piflsdag 5 pecember tgië* Tmmû% Jmmrg* Èï Jgé Prij^i ë CmM&mm âom gabae! Baîgiê Het Vlaamsche Nieuws 1 ■ ■"!■ -* mm - "^ïsgs^ ■IIH»»» «www—; «Haocxw ^■E#^ g«w«t ami ^"■'j'a^1' ^ —wmTfni "fi" iy Het bast ingéiicht en meest verspreid Meiiwsfelad van België, - Verschynt 7 œaa! per week ABONNEMENTSPRIJZEN i Fer niiûKd 1.78 Per 6 amande» *#.- Fei 3 aiftaîidea « S.— Per jaar « iB. AFGEVAA RDIGDQEN VAN DEN OPSTELRAAD ; m VERHULST, Dr Aug. BORMS, A3b. VAN DEN BRANDB Met vaste medewerkiag van Dr A. JACOB BUREELEN : R0GDE3TRAAT, 44, ANTWERPEM, Tel. 1900 W*SSl&~Z&ÏSS&$6KÏ*S53BS«fe«H5î^i^ tf*S<BSSnA«&&&<!«* ML3fi&âg3SâJaS&»re* daev*Myra»«c: "«RWaÊïiS^PtK ri œH&3&9X AANKONDIGiNGËN : Tweede ble.iî.., per regel. 2,68 .Yierde bladz., per regel. g.SJ Derd-s bladi., îd. i.— Doodebericfat S.— Voor aile »aaonoeii, weade m«a zich ROODESTRAAT, 44. DE OORLOG In de Russische Doema Pctrograd, 3 December. — Op het oogenblik, waarop Trepof in de Doema naar de tribuun ging om er de regeei-ringsverklaring voor te lezen, is de interne linkerzijde een rumoerige, vijandige ketoogiug begonnen, die hem gedurende irie kwartier belette aan het woord te ionien. Driemâal beklom Trepof de tribune, maar hij moest er telkens weer af-lomen. Om een eind aan het kabaal te aaken, stelde de voorzitter van de Doema voor, twaalf sociaiistische afgevaar-ligden, onder wie de leiders Tsjkeidze. en faembi, voor acht vergaderingen te erwijderen. Tôt hun verwijdering werel net algemeene stemmen besloten, waar-na Trepof zijn verklaring kon lezen. Petrograd, 2 December. — De Rijks-aad heeft zijn zitting hervat. Trepof ieeft er dezelfde ve.rklaring voorgelezen ils in de Doema. De gedachtenwisseling braver is tôt 5 dezer verdaagd. Duikboot- en mijnooriog londen, 3 December. — Lloyds deelt cede, dat het Engelsche stoomschip EBurcombe » en het Noorsche stoom-chip « Skjolduls in den grond zijn ge-«ord. Ook het Engelsche stoomschip :Istrar » zou in den grond geboord zijn, Kopenhagen, 3 December. — Het s.s. Douglas » (1177 ton bruto en 699 ton letto) uit Landskrona vertrokke,n op 1 tomber, is op 120 zeemijlen van Lin-fesnaes door een Duitsche duikboot in ta grond geboord. De bemanning is iaar de kust van Jutland gesleept <yi daar bor Deetische visschers aan boord géno-kh; later zijn de opvare-nden aan Land «bracht. Het s.s. was geladen met am-aoniak, walswerktuigen en steenkool-Kî, en bevond zich van Grimsby op ieg naar Skien (Noorwegen). Do visschers zagen dat de duikboot fn Nederlandschen driemaster aanhield. L«rt daarop hoorde. men kanonschoten. [ermoedelijk is het schip in den grond [eboord. De crisis in het Esgelsche kabiaet Londen, 3 December. — Officieei fordt medegedeeld, dat Asquith, in ver-,sn(î met een zoo krachtig mogelijke «irtztttiiig van den oorlog, besloten K«ft don koning te adviseeren in een Mziging van de regeering te bewilligeii. Londen, 3 December. — De Zondag-Tondbladen deel^n mede, dat Lloyd rt°rge zijn ontslag-aanvraag heeft in pden gesteld van Asquith, die het ont-f ec^ter 11 °g niet heeft aanvaard. ^ Asquith, die gisteren uit Londen was '«jrokkçn, keerde hedenochtend terug 11 had een onderhoud met Lloyd George i verscheiden andere ministers. Hij çénveegt thans.op welke manier hij aan ' bezwaren die tôt Lloyd George's ont-gaanvraag hadden geleid, zou kunnen ;Semoet komen. hoopt, dat he^t mogelijk zal we-®, om inzake de ontslagaanvraag van ;°ya George alsnog een « modus viven-1# te vinden. Hedenochtend hebben Carson Bo-f taw het