Het Vlaamsche nieuws

845 0
26 oktober 1915
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1915, 26 Oktober. Het Vlaamsche nieuws. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/1g0ht2hq1b/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

■ pinsdag 26 October 1915, Eerste Jaarg. Nr 284 Prijs : 5 Cenfciemen door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best sngeiicht en meest verspreid i\ieuwbblad van Begië. - Verschijot 7 maal per week rABONNEMÏNTSPRIJZEN Fer 0.35 I Per 3 maanden 4.— p«r ma«nd X.50 | Per 6 maanden 7.50 Per jaar 14.— AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : 1 Dr Aug. BORMS — Albert VAN DEN BRANDE BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1990 t r AANKONDIGINGEN TwMde bladz., per regel 2.80 Vierde bladz., p»r regel.. 0.50 Derde blad., id. 1.— Doodsbericht 5.— Voor aile armoncen, weride tne n zïch : ROODESTRAAT, 44. — — Oorlogsinvloeden op de Taal ■ûnder die hoofding, verscheen in Het mierland een zeer lezenswaard artikel I den Antwerpschen berichtgever van |t blad. Herhaaldelijk hebben lezers Ii inlichtingen gevraagd over de « Ver-piging voor beschaafde Uitspraak », ■ vôor den oorlog, onder voorzitter-I,,, yan Dr. A. Jacob, zulke verheu-Edc uitbreiding genomen had : Welnu ■ onderstaand artikel wordt voor de be-Igstellenden een en ander over voor-■emde vereeniging gezegd. Wij voegen ïnog bij dat, zooals onze briefwisse-|: uit Brussel reeds meedeelde, de ■ûsselsche afdeeling op 18n Oct. 1.1. ■rcn wiuterkursus in de bechaafde Ne-■rlandsche utispraak heeft geopend en K. J, Houben, leeraar aan het Konink-K Atheneuin, als lesgever optreedt. ■«r een na te volgen voorbeeld, door ■k ijverig» vrienden uit Brussel aan' ■itwerpen gegeven. En ziehier nu het Eloelâ artikel uit Het Vaderland : ■Waar heeft de oorlog zijn stempel al Ht op gedrukt? Wat vroeger waarde-Hjwat, telt niet meer moe. Aile volke-■a hebben veranderingen ondergaan. Brscholen hoedanigheden kwamen te ■rschijn, oude gebreken verdwenen Btelijk tegenover de ijzeren noodzake-Bheid. Meer dan in groote staten heb-B we dat in ons kleine land kunnen Berken en om ons bij een enkele ei-Bhschap, een enkel eigen bezit van ons Bk te beperlcen, de taal alleen reeds ■eft voor een opmerkzaam oor sine1 Bbegin van den oorlog zooveel waar Wnemen invloeden ondergaan, dat de ■die daarvan de aandacht van een taal-Beerde ten voile waard zou zijn. ■Met onze onvoldoende kennis, maar Bendige belangstelling, willen we daar Bl eens over praten. ■bus land heeft als een driehoek drie Bote ferenslijnen : Zuid-West, Oost en Bord, en van elk dezer grenzen heeft Be taal sedert Augustus 1914 een in-Bed ondergaan. Bet kon niet anders, of bij de geringe Bvastheid van veel Vlaamsche dag-Bschrijvers moest, met de ongewoon Bote plaats die ons in het Fransch ge-B léger met al wat er rond waait en na de uitbarsting innam, een Bsa Fransche uitdrukkingen en woor-B zijn intrede doen in ons dagbladpro-B. Wat een menigte gallicismen zijn B Redurende de maanden Augustus ■Septeto^er geboren. In der haast ver-Bi droegen de Nederlandsche krijgs-Bichtcn in onze kranten een wèelderi-B Franschén haarbos, en daarnaast Bden de kolommen voor een goed deel Ht vliegende vertalingen uit « Matin » B Journal de Paris » gevuld. Een en B» vond ïijn weg ook in de gespro-B taal. Daarnaast werkte de invloed B ton aantal landsrenooten, die het Bbaar vonden zich bij voorkeur voor B'j in het Fransch uit te drukken, om Bja! klaar en duidelijk hun afkeer van Btschland te betoonen, alsof de oor-B enkel tusschen Duitschland en Bnkrijk ging ! Nooit