IABONNEMESTSPRIJZBÎÎ i 1.71 Voor één maalKi ^ Ve-?r 3 maaad ({J_ Vow 6 îhslaM )S]_ Vcoc ééaa i»œr RedaUtf., 8*«r n A«*»*&*#* K U, ROO023T8AAT, M 'ÏÉÊm ' ajn'ïwsep^N Zonûfâ,^ 23 Januari, ipï8 » 4** Jms&rg. N* 12 ^flis S Cmtï%m veor Bs%iS HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCHIJNT i7 MAAL . IN DE ' WEEK »* epsiatraad; Rat VERHOLST, »r. Aug. 601ÎMS, H9«5jleeraar Aîb.. VAN DEN BRANDS; ejsï de tast« meâevrcrki&g Tau ïooglaeraar JS#ït»f Aafaea JACOB j AANKONDIOINOENs Tweede blad, den regel ...... 2.50 ! Derde id. id.- ' •— Vierde id. id. 0-50 Ds«d*!s«tickt — Elke atedewerker i» yerumiïijk Tera*ttT»«rdelijk veor zijm sciarijven, en birnit aiet keel de Redaktie. Terug van de Reis Zooals te voorzien was, is hét met no çeiijk geweest van uit Duitschland rccds cen vcrslag te àturen over ons derde be-zoek bij onze Vlaamsche krijgsgevangenen en werklieden : miniers die veerticn dagen waren zôô gevuld, dat er met moeite ce11 poosje lieeft overgeschoten om een enkel woord naar huis te schiijven. Na ruim twiîfcg uren sporeus, cen grool deel daarvan rechtstaande in den ^•ang van den opgepropten D-trein, kwamen [we met Dr Tack, de heeren A. Faingnaert eu Jef Van den Eynde te Gôttingen aan : 't was er volopWinter en we zakten diep in de versch gevallen sneeuw. Nauwelijks hadden we ons wat opïknapt in 't gasthoï « Zùr Krone », of we spoedden naar 't kamp, dat d:t-maal te midden het doode winterland-schap nog dieperen iridruk op ons maak-te. Noehtans daarbmnen was het met eenzaam noch koud ; van uk « 't Vlaamsche'Huis m, dat tôt berstens vol zat, straalde de gulle warmte ons tegen, en toen we met Rooms, Del fosse en de an-dere makkers van 't Middenkomiteit de groote zaal binnenstapten, daverde en dreunde de w'jde houten barak dat hoo-ren en zien vergingen. Bij 't drinken van een lekker glas « helles » werden de ver-welkbmingsredenen gehouden, in een geestdriftig tempo dat tôt zijn hoogte-punt geraakte, wanneer Dr. Tack âls voorziUer van den Raad van Vlaanderen wcrd gehuldigd. Dr. Van de Kerckhove, de rijkbegaafde taal- en toonkundige, gaf ons dan een overheerlijke yoordracht over « Onde en Moderne Vlaamsche Kerstliederen » ten beste, met ui'tvoering door het veelstemm'g koor van onze pnikste « leysen » en Kerstzangen. Voor-al het meesterlijke « Er straalt cen licht in diepen nacht », waarmee het feest ein-digde en dat onmiddcllijk aansloot bij de nachtmis, die om twaalf uur ijecc!e-brecrtî werd door den Vlaamschcn aal-inœzenier van .'t kamp, E- H. Van Bergen, sloeg geweldig in, zoodat de meê-sl.'èpende voorzan.ecr Edeard De Pont, vaà Gent, het moest herhalen. In de duisternis trokken we dnn Tano-9 tîe besneeuwde wegen en wegeltjes naar de »ch tterend verlichte kapcl, waarm çen kersthoom glansde en een schildeTachtig kribbetje'stond te stralen ; met vcl'e or-kest werd, o"der leicîîng van Pol Hef-finck. de mdrakwekkende mis nitge-voerd, die ingeleid was gewordcn door het Btemmige: « Stille Nacht», dat bij meer dan een onzer nccrs'cknieklc jon-gens een traan deed wegpinken. Slechts een'ge uren la+er had in hct-zelfde kerkje een plechtige hco°nni= plaats en tœh was wcêr peen enkc] plaatsje onbezet : wel een bewijs dat, waair men onze knjgsfrevano-enen Vlaam-sche X'riesters gnnt, hun kris'eliik trfvoel onaaiieetast 1s geblevcn. >Ioge kardinaal Mercier dit eens goed overwegen. Na een gczelîig thee'partiitje met zang en klank, waarop ook de kommandant van, 't kamp aanwezig was, en prot. Stange een cremoedclijke toespraak hield voor yj'Tie Vlaamsche vtfenden, was liet etenstijd peworden en Icrepren we van onze longens een dier internationale n.ui. dagmalen te gcnieiten, die aan de ribben hangcn. Zoo werd het drie uni en m dichte drommen kwamen ze uit allé ka-mers en barakken weêr naar «'t Vlaamsch Huis », om te luistcren naar de aa"ge-icondigde redevoering van Dr. Tack. In een k'anr betoog leçrde de voorz'tfer van den Raad de politiek uiteen, die de stam-b^wliste Vlamingen vœron en welke de eenii mogelijke is om