4de jaargang, Nummer ai. Prijs : 5 Centiemen 34 September iqi6. ONS LAND STAATKUNDE — WETENSCHAP — KUNST — TOONEEL — LETTERKUNDE ABONNEMENTS PRIJS : Per jaar fr. 3.— Voor 6 maanden . . « 1.75 Voor 3 maanden ... ... .... » 1.— men schr1jft in ten bureel van het blad. Opstelraad en beheer : Markgravestraat, ii-i3, Antwerpen AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. D A D E N Niet dikwijls in het leven worden wij in staat gesteld om de daad te verrichten, die de belij-denis is van onze gedachte, de bekentenis van onze liefde. Die oogenblikken zijn zoo schaarsch dat wij met dankbare harten moesten tegenover het leven staan omdat het ons die eenige gele-genheid schenkt. Daardoor weer-eens worden wij gewaar hoe het leven groot is en alleszins waard om geleefd te worden ; daardoor stijgt voor ons-zelf de waarde van het mensch-zijn en van het men-schelijk geweten : — eene majes-teit waarvôôr gekroonde hoofden moeten nederbuigen, wijl zij er zijn voor het heil van het volk naar den wil van het gezonde deel van het volk, — dat is, de gezonde uiting van het volksge-weten, — en niet het volk er is voor hen. Het volk voor de machtheb-bers, neen ! Deze gedachte heeft lang uit-gediend. Er naar terugkeeren zou een terugtocht beteekenen. Daartoe is mogelijk een heele-maal verslaafd volk in staat ; daartoe leent zich geen volk, dat zich vrij noemt en zich-zelf zijner waardigheid bewust is. Thans heeft het Vlaamsche Volk een eenige kans om openlijk te bewijzen hoe het doordrongen is van de moderne staatsgedachte; hoe het in zich ommedraagt ras-fierheid en liefde tôt de vrijheid en de eigen lotsbestemming ; hoe het zich bewust is van zijne waardigheid tegenover zich-zelf en tegenover vreemden, — tegenover de heele wereld ; thans kan het uitroepen voor het aanschijn van heel de Menschheid, dat wat de leiders zoo dikwerf hebben ge-zegd : Wij willen niet dood en in ons huist nog kracht genoeg om ons-zelf te redden ! Met half October gaat de Gent-sche universiteit open. Onze tegenstanders, met àlle wapenen, die ze maar grijpen kunnen, be-kampen die opening, niet zoozeer omdat ze niet verlangen dat geen hooger onderwijs zou worden in-gericht, dan wijl deze instelling Vlaamsch is. 't Is verschrikkelijk om het te zeggen, maar het is zoo : thans beteekent in België Vlaamsch-zijn, Vlaming zijn, fla-mingant-zijn iets dat men met geene woorden zegt. Een ploegje franskiljons heeft het zoo vèr gebracht. Als typisch vooibeeld mag gelden dit, voorgevallen over weinige dagen. Een advokaat onzer stad ont-moet een konfrater die... wat is in de magistratuur en wenscht hem goeden dag met bijvoeging achter het woordeke mijnheer van zijntitel. De magistraat antwoordt hier op : Parlez français, monsieur, vous m'insultez ! (Spreek Fransch, mijnheer, ge beleedigt mij !) Vlaanderen is lang genoeg ge-diend geworden met de lippen ; — dat al die Vlaanderen metter-daad beminnen den moed hunner overtuiging bezitten. Aan u-zelf, Vlaming, zijt ge ook dat verplicht; laat u niet rekenen bij de lafhar-tigen of de harteloozen, die bere-kenen en Vlaanderen hebben geexploiteerd om eigenbaat en viezige winst ; laat u niet rekenen bij die bang zijn en die schrik hebben verheven tôt onaange-naam-aandoende deugd ; laat u vooral niet rekenen bij de ver. kochten, die zeggen Vlaming te zijn en wier hart vol haat is, vol walgelijken haat enverbitteringen die in het geheim en in het don-ker op hunne broeders schieten, voor wie