heb ik ook, in Brïens Vlaamsche gesprekken, zoo-B Fransche zinne-n en woorden ge-B1^ als gedurende die enkele weken. BBelerische hebbelijkheid, om noch ■Msch noch Nederlandsch, maar een ■"îc-lmoes van beide te spreken, nam B^se afmetingen aan. Baarna kwam de bezetting. ■Mer weet in wat een ellendig Ne-B'andsch de eerste procîamaties tôt de B^ing, en tegenwoordig nog vele Bfcleelingen, waren opgesteld. Dat B îchter weinig uitwerken. Gevaar-B Meek hier nogmaals de vertaling. ■itsche telegrammen, Duitsche regle-B!lltI\en mededeelingen, soms artikels B Duitsche bladen die moesten ver-Bf^ gedrukt worden met al den B'; -i«n de wachtende persen ver- ^P-et zou bclangrijk zijn te kunnen na-B' v;elke wisselwerking er op het land B;1'1- tusschen de taal van de bezet-Beieren, Oostenrijkers, Pomera-Bj0' «n die van onze boeren. ■I^tzettmg duurt nu één jaar en de B 'n schijnen het over het algemeen ' îoed te kunnen vinden met hun (evenals zulks overigens in î? Sedeelte van Frankrijk het B,' te zijn). Het kan niet an-B,;,0,'Jij de verwantschan die tusschen B/ h' en Vlaamsche tongvallen be-B ' ®^eten woorden van de eerste in Wergaan, zoodat we in d Bj11^ ffliss-^hien, van die Duitsche Bt,';<:'n onzen taalschat zullen b<f-^ evenals dat na den Spaanschen woor<â«i bet geval is Een vriend die zeer vooruitziende is —« misschien ook wat al te diep- en zwartziende ! — vroeg me onlangs wat ik dacht dat er zou gebeuren bij een ge-beurlijke aanhechting van België bi; Duitschland, onder een of anderen, en-geren of losseren vorm. Of na weinig ge-! slachten ons Nederlandsch niet zoo ver-duitscht zou zijn, dat een nieuw Beule-mansiaansch wartaaltje zou ontstaan nog erger dan het Vlaamsch van de Ma-rollen of het Engelsch van Pretoria. Die gebeurlijkheid heb ik gelooehend, op grond van de vaderlandsche gevoelen; van onze bevollring, van den invloed var onze scholen en den steun, dien we te-gen aile afwijking steeds aan de be schaafde taal van Noord-Nederland zullen hebben. Hier kom ik tôt de invloeden uit d< N-oordelijke richting, waarover met eei: blijder gemoed te spreken is. Een be-stuurslid van de ook in Holland niet c-u bekeade « Vereeniging voor beschaafdi Nederlandsche uitspraak», een vereeniging, cïie kort voor den oorlog haai werkzaamheden begon, deed me opmer-ken, dat vooral na den toekomstisrer vrede dit organisme zal kunnen tooner in een allerdringendste behoefte te voor-zien.Gelukkig, merkte ik op, heeft Hol land sedert lang de werking van u over-genomen. Waar ge terecht de woekering van de dialektvormen tegen gingt dooi op het algemeen, plooibaar, gelouterdc Nederlandsch te wijzen, is nu onze be volking, zijn nu onze kinderen, de hoop van onze toekomstige geslachten, doo: het noodlot in het hart van Noord-Ne-derland geplaatst, de een voor korter, de ander voor langer tijd, te midden var een beschaving die zich, van laag toi hoog, bedkht van Jcn zuiversten vorn: van een taal die ook de onze is. De invloed van dat verblijf kunner we dagelijks nagaan bij menschen, bi, jongere menschen vooral, die uit Hol land wederkeeren. Roosendaal zit wee; vol terugkeerende vluchtelingen, die o{ hun passen wachten om binnen te ko-men. Daaronder zijn kinderen, di( maandenlang met Hollandsche kame-raadjes een Hollandsche school hebber bezocht. Allen hebben ze in de huiska mers of op de straat Hollandsch gepraa' en gezongen. Vader en moeder lazei Hollandsche kranten — en zullen er no| lezen als ze in België wederkeeren — en hebben ook hun best gedaan on « schoon » en duidelijk te spreken. D( luie dialekt-vormen zijn voor een tijc v'erdrongen, en zullen nooit geheel we derkeeren als de school een handj( helpt. Hier moe ten de onderwijzers op-treden. Een hunner vertelde me reed: dat hij er een dozijntje in de klas bac zitten die het een lust was te laten lezen zoo melodieus en helder was hun taal De anderen volgden na. Een ander vertelde me van een bœfje waar niets mee aan te vangen was, een echte wildeman, Die was op een dorp bij Utrecht ondei dak gebracht en had het daar ondei streng toezicht nog al hard gehad. Op een mooien dag komt hij terug in d< Antwerpsche school met de pet in dt hand, met beschaafde manieren en eer perfect Nederlandsch in den mond. Zoc ver brengen allen het natuurlijk niet maar bij elk van de honderdduizender die korter of langer tijd op Holland-ichen bodem hebben geleefd, waarvar sommigen vroeger nooit reisden buitei hun onmiddellijke omgeving, is iets var de gevolgen van dat reizen te bemerker en merkt men iets van de Hollandsche woordenkeus en van den zinsval. De invloed van een hoogeren op een lageren taalvorm is onweerstaanbaar. En wat nu nog van weinig beteekenis kan schijnen. kan later de grondslag blijken van eer algemeene beschaving naar Hollandsche norm van onze omgangstaal. Het geschreven woord laat zich ook gelden, nu alleen uit Duitschland en ui1 Holland op regelmatige wijze bladen er boeken binnen mogen. Hollandsche boe-ken komen zelden omdat het transport te duur is, maar kranten zijn zeer ge-wild. Een Belgisch aristocraat, die in de meening leefde dat hij geen Vlaamsche boeken verstaan kon — hij beken-de 't mij zelf — kwam door de Holland-•che krantenlektuur tôt het lezen^ van een Hollandsche wereldgeschiedenis en daarna van werken van Van Eeden. Terwijl ik te pennen zit, komen eer restai kinderen mijn geschrijf bevesti-gen. Tegenover mijn venster in den zon-kant zingen ze in rondedans : « En we gaan naar Rotterdam », is het deuntje dat altijd weerkeert. Dan volgen andere liedjes met Hollandsche klanken, waar van ik de woorden niet kan epvangen maar die ik voor jaren hoorde te Veere en te Middelburg. Die kinderen kwamen gisteren uit Holland terug. Eentje gaat naar huis toe. Da-âg ! roepen de kame-raadjes, en ze vinden het allemaal ple-zierig, iets als een nieuw spelletje, dat ze ginder clat zangetje hebben igeleerd, heel hoog de eerste lettergreep en iets minder hoog de tweede. Onderwijl gaan in het Noorden onze schilders voort met tentoonstellen, onze broertjes en zusjes met leeren en onze ooms en tantes met hopen en wachten. Laat het aantal dergenen, die zich blij-vend in Holland vestigen zullen — die zullen er natuurlijk wel voorkomen — niet te groot zijn, zoodat wij, gebleve-nen, met de teruggekeerden nog dik-wijls in de toekomst kunnen spreken over Hollandsch leven en Hollandsche toestanden, die ons veel vertrouwder zullen geworden zijn, in een taal, die niet meer de mindere, maar de gelijke zal zijn van die van een Bolland, een Levy en een Royaards, die dezelfde ééne . Nederlandsche taal zal zijn. Zoo ver-[ sterlet en gepleegd, zal onze taal het bc1 werk worden tegen on^ewenschte invloeden. ONZE LETTERKUNDIGE PRIJSKAMP i Lodewijk Scheltjens tSGd Nu is hij hoofdonderwijzer te Rupel-^ monde en, na Mercator, die in het vlek ( zijn standbeeld heeft, de befaamdste . man van zijn streek. Wat schier niet ge-weten is en wat zich misschien alleen . de Antwerpsche tooneeluitgever Gust ' Janssens herinnert, is dat Lodewijk ; Scheltjens voor het tooneel gewonnen ' werd na het lezen van het drama Vorst en Volk, van Raf Verhulst, van welks stuk hij toen een vrije bewerking in ! 