Vlaanderen te red-den tHij'stelde de yerkregcn uitslaçen vast : Vlaamsche Hoogeschool, vcrleden jaar. met 138 hoogstndenten, nu 360 (donderendé toejuichin^en) ; Bestuurlij-ke Sclieiding, met het Vlaamsch program dat elk min:ster!e aan 't uitvoercn isj : ; Naarmate Dr. Tack het taferccl der ^'rschillcnde kultureele, ekonomische en sociah hervormingen ontrclt, welke de Vlani'ingen w.illen verwezerçlijken, stijgt de geestdrift in de opgetogen zaal, maar als hij gewaagt van «de kroon op dat werk », waar naartoe ailes leiden moet : de politieke zelfstandigheid ! Vlaande-fen aan de Vlamingen ! barst het uii in een eindeloos gejubel en springt iedereen recht bij 't aanhefîen van een overwcldigenden « Vlaamschcn Leeuw ». Ik had gewild dat heel Vlaanderen dit eenig schouwspel had ir.ogen aanschou wen, dat ook Havere en zijn aanhang di' tooneel had mogen zien. Wat klinken< aJitvvOcrd op de laatste drogredenen vat del Brofjuevillc : dat de Haverman, dii nog altijd meent als Kempisch leenheei over onze jongens te heerschcn, het toc! Qooit wage met zijn « historisch rech van 't Fransch in Vlaanderen » bij onz< ' œamsohe krijgsgevangenen voor der daof te komen ! Zij wilen van niets meei K^ren dan van : « Vlaanderen vrij ! » en ■Ifcklaren ven'allen elke regeering die da1 in den. weg staat. HBBBP1' nict enkel te Gôttingen, maar ovçr-a Waar we tiad'en geweest zijn, was d< stem min g dez.elfde : te Nordhaùsen, waai 1 "1TI?et /e'.: ^e' nieuws mijner vrij-zfa!.."!e blijder maken, en waai em kostelijketuil Van kimstmatige chry. sa thernen me werd aangeboden.met eei groot Vlaamsch hnt versierd, waarop d< volgende woorden : « Aan ontrid. derden voorman, Dr. Aug. Bonns. -Vlaamsche Jonge Wacht van Nordh.ù- De gewezen Belgische regeering w«e' niet hoevele sympatliieën ze o»s vervvor-veai hectt, met liaar strikjesjacht. Ij kuiit dan denken, wat 111 die hartei moet oihgaan voor de gebroodrookl* voormanr.en en voor den banneling vai 't Cezemberrciland;, den priesterhelc Dr. Vaii der Me-ulen. Te Heiligensiadt kwamen 's avond om aciit uur nog een honderdtal nian uen van de kommando's bijeen> soinini gen van 18 kilometers ver. In Magdeburg eveneens stormachtig toej.uichingen voor de politieke schei d uji. Te Oberhausen in de groote zaal va] 't « Gesellverein op Zondag 30 Decein ber, een luisterrijke feestavond, die z.O' geestdriftig eindigde dat 's avonds bi 't eindigen van 't feest de honderde: Vlaamsche krijgsgevangenen en werk lieden naar de fabriek trokken achter d leeuwenvlag die op 't tooneel had ge prijkt. allen zingende uit voile bors « den îieren Vlaamschen Leeuw ». Nieuwjaarsavond vierden we' i: 't nieuwe kamp Mùnsler II, dat onz jongens hebben betrokken na den onge hikkigen brand van Munster I. Ho heeft, niettegenstaande dien fellen te genslag, het Vlaamsch leven daar aai kracht gewonnen sedert mijn vorig be zoek in Juli laatstleden. Van dien weel derigen opbloei hebben we een' tastbaa bewijs gezien. o.a. in de opvoering val een keurig zaugspel, « Anna Breughel » getoonzet door den krijgsgevangen toon dichter I-Carel van der Meirsch en ver toond in een verrnkkel jke omlijstin; van de krijgsgevangen kunstschildcr Luc M a es en Joris Verbeeck. Het wer> mjeesterlijk vertolkt, even volmaakt al « Dolle Hans », van Jan Fabricius. da we vôôr ons afscheid in Gôttingen had den mogen genieten en waarin de titel roi onvergelijkelijk schoon door dei hoogstaanden kuttetenaar Staf Bruggei werd gespeeld. De tooneellciders D Bniyn en Peeters, de bestuurder Truyt en al hi-.nne medewerkers hebben de; schouwburg « Jong Vlaanderen » i: Miinster II op korten tijd tôt een hoci peil gebracht. Zeker wor^en ze d?,ar : geholpen door steun van buiten, voora van den grooten Vlamenvriend, pre: Jostes. Wij zijn met onze jongens in 't kam geblevcn tôt bij middcrnacht, in gezel lig samenzijn vereenigd rondom ee: echt Breughelsche tafel, waar op 't nieu we jaar, het zegejaar voor Vl< anderen menig dapper toegejuichte heildroii werd uitgebracht. Jef Van den Eynd