Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond

1223 0
17 januari 1914
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 17 Januari. Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/416sx65j4r/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Acht?en veertigste jaar Zaterdag 17pJanuari 1914 Ni ftuuimer 3 w.. fr. 5-00 <sart, met de peat beeteid #06R fiOORD-NEDESLAMD franco a g» 25. 9* »èo»Hera«ntaprij» 5t Ttenp baUaikoar. 3@««4ca ârrckreeai SX Bj *Sf1 fr. 5-09 1 jaar*, ée part feettdd «sosNieei «fjeiM» (riaco a ir- ht sa voerap ieisïî&Mr, ' A*fi5E»*KS«ïSïï^Jà VOLKSBELANG TERSCHIJNENDE BLKF.S ZATERDA© Afzonderlijke nommera xijn te bekomen bij AD. HOSTE, Galgenberg en bij AD. HERCKENRATH, Veldstraat 47, te Gent, en bij aile gaaetverkoopers, tegen 10 cent. BUREEL VAN HET BLAD : GJe»lê;ei3.3=>er"e;, 3S, te C3-eaat. Aile mededeelingen, brieven, handschriften, enz., vrachtvrij te sturen Aan de Bedactie van het Volksbelang, Galgenberg, 23, Gent. Inhoud : De Klooslernijverheid. — Burgermeesier Braun. — Le Voertaal in het lager Onderioijs. — Vlaamsche Belangen. — Van ailes wat uit ISoord-Nederland. - Uit de Hoofdstad. — Handetingen van het XXXIIe TSederlandsch Taal- en Letterhun-dig Congres. — Sterfgevallen. — Willems-fonds — Hooger Ondet wijs voor het Volk. — Liederavonden van het Willems-fonds. — Tooneelhroniek. — Muziekonderwijs voor het Volk. — Kunst en Lel-temieuws. De Kloosternijverheid. i De Nationale Raad der Liberale Partij vestigt de aandacht van de propagandisten op een leerrijk boek van Louis Bossart, L'industrie et le commerce de» congrégations en Belgique, verschenen bij Rossel en zonen, 29, Leuvensche plaats, te Brussel, à 2 fr. Dezs overvloedig gedocumenteerde studie, die wel verdient in het Nederlandsch vertaald te worden, vrucht van drie jaar opzoekingen, werpt een helder i licht op de doodende concurrentie, die zooveel geestelijkegenootschappenaan de lastenbetalers aandoen, en brengt feiten aan, die elkeen ter plaats kan nagaan. Zij stipt inderdaad eene reeks gemeenten aan, waar de met naam vermelde kloosters het bedrijf uitoefenen van bakkers, brouwers, drukkers, wasschers, raelk-boeren, kroegbazen, hotelhouders, boter- en eierenhandelaars, beestenkoopmans, tapijten-wevers, wijnkooplui en wat niet al Wij zouden meer dan eeue kolom noodig hebben, zoo wij het volledig lijstje wilden overschrijven. We zullen het dan ook maar alleen samenvatten. Louis Bossart vermeidt onder de kloosters : 3 fabrieken van keurslijven ; 3 fabrieken van tapijten ; 7 werkhuizen van gebreid goed ; 3 gestichten voor wasschea en opmaken van matrassen ; 2 werkhuizen van koorden sloffen ; 3 gestiohten voor mandenmakers ; 1 fabriek van matten ; 1 werkhuis voor 't vervaardigen van hand-schoenen ; 4 gestichten voor goud- en zijdeborduurders; 1 werkhuis van kunstbloemen ; 50 gestichten waar fijn linnenwerk wordt geuiaakt ; 16 kloosters waar gewasschen en gestreken wordt ; 68 kantwerkscholen ; 12 klooBters die melk, boter en kaas verkoopen ; 6 die handel drijven in bier, wijn, likeuren ; 1 waar suikerij en chocolade wordt gemaakt; 12 boek- en steendrukkerijen ; 10 herbergen en volkshotels ; en daarenboven verschillende, waar tal van bedrijven samen worden verricht. Zoo vermeidt hij b. v. te Antwerpen : paswerkers, mekaniekwerkers, schipbouwers, diamantslijpers ; Doornik : schoeumakers, kleermakers, schrijnwerkers, slotenmakers, boekbinders ; Doornik : schrijnwerkers, beeldhouwers, schilders, graveerders ; Hasselt: steendrukkers, boekdrukkers, boek. binders, meubelmakers, schrijnwerkers, kleermakers, schoenmakers ; Luik : mekaniekwerkers, draaiers, paswerkers, smeden, slotenmakers, schrijnwerkers, meubelmakers, beeldhouwers, boek» en steen drukkers, boekbinders, kleer- en schoenmakers, bakkers ; Lummen : schrijnwerkers, schoenmakers, kleermakers, bakkers, holleblokkenkappers, mandenvlechters ; Manage : steen- en boekdrukkers, boekbinders, schrijnwerkers, kleer- en schoenmakers, bakkers ; Mechelen : drukkerij handel in'speelgoed en schoolvoorwerpen, hotelhouderij ; Turnhout : steen- en boekdrukkers, boekbinders, meubelmak rs, schrijnwerkers, schoen-en kleermakers ; Oo^takker : schrijnwerkers, meubelmakers, beeldhouwers, schilders, drukkers, boekbinders, smeden, bakkers, schoen- en kleermakers; Wetteren : schrijnwerkers, meubelmakers, slotenmakers, wevers, kleer- en