Ierdag 6 Mei 1916. fweede Ja&rg. ^ir ï 26 -.-■iiiiiiiiTTmr 111 mi "nu rnfa^Tr,,niiT^iig?TirrMwtgrinB¥rniiii<w—■■■ 1 wl'rmui—■■■■ n^ m■ wiwi .:■* «3 Prlis ; ù Ceittieméii doof geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best insreîieht en meest versoreid Nifeuwsfelad van BeÎÉrië. « Verschiint 7 maal oer week AB0NNEMENTSPRIJ2EN : per maand I.7S Per 6 maanden 10.— Per 3 maanden fi.— Per jaar 18.— >»» "T"'" AFGEVAARDTCDENTAN DEN OPSTELRÀADT Dr Aug. BORMS, Ai h. VAN DEN BRANDE met vasts medewerking \aîi Dr A. JACOB BUREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Te!. 1989 y w itcïhji-'jnx&js'&xa>anrrœL*«y.ga»g;t■&."rrr-iii • "TrMipr ' *nw*> n, 11 <rn wi AANKONDIGINGEN: Tweede bladz., per regel 2.G0 Vierde bladz., per regel.. 0.50 Deràe bladz., id. I.— Doodsbericht S.— Voor allé annonçait, wende ratn zich : B.OODESTKAAÏ, 44. DE OORLOG I antwoord op de Amerikaansche nota is overhandigd. — et Iersche oproer. — De Zeppelin « L 20 ». — De euwe Engelsche dienstplichtwet. — De roi van Âmerika s vredesbemiddelaar. De Toestand a^Wfôben laten uitschijnen dat het ^^Biroote frontverplaatsingen in de Vian Verdun afgeloopen is; dit echter in liet geheel niet dat ^k(l cr tôt stilstand is gekomen, daar. Het xnoet gezegd worden Franschen geen opofferingen H ;;i het verloren voorterrein van ■siing te heroveren. Hun tegenaan-^■nchteti zij hoofdzakelijk op de s^Bie stellingen van den Westelijken i^Rver, in de streek van Avocourt en -Hen beruchten Dooden Man. Voor J1)Brige is het de artillerie die den Hkieerscht en nagenoeg zonder on-|Mpg voortwoed't. "* Wiet Italiaansch gevechtsterrein rtMde Itahanen maar al door aanval-Witmanl hoofdzakelijk in het Ada-Brcbied, hetgeen het Oostenrijksch ■t zonder verdere bijzonderheden sSn Rome geeft te dier gelegenheid '.erreinwiiist aan, die zich bepaalt Bbestormen van enkele bergtoppen ««A'. ïemen van een honderdtal ge-■p: 't Is wel opmerkelijk dat se-^ minder hevig gevoch-, g^Biritin het Isonzo-gebied, en dat Bofdtooneel van den strijd ver-B is naar Tyrol. De aanvallen op ^Kste iront hebben het bruggehoofd ^■rz niet kunnen over schrij den, d'at tf^mMgppooû naar Triëst vomit en i/zensterk uitgebouwd is. Waar-"^Bjk zien de Italianen meer kans ^fciin. Tyrol, al is er de strijd tôt »^Hien voortgang veroordeeld, tdt H-: van de ontzaglijke hoogten ■ srevochten wordt. -^^■Rusland en van het Balkanfront, niets nieuws. Griekenland {■zich echter ditmaal hardnekkiger H:i' zetten tegen de eischen der i^Jedie het aanmatigend acht, en Hi! het er volstrekt niet van weten, ^■Servisch troepentransport over ^■«dgebied plaats heeft. In ver-^Haicc lezen wij volgend tele-^^Bffdagteekend uit Genève op 4 '"^Baloniki wordt inedegedeeld : De ■n van Frankrijk en Engeland ■i den Griekschen mmister-presi-ttB!' bcàluit van de Entente-mogend-^■nsde, dat ten einde het transport ■et Scrvische leger naar Salonilci ■- te kunnen doorvoeren, een ge-;G[Berv'a:rl op den landweg naar Salo-S'; gebracht worden ; om de gevoe-• van Griekenland te ontzien zal ^^Bvische leger nochtans niet den den Pireus en Athene kiezen, :J^Êw over Larissa en de nieuwe ^K>makking naar Papuli (Golf f'^Hsland heeft zich onvoorwaarde-dit troepenvervoer verzet. Zal , l^B^itmaal een nieuw lakonisch pro-r^B'^en en bij de ontelbare andere het reeds aan de geallieerden BT'c']!