't licht gaf. Gelukkig vond hij omniddellijk daar-. op zijn eigen weg. Hij zag het leed van ( de Rupelmondsche rivierbevolking, hij peilde de ziel van die menschen onder de ,. ruwe schors ; hij durfde hun leven en ^ hartstochten naar waarheid te malen tn L deed het in Leemkruier, Rivierschui-mers, Rina, Visscherseer en Mensch-. wording, met een kracht en een talent j die hem een plaats verwierven tusschen r Nestor de Tière en Cvriel Buysse. ' De taal van Scheltjens is sober en i kernachtig ; zijn stukken zijn eerlijk, ; zonder valschen klank of afgekeken ef-[ fektbejag. De groote schouwbUrgen van . het land, van Antwerpen, Brussel en ; Gent, voerden al zijn werken op en ver-. wierven1 daarbij eer en voordeel. Aan ; Scheltjens werd gedacht als er te lang [ geploeterd werd in de moeras van drake-rige stukken en de lucht gezuiverd moest worden door een gezond, ste^ig werk van eigen bodem. 't Waren dan avonden, waar het verstandelijk gedeel-te van het publiek, en ook wel eens het eigenlijke volk, kwam genieten, doch niet lang. i! Een Vlaamsch werk, dat was altijd ; velen iets ergerlijks ! Een Vlaamsch ■ schrijver was voor veel dagblad- en too-i neelpers een misdadiger die 's anderen i daags na de opvoering in beschuldiging werd gesteld, .veroordeeld en met bijl-i slagen afgemaakt. Het publiek werd op ■ den loop gejaagd en dan daarna kwam . het huichelachtig gejammer in diezelfde i pers : « 't Is betreurenswaardig hoe vei-i nig volk er te vinden is voor een i Vlaamsch oorpronkelijk werk... » Kritiek loutert, wordt er beweerd en terecht. Doch de kritiek zooals zij in het Vlaamsche land begrepen werd liu-ft niets gelouterd, niets gesticht, ooeh velen ontmoedigd die gesteund en aange-spoord moesten worden. Lodewijk Scheltjes staat daar prach-tig in de tooneelwereld met zijn Leem-' kruier, net zoo schoon als Nestor de Tière met Roze Kate en Cyriel Buysse met Het Gezin van Paemel. Doch in een land waar zooveel offi-cieele erkenningen waren als in het onze, zoodat al wat eenigszins talent had er op zijn beurt deelachtig moest aan worden, werd hij onrechtvaardig voorbij gezien. Op zichzelf heeft het niets te be-teekenen, zelfs is in die zaken princi-pieel het vôor en bet tegen te pleiten, maar Vergilius en Horatius bekenden en beleden het Honos alit artes, dat onder-scheidingen de kunst steunen, en waar 't bestaat is het verkeerd- dat minder . rechthebbenden er mee hèenstrijken en . ; dat een sterk en eerlijk talent als dit van .. Lodewijk Scheltjens crvan verstoken moest blijven. • Voor iemand die op het land woont i gelijk Scheltjens, waar de kunst van den kunstenaar door een onmondig volk niet rechtstreeks gewaardeerd wordt, doch geëerbiedigd is naar de eerbewijzen die ; van hoogerhand toekomen, zal hart-sterkend en aanmoedigend wezen wat voor anderen slechts een ijdele voldoe-niug of een stoifelijk voordeel is. Wij zïjn dan toch nog gelukkig dat Lodewijk Scheltjens door de stad Antwerpen bekroond werd, hoewel hij den Staats-prijs verdiende en ridder moest zijn in de Leopoldsorde. De eenzaat van Rupelmonde zal wijs-geçrig glimlachen om die bekommerniî over hem ; hij heeft gelijk en hij aanzie het dan slechts als een uiting onzei warme waardeering en genegenheid. SERVIE Aan een beschouwing van den militai-rën a Times »-schrijver over den Ser-vischcn veldtocht, is het volgende ont-1 l«nd : Er is nog veel zeer duister, maar T.ist staat, dat Scrvië met een groote over-macht te doen heeft. Haddc-n Roemcnië en Griekenland zich bij de Entente geyoegd, dan was Je zaak eezond geweest, maar thans is niet duidelijk, hoe de te