fcdag 5 Maart 1916, T^esde faarg. ffr- 65 Frijsi 6 Gentlemen door <ehee< Beliçië Het Vlaamsche Nieuws Het best inirelicht en meest ¥erspreid !\ ieuwsblad vao Belerië. -.Verschiint 7 .maat;pe*vweek ABONNEMENTSPRIJZEN : ter M8Mid . i.76 Ptr 6 ixaandcti 18.— f«r S asaa*d«a 5.— Per jaar 18.— S!S^^5=^^FGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAA© : Dr Aug. BORMS, Alk. VAN DEN BRANDIS met vaste ntërfewsrkiag tsq Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Trt. Mrtfô AANKONBIGINGEN: Twoedc bfeét., {w reg«l 2.60 Vi«r<ie Ma4z., pei regel.. 8.56 Derde bla<ia., Sd. I.— Baodflfoericljt 6.— V®or aile abaisser», wsode met licfa : ROODBSTRAAT, 44. BiTiriiïrniiirffmiMiTBBwnrnrrr'Trrrn rfmw^ariiÉrrjininrr^'111 11 " a——i— Im DE VlAHINSEN NO 2WIJGEN ! H lezer uit een provineiestad schrij H il'aarom trokken onze soldateri o H maand Augustus 191£ ? H onze grenzen te bewaken en, zo ■ te yerdedigen. Dus oui ons lan ■ nouden (zoo lang mogelijk toc} ■ n vijand. Waut : ■ l-l'flfe is de plicht van een volk Hji/di te blijven. Dit hebben wij g< Hlunnen zien als België aangevalle ■door de Duitschers. Aile Belge Hop als één man en geven h un levé. Hun zelfs.andigheid. HVelfe is de plicht van het Vlaan Hce als in nummer 2. ■iiljff men antwoorden ah me-n aar ■ 't is waar: de godsdienst preel Hjdigheid, doch... als 't er op aai Hiaag, raoet men, volgens onze B-:, zijn recht verdedigen. ^Hllainingen werden aangevalle He franskiljons, die den Godsvrec ^Bjërbroken hebben (zie Vlaamsch ■ n. '295, jaarg. 1915) en raocl ^Been moçsten antwoorden. Hiil'ie heeft het meeste recht t( B die het meest doen otn het lan ^BWakonië was eerst overweldig< ^■(icden vandaar geen mannen mei ^■mar ons leger ; ^Bde Vlamingen zijn met 1.500.OC ^Bers meer, dus meer soldate.i ^Baar de verhouding: 65% Franscl ^Bdigen, 80% Vlamingen (naar D; HWren de Vlamingen zelfsta.ndi ^Btuur, leger, gerecht, scholeu e ^Bjr burgenj. Neen ! de Vlamingen bij het bi ^Bm ien oorlog hun eisch tôt zel laten rusten ? aarom werd er oorlog gevoerd ^■nationale zelfstandigheid. ■paien dus een deel van de nati Hfuct bezat, was het billijk dat h< ^He verzekering kreeg deze te vej Hn, want goed en bloed werd doc ^Bolking van dat deel prijsgegevet ^■Js hun eisch recktvaardtg 1 ■<tes: Onze Beweging, le en 2c ^BArrn Vlaanderen ; trg,nkrijk, a ^Bnoude vijand. van Vlaanderen e ^Biue; Vlaanderen's weezang ; rechtzmnige Waal (VValer ^Betzelf. (Zie VLaamsche Nieuw. aarom strijden de mogendheden ^B| rechtvaardigheid aan de klein H^;: te doen gewordçn. (Vlaamsch ■k n. 312, 1915.) : Onze Regeermg mœt reehtvaai ^Bd geven aan de Vlamingen of toc ^Bwiîig dat ze zal zal gegeven woi ■ K'ïlgt Vlaanderen verzekering ■j®'1' enkele belofte werd totnogtc ^■praak van een verbond francc ■(Zie VI. N., n. 294, 1915)'; Waal Raymond Colleye d H La Belgique sera latinisée ou n B;; (Zie VI, N., n. 299, 1915) ; ^■oversten uit ons léger vervange ^B1[gcnen welke zich verzetten, at R. de Clercq, Dr. Jacob, Proi flpf "ux Waîlons spreekt van ee Hr~ van Wallonië bij Frankrijk. ^■ztllen ze Vlaanderen willen lo; ^H'-'«cliiedenis.) een brief gestuurd door M: e Croque vil le, waarin hij beroe Hfl' ^fit brein en het hart van d i»;^ten (zie VI. N.), in plaats va vari 1913 te doen e^rbiedigen. 8 Oproep ■ foelnemers van den Letterkun ^r'isbàmp van « Het Vlaamsch \vas het aantal deelnemer ^■®gstelleriden ; het is een war S *>Y'°r diegenen die dezen prijs ^■'■"tworpen en mogelijk gejnaak ®rnn^T 'ezers beschikken dus ove ■, jeeks nummers van « He ^He|!