woord gevoerd in e.en ver-îflering van het Unionistische Comité. . leit, dat zij beiden in die vergade-J ^ûwezig waren, wordt van veel be-■ Mis geacht. Men verwacht, dat As- I u morgen in1 het Lagerhuia een ver-\rino zal afleggen. woeîingen te Athene •Londen, 3 December. — De « Daily " verpeemt d.d. Vrijdag uit Athe-ian een korrespondent : " * bevond mij te Piraeus om de ont-fping- van de Fransche troepen. gade | aa,I5> toen er plotseling in de heuvels 'n,en van Athene schieten gehoord ■ Onmiddellijk ontdèkte ik, dat de nvegverbinding was afgesneden. Wa&en bracht mij halfweg naar fF ne terug, toen aan weerskanten van [ j*®? hevig vuren verder rijden belet-,t|(K Was genoodzaakt het verdere ge-1(re van den weg te voet af te leggen, 0-, ^°°T het gebied moest waar ge- II en wei*d, n,.l. op dem Marsheuvel en Lêt Station. In de hoofdstad aangfe->1! îf vernarn dat het schieten om , s étends was begonnen in de sertie. Tegelijk werd er een be- schieting gevoerd uit een linie, die liep van den Mars-heuvel — het monument van Philopopos, ten zuiden van de Acro-polis en uitstrekkende tôt het Stadion. Het schieten was af en toe heel fel in de buurt van het Zappeion, waar de Fransche afdeeling ingekwartierd was. Het gebouw werd van omliggende hoogten, die het domineeren, onder vuur genomen. Bij het Stadion werden machinegeweren en geweren gebezigd. Verscheiden Fransche soldaten zijn gewond. Ook het la-tere gevecht op den Mars-heuvel was zeer he\ ig. De Grieksche soldaten vielen daar de Franschen van den zuidkant van de Acropoiis en van de hellingen van het Theseion aan. Er werd over en weer vin-nig met geweren en machinegeweren ge-schoten. De door een panischen schrik bevangen inwoners zochten in groepjes dekking tegen de muren der huizen, ter-vviil de kogels door de straten vlogen. Duizenden namen de wijk naar de open Attische vlakte, waarheen een ware op-tocht van rijtuigen uit Athene op weg was. Ook waren er menschen die uit Athene weg gingen, met Phaleron of andere kustplaatsen als bestemming. Denzelfden Vrijdagmiddag werden 3 of 4 besliste gevechten geleverd tusschen geallieerden en Grieken in de buitenwij-ken van Athene. Zij begonnen doordat een Fransche troepenafdeeling probeerde wapens in beslag te nemen in de genie-kazerne.en toen beschoten werd.Het vuur werd door de Franschen beantwoord, die een Griekschen officier doodden. De winkels zijn gesloten, de straten leeg. Hedenmorgen hebben versterkingen (van de geallieerden) de Piraeus bezet zonder tegenstand te ontmoeten. Parijs, 3 December. — De « Matin » meldt, dat Romanos, de Grieksche ge-zant te Parijs, naar aanleiding van de ge-beurtenissen. te Athene, aan zijn regeering zijn ontslag heeft gezonden. Athene, 2 December. — Twintig ge-wapende Kretenzers hadden zich ver-sterkt in het huis van Wenizelos en zij weigerden dat te verlaten. Van het dak af schoten ze op ailes wat er naderbij kwam. De minister van oorlog beval met machinegeweren te werk te gaan. Toen er een machinegeweer in stelling ge-plaatst was, werden de Kretenzers ver-zocht zich over te geven, wat ze, na overleg, deden. Zij werden vervolgens naar de militaire gevangenis overge-bracht, waarbij de wacht zeer groote moeite had, hen tegen de menigte, die zich sedert het begin van het beleg in de buurt van het huis van Wenizelos bevond, te beschermen. Om vier uur leek de orde hersteld.. Het geweervuur in de straten heeft opgehouden ; sterke cava-lerie-patroeljes bewaken de stad. Athene, 