4de Jaargang, Nr 23. PKIiSs S CENTIEME» ■Wiir ,, 'ae ■ ■ruij * • 5 Oktober 1918 ABONN EMENTSPRIJS : Per jaar ; 3. Voor 6 maandeti 1.75 Voor 3 maanden ... 1. ONS LAND Me,; »cferijlj i* 1 r.r "Utte' %a» ' fias Op;rf«! •'&&<? t . «f\4T. 4*. ANTWERI'EM À^uàML;^ WbEKBLAD VOOk ti h i Vi..« iAtSCHE VOLK UA^TKUNDE ■ WETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE iioiHMMan ■•x»3naagemniwyunafiiaBavs^saa„ GEEN AALMOES, A. U. B. Een Beiersche graaf, vermaagschapt met den koning Aibert, heeit, ixaar luid van de ciagbladen vredeswegen wiiien zoeken tusschen Beigié in Le Havre en Duitschland. L'e iielgische regeering, gehoorzarne dienster van de Lntente-groctmachten heert onmiddel-lijk de regeeràigen vun de Lncerxte-landen op de hoogte gebracht van het manoeuvre boche■ i^en oogenbiik meldde de wereidpers het nieuwsje en schreef er kommentariën rond. Berlijn iogenstrafte îen zeerste het gerucht ais zou bovenbedoelde graaf officieële of officieuze opdracht van de rijksregee-ring gehad hebben. De m an, die het waarschijnhjk eerlijk gemeend heeft, had op eigen hand den vrede willen bewerken. Fhans, na de gewel-dige oorlogsgebeurtenissen der laatste dagen, is hij en zijn daad al weer vergeten. Wij 00k zouden er niet meer aan denken, had die graaf niet — ten minste Havere beweert het — de on-gelukkige idee gehad ons, Vlamingen, te noemen en voor ons poiitieke kwijt-schelding te bepalen. Daartoe had deze vreemdsoortige vredesbemidde-laar 00k onzerzijds geenszins de op-dracht. Wij konden hem die opdracht niet geven,omdat wij van zijn manœuvre niets afwisten en, waren we inge-licht geweest, dan ware onzerzijds hem strsng verbod opgelegd geworden voor ons amnestie af te dwingen of af te bedelen. De verlocchenmg van 's gra-ven daad door de rijksregeering te Berlijn was voor ons een ware opluch-ting. Een moment toch hadden we kunnen twijfelen of ja dan neen den Beierschen graaf opdracht kreeg. In t geval van ja zouden wij 00k aan Berlijn hebben laten weten dat wii hebben gestreden en nog striiden voor het poiitieke recht van ons volk ; maar dat wij van. daar de vernederende eal-moes der amnestie weigeren. W'j bchrijven « cplucht'ng » omdat we tôt hiertoe vast overtuigd zijn dat het Duitsche Volk weet dat wii strijden voor het voortbeste an als volk, geenszins om persoonhjke voordeelen. Al° Berlijn opdracht zou gegeven hebber dan zou Germania ons zoodanig in m? stalT'bewuste Vlaming Il T?" l'ebbcn< dat W1i ons hadden erphcht gezien openlijke getuigenis ai te Jeggen van den ons aangedanen smaad en van onze weigering om die vernederende en gnevend-kwetsende aalmoes te aanvaarden. Wij hebben voor Vlaanderen een strijd op leven en dood aangegaan ■ onze eigen Belgische regeering gebracht voor onze vierschaar is geoor-deeid en veroordeeld; de oude staat van zaken heeft uitgedaan; Vlaanderen moet gered en moet zich zelf red-den; door heel de wereld, vervuld met den kiank België, hebben wij Vlaan-deren doen verluiden; onze politiek heeft tôt zelfs de passieven in ons vaar-water gebracht en wel zoo ver dat hun toe4vomst België niet zoo zeer verschilt met net onze, al zien wii dat België pan weer als overgangsvorm tôt i'ets oeters; — wij willen van die veroor-deelde regeering, bukkend onder het gewicht van 40.000 Vlaamsche solda-tenhjken, geslachtofferd ten voordeele van een vreemd belang de sçbamele gunst van een daardoor oneerïiik geworden leven. Door ons te dooden, zal het herstelde België de 'geesteliji.e kracht van Vlaanderen dooden en zich zelf verzwakken; deze domheid fean het bij de andere steo^len; — maer. het weze