( ^'ieuws». Hebben die lezer 1K) eerl? over nagedacht welke on ■ ^liensten zulke reeksen kunnei ,i krijgsgevangenkampen i; Knat,d zijn meer dan 18.000 Via ■de teld in 50 tôt 60 verschil Die Vlamingen moeteu ingelicht wor-den over hetgeen in onzen strijd ge-beurt ; wij moeten' daar flinke, rasbewuste broeders terugkrijgen ! Niets mag dus verwaarloosd worden om heu van ailes op de hoogte te brengen. Daarbij, welke 't uitstekende gelegenheid om hun toe te laten hunne. ledige en vervelende uren p nuttig door te brengen ! In geen tnkel kamp mag zulke vollo 0 dige reeks ontbreken ! Nergens kunnen die bladen nuttiger zijn dan daar ! ! , ; Het Komiteit dtj bladen voor onze krijgsgevangene.n, dat nu reeds regelma-f tig naar 44 verschillende kampen, twee-maal per week, bladen stuurt, richt dus n tôt die zoo talrijke de.elnemers een drin-D genden oproep om hunne reeksen aan de ;l goede zorgen van dat Komiteit af te staan. Gedenk dat elk blad ginder tien, twin-tig en me,er malen nuttig is ! Gedenk dat elke gift eene bijdrage vormt voor de (. toekomst van ons dierbaar Vlaanderen ! De bladen kan men bezorgen al zelfs :t laten afhalen, Roodestraat, 44, ofwel bij [. C. Rousseeu, SchoenstTaat, 33, Borger-n hout. Ook aile aniere lezing voor onze krijgsgevangen, zooals boeken, brochu-n ren, liederen, muzie.k, tooneelstukken, e enz., enz., is ten hoogste welkom. ,e. Sedert het opsturen der bladen worden \vij bestormd met vragen langs aile, kan-ten.it M'en kan ook voor de regelmatige ver- zendingen, bladen bezorgen bij : d Borgers, Diepestraat, 172 ; Witjes, Beekstraat, 9 ; '' Hof van Keunen, Carnotplaats, Bor-'r gerhout ; D. Deley, Van Diepenbeekstraat, 38 ; Mev. J. Miay, Bazar Tatz, Vredestr., L Berchem ; D. 't Tollyn, Belegstraat, 48 ; r' Vlaamsche Leeuw, De Keyserlei ; Nederl. Boekhandel, St-Jacobsmarkt, He Komiteit. n f- De Russische Joden ? en de Oorlog e :t De tœs'tand der Joden in het Rus--- sisch Rijk is een anachronisme, welke de >r geschied- en staathuishoudkundigen, die 1 Rusland het best gezind zij,n, steeds zeer betreurd hebben. De voortdurende ver- e volging, waarvan de Israëlieten van de e zijde der Russische overheden de slacht-n offers zijn, zijn een der hoofdredenen van de vijandelijke gezindheid der in-i) telectueele kringen tegen het tsarisme. De Russische Joden hadden veel hoop op dezen oorlog gesteld, in donwelke zij, f zonder tellen, hun bloed in Koerland, e Galicië en in den Kaukasus storten. De e bondgenooten dachten evenals zij, dat deze opofferingen het rantsoen van hun-■- ne ontvoogding zouden zijn, te meer dat h iedere verbetering in het lot der Russi-•- sche Joden gebracht onmiddellijk weer-klank in de Vereenigde Stateu moest f vinden, waar het Joodsch element on-e geveer 2 millioen landverhuizers telt, die een groote roi in de Amerikaansche >- geldwereld spelen. Doch de authentieke Russen hebben niets vergeten en, onge-e lukkiglijk voor hen, niets geleerd. De e « Humanité », het orgaan van Jaurès, is het, dat zoo zeer voor de arme semitische n geadministreerden van den « Kleinen Vader » gestteden heeft. « Het is wellicht gewaagd om er ove» te spreken, zegt het groote socialistische blad, doch het is nog gevaarlijker om te n zwijgen. De kwestie" der l>ehandeliug van Russische Joden, is niet langer eene binnenlandsche kwestie alleen. De hou-ding van Amerika maakt er, voor den - opper-chef, een problema van, wellc van p het grootst belang is voor de toekomst e der Bondgenooten. Het doet uitkomen, ii dat de officieele oprichting van een « Jodendag » in de Vereenigde Staten, dat is te zeggen van een groot vertoog om de Joodsche