Edag ï8 Maart 1916, Tweede Jaarg. Nr 78 Prijs : 6 Centiemea door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingeîicht en meest verspreid ^ieuwsbîad van Beîgië. - Verschijnt 7 maal per week ABONNEMENTSPRIJZEN : Per maand 1.75 Per 6 maanden 10.— Per 3 maanden 5.— Per jaar 13.— ÂFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : Dr Aug. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE met vaste medewerking van Dr A. JACOB BUREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 «KaSrV-: «JgaEraMBSMBggBP' II II II III III HT HBHI W IMil ''Mil « >11 MtoW H AANKONDIGINQEN : Tweede bladz., per regel 2.50 Vierde bladz., per regel.. 0.50 • Derde bladz., id. I.— Doodsberjcht 5.— Voor aile annoncer!, wende men zich: ROODBSTRAAT, 44.. DE OORLOG De Toestand Bavas-bericht uit Parijs had ons Htelijkst aangekondigd dat de ■mpt verdubbelde hevigheid » in ■ van Verdun hervat was. Geen Bce officieele berichten over het B gevcchtsterrein g.eeft daar den Bu; wij hebberi dus- hier te doen Bçeronderstelling, zooals gemeld Bbericht er nog een ander be-Br de waarschijnlijke hcrovering ■ellingen op don «Dooden Man». ■ een nieuw Dui ' sch-offensief Hwacht worden laat geen den B:\vijfel, maar ondertusschen Bl'ranschen verwoede tegenaan-Hksvaii de Maas, want de «Mort H— de heuvel die de stellingen Hi van Béthincourt beheerscht «root belang voor den verderen ■rkrijgsverrichtingen. De Fran- ■ ,cn er trouwens zelf op gewe- ■ ; terreinwinst van de Duit-BnWesten van den stroom geen ■ heeft,fzoolang zij (de Fran- ■ i: « Dooden Man » bezet hou- ■ hocgte wordt hun nu betwist, Hde verwoede strijd die zich op ■<1 met onverniindexde hevigheid ■twikkelen. De taak der Fran- hierin : den vijand van de Mtellingeu terug te werpen, niet thans bezette linie vast te hou-■v: stap voor stap schnift hij ^ftmaar methodisch rond de ves-Hr:i: om de voordeeligst moge-in te nemen voor een beleg ■ !fu de strijd zulk een aanzien Htegen zullen de frontverplaat- ■ golvingen met onderbreking Hsgewijs plaatsgrijpen, een om-Hy.l die voor de Franschen nie B. maar hun zou kunnen toela-■l,ei!ootschappeli j ke versterkin- ■ den bedreigden sektor aan te ^fcnator Humbeirt heeft daar ■gezinspeeld en daar bedoelt h H t de Engelsche vrienden raee. ^fcnnen inderdaad een ongewone ^Bdrijvigheid te antwikkelen, Mji^laanderen, in de nabijheid ^■■tstreeksche hulp bieden de Ita- ■ >p hiin front een nieuw of-^Btoin gang ge?et. De storm- gericht tegen de Oosten-^Bpgaarsche stellingen aan den ■^sonzo, op de hoogvlakte van tegen het bruggehoofd van H^ort geledeu werd die stad op-Vcr vuur genomen). Het oor-Mmrticr drukt de meening uit te cjoen heeft met inleiden-Bfon, alhoewcl de aanvallen ■s «n zekere beslistheid getui-^B^i uitbreiden over ongeveer B gedeelte van gansch het Ison-■Jlen weet dat de vroegere aan-^Bltaliaansche légers nooit eenig beteekenis opleverden, dank ■to.rlijke vetdedigingsmiddelen gebied voôrzien ig, Zullen B Mukkiger zijn? ■Kck gebied een paar feiten van ■!v ^'t ditmaal met cenige ze-^Bfflielde aftreden van den Firau-^fcter van oorlog, generaal Gal-^■l^'orclt ons gemeld i,n een telc-Genève dat een mededeeling H :i het « Journal » ; admiraal reeds als voorloopig opvol-Bl Wij nemen dit niet zonder ^■Knsche troepen zijn dan toch ^■° Sevalle.li om over een bandie-^■^îaak te nemen. De Vereenig- ■ l'fbben dus geen vertrouwen ^■■^'aansche regeering om bin- ■ aangclegenheden te regelen. ^B^it in ieder geval een schen- * fexikaansche souvereiniteit, 18 Ainerika in nieuwe moei-van buitenlandsche politiek H V.1' ?aat de belanggtelling ■«uikbootenkwestie eenigszins en nieuwe problemen op ^BJ!U! bcengeû, vooral indien groote uitbreiding moest ■Pister Da»ignon j? ,ar*:- — De begrafenis '1 avignon heeft vandaag te Id^v, lninisters van SlL'i ?a^en> van arbeid en fc, /sc^ zaken waren tegen-L' ,on Beyens heeft aan het | ' e regeering gesproken. Uit Portugal laissa bon, 15 Maart. — Almeida heeft een nieuw kabinet gevormd. Er zal een département voor voedselvoorziening in-gesteld worden. De Yereenigde Staten en M* xiko Washington, 15 Maart. —. Van de Mexicaansche grens worden thans aller-lei sensationeele en met elkaar in strijd zijnde telegtrammen ontvangen, waar een censorschap is ingesteld, zoodat het op het oogenblik niet mogelijk is, de juist-heid of onjuistheid van zulke geruehten vast .te stellen Een van deze geruchten is, dat Ojian-ga, de bevelhebber van een troepen-macht van Carranza, vermoord is, toen hij een poging- deed om een muiterij on-der zijn eige,n troepen te onderdrukken. Die troepen hadden gedreigd een inval te doen in de Vereenigde Staten. De Amerikaansehe consul te Toïreon bereidt zich — zoo heet het —> voor op zijn vertrek met de overige Amerikanen. Hij heeft de zaken van het consulaat overgedragen aan den Britsehen vice-consul. . ! Aan het département van Staat te Washington is men niet in staat een verklaring te geven van dit laatste be-richt.Minister Gallieni Parijs, 15 Maart. — Lacaze zal tijdens de ongesteldheid van minister Gallieni aan het hoofd staan van het département van ooirlog. (Zie laats'a telegrammen.) Het Panama-ka^aal Washington, 16 Maart. — Aan het département van oorlog heef men aanlei-ding te meenen, dat het Panama-kanaal den .Cden April voor diepgaande sclie-pen zal kunnen worden heropend. Hetverlies van de « Tuban'ia® Men meldt uit Amsterdam aangaande het verlies van het Nederlandsche stoom-schip « Tubantia » dat dit schip Woens-dagavond om half zeven met 290 koppen bemanning en 83 passagiers uitgevaren was met bestemming naar Buenos-Ayres, Tusschen de passagiers bevonden zich twee geredden van de « Mecklenburg », die naar Falmouth gingen .De kapitein van het schip heet Wytsman. Om 3 uur kwam te Scheveningen een draadloos te-leg-ram aan, ber'ohtende dat de « Tubantia » zinkende was. Terstond snelde de sleepboot « Cycloop » der Nederlandsche Reddingsmaatschappij ter hulp. Aile passagiers zijn vermoedelijk gered. Van andere zijde schrijft men dat de « Tubantia » eerst in 1914 bij de reederij Stephen in Glasgow van stapel geloopen was. Zij mat 14.200 ton en kon 2000 passagiers opnemen. De geredden werden door Nederlandsche torpedobooten opgenomen en behouden naar Vlissingen en IJmui-den gebracht. De « Tubantia » had eer-gisteren Amsterdam verlaten met bestemming naar Buenos-A^res. De waarde der « Tubantia » was op 4 millioen gulden geschat, waarvan imil-lioen 600.000 gulden door verzekerlng was gedekt. In het Engelsch Hoogerhuis Londen, 16 Maart. — In het Hooger-huis stelde gisteren Portsmouth eenige vragen aangaande de handelsovereen-komst met Denemarken. Minister Lans-downe haalde hem daar scherp door. Zijn vragen hadden ten doel die overeenkomst tôt een mislukking te maken, zei de minister. Ze waren ongepast en onvader-landslievend. Hij ontkende, dat er agen-ten zc.uden benoemd worden voor den wederuitvoeF. De duikboot- en mijnoo^og New-York, 16 Maart. — De mailboot « Patria » is met 900 passagiers aan boord hier aangekomen. De kapitein ver-lclaart dat hij bij de kust van Tunis zonder voorafgaande waarschuw'jng door een duikboot is aangevallen. De torpédo, op het schip afgeschoten, ging 20 voet achter den spiegel voorbij. De « Patria » behoort aan de Cie Française de Navigation à vapeur te Marseille en meet 11,885 ton. LEES DE LAATSTE INGEKO-MEN TELEGRAMMEN ONDER DE RUBRIEK « UAATSTE UUR». To passmg der Schoolwei en heî Vraagstuk der Voertaal Voor eenige dagen maakte, Het Vlaam sche Nieuws de maatregelen hekend dit tôt uitvoering in Brussel en ^oorstedei van art. 15 der leerplichtwet van 191-; genomen werden. Men weet dat dit arti-kel bepaalt dat, in al de gemcentescho-lc-.n .aangenomen of aanneembare scholen de voertaal van het onderwijs de moeder-taal van het kind zal zijn en wat Brusse en dezes voorsteden alsmede de gemeen-ten aan de taalgrcns gelegen betreft, bij-zondere. schikkingen voorziet. De verordening nu, die de o\erheit heeft uitgevaardigd tôt regeling var den toestand, zal iedere rechtzinnige Vlaamsehgezinde, ja ieder Belg, hij zi; Vlaming of Waal, die eerbied koesterl voor 's lands wetten, 00k wanneer die wetten tôt regeling van het taalgebruik worden ingevoerd, uitterharte toejui-chen. Eindelijk, zoo dachten wij bij heî lezen deze.r schikkingen, zijn onze amb-tenaars van het ministerie van Kunsten en Wetenschappen tôt het besef geko-men, dat het voor lien plicht is, nu wij onder vreemde- bezetting leven, meer nog dan in normale tijden, 's lands wetten cerlijk naar geest en letter toe te passen. Eilaas ! bitter was de ontgoocheling, toen wij, onder aan de ve.rordening den naam van... een Duitschen ambtcnaar te îezen kregeiï.- Waarlijk, het is alsof onze eigene Bel-gische gezaghebbe.rs het er op aanîeggen om de erkentelijkheid van zich af te we-ren, die he.t Vlaamsche volk noodzake-lijk gevoelen moet voor hen die eerbied laten blijken voor zijn taalrecht en voor de wetten tôt handhaving van dat taalrecht uitgevaardigd... De me.t zooveel moeite veroverde wets-bcpaling die onze Vlaamsche kinderen een onderwijs moet bezoreren, dat hun verstand waarlijk ontwikkelen, en niet ver.stompen zal, zooals met aanwending eener vreemde taal als médium noodlot-tig gebeui-en moet, zal dus geen doode letter blijven in Brussel en omgeving. In aahsluiting daaraan, vraagt men zich af hoe het me.t de toepassing van bewuste wetsbepaling staat in andere steden? Want niet alleen de naleving dier wet in Brussel vergt onze aandacht. Wat gebe.urt er bijv. te Lcuven, te Halle-bij-Brussel, te Gent, te Antwerpen ■— ja, 00k te Antwerpen — en verder in al de groote gemeenten van het Vlaamsche land?... De franskiljons hebben overal, en vin-den in de bezetting van het land door den vreemdeling, een welkom voorwend-sel om elke klacht over overtredingen der taalwetten of krenking der taalrech-ten te smoren met de waarschuwing : « Geen verdeeldheden onder ons die don vijand leedvermaak kunnen bezorgcn ! » IntusSchen knoeien en kuipen zij overal zoodat, indien de bezetting nog zes Hi aan den duurde en wij diegenen volg-den die ons aanraden « als mannotten » te zwijgen, er van onze taalwe.tten nie-mendal zal overblijven... Daarom is het plicht voor elke.n rechtgeaarden Vlaming, door aile middelen die in zijn be-reik staan, de overtredingen onzer taalwetten, ni de eerste plaats die van de he-paling betrèkkelijlc de voertaal in het lager onderwijs bij de openbare opinie aan te klagen. De kwestie der toepassing van het be-ginsel « moedertaal voertaal » in het Vlaamche land, in Brussel en voorge-borchten en in de gemeenten van de taalgrens — waarover 00k een spoedige regeling zich opdringt — mag de bclan-fg>en der Vlamingen, die in het Walen-land gevestigd of woonachtig zijn, niet uit het 00g doen verliezen. Voor de eerste maal heeft in de leerplichtwet het beginsel van het plaatselijk reeht veld moeten ruimen voor dit van het persoon-lijk recht. Voorheen gold de regel « In Vlaanderen Nederlandsch, in Wallonie Fransch » — de ten nadeele van het Nederlandsch daarop gemaakte uitzonde-ring ter zijde gelaten. In art. 15 der wet van 19 Mei 1914 wordt integendeel het beginsel « Nederlandsch voor den Vlaming, Fransch voor den Waal » gehuldigd, onaangezien de plaats waar de betrokken persoon gevestigd is. Een Waal, die in Vlaanderen woont zal zijn kinderen dus e.en Fiansch lager onderwijs kunnen, ja moeten geven. Wederkeerig kan en moet een Vlaming, die in Wallonië verblijft, zijne in 't Vlaamsch opgevoede kinde.ren het lager onderwijs in 't Nederlandsch bezor-gen. Bewust beginsel is vatbaar voor ge-gronde kritiek, naar de meening van ve-len. Maar die komt hier niet van pas : de wet is zooals zij is en client dus nage-leefd. Ook de voordeelen, die wij, Vlaamschgezinden, er voor onze denk-beelden in aantreffen, mogen niet verlo-ren gaan. Het gaat dus niet aan de in • 't Walenland wonende Vlamingen bij de ' toepassing van art. 15 der Lecrplicht uit te schakelen, zooals zvel lïjkt alsof men van zins is te doen. Het getal in het Walenland gevestigde Vlaamsche gezinnen is zoo aanzienlijk dat, hoe abnormaal e.n bedenkelijk een « tweetalige bevolking » ons ook voor-kome en met even veel — of met even • weinig — recht van een tweetalig Wal-1 lonië als van een tweetalig Vlaanderen : kan gesproken worden. De jongste talenstatistiek getuigt dat in zekere gemeenten der provinciën Luik 1 en Henegouw het procent der Vlaamsch-sprekende. bevolking beduidend is. Ook voor de kinderen der Vlaamsche men-schen geldt de bepaling moedertaal-voer-taal van het lager onderwijs. Er die.nen dus maatregelen genomen om voor dezen leerkrachten te vormen en scholen te openen, waar zij in en door hun moedertaal lager onderwijs genie-ten. Derwijze zullen, naar wensch der wet, rechtvaardigheid en gelijkheid tusschen Vlaamsche en Waalsche Belgen heerschen. De schoolwet van 1914 kan aanleiding ge. en tôt het onderzoek van nog een aan-tal punteji die voor ons, Vlamingen, van het hoogste belang zijn.Zoo b.v. de vraag weJke middelen van bekrachtiging voor , het naleven der bepalingen betrekkelijk het taalgebruik zijn voorzien en of die bepalingen, in de bedoeling van den wet-gever alleen op de « in terminus » aan-geduide gemeentescholen, aangenomen of aanneembare scholen en niet ook op àl de lagere scholen — ook de vrije — van toepassing zijn. Dat is een gron-dig ondtrzoek van het ontstaan en de beraadslagingen over de wet in de, Ka-mers overwaardig. Misschien komen wij er daarom later wel even op terug. Intusschen zijn wij benieuwd de hou-ding te kennc.n die door sommigen te-genever de hooger besproken maatregelen der Duitsche overheid zal worden aangenomen. Wat zullen de knikkebol- ; lende. kwijlende en met al liunne leden-Ciaten van ouderdom en schrik bevende grijsaards, de vertegenwoordigers van , « Oud-Vlaenderen », onder meer de 38 onderteekenaars van het schrift aan gou. , verneur von Bissing tegen de vervlaam- , sching der Gc-ntsche Hoogeschool nu doen? Als zij nog logisch kunnen rede-neeren en handelen, zullc.n zij ock tegen dezen maatregel tôt handhaving van de : taalrechtcn der Vlamingen protest aan-teekenen. Want nu is er gè.en uitweg : voor hen. Als men hun verweet niet . logisch te handelen, wanneer zij zich veraetten tegen de maatregelen tôt ver-idaamsching der Gentsche