4de jaargang, Nummer 22. Prijs : 5 Centiemen 1 Oktober iqi6. ONS LAND STAATKUNDE - WETENSCHAP — KUNST — TOONEEL — LETTERKUNDE ABONNEMENTS PRIJS : Per jaar fr. 3.— Voor 6 maanden . . » 1.75 Voor 3 maanden ... ... . . . . - 1.— men schr1jft in ten bureel van het blad. Opstelraad en beheer : Markgravestraat, ii-i3, Antwerpen AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. ^ GOLGOTHA indien de waarheid daar is, -s"<2- waar mijn broeder ze mij tocmde, wijlen mijn broeder Pieter-Floris ; [Hij was strident in de teologie aan een rooms-katoliek seminarie,) — Indien het Godszoon is die ging ter Golgotha En zijn goddelike droefenis was de menselike bevrijdenis, dan is het Vlaamse volk Gods uitverkoren volk, omdat het ging als de goddelike vrucht uit [David's huis geboren zijn steile Golgotha, gekruisigd werd en in de dood behuizigd. Maar God was in zijn zoon de goddelikheid van de herrijzenis ; zo zal ook, zo hij is, God zijn in onze strijd tôt de bevrijdenis. Paul van Ostayen. Juni '16. qT HELDEN Uitde XXe Siècle van 20 September 1916 schrijven wij letterlijk over en verlalen : Le Héros de Sérès Au dessus du serment de fidélité au Roi il y a le serment de fidélité à la Patrie Le colonel Christodoulos, le héros de Sérès qui a réussi à : s'enfuir de Cavalla avant la reddition et à ramener encore 5ooo hommes et 3o canons à Salonique a judicieusement exposé les motifs de sa conduite au corresponpent du Petit Parisien de la façon suivante : « Je ne suis pas un fauteur de troubles, mais je n'ai pu contenir mon indignation, ma colère et ma douleur en voyant livrer à l'ennemi des terres encore humides du sang des braves, qui les ont conquises. On dit que j'ai trahi mon serment militaire ; j'estime au contraire l'avoir respecté dans son esprit et dans sa lettre, car j'ai juré de défendre mon pays contre les ennemis de l'extérieur et l'interieur. Mon serment ne m'engage pas envers ceux qui, chargés de veiller sur l'intégrité du sol, sur notre prospérité publique, sur l'honneur national, ont, au contraire, provoqué la ruine du pays et la honte du peuple grec ; c'est pourqoi j'ai désobéi aux ordres reçus ; c'est pourquoi je desobéirais encore s'il le fallait. Au dessus du serment de fidélité au Roi il y a le serment de fidélité à la Patrie. Mes compagnons et moi, nous verserons la dernière goutte de notre sang pour elle. » De Held ran Seres Boven den eed van trouw aan den Koning staat de eed van trouw aan het Vaderland. De Kolonel Christodoulos, de held van Seres, die er m gelukt is uit Kawalla te ontvluchten vôôr de overgave en nog 5ooo man en 3o kanonnen naar Saloniki te voeren, heeft op treffende wijze de redenen vah zijn gedrag aan den bericht-gever van Le Petit Parisien als volgt verklaard : « Ik ben geen oproerstoker, maar ik was geenmeester over mijne verontwaar-diging, mijne gramschap en mijne smart toen ik landen, die nog vochtig waren 'an het bloed der dapperen, die ze won-nen, zag denvijanden overleveren. Men zegt dat ik mijn krijgsmanseed gebroken heb ; ik ben integendoel, van gedachte dat ik hem heb eer-biedigd naat den geest en naar de letter, want ik heb gezworen mijn land te verdedigen tegen de vijanden van bui-ten en binnen zijne grenzen. Mijn eed verbindt mij niet tegenover hen, die, be-last met te waken over de onschendbaar-heid van het grondgebied, over de open-bare welvaart, over de nationale eer, juist anders om, hebben den ondergang van het landendeschande van het Griek-sche volk veroorzaakt ; daarom heb ik niet gehoorzaamd aan de gekregen be-velen ; daarom zou ik n'og weigeren te gehoorzamen indien het mocht noodig zijn. Boven den eed van trouw aan den Koning staat de eed van trouw aan het Vaderiand. Mijne makkers en ik, wij zullen tôt den laatsten druppel van ons bloed daarvoor storten. » Alzoo in het blad, dat dagelijks aan het Belgisch front wordt ver-spreid, wordt de individualistische verklaring van eene daad ge roemd. Ik heb er heelemaal niets tegen. Het zou me zelfs vreugdig kunnen stemmen als Le XXe Siècle zich de moeite wou getroosten konsekwent te wezen.Daarom als het Haversche-Parijsche blad den regimentsoverste Christodoulos een held noemt,wijl hij den moed van zijn overtuiging bezit en ge-hoorzaamheid weigert aan hen, die hij met of zonder reden, (alskrijgs-man heeft hij dàt niet te onderzoe-ken,misschien),verdenkt de oneer en deu ondergang van volk en land te bewerken ; moet het evenzeer held noemen den generaal der IVe Grieksche legerdivisie, want de daad in-zich en de roerselen, die hebben tôt de daadgeleid,moeten worden beoordeeld,—en eenzelfde daad wordt niet genoemd helden-feit of schurkenstreek al naar de partij die gekozen wordt. Edoch wat ginder ver gebeurt, kan ons vrijwel onverschillig laten en wellicht schreef ik geen woord over 't heele feit als niet diezelfde XXe Siècle zich zoo hatelijk had doen kennen doc. zijne artikels tegen de flaminganten. In zijne primaire vreugde over de pro-blematieke aanwinst van 5ooo Grieksche soldaten en 3o kanonnen na maandenlang gestook van generaal Sarrail,die Griekenland's rechten verdedigt, (zoo zegt men) schrijft de redaktor, naar het mij toeschijnt wat altevlugdewoordsn over van kolonel Christodoulos. Hij vergat in dat moment hoe er in Vlaanderen en elders Vlamin-mingen zijn, die nagenoeg dezelf-de redeneering houden kunnen, maar heel wat eerbiediger zijn tegenover hun Koning. Wij flaminganten kunnen met gerust ge-moed, benevens nog vele andere, meer doorpeinsde dingen, voor heel de wereld, op dezelfde judicieuse wijze, die de vreugde van Le XXe Siècle opwekt, verklaren : « Wij zijn geene oproerstokers, maar wij blijven geen meester over onze verontwaardiging, onze gramschap en onze smart, als wij de landen, vrijgevochten door onze voorvaderen, bewoond zien door lieden, die, alhoewel er geboren,die landen niet hun vaderland noemen kunnen, omdat zij er als een overwonnen volk door vreemden en verbasterden behan-deld worden. Men zegt dat wij aan onze eer te kort komen ; maar wij zijn van een andere gedachte ; wij zijn er van overtuigd hoe wij al de voor-schriften van de eer naar den geest en naar de letter eerbiedigen | en naleven, want wij willen ons land, — ons Vlaamsch-zijn ! — verdedigen tegen de vijanden van binnen en buiten. Deze eer met hare verplichtingen verbindt ons niet tegenover hen, die belast met de belangen van de volken, levend binnen de rijksgrenzen, moedwilliglijk de belangen van het Vlaamsche volk ontken-nen en uitschakelen en midde-len beramen om de monden tôt zwijgen te brengen, die voor héél de wereld het Vlaamsch geschon-den Recht kenbaar maken. Daarom gehoorzamen wij niet onvoorwaardelijk ; kunnen of mo-gen wij niet onvoorwaardelijk gehoorzamen zonder aan onze eer tekort te doen. Boven de eer van staatsburgers staat de eer van het volk en die eer kan niet haar hoogste uiting vinden in de stipte navolging van aile wenken,raadgevingen,bevelen en wettent zoolang die wenken, enz., blijven het Vlaamsch belang ontkennen en alzoo onze eer als Volk bezoedelen ». De Vlaming heeft nooit zijne eer gesteld in een vernederend knechtschap ; daarom dat hij, ten dage, te spreken durft, zooals hij altijd sprak, als trouw onder-daan van den vorst, die er is voor hem ; als man van de opstanding, van het nieuwe, van het morgen, die keeren zal wat is, als men hem beletten wil dienstbaarheid af te werpen. Zooals hij was, is hij gebleven. 