eer.s gez.es-d tôt ze die der lust hebben bun hand-°n naar ons uit te steken, dat ze moeten sterk zijn war-t V>et leven dat Cons gaf voor de liefde en den strijd, voor den op-bouw van ons-ze^ en ons volk, zullen we niet straffeloos laten bedreipen. Moeten we vallen in den harden strijd — er vielen er reeds zoovelen, — dan bever op de barriVade, niet in de gevan<7°nis ; — en met vriend en VI) AND naast ons. de^e om ons te begeleiden in de Lan^n der Stilte: gene als zoenoffer aan Vlaanderen gebracht.Havere boude zijn amrrstie; — nie-mand bedele er om of w:i verlooche-nen, die zonder onze ondrac.ht, zijn lipi>en verwringen kan tôt onwaardig gesmeek. « Ons Land ». Voor Vlaanderen ! Voor maanden reeds schreven we : Door eenheid naar Zeifstandigheid, omdat wij er innig van overtuigd waren (en we zijn het nog) dat alieen angs dien weg de zeifstandigheid van Vlaanderen kan verkregen en behou-den. Harde woorden en streng vohnis hadden we voor ze die sterieien strijd aanbonden. Ondèrlinge bekamping mag nooit ons werk zijn : 't is slechts uen vijand van Vlaanderen dienen. K-ort geleden teçkenden wij nog aan rioe het ons toescheen aisof er akti-visten en flaminganten waren, die het groote doel, de zelfwording van Vlaanderen voorbij zagen, om te ijve-ren voor de machtspozitie van thans Jntstane of voor-oorlogsche poiitieke partijen. Op dit oogenbiik gaaî het om de zeifstandigheid van Vlaanderen monder dewelke Vlaanderen in den wereldbrand dreigt onder te gaan. Dat nag niet vergeten worden. Ais we ons nans de vele vergaderingen, die we lijwoonden, herinneren, krijgen we weer eens een duideiijk beeld van by-îantijnsch gepraat. Zeer belangwek-ferd voor menscnen, die heel veel tijd le over hebben; gevaarvol voor ons, aktivisten, die nà den oorlog in een V'iaamsch Vlaanderen leven willen. ' Verheugend is het thans vast te stel-en dat de Vlaamsche partijen de loodzakelijkheid der toenadering voe-en. Al bestaat de Vlaamsche partij tog niet met den naam, zij bestaat och in feite, nog niet scherp omlijnd, 10g niet vast afgeteekend met erkend >estuur, afdeelingen en aangesloten ïringen en fraktie's; zij bestaat dieper n, — en dat is echt verheugend. De ijd is niet ver meer af dat deze alge-fteene partij breed genoeg om aile Vlamingen te omvatten, 00k uiterlijk >estaan zal.'Woorden van toenadering "orden overal geuit omdat het gezond >ordeel thans 00k de anderen over-uigt van de noodzakelijkheid tôt een->eid te komen om de noodzakelijke :£lfstandigheid van Vlaanderen te be-'echten en te behouden. Van ijeen geringe invloed is daarop de thans opgeloste krizis geweest, die Vlaamsche oolitiek heeft doorge-'naakt. Het pleit vervolgens voor den gezonden zin van de huidige Poiitieke leiders dat zij inzien hoe het hoogste doel Vlaanderen is en biijft en geenszins de machtspozitie ae[ partijen en t pleit voor hun politiek cioorzicht dat zij hnn handelingen weten aan te passen^aan den nood van aen tijd en de verplichtingen van het oogenbiik. Aile Vlaamsche leiders, tôt zelfs de passieve leiders zijn innig overtuigd van de noodzakelijke eenheid, die geenszins het opdoeken der poiitieke programmai beteekent, en bij de groote massa van de flaminganten, aktivisten en aktivisten in minde-re mate bij de massa, die zich niet uitspreken kan, leeft eveneens dat ge-voel. Zij staat, die massa, in afwach-ting. Zij is bereid te volgen wie zich tôt de hoogste leider opwerkt, den mari, die de eenheid bewerkt en ver-krijgt. Wanneer op onze volksverga-deringen er geroepen wordt op een diktator, geeft de massa slechts op een korte en klsmmende wijze uiting van gevoel en van haar overtuiging, die eenheid ai noodzakelijk voorstelt. Het zou een onvergeeflijke poiitieke fout Zijn, die de verschrikkelijkste ge-voigen hebben zou, met dat gevoel der Vlaamsche volksmassa geen reken-schap te houden. Eveneens heeft invloed het bestaan van Vlaamschgezinde groepen krijgs-gevangenen in Duitschland, die niet kunnen begrijpen waarom de Vlaamsche politiek zich zoo in woorden ver-strikt als dagelijks Vlaamsche daden noodig zijn om het Vlaamsche vader-land Vlaamsch te maken. En invloed heeft het bestaan der Vlaamsche frontpartij. Leiders en massa zijn meer dan ooit doordrongen-van de verantwoordelijkheid, die op hun schouders drukt, verantwoordelijkheid tegenover zich-zelf en tegen-over de Vlaamsche Broeders, ginder in het Westen, ginder in het Oosten. Als Vlaamsche soldaten hun zeggen hoe zij, in Duitschland en ginder in Vlaanderen verder staan dan de Vlamingen van het bezette gebied, voelen leiders en massa beter, dieper, meer treffend de noodzakelijkheid het Vlaamsche Vaderland te stichten en stevig in te richten voor de terug-komst van ze allen die hebben geleden : de Vlaamsche soldaten en de Vlaamsche arbeiders. Misschien heeft Vlaanderen den man, die door zijn koel verstand, zijn ^ra*scsz>ce2. Wijze redeiieenng, zijn aigeiiieerie ont-wiAit^iiiig, zijn vc^.zijuigu Keniiisseji, Zijn g^^.cLUiiri, i.ijii wusiiracnt, zijii ovcjriuigmg geroepen is om <ie ai^e-îiicoiic eoiin„iU le vers/x/gen. î^at wure ton iiuog goiUK voor v iC.anaeren oiii-aat aan g^en tijd zai ver. or en gaan Dij goeugeiîie^nue, tocn meest uoeiiooze, tijuroovcnae uesprekmgen. Mi&scnien teit v ia.anderen aien neiu i Als het zoo met is, moeten de Vlamingen Detrouwen nedDca xn den koi-iekticvcn neia, a.x. xxet iioxieg^um van ze, axe te zorgen xieooen dat de V xaaxTische zeiiscundjgneid er koxne Dixin^-n aen kortst mogeXijicen tijd op-dat V iaanderen nxet verrast worae, staande scname: en naakt, door de vxedesonderhandexxngen. Wxj willen gexooven dat het te vormen koile-gium voldoende van zijn verantwoor-delijKhexd en van zijn plxchten door-drongen is om zich te noeden zijn tijd te verbeuzelen \ in gepraat. Want Vlaanderen dat eenheid noodig heett om tôt zeifstandigheid te komen-, heeft die eenheid daarom precies zoo noodig, wijl een grootsch opgevatte en kloek-en-krachtig doorgeareven daden-politiek eveneens noodig is. De tijd van tasten, proeven en nog-maais proeven, beproeven en dan nog eens naproeven heeft uitgedaan. Gaat het overal niet zooa-s men het precies wenschen zou naar wet en mi-nisteriëele of koninkhjke besluiten, het gaat dan rnaar anders ; we mogen niet vergeten dat tengevulge van heel den rommel van wetten en besluiten we vijf en tachtig jaar zijn geknecht geweest en dat het onvermijdelijk is, dat, als wij ons knechtschap âfwerpen I mogelijk wel eenige van die wetten e besluiten in 't gedrang komen. Beter zij in 't gedrang en doodgeplet, dan het volk ! De tegenpartij weigert immers toch aile gehoorzaamheid aan s lands wetten — en schorst ze daardoor wezenlijk op — en allen eer-bied voor s lands gebruiken, als die in 't voordeel van de Vlamingen worden toegepast. En niet omdat de bezdtter, krach-tens de Haagsche Konventie, gelast is met het bestuur van onze landen, neen alleen uit haat van ons, Vlamingen. omdat we zijn wat we zijn, wat God ons schiep, Vlamingen. Dat ze getuigenis geven, de Vlamingen in Holland, Dr. van Cauwelaert, onderîuitenant van Cauwelaert, Julius Hoste Jr. inkluis ! Dat ze getuigenis geven, onze Vlaamsche krijgsgevangenen in de kampen van Duitschland ! Dat ze getuigenis