Lnsdag îi Aprii 1917, Derde Jaargang Nr. 101 Prijs : Centif m voor geheel België Het Vlaamsche Nieuws I Verssb.|fràt 7 maal m nie week AlONNEMENTSP»yZEM.s yjffllUîd 1 (usmi ..«• Lad {a"~ i® — *" ___ __ R«iaMie, Sshcsr es AaafcOffldifinpH i $ | ' V { 800DESTRAAT» 44 A»ÏWE*PIK ae oisliitâbt i Kaî VB8HULST, Dï. Anf. BOUMS, Aik VAN D'EN «RANDE j Met dé .vaste neâewerkigjf vas S«MïiSe«ïs*? Doctof Ant*»» JACOB Elke medewerker is persoonlijk vej-amtwoordtelij'k voor zijn schrijven, an bind'î îy«t hsel de Redïiktic, AANKONDIGÏNGJEN : Tweede blad, den regel 2.60 Derde id. id. I.— Vierde id. id. 0.60 Dood»bericb.t i.— OFFICIEEL EBERICHTEN KûUITSCHE-ZIJDE DITSCH AVONDBERICHT PC |jn, Maandag 9 April, 's avonds. £ (jcieel • o*^ , weerszijden van Atrecht is heel ^ w door zwaar gevochten gewor-jerijand is in gedeelten van onze dc m binnengedrongen. Aan het rm het Champagne-front, tijdelijk , .jeschutstrijd. je: Oosten, en in Macedonië, mets p, VS K Dinsdag io April. — Officieel : STELIJK GEVECHTSTERREIN de jint generaal veldmaarschalk Kroôn- ^ iRupprecht van Beieren : / : veldslag bij Atrecht duurt voort. nwerking van sterke artillerie- en &. Lerpersmassa's die meerdere dagen de, vielen de Engelschen gistermor-Snà de hevigste opdrijving- van de intensiteit op 20 km. breedte onze « i aan. In harden strijd slaagden zij p in onze stellingen aan de van j (ht uitstralende wegen binnen te ^ [en. Een doorbraak is hun niet ge- ; [ In taaien tegenstand tegen oyer-Jit leden twee onzer divisies aanzien-[vérliezen.fezuidoosten Iepeïen drongen aan-Lepen tôt voorbij de derde Engel-k lime vooruit, vernielden onderko- Esenkeetden met ongeveéf 50 gevan-a, 7machinegeweren en mijnwerpers 1 1 * C* front van den Dtaitschen kroonprans : tr Èen Fransche aanval bij Laffaux be- t-l Koosten Soissons zak-te in ons vuur d In Langsheen de Aisne en bij Reims t( Ivan op den middag de gevechtsbe- v ïigheid van het geschut zeer leven- h [in Westelijk=Champagne, aanweers- n evan Prosnes, leverden verkennings-allën van ons 36 Fransche gevange-K>.font generaal-veldmaarschalk Hertog c techt van Wurtemberg : een gebeurtenissen van beteekenis. DSSISCH GEVECHTSTERREIN | matig vuur en geringe bedrijvig-| op het voorterrein is de toestand panderd., BALKANFRONT I, £5 liets meuws. t: U OOST.-H&NG. ZiJOE J OEMEENSCH J GEVECHTSTERREIN t kmea, Maandag 9 April. — Offi- P ît legergroep Mackensen bracht, ^ l-%rden van Fo&sani, een van onze 1 plsaldéelingen, 46 gevangenen en 2 Ihincgewereu mce terug. tan. het front van dc legergroep-aarts- ^ |°g Jozef, mislukten op verscheiden ^ pen pogingen van de Russen om de pt van ons front^ op de proef te stel- ® pder Xoordelijk, niets van belang. _ ; penen-, Zondag 8 April. — Officieel : \ pSSISCH GEVECHTSTERREIN t û de Bosch=<Karpathen en in Oost-Ga- 5 ' levètidige werkzaamheid van "ver- x '"ers. Anders niets te ineldeh. * \ TALIAANSCH ( GEVECHTSTERREIN 1 Pveranderd. 1 M TWwjâre 1XM. ! TURKSCHE FRONTEN ; -onstantinopcl, Zondag 8 April. — < icieel : [lets van belang. 'P het front in Armenië eenige voor ! voordeelige schermutselingen. ( W BUIGMRSCHE ZIJDË BULGAARSCHE FRONTEN ®fiâ, Zondag 8 April. —- Officieel : |P aile fronten niets anders dan e.enig "crievuur en verktenningen. BALKANFRONT Sofia, Maandag 9 April. — Officieel : Onze stellingen bij den Westelijken ver van het Doiranmeer en ten Zuiden n Gevgeli zijn van tijd tôt tijd hevig >or de vijandelijke artillerie onder vuur nomen. Een vijandelijke afdeeling, e ten Zuiden van Gevgeli vooruit ichtte te komen naar onze posten, is ior ons vuur verjaagd. LIS EHGELSCHE ZUDE ESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Maandag 9 April. —t Officieel : Haig rapporteert : In den ochtend van :n gn hebben wij over een breed iront -n het Zuiden van Atrecht tôt het Zui-:n van Lems aangevalen en zijn wij in : stellingen van den vijand doorgedron-:n. Wij maak'ten bevredigenden voor-tgâng. WLji namen in een stormaanval : dorpen Hermies en Boarsies in de rich-ng van Kamerijk en drongen het bosch m Havrincourt bin'nen. In de richting in Sint-Kwintija vermeesterden wij resaoy le Petit en ten Zuidoosten van &vergnies brachten wij onze linie voor-t. Er wordt een aanzien-lijk aantal ge-ingenen gemeld. VKN RUSSISCHE ZiJOE RUSSISCH GEVECHTSTERREIN St-Petersburg, Zondag 8 April. — Of-cieel : Ten Zuidwesten van Brzezany heeft ; vijand tweemaal onze stellingen aan-evallen, m&ar hij werd bcide kèeren te-aggëslagen. Een aanval van een vijan-eïijk bataljon in de streek ten Zuidwes-;n van Tominatik is verijdeld door het uur van onze infanterie. Op de rest van et front wisseling van vuur en verken-ingen.ARMENIE Petrograd, Zondag 8 April. — Offi-ieel : Wisseling van vuur en verkenningen. m ITAUUHSCHE Z1JDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Maandag 9 April. — Officieel : Op den achtsten werd aan bijna het eheele front de werkzaamheid der ar-llerie belemmerd door het opnieuw in-allen van buiterçgewoon slecht weer. fiettemin kon de gevechtswerkzaamheid oortgang nemen in Judlicarië en in de itsch-vallei, waar branden werden ver-orzaakt en waarn'eembare schade toege-racht aan de weirken van den vija.nd. Op de Karst hebben onze verkennings-a-troeljes verdedigings-werken geschaad. )E DUIKBOOT^ EN MIJNOORLOG Berlijn, 9 April. (Officieel.) — In de /liddellandsche Zee zijn elf stoomsche-►en en dertien zeilschepen in den grond ;eboord, tezamen 38,224 to£ metende, Vaaronder op* 23 Maart het Grieksche .s « Arthemis » ('1500 ton), het Italiaan-che s.s. <( Noli » (1569 ton) en het Noor-chc s.s. « Bellatrix » (2568 ton), op 25 Jaart het bewapende Engelsche s.s. Koningxn Eugenia » (4358 ton), van de /'ereenigde Staten op weg naar Karachi, ip 26 Maart het bewapende Engelsche i.s. « Eedbury » (2046 ton), met graan 'an Karachi naar Italië, op 27 Maart een ot de Engelsche Tigris-flotilla behoorend 'aartuig van 200 ton, van Engeland on-lerweg naar Mesopotamië en geladen net proviand, op 31 Maart een onbekend çebleven s.s. van 4000 ton, op 3 Apnl îet bewapende Fransche s.s. « Ernest limons » (5555 ton) van Marseille naar 3ort-Said, het bewapende Fransche s.s. i St. Simon » (341-9 ton) van Biserta naai 3uelva, den 4den April in de Ionische Zce het geladen Grii|ksche s.s. « Vasilep ^onstatinos » (9274 ton). De in den grond geboorde zeilschepen varen voor het meerendeel met zwavei geladen. 30RL0G TUSSCHEN CUBA ÉN DUITSCHLAND Havana, 9 April.,' — De président van le Cubaansche republiek heeft de verkla. ring geteekend, waarbij Cuba in staal van oorlog met Duiischland wordt ver-[daard. De opgelegde Duitsche scheper in de Cubaansche ha'vens zijn in beslag genomen. DE BELGISCHE STEUNK0MIISSIE De n Noa-ddeut&che Allgememe Ztg » scha-ijft onder het hoofd : « Engeland en de levansmid-delen. van de Relief-komtnissie » : Er direigt door de zeifzuchtige ihoradàng raini JEn-geLaind ten aanzieai. van de imi Engeiscfie ha,veai3 laggeaiide schepen van de Relieî-komimdssàe en de 6U.O00 tôt 80.000 ton ievensmiddeleai aan boord van deze schepen, voor den a-rbeid der komimds-siie ernstig gevaar. Engeland heeft blijkbaar onm^iddeiliijk na- de afkoiSiging van d.en onbeperkten duikbootoorlog in verband met 't gevaav dat daardooir voor