slachtoffers van den ■ oorlog te hulp te komen, voortkomt uit een innige ontroering door de ongeluk-ken der Joden teweëggebracht, — en gij moet eens de Russische Joden hoo-, ren ». In weinig tijds, heeft de oproep e door Président Wilson gedaan, 12 millioen opgebracht. Dit ci j fer is veelbetee-kenend. Het toont aan hoezeer de Amerikaansche Joden, uit Rusland gevloden, s het lijden van hunne rasbroeders gevoe-e len. Ook zij zijn voor een paar of vele jaren voor de progroms en de exceptie-1 wetten gevlucht, en hun haat voor al de oorzaken van hun leiden wordt weer op-r nieuw wakker geschud op het vernemen t van hetgeen hunne broeders te verduren s hebben. Want zij zijn op de hoogte, - zegt de «Humanité», beter dan wij. 1 Zij weten, dat de Joden, die met zulk een geestdrift den oproep van den i Tsaair beantwoord hebben en die ten ge- - taie van meer dan 400.000 in de gelede- - ren strijden, buiten de algemeene wet 1 1 irntl rt11o-r1d-î \7frV- denkingen, en allerlei willekeurige maat regelen. Er werden beloften gedaan on het verbod op te heffen om - buitei bcpaalde en reeds overbevolkte strekei te wonen. Zij bleven zonder uitwerking Men doet hen lange reizen ondernemen in hermetisch gesloten wagens, welk nicmand mag naderen om eenigen steui aan de ongelukkigen te verleenen, di aan ailes gebrek hebben, honger en dors lijden en soms te midden van hen d lijkjes bevvaren van kinderen, die vai ontbering gestorven zijn. Men heeft gc wonde soldaten gezien, die het kruis vai St. Joris droetren en uit de hospitalen welke buiten de voorbehouden zone ge legen waren, verdreven werden ! » En de <c Humanité » toont verder aai hoe de reactionnairen, die eerst door d vaderlandslievende houding der Jodei gedesoriënteerd Waren, ze vervolgens be schuldicd hebben van deze vaderlands liefde te willen aanwenden om terstoni <( gelijkheid van rechten )> te bekomen Hoe men ze daarna van collectieve verra derijen beschuldigd heeft, zich hierbi van opstokers bedienende,die nu eens va: aanklachten en dan weer van « chanta ge » gebruik maakten. Hoe de militair o.erheden ze vervolgen, stukken tege: hen opmaken om te bewijzen dat zij i, het leger ongewenscht zijn. En het bla eindigt met aan te halen hoe de Israëlis tische vluchtelingen, aan officieele ver volgingen blootstaan, te Kiew verplicl: zijn om 300.000 roebels in de politieka te storten ten einde er het woonrecht t hebben. Men kent het vuur, waarmede d <( Humanité » al de groote, goede zaker waaraan zij zich wijdt, verdedigt. Mocb wellicht het tafereel dat zij schildert een weinig te *zwart te zijn, het toon daaroin niet minder het gevaar aan, da voor de Bondgenooten in deze middel eeuwsche houding der Russische overhe den gelegen is, die moeite zullen hebbe: om te doen gelooven dat zij aldus voo bet recht eu de vrijheid strijden... ONZE STRIJD i. Te Luik gai Walloma eene postkaa: iiiit, waarop gedrukt stand : « België is geen tweetaiig land, wai geen enkele Waal heeft de Vlaamscl taaJ aangenomen. AUeen het VLaamscl land is tweetaiig, vermits meer dan éc nniilioen Vlamingen de Fransche ta; keb-bein aangenomen. » Eén millioen, hm ! 