't Is moeilijk wat kolonel Christodoulos ^leed eene heldendaad te heeten en wat de flaminganten doen : een schurkenstreek — tenzij dit gebeure om hun groo-teren eerbied tegenover den Koning, of omdat men den Griek aanziet voor een vrij man ; den Vlaming voor iemand, die onder-geschikte zijn mag... of anders niet kan worden geduld ! Gborge P. M. Roose. tDij roilUn niet ucrcicrbett, nod) Dcrbnstmn. " Snmson Soost Uiin ben ilonbtl. Onze Economische Strijd HET KEMPISCH KOLENBEKKEN Het economisch leven van 'n volk is meestal door politieke ge-beurtenissen aan voortdurende hoogte en laagte-wisselvalligheid onderworpen. Maar indien er 'n volk is, dat vooral te lijden had in z'n stoflelijk ontwikkelingsproces, dan is het wel het Vlaamsche. De economische crisissen die Vlaanderen geteisterd hebben zijn zoo talrijken haddenzulke noodlottig-ingrijpende gevolgen dat zij eeu-wen lang soms de algemeene stof-felijke en de daaruit voortvloeien-de verstandelijke en zedelijke ver-arming der Vlamingen bewerk-ten.Het is 'n feit dat in België de economische ontplooiïng van Vlaanderen niet tôt voile uiting kon komen, omdat de talrijke factoren, die er toe bijdragen kon-den het stoflelijk bestaan van de Vlamingen in het bizonder te bevorderen, niet tôt krachtsopen-baring kwamen en bleven voort-woekeren op grond van onbehol-penheid en 'n van staatswege ne-geeren. Immers in het België van na i83o werd er steeds voor ge-zorgd het economisch overwicht aan Wallonie te bezorgen, waar tengevolge de aanwezigheid van 'n steenkolenbekken 'n industri-eele organisatie ontstond, die door allerlei beschermende maatrege-len bevorderd werd. Inmiddels kon Vlaanderen er maarzelf voor zorgen, dat zooveel mogelijk op privaat initiatief de eigen factoren die er voor handen waren, tôt 'n betrekkelijken ontwikkelingstrap kwamen. Maar in ons kwijnend economisch bestaan deed zich 'n nieuwe factor gelden, die al spoedig bleek zeer voornaam te zullen I worden in de stoffelijke herwording van Vlaanderen en aldus ook voor de algemeene welvaart in den staat België. Waar we eenerzijds kunnen wijzen op de heerlijke landouwen, den rijken grond voor landbouwontginning inOost-enWest-Vlaanderen,hadVlaamschBelgië aan de andere zij de 'n woesten heidegrond, hectaar naast hectaar, die voor 't grootste deel onze provinciën Limburg en Antwerpen omvat. En juist dat deel, algemeen beschouwd als 't arme deel van ons land, wat economisch gesproken weinig of geen nut opleveren kon, bleek 'n ondergrond te bezitten waarvan nooit de waarde beseft was ge-worden, zelfs niet vèrmoed werd. Reeds werd de aanwezigheid van steenkool in de Kempen in 1872 door professor LAMBERT vastgesteld. Maar zooals altijd grootsche plannen en gedachten veel tijd voor zich moeten hebben om ingang te vinden, groeiden nog jaren over zijn theorie en eerst later begon men zich met de kwes-tie onledig te houden. Boringen werden aangevat, die ertoe leidden 'n globale schatting vast te stellen over de belangrijkheid van het Kempisch kolenbekken. Voor wat betreft de uitgestrektheid ervan schommelen de verschillendemee-ningen zoowat tusschen de 1100 en i3oo vierkante kilometer, ter-wijl de waarde der uit te delven stof of 80 miljard frank geraamd wordt. Waar zulk 'n rijkdom voor handen ligt en enkel op ontginning I wacht, diende er onverwijld voor gezorgd, dat doode kapitaal te J doen produceeren. Sinds is men ijverig aan 't werk gegaan, zoo

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.