zijn voedseàvooa'zMniinë zou kunnen onitstaaii, liet plan :oipgevat, zich de in Engelsche havens lig-gande schepen met levensmiiiddelen voor de Re-lief-kommissie toe te eigenem, en ook de schiepien die naar Engelsche havens koere zetten. Daaïom werd in de eerste plaats de komm-issie belet de im Engelsche havens liggcnde scheipeim met le-vemamiddelen voor dm vijfden Fehraari te laiten nitvaren ; hoèWel het gouvernemeinit-genieraai vain België de kommissie dit den eersten Februari had verîiocht. De Engelsche n-egeeràng bel'ette klaarblijkelijk de kommissie ook aan de tôt haar gerœhte verzoeken te voildoee en schepean die naar Engelsche havens koers hadden gezet. te waaïschuwem voor het varen în het verspeird© gebied. Toeji men vervolgems vatn de kommissie, op haar verzoek om voor de zich in Engeland be-vindende schepen vrijem overtocht naar Rotiter-dam mogelijk te maken, verlangde dat zij zou opgeven welke seliepen het gold, leoi- in welke havens zij lagen, belette de Engekehe regeeriing het bea-Jitwoorden daai'vaai. Ten einde het die Duitsche negieewiing, in verband met de belemmeringen die daaiuït voor het oorlogvoeren in het versperde gebied zonden vooritvloeien, moeilijk ite maken om de schepen véiliigen overtocht te verzekeren, eisohte Engeland herhaaidelijk dat de schepen zouden mo-gem uitvaren zonder dat een bepaalde weg of een bapaalde dag werd aangegeven. Uit de in deze aangeilegenheid door de bmreelen van de Reiief-kommissie gawisselde telegrammen blijkt dmide-lijk, dat Engeland altiijd weer nieuwe uitvioch-tem zocht om Dnitschland te beletten den schepen' een1 veiligc uitrois t" wasi-borgen.. Niatitiemiai ka-eeg de kommissie de stellige ver-kfeuràng dat de schepen den eersten Mei de Eu-geilsehe havens zouden mogein Vieiilaten ein dat zij langs een nog n-ader te beipalen weg veiiJig zouden kunnen varen iLndiœ Engeland zich vôor den tieindeai April bereid veildaairde de schepen met hu'.mie ladingen dein eersten Mei te laten uitvaren ; en iincben de kommissie opgaf welke sobepen van het aafflbod om uit te varen gebruik zouden maken en waar deze schepen llagen. De Britsche regeei'ing beaintwoordde dit voor-stel met de aanfeondiging dat aile stoomschepen, vier kileine uitgezonderd, geiost wacen en zonder lading de Engelsche havens zonder een vrijgelei-de en dus op eigen tisico liadden verlaten. Met de bewuste vier schepen, de «Brabant», de a Comte de Flandre », de « Clara » en de « Espagne», zou evenzoo gehandeld worden indien miiiet voor den 28sten Maart een wij.gieieide om onmiddeliijk te vcrtrekken zou worden gegeven. Daar dit voorstei pa^ den 28n Maart de kommissie te Brassel bereikte, was het ai dadeljik duideliijk dat men er niet in kon tredem. Niettemin werd d;en beschermheeren van het steuriwerk te Brussel dadelijk inedegedeeld dat de Duitsche regeering den geiioemden vier schepen weJilicht een Veiiigcn overtocht naar Neder-Jand langs Souithwoid-Vliseingen kooi waarbor-gen. Tegeiijkiertijd werd tegen de plaaaneoi der Engelsche regeeriing geprotesteerd. De redenen, die" Engeland tôt het doen van het bovengenosm-de voorstei noopten zijn gemakkelijk te door-gronden. Het ligt voor de hand dat wanmeer de schepen de Engoùscche havens zouden kunnen ver laten nad'ait zij de lading in Engeland hadden. gelost, om. zooals gezegd werd, in Amerika. nieuwe levensmiddelen voor de kommissie te haien, en die buiten het versperde gebied om naar Rotterdam te brengen, deze schepemi evengoed met- hunne ladingen Engeland hadden kunnen verlaten teneinde zich buiten het veisperde gebied te begeven en dan naar Rotterdam te