plicht wat meer is dan een woord van zes letters, waar-mee machtigen slaven maken ; laat u niet rekenen bij hen die zijn de geborenonderworpelingen, verdienend te leven vôôr drie of vier honderd jaren... Plaats uw plicht voor uw Vlaamsch geweten en handel naar de uitspraak van uw Vlaamsch geweten, bedenkend hoe uwe daad voor u-zelf en alzoo voor uw volk waarde heeft en alleen uw eigen oordeel voor u-zelf van waarde is, niet dat van uw laf hartigen of winstberekenden buurman, die zijn schrik vaderlandsliefde noemt, alhoewel hij in geweten weet hoe hij heelemaal geen va-derland bemint. foon, oh! Vlaming, uw liefde | tôt de daad. Het is uw plicht te doen wat reeds vele honderden hebben gedaan : het manifest van den Hoogeschoolbond teekenen ! Vlaandrens diep vernederd' oorden vragen daden, maar geen woorden ! George P. M. Roose. lîî'tj milieu met «erûeiîren, uurl) uubusta-eii " Samsoii Soost jlait ûen JJonDtl. I Bij de Troonrede « Ten derdemale àedert de rampzalige » oorlog uitbrak, die Europa verscheurt, » ben ik in Uw midden,vervuld door de » zorg voor de hoogste belangen van ons » vaderland. » Dat voor Mijn volk tôt dusver de d vrede behouden kon blijven stemt Mij » tôt dankbaarheid. » Gelukkig bleven onze betrekkingen » met aile Mogendheden van vriend-» schappelijken aard. » Ik zal ook in het vervolg de plichten n nakomen die eene neutrale natie door » het volkenrecht zijn opgelegd. Maar » ik ben vast besloten onze onafhanke-» lijkheid te verdedigen en naar ver-» mogen tegenover wien het ook zij, onze » rechten te handhaven. » Zoo lezen wij in de prachtige troonrede van H. M. de Koningin der Nederlan-den, den Dinsdag 19 September 1916 door Haar in Ridderzaal te's Gra-venhage uitgesproken. Het doet ons goed deze mannelijke woorden te hoo-ren, vôôr heel de wereld, verluiden van af de lippen eener koningin, die zich sterk gevoelt omdat zij weet hoe heel de natie om haar staat geschaard, tôt ver-weer gereed, tegen elken belager van Holland's onafhankelijkheid. Met iets als schaamte denken wij er aan weer hoe menschen, die zich Bel-gische patriotten heeten en zoo dolgraag het woord verrader naar het hoofd slin-geren van al wie niet als ze denken, geageerd hebben om Holland te ver-minken, te schenden, zijne onafhankelijkheid te kort te doen. Wij voelen te dieper die schaamte wijl Holland België in de dagen van beproeving zoo heerlijk heeft bijgestaan Dat voor de Belgische annexionisten, die een vreemd belang dienen en het Belgisch belang verwaarloozen, de mannelijke woorden van H. M. Koningin Wilhelmina de klank wezen, die tôt hunne gewetens sprekend, hun doet begrijpen hoe snood hunne handelingen zijn ; hoe onteerend voor hen-zelf en voor België, dat ze beweren te dienen, hun politisch drijven. Wat ons betreft, Vlamingen, aktieve flaminganten, wij begroeten op geestdriftige wijze de heerlijk e woorden van H. K. Majesteit, overtuigd als we zijn dat kultureel Holland en Vlaanderen malkander aan-vullen ; dat Holland verhoogt de sterkte van Vlaander. n ; dat Vlaanderen het beste bolwerk voor Holland is. Den Vaderland getrouwe blijf ik tôt in den dood ! De Redactie. Bill!!!! De personen, die hun handteekening onder het Manifest van den Hoogeschoolbond wenschen te plaatsen, kunnen zich daartoe aanbieden dagelijks (behalve Zondags) van 4 tôt 7 uur (T. U.) 's na-middags, op het kantoor van den Hoogeschoolbond, Prinsesstr., 16, Antwerpen. Daar zijn ook lijsten te bekomen. Aan de Noord-Nederlanders /\ Vlaanderen is Neêrland's bolwerk ; Xj\ (S (J Nederlanders, wilt gij weren 't kwaad Ci d) Zet U dan aan 't werk Vôôr het slaat te laat. Maakt Vlaanderen, uw bolwerk, Als 'n geloovige zijn kerk. Onverdelgbaar sterk. Uit Noord en Zuid de watergeuzen, De stoere reeks van ruwe reuzen, Zij waren de steun, zij waren een Steen, Bond, tegen de Zuiderband. Nederland, Noord-Nederland Moet Vlaanderen nu alleen Weren d'aloude vijand ? Nederland, werp weg Uw vijanden ten spijt, Over haag en heg Uw geest uit de pruikentijd. Ontwaak en waak Over uw land waar zô vaak Een vijand was de vijand ; maak Vlaanderen, paal en perk Tegen het Zuiden, tôt een bolweik \ / Onverdelgbaar sterk. \ / v Paul van Ostayen. v Antwerpen, 16 Sept. 1916. Aan het Bestuur van den Hoogeschoolbond. Waarde Heeren, Ik ben tôt mijn spijt in de on-mogelijkheid de plechtige ziting van den Hoogeschoolbond bij te wonen. Ik betreur het des te meer, omdat mijneafwezigheid verkeerd zou kunnen uitgelegd worden. Ik houd er daarom van, bij dit mijn verzoek om verontschuldiging de verklaring te voegen dat ik vol-komen blijf instemmen met uw streven tôt propaganda voor de Vlaamsche Hoogeschool. Wat men ook zal zeggen en doen om ons tegen te werken, hoe men ons zal aanvallen, bedreigen en verdacht maken, mij zal men niet doen afwijken van den weg, dien wij hebben ingeslagen. Deze weg is volgens mij de rechte weg. Omdat het oorlog is en onze Vlaamsche jongens naast de Waal-sche hun leven geven voor de ver-dediging van het land, kunnen wij niet afzien van ons recht op hooger onderwijs in onze eigen taal, het hoogste recht waarop ons volk kan aanspraak maken. 't Is waar dat het onaangenaam is dit recht nu erkend te zien door de vreemde mogendheid, die ons land bezet, maar hei kan toch niet gezegd worden dat wij iets gedaan hebben om van haar de herkenning van dit recht te bekomen Wij hebben haar niets ge-vraagd en haar niet te bedanken, maar wij kunnen toch de Vlaamsch- gezinden niet volgen, die vinden dat wij de Vlaamsche Hoogeschool niet mogen aanvaarden uit de handen van den veroveraar. Zij laten zich leiden door hun gevoel, en gaan uit van het standpunt dat de stichting van die hoogeschool eene gunst zou wezen voor het Vlaamsche volk. In het verzoekschrift, dat zij aan den heer Gouverneur-generaal van België hebben gezonden, staat te lezen : « Eer en waardigheid zijn ook voor het volk onschatbare goederen ». Wij zeggen dit na, maar wij voegen er bij dat juist om de eer en de waardigheid van het Vlaamsche volk, wij de ver-vlaamsching der Gentsche Hoogeschool niet kunnen beschouwen als eene gunst Zij is een recht en tegen een recht kunnen of mogen wij ons niet verzetten. En wanneer wij tengevolge van de onderduimsche werking, die ontstaan is om dat recht te ver-ijdelen, integendeel opkomen om het te bevorderen, hebben wij de innige overtuiging het belang te dienen van het vaderland. Dit belang • eischt dat de hervatting van de hoogerestudiën niet langer worde uitgesteld en dat de leer-lingen van de middelbare scholen naar de universiteit zouden kunnen gaan. Zij hebben de gelegen-heid niet gehad hunne in de loop-graven strijdende broeders te ver-voegen en moeten daarom van de weldaden van het hooger onderwijs niet verstoken blijven. Als in de andere oorlogvoe-rende landen het onderwijs in de universiteiten blijft voortduren, moet het in België niet langer onderbroken blijven.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.