Hoogeschool door de Duitsche overheid en diezelfde overheid zonder de minste aanmeiking 1 laten betijen, wanneer maximumprijzen 1 voor de waren werden bepaald, schik- 1 kingen tôt bezorging der levensmiddelen ' aan de bevolking genomen, bevelen ten voordeele der openbare gezondhèid en te- < gen prostitutie afgekondigd, dan konden 1 zij antwoorden als indertijd een Belgisch 5 minister : « Cela dépend des cas ! » (dat is cen ander geval) ; dat waren stoffelijke | voordeelen die de Duitsche overheid ons ( bczorgde ,die mochten wij aanvaarden, t^rwijl wij zedelijke voordeelen moeten weigeren. (Tcrloops gezegd : een zonder- . linga redeneering !) Wel het is nu ook \ weer een zedelijk voordeel dat de Duit- < sche overhe.id aan de Vlamingen bezorgt: i de eerlijke toepassing eener taalwet.Eene ( taalwet daarenboyien die ook het onder- ] wij s betreft. En de maatregel werd even- j als bij de vervlaamsehing der Gentsche Hoogeischool door de Duitsche overheid genomen in hare hoedanigheid van uit- , voc.rende macht. Wij mogen ons dus aan een nieuw pro j test van wege de XXXVIII verwacliten. • Ten ware het kanongebulder de hersens 1 dicr ongelukkigen zoo erg hebbe ge-scliokt en geschaad dat zij er de kluts , heelcmaal bij kwijt zijn geraakt. , H. T. CrIRLLA. ' 1 - . .. i NIEUWS HET AMBT VAN STADSONT- VANGER. — Het is de zoon van onzen 1 betreurden stadsontvanger, de hcer ad- vokaat Karel Boelens, die voorloopig 1 door de Stad Antwerpen gelast werd 1 met het ambt van zijn vader voort te 1 zetten en de menigvuldige en belang- ' rijke zaken uiteen te doen. 1 Daar wijlen heer Alfred Boelens de orde en nauwkeurigheid in persoon was, ; en ailes met de grootste en stipste regel- matigheid werd gehouden, zal de zware 1 taak daardoor toch zeer vergemakkelijkt ] wezen. ( DE VIER ZONEN. — Een typisch | oorlogstoeval wordt uit Eppau, i,n Oos- tenrijk, gemeld. Zonder voorkennis der 1 ou der s kwamen daar plotseling de vier zonen van den boekhouder Jaitner van ' het front thuis. Bijna op hetzelfde uur en zonder dat ze iets van elkaar afwis-ten. Dit samentreffen was te merkwaar-diger, daar men den eenen zoon reeds als gesneuveld beweende en de andere in Russische gevang,eschap gewaand werd. Thans zijn aile 4 jongens, evenals op den eer^ten mobilisatiedag, bijna 20 maanden geleden, weer gelijktijdig naar hun posten gesneld ; een naar het Dnjes-terfront, een naar Russisch Polen-, cen : naaT Servie, en de vierde naar de Isonzo. WAAROM GEEN VLAAMSCH? — Onze korrespondent uit Brussel schrijft ons : Een onzer lezers — een werkman — moest deze week naar de sbatie om een . werkmanskoepon te bekomen voor Leu<-ven, waar hij nu arbeidt. In de Noordsta- 1 tie gaf men hem eenige inlichtingen, be- > nevens eene formuul door zijn baas in te vullen. Deze formuul is uitsluitend in 't Duitsch gedrukt. Onze lezer kent geen : Duitsch, zijn baas ook niet ; deze weiger- ! de te teekenen wat hij niet begreep ; toen : kon onze briefwisselaar terug naar de Noordstatie om inlichtingen. Hij moest ; ook naar het gemeentehuis zij.ner paro- . chie, maar daar de sekretaris geen Duitsch kent wist hij eigenlijk niet wat : met dat stuk aan te vangen. Terug naar ; de Noordstatie alweer. Als onze lezer nu : dacht heelemaal in orde te zijn, na al dat : g-eloop, werd hem gezegd dat hij op zijn : formulier zelf heel wat vragen te béant- • woorden had, wat voor den Duitsch-ankundige enkel mogelijk was nadat hij iemand had gevonden die de Duitsche taal kende. Ende zoo geraakte onze 1 vriend in bezit van een werkmansabonne-ment. ( Hoeveel gemakkelijker zou het nu niet zijn wilde men ook een Vlaamsche ] lekst op dat formulier drukken? ; HANENGEVECHTEN VERBO-DEN. — Abt Lemire, volksvertegen- : vvoordiger en burgemeester van Haze-aro-uck, in het Noorden van Frankrijk, ' tieeft door een verordening de hanenge- ■ vechten verboden. Men weet, dat deze ;en groote plaats in de sportgenoegens /an het-Ncorden van Frankrijk innamen, ;n door talrijke liefhebbers gevolgd werden.Abt Lemire acht dat hij deze gevechten >p dit oogenblik verbieden moest, we-jens het schouwspel dat zij aanbieden, de tveddenschappen waartoe zij aanleiding jeven, de zinspelingen die erop gemaakt ivorden, en het kontrast dat tusschen dit vermaak en de huidige moeilijkheden be-staat.HET GEVAL VAN DEN HEER GAUTHIER.— De « Nieuwe Courant » "ermeld dat de gemeentesekretaris Vau-:hier, professor in de rechten aan de Uni-;ersiteit te Brussel, door de Duitsche >verheid gevangen gezet was. Wij vernemen uit vertrouwbare bron lat de heer Vauthier inderdaad aange-îouden was geworden, doch na drie da-jen weer vrijgelaten werd. DE HELVETISCHE DEUGD. — D« )urgerssoldaten van het Helvetische le-jer zijn sedert 19 maanden onder de wa->enen en de generale staf zendt ze naar 3e kleine steden en dorpen waar niet veel ifleiding is, maar d'ikwijls mooie, frissche 'n aanminnige meisjes. Mars is nooit stuursch met Venus geweest, zooals men ,veet, en meer dan een idylle moet er zich jntsponnen hebben tusschen de vriende-ijke jongeluii der groote steden en de na-eve boerinnetjes der bergen en dalen. Zelfs gingen hierover aardige en pikante jeruchten. De ambtenaar van den bur->-elijken stand van de gemeente Bert-îoud, in Emmenthal, heeft zich die praat-es aangetrokken ,en geeft de volgende ,*erklaring uit tôt groote vreugde der wijfelaars van Genève : « Het nieuws, dat hardnekkig de ronde leed, dat tengevolge van de kantonnee-•ing der troepen gedurende den Winter nen dit jaar vele gebooirten van onechte cinderen zou zien, is geenszins bevestigd geworden. Voor de eer van onze vrouwe-ijke bevolking weerleggen wij met kracht leze lichtvaardige, zoo niet booze gezeg-len. » De ambtenaar van den burgelijke stand ;e Oberburg voegt zich bij deze verkla-■ing met de volgende termen : « Geen enkele onwettige geboorte is er :c Oberburg aangegeven geworden, zoo-3at, ter eere van onze vrouwelijke bevol-cing, de praatjes over de talrijke onwet-:i'ge geboorten, welke uit de kantonnee-"ing der troepen geduredne den Winter [914-1915 zouden voortspruiten, geens-::ns bewaarheid is geworden. » De oficieele verklaringen der twee amb-enaren van Berthoud en Oberburg strek-cen niet alleen ter eere dezer dames, maar >ok der troepen, welke zij zoo minzaam ^eherbergd hebben en die een aangename îerinnering van hun evrblijf in Emmen- | hal zullen behouden. ( « Honni soit qui mal y pense », en weg 1 net de jaloerschen I ] Iets voor leueren dag De « Sinn Feiners » van Ierland In norsche fierheid blijit Ierland wei-gerig om Engeland bij te staan in den strijd om de wereldheerschappij. Ierland is sinds eeuwen de martelaars-natie van Engeland en geen enkele Brit sou het wagen in Ierland te verklaren : :c Wij strijden voor d® vrijheid der vol-ceren ! » 't Zou er te gek klinken ! De martelares zou haar met lompen >ekleed lichaam ontdekken, haar stuk-jereten boezem en haar uitgemergelde edematen toonen, en, met hongerschurft 3p het voorhoofd en de koorts in de >ogen, vragen : — Wat hfc,bt ge met mij gedaan? Alleen de protestantsche Ulstergouw s Engelschgezind en, juist bij het uit-areken van den oorlog, stonden die Ul-itersche Ieren in 't geweer, onder aan-roering van Engelsche politiekers, opdat lan Ierland geen zelfbestuur, geen Homt Rule zou toegestaan worde.n ! Dà Ulsterscheu stuurden een Smeek-jchrift aan den Koning, verzoekende dat >een enkel recht aan Ierland toegekend 'ou worden en dat de eeuwenoude toe-;tand van onderworpenheid, afhankelijk-icid en verdrukking zou beste.ndigd blij-fen.Engeland heeft daarna aan de wereld .villen wijsmaken dat de Ieren als vrij-.villigers kwamen strijden voor het nioe-ierland.Een Engelsch diplomaat antwoordt laarop : _ « Wie nu ten oorlog ging, deed dit îiet uit geestdrift, maar door bitteren lood gedwongen. In het laatste jaar le-/erde echter de aanwerving in Ie.rland iecr weinig op. » De Times komt nu met een artikel, waarin zij er voor waarscliuwt dat « de ieren zich voorbereiden tôt het verbre-ïen der eeuwenoude kluisters. » In Ierland mogen de priesters geen Driesterkleed dragen, maar onder hun-îen schamelen zwarten jas, klopt, even ils bij de prietsers van het verdrukte Po-en, een priesterhart dat voelt, lijdt en itrijdt met het volk. Zij gaan de hut binnen van den 1er, lie leeft van kruiden en zich vaak met jekookte aardappelschillen mo^t voeden. Maar nooit vindt gij hen in de kasteelen /an den Engelschen verdrulcker. Doch zoo de v rome priesters de kriste-ijke gelatenheid en de evangehsche be-■ usting in den wil Gods prediken, zijn er och altijd Ieren, die alleen van de daad, ;n zelfs van 't geweld, heil en uitkomst •crwachten. Vrceger heetten zij de Fe-lians, de Moonlighters, de Zonen van ict Vrije Erin. Thans noemen zij zich le Sinn-Feiners. In de pers gaan zij door voor de Akti-âsten in tegenstelling met de inslaap-viegers, die in 't gekeim op Engeland'» îand staan en beweren dat het volk geen 'ceht mag vragen voor het einde van den )orlog, onder de. bedrieglijlce bewering lat nu een recht verleenen tweespalt :ou verwekken, alsof de volkseenheid loor het beste.ndigen van een onrecht ge-liend kon zijn ! Sinn Fein beteekent : « alleen voor ona ;elf ». De Sinn-Feiners doen de ontevre-lc<nheid in Ierland dagelijks toenemen, îoewel zij hevig gehoond, geschimpt en felasterd worden door de Ulstersche Ie-cn, die onvoorwaardelijk de partij van îngeland hebben gekozen en het Engelsch juk eischen voor Ierland. De Times maakt zich ongerust, want le macht van de Sinn-Fein^s wast met len dag. Zij werken openbaar de wer-'ing tegen en het Vaderland meldt : « Zondag 27 Februari werd in Moycul-en een werfvergade.ring gehouden. Er 'erschenen ongeveer 60 Sinn-Feiners, lie onder het 00g der politie da vergade-ing kalmweg naar huis joegen. In een mdere plaats van het graafschap Galway verd het rijtuig met den burgemeester, lie zich met de recruteering bemoeide, in >en greppel geworpen. In geen van bei-ie gevallen waagde men het een straf :oe te dienen of zelfs een aanklacht te loen. » Overweldigend is het aantal propagan-labladen we.lke iederen dag in Ierland loor de Sinn-Feiners verspreid worden. Redmond, de schimmige opvolger van 3'Connell en Parncll, is een politieker, lie zich als agent van de Engelsche regeering laat gebruiken en er stilaan toe-jekomen is, het belang van den eeuwen->uden verdrukker boven dit van Ie.rland :e stellen. Wij knippen nog het volgende uit het ersche blad Sfiark, nummer van Zon-lag 27 Februari 1.1. : (( Hoewel Redmond's bezoek aan de oopgraven theatraal in elkaar gezet was ;n men hem slechts den aangenamen "ant van het loopgravenleven liet zien, can het mij voor den man toch leed doen

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.