werd er door adv. Bernolet, van Brugge gehuldigd als de oud-Bùr-che en studei: tenjeider te Leuven, en antwoordde nu een toast d e een echt pareltje was. Op 1 Januari, 's morgens. mochte we nog een bezoek brengen aan ee hoogstaanden Vlaamschen priester d: tlians to Miinster verblijft en wiens laa ste woord ons îoerend tocklonk : « Neei mijn l;art mee naar Vlaanderen ! » 's Avonds stonden we dan weeral vôt een voile zaal Vlaamsche werklieden, i «'t Vlaamsch Huis», te Dùsseldor waar weer eens aan die beproefde lanc genooten cen lichtstraal in hun donk( leven werd gebracht, wat we de volget de dagen ook deden te Keulen, in d voorsteden 'Kalk, Ehrenjeld en Mil heiiii. Ailes werd beslotc-n door cen g( moedelijken avond in het beroem Keulsch Mannersangverein, waar me ons echt broederlijk ontving en waar w den wensch herhaalden van d chter Re'' de Clercq : dat dit jaar nog in het kuns minnende aanverwante Keulen de eersl steen moge worden gelegd van een Vot delgedcnkteeken, tôt blijvende herinn( ring aan Vlaanderen's vrijmaking i 1918. Te Keulen îiep onze derde reis na; onze broeders. de Vlaamsche krijgsg< vangenen, en de Vlaamsche werkliedei ten einde : mijne medegezellen trokkc naar huis ; ik moest nog naar Straat: burg, de hoofdstad van den Elzas, oi onze stamgenooten aldaar in te lichte over den kamp der Vlamingen voor hu volksbestaan. Zelden ben ik vôôr ee een meer uitgelezen en belangstellen publiek opgetreden : onze strijd worc ginder door velen meegeleefd, overiger ■ vertoont hij menige overeenkomst mi [ de toestanden in den Elzas, waar oo t een kleine Franschsprekende minderhoi (zoo wat 10 t.h.) de Germaansche meei derheid wil onderdrukken. Ik heb mot ten beloven er nog weêr te keeren en da op een groote volksvergadenng het woor te voercti. Elzassers van hunnen kant zij bereid om ook onzen kamp hier te kome steunen. Prachtig Vlaamsch werk is dus vei richt in die veertien dagen en stell'g zii len de vruchten ons loonen voor de moe te die we ons bij 't gure win.terwe< hebben getroost. We zullen het weldr bcleven in de Lente, dat al 't gestrooid zaad zal kiemen en rijkelijk opschiete voor een weel derigen Vlaamschen oog: in 't vrije Vlaanderen 1 Jongens in de ballingschap, tronw harten_ dan zijt ge erbij om de schoove binnen te halen en het oogstfeest te vi< ren ! Toi w*.ldral Hebt kloeken moed ! An». TÎOR1W, Officieeie bericliten : '«i. GUITSCHE ZUDE l D-UITSCrl AVONBBERICHT 5 Beilijn, Vrijdag 11 Januari. — Offi-1 cieel : L Van de gevcchtsterreinen niets nieuws. s Berlijn, Zattrdag 12 Januari^ — Offi- - cieel : Westelijk gevechtstencin . De gevechIsbedrijvigheid bleej bij ar-_ tillerie- en m.jnuuerpersgevechlen op ver-scheidene punten van het front beperkt. * Russisch en Roemeensch gevachtsîerreJa y Niets nieuws. I Balkanfront De toestand is onveranderd, e Italiaansch gevechtsierrei» * De toestand is onvtranderd. i fAU FBANSCHE ZIJOE Ï WESTELIJK GEVECHTSTERREIN j Pari j s, Vrijdag 11 Januari. — Offi-cieel : Bij Sinl-Kwintijn is de geschutslag in r den loop van den dag nog al heftig ge-j weest. lu Champagne drong cen Praii-sclie afdecl^ng in de Duitsche linies bij ' de'Butte-du-Mcsnil en riclitle daar vl'r-" woe&tiiigen van bclang aan. i Ds Kardinaal uitgcfloten te Aitwerpea Omstandig Verslag Men weet, dat naar aanleiding ratt de mi-nifestatie waarvan Kardinaal Mercier verleden zomer het voorwerp was te Ant-.verpen, de politie een santal personen heeft liangebou-den. Vijf dezer verachenen Douderdag voor de boetstraffelijke reqhtbarjk. De vier eersten zijn welgekleede jonge heeren, de vijfde een jonge katholieke onderwijzeres. Aile blijk-baar bescliaafde en welgestelde personen, ganscli andere dan die doorgaana «an politieke betoogingen deelnemen. Aair-de balie staan als verdedigers Mter de Ravenne en Mter Wildiers voor de vier eerste betichten, Mter Henderickx voor de vijfde betielite. De lieer De Schepper, substituât van - den Prokureur dei Konings, zetelt *ls open-1 b»ar niinisterie. Groote toeloop van