varen. De door Engeland aangevoerde reden dait de schepen g4ost waren om scheepsiuimite voor do Relief-kommissie vrij te krijgen, is dus onhoud-baar.Het argument, dat men de levensmiddelen voor bederf wilde vrijwaren is evenmin steek-houdend, daar de ladingen die uit koren en stukgoederen bestonden, in de Engelsche pak-huizen, waar zij, naar het heet, thans ter be-schikki'ng van de kommissie zuilen blijven, indet beteT bewaaird zijn dan in de schepen. Om een argument te hebben voor het verzwajgen van de°plaats, Waar de schepen lagen, beweert Engeland, dat de opgave uitsiuitend had moeten dienen om de Duitsche regeering het torpedee-ren der schepen gemakkelijker te maken. De Engelsche regeering beweert ten slotte, dat zij, na het vertrek der schepen, die van hunne lading beroofd waren. in Engelsche pak-huizen de levensmiddelen ter besohikking_ van de kommissie heeft gesteld en voegt er bij dat deze levensmiddelen later in andere schepen, die een vrijgeleide van Duitachland hebben, kunnen v-orden geladen. Deze bewering wordt door de verklaring van dem Engelschen gezant in Den Haag te niet gedaan, die zeide, dat de van de schepen afkomstige levensmiddelen in Engeland gebruikt zouden worden. Al? de Engelsche regeering zich er op ibe-roept, dat tôt eind© Maart van de zijde van Dnitschland den schepen geen stelilige verklaring aam.gaanden den veiligen ov&rtocht naar Neder-land is gegeven, dan verzwijgt zij dat^ Engeland zelf door zijn draaierijen tôt ap dien da-tum zulks had belet. îfn echter op de boven geschetste wrjze vooi eenige schepen, waarvan do lighaven en de lading wel moc'ht worden opgegeven door de Duitsche regeering de mogelijkheid is geopend van een veiiligem overtocht op den eersten Men : van Southwold naar Vlissingen, missen- de En-sche uitvluohton allen grond. Engeland heeft. zonder zich om de nooddruft van zijn bondgenooten in het bezette gebied te bekommeren, getracht door den onvan-vutbaren eisch, dat de schepen van. de Reliefkommissie sich vrijelijk in het biezette gebied zoudien kun-:ien bewegen, d» Duitsche bepalingem omtrent v'ersperde gebied te niet te doen. Het misluk-ken van dit plan moet- thans tôt een welkom voorwendsel dienen om het reeds te voren ge-koesterde plan te kunnen uitvoeren, mamnelijk in de eigen îiooddruft, op kosten van de Heine htaten, ail zijn dat dan ook bondgenooten, te voorzien. De Geruchten « Le Temps » stelt het publiek op zijn hoede tegen de valsche of overdreven « geruchten », in een artikeltje, van net-welk men zich eklers ook wel zou mogen doordringen. « Het oogenblik is gewijd aan de ver-warde geruchten, zegt het blad, aan de vage praatjes, aan de nieuwstijdingen, buitengewoon sensationeel in al haar on-juiïtheid. De uitslagen van den duik-bootoorlog, het terugtrekken dèr Duit-schers in de streek van de Ancre, de ont-zaglijke poging door de geallieerden gedaan voor de beste voorbereiding tôt een .algemeen offensief, hetwelk beslissend zal zijn, naar men lioopt, de gebeurtenissen in Rusland, de'ministerieele moeilijk-heid in ons land zelf, dit ailes verschaft stof voor de meest buitengewone uitwij-diilgen van de zijde van. hen,die hun lever verslijten met het rondstrooien der in-lichtingen rechts en links opgevangen, ze le vergrooten-, te verm.inken en; die zicl: verbeelden daardoor op ernstige w^ijze oj de opinie te « werken ». Het is een los-bandigheid van praatjes, vertelseltjes er ongerijmde taal, welke de meest bedacht-zarne lieden met het ernstigste gezich opr.emen. De wildste verbeelding slaag er in zich een oogenblik op te dringei aan de meest ernstige