-, of zou het van leer durven Moest de beslissing daarom-.i^BWehanden van de geestdriftige, officieren liggen, dan 'and weinig geneigd schijnen t^B^elde eischen in te willigen. B Griekenland moet ook gevoed ai jB: met transporten overzee; zijn r^B^^en liggen meestendeels aan J eiH ' "et is kwetsbaar door een groo-ta»o°tste maritieme mogendheid, riic^J v''°°rd : het is een kleine natie ! i li^B ert dan ook in een zeer beden-s ac^H toestand, en wij gelooven niet 11 i^Ë,zlch ditmaal zal verzetten, vroe-het daarvoor gelegenlieid ge- nog de stemniing in het ) 'Bl®. Asquith's nieuwe dienst-K die in ecrste lezing met alge-van stetamen aangenomen is. ^■^fforden ook de gehuwde man-oov^B to"t 41 jaar onder de wapenen in beslissing die door den st. ■ 0Ttl^tandigheden opgelegd is, j?^Bi.cr 'n Engeland niet dan met weerzin toe overgegaan. ^ Hiet aan of het Parle-tt ontwerp binnen korten tijd likUi,are wet maken> en 't zal be- iklav ? ?aan hoe da -verschil-^ Kn ^ r «" op r«agfe«- ^■*Sïiag wachtea d« o»rîo§voo- renden het antwoord af dat Duitschland zal geven op de Amerikaansche nota. De <( Vossische Zeitung » beweert dat het • een zeer uitgebreid schrijven is, het wel k e ten laatste Vrijdag voormiddag, den Ame- • rikaanschen gezant zal overhandigd en dan onmiddellijk openbaar gemaakt > worden. Wij zullen dus binnenkort den 11 tekst kiuinen mededeelen; voorloopig I beschikken wij niet over de minste aan- II duiding noch over den inhoud noch ovei •" den toon van het antwoord. Het is niet e heelemaal nitgesloten dat het aanleiding 11 geeft tôt onderhondelingen tusschen 11 Duitschland en de Vereenigde Staten. 1 waarbij als derde betrokken parti j Enge-a land zou kunnen toetreden. ~ (Zie in aansluiting daarmee een tele-grain uit Zurich.) ; Het vergaan van de a L 20 s ti Londen, 4 Mei. — Lloyds verneemt uiî il Stavanger : De Zeppelin « L 20 » is vol- d kcjmen wrak. De bemanning- Ts geïnter- t neerd. ti > Stavangar, 4 Mei. —Het Noorsche Te-legraafagentschap meldt : Het luchtschip « L 20 » werd vanoch-t tend tegen 10 uur boven het Zuidelijk deel der kust vrij dicht bij land waarge-p nomen. Het vloog langzaam, naderde 'j steeds meer de kust, toit voorbij de t Hafsfjord, waar het op het water neer-:1 streek. De Zeppelin vvas blijkbaar be-. schadigd. Van Molde uit werd gepoogd s hulp te brengen. t Nader wordt gemeld, dat de Zeppelin t tegen een rots is gestooten. Het achter-j schip van den achtersten gondel brak dadelijk en stortte neer. Redding was on-mogelijk. Het luchtschip brak miidden -j door en stortte in de Hafsfjord. r Een torpedoboqt ,die langs de kust r voer, redde de bemanning. Het volslagen . wrak geraakte luchtschip dreef in het Westelijk deel van de Hafsfjord dicht bij ^ de monding in zee. Vanmiddag is de « L 20 » ten Westen vani de Hafsfjord aan land gedreven en j daar verankerd. Ze wordt door militairen bewtaakt. a ' i De dienstplicht in Engeland Londen, 4 Mei. — Bij de tweede lezing van de dienstplichtwet heeft een iiberaal ? lid de verwerping voorgesteld, ten deele 1 op algemeene, echter