volk ; onder meer, bijna al de leden der Balie. > Bij ondervraging der betichten door den s heer voorzitter Éiart betwi^ten het mecrendeel * hnnner de hen ten lnste gelepde feiten ; een hunner erkent briefjes te hebben verspreid » met de woorden : « Heilige Lutffardis, patro- - nés der Vlaamsche gouwen, geef ons weldra :t een Vlaamschen bisschop ! » Hij legt uit dat hii 7iilks heeft gedaan pis Vlnmins, zonder irt7irht \an smaad tegen den priester alj zoo-danig. t U Uit het pretuicrenverhoor der eerste getnigen e —.een reeks politiea,g;enten en de heer Stoops, pastoor van St-Jnrisparochif _ blijkt dat de feiten ,ireh als volgt zouden hebben toegedaan : n Toen Kardinaal Mercier met den stoet der geestelijken, kerkmeesters en patronages zich ir van uit de pastorij naar de kerk daar dichtbij bpRaf gins: gefluit en gejuich op. De politie n sprong toe, lcapte met de sabel en geleidde f, ten slotte een twintigtaj personen naar het [. politieburean, van wie de vier eerste betich-ten. Op vra.ior van den Voorzitter verklaren de pretuicren dat geen enkel dier betichten een «Vlaamschen leeuw s als kenteeken droegen. e De betichten betwisten verschillende der j_ rerklaritigen door de politie afgelegd. De getuige Jirnemann komt verklaren dat ' de vijfde betichte, juffrouw V., door een c' zekeren heer Laurej'ssens werd bij den arm n gegrepen en tôt kalmte vermaand, terwijl zij e Weg mit den Kardinaal! riep. De betichte V. > loochent zulks ten stelligste. De getnige l.aureysscns verklaart dat Er-t- nemann oinvaarheid spreekt. De juffrouw dif e hij bij den arm heeft gevat is niet die welke 1. werd vervolgd en thans verscbijtit voor de rechtbank. Niet alleen haar kleeding, maai ook haar gezicht is.anders. Op herhaald aan-n dringen van den Voorzitter verklaart hij nog-maals dat hij daar zeker van ls. Overigens heeft hij (Daureyssens) de juffrouw welke hij met den arm heeft genomen niet aaï tîrnemann bekend gemaakt als zijnde juf-1, frouw V. Hij, Laureyssens, kent juffrouw V U niet. Het is integendeel Brnemann die hem heeft gezegd dut de door hem vastgegreper juffrouw, juffrouw V. heette. Ernemann line n er zelfs nog bijgevoegd dat hij die goed ken-n de, dat zij nog met zijne dochter had gesto-n deerd. Ernemann, terug geroepen, volhardt in zljr verklaring. d De julfrouwen Aerts en Van Brant, katîio-it lieke onderwijzeressen, verklaren, de eerstr l& dat zij had hooren vertellen dat de familie V. , ook aktivist was en aan de manifestatie bad deelgenotnen ; de tweede, dat zij met juf-k fiouw V. een twist had gehad op de trappeu d der St-Joriskerk, en dat juffrouw V. toen ._ heeft gezegd : « lk inag roepen wat ik wil. Ik ben vrij 1 » Getuige Fierena heeft als lid van 't tiestmn n eener school waar juffrouw V. onderwijzeres d was, een privaat onderzoek ingesteld. Niets n heeft bewezen dat juffrouw V. schuld zou hebben. Ilet is Ernemann die juffrouw V, D heeft komen aanklagen en die heeft verklnard dat I.aureyssens zijn woorden kon bevestigen ._ Toen de heer Eierens Dàureyssens, dien hi; I als een eerlijk man lange jaren reeds kent ondervroeg, bleek dat Ernemann onwaarheic had gesproken. T Op ondervraging ran Mter Henderickx a zegt getuige dat in den loop_ van het privaal onderzoek is geble'.en dat juffrouw V. niei heeft erkend dat zij heeft geroepen, maar anr 1:1 juffrouw Van Brant enkel zou hebben gezegd It « Wel als ik wil roepen, dan doe ik het. Ils ben vrij, ik. ! » Getuigen Léo de Smedt en Oscar de Smed, e verklaren dat zij nevens juffrouw V. hebber tî gestnan ; dat deze noch geroepen noch geflo j. ten heeft, — wat zij hadden moeten bemerket indien het jcbeurd was ; dat juffrouw V. ei hare moeder zelfs de manifestanten tôt stil awijgen hebben aangemaand. W.i -Me e«w M3T çetnig*Bias»n a»nd«<r fc» VAN ENGE.tSCHE ZIJOE WESTELIJK GEVECKTSTERREIN Londen, Vrijdag 11 Januari. — Olfi-cieel:Vanochtend vroeg wcrd een ovserval bezuideu Àrmeniières gci'iiuikt. Heel den dag is het vijandelijke gcschut ten Noord-oosten van leperea met