opmerkzaamhek en de meest onwaarschijnlijke bijzondter iKitftfn bchijrien, het g'ezond verstand nie in het minst te kwetsen. Hoe w orden deze geruchten geboren hoe ontwiklitlen zij zich van uur tôt uur zoodanig, dat zij het voortdurende spool worden van heel een bevolking? Niemant zou het met juistheid weten te zeggen Het nietige beetje waarheid, dat er opge sloten ligt in de meest buitensporige be richten, ontsnapt aan aile kontrool ei aan aile ontleding. Wat voor de menigt blijft, is de uitgedachte bijzonderheid welke aan het feit, zoo weinig belangrijl het ook zij, het karakter geeft van eei gebeurtenis, het is 't deel der fantasie dat een moreele atmosfeer schept, d' hoop doet leven of het wantrouwen op vvekt en die de werkelijkheid verbergt aai den meest nauwgezetten waarnemer. Ii dit tijdvak, dat het treurigst is der ge schiedenis, in hetwelk miljoeneii men schen strijden om het lot der wereld te be païen, laat men zich aldus bedriegen doo de grofste illusies, men komt in geest drift of in wanhoop door den geheimzin nigen invloed van hetgeen niet bestaat nooit bestaan heeft. Om te voorzien in de gedwongen on volledigheid der kranten en nieuwsagent schappen, geven zich de lieden, die w« ingelicht willen schijnen, een oneindig nioeite. Zij loopen de ministeries af, d Beurs, en de openbare plaatsen, opne mende brokstukken van vedtrouwelijk inededeelingen, halve bekentenissen hoc rende,aanduidingen met elkaar in verban-brengende. Mannen tôt de meest verschi] lende kringen behoorende, en overal cor tact hebbende, vereenigen zich elken da om elkaar hun « inlichtingen » mede t deelenj en hunne indrukken uit te wisse len. Daar is het, dat de meest vage ge ruchten een schijn van vastheid aannc men ; daar is het dat aan de meest bu tensporige berichten een zekere waai schijnlijkheid gegeven wordt. Na verloo van één of twee dagen, vindt men ze 'te rug, buitengewoon gezwollen en vei minkt in de volkswijken, waar aldus k genden geboren worden, wiaartegen d meest formeele logenstraffingen machU loos zullen blijven, en die d€n grond zu len zijn voor dwazen haat en onredelijk gramschap. » Wij drukken dit artikel hier over i verband met de doodstijding van de heer Jacques Hebrard, hoofdredaktei van de « Temps », die algemeen dooi gaat voor het bezadigste Fransche da^ blad. Bovenstaande stuk doet aan d: faam in ieder geval geen afbreuk. Koniegin Elizabeth DE GEZONDHEIDSTOESTAN DER KONINGIN. — De « Giornal d'Italia » schrijft dat de koningin El zabeth, lijden.de, eene reis in Italië doe Prinsés Marie-José is in het Instituut va Ste-Annoficiade te Poggio Impériale g< plantât, waar zij haar opvoeding zal vo tooien. SX AD en LAND ALFONS XIII EN DE KRIJGSGE-VANGENEN. — Madrid: Onderricht dat een groot aantal Belgische, Fransche, Engelsche en Russische gevangenen den militairen attaché van het Spaansch ge-zantsehap te Parijs, tijdens een bezoek van dezen laatste aan de kampen, vér-zocht hadden, Spaansche werken tôt hun bcschikking te krijgen, heeft Alfons XIII bij het Duitsche goevernement de nood-ge stappen gedaan en de vergun-ining verkregen naar de krijgsgevangen-kampen Spaansche letterkundige werken te zenden, op voorwaarde dat Lun uit-gave dateert van voor den oorlog. Alfons XIII heeft persoonlijk een groot aantal werken gezonden der beste Spaansche oude en moderne schrijvers en de Ver-eeniging Van den Spaanschen Boekhan-del heeft den koning verzocht haar te veroorlooven mede te werken tôt het vex-breiden der Castiliaansche litteratuur onder de krijgsgevangenen. De koning heeft he.t aaJibod aangeno-men en de Vereeniging is