «n daarom ne, de eenvoudigste mensch en de in-richten wij dezen tellektueelste kunnen deel aan nemen. PRIJSKAMP *1^3 Het is een Prijskamp waaraan eenieder mag, ja moet meedoen. m, om te vragen : Doch opdat hij ten voile gelukke en Welk zijn thans de de deelneming op ruime schaal geschie- o de, opdat duizenden hem tôt het einde Zeven Wereld wonderen ? zouden voi^n, mag de belangstelling De weg naar de oplossing zal prachtig niet verslappen. çjj leerrijk wez^n Daarom moet de Prijskani'j) Kort, d€ Gedurende één maand zullen wij uitspraak spoedig wezen. elken dag één Wereldwonder afkondi- Ook nemen Opstelraad en Beheer de gen, met : ' volgende verbintenissen : 1° Afbeelding ; . • 1° De Prijskamp begint met 1 Ja- 2" Beschrijving en hiatoriek van het nuan ; gedenksl.uk. 2* De Prijskamp eindigt met 31 Ja- Het zal ook een bouw of een beeld zijn, nuari ; gelijk in de Oudheid. 50 Elken dag één merkwaardigbeid Welke groote, algemeene belangstel- mct Afbeelding en Beschrijving? (Dit ling gaat dit niet verwekken? Het zal maakt juist dertig, vermits daags na in de Wintermaand Januari een aange- Nieuwjaar ons blad niet verschijnt.) ; name af'.e.iding, een schoone geestes- jje(: o-etal dertig wordt in geen ge- bezigheid, een leerrijk, genotvol ti]d- vd overschrcden . verdrnf we^en ! Hoe zal het aan de _ . j , , „ schoonheid vau de wereld en van het J. De antwoorden moeten bmûen zi3n menschelijk leve* herinneren, nu «1 de v Februan 1917, afgrijselijkheden van den oorlog den 6* De Keurraad doet uitspraak acht mensch ternerr drukken en sotns in de dagen latex : op 16 Februari 1917 ; somberste stemmingen dompelen ! 7* De Prijzen worden onmiddellijk Ja, het zal he.erlijk wezen ; zoo iets aan de overwinnaars uitgekeerd : verzet den geest, verruimt den blik op Eerste Pr'js fr 75. de wereld, ontwikkelt het schoonheidsge- Tweede Prijs fri 5o! voel en schenkt een verstandelijke Derde Prijs . ! fr! 25." De keuze, de rangschikking van de t-^ezers, abonneert u op Het V laatn-Zeven Wonderen, uit de dertig geno- Nieuws, want deze nummers zul-meu, zal in elk huiegezin, een gezellige een blijvende waarde behouden. beeigheid weeen, zoowel als het den eoe- Abonnement van drie maand : S fr. ker et! studeerdar op zij* stude«fverf>rek Laieers va* buite* ie stai, ako*neert ka* i* beolaj swien. Het is een BrijS- U op de Po«t, DAGEUJKSCH NIEUWS ONZE OPSTELRAAD. — Zooals onze lezers zullen bemerken op het hoofd van het blad blijft de opstelraad van « Het Vlaamsche Nieuws « ongewijzigd. Niemand gaat heen; wij biijiven onder beproefde, besliste, betrouwde Vlaamschgezinden. Niemand gaat heen, integendeel, één komt er bij en wij be-groeten hem met blijdschap en fierheid, het is onze vriend dichter René de Clercq. René de Clercq en Dr Antoon Jacob, om hun trouw aan Vlaanderen getroffen, zijn mannen die voor ons de beteekenis hebben vaa een vlag. BELANGRIJK BERICHT. — De on-dcrgïrtsekenden, volksvertegenwoordi-gers. bcrichten het publiek, dat zij zich ter besch kking stellen, tôt verdediging der bdanghebbciaden, welk© te klagen zoudsn hebben over wegvoering naar Duitschland, van familieleden, alhoewel deze werk hadden, of over de noodige be-staansmiddelen beschikken. De bslanghebbenden kunnen zich aan= b'edei alla werkdagen (Zaterdag uitge-zonderd) tusschen 5 en 6 uur (Torenuur) in het lokaal van « Volksopbsuring », Kathelijnevest, 2. (Bijzondere ingang. Eerste verdieping ) Àdelîons HENDERICKX. Léo AUGUSTEYNS. ONZE HOOGSTUDENTEN. — On e studcaiten van de Vlaamsche Hoo-geschool zijn in Kerstverlof en hun eerste vcrschijnen, met de reeds bt-faamde petten of baretten, maakt ophef, cen viicndelijke hartel!jk ophef overi-gens^_en de jonge meisjes vooral kijktn luiar oogen uit haar kop naar die fliake jongcns. Op de Me r, op de De Keyserlei worden de studenten aangewezen : — Kijk l ginder zijn er weer drie, vier, vijf ! En de menschen zien ze aehterna met een ooibestemd besef dat het de jonge kraeht van het land, de schoonere toe-komst van Vlaanderen is die onder ons wandelt. Welkom in ons midden, Vlaamsche jongens, hartelijk welkom ! Het eerste verlof zal u doen voelen welke warme genegenheid u in de moederstad om-ringt.«VLAAMSCH LEVEN». — Inhoud van Nr12: Nummer 12 van dit belangrijk Vlaamsch weekblad is uitsluitend aan het Kerstfeest gewijd, het bij uitstek Vredefeest der Kerstenheid. Ta! van be-kende schrijvers, dichters en teekenaars verleenden hunne medewerking om van dit nummer een « unicum » te maken op dat gebied. Men oordeele naar den inhoud : Vrede, naar Gustav Rutz, plaat ; Vrede op aarde ! door Oktaaf Steghers, met 1 plaat ; Kerstklokken, folkloristische bij-drage van Alfons de Cock ; De Kerstver-loofden, origineele teekening van Léo Bunnens ; Kerstbede, gedicht van Ernest de Weert; Prinses Frawyde van Pirna-pont, Antwerpsch Kerstverhaal van Georges Eekhoud, met 3 platen ; De Acht Zaligheden, kerstviertelling van Emmanuel de Bom, met 1 plaat; Kerstlied, Het Koninkske, (twee Kerstliedren van Willem Gijssels ; Van een Kerstdag, gedicht van Maurits Schoonheyt ; De Folklore in betrek met Kerstdag, door Jozef Vincx ; Pax, muziek van J. J. Van Beers, gedicht door Willem Gijssels. VOLKS-LEESAVOND. — Donder-dag, 28 dezer, te 8 1/2 uur 's avonds (torenuur) Volks-Leesavond, ingericht door de Liberale Volkspartij en « Help U Zel-ve », in het lokaal « Liberaol Volks-huis », Volkstraat, 40. De heer Alfons Leys zal spreken over Maurits Sabbe. De toegang is voor ieder kosteloos. Niemand zal verplicht zijn te verbruiken. LEES- EN VERTELUUR VOOR KINDEREN. — Voor al de meisjes, van minstens tien jaar oud, op Donderdag, 28 dezer, lichtbeeldenuurtje : « Een reis in Zwitserland », door den heer Hendrik Van Tichelen, in het lokaal « Libéra al Volkshuis », Volkstraat, 40. Bfij uit-zondering zal dit « Uurtje » aanvangen te 5 uur 's namiddags (torenuur). OUDE KENNISSEN. — Onze vrieiv den de spreeuwen, die de Ossenmarkt verlevendigen en op de Handelslei gaan vernachten in den dichten mantel van veil die den tuin van de Paters bekleedt, zijn teruggekomen. Zoo gauw de dag in de lucht is trekken de ?ware »wermen aaar het platteland en te^e'n half vier ké'eren ze terug-. Iets voor iederea dag kerstmis-nabetrachting V D« Vrede komt I 't Is maar een droeve, gedrukte Kerst-mis geweest 1 Sinds negentien eeuwen, ainds de engelen het lied van vrede zon-gen boven het Kribbeken van Bethle-hem, heeft misschien de wereld geen banger Kerstdag gekend. Hoe kan het anders? Het is het derde Kerstfeest dat wij in oorlog moeten vie-ren, en dit jaar gierde daarbij nog door de straten een wilde storm, die dakpan-nen. sch-oorsteenen en ruiten naar bene-den deed ratclen en rinkejen, alsof de hemelwrevel zich over het verwilderde menschdom wrekend had ontketend. De