kracht in touvv geweest. Ons gcschut verstrooide vanochtend vijandelijke arbeidcrsploegen ten Zuidoosten van Mdnchy.le-Preux. m ïlâLIIêisCHE ZIJDE -U— ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Rome, Vrijdag 11 Januari. — O'ffi-cieel : Het geschutvuur is bij tijden in het Judicari'jche «lai, langs het front van het plateau van As.ago en in de streek van den Monte Capriie, Monta I'ortica en Monte Asolone aangewakkerd. Bevvesten Cava Znccherina dwong een docltreften- de sanientrekking van het Italiaansclie vuur den viiand ec-nige schansstukkcn te bntruimeu. Het vijandelijke dotacheifient werd terugtrekkend onder het vmuige vuur on'zer machine- en gcwo»e geweren genomen en lced gevoelige vcrliezen. In den loop van den dag begunstigde de wee'rgestejdheid de luchtbedrijvig-heid. Dne vijandelijke vliegtuigen werden gcveld, waarvan een door een Britgch vlieger. lang, spreekt de heer substituut de Schepper zijn jequisitoriuni uit. Volgrii.4 den achtliaren magistraat stellen de betichten zi"h lafhartig aan hier ter zit-ting. Veel moed had hij van die fiere Vlamingen vVel niet verwacht, maar dat zij de laf-beid zoener zouden -hebben gedre\en met hun fameu «leeuwken» te verlooehenen dat had bij zich niet voorgestekl. Volgens spreker is de schuld van al de betichten bewezen. Ook de strafbaarheid van het feit is, volgens hem, buiten kijf. Of het over wi'.n men in Kardinaal Mercier heeft A'illen beleedigen den priester of den tegen-stander der Vlamingen is, hij i^ als' priester in de uitoefening zijner bediening .gesmaad. Onder gewone tijdsoms.tandigheden is dat erg. Nu nog veel erger. Smaad tegen den Kardinaal is thans smaad tegen het Belgische Vaderla;:;! — en dit op het oogenblik dat zoo-velen lijd en moeite besteden om hun volk van voedsel en kleeding te voorzirn, dat zoo-velen hun bloed veil hebben voor het land of met lofwaardige toewijding en eensgezindheid buitenslànds ijveren voor 's lands zedelijke en ïtoffeliikc welvaart. De straf van zes maanden gevang is niet te Btreng om de vijf schuldigen te straffen. In-zonderheid de vijfde betichte verdient te worden gestraft. Zelfs voor 't geval ze aan een verpordeeling mocht ontsnappen, levert de heer Substituut rr over aan de openbare ver-achting. (Beweging.) Mter de Ravenne verwondert zich over de heftigheid van het reqitisitoriuni van den heer Subsliluut De senepper van vvien men zulk eeu toun niet gewoon ir. Het is nif onidai-wij in tijd van ooriog en onder bezetting leven dat die gerechtvaardigd is. Deze zaak is niets meer dan een gewone politiezaak, zonder beteekeuis. De heer {substituut maakt .er een politie^ proc-s van dat uij het Hof van Assista nuort. J_,aten wij mets o\erdrijvtn en pedaard blijven. Als men het (jereclitshuf, die laatste schuilplaats onzer vrijheden gaat maken tôt een piaats waar aan de polUieke dntten van de openbare martt vrije teugel wordt gegeven, tlan stelt men de deur open voor reûetwisten die de vvaardigheid van het Gerecht in hooge mate kunnen uenadeelen. lk voor mij, gaat Mter de Ravenne voort, ben hier mets dan advokaat, als gi], heer Substituut, bedienaar van het Recht. De politieke overluiging mijner kliénten, die ik niet deel, want ik ben geen aktivist, gaat mij met aan, evenmin als zij het Gerecht aangaat. lk z.oek niets en ik wil rr uog niel" anders z.oe-ken dan de waarbeid, niet» beoogeu dan de zegepraal van het recht. Pleiter onderzoekt daarna de betichting in rechte. Naar zijn oordeel bestaat hier geen smaad gericht tôt een bedienaar van den Godsdien4 «in de uitoefening zijner bedie ning » De stoet die Kardinaal Mercier goed gevonden h^eft te vornien om van de pastorij naar de kerk — eenige meters ver — te gaan is geen « Godsdienstoefening ». Een gods-dienstoefemng zou zijn een mis, een regel-. matigr processie met het Sakranient, enz, Deze stoet was een eenvoudige « paradéstoet > en Kardinaal Mercier moet tevreden zijn ovet den uitslag, want volgens de verklaring van den heer pastoor van St-Joris, heeft hij een c