geven, de Vlaamsche helden-martelaren, ginder in het Westen ! De plichten en de verantwoordelijkheid van de leiders ziin in dezen tijd zoo groot dat ze met verschrikkinp slaan : 't gaat om Vlaanderen's dood of leven, om het vocrtbestaan van het volk als dusdanig. Toen op een der vergaderingen door de soldaten gehouden de aan-minnige, zoetspr^kencle knjgsgevange-ne, brankardier Karel Van Santé, ver-tellend van het wee en 't lijden der Vlaamsche soldaten, der vergadering verweet dat zij en heel het Vlaamsche Volk de schuld dragen van dat lijden n dat wee omdat de Vlamingen voor den oorlog hadden vergeten voor ailes Vlamingen te zijn, heeft de massa ge-rild onder het verdiende verwijt, heeft de vergadering besrepen wat verantwoordelijkheid is. Het machtige Leven stond daar plots met zijn diepen ernst. De verantwoordelijkheid van de daden, die komen moeten, maken de eenheid noodzakelijk. De Vlaamsche Partij waar Jong-Vlamingen, Unionisten, Vrij-Vlamin-gen, Socialen-Behouders, Liberalen, Demokraten en Nationalisten zich te huis voelen, zich dagelijks ijverend v/eten voor Vlaanderen's heil, moet gesticht. De naam doet er niets toe. Slechts eenheid voert tôt Zeifstandigheid!George P. M. ROOSE. t uwr^9K*tatassse?*&iSGï9t*> De groote betoogmg der Vlaamsche Soldaten te Brussel] Zondag 29 September 1918 zijn, in het Alhambra-Schouwburg te Brussel, de soldaten Van Cleemput, Van Santé, de Schaepdri&er voor een nokvolle zaal opgetreden en hebben tôt het aan-dachtig-luisterende Volk in roerende woorden van smart en opstanding ge-sproken, die tôt de diepste roerselen van het gemoed getrojjen hebben. Wij zullen die reden van smart en liefde niet herhalen : van stad tôt stad, van dorp tôt dorp in Vlaanderen gaan ze, waarschuwend de bevolking tésen de Voor niets terug-deinzende vijanden van het Vlaamsche Volk, waarschuwend vcoral tégen het vreeselijkste Van aile verràad : dat gepleegd tegenover de verdrukte landskinderen : het eigen bloed. Waar wij vcoral de aandacht van -Vriend en vijand wenschen op te vesti-gen, is op de overgroote beteekenïs van het zoo schitterend slagen van deze betooging binnen Brussel. De frankiljon heeft inderdaad te vroeg gejuichd. In zijn ongelooflijke domheid, voortspruitend uit zijn vol-slagen gebrek aan eigen ideaal, ver-koopbaar en JKoopbaar als een judas, ons metend naar de k^eine, egocentri-sche en egoïsiische maat van zijn ge-weten, heeft hij ons prnr de bevolking afgeschilderd naar ZIJN beeld en ge~ lijkcni's : als verkochten en als verra-ders en hij heeft gemeend dat wij thans zwijgen zouden omdat op het oorlogs-terrein het de Entente voor den w'nd gaat. En zie, in Brussel zeli slaagt de betooging en duizenden Vlamingen juichen het toe en verklaren zich bereid het Vlaamsche recht tôt op de barrikade te verdedigen. Dr j betooging op dezen stond en op die plaats heeft de beteek.enis van een inlijving tôt den strijd voor Vlaanderen's recht met aile wettelijke mid-delen, en met het Wapen, als dat zijn moet. Deze betooging ontzenuwt de aan-tijging van den jranskiljon dat de akti-vist een verrader, een Verkochte is! Hoilanders. in de zaal aanwezig, legden spontaan de Verklaring af tegenover geleerden, die heel de betee-kenis van zulke verhlaring begrijpen kunnen : — Wij Hoilanders, fcunnen den Vlamingen als ziel-van-'t-volk niets geven; wij hebben ailes van hen te leeren : zij zijn als volk JONGER! Is dat niet prachtig! De tegenpartij, die flink georgani-seerd is, begrijpt niets van die' jeugd-als-volk, van onze ailes beheerschende liefde. zij meent ailes gezegd te hebben met ons voor