Kerstmisklokkcn, die zoo feestelijk kunnen luiden, galmden naargeestig en doodsch als op een Allerzielendag, met in- de verte, als een sardonische nagalm, het dof en droefstemmend gedreun van hçt kanon. Een oogenblik moesten we denken dat Europa geen wijze staatslieden meer be-zat, doch alleen waanzinnige volkenmen-ners, tegen elkander optierend als bald-dadige kalverkruiers, hun opbod van haat en bloedgierigheid uitschreeuwend. En toch, als de lucht het donkerste was, kwam er weer aan den eindçr een sterretje glimmen, waarop thans niet alleen de koningen, doch voojal de volkeren hoopvol staren ; weer zingen er vre-destemmen in den hemel, hoewel nog heel zwak en heel ver, maar die een blij-den weerklank vinden in aller harieii. De toovermacht van Kerstmis doet zich heerlijk gevoelen eh, zooals geen geweld de Lente kan onderdrukken, het leven. dat uit bast en aardklomp breekt en spruit, niet kan brdwingen, zoo ook zal de Vrede aile hindernissen breken en ze aile uit den weg ruiinen. Wij hebben zelfs het gevoel, den in-druk dat de, voorafgaandclijke vredes-onderhandelingen veel verder staan dan wel iemand vermoedt. Vooraleer ze be-ginnen te loven en te bieden, moeten de; menschen toch doen of ze van den koop niet willen. De boeren op de markt en de diplomates aan de groene tafel zijn eigenlijk toch maar menschen met de-zelfde streken en knepen en dezelfde mentaliteit. Hoe harde.r er nu geschreeuwd wordt ; hoe grooter de ontwerpen en voorberei-dingen tôt nieuwe offensieven, hoe dichter wij bij het over-en-weer praten ko-men. En etns z66 ver, eens de onderhan-delingen in gang, wie zal dan de Lente van Vrede kunnen onderdrukken? Niemand zal willekeurig de lakens uit-derlen, niemand de voorwaarden van den vrede uit zijn hoogte voorschrijven. Ailes moet uitloopen, onvermijdelijk, op een vergelijk en 't is te hopen dat vrijheid van de volkeren„ dat recht en rechtvaardigheid de gronden zullen wezen waarop een duurzame vrede gebouwd wordt. Doch om dit te bereiken mag er geen zwakheidsvertoon doorschemeren ; ieder moet doen of hij voortvechten kan, of hij • het ùithouden wil en zal tôt het bittere einde. Juist daarom zien wij in het sabelge-rinkel der staatshoofden, in stede van een veeg voorteeken, een verheugende aanwijzing dat het zwaard spoedig ge-borgen gaat worden. DE WAPENS NEER ! Wat een ge-lukkig gekozen titel vol aktualiteit ! Spoedig, zrggen wij en we snakken er naar ; doch in dit spoeâ'g ligt ook voor ons, Vlamingen, een verwittig'ng dat we harder moeten werken en op onze hoede wezen meer dan ooit. Vlaamseh-België moet zijn voile recht verkrijgen bij de \Tedesonderhandelin-gen en dit recht moet door al de mogend-heden erkend en bekrachtigd worden. ^aanderrn moet deel uitmaken van de vrede-konferentie. Wîj willen geen Duitsch ers worden, doch ook, door verfransching.geen werk-tuig zijn in de handen van de Entente ; geen .ondereesch'kt volk blijven als in het Belerfë van v<S6r 1914. Wij zullen daarom den Vlaamschen strijd voortzetten met meer gloed on overtui^ing dan ooit. In ons streven ligt geen haat, geen bedreiging voor niemand ; alleen de liefde tôt het vader-land, tôt het Vlaamsche volk bezielt ons en ST>oort ons aan. Wij aanschouwen het intusseben als «eu jelukkig voorteeken dat, juist op Kerstmis — het fe.est der Geboorte sinds

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.