vooral op ekono-mische groinden. Minister Lloyd George zeide in zijn antwoord dat het kabinet " eensgezind tôt de slotsom is gekomen, 1 dat de eisch der legeradviseurs om elk 1 beschikbaar man af te staan, onweer- > staanbaar is. f De Vereenigde Staten en Mexiko ^ El Paso, 4 Mei. — Het heet, dat een voorloopig verdrag is tôt stand gekomen " te Juarez (aan de Amerikaansch-Mexi-1 kaansche grens) tusschen generaal Scott 1 en den chef van den Amerikaanschen staf en den Mexikaanschen generaal Obre- • gon. De strekking van dit verdrag is — naar 1 het heet — dat de Amerikaansche troepen : voorloopig Mexikaanseh gebied mogen blijven bezetten. De Alands-eilanden , Weenen, 4 Mei. — De bladen wijden ! veel aandacht aan de interpellatie van ■ Steffan in de Zweedsche Eerste Kamer. De « Reichspost » schrijft : De verster- ■ kingen op de Alandseilanden zullen steeds • een tegen de slaap van Zweden gehou-den Russische revolver zijn. Dit geldt : ook voor Noorwegen, dat door zijn lig- • ging nauw betrokken is bij het lot van ■ Zweden. Deze landen zien thans een zelf-de verandering over hun lot komen als ■ Spanje, toen het de heerschappij over de 1 Straat van Gibraltar verloor, of als Grte-: kenland, dat thans de Engelschen en , Franschen in den Griekschen archipel : moet duld'en. Het treurige lot van die neutrale landen, die hun rechten niet hebben kunnen handhaven of het hebben ver-zuimd, is voor de Zweden een leering om zich niet van hun staatsvrijheid te laten beroov»n. Lets vervtlg Oarlêgsteleg/rammen, «p de tweede bladzijde. Onze Groote Geïllustreerde fi Letterkunciige Prijskamp Als Bruun de Beer in de klem zit : ^ Het bloed hep zoo hem over d' oogeu Dat hij nauwelijks kon zien. Hij dorst niet blijven of niet vliên. Niet zoo blind toch, of hij zag 1 Hoe zij kwamen waar hij lag ; a Lamfried eerst in vollen draf ; t Dan de pastor met zijn staf ; t Dan de koster ntet zijn vaan ; 1 Dan de minste parochiaan : t Pachters, knechten, ouden, jongen ; 1 Zelfs een wijf lcwani aangesprongexï, ' Zonder tanden, op een kruk. r Zijt gij eens in 't ongeluk, t Iedereen schijnt lust te voelen = Om een wrok aan u te koelen. De arme Bruin bemerkte 't wel. ' Zulken dreigden nu zijn vel Die zijn klauwen hadden gevreesd, Waren zij er nog geweest. Reinaert spreekt hem ioe : « Sire priester, dieu vo saut ! Kendi Reinaert, den ribaut ? Wildine scouwen, so siettene hier, Den roden scalc, den fellen gier ! Segt mi, priester, soete vrient, Bi den here, dien gi dient, c In wat ordinen wildi u doen, Dat gi draget roden capproen ? I So weder sidi abd, so prihore ? I Hi ginc u barde na den ore Die u dese crune hf.vet beseoren ! 1 Gi hebt uwen top verloren ; } Gi hebt u hanscoen af gedaen ; le wane, gi wilt singen gaen c Van uwen complété dat getide ? » ; Censt ga@f ^ickwâîl wêéF crac lit ; Dus siet men daf Befer es ûan stercheele REINAERT DE VOS L 1 1 Reinaert de Vos is een wereld. Wat een opzet ! Welk een opvatting ! i Welk een leven en welke tafereelen ! ( Ben heel feodale maatschappij van dieren is er opgebouwd : de koning met zijn vazallen ; de Leeuw met wolf en beer, das ep haas, kater en hond, ram r en haan, deze met een bonten stoet van t kippen en tegenover die allen : de Vos ! Buiten den Leeuw, allen dieren die hier toenmaals in de uitgestrekte bosschen van West- en Oost-Vlaanderen leefden. c Zij worden in het stuk sterk afgete.eken- z de persoonlijkheden : Koning Nobel met g zijn edellieden Isegrim en Brunn, Grim- 1 bert en Cuwaert, Tibert en Courtois, Be.- j lijn en Kanteklaar, iedfrr met zijn eigen-aardig karakter. t Reinaert, de held van het Epos, vol v knepen e.n listen, met zijn scherp eu a schalkachtig 00g, zijn radde en gladde v tong, de felle kerel met den rooden (] baard, is het verstand en de slimheid tegenover de domine kracht en de plomp-, r heid, is de vrijheidsgeest tegenover wil- L Ukeirr en dwingelandij. Zijn l»u« lift in dit vers van d«fl R*i- d naert X s Conil gaet dickwijl vôôr cracht da n wijziging van La force prime le droit. )f in dit andere : en Dus siet men dat behendichede be Beler es dan sterchede. 't Zoodat wij onder den prachtig over- en loedigcn Reinaert zouden kunnen zet- D; en : na Ik ben uw meerdere door 't verstand Fi Mijn geest is heer van Vlaanderland. ge De Reinaert is het bevrijdend hekel- ''S iicht van een volk ; de omwentelings- on ang van de middeleeuwen ; 't is het ve" eestig kerelslied dat de edelen in 't ge-aat uitlacht; dat de trotsche wuivende na iluimen uit hun helmkam rukt. Reinaert maakt het volk stouter van co: 3ng en weldra zal het daardoor stouter Dt vorden van daden ; het aanzien dat den liu del met een tooverscherm omringde, eei /ordt baldadig aan stukken geslagen; . e begoocheling, verzwindt. 1302, de Sporenslag is tnogelijk ge- na laakt door den Reinaert en door Maer- »nt. sel Eerst met het woord «a ftasuna fn*t Se en goedendag wordt de Vrateche ridder- vai chap afgemaakt ! sel aaiejuawi wu. aairoat Denkt ge dat een Poorter in 1302 07. een ridder had durven te ranselen en te beuken en hem uit het zadel te stooten "4 indien Reintje zijn volk niet had geleerc ' den snoever Bruun uit te lachen en der grimmigen Isegrim te tarten? Reinaert maakte het volk mondig. D( lijfeigenschap stortte ineen onder zijr hoon. Door zijn taal, zijn fijnheid van geest " zijn levendigen trant wordt Reinaert di meerdere en schept hij een opkomender burgerstand. Op Reinaert's tong speelt voor he eerst het Vlaamsch vernuft ; in ziji listig en guitig 00g vonkelt zijn gewel dige ziel ; voor het eerst wordt beli chaamel de humor van den Vlaming ei komt zijn blijde doch krachtige levens opvatting tôt uiting. De dichter vertelt grappen, snakerijen aile scorten van « reynardjren », docl hij weet wel wat hij doet en van lien zeggen we wat hij van zijn held — dit hij zelf is — zegt : Reinaerts herte binnen loech. Hij is zijn eigen kracht bewust eu hi, zegt van den adel : u Levic, si sullent noch becoepen Hare overdaet ende haar scampije IMi ne gebreke reynardije. (Le.ef ik, ze zullen nog bekoopen Hun overmoed en hoon IMij faalt het niet aan streken.) Doch of die woorden hem plots te hooghartig klonken, voegt hij er guitig bij : Nochtanne zijn si mi Liever verre danne bi. Dit laatste verskoppel zullen1 we. we' eens onwillekeurig herhalen bij de herin-nering aan veel dat, hopen wij, vooi goed tôt een droevig verleden behoort. Snedig, kluchtig en leerzaam is Reintje genoeg voor aile tijden en voor de echte Vlamingen, die zijn ge.est bevroe-i den kunnen. Spijtig, niet waar, Vïaamsche vrien-den, dat ze zoo weinig weten van Willem.m j We weten dat hij nog een Arturromar schreef Madoc, en dààrom noemt hi; zichzelf en heeten ze hem steeds : Willem die den Madoc maakte. Vermits die Madoc niet meer bestaat, zou Willem Reinaert of Willem van den Reinaert een veel beter benaming we-zen.We moeten een standbeelcl oprich-ten aan dien kerel, een standboeld waar heel het schilderachtig hof van Koning Nobel 'bij afgebeeld wordt. Wat een pracht ! Denk al maar eens aan de teeke-niugen van Wilhelm Kaulbach ! Niet dat standbeelden zooveel be.teeke-nis hebben, maar zulk standbeeld zou spreken tôt de verbeelding van 't volk. Ziedaar al dadelijk een mooi ontwerp voor het herboren Vlaandere.tL van na den oorlog. En er moet een borstbe-eld bij van va-I der Willems, die met zijn bebrild pro-| fessoraal voorkomen een goede 'figuur zal | maken naast den snuggeren vos. | Willem—Willems! j Zonderling, niet? als ge denkt dat Willems beteekent Willemsen, d.i. Wil-lemsoon ! Hij was het geestelijk want Willems gaf ons in 1836 den Reinaert terug. Willem van den Reinaerde was, even ! als onze vriend Aug. Borms, een Oost-^ Vlaanderaar uit 't Land van Waas, Dat verraadt hij dadelijk, want als hij van een stre.ek spreekt, is 't Van Kieldrecht, Hulsterloo, Hulst, Drongen of Gent. Er komen hartstochtelijke zielen uit dat Waasland. lit. Nu gaan we nog een oogenblik geleerd en gewichtig doen, doctus cum libro ci bete.r cum libris. Reinke de Vos werd in 't Vlaamsch gedrukt in 1498 te Liibeck er- en verspreidde zich aldus over geheel ;et- Duitschland. Goethe vertaalt den Reinaert in het Hoogduitsch, Reineke i Fuchs. In zwôlf Gesangen (1792) met de l. geniale teekeningen van Kaulbach. In ;ej. 1811 wordt het Coinburger handschrift g9_ ontdekt en in 1834 door Grimm uitgege-rt ven- rre. In 1836 de befaamde Willems' uitgave j^e naar een Brusselsch handschrift. Wij hebben dan een be.rijming in de 'an corspronkelijke maat door Prudens van ter Duyse; eindelijk een omwerking van Ju-len lius de Geyter, aan dewelke wij voor ons de, eerste uittreksel de voorkeur geven. ai ; En nu onze keus voor 't gedicht ! Kies maar eens in den ganschen Rei-ge- naert! er- Indien ze u uit onze muzeums één schilderij lieten kiezen om de Vlaamsch® n*t Schilderschool in haar vollen geest te er- vartegenwoordigen, dan zoudt ge mis-schien eenvoudig een schilderij loshaken ■WMtaynatamiinw • van den ouden Brueghel, van den Viezen • Boeren-Brueghel, een levendig tafereel voorstellend uit den ouden Vlaamschen : tijd met een boer op 't voorplan ! Zoô deden wij. Het eerste tafereel is een levendig J : landelijk volkstafereel als Bruin in de 1 klem zit. Het tweede toont Reinaert zelf niet , alleen dé spotter, maar de onverbidde-; lijke, de onverzoenlijke wxeker van al 1 't lijden van zijn volk. Als wij vol de-ernis zijn voor den ar-: men beer richt Reinaert zich op en komt t nog met woorden die als gloeiend lood in ■ zijn bloedende wonden druppelen. Dat ■ gedeelte gaven wij letter voor letter in 1 oud-Vlaamsch. Heel 't Breugeliaansch portret van Reinaert ligt in die woorden : 1 Waarde Priester! Dieu vous sauve Kent ge Reinaert, den rabauw? ; Wilt gij hem zien, zoo ziet hem hier Den rooden schalk, den fellen gier ! Zeg me, Priester, zoete vriend, Bij den Heere, dien gij dient In wat orde wilt g'U doen i Dat ge draagt een rood kaproen? Zijt gij abt, ofwel prioor? Hij ging u wat te na bij 't oor Die de kruin u heeft geschoren. Gij hebt uw kalotje verloren En uw handschoenen uitgedaan. Zeker wilt ge zingen gaan Uw kompletenJ uwe getijden! REINAARTSCHE SPREUKEN Hoe de Reinaert op den geest in Vlaanderen zijn stempel heeft gedrukt bewijzen de menigvuldige Reinaert-spreuken, die hier talrijk/er zijn dan elders. Wij laten er een dozijn volgen ; hoe ' leuk-geestig en wijsgeerig van zin zijn . ze niet? 1. Goeden dag u allen, zei de vos, toen kwam hii in 't ganzenkot. 2. Aehter in 't veen, zei de wolf, zijn de beste weiden; 't is niet voor mij, maar voor de ganzen. ' 3. De woorden zijn schoon, sprak de vos, maar 't dorp kom ik niet in. 4. Men zal op 't hof geen ezels vragen dan als er zakken zijn te dragen. 5. Hoe ouwer vos, hoe- schalker maar niet beter. 6. Een oude wolf is veel gerucht ge-woon.7. De wolf hapt nog naar 't schaap Als hem de ziel uitgaat. 8. Niet om mijnentwille, zeide de vos, maar de schapen zijn nochtans goed in die weide. (Zie spreuk 2.) 9. Een wolf eet ook getelde schapen. 10. De wolf is aan den wolf gewend Want d'eene wolf den anderen kent. 11. Een oude vos heeft iets ervaren En komt geen tweemaalinhetgaren. 12. Lam ! lam ! lam ! is des wolfs ves-perklok. DAGELIJKSCH NIEUWS REINAERTS INSCHRIFT. — Op ons plaatje, Reintje van Vleeschouwer's vermaard weekblad, staat : Elc gaet nu bij den Vos te schovl. Is die spreuk van Lod. Vleçschouwer? Toch niet ; zij komt voor in een spreukboekje : J. De Brune's Nieuwe wijn in oude leerzakken, te Middelburg in 1686 uitgegeven. TENTOONSTELLING VAN AAN-GEKLEEDE POPPEN in het Londener Gasterije (Hôtel de Londres). — Zater-dag 6 Mei 1916, te 4 uur (T.U.), Koncert met de medewerking van Mevr. A. Cap-Huygens, klavier; Mevr. De Backer-Snieders, harpiste; Mej. M. Linssens, alto; Hr Edm. De Herdt, violist; Hr J. Valck, flutist ; Hr N : Distelmans, altist; Hr H. Everaerts, cellist; Hr F. Herre-brant, baszanger. 1. Trio, van L. Van Beethoven, door heeren Valck, De Herdt en Distelmans. —• 2. a) Préludé, van Rachmaninoff; b) Ballade, van P. Benoit ; c) Arabesque, van Debussy, door Mevr. Cap-Huygens, pianiste. — 3. a) 't Is de mandel ; b) 't Avondt; c) Meidag-, van L. Mortel-mans, dooj- Mej. M. Linssens. — 4. Fantaisie voor harp, van Saint Saëns, door Mevr. De Backer-Snieders. — 5. Harp-zang, van J. Blockx, door Mej. M. Linssens, met begeleiding- van harp en drie fluiten. — 6. Vertelling, van A. Timmer-mans, door hr F. Valck. — 7. Kinder-ideaal, van E. Keurvels, door hr H. Everaerts. — 8. Mijn Moederspraak, van P. Benoit, door hr. F. Herrebrant. — g. De liefdadige Pop, van L. Van de Velden, door Mej. M. Bertrijn. — 10. Harplied, van A. Oelschlegel, voor harp, viool, cel-lo, door Mevr. L. De Backer-Snicders, Hr Edm. De Herdt en Hr H. Everaerts.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.