Acht en veertigste jaar Zaterdag 2 iHei 1SIL Nuri mer S£ fr. 5-00 "% ia»r». «et de post besteld. VQOfi NOORD-NTOERLAND fr»t«ro 3 g-- '25. f*» *fH»«»iernentî»prijs il &&.* koûdJ«;lD?ren 2(7 4rTikîcgeî. 3EX JE33 TE* fr. 5-00 '• jnri, m) etc f«l knuH ¥00! ilBORS NE9ERUM tr»ncc 3 g. 25. £>t *W©«aeiT»<B»Uprîjr m waw»? !»»*#• AAÏII «mf-lgri S?**» VOLKSBELANG VERSCHIJNENDE ELKEN ZATEEDAG Afzonderlijka ajiuuiers lijn te bekomen bij AD. HOSTE, Galgenberg en bij AD. HERCKENRATH, Veldstraat 47. te Gent, en bij aile gazetverkoopers, tegen 10 cent. BUREEL VAN HET BLAD : Galgenberg, 2S, te Gent. IAlle mededeelingen. brieven, handschriften, enz., vrachtvrij te sturen Aan de Redactie van het Volksbelang, Galgenberg, 23, Gent. ■mjMIMUMl————tr—1 ■—TT1— Inhoud : Een Woord tôt de Kiezers. — Nog de brief van Minister de Broqueville. — Geeslelijke en ■Stoffelijke Armoede. — La Question des Langues en het Déficit der Wereldtentoonstelling. — Klare Wijn, a. u. b. — Vlaamsche Belangen. — Van ailes wat uit Noord-Nedertand. — Liberale Pro-pagandameeting te Gent. — Vlaamsche Hooge school. — Willems-fonds. — Onze Tijdschriften. — Kunst-en Letternieuws. waMB—g——MM———aiors EEN WOORD TOT DE KIEZERS. De \ laamsche liberale Vereeniging van het arrondissement Gent-Eekloo heeft op de mureu onzer stad den volgenden plakbrief laten uit-hangen : Kiezers ! Sedert 30 jaar zijn de katholieken heer en meester in ons land. Al de openbare besturen hebben zij volge* propt met hunne creataren : voor anderen getne plaats. Het gerecht hebben zij geheel geclericali-seerd,Voor de schatrijke kloosters, voor de broer-kens en zusterkens die hier uit Frankrijk over-waaid zijn, hebben zij de schatkist wagenwijd opengezet met hunne nieuwe schoolwet, die tegen den geest van de grondwet strijdt ; die aan de vrije onderwijzers en onderwijzeressen meer rechten verleent en minder verplichtingen oplegt dan aan de officieele; die de belaststing-schuldigen verplicht scholen te ondersteunen, waarin mag aangeleerd worden dat het eenc zonde en eene misdaad is voor hberalen of socialisten te stemmen. Voor de laatste verkieaingen hebben zij be-loofd dat zij de werkerspensioenen gingen stemmen. Eris niets van gekomen. En wat verachtelijke comedie spelen ze met het algemeen stemrecht ? Ze hebben eene commissie benoemd van een en dertig mannen, en die een en dertig mannen komen af met elf en dertig stelsels, het een al ingewikkelder dan het ander. Er is maar één rechtvaardig stelsel, het zui-ver algemeen stemrecht. Het mag niet zijn dat dit op de lange baan geschoven worde. De zeurzakkeiij met het ver-valschen der kiezerslijsten heeft reeds al te lar;g geduurd en doet ieder eerlijk man walgen. Daarom wearklinke overal onze eisch : één man één stem. Kiezers, gij kunt geen vertrouwen stellen in de clericalen, die maar aan het bewind blijven door een kiesstelsel, vol knoeierij en bedrog. Weg met het clérical regiem ! De Vlaamsche libérale Vereeniging van, Gent-Eekloo. NOG DE BRIEF VAN NI NISTEB DE BROQUEVILLE. Het is alsof wij eene nieuwe Staatsinstelling rijker geworden zijn ! De Waalsche sirenDe Crawezen Braconnier, aan wie minister de Broqueville zijn beruchten brief geschreven heeft om een clericalen zetel te IIoei-Borgworm te redden, hebben aan al de Ligues wallonnes een schrijven gericht, waarin ze bekend maken dat zij... van re-geeringswege aangesteld zijn om de grieven der Waalsche broeders in ontvangst te nemen, zich buiten aile politieke kibbelarijen houden, doch fier den standaard van den manken Haa zwaaien. In gevolge worden allen die grieven hebbe aan te klagen, verzocht zicht tôt die hee-en t wenden, op de Gulden Vlieslaan, 24, t Brussel. Op het papier van den omzendbrief prijk een manke Haan in al zijne heerlijkheid bove f deze stichtende woorden : « Waalsche eische — Kabinet van de afgevaardigden de * Regeering \ •> j Het gekste van die gekke historié is, dat d Waalsche bonden aan die heeren het rech ontzeggen namens Wallonië te spreken. Ook heeft de heer Destree aan minister d Broqueville de volgende vraag gesteld : j De geëerde hoofdminister heeft. aan de hh De Craweï en Braconnier een brief geschreven om hen uit te noodigen hun Waalsche candi datuur in het arrondissement Hoei niet t stellen, brief in welken hij verklaart ze t aanzien als « officiëele afgevaardigden » van d Waalsche Bonden. Indien deze brief echt is mag men dan weten of men dien moet beschou wen als een regeerings iaad of als een persooi lijke fantazie van den heer de Broqueville? Ma men, zoowel in 't eene als andere geval, weten welke de functiën, plichten en rechten zijn va deze « officieele afgevaardigden »? Mag me vernemen welke de Waalsche Bonden zijn dour hen vertegenwoordigd ? In 't geval zij niet aile Waalsche Bonde vertegenwoordigen, kan men dan andere eveneens officieele, afgevaardigden doen aan wijzen door de Bonden, nht door deze heere: vertegenwoordigd? Is het ten slotte jui^t da de heer Minister deze heeren heeft beloofd on te zallen verlossen van het tweetalig reisboel en de Vervlaamsching van de Gentsche Hooge school? Heeft de hoofdminister te dezer ge iegenheid de meening der regeering uit gesproken ? De minister gaf daarop het volgende ant woord : 1k mag niet toelaten dat mijne persoonlijh briefnisseling het onderwerp van vragen wordt Wat mijne houding betreft ten opzichte vai het ontwerp van Vervlaamsching der Gentschi Hoog school, ik heb die aangeduid tijdens d< jongste bespreking over dit ontwerp in d< afeieelingen. Wij hebben de woorden mijne persoonlijkt briefreisselinç gecursiveerd, omdat de ministei daarmede de waarheid een duwkén geeft. Hij schreef toch het volgende : • Ik stel er prijs op, u te verklaren dat dt j regeering gansch bereid is dien weg op te gaan; 1 zij kent uwe vaderlandsche en rechtschapeu gevoelens; zij slelt zich geheel le uwer beschik-king . . * Minister de Broqueville mag er, voor zijn onbesuisd optreden, niet zoo gemakkelijk van a f komen, door nu te spreken van een persoon-lijke briefwisseling. De regeering moet zich ook geheel te onzer beschikking stellen. * • * Aan 't adres van den iriestigen hoofdminister schrijft Ons Recht, van Antwerpen : « Er zijn politiekers die de Broqueville voor een wijs, een bekwaam, een ridderhjk, een groot staatshoofd beschrijven. Bewering die komt uit den booze. Wie wijs is veracht het n volk niet dat de sterkte geeft aan de regeerende partij ; wie bekwaam is leent zich niet tôt n domme daden ; wie /.ich ridderlijk noemt trapt e niet op verdrukten en verongelijkten ; wie e groot is in den State dient alleen zijn vaderlanl en laat zich niet van zijn taak afleiden door t partijbelang, rasbelang en pratijken uit den [j donkeren hoek. u « Als mensch is de Broqueville tegenover r 't verdrukte Vlaanderen niet meer te bestem-pelen; wie zich door slinkscho middelen tegen e den gang van een volk keert zal door dit volk t op zijne beurt getrapt en vertreden worden. » Minister de Broqueville, gij hebt ons het e militarisme verplichtend op den schouder ge-legd, gij hebt hierdoor de lasten verzwaard en uw woord, voor de verkiezingen geuit, ver-, broken; gij hebt geen rekening gehouden met - de wenschen der Vlaamsche bavolking in zake e de erkenning harer taal in de militaire wetten ; e gij hebt geen rekening gehouden met haar e wenschen om 's lands taal als voertaal in het , lager enderwijs verplichtend te maken, gij wilt - thans ook niet van de vervlaamsching der i- Gentsche Hoogeschool ! g « Gij wilt de verpruising van Vlaanderen ; ) gij wilt de verfransching van Vlaanderen ; gij n wenscht Vlaanderen geen hoogere cultuur in r, eigen taal te schenken! En nochtans ligt uw kracht in het Vlaamsche volk: uit ons betrekt gij uw sterkte. Wat zijt gij onvoorzichtig en onrechtvaardig, ondankbaar tegenover het Vlaamsche volk ! Pas op, minister met den Waalschen naam en met de verwaalschle daad. i Er is iemand die aile kwaad, dwingelandij en ^ willekeur rechten zal en wreken op tijd en in stonde. « Wanneer de Vlamingen op niemand meer f mogen steunen, dat zij dan hun vertrouwen stellen in hen zelven. Hun eerste minister veracht en levert hen, voor een xeteltje, aan ' hun vijanden over. Andere ministera, Vlaamsch van name en uit Vlaanderen verkozen, staan " hem ter hulpe. Tôt wie of tôt wat moeten zij zich vrenden om recht te verkrijgen? Hun ? aartsvijand Woeste staat tegenover twee be • proefde flaminganten en het trouwe Randels-1 blad, dat jaar in, jaar uit, Woeste als Pransch-5 gezinde doodverft, spoort den Vlaming aan zijn stem tegen de Flaminganten op den Frans-kiljon uit te brengen. « Die laatste zinspeling van Ons Recht slaat op een antwoord van het Handelsblad op een ingezondenbrief. Gevraagd werd wateen katho-lieke Vlaarnschgezinde te Aalst moet doen : stemmen voor de lijst van Daens en Planquaert of voor die van Woeste. Voor Woeste, was 't oordeel van het Handelsblad. Volledigheids-halve zullen wij er bijvoegen dat dit oordeel in een ingezonden stuk beknibbeld werd, en ook dat, om op minister de Broqueville terug te keeren, een ander ingezonden stuk aan diens adres het volgende zei : " Men vraagt zich af wat in 's ministers optreden het meest tegen de borst stuit — de erkentenis van het recht om met andersdenken-den samen te werken (een recht dat men de Vlamingen ontkent), de erkentenis van het bestaan van zoogezegde « Waalsche grieven » of de reden die wordt opgegeven om de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool af te keuren. " De handelwijze van minister de Broqueville zal heel wat misnoegen en opschudding onder de Vlamingen verwekken. Zij is van aard om de verbittering, die sedert het afstemmen der Vlaamsche compagnies tijdens de behan ?eling ! der legerwet en de amendementen op de schoolwet reeds zoo groot was, nog te verergeren en velen te doen gelooven dat alleen de bestuur-lijke scheiding, die hoe langer hoe meer aan-hangers wint, het eenige middel is -.-at Vlaanderen redden kan. » Het Handelsblad zegt dat het niet instemt met al de gedachten, in dat ingezonden stuk ontwikkeld. Met welke niet ? vraagt De Nieuwe Gazet. » De anti Vlaamsche verklaringen van den hoofdminister laten aan dnidelijkheid niets te wenschen : hij wil den tweetaligen reisgids afschaffen, omdat hij dezen » tergend * voor de Walen vindt, en hij belooft dat hij de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool zal btvec/i/en. » Dat het Handelsblad nu spreke : is van dit oogenblik af de heer de Broqueville, doordien hij het hoofd der Regeering is, niet te beschou-wen als den machtigsten en den gevaarlijksten vijand der Vlamingen, en is het niet van al de Vlamingen de plicht, mee te helpen om hem omver te halen ? » GEESTELIJKE EN STOFFELIJKE ARMOEDE. In de April-aflevering van het Noordneder-landsch tijdschrift den Gids komt een opstel , voor van Th. VI. Roest van Limburg, die aan het hoofd staat van de Rotterdamsche politie, en van oordeel is dat de taak der politie niet uitsluitend moet zijn : aan het gerecht over-treders en misdadigers overleveren, maar ook hare ervaring en haren invloed ten dienste stellen van het algemeen maatschappelijk belang. Van die ervaring deelt de schrijver enkele beschouwingen mede, en stelt vast << een ont-zettend te kort aan intellectuaele ontwikkeling, O * een ontzettend te kort aan materieele welvaart en een voortdurende, pijnigende bestaansonze-kerheid, die de levenavo^rwaarden des volks drukken beneden het peil, waarop zij redelij-kerwijze jouden kunnen staan in onzen tijd van machtigen vooruitgang en grootenbloei. » Bij de aanvragen naar eene betrekking als agent van politie had de schrijver gelegenheid een onderzoek in te stellen naar de meest élémentaire lageronderwijskennis van de jongste soort (lezen, schrijven, hoofdbewerkingen met geheele getallen) bij jonge mannen van 21 tôt 30 jaar. En hij vond dat, bij welwillende be-oordeeling, bij 60 ten honderd die kennis voldoende, bij 40 ten honderd onvoldoende was. Nu ging hij inlichtingen nemen bij korp;-oversten in het leger, die hem vrij weldezelfde verhoudingen opgaven : 55 ten honderd voldoende, 45 oinoldoende, waardoor zich de indruk opdringt : « de wetenschappelijke bagage, die ons volk meekrijgt op zijn verde-ren weg door het leven is voor een al te groot aantal jonge mai nen onvoldoende, vooral als men in aanmerking neemt dat van de vrij vage seboolkennis bij het ouder worden nog zooveel vervloeit. » Dp schrijver taadpleegde ook de verslagen der schoolopzieners en vond daarin vernieti-gende uitspraken als de volgende : » De uitkomsten van het onderwijs in de

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.