L'écho de Belgique

1447 0
08 oktober 1915
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1915, 08 Oktober. L'écho de Belgique. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/rx93779c9m/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Registered at the General Post Office as a Ncwspape Telephoon: Central 12 86. De Stem uit Belgie God en Vad g a°°" y? V 12 Bladz. L'Echo de Belgique Bureel: 55, Russell Square, W.C. Abonnement : xs. 6d, voor drie maanden, Subscription ; xs, 6d, for three months» 2de Jaargang.- -No. 3. Oplage 20,000. VRIJDAG, OCTOBER 8, 1915. Abonnement voor Holland : 1 fl 1 ri voor Frankrijk. 2 fr. •*- J-vl. DE BALKANSTATEN IN DEN OORLOG. Het Rozenkransgebed voor den Vrede. De " Osservatore Romano " publiceert een schrijven des Pausen aan den Directeur van het Eeuwige Rozenkransgebed te Florence. Het schrijven prijst de verdiensten van het rozenkransgebed en sluit aldus : " De droefheid en de ernst van het oogen-blik, de toenemende machteloosheid der geesten en de al te zeer gebleken noodzake-lijkheid, om aan de volkeren de weldaden des vredes te hergeven, bevestigen ten duide-lijkste, dat het Gods wil is, meer dan ooit innig en onophoudelijk te bidden, om de goddelijke genade te bezweren, de wrekende gerechtigheid in haar onheilspellenden loop eindelijk tôt barmhartigheid te bewegen. Na een zoo schrikkelijk bloedvergieten, dat den broederhaat niet vermocht te dooven, be-gint thans de rozenkransmaand. Hij is be-stemd voor het storten van deemoedige ge beden tôt de Moeder der Genade, de Koningin des Vredes. Daarom is het Onze wensch, dat gedurende October in aile godsdienst-oefeningen, waarin de rozenkrans wordt gebeden, ook een bijzonder gebed voor den vrede zal worden ingelascht. Mogen aile geloovigen medebidden, en dag en nacht hun armen ten hemel verheffen, om verge-ving, broederlijke liefde en vrede af te smeeken." Wij verhopen dat de stem van onzen Heiligen Vader den Paus ook in de "Belgian homes " gehoord en gevolgd worde. o Pauselijke Aanwijzingen. "Roma locuta." Een belangrijk woord klinkt er van uit Rome in het tôt pamphlet-tentwist verlaagde geschil tusschen Fransche en Duitsche katholieken. In ons nummer van 23 September hebben wij onze kritiek ge-maakt op Duitsche en op Fransch uitgaven. Die kritiek mag misschien de onbesuisd-heid van enkelen hebben aanstoot gegeven. Volgend stuk weze dan daarbij overwogen. Aan de Duitsche Bisschoppen vereenigd in Fulda schreef Zijne Heiligheid de Paus op 6 Sept. : Van Fulda waar gij voor kort ver-gaderd waart, hebt gij een schrijven tôt ons gericht dat getuigenis afiegt zoowel van uwe liefde voor ons als van den ijver met denwelken gij de katho-lieke belangen in uw vaderland te verdedigen en te bevorderen weet. Om deze dubbele verdienste wenschen wij u van harte geluk en met vreugde zien wij dat gij in uwe jaarlijksche bijeenkomst op het graf van den H. Bonifatius uwe oogen op zijn voor-beeld richt, om uwe werkzaamheid aan de zijne gelijkaardig te maken. In den baaierd der tegenwoordige wereld, door wiens stormachtig ge-weld de bloeiendste Staten van Europa zooals wij zien, geschud en tôt in hunne grondvesten ge-schokt worden, bigrijpt gij, geliefde zoon en eerwaardige broeders, wat ons hert gevoelt, daar wij dag en nacht voor oogen hebben hoe dag aan dag zoovele menschen worden gedood, zoovele volkeren door groot ongeluk worden be-zocht. Naarmate bij voortduring des oorlogs de nood wast, klimt ook, zooals wij bestatigen, bij allen de zucht naar den vrede. Wij wenschen nu echter allerzeerst dat dit algemeen verlangen bij allen den koninklijken weg inslagen moge die in verdraag-zame en menschenbeminnende liefde tôt den vrede voert. Van dezen weg zouden wijd afdwalen zij die maar eenigszins gelooven zouden dat het hun geoorloofd is de handelingen der katholieken van een ander volk door woord of schrift op zulke wijze te kleineeren dat zij, gelijk de Apostel zegt : " elkander uitmaken, elkander benijden," en zoo nieuwe voedstof bij-brengen tôt de verbittering, wier gloed zij door gerechtigheid van oor-deel en door mildheid van gezindte zouden moeten blusschen. Terwijl wij dan met dringend verlangen den vrede afsmeeken,—en wel een vrede die zoowel de vorderingen der gerechtigheid alsook de waarde der volkeren moge aanpassen,—ver-manen wij aile katholieken, dat zij elke tweedracht mijden en door chris-telijke broederliefde vereenigd, tôt de wederherstelling van zulk een vrede al te samen bijdragen mogen. Paus Benedictus XV. De Pauselijke veroordeeling van den Duitschen înval in Belgie en hare draagwijdte. (Vervolg. Zie nummer i, bl. i, en nummer 2, bl. 1.) FEITELIJK KAN VAN DIE NOODWEER GEEN SPRAKE ZIJN. Feitelijk overigens is er tusschen "de stra-tegische noodzakelijkheid " en de "nood-weer" der moralisten een merkelijk verschil. Vooreerst, al bestaat er geen verschillend wet-boek voor Staten en individuën, toch zijn al de zedenwetten, zooals we elders betoogden, niet even goed op beiden toepasselijk. Wie zal onderzoeken of een Staat zich te buiten gaat door overdaad in eten en drinken? Zoo past het evenmin het gevaar, waarin een Staat kan verkeeren, ten gevolge van een hem z.g. opgedrongen oorlog, gelijk te stellen met den hachelijken toestand van een man, die plotse-ling door een " onrechtvaardigen aanrander " overvallen wordt en bedreigd in zijn physisch leven. Met dat ailes betwisten wij niet dat ook een Staat onrechtvaardig kan aangerand worden—in dien toestand namelijk verkeert België !—en zijn manschappen ten strijde mag voeren ; doch daarom zijn op dat geval de regels der moralisten omtrent een indivi-dueelen aangerande nog niet toepasselijk... Dan, stellen we toch dat de vergelijking kan doorgaan ; daarmee is men nog niet verder gevorderd. Wanneer Dr. Bachem met P. Reichmann zegt "dat boven het recht van een verdrag het recht van zelfbehoud en zelfver-dediging staat," dan kan dit alleen beteeke-nen, dat het recht van een Staat, verkregen door een verdrag, te loor gaat wanneer hij "onrechtvaardige aanrander" wordt en dat het in dit geval moet onderdoen voor het recht van zelfbehoud, waarin de "aangerande Staat" zou verkeeren. Volgens het Duitsche standpunt was Frankrijk de onrechtvaardige aanvaller en Duitschland de onschuldige aan-gevallene ! Bij de veronderstelling dat die klaarblijkelijke leugen de waarheid was, zou er enkel uit volgen, dat het Duitsche leger eenen aanval van Frankrijk mocht afslaan ; en zoo België als "een derde," door dien af-weer eenig "gevaar of schade" had geleden, zou het niet zoozeer te protesteeren hebben, zoomin als nu de neutraïen, die onvermijde-lijk ook lijden door den oorlog. Maar het werkelijk geval is geheel anders. Het is niet tegen een land, wiens rechten door eenen aanval verbeurd waren, dat Duitschland zijn behoud op de allereerste plaats verdedigt ; het rukt op tegen België, een buitenstaander, een onschuldige en treedt dezes steeds gel-dende rechten met voeten. Het geldt hier niet een geval van "noodweer," waarvan de moralisten spreken, maar het plegen eener onrecht-vaardigheid jegens een derde, en feitelijk eene moordenarij, om ten koste van veel onschuldig bloed tôt een doel te geraken, dat men zich heilig heeft gefantazeerd. Hier werd in toepassing gebracht het beginsel, door Luther aangenomen en door hedendaag-sche Lutheranen nog gepredikt : dat namelijk het doel de middelen heiligt. (Zie daar-over een Erganzungsheft der "Stimmen ans Maria-Laach "). Voor de vele andere redenen, waarom de moraal het oprukken door België niet toeliet, venvijs ik naar mijn vorig opstel. Weliswaar heeft men achteraf van Duitsche zijde—en eilaas ook van Duitsch-katho-lieke zijde—beweerd, dat bij den inval van het Duitsche leger de Belgische Staat zich niet meer in een toestand van onzijdigheid bevond. België, zoo heet het, had zijne neu-traliteit verbeurd, "het had zijn verbond (Abkommen) gesloten, zijne grenzen geopend voor de Fransche troepen, vôârdat er één Duitsche soldaat den voet in Belgie had ge-zet " (J. Linneborn in "Theologie und Glau-be ") ; ook door "geheime overeenkomsten " met Engeland zou het zijn neutraliteit hebben opgegeven. Wel was het bewijs daarvan eerst na den inval tôt "zekerheid geworden," maar men had het "toch reeds vermoed " en "men wist" dat het bestond ! (Der Deutsche Ivrieg und der Katholizismus.)—Er ziju in de geschiedenis wellicht weinige voorbeelden van zulk eene hatelijke lastertaal, of, gelijk Sir Edward Grey zich uitdrukt, van "zulk eene verachterlijke laagheid " als deze be-schuldiging te kennen geeft... en ik heb den waarheidminnenden lezer enkel te verwijzen naar de brochuur van Z. Exc. den heer Van den Heuvel en naar de ambtelijke stukken, waarin België zijn onschuld heeft bewezen... Dan, ook deze beschuldiging, dat België niet meer onzijdig was, wordt eveneens door von Bcthmann zelf te niet gedaan. Het betreden van het Belgisch grondgebied noemt hij een "kwaad, in strijd met de internationale wet-ten." Indien hij werkelijk gemeend had of zelfs vermoed dat België niet meer onzijdig was, zou hij deze uitdrukking niet gebezigd hebben. Hij zou van geene "schendirig" ge-sproken hebben, maar gezegd : België heeft zijne neutraliteit prijsgegeven ; de volken-wet geeft ons derhalve "het recht" om door dit land op te rukken. Maar Duitschland geloofde zelf niet aan dien laster, die eerst achteraf werd uitgevonden ; het overschreed onze grenzen "met de wetenschap—gelijk Kardinaal Gasparri zegt—een onrechtvaardig-heid te bedrijven." De leugenachtige verhalen waarmee de Duitsche katholieke schrijvers, naar het voorbeeld der Lutheranen, de euvel-daden van hun vaderland voor het katholieke volk pogen goed te praten, komen derhalve te laat. In deze zaak zijn overigens de offi-cieele mannen wel eens openhartiger geweest dan sommige katholieken. In het ultimatum van Duitschland werd niet beweerd dat België "zijne grenzen had geopend voor Fransche troepen," zooals Linneborn fabelt, maar er werd enkel gesproken van de—valsch be-vonden—"bedoelingen van Frankrijk om over het Belgisch grondgebied naar Duitschland op te marcheeren " ; zoodat aan België zelf eigenlijk niets werd te laste gelegd, waardoor het zijn onzijdigheid zou hebben prijsgegeven. En zelfs van dit verzinsel der "bedoelingen " heeft men later afgezien, om nog alleen te gewagen van de "njilitaire noodzakelijkheid." Toen Sir Edward Grey, v6i5r eenige weken aan Duitschland het verwijt toestuurde, gepoogd te hebben om het schen-den der Belgische neutraliteit "achteraf te rechtvaardigen," antwoordde daarop de "Noordd. Allg. Zeitung," het officiens pers-orgaan van den Rijkskanselier, "dat van Duitsche zijde nooit een poging is gedaan om den inmarsch in België "achteraf te rechtvaardigen door de onbehoorlijke houdine van België " (De Norddeutsche leest waarchijn-lijk geen katholieke schriften !). "De redenen voor den intocht der Duitschers in België, zoo gaat het blad voort, heeft de Rijkskanselier in zijn rede van 4 Aug., 1914, uiteenge-zet " ; en deze waren, gelijk men weet, enkel "de onvermijdelijke noodzakelijkheid uit militair oogpunt." Wij verkiezen die brutale bekentenis boven den laster van Linneborn en consoorten. Hierbij zij opgemerkt dat de Riikskanselier sindsdien in zijn rede van 2 Dec., 1914, België verweten heeft "reeds lang aan zijne neutraliteit te hebben getornd." Onze neutraliteit moet toch door dat ""tor-nen " al weinig van hare stevigheid verloren hebben, want den 4 Aug. verklaarde nog von Jagow dat Duitschland ons niet het minst te verwijten had ! BESLUIT. Uit het vorengaande zal men begrijpen dat het voor ons pijnlijk is geweest toen we zagen, dat Duitsche geleerden in hun boek "Der Deutsche Krieg und der Katholizismus " den Duitschen inval in België zagen verdedigen in name der katholieke zedenleer. Adolf Har-nack heeft eens beweerd, dat de handboeken der moraal-theologie niets anders ten doel hebben dan "de gruwelijkste dingen als zeer vergeeflijk voor te stellen en aan gewetenlooze overtreders een weg te toonen, waarlangs ze altoos den vrede der Kerk kunnen beko-men." (Hist. of Dogma, Eng. vert.—VII, 101 v.v.) Dat is laster ! maar de katholieken van Duitschland, die bij het verdedigen van hun standpunt gaan grasduinen in de boeken der moralisten, mogen wel toezien ,dat zij door hun blinde vaderlandsliefde niet eens dit ver-^_ wijt mochten hooren uit den mond hunno^tf Protestantsche landgenooten. Allerpijnlijkst was ook voor ons, bij uitbreken van den Duitschen oorlog, de ho^| ding der katholieke Centrumsleden. DeJB hebben niet geprotesteerd in den Rijksdag, toen von Bethmann-Hollweg den inval in België aankondigde en dezen een onrecht noemde, in strijd met de internationale wet-ten. Ik weet wel, hoe men zich van Duitsche zijde over dit stilzwijgen verontschuldigt. Dit ware, zegt men, "een onzinnige houding geweest. En onvaderlandslievend wel aller-meest... Het ging niet aan, bij 't uitbreken van den oorlog aan den rijkskanselier te vra-gen, eerst eens krachtens de geheime do,cu-menten van den generalen staf te gaan demonstreeren, dat noodweer aanwezig was." De Paus heeft evenmin het gezegeld boek van den generalen staf ontsloten, en toch heeft hij den inval veroordeeld ; hij kende alleen de eigen woorden van den rijkskanselier, die eveneens de Centrumleden hadden gehoord ; maar hij was daarbij indachtig de onveranderlijke leering "der natuurlijke en christelijke moraal, die, zou men zeggen, in Duitschland verduisterd was door den harts-tocht eener blinde vaderlandsliefde. Het zwijgen der Centrumleden in de Rijksverga-dering is een treurige bladzijde in de geschiedenis der roemrijke Centrumspartij. Hebben hare leden, in hunne woningen teruggekeerd, zonder zelfverwijt hunne blikken durven slaan op de beeltenis van den grooten Wind horst, den man die vâôr ailes waarheid en recht liefhad? Of moeten wij veronderstellen dat ook de Centrumleden niet geheel vrij zijn gebleven van de dwalingen der moderne positivistische rechtsleer? Dezer valsche leering althans, nu door den Paus gedoemd, woekerde stilaan voort door de wereld. P. Theodoor Meyer, S.J., wees er reeds op, in zijn "Inst. Juris naturalis," (vol. II, bl. 741) dat "de (positieve) wijsbegeerte van het recht"—waaruit de dwa-ling omtrent de schendbaarheid der internationale wetten voortspruit—"in het heden-daagsche Duitschland, eilaas, zeer verspreid is." Maar ook elders in Europa heeft dit Posi- Voor Kleederen voor Heeren en Jongelingen naar aile keus en voor den — OORLOG,— opgemaakt of op bestelling wende men zich tôt de groote : : en vermaarde magazijnen : : THE DON, 27/30, Holborn Viaduct, E.C. II.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks L'écho de Belgique behorende tot de categorie Oorlogspers. Uitgegeven in Londres .

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes