V&IJDAG 4 OKTOBER 1918 PRÏJS 7 CENTIEM VOOR VLAANDEREN en WALLONIE VIERDE JAARQANG - Nr 269 ABONNEMENTSPRIJZEN î Voor een maand 1.71 Voor 3 maand 6.01 Voor 6 maand 10.(M Voor één jaar I8.0( Alla klachtem nopans onregelmatig hedai in de bestelling der postabonne •jneaten zijn UITSLUITEND te rich ten aan het BESTEDLEND POST BU REEL, en niet aan het baheer van het blad. Het Vlaamsche Nieuws Verschijnt 7 maal per week1 DE OPSTELRAAD : Hoofdopsteller Rat VERHULST, Dr. Aug. BORMS, Hoogleeraar Alb. VAN DEN BRANDE AAlSiiOftDluliSGDJN ; Aankondiging#n, per r«gel ... 8.75 Stadnieuws id. ... 1.25 hinantieele berichten 1.60 Doodsbericht 6.uo Elke medewerker is persoonlijk verantwooruenjk voor zijn schnj-ven, en bmdt met heel de redakue. RBDAKTIE, BEHEEJR EN AAliKOiNi>iulmji;.N : Jô, S 1 =JAJ\OoàiWLAi<KT ANTWERPEiS OFFICIEELE BERICHTEN ïiffwssgssggga an Du tsche zijde JITSCH AVONDBERICHT jn, Woensdag 2 Oktober. — Offi. je plaatselijke gevechtein in Vlaan-a in Champagne. V'ôér Kamerijk dag ru&tig. [JITSCH LEGERBERICHT VTCoiciijii gcrccuuiicircia |n, Uonaeraag J Uktober. — rgroep Kroonprins Rupprecht ûoiin : laanaeren werden vijandeiijke en ten iNooraen van àcaden, oe-esten en oewesien ixoeseture zen. Wij maasten hierbij zoo i gevangtnen. Lveneens niisluK-avonûs geaeeiCenjKe aanvaiien i tegensianaer aan weerszijueri n straatweg leparen—Meenen. entières en Lens werden m de an I op l Oktober zonder ge-ntruimd. Wij betrokken achter-geiegen steliingen beoosten ide steden. De vijand is in den an den dag broksgewijze na je artiiienevoorbereiding op i steliingen over de lime t leurra bassee—HuUuch gevoigd. A. amen;/ç rustige dag. eiteiijke aanvaiien van den te-der op het ùchelde-ktanaal bij ndoosten tiumiUy werden aige- krachtige aanvaiien en over-ingen tegen onze nieuwe irnies len en bezuiden Sint-Kwiniijn groep Duitschen Kroonprins : dwesten Anizy-le-Château en len Filain sloegen wij gedeelte-nvallen van den tegenstander swijk-Holsteinsche regimenten ?den hunne steliingen op den i den Damenweg tegen krach-indelijke aanvaiien. ostengevechten voor onze nieu-es benoordwesten Reims. C)e stond hier 's avonds in de linie rdes—Cormicy en dicht voor 1 î e-lçanaal. wmpagne zetten de Franschen rke stnjdkrachten hunne aan-seoosten de Suippes tegen St-■Py, tusschen Somme-Py en < is voort. Gedeelten waar de i plaatselijk binnengedrongen zuiden Orjeuil, werden door t-_ j genstoot verkleind. Op het overig€ front zijn de aanvaiien voor onze linie; mislukt. Ook aan weerszijden van de Aisne en in de Argonnen bieven gedeeltelijke aanvaiien van den vijand zonder uit-slag.Van 0ost.-Hung. zijde ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Weenen, Woensdag 2 Oktober. — Of-ficieel : Matig geschutvuur en patroeljegevech-ten.Van Fratiscne zijde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Fanjs, Woensdag 2 Oktober. — Olfi-cieel : JJe Dui'tschers zijn volkomein uit Sint-Kwintija geworpen, dat de Eranschen in ziJn gieneel hebben. bezet. De iranscnen liebbein cevens, ondanks dern hardnekkigen tegenstand der Uuitschers, de voorsiad lsie in handen. Op het iront benoordien die Vesle heb-ben de Eranscnen h un vooruitgang voort-gezet, R»ucy, Guyeiicourt, BomiigiOereux Villers-Francqueux en Cauroy vwm,«estera en hun lime tôt aan den z-uidelijken rand van Carmiey en Loivre vooruitge-bracht. l'en Zuideii deze plaats- staan de Franschen op den YVestelijken oever van het kanaai tôt La Neuviliette. Courcy is in, hun bezit. In champagn© h.ebben de Franschen in in den loop van den'namiddag hun steliingen ten Zuid-oosten van Orieuil verbe-terd en vasten voet gjekregen op de hoog-ten bezuiden Monthois. Van liaiiaansche zijde ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Woensdag 2 Oktober. — Offi-:ieel : Géschutstrijd lin het gebied van Conca Laghi (Posma), op de hcogvlakte van 4.siago en op den Montello Op de rest .'an het irçnt vprontrustmgsvuur. Vijan-lelijke patroeljes, die onze kleine posten n de streek van Mon en "den Col de! Rosso poogden te naderen, werden door jeschutvuur en handgranaten vjerdreven. TELEGRAMMEN Kanselierkrisis ic Duitschland tMax von Baden. — Zijn programma De partijen Pi 3 Oktober. — De aanstelling var fa on Baden als rijkskanselier kan 'Vosaisclie Zeitung» bericbt, zoo ooi taêel, dan toch in werkelijkheid als Itmaakte zaak beschouwd worden. D< î'ng zal, volgens streng-grondwette-îiaseleii, eerst gescbieden nadat mer " programma akkoord zal zijn ge- Si 3 Oktober. — Volgens bet « Berli-fUatt» scbrijft, heeft zich prins Max •fn zonder voorbeboud gesteld op de £ het programma der meerderheids- I™ Voor de définitieve formuleer^ng Hijvçn nog eenige punten op te kla-[Mj het o.a. gaat om den vorm waar-ith van opheffing van artikel 11 der iinkleeden zal. 3 Oktober. — In het « Berliner heet bet : von Baden wil een Kabinet nit-,lut leden van de meerderheidspar-Ook de nationaal-liberalen zou-■ch afgezien van de Konservatieven, ^"gesloten blijven. Daarentegen zou-' oationaal-liberale politici Krause, N Fnedberg hun ambt behouden. pamma van den pfins sluit zicb bij van akt.e van de meerder-■*< aan, is in eenige punten nog •^Sffortnuleerd, gaat in andere verder ■ ••schen van de meerderheidspartijen ■ :»r ailes de gedachte het Duitsche H^'tede te geven. I C. » scbrijft over Prins Max van Hj'ko Juli 1867 geboren, huwde hij in ■ Maria Louise, prinses van Groot-«« Ierland, hertogm van Brunswijk- ■ ■') hebben twee kinderen, prinses H Berthold. Prins Max is een r^crik II van Baden. Wat zijn in-®^sm, niet" name ten opzichte van ■v het gebied der internationale po~ W'j'ond, kunnen de volgende zinsne-■ï kht verschaffen. Ze komen voor Hj aS der rede, door den prins in B.'ÏSheid van voorzitter der Berste Bli 11 ^ Augnstus voor de ver-H ®ers gebouden bij de herdenking H ,iiaar(l'ging van de Badeniscbe r honderd jaar : de eisch naar uiterlijke tegelijkertijd den eisehi I vr'jheid. Evenals onze groote H/j léger steeds weer tôt een K, '^n bereid vinden, omdat het Bftdt Vaa °^ervaardigheid van het Hi]V Vo^ is doordrongen, kunnen ■ ,* vr«de slechts groot zijn, wan-Hb»l(lj.*or<it gedragen door het ge-H1' volksgeToâ. » r> Het zou een slechte raadsman der nati 1 zijn, die ons zou aansporen, een voorbeei aan Clemenceau en Lloyd George te nernei Machtbeerscbappij, lynchrecbtspraak, opbi B^ng tegen vreemdelingen, boycot en hoe d despotische gewoonten der Westehjke dem< kraten ook beeten mogen, zullen, naar i hoop, ons wezen altoos even vreemd blijve 1 als onze taal. » BE ÛEBEURTEJVISSEJS iiN Soecliomiinol Volgens berichten uit Helsingfors zou « vroeyeié Kussiscne mimster van oorlqj Soecnominioi, uxt Kusland zijn ontvlucht t Woensdagnacht in biniand zijn aan}>«lt< men. i\aar veriuidt is hij de Systerbàch oyei gtzwuinmtn en heeft hij zicn daarna aan d rinsche gxenssoidaien overge}<even. Me vermoedt, dat de, t-insche re^eering hei: geen asylrechi zal v«rleenen, maar aan zij uoorreis geen hinderpalen in den weg zs leggen. Het oordeel van grooivorst Nlcolajewitsj over de cntente-intei veutie Uit Kief wordt aan de « Voss. Ztg~ » g« meld, dat grooivorst iNicolai Nicoiajew»: verk-aard heeit, dat de vorming van eei meuw Uostenjk Iront Kuslanû ten grond zou richten. nij veroordeeide de inmengin. van de lintente in de binnemanclscne aange legenheden van Kusland en de bezetting vai kussiscTi gebied. 