5de JAARGANG, Numm©r 4 l'RIJS : 5 CBN.T1EME-N B M El 1917 ONS LAND STAATKUNDE - WETENSCHAP - KUNST - TOONEEL - LETTERKUNDE ABONNEMENTSPR1.TS Per jaar fr. 3.— Voor 6 maanden » 1.75 Voor 3 maanden » 1.— M EN SCHRIJFP IN TEN JÏUREËLE VAN HET BLAD Opstelraad en Beheer : ROODESTRAAT, 44 - ANTWERPEN. AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST Ongeteekende stukken worden niet opgenomen Onmetelijke Dwaasheid Staatsbelang en volksbelang kun-nen elkander volkomen dekken. De ideale staat is deze binnen wiens grenzen slechts éénvolk woont en leeft. Wat de regeering doet in het belang van dien staat, doet zij te-vens in het belang van het volk. Er zijn zeer vele niet-ideale sta-teri.In deze staten kan het staatsbelang in strijd zijn met het volksbelang en omgekeerd. De regeeringen hebben voor al-lereersten plicht het belang van het volk te behartigen. Daar die regeeringen ook reke-ning moeten houden met het staatsbelang, zullen zij beide belangen moeten behartigen en wel derwijze dat het volksbelang niet ten offer worde gebracht aan het staatsbe-lang.Want alhoewel oogenschijnlij\ er onmiddellijk profijt zijn \arx bij het offer van het volksbelang aan het staatsbelang is elke vah deze daden voor den staatsman onzin ; zij draagt in zioh de kiem van de staatsver zwakking. Het is een allereerste staatsbelang dat de staatsburger liefde gevoele voor zijn vaderland. Deze liefde moet klaarziende en wijs ziin. Om deze liefde te koesteren.moet de staatsburger niet alleen weten, hij moet Voelert dat hij een vaderland heeft. Wordt in een staatsverband het volksbelang onmeedoogend opge-offerd aan het staatsbelang (zooals bijv. in België het Vlaamsch volksbelang van af 1830 genegeerd is ge-worden), dan kan de staatsburger niet itoden dat hij een vaderland bezit. De staatspolitiek, die er naai streefde den staat sterk te maken, gaat failliet : zij heeft den staat ver-zwakt.Wil de regeering het uiteenval-lende staatsverband redden, dar moet zij .noodgedwongen, de min-of-meer- te-dragen onderdrukking van het volksbelang veranderen ir eene hatelijke verdrukking van dal belang en eene nog hatelijker ver-volging van de personen, die hei volksbelang tegen het regeerings-belang in dienen. ÎVlaar verdrukken en vervolger kan eene moderne regeering nie zonder de grondakte der wederzijd sche verbintenis tusschen volk er gezag te schenden. Schendt het volk, of juister schenden eenige menschen di< grondakte, dan heeft de regeerim voldoende macht om die menschei lijdelijk onschadelijk te maken maar schendt de regeering di< grondakte dan straft de regeering baarzelf met... machteloosheid. Door de grondakte te schenden breekt zij den band tusschen haar en het volk ; of anders... zet ze zichzelf af. Gaat ze desniettegenstaande voort met te onderdrukken en te vervol-gen, gebruik makend van het ge-weld dat zij bezit, dan handelt zij als vijandin. A.lzoe begaat zij eene onmetelijke dwaasheid waar tegenover moet-gezet de wijze vaderlandsliefde van het nationaal-voelende deel van het volk. Wat niet nationaal voelt, kan zich niet op nationale rechten be-roepen, en sluit zichzelf uit. Waar het gaat om het VOLKS-belang, moet ook het PARTIJbe-lang zwijgen, en eene misdaad is v het tégen het VOLKSbelang te ageeren c-m eene geloofsbelij dénis meer kracht in handen te spelen. Die zoo handelen zijn door den Mèester het Rijk der Hemelen ont-zegd en bekennen alzoo niet te ge-looven, wijl ze voor het tijdelijke het eeuwige offererv. De wijze daad van wijze vaderlandsliefde zal zijn het niet meer er-kennen. van het gezag,dat de grondakte schond en als vijand met be-dreiging en vervolging staat tegenover het volksbelang. * * * Havere heeft meer dan dat ge-daan. . De dag waarop het Haversche gezag monder waarde wordt ver-klaard is een dag van wijze vaderlandsliefde en van* rechtvaardig-heid.Havere miskent niet alleen het Vlaamsch belang ; Havere, gevan-gen in zi j ne geheirne politiek van voor den oorlog, heeft het zuiver Belgisch belang geofferd aan het uitheemsch belang. Om die groote zonde goed te maken, hebben Havere en zij ne tra-wanten haat gezaaid. Van dien perfieden, vuigen, slij-merigen haat, kruipende, zoollik-kende flikflooierij van Fransch en Engelsch belang kunnen wij de slachtoffers worden. God geve dat er genoeg nationaal-voelende Vlamingen* zijn om hunne macht te plaatsen tegenovei Havere's geweld ! Neen, passieve Vlaming, niet orr t onze huid... maar ter wille van hei heerlijk Vlaamsche volksbelang. ter wille van Moeder Vlaanderen Gij, omdat ge uit lafheid passiel ; zijt, hebt aan uw huid gedacht, ons r beoordeelend naar uw eigen inbors [ en dat. kerel, is nog eene onbere kenbare dwaasheid maar te verge ! lijken met uw naïeve onwetendheic r van de historié, die van gister er die van heden ! | George P. M. Roose. Een Parabel — Luitenant, zei de kapitein, u gaat dezeit nacht met un' peloton op verkenning uit. — Goed^antivo'erdde de lui tenant, het zal zoo zijn. Des avonds rukt de verkenning uit... Eenige uren later hoQrt mon een levendig geiiteervuurt dan 'niets meer. Van de verkenning kivam niemand terug. Eenige dagen nadien wardt de kapitein gevdngen genomen en ontmoet in het kamp den luitenïini, dien hij op verken-■ ning uitzond. — Eh, mais, dis donc, zei de kapitein, hoe ben jij er in- getoopen? - Kapitein, zei de luitenant, op mijn iveg ontmoette ik eene sektie... — ... van den vijand? Natuurlijk ' — Je sprong er op toc? - Wel neen, kapitein, vervolgde de luitenant, eene sektie, zc iaaren in min-derlieid ; 't was niet loyaal die te overval-len. lk heb den serjant verivittigd hoe ik ziin sektie met een heel peloton beloerde. — Don Quichotte ! - I' zegt, kapitein? — Niets... Ga voort. En de serjant? Wat deed de serjant; - Hij scheen vie. nicl te kunnen ge-loovén. Tocn zei hij dat hij begrepen had, noetilde mij een ridderlijk tegenstander en ging versterkihg halen. — Hoeveel? — Eene kompagftie, kapitein. In vijf iélletis la'g de helft■ van mijn nmns\chap op den grond en vas de rest gevangen... — Donrmerik! — V zegt, kapitein? — ik vraag uw naam? Ik had hem ver-g et en ! Luitenant Passief.' — Vriend-schnjver, je historié is dom. ^— VHend-lezer, je zegt n<at ik bewij- zen ivilde : de onbegrijpelijke domheid der... passieven. G. R. BESCHUiT MET MUISJES GEEX BUXDIÎR BL1NDEN... — Ce «Indépendance Belge a van 8n dezer deelt mee, dat op 31 Maart 1.1. een volksv.ertegenwoor-diger tôt den Belgischen Ministér van Oorlog de volgende vraag heeft gericht : « Oordeelt de Belgische Regeering het oogenblik niet gekomen om eene Konimissie in te stellen, die gelast zou worden de te ne-men maatregelen te ouderzoeken, ten einde de eendracht onder aile Belgén te verzekeren, door middel \an vylledige gelijkheid tusschen Wafen en Vlamingen in Bestnur, Gereclit, Onderwijs en het Lfeger? » Het zou waarlijk te wenschen zijn den naam van dezen idealist te kennen. De Regeering of de misdadigers die ziçh dezer macht toeëigenen, heeft er wel \oor ge-zoigd dat geen twijfel mogelijk bleef nopen.s hare inzichten. Ziehier liare ukase onder dation van 27 April uitgevaardigd : « De eendracht onder de Vlamingen en Walen is noch van rechtskundigen noch van technischen aard. De zienswijze der Regeering is openlijk bevestigd gewordeii. namelijk dooi cwee officieele recente documenten. » De Regeering acht de medewerking van : eene kommissie om haar voor te lichteu t( kunnen ontberen. » Broqueville en ^.ijn droeve nasleep zeggei: : dus openlijk tôt het Vlaamsche volk : Wi; hel3l>en kond gedaan, dat wie onder u ijverl voor zijn reeht wij zullen straffen , wat gij aai | rechtserkenning gewonnen hebt, breken wij Iîen kommissie, voorgesteld door iemand dit 1 spreken durft van volledige gelijkheid tus schen Walen en Vlamingen, die weren wij af Kan het nog hateli jker ? En wij zouden nog hoop koesteren, iets van die dwiugelanden te verkrijgen ? Wie 't geloo-ven kan, is erger dan onnoozel. De Regeering is blind, — blind door haren haat tegenover het Vlaamsche ras, dat hare macht die zij schandelijk misbruikte aan 't wankelen bracht. Daarom moeten wij die macht beslist uit hare hand rukkc-n, eu zelf regeeren tôt heil van eigen volk ! • JUtvIA CTYI'ERS, de beroemde tooneel-speelster, een kind van Antwerpen, met haar groot natuurlijk Vlaamsch talent, schijnt toch aan Franschen klaterglans niet te kunnen weerstaan. Er wordt aangekondigd, dat zij gedurende 't volgende speelgetijde in Den Haag zal optreden, met heer Péral, in rollen in... Fransche -taftl! Wij zouden er niet aan houden, dat Fransch te hooren : het mocht wel eens blijken dat eigenlijk toch elk vogeltje /ingt zooals 't gebekt is... WATELET-AVOND. -r- Met1 een enkel woord repten wij reeds in ons vorig nummer over deze aanstaande kunstgebeurtenis, .— want zulks belooft deze avond inderdaad te worden. Ingericht door den Antwerpschen Tak \an het Alg. Nederl. Verbond, ten bate van « Volksopbeuring » zal deze muziekavond gausch gewijd zijn aan onuitgegeven werk van den Antwerpschen toondichter \\'atelet. Hunne medewerking verleenen : Mej. G. De Iveeuw (sopraan), Mej. N\ Ryckaard (ait) eu Heer E. Borgers (ténor). Kaarten van 1, 2, 3 en 5 fr. zijn van nu af verkrijgbaar in de mu/iekhandels, en in 't lokaal « Volksopbeuring», Katelijnevest, 2. Het feest zal plaats grijpeu in de ruitue Feestzaal van het «Grand Café », Breydelstraat, 12, Op Zondag 4 Juni, om 9 Torenuur. ONZE ME.VSPHEN IX ENGELAXD. — De Vlamingen die van daar zullen lerugkomen, komen beslist in het aktivistische leger, zoo-dra zij eenmaal vrij-uit kunnen spreken : dat lijdt gefn twijfel, eu dat zieu wij van nu af, in de allengs scherper wordende artikels van Dr. Van de Perre. Wie er aan twiifelen motht..Overwege maar eons den brief onlangs verschenen in « Vrij België » en gedagteekend uit Ivuton, April, 1917. Er is daar een Vlaamsche Vereeniging tôt stand gekomen, nadat de eerste « Sociétés » en « clubs » door Belgen gesticht totaal door Franschdolle patriottards overrompeld waren, die het eindelijk zôô ver dorsten drijven, de Vlaamschsprekenden alleu toegang te ontzeg-gen!Stel -u die eenvoudige Vlaamsche uitgewe-kenen voor, in het wild-vreemde buitenl'and, waar geen inlander maar eeti sikkepit moeite doen zal om zich verstaanbaar te maken (want daar'vobr is John Bull de gansclie wereld rond ôverbekend) en welke dan bij eigen landge-nooten schandelijk de deur gewezen worden als zij hun moedertaal durven spreken. Is 't niet om zijn Vlaamsche knuist op de ver-wijfde bakkessen van die, Beulemansen te bouken ?... Zoo ging het te I/Uton, te Glasgow, te Manchester, Birmingham, Louden, enz. : overffl drommen de Vlamingen te zamen : 't zijn z.66-vele « aktieve » bijenkorven ! I,et-erop! RIDDERLIJK! — Stout gesproken, is hall... geloofd. Maar ditmaal zal de pil toch wat te dik vallen... Op een feestmaal door het Engelsch Hooger en Ivager Huis ter eere van den Boeren-gene-raal ttmuts gehouden, zei (zoo meldeu de Britsche bladeu met welgevallen) generaal Frensch, dat in J011, het Eugelsche leger tij-dens den Boeren-oorlog ridderlijk gevochten heeft... De bewierrookte Smuts wilde niet ten achter blijven in hoffeli jkheid, en voegde er aan toe, dat langs beide zeideu, gestreden werd « gent-lemanlike » en in « sportieven » geest... De « Xieuwe Rotterdammer » doet echter opmerken, dat in de Engelsche blauwboeken van 1911 zelf, de beschuldigingen van weers-kanten elke bladzijde vullen, en Botha niet aarzelde de Engelsche tommies te beschuldi-gen van... lijkenschenni^ ! Ook in een ander lx>ek, staat nog in vlam-mende letters, Engeland's eeuwige schande te lezeu : n.l. in het Vvereldgeweten ! DUITSCHERS EX VLAMIXGEX. — Onder deze hoofding vinden wij in den « Belgischer Kurier » van 20 Mei, een hoogst intéressante bijdrage, onderteekend H. De volgende uit-treksels geweld uit de peu van eenen voor-zeker den Vlamen goedgezinden steller, moeten onze aandacht, en ook 'lie zijner eigen landgeuooten vestigen : « Wij; Duitschers, moeten in Vlaanderen een voorbeeld geven, waaraan een zwak en tastend, nauwelijks beVust volk zich sterken kunne. De erfkwaal der Gerinanen, n.l. onze zucht naar Romanendom gaat hier hand aan hand met de aandacht die wij elken Franschen kïank schenken. Als een landweerman in de Vlaamsche stad Antwerpen, Fransçh spreken wil tôt de volksvrouweu, en aan de Vlaamsche dienstboden Fnuische bevelen geeft, dan moeten deze eenvoudige menschen toch ten slotte gaan gelooven dat zelfs de Dtiitscher bekent, dat de taal der grooten, de taal der meesters, het Fransch is.- Alzoo ijveren de Dnifschers... Vix>r Frankrijk ! » Veel w aarheid steekt in deze wenken : per-soonlijk konden wij er ons meer dan eens van overtuigen. Wij moeten eyeuwel bekennen, dat ook ettelijke, — en dan vooraï onder de hooggeplaatste — ambtenaars, zich reeds zeer behoorlijk in 't Xederîandsch uitdrukken. OFFIClfiEIvE BRUSSELEERS!... — Ziehier nog een kleiu staaltje van het karakter dat, «pour le plus grand bien de la cause», zegge van het Franskiljonisme in onze hoofd-stad, eene eerste vereischte schijnt te zijn om tôt den rang van « officieele Brusseleer » ver-heven te worden. Een vriend mijner, wandelt in een onzer openbare stadstuinèn. Hij richt zich, in 't Vlaamsch natuurlijk, toi een bewakér, teneinde van dit personnage te weten om weïk uur den toegang tôt den tuin des avonds nfgesloten wordt aan het pu-bliek...Gevolg : physiouomiespel van den agent, welke de hevigste verachting toont... «Je ne vous comprends pas! »... De waudelaar verkiest natuurlijk in Brussel, X'iaamsehe stad, niet voor den gek gehouden te worden... lietgeen hier welzeker het geval was, daar hij pas te voren denzelfden bewa-ker de landstaal hoorde spreken tegen eenen anderen bewaker... Herhaling van de vraag-in... 't Duitsch ! (dat ten slotte toch evenwel eene vreemde taal is \ ) ir de Vlamingen als het Fransch, en dus hctwlfde reeht heeft om gebruikt te worden). Gevolg : Gansch het gelaat \ an onzen Brusseleer veranderd... eerbied en ontzag voor dien... Duitscher! leiden tôt het geven van een antwoord... in Brusselsch van 't zuiverste wa-ter...Conclusie : Vlamingen, indien ge wilt dat politieagenten u in 't Vlaamsch antwoorden... spreek dan Duitsch. ALDI'S IS ALLEMAX XIET GELIJK VOOR DE... WET ? — We doen daarom een beroep op den heer Algemeenen Sekretaris E. Coremans, opdat hij, door mededeeling aan de pers b.v., aan elk beambte geven zou wat hem toekomt, namelijk een beetje kaus op den geliefden dwangarbeid, welke onze aartsvader-lijke regeering van uit Le Hâvre ons belooft. Desnoods kan hij dan de lijst dermate wij-zigen, dat er niet langer den naam op figu-reert van den eenigen Waal, die ons nog tart. Hvenzoo kan hij er de nameu van laten vallen van de eenige personen die, verre van « aktivisten » te zijn, door hunne tegenwoor-diglieid de andere namen onteeren. Vermits die personen toch uit het Ministerie weg moeten, is er geen bezwaar tegen, ze van nu af reeds hun paspoort aan te kondigen. Of zou het dçti heer Coremans believen, aan de beambten zelf de toelating te geven, zich in de pers over de verminking hunner namen (en over andere zaken ?) te^beklagen, hetgeen hij hun verhood door een zijner omzendbrie-ven 1

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.