't is wat veel Maar dat men z66 iets tegen ons durf uit te spelen ! Na schier eene eeuw ver fransching is men er in gelukt een pronkzieke menigte van burgerlui ej ambtenarc,n met een Belgisch-Fransc] vernisje te overpenseelen.Die lui sprekej Belgisch-Fransch maar geen Fransch zooals het behoort; ze zijn geen Vlamin gen, geen Walen... Belgen misschieu voor ^6olang Belg-zijn hun belangen die nen zal. Beulemansen noemen wij hej en de Walen noemen ze « Les Middelina tes ». Zij hebben geene taal, slechts eei patois. De Vlamingen, ruim vier mil lioen, hebben de Fransche taal niet aan genomen, alhoewel er ettelijke duizendei zijn die haar lezen, schrijven en sprekei kunnen evenals ze de Duitsche, Engel sche en nog wel andere talen kennen Eene taal kennen is nog heel ver vai eeue taal over te nemen. Nochtans be sluiten wij tôt eenen plicht, duurde thans dan ooit en tegenover iedereen niet te fier te zijn op onze talenkennis maar Vlaamsch te zijn bij elke gelegen heid en met eenieder. Daar is meer dur noodig om z66 te handelen... goed. Maa aan de moedigen is de toekomst, dà vergete men niet ! II. Overeenkomst en Verschil Twee onderdrukte volkeren : de Pôle: en de Vlamingen. Hunne. landen gehee of gedeeltelijk bezet door de Duitsch legers. Tôt schande van de Europeesch beschaving in de 20ste eeuw, bezatei Vlamingen noch Polen een hooger ondet wijs met de moedertaal als voertaal. Van den bezetter kregçn zij... huî recht. Daarom was er : 1° bij de Polen : gejuieh en geestdrift leeraars en studenten voor aile vakken 2° b'j de Vlamingen : a) dç zich bewusten : kalme tevreden heid omdat het recht werd recht gedaan b) bij de anderen : bangelijk gevraag gemor, smeekschiift-schrijverij om t verzoeken dat in Vlaanderen het rech niet worde erkend ; opdat de ploertigi klein-politiek van voorheen ook na dei oorlog nog voortwoekere ; om aan d< goede gemeente te doen gelooven in eeni lovale houding tegenover eene Regee ring die te kort komt een « een der mees cr^Vi^ilicrrl^ nlicVit^Ti Hat- "RAcrp^-rfno* rlii - is, uit aile macht terug te werken tegen i den loop de.r natie, die vervaheht is ciooi i den moreelen invloed van een buurnatie , i Regeering, wier plicht het is onder harc . bescherming te nemen de nationale, taa' , en letterkunde, en er de kultuur van aar s te moedigen door aile mogelijke midde-i len die in haar macht zijn-, want de voor-e keur die men verleent aan de studie var, t een vreemden tongval dient. tôt niets an-s. ders dan tôt vernietigen van den natio-i nalen gecst » (1) ; Regeering, die zwijgl - op de eerbiedige vraag van de Vlamingei i en straft wie te strijden durven vooi , Waarneid en Recht, de grondvesten var - het volksbestaan. Gevolgen : i Wat Polen aangaat : e In voile Doema verklaart minister Sa-1 sonof, en het wordt de heele wereld konc - gedaan : « De autonomie van Polen werc - » openlijk door den Tsaar geprokla-1 » meerd. Polen zal nationale scholer • » krijgen voor aile soorten van onder- • » wijs ,de hoogeschool daaronder begre-J » pen. » ■i In Vlaanderen : — Mogen we? Wat zal men er var e zeggen? Laat ons weigeren dàt, waar-3 voor we hebben gc.streden. 1 Moraal : Men krijgt wat men verdient i De Polen houden zich fier en trekker ■■ zich de Russen niet aan : de Russen wil-~ len ze te vriend worden. 1 De Vlamingen denken eerst en voora s aan anderen, en dan aan Recht, Waar-e heid, Fierheid. Zij durven niet en daarom maken zij zich vijanden. Wie wil o: e tracht er naar de vriend te zijn var > zwakkelingen? Sterken alleen winner t sterke vrienden. Dat is het loon dei > sterkte ! I GEO. (1) Ph. Blominaert. i . DIGELIJRSCH NfEUWS OORLOGSTELEGRAMMEN. Wij vestigen de aandacht van de lezers van « Het Vlaamsche Nieuws » op onze oorlogstelegrammen. V66r al de andere bladen heeft « Het Vlaamsche Nieuws » het Fransch leger-Lt bericht uit Parijs. e Ook geven wij de Duitsche en Turk-8 sche officieele stafberichten 's morgens voor de Hollandsche bladen, die ze ons eerst 's middags kunnen mededeelen. DE DICHTBUNDEL VAN RENÉ ! DE CLERCQ. — Verschillende inschrij-t vers op de steun-uitgave vragen ons wan-" neer zij het boek zullen krijgen? Daarop kunnen wij geen afdoend ant-1 woord geven, wij hopen eerstdaags, doch 1 het hangt alleen af van den heer uitgevei 1 L. Simons, aan wien de bestelLing sinds > weken werd gedaan. 