2 December. — Zeshonderd Engelsche en Fransche marine-soldaten hebben onder bescherming van het Grieksche fort met al. het materiaal het Zappeion verlaten, opweg naar Piraeus. De straten in de buurt van het Zappeion waren van tevoren afgezet. Aile voorzor-gen waren genomen om een betooging tegen de Entente te vermijdea. Een detachement Italiaansche marine-soldaten, die gisteren de wijk genomen hadden in de archeologische school, hebben, tengevolge van de tusschenkomst van den Italiaanschen gezant, vergun-ning gekregen onder Grieksch geleide rustig he-en te gaan. Uit Oostenrijk-Hongarije Weenen, 3 December. —• De bladen begroeten de berichten over ons door-slaand succès in Roemenië, dat ons ver-trouwen op een gehikkigen afloop van den beslîssenden sîag versterkt, met blij-de voldoening. De bladen wijzen _«p de moreele beteelcenis van de overwinning en wijzen er op, dat zich het lot van het door de entente misleide Roemenië snel en met onverbiddelijke noodzakelijkheid voltrekt, I Weenen 3 December. — De « Wiener Zeiitung » maak+ den tekst van een brief van den Keizer aan baron Buran open-baar, waannede deze van de tijdelijke lei-ding van het ministerie van financiën ontheven en prins Konrad zu Hoenlebe tôt minister van financiën benoemd Wordt. Zie vsrvolg «Oorlogstelegrammen» op de ade bladaijde. Onze Groote letterHyiidigë Prijskânsp Th. van Amelde (Dr. J. N. LABBERTON) Dr. Labberton, thans Hoogleeraar aan de Vlaamsche. Hoogeschool van Gent — wij voelen een groot geluk in ons dit zoo gewoon en toevallig te kunnen neer-schrijven — gaf uit onder den deknaam Th. van Ameide Lof der IVijsheid (1906) en Verzamelde Gedichten (1912). Deze bundel bevat : Lente-, Zomer-, Herfst- en Wintergedichten ; sonnetten en liederen ; mythologische spelen. Ziehier uit Liederen nr. IV een zeer mooi ged.icht, stout en kiesch tevens : 98 Lied 98 Houd mij niet al te vast mijn zielsbeminde, Nog ben 'k een schuwe gasl : wil mij niet binden. .. . . r-riik* Nu gij gevonden zijt, Beheerscht ge mij : maar mijn gebondenheid late me vrij. Laat mij maar zwerveu overal heen : ailes is derven, ailes geween. Laat mij maar dwalen Ik ga niet te loor : overal stralen uw oogen door. Laat mij, het moet : Eens komt de rust, ^ nu is de gloea nog niet gebluscht, de kranke gloed nog niet vervvonnen stil mijn gemoed wordt al bezonnen... Tôt ik den regel won duld mijn gedirentel : Gij zijt de vaste zon om wie ik wentel. (Th. van Ameide) Dr. LABBERTON. Hadden de omstandigheden het maar toegestaan dan zouden gedichten gevolgd zijn van Edward Koster, Jacobus van Looy, Louis Coupcrus, Jan Veth Hem-kes_ Boekeni Marie Boddaert, Schepers, ]. H. Leopold, Frans Bastia.anse, Giza Ritschl. Reddingius, Albertine Steenhoff-Smulders, Jan Walch, van Moerkerkem, Carel Scharten, Albert Rhem, Volke-r, Marie Meiz-Koning, Annie Salomons, A. van Collem, Jacqueline van der Waals, Jeanne Reyneke van Stuwe, Jan Gres-hoff, van Goethem, S. Bonn, Jul. Schûr-mann, Nico van Suchtelen, Alex Gutte-ling, Maurits Uylders, van Eyck, Aart van der Leeuw, Jan Prins, Thomson, Fr. Pauwels, enz. Wij betreuren voor al niet onder de hand te hebben Het Eerste Spel van Mi-chaël den A arts en gel en Het Kunstdrama van André Jolies, en de verzen van Geer-ten Gossaers (pseudo van Gerretson) beiden thans Hoogleeraars aan de Vlaamsche Hoogeschool van Gent. Dit ailes zal voor een andere maal zijn, voor een prijskamp in de toekoinst. Het eindnummer 100 wordt aan Guido Oezelle gewijd ; het