onbeschrijfbare ovatie » uitgelokt, waarovei dan klagen ? De jonge heeren die pleiter rerdedigt hebben trouwens met den Kardinaal, met der priester willen afkenren, wel den bestrijdei der Vlaamsche taal die, volgens zij beweren, gedurende heel den duur van zijn ambt, die taal achteruitstelt en de kollegesiudenten ec seminaristen die zich als verdedigers van die taal aaustellen ongenadig vervolgt en breekt. De Rechtbank zal dan ook, indien zij de feiten bewezen acht, eenvoudig een politie-strnf toepassen. Mter Wildiers onderzoekt de betichting nogmaals in het opzicht der toepasselijkheid van het arlikel dat de beleedigmgen beteu-gelt die tegen de priesters « gedurende de beoefening van hun bediening » worden gerecht.Met aanhalingen uit rechtsgeleetden die dit vraagstui hebben bestudeerd bewijst hij dai hier van geén «beoefening van den eere-dienst» sprank kan zijn. Pleiter leest de f.irnswijze voor van verschillende specialisten in strafrecht. Het kwaadwillig inzicht den «bedienaar vati ; een godsdienst t als zoodanig te si"."den bestaat evenmin in onderhavig geval. De mees-ten der betichten zijn overtuigde katholieker : die verre van zich verwerpen de gedachte ; tegen een priester, als priester op te komen. In Kardinaal Mercier hebben zij alleen der : vijand der Vlamingen willen afkeuren, He" is zonderling dat men, nu het ooriog is, daai ■ een verkeerde beteekenis is gaan aan jiechten ■ Vôôr den ooriog heeft men, toen Kardinaa; i Mercier, wegens zijn vijandschap tegendvei • de Vlamingen werd uitgeiouwd, er nooit eet beleediging tegen deu priester of des Kardi • iiaal in tfsriea. Eens op een katholiek kongres heb ik Kardinaal Mercier hooren uitfluiten dat het een «ard had. Het parket is niet tusschen beiden çekomen. En toen de studenten van Leuven bun rektor uilfloten, heeft niemand daar eeu manifestatie tegen den priester in gezien. Ook thans is de priester niet in aanmerking gckomen, het is tegen den Franskiljon dat m en heeft gemanifesteerd. En zelfs de heer Substituut zal niet, durf ik hopen, van oordeel zijn dat Vlaamschge eind zijn de zes maanden gevang verdient die hij eischt. rleiter besluit in denzelfden zin als Mter de Ravenne. Mter A. Henderickx verklaart dat hij veel van wat werd gezegd kan beamen, maar omirent veel aiiflf zijn voorbeboud maakt. Zo<-is er, ook volgens hem, geen smaad «in de uitoefening van den eeredienst». Zoo betreurt hij ook de feiten die zich hebben voorgedaan smaad en geweld hebben nooit een zaak voort-geholpen. Evenals de heer Substituut ook der laster, de verdachtmaking en den broodrool wel zal afkenren waarmede men de aktivister bevecht. Het is bovenal spijtig, vervolgt pie' ter, dat menschen die het best moeten weten soms vèrgeten dat er geschreven staat : « Wit nind zanit, 'zàl stormen maaieil!» l'ieiter kSu dat ailes te vrijer zeggen daa.< het volgens hem, vaststaa.t als een paal bover wnter dat juffrouw V. die bij verdedigt zicl mets heeft te verwijten. 1 lardnekkig heeft juffrouw V. van 't begit bevesligd, liardnekkig bevestigt zij nog, hard nekkiger zal zij bluven bevestigen dat zij nie' heeft gemanifesteerd. Dat wordt bewezen door de verklaring dei heeren de Smet die nevens haar hebben ge staan en ftcllig bevestigen dat zij niets lieef' geaaan, îhîiar integendeel de manifestante! heelt- aangeraden stil te blijven. De eenige getuigen waarop de betichting «tennt zijn dp iuffrouwcn Aerts en Van Brant De eerste heeft zelve niets door juffrouw V zien doen ; zij spreekt van hooren zeggen tonder dat zij ook maar cens weet wie « ge »egd » heelt. De tweede heeft, toen de Kardinaal binner de kerk was, een redetwist gehad met juf frouw V. die niets heeft gedaan dan antwoor-tien op de ongegronde verwijten die men haai toevoegde en er bijvoegde: « Ze'fs indien il had geroepen mocht it dat doen. Ik ber irrij ! » Ernemfinn, de eenige getuige die juffrouw V, ernstig beticht, is in volkomen tegenstrij-digheid met Laurevssens en met Fierens, twee deftige, eerhjke bargers. Het ware