't Is nu ook wel mogelijk dat verzen-• dingen in dezen tijd een lange vertraging " ondergaan. Den dag zelf dat de boeken 1 ons'toekomen zullen wij ons met de bestel-" lingen aan de inschrijvers gelasten. ] FRANSKILJONSCHE FLATERS. — Hoe roekeloos de franskiljons voor den j oorlog met onze onzijdigheîd omsprongen x is genoeg geweten. Te Brussel en in 't Walenland was 't al « Vive la France » dat de klok sloeg. j Doch zelfs te Antwerpen was er frans-kiljonsch geijver dat een zonderling dag-r licht werpt hoe dat volkje onzijdigheid . begreep. Wij spreken niet eens van al het raar ' gedoe ten voordeele van den Franschen [ schouwburg de « Variétés », doch in 1912 r werd er te Antwerpen een inschrijving [. geopend om aan het Fransch leger een vliegtuig te schenken. De franskiljonsche « Gardénia » schreef in voor 100 fr. Op de Beurs ook ging er met dit doel een inschrijvingslijst rond, doch leed fiasco. 2 Diezelfde « Gardénia » schreef destijds 1 een verontwaardigden brief aan het Ant-e werpsch Gemeentebestuur omdat zij van e de Stad een Vlaamschen brief ontving! j En de ambtelijke taal van Antwerpen is _ Vlaamsch. Het gemeenteraadslid heer Frans Steger zette die heeren duchtig en ! geestig op hun plaats. Het kluchtspel dat in het bestuur van deze Franschgezinde maatschappij werd . gespfeeld was ook zeer plezierig. j De voorzitter was bestendig doch ieder jaar werd het ondervoorzitterschap aan een ander l!d geschonken, dat dan regel-. matig de « Palmes académiques » be-! kwam. ; Zoo kwamen hier allerhande brave t kooolieden, handelaars in koloniale waren ; en winkeliers aan het purpere lintje ! En 1 dat maakte de menschen gelukkig ! ; Diezelfde heeren bulderden dan op de ; flaminganten en spraken van Vlaamsche - pangermanisme ! Wie onder hen werd t ooit door Duitschland gedekoreerd voor - hewezen diençt^n? ALGEM. NEDERL. VERBOND. — Afdeeling Hooger Onderwijs voor het Volk. — Op Zondag 5 Maart zal M. Arthur H. Cornette, sekretaris van den Hoer Burgemeester van Antwerpen, in de groote zaal van de Sinte-Ludgardis-school, Sanderusstraat, 47-51, een voor-dracht met plaien houden over de ge-brœders Hubert en Jan van Eyck. — Aanvang stipt om elf uur (Torenuur). Toegang vrij. OPNEMING DER AARDAPPELEN-VQORRADEN.— In de verordening van jongstleden December, door den Gouver-neur-Generaal uitgevaardigd, en dat het aangeven der aardappelstocks verplich-tend stelde, werd gezegd dat degenen, die niet aan de verordening zouden voldoen, of die verkeerde of onvolledige verklarin-: gen zouden afleggen,zich blootstellen aan straffen kunnende gaan tôt 6 maanden opsluiting, of boeten, welke 10,000 M. konden bereiken. Dcor eene nieuwe verordening zijn deze bepalingen gewijzigd, zoodat al degenen, die vôôr 8 Maart de valsche verklaringen, vro-eger gegeven, zouden verbeteren, van : genoemde straffen zullen ontheven z:jn. DE 42-CENTIMETER MORTIE-REN. — Een korrespondent van hat [ « Berliner Tageblatt » in Sofia vertelt . van een gesprek met professor Rausen-berger, den man, die de 42 centimeter [ mortieren geconstrueerd heeft. Rausen-. berger was oorspronkelijk artillerie-offi-. cier en heeft zich eerst later aan de stu- - die van het bouwen van machines ge-wijd."Aile tegenstanders, zoo zei hij, zijn wij - met onze zware artillerie de baas. De lichte veldkanonnen met vlakvuur zijn in dezen oorlog betrekkelijk op den achter-grond gebleven. Naar mijn meening zal het lichte veldgeschut steeds meer aan beteekenis verkezen tegenover >de zware stukken met steile baan. Het vertikale ! doel, waartegen de veldartikrie eigen-lijk alleen met succès te gebruiken is, is in den modernen oorlog bijna volkomen verdwenen, ook al is de stellingstrijd, die zich in Frankrijk ontwikkeld heeft een abnormaliteit. Het vertikaal doel is te-genwoordig een betrekkelijk zeldzaam verschijnsel. Tegen loopgraven kan alleen het vuur van zware kanonnen met kromme baan uitwerking hebben. Over de constructle van de 42 centimeter mortieren vertelde hij : de aan-sporing om een dergelijk kaliber te scheppen heeft de generale staf gegeven door een wensch uit te spreken naar een kanon van een bepaald prestatievermo-gen. Reeds eenige jafen geleden gelukte het de firma Krupp dezen wensch te vervullen, maar eerst kort voor het uit-breken van den oorlog gelukte het ons de beweeglijkheid van een zoo- groot kali-mer zoo zeer te verbeteren, dat men bij het transport ervan zelfs van veldspoor-wegen onafhankel'jk werd. Bij de be-schieting van Luik hebben deze gemak-kelijk beweegbaîe dikke Bertha's hun eerste woord gesproken. Professor Rausenberger meende niet, dat men nu nog vestingen zou bouwen als Luik en Antwerpen. IS DE «INTERNATIONALE» DOOD? — De heer Frank van der Goes heeft Zondagochtend op de vergadering in « De Pool », te Amsterdam, waar hij het vraagstuk : « Is de Internationale dood? » besrprak, o. a. gezegd, dat het bestuur van het Internationaal Socialis-tiseh Bureau, dat thans in Den Haag ze-telt, dezef dagen wederom pogingen in het werk heeft gc-steld om eene internationale conferentie van sociaal-democra-ten in het leven te roepen. De heer Van der Goes verwachtte van deze poging meer succès dan van de voorgaande. Ivamiel Huysmans is algemeen schrij-ver van dit bureel. VOOR HET BEHOUD DER NOTE-BOOMEN. — Het département van Kunsten en Wetenschappen had in den laatsten tijd, talrijke brieven en verzoek-schriften van artisten ontvangen, van kunstgenootschappen en vereenigingen, evenals van particulieren, met betrekking tôt het voorgenomen neervellen van note-boomen. Men weet dat volgens de bepa-lingen door de bezettende autoriteit voor-geschreven, de meeste noteboomen,welke rené zekere afmeting hadden, omgehakt moesten worden.De verzoekschriften hadden in 't bijzonder betrekking op de boo-men welke eene kunst- of geschiedkun-d:ge waarde hebben. Als zoodanig verdie-non vermeld te worden de 8 oude noteboomen van de plaats « Vogelsang » te Woluwe St-Pieter, bij Brussel, 5 of 6 prachti<?e notelaars te Lindebeek, de bijna vv-eergalooze noteboom te Chain, de be-'.vonderenswaardige noteboomen. welke van de dorpen Ave en Auffe, nabij Roche-onver»-etelijke stukjes natuurschoon maken. enz. De administratie heeft rekening" srehou-den met de oosîegeven redenen en in de meeste gevallen werden al de aangeduide Kf-,nrnpn cre^nnard, die daarvoor in aan-merkinp- kwamen. iets v#»r îederen dag Een Zinnebeeld van EHende Aan den heer senator Léon van Peborgh Als we dieren ongelukkig zien en er van hoogerhand bescherming kan komen dan denken wij onmiddellijk en allereerst aan U, heer Senator, niet alleen omdat gij door zelfontwikkeling en begrip tôt deernis en meewarigheid zijt gekomen voor ailes wat lijdt, mensch en dier, maar ook omdat wij weten dat gij een mail zijt van de daad die optreden zult en die de macht bezit om te handelen. Laat ons