Saloniki pre-. lande troepen nog op tijd hulp zullen kunnen brengen. Mackensen staat thans zuidelijk van hc' front Belgrado-Ram, Het schijnt, dat de Fransche en Servische vliege-niers te kort schietcn bij hun verken-ningeh. De Serviërs trokken zich terug en zitten verschanst in de bergen, waar de Duitsche zware artillerie niet de uit-werking van elders kan hebben. De noodzakelijkheid voor generaal Putnik, de Bulgaarsc.be aanvallen te kee-ren, maakt het hem onmoa:elijk, ergens met zijn heele macht aan te vallen. Wij .kçiioen aannemen, dat hij van zijn centrale noshie zooveel mo?elijk partij wil trekken, voor zijn vijanden hem te na op het lijf komen, maar de Oostenrij-| kers en Duitscbers kunnen elkander I makkelijk bijspringen en de Bulgaren naderen over zoo'n breed front, dat het niet makkelijk zal zijn, uit te maken, ; waar zij het best kunnen aangevallen worden. Zij naderen over de heuvels van Vi-din en Bulogradchik over Negotin, Zartchar en Kniashewa^z ; van Sofia over Nish en Wranja en uit Kustendil door Egri Palanka en Kotvchena over Kumanowo. Uskub en Veles. Dat zijn ; waarschijnlijlc de dr'e vijandelijke le-Igergroenen efl bovendien staan er troe-jnen, vermoedelijk Maccdoniers, in het Strumitba-dal, die reeds in voeling kwamen met Fransche troepen onder generaal Sarrail. Er bestaat kans, dat generaal Putnik in staat zal zijn, op een of meer van deze kolonnes aan te vallen en te overweldi-gen, zonder dat ze elkaar te hulp kunnen komen, daar zij op grooten âfstand van elkaar oprulcken. Daar generaal Putnik echter voortdurend voor over-vleugeling zich hoeden moet, kan hij | niet overal sterk zijn en het Servische • leger bevindt zich derhalve in groot ge-vaar.De toestand is niet wanhopig, teuzij bet Servische hoofdleger verslagen zou worden, maar niettemin staan de Ser-viërs er hoogst slecht voor. De ltrisis kan niet lang uitblijven, want al stuit het meest zuidelijke Bulgaarsche leger op de Franschen en Engelschen, die uit Gheogeli oprukken, daarom behoeven toch de andere operaties niet gestaakt te i worden, te meer waar de Bulgaren op de imoeilijkheden van het land zijn voor-bereid en toegerust. i Indien generaal Sarrail zich in het Strumitza-dal bevindt, dan kan hij daar weinig goed doen, want deze vallei is een gang tusschen het Belachitza-ge-bergte ten zuidefo en het Malish-geberg-te ten noorden, beide hoog en dicht be-■ groeid en zonder bruikbare bergpaden. Een Fransche kolonne, die in het dal . naar Melnik zou oprukken, zou weinig invloed op de gebeurtenisseu kunnen uitoefenen en door de Bulgaarsche ko-; lonne, die thans naar Ishtib oprukt, af-| gesneden kunnen worden. : Het beste wat de Engelsch-Fransche \ troepen kunnen doen, teuzij ze dade-lijk geducht versterk.t worden, is het op-houden van de Bulgaarsche Ishtib- en Strumitza-kolonnes en zooveel moge-lijk verlichten van den druk op de Ser-jviërs. Deze opvatting veronderstelt, dat al de Engelsche-Fransehe strijdkrach-ten te Gheogeli kunnen beschikbaar komen en dat'dit leger voldoende is uitge-rust, om in een zeer moeilijke streek te , vechten, zaken waaromtrent wij niet zoo zijn ingelicht. als wij wel zouden wenschen. Toepassing der Sehoolwet . y (Mtdegcdeeld.) Volgens art. 20 der nieuwe Belgische schoolwet moet het onderwijs in de moeder taal der kinderen gegeven worden. Het ministerie van onderwijs is begon-nen, deze wichtige nieuwe wetsbepaling ten uitvoer te leggen en wel in aile ge-meentescholen, de aangenomen en aan-neembare scholen. Volgens paragr. 