voorlaatste weze een hulde aan onze stam- en taalbroeders van "fransvaal, Oranje-Staat en de Kaapko-lonie, met den wensch dat zij weldra hun vroeger onafhankelijkheid mogen terug-krijgen, een onafhankelijkheid niet naar , het hart van de lakei-ininisters Botha en Smuts maar gelijk ICrist de Wet en Joppie Fourie haar verstonden. ZU1D AFRIKA Jan Celliers Reitz gaf uit in 1888 Vijftig uitge- \ zochte Gedichtjes, waarvan e.nkelc- tegen 3e Engelschen aan de geuzenliederen van le 16de eeuw doen denken. Vele dezer gedichten verschenen in : Dï Patriot van dominee S. J. du Toit. In 1 L896 werd het bc-lletrisch maandblad : Jns Klijntje opgericht. Celliers schreef verzen onder den titel Die Vlakte. Hier één strophe uit : < < 99 Die Dorp Sondag 99 i ______ < i AIb uit Hemela-vredebron - Daul die liewe more-aon , So op veld en borne neer , AJ9 'n glimlag van die Heer , ^ Stralenbundels, skoof op skoof, Strooi hij door die koele loof, Om op stille stoep en munr Sonneskijfies te borduur. Voor geslote luik en deur Speul die vo'eltjes ongesteur. 1908. Jan CELLIERS. | Nota's. — Tweede vers : lieve morgenzon ; laatste : vogeltjes ongestoord. DAGELIJKSCH NIEUWS PGSTNIEUWS. — Tie rekenen van 1 December wordt de vetzendingstaks voor postpakketten, in het Duitsch-Bel-gisch verkeer, van 1.50 frank op 1.25 fr. verminderd. UEDERAVONDEN VOOR HET VOLK (A. N. V.) — Leider : Naiid Rey-naers. — Woensdag 6 dezer te 9 uur des avonds (torenuur) in het lokaal « Ant-werpsch Koffiehuis », Van Straelenstraat, algemeene herhaling. Aanleeren van het lied « Ik groet u broederen », woorden van Th. Van Rijswyck, muziek van Hen-drik Willems. Toegang vrij. Nieuwe leden ontvangen kosteloos een liederboekje. NEDERLANDSCH NIET DOOR DE CENSUUR TOEGELATEN. — Uit twee stukken, verschenen in Vrij België, 1-12-'16, vernemen wij dat de Vlaamsche Belgen die van uit Holland naar Havere telegrafeeren geen gebruik van liunne taal kunnen maken. De censuur laat geen Nederlanelsche telegrammen door. Teekenend 1 FIERE SÏCAMBER ! — Onze lezers herinneren zich nog het artikel van het Hollandsche « Vaderland » betiteld : « Een venijnig Boek », en waarin het ging over « La Belgique au tournant de l'histoire », groot 440 bldz. Charles Bernard, redakteur tegen 600 fr. per maand, hem betaald door kanun-nik Heynssens op de kas van Havere, heeft dit boek flink aangeprezen en op-gehemeld. Zoo ook deed « Le XXe Siècle ». Maar aangezien het zeer an-nexionnistisehgez'nd is, moest de Belgi-sche regeering, die zich toch den vinger niet in het 00g duwen kan, het boek ver-loochenen.Eene mededeeling werd aan de pers gezonden. « L'Echo Belge » moest haar opnemen. En mot de gemakkelijkheid van iemand die betaald wordt om te schrijven wat men hem zegt te moeten schrijven, — dat noemt men geweten-loosheid — de spreuk indachtig « Ver-brand wat gij hebt aanbeden en aa.nb'd wat gij hebt verbrand », valt dezelfde skribent in hetzelfde blad thans het boek aan met evenveel «brio». L'excellent livre ds haute portée politique, (Het uit-muntend boek van hooge politieke betee-kenis) wordt un petit livre (440 bldz.) :en boekske ! Och ! de waarheid in heel dat ding? 1°) Schrijven op bevel ; 2°) schrik, ja, bleeke schrik, dat de Hollandsche regee-r'ng den kerel over de grenzen zet... Nu, ieder weert wat dat beteekent. De vader-landsliefde van die redakteurs weegt precies zoo zwaar als hun maandgeld en Holland met zijn rust, zijn sigaren, zijn koffie en zijn koffiehuizen is toch onein-3ie: beter dan Engeland, Frankrijk... of selfs... onbezet België. OOK EEN TIJDSCHRIFT. — De leerlingen van de Belgische school te Den Haag geven een halfmaandelijksch tijdschrift uit ; het is getiteld L'Effort, ;n in het Nederlandsch heet het Jonge Krachten. De leuze is « Eendracht baart macht ! » Of die eendracht op rechtvaar-iigheid en gelijke bejreclitiging steunt, daarover bekommeren zij zich niet. Het Fransch gedeelte komt vooraan, — dame des huizes — en bevat 14 (veertien) bij-dragen ; het Nederlandsch (de Açsche-iwester) komt achteraan en bevat 2 bij-iragen... twee... twee... niets meer. Wij wedden dat de leerlingen van de Belgische school te Den Haag bij uitstek ;coede Belgen zijn. Goede vaderlanders, làt komt er niet op aan. Misschien zul-en zij het wel vèr, heel vèr brengen ! OVER «BELGISCHE EENHEID ». — Een der voormannen onzer Vlaamsche Beweging, de afgevaardigde Delbeke, be-Daalde de Belgische eenheid als volgt in dtting van 23 Mei 1913 in de Kamer der 1/0! ksv ertegen woor di ge-rs : « Men zou moeten weten wat men door leze eenheid verstaat ; er bestaat wel de eenheid van grondgebîed, die men België loemt, maar in deze eenheid bestaat de weevoudigheid van ras, en, sedert ;euwen leven er zij de aan zijde, nu eens ?ereenigd, dan weer als geburcn, zonder :ich ooit te versmelten en steeds hun af-vijkend kairakter behoudend, Vlamin-ren en Walen, die een gebeurtenis in de : jeschiedenis, de Omwenteling van 1880 1 en de wil der groote mogendheden, ondei denzelfden scepter vereenigde. » En day worden er nog lu. gevonden di< over « Belgische ziel » en n Beigiscl volkskarakter » durven spreken ! FRANSCHE CENSUUR. — De Bel gische bladen, die te Pariijs verschijnen « La Patrie Belge », « Ons Vlaanderen » « L'Opinion Wallonne » en « Le Peupk Belge », hebben — naar wij in « Vrij België » lezen — tegen de wijze, waarop d< Fransche censuur uitgeoefend wordt, eer motie aangenomen, waarin zij : « de noodzakelijkheid erkennend van een censuui op de inlichtingen van diplomatieken er militairen aard, vaststellen, dat zij in fei-te aan een meer ergerlijke censuur onder-worpen zijn dan de Fransche bladen, daai het onder meer gebeurd is, dat artikels ge-durende verscheidene dagen opgehouder werden onder voorwendsel, dat zij moes-ten onderworpen worden aan de goedkeu-ring- van een overheid, die men nooit heeft doen kennen en waartegen zij, zich bijge-volg niet kunnen verdedigen ; teekenen verzet aan tegen het uitzonde-ringsregiem, waaraan zij tôt nu toe ge-hoorzaamd hebben ; besluiten deze dagoide mede te deelen aan de Belgische ministers, senators en Kamerleden, alsmede liun koliega's van de Fransche en Belgische pers». ENGELAND GAAT AAN HET CHRIS xMASFEEST VERZAKEN. -U't de « Matin » : Men weet hoezeer het Christmasfeest een deel uitmaakt van het bestaan der Engelsche natie, die daarin tegelijk onze Kerstmis, ons Nieuwjaar en onze Drie-koningendag viert. « Al wat Engelschman is, geeft zijn taatsten cent uit, bereidt zich langen tijd voor op het Kerstfeest, dat elk ander idée, elke andere zorg verdrijft lang vodr den plechtigen datum van 25 December. Wel-nu, dit jaar wordt er een krachtige veld-tocht gevoerd door de pers en door eenige mannen, opdat de Christmas van 1916, volgens de gebezigde uitdrukking, « een feest van verloochening » zal zijn. Men brengt het publiek onder de oogen, om sterkeren indruk te maken, eoncreete voorstellingen als deze: Een flesch Champagne is evenveel waard als honderd patronen ; een kist-je sigaren, als vierhonderd patronen ; een nieuwe dameshoed kost evenveel als vier stalen helmen ; een piano, honderd granaten, enz. « De « Daily Chronicle » heeft daarom-trent de meening gevraagd van talrijke lord-mayors, shérifs en geestelijken die, allen eenparig zeggen, dat de zelfverloo-chening dit jaar absoluut noodzakelijk is, en dat het geld, aldus bespaard, moet ge-leend worden aan den Staat of gewijd aan 00 rl ogs-1 i ef d ad igheid s werken. » De lord-mayor van Newcastle is van dezelfde meening, maar gelooft niet aan het succès van het beroep op den goeden wil van het publiek en verlangt een ener-giek optreden van het gouvernement... » AANSTAANDE OPNEMINGEN IN DE FRANSCHE ACADEMIE. — Zooals bekend, zijn vier leden van de Fransche Academie, ofschoon wettelijk gekozen, nog niet officieei opgenomen geworden, en hebben bijgevolg geen recht tôt stemuitbrenging in geval van kiezing. Het zijn : generaal Liautey, gekozen in 1912, in vervanging van Henri Hous-say de La Gorce, gekozen in 1914 tôt den zetel , an Tureau-Paris. Alfred Capus, ti-tuiaris van den zetel van Henri Poincaré, en Henri Bergson die, eveneens in 1914, Emile Ollivier opvolgde. Om aan dezen toestand een einde te maken, heeft de Academie besloten de op-nemingen te hervatten. Daar generaal Liautey op het oogenblik in Marokko te-ruggehouden wordt, heeft zij het besluit genomen over te gaan tôt de opneming van den heer de La Gorce in den loop der maand Januari. De datum zal later vast gestel worden. Het is de heer de Régnier, die het nieuw aangenomen lid zal ant-woorden. De andere opnemingen zullen van maand tôt maand plaats hebben. Anatole France is tôt lid gekozen van de Kommissie van het woordenboek, in vervanging van Emile Faguet. DOOD VAN DEN DEELGENOOT VAN CECIL RHODES. — De « Daily Mail » bericht den dood van den heer C. D. Rudd, gestorven op den leeftijd van 72 jaar, in een kliniek te Londen, waar hij een operatie ondergaan had. De overlede-ne heeft een belangrijke roi gespeeld in de mijnontginningen van Zuid-Afrika ; hij is de pionier geweest van de diamantmijnen van Kimberley en de deelgenoot van Ce-cil Rhodes, die er in 1888 in geslaagd was van Lobengosla, één der groote Kaffer-hoofden, de concessie te verkrijgen over rijke mineraalgronden, welke later de ba-sis vormden van den Charter van de British South Africa Company. De heer Rudd is eveneens de eerste geweest om de s-oudmijnen van Witwatersrarul uit te >aten. Reg eenngsplicht ! Zoo heet het jongste artikel van den heer Frans van Cauwclaert, verschenen in Vrij België (1-12). ; Onze lezers weten hoe over-voor-; zich tig deze; politieker is wanneer hij ' iets aan de regeering te zeggen heeft. ' Dan alleen spreekt hij eens op ! hoe nijpend de nood is. Laat hij zijn ge-' voel integçndeel door zijne; gedachte be-' heerschen dan vinden wij in hem den man, die terzelfdertijd zijne regeering en zijn volk wil dienen, en hclaas ! meer de regeering dan zijn volk. « Ménager la chèvre et le chou » — 't is niet altijd fraai... Onder den drang van schreeuwende . misbruiken, die bestendigd blijven, durft hij het weer eens aan de Haversche regeering op haar plicht te wijzen. Wij laten hem aan het woord : « Men kan verschillçn van meening over de vraag in hoeverre de regeering zich nu reeds uitlaten kan over de toe-komstige taalhervormingen ; men kan niet betwisten dat zij verplicht is de bestaan de tacdwetten te eerbiedigen en te doen eerbiedigen in gansch hun omvang. In den begînne van den oorlog en bij de bestuurlijke verwarring, welke door den aftocht naar Frankrijk werd veroorzaakt, kon zij verzachtende omstandigheden in-roepen ; na twee jaar voôrbereiding zou dezeUde toegeeflijkheid niet meer op haar plaats zijn. » Er zijn misschien hier en daar eeni-, ge verbeteringen van ond-ergeschikt be>-lang vast te stellen (bewonder dezen twij-felzwaren vorin 1 — R.), maar wij zien met leedwezen, dat deze taahechten door onze offici'éele instellingen «n amb* tenaren niet worden geëerbiedigd. Voort-durend bereiken ons klachten, dat de. stukken, welke door onze gezantschap-pen en consulateji aan dienstplichtigen, steungerechtigden, gereformeerde soldaten e.a. worden gericht, of ter ondertee-kening voorgelegd, uitsluitend in de Fransche taal zijn gesteld, dat de Vlaamsche taal bij officiëele plechtigheden wordt vergeten, dat de eereteekens en de begeleidende diploma's welke voor da-den van heldhaftigheid of ir.aatschappe-lijke toewijding worden uitgereikt, gesteld zijn in eene taal, welke de eerste belanghebbende niet verstaat. Wij hoo-ren van benoemingen in het onbezet gebied, door het Ministerie van Binnen-landsche zaken gedaan zonder vol doen de rekening te houden met de duidelijke taalbehoeften van deze streken. Maar wat ons vooral grieft, zijn de misstanden welke bestendigd blijven in en om het le-ger. Wij geven grif toe, dat het te mid-den van het vuur niet mogelijk was om al de nadeelige gevolgen weg te ruimen van een taalregiem, dat tachtig jaar lang den gçcst, het gevoel en de verstande-lijke opleiding van onze officieren heeft misvormd, maar de regeering moest er haar werk van maken om onze Vlaamsche jongens met kracht te beschermen tegen elke onbillijke krenking en vooral tegen elk onrecht, dat uit deze wanver-houdingen kan voortvloeien. Dat mogelijke is nog niet gedaan. Het is misschien te vroeg om onze boeken voïleâig open te leggen (wat een bekentenis ! — R.) ; maar wij doen bij deze dringend beroep op onzen eersten minister om niet langea werkeloos te blijven nazien. Een vrome wensch is niet voldoende (en een smee-kende bede? — R.) Er moet worden gehandeld, en elke wezenlijke daad zal door het Vlaamsche volk met dankbaar-heid worden begroet. (Zoo spreken ver-wonnenen. Een rechtsherstel behoeft geen dank 1 — R.) Het mag niet worden geduld dat 't aantal der Vlaamschonkun-dige onderofficieren en officieren door nieuwe benoettvingen steeds maar onver-minderd blijve en men zorge dringend dat onze jongens niet langer moeten verschijnen vôôr militaire rechters. die slechts gedeeltëlijk of in geheel niet de taal der betichten verstaan, en niet opge-sloten in gevangenissen, waar zij aan hun eigen verlatenheid geheel worden overgeleverd. Dit is niet alleen een eisch van goede staatkunde, maar van élémentaire rechtvaardigheid, en ons verzoek richt zich rechtstreeks tôt het geweten van de betrokken ministers. » De cursiveeringen zijn van ons. Alhoe-wel heer Van Cauwelaert xneent dat de tijd niet gekomen is om zijne boeken voile di g open te leggen, moeten wij uit zijn artikel besluiten dat de toestanden,waar-over hij het heeft, wraakroepend zijn, daar hij zich verplicht ziet de regeering te wijzen op haar plicht van elemeniaire rechtvaardigheid... en dat tegenover het eigen volk. Of de smekee.nde,voorzichtige toon van heer van Cauwelaert past bij het geleden onrecht, dat, door regeeringsloomhejd

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.