wen schelijk dat de Rechtbank het verleden van Ernemann eens nazag ; dan zoude zij wellicht met getustheid de verklaringen van Laureys-sens en Fierens boven die van den man ver-kiezen, z'xials ik doe! , De heei Sutistituiit heeft juffrouw V. in 't bijzonder heftig aangevallen. Blijkbaar om hare aktivistische gevoelens. Hij heeft be-ueerd dat de betichten zich nu laf aailstelden. Mejnffrouw V. komt beslist vooruit met haat «ktivistisclie overtuiging. De toekoni'-t zal be-wijzen da,t_ zij niet alleen eerlijk en onbaat-zuclitig was, maar beter dan zekere patriotten verstoud wat het volksbelang vergt. Maai daarom wil zij toch niet dulden dat men haat met de vrianluoordelijkheid belade y toi wat anderen doen. Zij is verantwoordeli'jk slechts voor wat zij zelve zegt, schrijft of doet. Pleiter eindigt met de verklaring dat hij het sniadelijk voor de rechtbank zou achteu haar in herinneringj te brengen dat het steeds de eer was van hkt Belgische Gerecht zicl: boven en buiten de; driften en den strijd dei partijen te houden en da.t liij daarom vmet voile vertrouwen vrijspjaak vraagt. X. STAD en LAND VLAAMSCH VERBOND. _>Dc al. gsmsene verga'J-ering, welke zon pîaai; hebben heden Zondag, 13 Januari, kan wegens onvoorziene orasiandigheden, n;» doorgaan en zal piaats grijpsn in der loop der week, mW deze^de punten oj d» dagoi'ie als da vorige. UIT EEN REDE GEHOUDEN DOOI MEER ZIMMERMAN, BURGE'MEES TER VAN ROTTERDAM. — « Zo< doet de ooriog ovcral bclangrijke wijzi gingen ontstaan, welke zeker in dei vrede hun eMide niet vinden zullen Ji, rondziende iu de werdld, vraagt mei zich vvel cens af of niet naast en doo het intcrnationaal gewdd, binnen d grenzen der landen op het gebied val , bestuur en\olkshuishoudiiig verschijn selon zijn ingetredon on zich ontw.ikke len van niet minder ontzagl^jken aari dan de wereldoorlog ze:f. In zulk cen tijd va" overgang, van ver vorming en van gisting deel te iicbbc aan het publiek bewind iseen taak, waai bij men enkel in het besef zijn plicht t doen, bemoediging kan vinden. Mijnlieercn, ik spreek den wensch uit dat die bemoediging ons en allen, di ons m hooger en lager rang ter zijd staan, geschonken n.oge woide, wan slechts dan kunnen wij rustig tegemot zieu uaf de tijd m verderen neergang o in nieuwen opgang ons brengen zal. zwartgalligheid of moedeloosheid pas s«n ii'cmand die' leiding heeft te geveti Arbeid en plichts'vcrvulling, onverpoos-handelen in het levend heden, dat bliji — ol de lijtien rijzen of dalen — he eerste gebod, een vaste grondslag voo innerlijke opgewcktheid en het l»est riclitsnoer in het op en neder van de tij den. Wij hebben de zon en den regen t verduren, den Zomer en den Winter. D een wlsselt den andere af en zoo i het ook m de mcnschenmaatschappij Groeieti, bloeien en verwelkcn ; onguna na vooxspoed ; onrust., geweld en oorîoi volgeu op ecndracht, rust en vrede in ee" kringloop, door KciistaUttijn Huygens al dus weergegeven : De weel de is vredeskind, de noogmoed weeldesbroet ' En vader van den krijg ; ae kri]g is armoedsnioer Van armoed ootmoed, en van ootmoed komt weer vrede : Van vrade weder weeld' en lioogn.oed en krijg me de i Zoo gaat des werelds rad, hier, daar en overa' ' Zoo zal het gaande zijn tôt dat het stiiataan val fers YOQf kdereB dag Waî moet Vlaanderen doen? Ja, wat moet Vlaanderen doen op dit tijdstip 1918? Het antwoord : Niet praten, maar handelen ! Niet vvachten tôt de appe! in zijn schoot valt, maar liera plukken. Er zijn vruchten die groen geplukt moeten worden en best .rijpeu. in de kast. Vlaanderen moet doen wat de andere volkeren deden : de gelegenheid te baat n.ir.eiT. en uit den w:ercld-liarrewar voor-deel siaan. Wat dsed Polen? Het verklaarde zich vrij, ondanks den : Tzaar, ondanks de Entente. Duitschland het eerst erkende die vrijheid. Nu komt de Entente schporvoetcnd achtema, doch ze komt. Engciand en Ainerika verklaar- • den Po'.en vrij bi] monde van Lloyd George en Wilson. Indien Polen de gevatheid hadde ver-, zuimd om de zege der Duitsche wapenen te baat te nemen... en geluisttrd had 1 naar de Poolsche uitwijkclingenpers van Patijs cil Londcn, dan Zou het de goed# kan s hebben ver ke ken, missclucn voor altijd. Wat deed Finland? Flink zijn en zich-zelf tôt een zelfstan-digen Staat verklaren. 't Vioeg ni€t ora toclating, het haudclde. Gevolg : eerst door Duitschland. nu door ck Entente erkend. Oekrain'!', zci : Hier ben ik, vrij en zelfslandig! en te Brest-Litowsk ondei-handelt het, ondanks de Entente, over de vrcdesvoorwaardcn als een zelfstan-digè staat. Wie zal omver werpen wat het nu sticht en inricht? Ja, indien morgen in Rusland de ^znar oppermachtig terugkecrde, Duitschland binnen zijn grenzen werd geslagen, dan natuurlijk zouden Polen, Finland, Oe-kraine weer de kluisters aan handen.en voctcn krljgen en de Poolsche, Finsche en (Jekrainsche talcn waren weer tôt uit school en kerk toe gebannen. Maar daar houden de Polakken, F nnen en Oekrai-ners g&en rekening mede. Zij handelen en stichten ; zij nemen de gelegenheid t« baat. Indien de Tjechen opstonden en zich tôt een zelfstandigen Staat wilden inriçhten zou Oostenrijk die beweg'ng, nogal met de hulp van de meerderheid der Tjechen, doen mislukken Waren de Russen de Karpaten over- en dôorgcraakt, dan zou gansch de Entente de Tjechen hebben aangemoedigd en Rc-steund. D'-c hebben nu de gelegenheid met gehad. -Ook blijft de zaak der Tjechen nu een binnenlandsche aangele-genhcid die in den schoot van de Oos-tenrijksche îegeeriiig haar bcslasr moet krijgen. De gelegenheid, dat is ailes 1 Wèlnu die gelegenheid heeft Vlaanderen ! Wat nio>-?i dan V'aa"deren doen? Haar laten. voorbijgaaii ! ; De eenige, historische gçlegenheid on-1 gcbruikt la'en 1 t Wij drukten wel den >Vil uit zelstan<l,'a 1 te zijn, vroegen en verl regen de be-' stuurlijke sclieiding. Waaroni zouden we zelf geen daad ' doen, de groote daad, en onze volledig# ■ zelfstandigheid, de Politieke Sclieiding > uitroepen? Dat is onze plicht. Dit gebiedt ons da 1 gelegenheid. Ook wij moeten Europa • voor een, voltrokken feit stellen. 1 Wat er dan vereler gebeuieti zal? r Juist hetgene met Polen, Finland en - Oekraine gebeurde. Duitschland zal het 1 eerst Vlaanderen's zelfstandigheid erken. - neu, en dit uog veel gçreeeîelijker clan - voor bovengenocir.de landen, omdat h:er i een Gennaansch volk uit den Latijnschen klauw wordt gered, omdat het 6ok een - Duitsch belaiig is dat do Fransche invlocd 1 in België een tegenwicht erlange. Voor - Vlaanderen zelf is het een levensbelang. 2 Wij hebben een Raad van Vlaanderen , die niet nnnder waafde noch be- , teekenis bez t dan de Sowjets der Bolsje-^ wiki, de Racla van Oekraine en het e Poolsch Regentschap, drie lichamen 1 waarmede Duitschland officiëel onder-4 handelt. •f Dat we dan revolutionnairen zijn? Tegen de Iiaversche regeering, ja ; tegen- - over onzen grondwettelijken Koning, • neen. 1 De Haversche regeering, onder de 1 drukking der Entente en de leiding van ^ de Brotjueville, is nog alleen een strijd-r ministerle tegen Vlaanderen. s Fraiis van Cauwelaert, die voor de " eerste maal van zijn leven geestig wordt, ? steekt aardig den draak met al die Waal- - sche mimsters: met Zijn Exc. minister s Emiel Van der Velde ! Zijn Exc. m;nis- ■ ter George Lorand ! Zijn Exc. minister • Paul Hijmans ! Zijn Exc. Destrée ! Zijn i Exc. Mélot ! Zijn Exc. Brunet ! 1 't Is genoeg Waal en Vlaamschhatçr ta - zijn om minister te worden. Van Cauwelaert maakt het met eea lach uit ! Hij heeft gelijk, 't is belachç-, lijk. Doch Vlaanderen heeft het recht d'« Waalsche hansworsterij ernstig'op te ne-; men en niet toe te laten dat een Hijmans, de Vlaamschonkundige, de verklaarde en , openlijke vijand van al wat Vlaamsch is, als minister van buitenlandsche zaken, : over Vlaanderen's tockomst zon beslis» sen, met onze instemmi,ng. 't Ware on-., zen liais in den «trop steken. Het is de plicht van den Raad van » Vlaandâtsn daartegen «an daad t.® stel-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.