iranais* ravis s fc, T8iPfe».i -4*4*- Belgisch daeblad verschiiiiende al de dasrei der v eek -4*# mmmm * Oj-uklïes^US®*®^^ <*», rnv tir Vl<°, C»Sais - ' K) •' 17, rue Mortel, IALAI: p«P i BeS#i« I El Fpanifep.jfc 3>0C Eis&£Sanf9-HellK£Sê2 8.0* P«p SpissssstsP 4mOC » 5.50 » 8.58 Ktan Mhrqte * « Ors» ¥si«I*pS««S » 17 pm« S* tfio, G*lsî® RECHT 1D00R, VRIJ EN VRANK + * •*■ V00R GOD EH VOLK EN L A NO ! *edaot)eatu&ken *t«uw- ic t»m«« Ba« Mer •>: 47 itru> Hianulf s M Odalt ft»0»NEMEHTEK VOOR SltLDATEM • P«p sweek il iSageRi) B.SS5 ) Des* £bcctt»an«&ien dlaxiec mat minetant 10 p.n 1,30 ) avtamme lapent aangevrasgd eut dsfrslljkt ass ,e> mmvnn " ' h«t z*m s>rfr*s Roronden t* «rodait. Vlaamsche Studen en! Hebt ge er nog niet op geiet, hoe wij die zoo hoop oploopen met prachtige Vlaamsche gedachtën, hoe wij die anderenltot t Ylaamsch bewustzijn willen heropwekken ea andere jongens die door hun opvoedintr lager dan wij slaan willen tôt voorbeeld strekken, hoe wij nog verfranscht zijn ir» on s dagelijksch spreken en schrijven en hoe de meesten van ors nog niet bekwaam Zijn ons Yisarascbc ht haas siaherste klanken beschaafd te spreken. Let er eens op, ééne uur enkel, hoeveel verfranschte woorden wij gebruiken en hoe gansch ons spreken doorspekt is met bas taard woorden. 't Dunkt mij dat bat niet rioodig is, li te wijzen op de oorzaak, waaruit oas taalver-fransching voortspruit, Maar waarop ik U wijzen wil, 't is dat wij door die laalvfcrfransehing gansch de ken-merkende sehoonheid van eigen woorden en eigen wendingen wegnemen. Wij denken niet, dat wij handelen lijk een bouwkundige, die in 't plan eener golhîeke kerk, baroccoiijnen . Wij varget'en dat wij de. waarde onzer tal-i deer-lijk dalen doen in d'oogen van dezen die ons met minacbti-!^ bezien... Wij vergeten dat dit een stokpaardje wordt \oor dezen die slechts zoeken onze taai en onsVlaming-zijn, te bospoUen. Ona jongens ook, weliicht meer dan wij nog, zijn in hun spreken verfranscht. Zeifs dezen die in 'tgeheei getu fransch kennen, ; ondergingen on*- iiiensdeninvloed der fran- ; sche omgangslaal, weike zij in hunne on- ! zelfs tandigheid, bawonderden en naaapten. 1 Hoewel zo zonder nadenken die verfranschte ■woorden gebruiken, komen zij ioch soms tôt 't bewustzijn, dat die woorden van 't fransch sjjn ufgeleid en dat gansch hun taai door en door verfranscht is.,. enze meenen, dat «r in hun taai geen woorden zijn om de fransehe te vervangen. Door 't feit zelve daalt in heu de achting voor hun moeder-taai... en in hun cigen of iuidop zeggen zij 't : « Orts Yiaanisch is toch maar een boe-rentaai ». Hebt gij h et ook nog ni^t ond rvonden hoe moùiijk het voor U was, ;-.uivtr Ylaamsch te spreken en hoe onbeholpen gij de klanken met uwtn gew'.sttongval uitbraehtV — Zouden we geen « mea culpa » mogen kloppen, als wij bedonken, dat wij die ons als praeh'-Vlamia^' n uitg«v. n, nog maar haif bekwaam zijn ors taai zuiver te spreken ? Dat môël veranderen — dat moet. Ieder van ons moet nu werken, in dageSijkschen gang en doeninge op zijn eigen persooniijk-heid — en dat met ai de wilskracht, al het taaie gi duld, waarover iiij b schik* Die vreemde of verfranschte woorden uit ons. taie geweerd, als onkruid dat jonge gewas-sen verdringt en versmacht. Laten wij, ons eigen woorden in al hun kenmerkende schoonheid en al hun eigen aardigheid in ons taie klinken. In den beginne zal 't U aardig in d'ooren klinken en zult gij misschien beschaamd zijn, ze overal en aitijd te gebruiken. Maar ge moet doordrijven — doordrijven met mannenernst en mannenkracht. Als gij dan aself door en door Vlaamsch geworden zij t in uw dagelijksch spreken ; gaat dan tôt de jongens. Doet za opmerken, welke schoone woorden wij hebben in eigen taai en eigen klanken, om de vreemde te vervangen. Legt zc voor oogen dat ons taai ge«n boerentaal en is... hoawel er zooveel gewestspraken beslaan. Zegt hun dat zij ook een geleerdert-tale is, en ze zelfs beter dan de Fransehe taai, gebruikt kan worden op werktuigkun-dig , op krijgs- ea op kunstv bied. Waarom zouden wij ons ook niet oefenen in 't zuiver Vlaamsch-spreken. 't I<! enkel door aanhoudene oefening, dat wij 'er toe komen ons tonge los te wringen en ze te gewennen aan de zuivere uitspraak. Wij moeten aitijd en overal zuiver Ylaamsch gebruiken, als wij met ontwik-kelde Ylaminpen tpreken.De jongens zullen dan met aehting 6n eerbied naar ons opiien en gevoelen dat hun Ylaamsche ontwikkel-den, niet beschaamd zijn hun eigen taie i zuiver te spreken. Ze zullen gi-troflen wor den door haar welluidendheid en in hun eigen toch denken : « Ons Viaamsch is toch ook schoon,aals 't zuiver gesproken wordt ». 't Zuiver Ylaamsch spreken moet voor ons ook een middel zijn om invloed te ver-krijgen en ons door andersmeenenden te doen achten en eerbiedigen. Als wij dan gewoon zullen sijn, ons ge-dachten en gevoelens in eigen woorden, uit te drukken en deftig sierlijk Viaamsch te spreken, dan enkel, bazield daarbij met ons hooger Viaamsch streven, mogen we ons a'?i prsch*. Vbmingen n.tgovo'i. Aan'f. werk dus met al 't jonge vuur dat in ons lijven zindert. Aan 't werk met ijzersterken wil en taaie doordrijvings-kracht. Aile lamzakkerij met machtige greep gewurgd en gewerkt... — Ons woorden moeten wij in. daden omzotten : « Vlaan-deren's oorden vragen daden — geen woorden ! » zegt ergens een Vlaamsche dichter en van uit zijn graf roept Albr. Rodenbach ons ioe : U roept de tijd lot hooger peil cr\ zwaardar werkzaamhcid 1 » B.ENAAT DE RUDDEB. In d«n Reichstag De reçeering werd in de zitting van den Re chutas ecne vrang gt steld door de socialis-ten en behoudsgezinden. Seheidemann nom. hetwoordvoor de eersten. Hij vraagi aan Bethmann bêler de oorlogs-dodrinden van Duitschland te bepalen. Hij bezwner hem de ganstige gelegenheid van de Rassisehe revolutie icaar te nemen ' mDmtsch-lond van eene ramp te redden. Hij voorzag zelfs eene revolutie indien het volk geene vol-doening kreeg en niet spoedig van clen oorlog en den hongersnood be rijd werd. Roesicke spra.k in naam der behoudsgezinden en beweerde dat aanhechtingen noodig waren voor de toekomst van Duitschland. D kanselier toonde zich zeer bekommerd orn tusschen die twee zoo tegenslrijdige vragen j een stelling te nemen. De aanhechtingsgezinden \ zijn verwaander •yeworden door den uitslag l van den onderzceëroorhg. Zij schermen ook | met de revolutie en doen indien welke gevolgen l een regiem van vrijheid hebben zou. Ook hceft Bethmann een antwoord gegeven f da geen der beide parti]en kan bevredigen of '■ misno yen. Hij heeft cnktl bevestigd dat Duitschland een sp >cdigen en tfooi deeligen [ vrede beooqt. Uit al wat hij ver der verklaarde jj volt nieis op te mnken. De kanselier heeft gesproken om niets te zeggen. Zurich 14 Mpî. — Het verklikkingsstelsel met premie heerint vruchten af te werpen. Een der hiders van de socialistische minderheid, die eene belartgrijke bediening bekl^edt in het bestuxend komiteit van de , nieuwe partij, werd zat rdag te Neukoln aarsgehouden. Men s^int den naam van dien socia'ist niet maar men zegt reeds dat hij ond r beschuldiging van hoogverraad voor den krijgsraad zal gedaagd worden. De keizerlijke procureur heeft ook oen onderzoek doen openen tegen de vertegen- ; woordigf-rs van de minderheid Haase, Lede-bour, Stadthagen, DiUman, WTurm en anderen die beschuldigd worden tijdens de j | laatste stakingen vredesgezinde redevoerin- ■ I gen uitgesproken te hebben met révolution- ; I naire Btrekkingen. \ ~Wo«liM^ea ic «ib te Amsterdam 14 Mei. — Men vi rneemt uit > Herzogenrath, eene grensgemeente nabij Maastricht, dai ne eersten Mf i woalingen ; uitbraken te Rerlijn De reizigers uit \ Duitschland gekomen, spreken van talrijke dooden, vooral vroùwen en jiinderen naar de markt gekomen en door de menigte ; omsirigeld en bestolen, ni Uegenstaande de tus-chenkomst d?r troep< n. Andere oolusten grepen piaals t ■ L^ip^ig. De eischen van Hindenburg » Rome 17 Mei. — Men seint uit Zurich dat i Hindenburg aan de D'ntsche regerrina heeft l laten iveten dat hij, om het hoofd te bieden '■ aan Franschen en Engelschen, sterke hulp nood'g heeft Maar BerlUn heeft hem geant-, vjoord dat m"n niet wist waar die gehaald. I Vandaa.r eene reeks onverschiUen tusschen het i bevelhebberschap en de reçeering. Drze laatste daaen heeft Hindenburg een kort bc.oek g<. bracht aan Berlijn en hceft er eindel jk doen verstaan dat <'e toestand op het westelijk front zeer ernstig is en dat hij on-middellijk moe&t versterkingen bekomen in materiaal en mannen. Volgens br&nnen uit Berlijn zou het onder-houd niet zeer kalm geiveest zijn. k De kanselier deed opmerken dat het land j werk.lieaen noodig h*.d, ivaarop Hindenburg i antivoordde dat Duitschland zich dan spoedig op eene overweldiging mocht voorbereiden. litt IHaritaelk» «< *«•!(* ia 4 besetie ||ebi«d Leipziger Volkszeitung. — Een monster-achtig br>s!uit v.erd genom^n dat van het bezôttegebied aile werkdieren en machienen wegtrekt omrdiè in Duitschland te gebruiken. Indien di< maatregel uitgevoerd wordt dan zal het land in het bezetle gebied ni: ts opbrengen en de schaarschte zal toenemen en haar weerklank vinden in Duitschland, daar wij die bevolkingen niet van honger mogen laten omkomen. De schending van het volkerenrecht, vooral veroorzaakt door de ontvoering der Relgische werklieden, was reeds meer dan voldoende. In Inrlandi « Daily Mail » 17 Mei. — De eerste Engelsche minister heeft gisteren avondaan M. Redmond de voorstellen overhandigd van de regeering betrekkelrjk de Home Rule. Volgens dit ontwerp zou de vjet op de Home Rule toegepast worden in gansch Ierland, ter uitzondering van de zes graafschappen van Ulster. Hat I aliaarsch tffwsbf *>« ««orb«reidi«( De Iîaliaansehe opperslaf heeft het offen-si fhernomen in heel den seotor tusschen Tolmino en de \driatische Zee. Zaterdag morgend om 4 l[2uren begonnen dui?;enden Italiaansche kanonnen samtn te bulderen en de Oostenrijkscbe steilingen te besproei-en. Het beschieten hield binst 52 uren aan en werd steeds heviger naarmate de stond naderde waarop htt voetvolk de bestorming zou beginnen van de verpletterde steilingen. Alhoewel reeds verscheidene berichten toe-kwamen is het nog niet goed mogelijk volkdig de uitslagen te bepalen, want de vijand is van sijoe verrassing bekomen en voert met de uiterste krachtdadigheid tal rijke tegenaanvallen uit. Het terrein der krijgsbewerkingen begint in de Streek van Toimino, volgt den loop van de Isonzo door eene srnalle vallei langs den rechter oever omsîoomd door de hoog-ten volkomen door onze verbondenen bezet sedert hun offensief an verleden jaar, maar op den Jinker oever sterk b zet door de Oostenrijkers. tenzij het bruggenhoofd van Piava dat in 't begin der vijandelijkheden stormenderhand door de Italianen veroyerd werd. Gansch dien linker oever, vanaf AUzza tôt Goriziâ, bestaat uit een onondwbrokfn berpketen, b^dekt met bos-^chen tenzij op de steiie hfllingen die naar de rhier sfzak-l;pn welkp < tikpl hier en daar b gropid zijn. Tôt op heden sche^n het onmogelijk dtze steilingen op hun front aan le \ aller», maar torh hebben onze verbondenen er aanzien-lijke vordering gemaakt. Nooit sedert hrtb gin van den Oo«ten-rijksch Itpliaanscben oorlog werd hetfiffen-si- f zoo praehtig voorbereid. 'i Lijkt een nieuwe oorlog. Overal staan batterijen, niet een of t« ee zooais vroeger, maar tientallen honderden stukken van aile kaiiber welke sedert i4 dagen vuur en slaal spuwen op de vijandige natuurlijke steilingen, in sterke schuilplaatseri hersrhapen en door honderden machine-geweren verdedigd. Ht» stormluop De beschieting had het vijandig terrein over hoop geworpen toen het Italiaansch voetvolk in kleine giocpjes de hellingen van de Monte-Kuk begon te beklimmen. Zij vonden in de schuilplaatsen talrijke Oostenrijksche soldaten die sedert drie dagen geen voedsel meer ont-vangen hadden. Het was hun onmogel'jk binst de beschieting hunne schuilplaats te verlaten, aile gemeenschap afgesneden zijnde tusschen de frontlijn en de troepen achter het front. Ondanks de grootsle moeilijkheden trokken de Italianen over den Tsonzo, bestormden het vijandig wedersiandscenter van. de eerste lijri langs dj rivier en de zeer sterke steilingen haif wege op de hellingen van de Vern en de Monte Kuk. Het was zooveel te moeilijker tien Isonzo over te steken daar de rotsen sorntijds scherp uitsleken en de Oostenrijksche steilingen eene soort kornis vormen, die 40 m. den Isonzo beheerschen. En toch gingen de Italianen overal vooruit. Gansch de vallei van den Isonzo stond in vuur en op ieder oogenhlik zaçt men de Oostm-rijkers omsiiigeldwor en en hopeloo« strijden in de schuilplaatsen, en ''an zich ovrgevcn en in kleine groepen de h llirig^n of akken. Een drr Oostenrijksche'officier en zeade : « Wij verwachtten ons aan een Italiaansch offensief, maar wij waren zeker het te zien muilakken, want al de dorpen waren in forten hersehapen met eehte nesten van machien-geweren. Maar teen gij zaterdag morgend het vuur npendet hadden wij het voorg'evoclen dat een nieuwe phase an >ten stri/'d aangebroh n was. Gansch de bergketen van de Sommer tôt aan Monte Santo iras in een echt.cn vulkaan hersehapen. Wij zaten gevangen in onze ver-st hansingen en waren volkomen van aile ge-meensekapswegen afuemeden. Hoe kon men houden in zulke hel ? » Vooi al in de vallei van Gorizia was de ttrijd bloedig, mnandag morgend rond 11 u , wan-neer de Italmansche troepen den Monte Santo bestorm ien. Van San Dnniele, San Gabriel<>, Santa Caterina, Santa Marco, begon de Oostenrijksche artillerie plotselings met eene. uiterste. kraehtdadiaheid de beschieting. Kanonnen van aile kaliber spuwden vuur en staat. Obussen van 305 en zelfs van 420 vielen achter, de Italiaanschelijnen en trachtten de kanonnen onzer verbondenen tôt zwijgen te brengen. Tusschen de heuvelen in den omtrek van Gorizia steeg gedurende twee uren een einde-looze geelachtige mist ten hemei Ondanks ailes stormden de aanvallers vooruit. Sorntijds moesten zij voor hel heviç bombardement stil houden, maar dan kropen zij op de kniein. in groepen vooruit. De gevange-nen die dit bombardement beleefden, zagen er als zinneloos uit. Zij geleken niet aan de knap-pe mannen welke de Italianen verleden jaar gevangen numer.. Er waren daar jongelingen van 17 jaren en oudzrUnaen van 55 jaren. Zij waren sedert eene week van het Russisch front gekomen. In den sector van den Carso woi It de strlid ook bïiitenuewoon hevig. De vijand heeft op de vlakte van den Carso 100 batterijen aançe-bracht. 1600 kanonnen versperren dus aan onze bondgenooten d#n weg op een front van 15 km. De Oostenrijkers hebben een overvloed van munitiën en besproeien er de Iîaliaansehe lijnen mede, in de hoop den vooruitgang on-mogelijk te maken. Niettegenstaande ailes behouden de Italianen het initiatief. De strijd wordt dag en nacht voortgezet. OoutcRvijbMhe beriehio «m de pwrs De openbare meening begroet in Italie met vreugde het offensief ;<an Cadorna vanaf Tôt mi no tôt aan de Adriatische zee, op èen front van 50 km. De pers beperkt zich met korte besprekingen over den toestand der legers, maar zij geiuigt van voile verlrouwen in den opperstaf die aile gebeurtenissen schijnt in acht genomen te hebben, en in de dappere troepen die, na eene lange rust, den strijd op een zeer moeilijk terrein aanvangen. Men merkt hier vooral den gematigden toon op der Oostenrijksche berichten, terwijl de dagbladen de onrust over de gebeurtenissen n et kunnen verbergen. Men zou denken dat zij de openbare meening lot hel vernemeil van nieuwe legenslagen willen voorbereid' n. Zeer betcekerdsvol onder andere is de officieuse « Wienerzeitung » d e zegt dat de Italianen Triest voor d.oel hebben maar dat de stad kraehtdaiHa zal verdedigd irorden. Indien de Italianen hun doel bereiken zullen zij schrikke-lijke opofferingen moeten doen. RUSSISCH FBÛWT S)e ï)uitschfF8 tmkfeii te ««derh^ndeien op kt Ragsisck frefit Petrograd 15 Mei. — De «Rousskaia Volia>> zegt dat op het noorderfront een Duitsche kapitein en een kolonel met een hoorn-blazer de iusschenlijnen isaderden in de streek van D\insk. Zij waren voorzien van een wit vaandel en vroegen voor den gene-raal van den sector gebracht te worden om te onderhandelen. Zij stelden voor eene onzijdige strook op te richten bvb. op den weg van Alexandrow-ski om daar te onderhandelen over den vrede. Gcneraal Dragomiroff heeft dit voorstel afgewezen en sluurde de Duitsche ofticieren naar hunne lijnen weer. In Engsland ««rijd tardât «le ossdcraeeftrs Londen 15 Me?. — Majoor Newman, lid van het parlement, heeft aan zijne kiezers zeer geruststellende verklarintren gedaan betrekkelijk den ond. rzet ëroorlog. De admiralit<dt, zegt hij, heeft doeJmàtige middeSs gevonden om de onderze?ërs te bestrijden. De verliezen in tonnenmaat zullen reeelmatig vermind^ren. Major Newman voegde erbij : Indien de onderzeeërs ons beletten granen en «leesch in tevoeren hebben wij -loo.rraad geno g voor handen om stand te houden lot op haif Oogst en dan is de nieuwe oogst aangebrok^n. Die verklaringen zouden niet afgelegd geweest zijn indien de regeering er geene toelating hadde voor gegeven. G v cbt in É Adriatische Zei Een (bslenrijWh fskader achtervelgd Parijs 18 Mei. — Uit Rome : Italiaansche, Engelsche en Fransehe sche-pen achtervolgden krachtdadig tôt aan de kustverdedieiiis'en om Durazzo en de mon-den van CaJtaro een eskader vijandige kruisers en torpedowperders die een klein convooi zondertroepen aangevallen hadden, een Italiaansche torpilleur in den grond boorden, een stoom- en een visschersboot. Watervliogtuigen die aan den strijd deel namen hebben ernstig de vijandiee gehepen getroffen. Zij verklaren dat een Oostenrijksche kruiser scheen te zinken te Cattaro. FrtndM liitst* btritMm Parij s, 18 Mei, 15 u. In de streek van den Damenweg werd de vijandige bedrijviaheid samengetrokken op de vlakte van Californie die hevig beschoten werd Verscheidene aanvallen op het Oostelijk ge-deelte van de vlakte werden na een hevige gra-natenstrijd afgeslagen. Al onze steilingen werden behouden. In Champagne gedurende den nacht, hevige artUleritstriid in. de streken van Mont Cornillet en M ont Bout. Een verrassende vijandige aan-val is mislukt ten 0. van A ub'-rive. In Lnrrcinen d.rong een on-er verkenningen nabii Petto*court in $de viiandige lijnen en vernielde er talrijke schuilplaatsen. Parij s. 18 Mei, 23 u. Betrekkelijke kalme dag zonder infantsrie-bewerkinoen.De artilleriestrijdwasop hetgrootste gedeelte van het front tamelijk hevio in de streek van Neuville-sur-Margival, nabij de hoeve Moisy en in den sector van Mont-Cornillet. Bilgiscb l«|«rNrfcM Le Havre, 18 Mei. Kalme nacht op gansch het Belgisch front. In de streek van Steenstraete en Hetsas was de strijd der loopgravenmortieren langs weer-zijden zeer hevig. Op de: Yzer had ien van weeYzij^en hevige beschietingen plaats in de omstreken van Diks-muide a'sook in de omstreken van Driegrach-ten en St enstraete. Etplstkt latfsf* berichten Vif-"" afçeiilsHgea Londen 48 Mei, 13 u. In 't begin van den laatsten nacht werden twee vijandige detachementen die trachtten een verrasiendsn aan val uit te voeren op onze îodpgraven ten N 0. van Armentiers, . mpt verliezen afgeslagen. Niels te seinen op het overige van 't front. §j?e avtilferîeaitrift! m ms"»a' teeirigheid Londen 16 M^i, 21 u. Gedurende d> n dag toonde de vijandige artill rie zich heviger dad naar gewoonte in den omtrek van Gavr^lJp en Lens. Op den weg van Atrecht naar Kamerijk en ten N. 0. van Fresnoy nam onze artillerie Duitsche troepen onder schot. la ûe> Balkans ita s*iet plaalssifjke ©atmoetit?g«» Salonika 18 Mei. — Plaatselijke ontmoe-tingen in de streek van Monastir en de bocht van de Cerna. Middelmatige artilleriebedrijvigheid op heel het front. SOLDATEN VANLOO, leest morgen in ons blad het eerste nummer van « GALMEN" UIT LOO » Op het Italiaansch front Da IUSianes slaan hevijtç teggîsaanvallea af Rome 18 Mei. — Wij versterken de be-lantrrijke steMngen ten 0. van den Isonzo geriomen en dit niettegenstaande ed talrijke aanvallen, namelijk tegen het bruggenhoofd van Bordes-Voidire, aan d n heuvel 382, te Gôriria en tert Z. van Grazisrna. Sedert 14 Mei namen wij 6432 gevangenen waaron er 143 officieren. London 18 Mei. — De « War office » seint dat de zware Engelsche artillerie op de Alpen de Italianen ondersteund heeft. f I DERDË JÀARGÂNG — Nuramet 735 Prlîl i S CftBfiaMSft ZONDAG 20 MEI 1917

Er is geen OCR tekst voor deze krant.