3, lid 2 der wet wordt de moeder- of omgangstaal van een kind door de verkla-ring van het gezinshoofd bepaald. Om te | beginnen heeft nu het bestuur in de , gemeenten van Groot-Brussel een algemeen onderzoek naar de moederspraak | der kinderen in de lagere scholen inge-steld, waarvan de uitkomsten thans be-kend zijn. Wij deelen er hierachter het wichtigste uit mede. In eenige gemeenten, vooral in de stad Brussel, zijn de vraagkaarten zoo schaars beantwoord geworden, dat men, om zich een denkbeeld van de verhou-ding der beide talen te maken, de gege-vens der volksopstelling van 1910 heeft moe'.en benuttigen. I. —Verhouding der Vlaamsch-spreken-de tôt de Fransch-sfirekende kinderen. (Totalen volgens de aangiften der ouders.) Totaal Vlaamsch Fransch Meeir-Groot-Brussel talig.* in 't geheel 36.484 13.614 18.758 3.956 Stad Brussel alteen 3.729 619 2.359 729 Voorate<3en alleen 32.755 12.995 16.399 3.227 *) Buiitendien 156 kinjd«a'en met eene andere moed«rtaal. II. — Totalen der Vlaamsch-sprekende en Fransch-sprekende inwoners {volgens de volksoptelling van 31 Decem-ber 1910). Gremeentein Vlaamscih Fransch en and. talen Anderlecht 38.642 25.495 Auidergem 5.390 2.130 Ste-Agatha-Berchem 2.177 845 Brussel 79.228 97.950 Elsene 14.760 58.231 Etterbeek 13.776 19.451 Evefre 4.855 1.176 Jette 10.861 3.921 Koekelherg 8.389 5.361 Laten 22.726 12.298 Molenbeek 43.116 29.667 Schaarbeek 35.948 46.532 i Sint-Joost-ten-Noode 8.769 23.096 Sint-GiMis 16.101 47.039 St-La.mbrechtï-Woluwe 5.452 3.431 St-Pieters-Woliuvro 3.328 1.979 Ukkel 15.739 11.240 VilToorda 13.528 2.598 Yorgt 9.029 15.203 V4'aterm«el-BoschToord« 4.657 3.956 Gro«t-Bru«s»l 356.471 411.499 , III. — Huidige verhouding tusschen klassen met Vlaamsche voertaal en die met Fransche en die met Fransch-Vlaamsche gemengde voertaal. Geta! VI. I Gemeenten Fr. 2-tal. VI. inwon" A-nderlecht 79 0 124 38.642 Audergem 5 10 12 5.390 Ste-Agathft-Berchem 0 0 8 2.177 Brussel 513 0 4 79.228 Efeen« 201 11 0 14.760 Etteorbeek 73 0 0 13.776 Evere 0 4 7 4.855 Jette 0 3 19 10.861 Koakelberg 4 6 18 8.389 Laken 33 35 41 22.726 Molenbeek 42 27 103 43.116 Schaarbeek 177 37 6 35.9-"8 St-Jooat-ten-Noodo 71 0 0 8.769 Simt-GiEis 141 0 0 16.101 St-Laimibrechts-Wokiw« 3 9 13 5.452 St-Pieters-Woluwe 0 0 10 3.328 Ukkel 18 32 37 15.739 Viîvoord* 0 0 54 13.528 Vorsfc 21 56 0 9.025 Watermaal-Boschv. 2 15 11 4.657 Oroot-Brn#sel 870* 245 463* 356.471 *) De Fransche ldassen zijn gemiddeld 10 lecr-lingeiB st-eœk, d# Vlaajmsche klas»ein 35 leerlin-g«i.Het blij'ft dus de taak van het Bestuur, in uitvoering van art. 20 der schoolwet, het aantal klassen met Vlaamsche voertaal in evenredigheid met het aantal Vlaamsch-sprekende schoolkinderen te vermeerderen. De daartoe noodige maatregelen worden genomen. DASELIJKSCH NIEUWS AANKONDIGINGEN. — De opstel-raad verklaart geen de minste verant-woordelijkheid op zich te nemen wat taal of inhoud van de aankondigingen betreft. BLOEMLEZING. — Er is gisteren een fout geslopen in den titel onzer bloem-lezing uit het werk van Maurits Sabbe. Er staat uit « Een Mei van Vroomheid », het moet zijn, zooals onze lezers dadelijk opmerkten : uit « De Filosoof van 't Sas-huis ». DE MÎJNEN VAN DE KEMPEN. — De werken met het oog om de kolenlagen van de Kempen uit te baten maken groote vorderingen. Men heeft in de con-cessie van « W intersiag » te Genck de eerste « ehâssis à molettes » voltooid en men is bezig de eerste ophaalmachine te plaatsen, welke in de Kempen zal werken. Men weet dat het een der putten van de concessie was, welke op 4 Augustus het eerst op 485 meters de voor in-dustrieele exploitatie geschikte kolenlaag bereikte. De boring van aen