bezig de zen-ding voor te bereiden van een aanzienlijk aantal boekdeelen, welke versierd zullen zijn met een specialen band m<-. de Spaansche kleuren en welke boven den titel van het boek, de koninklijke wapens zullen dragen. , DE SOCIALISTISCHE VLAMING. • —- Zaterdag a.s. verschijnt de zesde uit-i gave van dit kranig vlugschrift. Diegenen welke vvenschen de volledige - verzameling dezer uiitgave te ontvangen, : kunnen ze bekomen mit's storting, van i 0.50 fr. Bestellingen te doen : Juliaan 1 Dillenstraat, 57, Antwerpen. HFT SALARIS DER OEM.PSNTF- 1 BEDIENiyEN. -— De voortdurende stij-ging van de kosten van het levensonder- » houd lokt van aile kanten aanvragen nit ' met het oog op verbetering aan te bren-j gen in den financieeïen toest'and der be-dienden van de openbare besturen. Het meerendeel der gemeentebesturen van Groot-Brussel heeft de kwestie in overweging genomen, waarvan de be-J langliebbenden met begrijpelijk onge- 2 duld de oplossing verwachten. ' Het schepenkollege van Elsene heeft " in deze reeds een overgangsmaatregel ge-1 nomen. Te rekenen van 1 Mei zullen de 1 de salarissen van het geheel personeel op voorhand uitbetaald woiden, m. a. w. iedere bediende zal dien dag in werke-1 lijkheid éénmaal dubbel salaris oritvan- 1 Sen- . , Dat Antwerpen er zich aan spiegele. - HONDERD JAAR GELEDEN. — r Ziehier, zegt de « XXe Siècle », wat men - Dinsdag, 1 April 1817, in het » Journal - des Débâts » kon lezen : , Londen, 27 Maart. — De schandalige praktijk een vrouw te verkoopen met een - koord om den hais, heeft nog verleden - Zaterdag plaats gehad op de publieke 1 mairkti te Kingston aan dé Theems. De e echtgenoot kocht een nieuwe koord voor e 15 stuivers, bediende er zich van om zijn - wederhelft naar dé markt te brengen, be-e taalde twee stuivers voor het verkoops- - recht en liet haar over aan een buiten-1 inan voor de som van één shilling (12 - stuivers). Deze trok in triomf weg, de - vrouw en de koord meenemende. -— ? (« The Morning Herald. ») e HET IS EEN MISDAAD HET " LAND NIET TE BEBOUWEN. — Zoc hebben de rechters van Périgueux ei over gecordeeld tegenover een vrouw, die het land dat haar man voor zijn mo-bilisatie bebouwde, volkomen verwaar-p loosde. Deze vrouw, door den eigenaai gedagvaard, is veroordeeld1 geworden toi uitdrijving uit het eigendom, onder voor-behoud dat de eigenaar haar een onder-e dak zal bezorgen en haar man na zijr l" terugkeer weer in hët genot van het lanc " zal stellen. Het Hof van Beroep heeft diti vonnif bevestigd met deze algemeen e overwe ging dat « aile land moet bewerkt worden en niet onbebouwd mag blijven ». " EEN WEDSTRIJD TUSSCHE> . GROOTEGEZINNEN. — Uit de « Ma e tin » : « Het grootste gezin », een vereeni „ ging van vaders en moeders van huisge zinnenvan op zijn minst vij £ kinderen had te Dyon een wedstrijd ingericht va" de groote gezinnen aan het front. Onde ® de eerste twiritig laureaten, komt de hee e Charles Lalut voor, arbeider in een steen i~ gxoêve te Santenay. W^duwnaar seder 1909, was hij getrouwd op 27-jarigei û leeftijd en had zeventien kinderen gehad Waarvan drie op jeugdigen leeftijd ge 1- storven zijn. Zijn elf zoofls zijn gemobiîi seerd. leis veor iederea dag De inneriijke, onvervresmdbare kracht Gisteren dan, kwam het schokkend nieuws : de Sla.g bij Atrecht is begon-nen. Is het de eind-veldslag, die wel we-ken, ja maanden kan voortwoeden, doch tôt de volledige en opperste afeekening tusschen Duitschland en Engeland moet leiden ? Xu de groote Daad aan gang is worden aile woorden, aile beschouwingen en be-spiegelingen, ook aile berekeningen en voorspellingen ijdçl en doelloos. En toch is er één wetenschap, verhe-ven en praktisch tevens, die altijd te stade komt, vooral wanneer geweldige gebeurtenissen tôt entzettende kataklys-men kunnen vceren : het is de wijsbe-geerte. Zij geeft kracht en volharding, sterkte en fierheid, moed en gelijlanoe-digheid.Deze wetenschap is nogmaals een ge-schcuk van Athene en 't is hoogst be-langrijk haar ontwikkeling te volgen van" Pythagoras tôt Diogenes. Wcetgierigheid is iets anders ; zij wil veel, v, il ailes weten ; zij is gulzig, ver-zamclt, stapelt op. De Vi'ijsbegeerte integendeel is de zin die het noodzakelijk verband zoekt ; het waarom en het daar.om onderzoekt. Zij maakt sterke zielen. Indien nu de zin verband zoekt tusschen dingen die bestaan, en andere die niet bestaan, eu de mensch ontdekt die ijlte, dan wordt uit die teleurstelling het ongeloof geboren. ' Het polytheïsm was het dichterlijke, vroolijke, anekdotische volksgeloof ; liet iubelende Pantbeïsm was een, kind van wijsbègeerte en van een reeds oneiiidiger liooger gcd^dienstgevoel ; doch Pvthago-ra , Sckrates, Platon en Aristoteles ont-dekten, in hun diepste binnenste, een eenigen God. Het is Anaxagoras die Phidias bezielt, den bouwer van het Parthenon en den beeldhoawer van Zeus ; gelijk de onstui-mige monuik Savonarola de bezieler is geweest van ÎMichel-Angelo. 't Is niet onverschillig wat een kunste-naar gelooft. , De Grieksche wijsgeeren hadden slechts één liefde : Athene ; een droom : de grootheid en schoonheid van Athene. Zij verzaakten aan ailes voor hun ideaal. Ze zijn de monniken en kluize-naars van het heidendom. Sokrates volgt den wenk van de goden, de innerlijke roeping die hem voort-drijft. Hij verzaakt aan de wereld, aan vrouw en kroost, aan welstand en levens-genot. Hij leeft slechts om Athene te leeren en wil geen geldelijk loon voor zijn leering. Platon, uit een aristokratisch geslacht geboren, ziet den ondergang van de Atheensche zeemacht bij Sicilië ; ziet de dwaasheden van Alkibiades, deze als hij-zelf leerlitig van Sokrates en moet aan-schouwen hoe zijn Meester den marte-laarsdood wordt overgeleverd. Platon wordt dan een heidensch trappist en ver-laat ailes ,tot zelfs zijn vaderland. Sokrates leert Platon ; Platon Aristoteles en Aristoteles is de leermeester van Alexander, doch de wijsbegeerte, in praktijk gesteld, gaat zich in Diogenes verschuilen. Diogenes kon zich niet gelegen laten aan een keurige kleedij ; een ton zou lierai tôt woing verstrekkeu, en 't was de-zelfde die met een brandende lantaarn, in vollen dag, naar één man zocht. — Ik zie de hoovaardij door uw lom-pen heen ! zei iemand tôt Diogenes. Deze had moeten antwoorden : — Doe me na als ge kunt, en verzaak zooals ik aan de wereld ! [ Hoovaardij, ueen ; maar zet in de plaats hoogmoed, hoogen moed, en 't zal ; juist wezen. Ailes boog toen voor Alexander den ■ Groote. Bij dezes dood vielen er twintig ko-[ ninkrijken te grabbel uit zijn kroon. De . grabbelaars vochten er een halve eeuw om en 't heette in de geschiedenis : de . bloedige uitvaart van Alexander. Alexander stierf op 32 jaar, in voile glorie, slachtoffer van zijn uitbundige i levenskracht, die in uitspatting ontaard- - de. Hij sterft op denzelfden ouderdom • als Xero, doch deze, waanzinnig van . sehrik, moet zich doen afmaken door t een slaaf. i Alexander, die de wereld bezit ; de , leerling van Aristoteles die reist en oor» - log voert met een gc/Uden kistje xvaarin • ïlias en Odyst.-e liggen, om er dageljika eenige verzen uit te lezen ; die dus geeo

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.