verraders te schelden en gist niet Wat zeeën van smart en woestijnen van strijd we zijn doorge-worsteld. Die liefde sterft slechts met het leven omdat zij de liefde tôt een waarachtig ideaal is. En deze betooging heeft het voort-bestaan van het VLaamsche Ideaal in den benardste van aile tijden nogmaals en klaorblijkelijk bewezen. — Tôt de barrikade I tôt den dood! sprak de zaakgelastigde van Nationaal Verweer, de strijder van vôôr en nu, Dr. Aug. Borms, en die woorden, uiting van de hoogste liefde omdat zij het te offer brengen van het hoogste goed in zich bevatten, werden door heel de vergadering daverend onder-lijnd; — als een eed. Het voortleven van het Vlaamsch Ideaal, onze ailes beheerschende Liefde, die daden, « daden », DADEN vergt en eischt, onze jeugd-als-Volk verzekeren de toekorr.st Van Vlaanderen, zooals de Duitsche volksjeugd het Voortbestaan van de Germaansche ziel in Europa verzekert. Wat de beteekenis nos onderlijnt is dat de rondhaling 1001.16 fr. opbracht. WEERMAN. De Duitsche Socialisten en het Vlaamsch Aktîvlsm» In dte « Karlsruher V«lksfreumd » van 27-8-18 v'kwten wij het volgeind belang-rijk arti'kel, waaruit bliljikt dat 00k de de-mokratische pers in Duitschland al langer hoe meer de rechtvaardigheid der aktivistische bewiegimg gaat inzien. Wij geven hieronder het merkwaardig artikel m zijn geheel : De Belgische Kwestie en de Vlamen-Politiek Als gevolg" aan het iin het nummer 178 van 2 Augustus verschenetn artikel « Geen afbreken der Flamen-Politik » wordt ons door den Alg. Stadraad, Dr. Dietz, ge-schreven : Door de gebeurtemissen. van den laat-sfcen ^d, leeren, wij van dag tôt diag beter icizieti hoe gewichtig het is dat de sociaal-d«mokratische partij en pers deze kwestie oie-t meer uit het 00g verliest, wil mea verhinderen dat onze ekonomische en so-cialistische toekomst zware en onherstel-lyare verl'ezpn zouden worden toege-bracht. De alduitsche annexionistischc planmen kan men als volledig van kant geschoven beschouwen, nadat 00k de rijksregeering bij monde van den rijks-kanselier plechtig heeft verldaard dat « het niet in onze bedoeling ligt België onder gelijk welken vorm » te behouden. Omgekeerd' vormt België, naar de be-kendc Fransch-Engelsch-Amerikaansche ekonomische plannen, een dusdanigen voorpost in den toekomstigen ekonomi-schen oorlog tegem ons, dat het Duitsche volk in het algemeen en de Duitsche ar-beidersklasse i« het biizonder, er het g root s le beiang bij hebben dat het toje-h.oJiistigc iit-jgje aoor Uc ons goeuge^.ncto « iictivlaLeu 11 ycioici wwuc eai u.at uoor de opUruigci îge en schaciehjke dr'jverijen cicr alUuxLsciiers, de va.ibcXic meening xuet wordt veirDrcid, alsox de « aktivu.u$ciie Vlanwinbewe^iny ,en V'Iam.oii-FolxCtk » skxhis een « alduiuseh maaRsel » ware, die mea best onversclnilig <aan haar e;gon ioi uionde over lc Xalen, standpunt dai «n iwt bijzonder de « Vorwàrts» herhaaide-lijk neett ingenomen. Het artikel in. de « VolKbireuiiU » van Aug., dat 00k door d« « Hamburger lioXio » werd opgeno-in^n, verschecii juist te goeaer ure. L»aar-in werd ont&tandig uiteengczet do-t de aktivistische bewcgutg lut net unn.erhjke kvem en. uj! de ekononubche verhoud-n-gen va.u BeJgie is voortgebproteai, bevve-gmg die na ecnen stnjd van tientaltea jaireui, juist m het tijdperk v66r den oorlog (lUll-lyU) eenen aidoonden slap voorwaarts 1» geschredon tegenover do steeds gToeiende vertranschtng «n Eb-tente-drijverijen La België, dit alleb eohter aonder dat men m Duitschland deze be-weging de noodige aandacht schonk. De rede waarom de Vlaamsche bewe-ging in socialistische