11 ij zeide veixler, dat Kus land alleen doar de Kussen zeli gered kai worden. Zou. eventueele buiteniandsche hul| noodig zijn, dan deed men het beste zich to JJuitschland te wenden, welker oeiaii^vn* im der bij de Russische staan. Oekrajina ei de Krim zijn voorbee.den, dat de Dunscher zich niet in de binnenlandsche aangelegen heden van het bezeite gebied mengen. De Entente-samienzwering tegen de Sowiets Moskou, 2 Oktober. — volgens een berich in de « iswestia» is omtrent de kortgelçdei ontdekte Kngelsch-Fransche samenzwerin< tegen de Sowiet-regeering een omvangriji maieriaal in het bezit der buitengewone kom missie gekomen. hen aantal spionnen, die il opdracht van den Amerikaanschen konsul generaal Pool werkzaam waren, werdeg îr hechtenis genomen. De hooldleider, dei Amerikaansche spionnage in Kusland was d< Amerikaansche burger Kolnoesjanow, wier in vereeniging met de Jb-ngelsche agenter Kaily en vervanon na het vertrek der leder van het Engelscne gezantschap het in de luchi laten springen van bruggen, de vernietiginj van levensmiddelendepôts en de organisatk van opstanden opgedragen was. FRANKRIJK EN DE VREDE Parijs, 2 Oktobi.-r. — Uit de « Matin » : Clemenceau heeft te Epinal gezegd dat hij vredes-ondei'handelingen met dein vijand zaï beginnen, zqodra de opexaties, door gienera&l Foch iin het Weateii ingezet, zail«n fcejj emd« zij«. Met Exijgsb@cinji m hei W tsmi ,s Duinkerken beschoten Pajijs, 1 Oktober. •— De « Temps » miâldit dal vanaf Zaterdagmiddag de stad Duinkerken sys-[e tematisch btsdioten wordt met vèr-dragend€ e kanonnen. De projektielen talfeoi regelmatig op <le stad met teikenmaie vijf minuten tuissclien-poos.lg een Dnitsch tegenoliensief uiogclijk? Baa.il, 1 OKtoQorr — J.*e militaire medewerker vam ae a ftauiuai » geioolt n.et uai. het onnioge-hjK zijn zou dat. de jjuitaeners Dinineu atzieuoa-aen llj<i t^>i oen grooiscneepaoïiwn aauvao. an *t Vvtsu:iii oveiguii^en, miseciuan wei in obaan-{. pagiit, aanv<u «aie met aneen a«n ojjmarecn uer g»ù.i+icn.xdeii zou stu.len, maar nen luissciiien lot (mil teaugtiocat zou tiwmgan. Ui îwier gtvai 13 1- uo aigdiutjoiit) toestand yci' Duitacneis 111-I zoo onguns>i,ig, <i«t 'mo ieis omuogenjii zou mog^n lieewjn. De groote krachtproef Karl Rossner, de oorlogskorrespondent van ^ de « l^o^ai Aiizeigerj, scnrijlt van het Wes-tebjk iront : De geweldige strijd van de sedert weken vecnienue léger iaat noe langer hoe umaelij- - ter u.tkomeii, aat onze vijancien al hun kracbten in net vuur brengeu van ûe zee tôt aan den Moezel. op geen enkele plaats van ûeze geweiûige lime inoet 011s bnjK.oaar ae uiogekjKbeia vvoraen gegeven om op adem. i te komen en de door onze vijanden sedert jaren nage^treelde, maar mmmer verwezen-lijKte aigemcene aanval op aile sektoren komt tnans in. vervuinng. Wat Zuiueiiji>.er. - van de zooeven genœmûe lime hgt, d.w.z. i. het' iront van Dotnarmgen en den ivizas cot . aan Ue Zwnserscne greno, nog betreiike- liji rustig gebleven, maar toeb heeit men nier slecnis met een schijnbare kalmte te - doen en bet zal wei niet iang duren of ook ; bier zullen aanvaiien op groote ùciiaai plaats j bebben. Men krijgt over bet algemeen den . indruk, dat de Gealheerden biijkbaar ge-5 brune wenseben te maiten van de enkele weken van betreklceiijk goed weer, welke nog 1 verwacht kunnen worden. Zij hopen in dien. tijd 011s genèeie veraedigingsteliei ornver te kunnen werpen en worden bhjkbaar door de boop geleia, dat net hun zal gelukken op de ■ een 01 andere plek een zwakte te vmden in. ons syoteem. Indien oit gebeurde, zouden zij, groote strijdkracbten op dezen zwakken sek-tor werpen en de begeerde doorbraak tracb-ten te torceeren. Het zou voikomen verkeer'd. zijn, indien wij onzerzijds den grooten ernst van den wtilstand en de beteekems van dezen algemeenen stormaanval zouden miskennen. Wij mogen ons niet verhelen, dat de Duitsche troepen aan een verschrikkeUjke ' krachtproel zullen worden onderworpen, zwaarder dan ooit het geval is geweest. Het spreeKt vanzelf .dat op deze of gene plaats een bocht en een deuk in de frontnjn is ge-komen. Aan den anderen kant zou het ver-keerd zijn, dit al te ernstig op te vatten. ivèn ■ dergehjke bocht is o.a. te zien, vlak bij het oude gevechtsterrein van Verdun. Maar het komt er in de .eerste plaats op aan, of de muur- van kchamen bestand zâl zajn tegen de vijandelijke pog.ngen, die naar de zwakke plek tasten. De techmek van den ooriog brengt het mede, dat de aanstormende legers-gemakkelijker taak hebben dan de verdedi-ger». Hetgeen'onze mannen thans pre&teeren is werkehjk boven aile voorstelling geweldig. De Gebturtenissen op den Balkan i De indruk van den wapenstilstand te Weettèn Weenen, 30 September. — De hedan hier in-gekomen officieele Bulgaarsche medeiieeling, nopens dé onderteekening van den wapemetij.'-stand heeft in militaire kringen geen veUTasaiing teweeggebracht. Aan het het in gebreke bilijven. van het Buigaaiache feger draagt niet aileen de. onvoldoende verzorging en kleeding schuld, doch ook de poLitieke partijstnjd en de overbronging vam de boisjewiekache denkbeeJden op het leger to velde. Teirwiji eenige troependeeieii dappet stroden en <fc officieren Komung Feadinaind tefe-grafisch verzochten het hun m,ogeIijk te maken-de eer van het Bulgaaxsche leg<er te herstellen, wièige<rden andere deelen voiiomen, hoofdzakedijl^ de regimenten, die in die veroverde provinoie» zijn gerekruiteerd. Benoorden Modena, waair de doorbraak is geinkt, stonden Albaneezen, Ma-■cedoniërB eai Turken, die hun steillingen verlie-ten zonder een schot te hebben gelost. In Kus-■tandilj. popgden muitonde soldaten zelfs he*t hoofdkwartier aan te vailien. Deze toestanden. d.wongen de middenrijken oin in de hoofdstad genoeg atrijdkrachten achter te daten om den veiiiigheidsdienst waar te nem'an, in het bij zonder om de gezantschapsgebouwen en de toveais-middelen- en stapeipiLaateen van oonlogsmateriaai t^i bewakens BUITENLAND ERNSTIG SPOORWEGONGELUK TE NORRKOEPING Stockholm, 2 Oktober. — In de nabijheid van Norrkoeping heeft gisteren een ernstig f-poorwegongeluk op de lijn Malmoe—Stockholm plaats gehad. Een naar het Noorden rijdende trein ontspoorde ten gevolge van den door den regen ondermijnden spoordijk. De .geheele trein liep van de rails en geraakte in brand. Tôt dusver werd vastgesteld dat meer ■dan zeven personen werden gedood. Stockholm, 2 Oktober. — Het spoorwegon-geluk had plaats op een punt, waar de weg betrekkelijk nieuw is. De stoomketel en de gabreservoirs ontplôften, waardoor de trein. in brand geraakte. De brandspuiten, die uit Norrkoeping aan-kwamen, konden niets verrichten. Een tôt •den trein behoorende wagen met schoolkin-deren staat eveneens in vlammen. Helaas is het niet mogelijk de reizigers in de branden-de wageng te helpen ; evenmin la het aantal slachtofferq op te . Van Çauwelaert en ziji Bota aan den Ëfigelschen Coasai-ûeteraai » In « Vrij lielgië » van 27 September 1.1. komt volksverie^enwoordiger Gratis van : Cauwelaert met een pleiûooi pro dotno, om te oetoogen dat hij de Deigische taienkwestie niet iniernauonaiiseerde tloch alleen een bondgenooiscnappenjKe regeering înuchtte, waarinede hij zou voortgaan. 't 1s een distinguo vvaaover onze lezers hun eigen meening kunnen niaken. bonis geelt 1> rails van Cauwelaert eventjes een tluw aan de akùvisten — dat iioort bij zijn nouding — doen voor ae Belgische lanti^enooten zijn striemende afzweeping. * * # « Mijn nota aan den Duitschen Konsul-Geneiaal, suirijit hij boven zijn veiiiiarin-Ucn 111 net laatste nunnner vaai « Vrij i>ei-gie » en omirent den oorsprong der noia, aeeit nij m eeni^szin» bedekte leiiuen nieue wat veien in ue x>eigische uringen in iNeaer-îana reeus wisten. «Door de voorbereiding van nujn reis naar Ilaver — zoo iwui tiei — ky>am ik vdiizeii in aanraking met lieL britacii iv^namaat le l'voueiuain. net was teu {Jevoiiueii ^e'^Ken-hewl 0111 Dij uen ivonsul-uenetaai o.er net » icunnacne vraa^stuK ni. 1e en lit nam <ie KeieKenhem le baat voor een oi.ueinouu, waaivau ik de Dtote herninei uig oewaar. -iviijji ^esenreven nota oeuotiue aneeu een aameuvaum^ te j^even van iiiijn iiiondeiUij<e uneeiizenni^en. vvat er veiuer mede zou ^eacmeuen was zaïte van den tvousul ze.l en vveru aan zijn eigen iazic,rueii overjfeia-ien. Liât is de >;eheeie ^escnieaenns. » Het ver Dana tussclien ue reis en het rap-; port wokil nier