tweeden put welke voor de uitbating noodig is zal in twee of drie maanden klaar wezen. Men kan dus verwachten dat men toekomend jaar reg*lmatig steenkolen zal kunnen delven, en dat in twee jaren, op zijn hoog-ste, deze kolenmijnen in voile werking zullen wezen. Het is derhalve de concessie « W intersiag » welke vooraan staat onder de Jjes plaatsen waar de boring van mijnput'ten onderrlomen werd. Daarna komt cie concessie van Beeringen waar een der putten reeds een diepte van 500 meters bereikt heeft en waar men reeds aan een tweeden put bego.nnen is. Op de concessie « Limburg-Maas » te Eysden, bij de gekanaliseerde Maas, bereiken de boorputten 150 tôt 200 meters, wat even-eens het geval is op de concessie ge-naamd « des Liégeois », alwaar de borin-gen bijna dezelfde diepte bereiken. Op de concessie « André Dumon » is men er nog niet in geslaagd om de moei-lijkheden welke zich tijdens de boringen voordeden te overwinnen, zcodat het normale werk geheel stop is gezet. Ten slotte heeft men toebereidselen gemaakt om de boring der putten van « Zolder » te beginnen. En om die putten, waarvan men de exploitatie in betrekkelijk korten tijd verwachten kan, verrijzen nieuwe steden en komen er nieuwe bevolkingen. Op vele plaatsen is men met grooten ijver begon-nen te bouwen, waarmee men zoo goed mogelijk doorgaat in weerwil van de moeilijke tijden welke wij thans beleven. AANMAAK VAN MUNITIE.— Door de Nederlandsche Regeering zijn maatregelen genomen om toezicht te kunnen uitoefenen op het verlaten van het land door personeel, hetwelk in het land noodig zou kunnen zijn voor den aanmaak van munitie en ander oorlogsmaterieel, ten einde, indien dit noodzakelijk zou zijn, dit verlaten geheel te kunnen belet-ten. Onder anderen zullen bankwerkers, boprders, stokers en machinisten in fa-briéken van metaalbewerking, leiders j van een technisch bureel, scheepsbouw-kundige- en werktuigkundige ingénieurs j in machinefabrieken, scheepswerven en konstruktie-werkplaatsen en werklieden in nog vele andere aanverwante T>eroe-pen het land niet meer mogen verlaten 1 zonder bijzondere toestemming van den Minister van Oorlog. j WILMART IN BEROEP. — Den 13 December zal voor het Beroepshof het procès Wilmart en consoorten behandeld worden. Op het verzoek van het Parket en na de voorgehouden motieven onder-zocht te hebben, zal het Hof eerst in een raadszitting de disjunctie behandelen. s Het gevolg zal wezen dat alleen Wilmart, bijgestaan door de advocaten Morichar, Flameng en Corbiau, en wellicht een of twee zijner medeplichtigen,voor wie geen ernstige redenen van verdaging- bestaan, voor het Beroepshof zullen gezonden worden. Aldus zullen Rasquin, wiens advo-kaat de heer Sand is, en Waechter, die door Mter Jamar zal verdedigd worden, zeer waarschijnlijk naast den hoofdschul-dige verschijnen. Voor de andere aange-klaagden, werden de motieven van disjunctie door het Parket reeds aangenomen. Mter Louis Huysmans, Staatsmi-nister, verdediger van Dethier, is onlangs in Havre overleden en de heer Huysmans ■ zoon, die de tweede verdediger was, ? heeft als volontair in het leger tevelde dienst genomen. De andere beschuldig-den : Demaret, Ithier en Van Henten-rijck, hebben bij het begin van den oorlog dienst genomfn. Het is dus van nu af zeker, dat het rechtsgeding wat hun betreft tôt een onbepaalden datum aal uit-gesteld worden.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Het Vlaamsche nieuws behorende tot de categorie Gecensureerde pers. Uitgegeven in Antwerpen van 1915 tot 1918.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes