16e Jaargang Nummer 22 10 Centiemen Zondag 31 Mei 1914 ONS RECHT AMSOHG.EZIN X. WEEKBLAD. ABONNEMENTSPRIJS 5 Fr. voor één jaar. 2,50 Fr. yoor 6 maanden. J 1,25 Fr. voor 3 maanden Uitwisseling van bladen en tijdschriften wordt volgens overeenkomst geregeld. Voor inschrijvingen en briefwisseling wende men zich ot iïfet bureel : MARKGRAVESTRA AT. 19 ANTWERPEN. Boekwerken, waarvan één afdruk wordt gestuurd worden aangekondigd. Mits twee afdrukken wordt er verslag over gegeven. Men wordt verzocht aile briefwisseling vrachtvrij te zenden en slechts op eenezijde van't papier te schrijven. Al wat het opstel van het blad betreft, moet vôôr Donderdag middag op het bureel ingezonden ziin. INHOUD : 1. Wat Nu ? - 2. De verkiezingen van 24 Mei. — 3. Uit Noord-Nederland. — 4. Al-lerlei. — 5. Mosterd na den maaltijd. — 6. Kroniek. WAT NU ? De verkiezingen van Zondag waren, ondanks het doorslechte kiesstelsel, voor de Vlamingen niet van overwegend belang. Te Gent, waar de knappe kristende-mokraat Doussy met den flamingant A. Sevens het pleit waagde, is het op een sisser uitgeloopen. Voor een paar jaren kreeg de fla-mingantenlijst 2000 stemmen, nu behaalden de verzamelde krach-ten der malcontenten er het dub-bel.Te Aalstliep het beter van sta-pel en was de uitslag voor ons allen een verrassing. Den Vla-minghater Woeste ontvielen meer dan 6.000 stemmen ten bate van de Daensisten en zoo na kon de Leeaw van Vlaanderen triumfan-telijk zijn intrede ter Kamer doen. Aller oogen waren in 'tVlaamsch-voelende Vlaanderen naar deze twee vesten gericht. Laat ons ronduit bekennen dat de flamin-ganten,bij het vernemen van den uitslag te Gent, zeer teleurgesteld waren. Zij die droomen van een groote NationaleVlaamsche partij hebben de ervaring opgedaan dat de tij-den nog niet rijp zijn voor dit grootsch ontwerp. Even als vroe-ger de Vlaamsche volkspartij te Brussel blijkt het afzonderlijk op-treden van de flaminganten, met een zuiver Vlaamschgezind programma, een utopie. Wij moeten den hond flink in de oogen zien en ons niet laten opwinden door iets dat grond mist om als echt werk-tuig tekunnen dienen. Wij zijn de eersten om de nood-zakelijkheid eener onafhankelijke partij in te zien. Wij hebben de stichting dier partij herhaaldelijk als het eenige reddingsmiddel om Vlaanderen spoedig uit de klau-wen van onze vijanden te rukken aangewezen. Maar wij moeten eerlijk bekennen dat de herhaal-delijke negatieve uitslagen ons niet ontmoedigen maar wel een anderen stroom opvoeren. Wij zijn van meening dat het de plicht is van al de Vlaamschgezinden in hun wederzijdsche partijen te dringen, zich daar sterk te maken, zoodat het onmogelijk zal wezen zooals b. v. hier te Antwerpen nog Vlaamschhaters als De Mees-ter en Frederick Delvaux op de lijsten te zien voordragen. Het moet ons te doen zijn de getal-sterkte in de bonden te vormen ten einde de meerderheid in de poll's te bekomen en onze, de Vlaamschgezinde, kandidaten er door te drijven. Intusschen kunnen wij het idée eener groote Vlaamschgezinde partij onder het volk verspreiden. Maar eerst tôt praktisch pogen richten wanneer de tijden rijpen de gemoederen bereid zijn. Opportu-nist zijn is de leus. Door de poli-tiek werden wij steeds gefopt, laat ons dit kwade beest vangen en ten onzen inzichte temmen. De verkiezingen van 24 Mei De uitslagen der verkiezingen in de pr©vinciën Oost - Vlaanderen, Lim-burg, Henegouw en Luik verminde-ren de meerderheid der regeering met twee zetels, zoodat zij thans 99 bedraagt terwijl de liberalen twee plaatsen bijgewonnen hebben,in Has-selt en Tongeren-Maeseyck, maar er eene verloren hebben te Hoey-Borg-worm, waar een socialist meer geko-zen werd. De liberalen zijn dus met 45 en de socialisten met 40 in de Kamer ; de Christene democraten blijven met 2. De meerderhtid der regeering is van 16 op I2gedaald. De partij der regeering verloor in 't geheel ongeveer 3i ,000 stemmen,die mrestendeels aangewonnen werden door de liberalen en de socialisten ; en Christene democraten wonnen te Aalst 73oo stemmen bij. De conser-vatieven haddeu dus geene reden van te jubelen en wij begrijpen heel goed dat er, volgens Het Handelsblad meldt, te Antwerpen in den Katholieken kring niets gezegd werd en het volk dan 00k niet lang in de zaal aan-wezig bleet. Te Gent hebben de katholieken 55oo stemmen verloren ; en de gekende Vlamingen Sevens en Dr. Doussy, die den moed hadden afzonderlijk op te komen behaalden 4165 stemmen, wat betrekkelijk veel is, wanneer men in aanmerking neemt dat Gent de ves-ting is der katholieke en liberale vul garisateurs en de socialisten den Vlamingen 00k vijandig zijn. i e Aalst hebben de Christene democraten eene w zenlijke overwinning behaald en het scheelde maar weinig ot hun tweede candidaat advocaat Hect. Planquaert was gekozen tegen den liberaal H. Rens. Hopen wij dat het voor eene volgende kiezing zal zijn, want H. Planquaert is een flink redenaar en overtuigd Vlaming, die goed op zijne plaats zou zijn in onze Kamer. De bijzonder^te regeeringsorganen wuten hunnen achteruitgang toe aan den soldatendwang en de verhooging der belastingen, daarbij oolc aan de nienwe schoolwet, die den leerplicht invoert,waar men vooral op den 'buiten tegen gekant zou zijn. Wat betreft de soldatenplaag, hebben zij ongetwijfeld gelijk, en die ontevredenheid zal meer en meer toe-nemen, vooral wanneer de regeering nogmaals de belastingen zal moeten verhoogen tengevolge der onzinnige verkwistingen voor 't leger en de schuld voor Congo. Maar dat de schoolwet duizenden katholieken zou aanleiding gegeven hebben om niet voor de candidaten hunner partij te stemmen kunnen wij niet aannemen. Zij weten immers heel goed dat de leerplicht vooral in de gemeenten waar de katholieken meester zijn, geene dwangmaatregelen zal uitlok-ken en er rekening zal gehouden worden met de verlangens van de kiezers voor gemeente, provincie en kamers. Hoe is het anders te verklaren dat M. Daens,die immer een warme voor-standervan den leerplicht geweest is, te Aalst zoovele stemmtin meer heeft bekomen en de versch geadelde graaf Woeste, die zich immer vijandig aan het verplichtend onderwijs toonde er zoovele duizenden stemmen minder behaalde ? DeVlaamsclmjandige katholieke XXe , Siècle had geschreven dat 00k de houding van zekere flaminganten aan de katholieken alval berokkend heeft. Het Handelsblad, na gezegd te hebben dat het vooral wegens de militaier lasten nog meer reactie had verwacht geeft een doorslaand antwoord aan dit franskiljonsblad, zeggende : «... doch zoo hoeft men het niet te le-zen ; men moet zeggen ; de houding van zekere toonaangevende personen en figu-ren uit de regeeringskringen heeft in het Vlaamsche land vooral groot en diep misnoegen verwekt. , Vat men het op, zooals de XX' Siècle, 1 en wil men wrok doen ontstaan tegen de 1 Vlamingen, dan zal het nog wel erger worden. Doch wij hopen wel dat de ver- 1 wittigging van Aalst, waar de Chrislen- ; democraten bij de 8000 stemmen gewon- 1 nen heoben, eens en vooral, zoowel aan i den heer Woeste als aan de regeerders, 1 <> y — o —/--• den lust benemen zal de Vlamingen niet te willen bevredigen. Met 16 stemmen meerderheid meenden enkelen totaal vrijgevochten te zijn en de Vlaamsche groep in de Kamer te mogen behandelen, zooals men wel eens kwa-jongens behandelt ; met 12 stemmen meerderheid zal men wellicht wijzer worden. daar waar wijsheid oneindig beter zou passen dan overmoed ! » Dat is ten minste beter «Recht door Zee» varen dan de meeste andere katholieke dagbladen, sleegdragers der regeering. Het is te voorzien dat binnen twee jaar met de verkiezingen in de provincie Antwerpen, West-Vlaanderen, Brabant, Namen en Luxemburg de tegenwoordige meerderheid nog zal afbrokkelen en wellicht dan op 6 of 4 zal vallen. Wanneer dan maar een drietal onaihankelijke mannen in de Kamer zouden zetelen, zal hunne oppositie de regeering in bedwang kunnen hou-den en dan is er misschien nog hoop de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool te bekomen ; 12 stemmen meerderheid is immers nog te veel en onze ministers kunnen daarmeê onge-stoord voortgaan de Vlaamsche wet-ten niet toe te passen, het leger en het onderwijs te laten verfranschen en de lasten van allen aard te verhoo-gen.De uitslag der verkiezingen bewij-zen nog eens te meer dat de over-?roote meerderheid der kiezers eerst iatholiek of eerst liberaal en socialist zijn en dan Vlamingen ; terecht schreef Jan 00k de Vlaamsche Gazet : Deze kiezingen bewijzen een te meer iat lijsten buiten de bestaande partijen ^een kans tôt welslagen hebben. Ook de Vlaamschgezinden moeten inzien dat er roor hun ideaal in en niet buiten de par-:ijen in politiek opzicht te strijden valt. Op elk gebied moet er voor ontvoog-iing van ons volk een reuzenwerk ver-richt worden. Laat ons geen oogenblik vergeten dat fe strijd voor een hooger leven van het daamsche volk recht heeft op al onze krachten en toewijding. Ja, ongelukkiglijk zullen de Vlamingen als zij zich blijven vergapen aan let liberaal en katholiek Janklaasen->pel nog heel lang op de gelijkheid noeten wachten. En wat aangaat /oor hun ideaal in de politieke partij-;n te strijden, daar kan ook weinig of liets van komen, zoolang de kiezers loor het hoofd vakverhinderd zijn een /rije keus uit te brengen en de kleine cappellen de candidaten aan de kie-sers kunnen blijven opdringen. Gaat nen aan hoogerhand voort de Vla-ningen als minderwaardigen of over-vonnenen te behandelen, dan blijft

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.