wei al zeer los voorgesteioj m waarneKl was uat mei ZvA> 10s : de cai^ei-icbe Kooiaul maakie moeiujKneden om een (jaa œ verieeneh ; van cauweiaei l moest eerst uiaax eens opoiecnien en tœii hij tlaarmee , kiaar was wertl nem ook 110^ ^evraa^d oui wat hij <laar veneld had maai «us op papier te zeuen. Was dat een valolnk ot heeit men er eerst laLer aan xedaent de zaaii te eipioiteeren/ Wie die oiia zegf;on kan wat naat en Uelgische paraj^enap ui de duister-jiia kunnen unoroeuen eu Op weike vvijzc een .linj^eiscne Kouaui-ijeneiaai nuoaUuen onue-wu»i, daarbij van dienai iuni zijn/ ovei -Ue wijze waarop ue noia onder het puouek oekenu is geworderi, oorueen van o<^uweiaert als volgt : « iir is in souiunge bladen beweerd, dat de nota zou te grauoel zijn door 011 zen iVlinisler van lauitemaadSLiie ^aKen 01 aoor een onzer j^ezai 1 Lscilappei 1. -Ik. Kan iiet met aannemen. L»oor ue nauuen van uiia }^e-zamsuiap te l^onuen 1» het, naajr nnj v\e.d vei^ekeiu, met gegaan, Unze ivunisier \an Buitenlantlsche Zaïten had er vrij spoedig Keiuns van, îii^+ar nij heeit- te^euover nuj-zen oeweerd, uac hij nei met 111 zijne 0111-eieele boeuam^eid heett onavaiigen. nue net ook weze, ik weiger te &eiooven dat onze •JipiOiiiatieke vertegenwoorniigers zoo ncni-zninig zouuen wezen, een onj<ezoiide kain-.pa^ne uit te lokken als deze weike zicn jronuoni mijn stuk heeit ai^espeelu. Maar ■dat Diaden, die zich zelis niet 011 tzien den ^eeeruieui^aen persoon van onzen Koning te laten dienen voor hun persmanoeuvres, iUiks wilien doen gelooven, kan niemand verwonderen. Mij komt als de nieest waar-àtnijnujive lezing voor, dat nujn nota, do^r ■een Dei&, wien zij ter mza^e werd ^e^even m net Dritsche Konsuiaai, «envoudig is aige-■schreven en in omioop ^eoiwcnt. L>ie meneer alloue zicb.dan over zijn ei^en tataoen ver-•antwoorden. » b.n nu ue kern der kwestie. Wil van Cau- 1 weiaert werkelijk, zooa.s vele zijner vijanden beweren, een iinernaiionansatie van het Vlaamsche vraagstuK/ Hij werpt die beschi»idiginj4 verre van zich en konstateert ; no>< eei»s uiturukiieiijk dat hij het met eens ; is met K. Huysmans die zuik 'n internatio- , naiisatie binnen zekere perken wel wensche- . Jijk acht. Van Cauwelaert wil alleen maar ' oe openbare m«emng en de overneden in de ' bevriende landon beter voorlichten over de taaltoestand en over de doeleinden, der ■ V»aamsclie beweging. Hij ineent dat dit iijn plicht is waitu.. (en hier woidt dei bal terugj^ekaatst) 4e Franskiljons, zij streven wel naar een internationalisatie in anti-Vlaamscnen geesl; hoort wat hij daarover , .zegt : « Want hetgeen ik v66r mijn vertrek reeds wist over intrigues tegen de Vlamingen bii ■onze Ueallieer4en is slechts de lient der waarheid. uedurende mijn verbnjt in En^e- . land en in hrankrijk heD ik <*iar nieuwe oe- ; wijzen van vernomen. Het blijlt zelts niet bij verslagen, vaarm de Vlaamsche gedach- ' te als verdacht wordt voorgesteld. -Men gaat tôt persoomijke aanklacht. vooraanstaande Vlamingen zijn, zoowel in Engeland als in ■ Franknjk door onze rransknjons bij de plaatselijke overheden als staats^vaarlijk ■ aangeKlaagd, "opdat zij van hun vrijheid zouden worden beroofd. Het geval heeft z*ch zelis voorgedaan, dat 'n bevriende mogend-heid bij onze regeering liet vra^en ot zij met meende te moeten ingrijpen tegen twee m Frankrijk verblijvende Vlaamsche burgers van beteekenis, die — geheel ten onrechte — bi; haar waren aangegeven als de aanslichters . van moeiiijkheden, welke zich op het Bel- j gische Iront in het begin van dit jaar in ver-band met de Vlaamsche kwesue hadden -voorgedaan. En ik spreek niet van de bij-zondere bewaking waaraan de Vlaamschge-zinden in hun briefwisseling en omgang bloot-slaan met de naarstige hulp, zoo niet op in- ; geving van onzen beruchten « veiligheids- ' dienst». Na onzen terugkeer in he,t land zal •er ook verder worden uugemaakt in hoever-,re onze regeering in hare taalpolitiek is ge- i ihinderd geweest door de vrees, dat hare toe- < ;gevingen aan de Vlaamsche eischen bij de t oondgenooten verkeerd zouden worden uitge- « legd. Ik voeg er onmiddellijk aan toe, dat J onze bondgenooten er zich hebben op toege- • legd, tegenover onze binnenlandsche politiek < een oplettende terughoudendheid in acht te , nemen. "Maar er is niettemin in onze regee- , ringskringen dikwijls genoeg door de tegen-standers van onze V laainsche zaak geschermd i met het gevaar dezen of genen bondgenooten . onaangenaam te zijn, wanneer men aan de ^ Vlamingen nu zou toegeven en de opzettelijke . "verwarring welke men beproefd heeft tusschen het Vlaamsch programma en het akti- ^ visme tôt stand te brengen, kan wellicht bij j bevriende regeeringen eenig misverstand hebben in 't leven geroepen. Ik zelf heb in •onze politieke kringen van Havere hooren beweren, dat het houden van Vlaamsche ver-gaderingen, zelfs om onze nationale onaf- t hankelijkheid te vieren, — en dat het pleiten ( voor de vervlaamsching van de HoogeschooJ 1 t» Gent al» «e>n tekortkoming zou wezen man i Brieven uit Nederland (Van onzen eigen korrespondent) Amsterdam, 29 September 1918. TER INLE1DING Eerst heb ik drie minuten nagedacht ove ien stijl dat ik voor du iuleidend artikel zoi lenien. journah#t^n heboen echter met vee tijd om te treuzel^n. 1k besloot dan maa van mijn voornemeil af te stappen om jonge |ullrouwen-dagboeK.-stij;l te gebruiken. U' stol was er anuers uitsteivend voor. S tel ;■ koor. 't Was ZaGerdagmor^en, zoo iets vai scht hondenweer. Koud, guur en akelig. Il !Ou juiJ=t, zoo echr Hollandsch. een s uopj thee » gaan driniten, toen het hoo.id van ne ge/in mij medeueelde dai. onze yoorraa achoon op was. Van wege de distribuée is ons echter is i^en Kerstmis wederom een »antsoenije vai Ben hall ons per hooid œlosid, misschiej celrs iets meer, maar '1 is touh nioeiujk ou met drinken te wacliten tôt dat ae alleenza ligmakende distrioutie ons van dat genot inidde. zal voorzien. Ik kreeg meteen iii aoodschap dat als ik kwam onU>ijten, dat il la n maar met op mijne eieren moest reke nen. Onze leveaancier wenscbte 2e niet mee; te leveren voor \eertig centen per stuk et s.angezien ik toevaliig gisteren mijn aansiag tjiljet in de plaatselijke belastingen had ont fangen waaroij m tieel beieeld wera uuge noodigd dit jaar zooiets van iwee honder< gulden meer belasiing te oetalen, had ne tiooidkwartier besloten 411 net vervolg geei sieren meer bij het ontbijt; ze zijn te duur viji en veertig centen o] v./u-a een jrank tacli Ug per stuk. Men ziet hei 13 111 Viaanderet met aheen kç>stehjk 0111 te leven. uelukkig was ue ba,vker er geweest me >ns rantsoen brood : 'Mj gram per dag en pe; jersoon. Voot een gezoud mensch is da rantsoen precies groot genoeg om in eens >< ^eùruiKen en t«on... Maar... we heboen noj iien ander groot voorreclit ; onze veestapel ; îr nog, alhoewel ik nnjn hoofd maanuen er aiaauden gepijnigd .heo om nog eens eer ttukje vleesch te kunnen zien. Wel hebbei ,ve .een njaje « eemieidsworst » gehad. uw •Agen de gieep, ik heb er de ma^ht niet toe ►Vas ik nu maar een «jrfelgisch journaiist » ■ an het soort die moeten werken volgens d< >evelen van den « Vicomte » "'lerwagne, dar :ou ik geschreven hebœn : lt) die worst za et van die Duitsctie lijken\>et»melwarij v^oi ïienschelijice doeieinuen. AangtVien ik he 'oorrecht mis om tôt de trawanten van Ter vague te behooren, zoo is bet nnj ook onmo ;elijk de leu^en van die ujkenvetsmeiteri >eer te scbrijven ; iaat ik aan maar zeggei iat die eenneidsworst ai Duueiigewoon siech ras. i2.r was gelukkig bij mijn morgeneten wal var me melk. De kwanteit/ Ook ai niet t< >est. l och is ze hier voortleeliger dan îr. r laauderen. W ij betaien «ngeveer 1b centen >er liter, hetgeen onder de tegenwoordige toers tocli nog wil zeggen t>6 centiemen per iter. De warme melk bravht nnj op net raagstuk voor den a. s. winter. wij worden op melkrantsoenen geplaatst. îlke gemeente krijgt eene bepaalde hoeveel-eid per persoon, maar eerst moeten de rant-aeneu er af voor de zieken.Als ik nu ver tel dat e zieken de dubbeie hoeveeineid als de ge-onden ontvangen, dan zit er in opgesioten at er vermoedelijK voor de gezonden slechts /einig over zal blijven en zeker als het gaat ooais ik een gemeente keo waar nu reeds [t der bevolkmg oïlicieel ziek is, derhalve nelk als ziekén zullen ontvangen. De distribue is hier eveng>jed of evensiecht als veral. Vooral het personeel der distributie-antoren valt niet om van beieeidheid tegen-ver het publiek. Hoe kan dat ook anuers.'' )e overgroote hoeveelheid dier menschen iji. maatschappelijke schipDreukelingen ; .unne betrekking is slechts tijdelijk en wie en goeden post heeft, verlaat die niet voor iets tijdelijks. Er is dan ook eer spreek-woord dat zegt : die nergens voor Ucu^i is nog goed voor de distrioutie. Dit spreek-woord komt mij vaak voor den geesi ai=> ni 111 ue v laainsche bladen de klachten over de voedselverdeeling lees. 1k zat dan 's morgens het gedeelte van mijn 200 gram brood in diatribuuevijandige stemmmg te eten. De brielùrager liet zich ook maar wachten ;nog een punt van ergernio, En dan kwam er nog bij dat onze vriende-hjke boterboer met nog veel vriendehjker tron-e was komen vertellen : wilde IVlevrduw de wiUierboter heboen, dan rnoest zij een poi gereed makeu , mj zou 011a dan wei helpen tegen tuiaalj guiaen per k^io, ïwaalf guiuen dat is ook bijna veertig frank pef j .^îlo. En dan senreeuvven ue inexiscusu hiet ^ jii^x^r.a en brand omaat bet leven uu Vlaan j deren /,<iq kostenjk is. 't is bij ons geen cent . .ueter. iiindelijk ^ing de bel, Goddank de post > was er. Zateruagmorgen overidaat hij mij l alt^d met weloaucii. lt ontvang dan behaivc . iv'j;ue uagenjkscne nog een twiaug week- - en je moet al dat geklets maar door-1 woiatv^en, wil Je op ue noogie oiij v eu van a. - de fim.ii.'gden "^e door Demiaaeiiu.g uer uruk. - pers in de werelû gesnngerd woraen. iNu heb ik' één z»vaK. Van de otapels cou, 1 ranten die ik ontvang, is er éér t die altijd het eiers.is £e!ez«u wordt, zehs vooi 1 dat ik aan de JNedeiifu.uasehê biaclen begir » en dat is Het V lacunecïie lk ben alujd meuwsgierig Wt Duc te ver-1 telien nceit. Uat 4Vll nog met betfiekeneu dat ik ook alujd ondexschrijf wat hij pieit, Waar- - achtig met! in het algemeen voel ik airekt hoe nij gesteld was en zijne beste arUiieleii L zijn alj hij m goed humeur is. Wij allen aie er au» prijs op stellen Duc te lezen, want een ras-journaiist ia nij,zooals er geen tweede in den Staat uelgië of onder de vluchtenngen te vinden is, (lj laten wij hem in goed humeur houden... en schnjven. Dat is met alleen in het belang van Vlaanderen, maar ' ook in het mijne. Wat stom toch, da,t een ' mensch toch altijd egoïst is en blijft. ' lk greep dan Het Vlaamsche Nieuws van Vrijdag 27 September j.l. De titel van het 1 a Iets voor îederen dag » : a Uver huisebjke zaken van Het V uiamsche Nieuws a, maakte nnj meuwsgierig. Twee minuten later brak mij het angstzweet uit. Mijn God, daar begon Duc over mij te praten. Het slechte geweten Çfjvaai naar boven. Ging ik de voile laag krij-' gtii..? Mijn angst heeit n^et iang geauurd. Duc h&jft zich tegenover mij gedragen at» een leuke... konfrater! Het ruikertje bloemen dat hij op mijn journaliotiei hoofd gestoken heeft is al te iyooi, alhoewel hij gehjk had , door te zeggen : reken dan al op Hollandsche nauwgezetheid. Ik .aarzel dan ook niet met mijn mea culpa. Van af heden beloof ik be-aerschap, zal trachten zooveel mogelijk de feelangrijkste feiten, die h^er jjebeuren, weer ite geven. Waar Duc beweerd heeft dat ik etn D^hendig persgesprek-afnemer ben, daar hoop ik jn de gelegenheid te zijn om, zeer binnenkort, ook op dat gebied een proef van mijn werk aan de lezers van Het Vlaamsche 'iNïnuws aan te bieden. Zij zullen dan kunnen pordeelen of Duc al of niet gehjk heeft gehad. c. VAN 'T STICHT. N. B. — Wij zijn zeer blij dat we onzen Hollandechesi korrespondent aan 't schnjven ihebben gekregen en op voorhand danken wij ihem voor de heloofde reeks artikelen en de persgesprekken ,in 't bijzonder. Niet alleen ons humeur, doch ook dit onzer lezers, zal bij het onderhoudend gekout van onzen goeden vriend C. van 't Sticht slechts winnen, even als Het Vlaamsche Nieuws zelf. D- 1) Onze briefwisselaar mag al.es "zeggen, als hij maar schrijft. deschheid tegenover het edelmoedige Frank-i|k ! lk heb daarentegen kunifen ondervin-len, dat de Fransche overheden, wanneer :ij goed zijn voorgelicht, soms ruimer en eeeler denken over onze zaak dan sommige >nzer eigen m "misters. Maar is het te ver-vonderen, dat onder de eenzijdige beinvloe-ling. welke tôt nu toe .zich heet.t laten gelden, •x in gespreikken van i>evriende diplomaten >ok wel eens van omzichtigheid wordt ge-;proken, zij 't om toch maar den schijn niet. e nemen aan 't aktivisme toe te geyen/ rVelnu, voor een verdeelde en niet bijster /laamschgenegen regeering als.de onze, zijn :ulke wenkjes geco«g. » Een medewerker1 van « Het Vaderland » an wie we ook telkcnmale het 'kommentaar an V. C's artikel qntleenden teekent hierbij :onkludeerend o. a. aan : Maar wanneer vaŒ Cauwelaert bij de En-ente zoo aan het i»iforuiéeren gaat is het [an ook met om zekicre machtige învloeden e winnen voor de oplossing die hij voor-taat ? O, van een systematische internationa-isatie wil hij niet iveten, maar het bestaan an zekere machtige invloeden moet liij wel rkennen en de noodBottige gevolgen er van ,11 hij bestnjden door andere machtige in-•loeden in werking te bréngen. Het is een allertrefur'gat vooruitzicht. De tanskiljons te Panjs, van Cauwelaert te pan- , len en de Aktivisten te Berhjn ; Brussel als , en nieuw Konstanticiopel waar de vreemde egaties soms van meer beteekenis zijn dan .e eigen mimsteries. pfficieel zal de Belgi-che taalpoUtiek wel is waar geheel onafhan-elijk zijn, maar wat zal er gekonkeld wor-en achter de schermen van het politiek too-.eel 1 En aan wie de schuld van dit ailes? Aan ,e aktivisten, aan de franskiljons, aan van Cauwelaert ? Aan geen van allen ! Allen heb-en zij tôt hiertoe slachts dat gedaan waar e logioche ontvvikkeling der dingen zeli heu toe gebracht hebben. De Belgische aalkwestiç i» een kwestie van algemeen Europeesch belang en de Belgische staat is niet machtig genoeg autonoom of autarkisch om in die zaak geheel zonder invloed van anderen te handelen. Het eenige middel om aan. de slechte gevolgen van den toestand te ont-komen is de zaak te zien zooals ze zich in werkelijkheid voordoet. Een streng^ juridi-sche forniuleer-ing van de werking der voor-handen krachten is stellig te verkiezen boven de onvruchtbare ontkenning van bet kwaad dat er nu toch eenmaal is en komen moest. Een strenge begrenzing van het taal-probleem zelf, van de kompetentie der mede-kontrakteerende mogendheden en van de proceduur die in de heele zaak zal moeten gevoigd worden, dat schijnt ons wel het eenige redmiddel te zijn. Kam. Huysmans ook heeft dit reeds v<56r meer dan een jaar ingezien ; van Cauwelaert zal het zeer waar-schijnlijk nooit inz^en, want die prachtige redenaar — « de Vlaamsche nachtegaal » noemt men hem in zijn kiesdistrikt — heeft steeds meer om de woorden dan om de dingen zelf gegeven en de realiteit zooals ze uch onder de woorden verschuilt, slechts zel-den kunnen ontdekken. Ook nu schijnt hij dit niet te kunnen ï\aar hij het steeds heeft over een absolute Dnafhankelijkheid, maar toch de onzuivere iuistere onbepaalde werking der vreemde invloeden verkiest boven de beperkte gevol-jen die een zakelijke overeenkomst zou kunnen hebben. Lees in'dit nummer het begin /an ons mengelwerk TIJL UILENSPIEGEL LU. ■■!■■■ — Il I MtfiJKI II iHÉÉrtW Mhl' I lu I 1 IBI'ÉI.I INi >■ ■ I *

Er is geen OCR tekst voor deze krant.