middens aldus werd nusacht, ib niet alleen te 20eken. Ln haar sterk klerikaal karakter, maar veele,er in d'e Framschgezinde ontwikkeling der Bel-, yische sociaai-demokratie, waar van de rooraan s t a a nde leiders bij elke gelegenr-fceid hunne Fransche sympathieën luide verkonidigden en hunne gezindheid binnen en bu i ten de Belgische Kamer, al te dikwijls met het geroep van « Vive la France » aan den dag legden. Wij Duitsche sociaal-demokraten, hebben maar al te lang het gansche vraagstuk door d£-aen zeer Fransch gekleurden bril gade geslaan. Ïrid ieini wij ons nu door de alduitsche macht laten verleiden om de Via men be weg ing verder te miskennen en bijaoiiderlijk om d;e zwakke socialistisch-aktivistische beweging te laten vallen, daa zaj weliswaar de Vlaimenbeweging niet onder gaan, maar zij zal — en hiertoe werden reeds krachtige stappen aan-gewtawi, — om tegen de verfransching bescherming te zoeken, de Engelschen omarmen. Deze toch zijn steeds behen-dige politiekers van het dtvide et Im-pera » (Verdeel ep gij zult heerschen) geweest en zij zullen geene « kleine natie » kl djen steek laten, zood.ra deze zich in de gelegerrheid bevimdt en er toe bereid is, Engelsche belangen te dienen. Reeds heeft de Belgische afgevaardigde Frans van Cauwelaert in een, in aansluiting van bo'veingenoemd artikel weergegeven « mémorandum », den Engelschen trachten duideiijk te maken dat eene ondersteu-ning hunnerzijds van het Vlaamsche ak-tivism zeer aanneembaar zou zijn. Indien wij ons afwijzend moesten bl'jven !rfJdra-gen dan zullen wij den dag beleven ^aar-op in het « onafhankelijk » België. V\ al-lonië het Fransche, Vlaanderen echter het vooraitgeschoven Engelsch gevechtster-rein zal uitmaken. De overwegingen der beide oartijbla-den « Volk^freund » en «Hamburger Echo » verdienen in aile partijkringen met de grootste belangstelling overwogen te worden ; niet een alduitsch-geannek-teerd België, maar wel een Vlaa.msch aktivistisch, op socialistisch-aktivisti-schen grondslag bestuurd België zou en kan alleenlijk in staat zijn, met Duitschland naderhand de door den Rijkskanse-lier en door ons allen gewenschten «goede vriendschappelijke betrekkingen.» te on-derhoudein, waaruit voor de landen en de yolk&ren over de poiitieke grenzen heeft, Hteutf-e iMilbreagwfcd* 'w*{!u&vfy>eirv!rv*r&»t ?ht45f»r» a TOONEEL lie Tooneelkireslie in Vlaanderen Wij verkiezen dezen titel te gebruiken omdat àl de zaken, die met het tooneel in be-trekking staan en de zeer ernstige tooneel- en tooneelliteratuurkrizis, die we doormaken, alleszins dien titel wettigen. Er is in Vlaanderen een tooneelkwestie evenals er in Vlaanderen een schoolkwestie is. De eene en de andere zijn ernstig en daarom moet de eene zoowel als de andere binnen den korst-moge-lijken tijd opgelost. Van uit Gent kregen we nog te weinig nieuws om te kunnen oordeelen over de waarde van het gezelschap en 't jaar moet nog beginnen. We kunnen nog niet weten wat te Gent dit jaar zâl gedaan. Antwerpen mag zich verheugen in het bezit Van nage-noeg het beste gezelschap, dat in Vlaanderen optreedt. Onze redakteur beoordeelde tôt hiertoe gunstig de opvoeringen van dit sei-zoen. Maar de redakteur van « Het Vlaamsche Nieuws » wist ongenadig te zijn en een schrijven van een bezoeker van den Kon. Nederlandschen Schouwburg was ailes behal-ve malsch voor een akteur die een vooraan-staande roi speelde in « Starkadd ». In Brussel doorleeft het tooneel een waar-achtige krizis : er spelen daar drie gezelschap-\ pen, en geen enkel beschikt over voldoende

Er is geen OCR tekst voor deze krant.