daarom toe U het pijnlijk schouwspel te vertelle.n waarvan we Don-derdag 1.1. getuigen waren. Ja, 't is al van Don der :1a g, en wij ver-wijten het ons dat wij niet eerder de ellende aankloegen, en met hartzeer denken wij aan de drie dagen waarmede wellicht het lijden van een arm braaf dier verlengd werd. Wij noemen het dier, en niet eerst den mensch, die beiden nochtans onze deernis en hulp verdienden, omdat een mensch zijn leed bevroeden en berede-neeren kan, het weet te zeggen en uit te spreken, best een uitweg en een uitkomst vindt, doch een dier is een hulpeloos we-zen in de wreede hand en in het onver-murwbaar onbegrip van den mensch. Donderdag ochtend dan om halfncgen, stond er in de Lange Leemstraat, op de hoogte van de" Vincentiusstraat een grœp menschen rond een zandkar. De kar was met een berg volgeladen en opgehoopt. Aan de kar was een trekhond gespan-nen, maar nooit hebben we zulk jaru-merlijk beeld van uithongering, ellende en uitputting gezien. Het was een ge-raamte ; de ribben puilden, de achterkno-ken staken sclierp door de huid en de dijen waren zoo ingevallen dat uwe han-den elkaar zouden geraakt hebben door een drukking aan beider kant. Het dier waggelde op zijn pooten in het garcel, dat alleen reeds te zwaar een vracht was. Alleen de klagelijke oogen in den nog schoonen kop leefden en bezagen u smee-kend en vervaard. Wij dedc-n den muilband a." half be-,vreesd toch dat het arme afgesloofde dier, hetvvelk in iedcren mensch een v'jand en een beul moest zien, bijten zou. Doch neen, het begreep, het sloeg zijn brave goedige oogen naar ons op en iikte onze hand. En toen wij dat been derig hoofd strecl-den, lernde het vriendelijk en dankbaar tegen ons aan. Kinderen die naar school gingen, voe-derden hun boterham, die jvel gulzig H'erd ingeslikt, doch bijna door de keel niet meer kon. De zandboer, een klein reeds bejaard ventje, stond er oneeduldig en primmig bij en zwaaide zijn stok met een: « Allee, vooruit ! » — Neen, man, die hond moet uitge-spannen worden ! Het d;er kan niet meer ; het valt neer van uitputting en honger. — 't Krijgt eten genoeg!... Alice, vooruit ! — Neen, man dat gaat niet! — En ik zal zelf moeten trekken ze-ker ! Hij trad hinkend vooriut en nu zagen wij dat de drômmel zijn linkerbeen kwijt was en op een houten been voortstrom-pelde. Dat zonk de omstanders door hun gemoed ! Het was om meê te weencn ! Een struische deerne, met harden blik en rood gelaat, trok mee in de kar. Zij vond dat het lang genoeg had geduurd en bc-gon op de. gemeenste wijze te schel-den.Eenige heeren en dames traden nu ook krachtdadig op en zeiden dat het niet waar zou wezen, dat die arme hond moest uiteespanncn worden. Tn de Vincentiusstraat was werk volk aan den arbeid en die... trokken parti] voor den zandboer eu het wijf. Een plafcnneerdçr nam het hooge word, beweerde dat hij een diploma had van de « Bescherming de.r Dieren », wat wij betwijfelen, en als 't waar is wat hem volstrekt ontnomëu moet worden. Een gemeen meisje — wij heeten ge-uieen de lage uitdrukking van haar ge-zicht, ricp : — Die heeren en die madammen hebben kompassie met een hond, doch wij no Tn van honger kreveeren ! W"ij vroegen of zij hulp van noode had, of zij sfeen on^erctand genert, dit il an-ders slechts hoefde te zeggen waar zij woonde. 't Antwonrd was : « 'k Heb van nie-mand niks noodig ! » De zandboer met zijn houten been, en Tn Voixren tromoet aan een koord om het l;if. tracbtie het klein volk on te mien tegen de « heeren en de madam- tripti I

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.