schoenmakers, bakkers. Daarbij moeten nog gevoegd worden kloosters (het boek vermeidt er een dozijn) die hoeven en landen bebouwen, soms van verschillende hectaren oppervlakte, waarbij dikwijls de oude menschen der godshuizen worden benuttigd. En dan spreekt Louis Bossart niet eens van zulke kloosters, aan wie de regeering het monopolium verzekert voor het bewaken van zinneloozen, noch van de gestichten waar zenuwlijders, teringlijders, zieken, oude menschen enz. worden verpleegd. wat natuurlijk ook eene milde bron van inkomsten uitmaak!. Inkomsten, geldbejag, dat is voor de kloosters de hoofdzaak. Eén voorbeeld onder honderd. De Francis-canenzusters te Antwerpen (Congostraat) vestigden zich, zoo wat vijftien jaar geleden, in de Scheldestad, zonder een knop te bezitten. Ze gingen aan 't bedelen, en nu bezitten ze een eigendom dat langs drie straten uitgeeft en wel een millioen waard is. Het is niet de bewaar-school en de lagere school die ze houden die hen in zoo weinig tijd rijk heeft gemaakt. Het is veeleer het vervaardigen van tapijten en matten, van fijn linnenwerk, kanten en kunstbloemen, hun volksrestaurant waar zij de spijzen opdienen die in hunne huishoudkundige school, door de regeering gesubsidieerd, worden gereed gemaakt. De zusters verkoopen gemakkelijk het werk van hunne leerlingen en oud-leerlingen aan rijke dames en groote magazijnen. Dat de kinderen voor een appel en ei werken en meer dan eens den arbeid van volwassenen moeten verrichten ; dat de volwassenen in kloosters harder moeten werken dan in gewone werkhuizen is overbekend. Maar daar koint zooveel nog bij 1 De kloosters hebben meeren-deels groote kapitalen, voortkomende van de doode hand, di® door giften van geloovigen en subsidiën der regeering nog vergroot worden. Ze hebben geen personeel voor bestuur en toe-zicht te bezoldigen. Ze betaien noch patent noch verzekering ; ze hebben geen arbeidstoe-zicht en geen werkstakingen, geen conflicten met voortbrengers of met syndicaten te vreezen. Wie kan dus tegen hea concurreeren ? Maar de kloosters berokkenen niet alleen schade aan de handelaars, ze berokkenen er nog meer aan de werklieden, daar de arbeid, door kinderen verricht, anders door volwassenen zou worden gedaan en daar de goedkoope prijzen, waartegen de kloosters hunneproducten | kunnen leveren, noodzakelijkerwijze de loonen der gewone werklieden doen dalen. Het bewijs ligt voor de hand : bij de kantwerksters en bij de linnennaaisters zijn de loonen in den regel hetlaagst, juist omdat de concurrentie door de kloosters in zake kanten en fijn linnenwerk het grootst is. Er werden wetten gemaakt om de vrouwen en de kinderen te beschermen. De huisarbeid zal ook eerstdaags door dewet geregeld worden. Maar zoolang men allerlei nijverheidstakken in de kloosters zal uitvoeren, zullen die wetten onvoldoende zijn: de misbruiken, die men in de gewone werkhuizen zal uitroeien, zullen in 't geheim in de kloosters voortbestaan. De beschertning van den arbeid der kinderen heeft een deel der jeugd van het werkhuis onttrokken, maar.. ten voordeele der kloosters,die ook zullen ontsnappcn aan de bepalingen van eene even-tueele wet op den huisarbeid. Voor a die redenen dringt de tusschenkomst van den wetgever zich op. De belaiîgen van de nijveraars, de handelaars, de werklieden, de kinderen staan op het spel ; de eenen moeten tegen oneerajke mededinging, de anderen tegen de misbruiken en de uitbuiting beschermd worden. >. BURGEMEESTER BRAUN- Verleden Zondag had te Gent in de groote Gothische benedenzaal van het stadhuis de aaubieâîÈg" plaats van het borstbeeld van Burgemeester Braun aan de stad Gent, om geplaatst te worden in de zaal van den Gemeenteraad, naast de borstbeelden der vroe-gere beroemde bestuurders onzer stad : schepen Gustaaf Callier, burgemeester graaf de Ker-chove en burgemeester Hipp. Lippens. Natnens de inschrijvers hield de heer De Ridder eene uitgehreide Nederlandsche rede-voering, waarin hij de loopbaan van Burgemeester Braun schetste. Namens den Raad spraken de heer schepen De Weerdt in 't Fransch en de heer schepen Anseele in 't Ncdcrlandsch. De heer Braun antwoordde met eene tweetalige redevoering. Hoe jammer, dat de Vlaamschgezinden zich niet uit ganscher harte bij die huldebetooging konden aansluiten, door de schuld van den heer Braun zelven, wegens zijne Franschgezinde houding in zake de Wereldtentoonstelling en zijn onbegrijpelijk verbod van den Hooge-schooldag in Juli 11. ! Onder de talrijke organen der Belgische en buitenlandsche pers, die dit verbod streng hebben afgekeurd, is wellicht Het Volksbelang het strengste van aile geweest. Dit geeft ons het recht ter gelegenheid van die hul iebetooging ook al het goede in herin-nering te bre^gen, door Burgemeester Braun in zijne achttienjarige loopbaan als eerste magistraat der Arteveldestad tôt stand gebracht. Toen hij in Januari 1896 na Burgemeester Lippens optrad als hoofd van h6t homogeen iiberaal schepencollege, was de politieke toe stand op gemeentelijk gebiad buitengewoon moeilijk. Door de eerste toepas^ing van de evenredige vertegenwoordiging in de verkiezingen, was de Gentsche Gemeenteraad in drie nagenoeg even sterke derden vcrdeeld : liberalen, clericalen en socialsten. 1 Geene der drie partij en beschikte over de meerderheid. j Van samengaan van twee groepen tegen de derde was nog niet ernstig spraak. Noch liberalen noch clericalen wilden er van hooren. Alzoo bleven de liberalen aan 't roer, maar zonder meerderheid in den Raad. Burgemeester Braun heeft in den tijd van het Iiberaal College de algemeene bewondering van vriend en vijand afgedwongen door den tact en de behendigheid, waarmedehij regeerde. Aile gevaren en klippen wist hij te vermijden en door zijne kalmte, hoffelijkheid en handig-heid in het leiden der dehatten wist hij. den Raad allengskens tôt bedaren te brengen. Zëlden was de stad Gent zoo rustig en zoo degelijk bestuurd geworden. Dat duurde tôt Nieuwjaar 1909, toen plotse-ling de coalitie Siffer-Vande Vyvere-Cambier-Anseele optrad in de plaats van het homogeen Iiberaal Schepencollege. Schitterend mocht die nieuwe clerico-sopia-listische regeering stellig niet heeten. Zij hi^ld Let siechts een drietal jaren uit en maakte in Januari 1912 plaats voor een liberaal-socialis-tisch schepencollege, waar Burgemeester Braun onder de toejuichingen van de gansche stad Gent het hoofd van werd. # Met die korte tussohenpoos van drie jaren is de heer Braun aldus sedert 1896 de werkzame en knappe Burgemeester der stad Gent geweest. De uitbreiding van onze haven aan de Terneusche vaart te Meulestede, de groote lanen getrokken door de nieuwe wijken van de Berouwstraat, van het Patijntje en van St-Pieters Aalst, de hersteliing van onze voor-naamste monumenten en van enkele onzer pleinen en merkwaardige huizen, als de Veerle-plaats bij 't Gravenkasteel, de Hoogpoort en achtersikkel der Graslei, de heropbouw van het Belfort, en zooveel andere openbare werken, die de stad Gent in de laatste jaren verfraaid hebben en onkennelijk gemaakt, — dat ailes is grootendeels aan de onvermoeibare werkzaam-heid van Burgemeeiter Braun te danken, die op de Arteveldestad zijnen stempel heeft gedrukt. Alhoewel te Nijvel Oij de Walen geboren uit Duitsche ouders, heeft hij te Gent als student en daarna als stadsingenieur en burgemeester het beste deel van zijn leven onder de Vlamingen door gebracht. Hij leerde onze taal aan en sprnk ze meer dan eens in openbare plechtigheden. Zelfs bewees hij in enkele omstandigheden, dat hij aan de Franskiljons het hoofd kon bieden. Toen in 1899 de Gentsche Vulgarisateurs het koninklijk atheneum in den grond wilden boren, onder het leugenachtig voorwendsel dat er de taal wet van 1883 het Fransch uit ver-bannen had, en toen zij daar tegenover hun Institut Rachee opgerioht hadden, trad Burgemeester Braun als beslist verdediger van het atheneum op. Bij de plechtige openingszitting der Hoogeschool, gezeten naast den heer rector Van Wetter, die zijnen zoon uit het atheneum getrokken had om hem naar het Institut Racliez te zenden, sprak Burgemeester Braun eene redevoering uit, waarin hij verklaarde, dat de behaalde zegepralen der leerlingen van het atheneum wel van aard waren om te bewijzen, dat de vijandigheid tegen dit gesticht « op onbillijke en onrechtvaardige gronden » berustte. Toen in October 1901 het Willems-fonds zijn 50 jarig jubelfeest te Gent plechtig vierde, kwam Burgemeester Braun met eene Nederr

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Het volksbelang: orgaan van het Liberaal Vlaams Verbond behorende tot de categorie Liberale pers. Uitgegeven in Gent .

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes