Viêfds laargang — Nuamïr 1021 PHft : 5 cessfiss»*®^ ■J ,' 2ûn 1 »4 57 Kanr» 191? ONS VADERLAND STICHTERS : i. Basskeiandt en A. Tsmper» Relgisch daghtad versehimeiîde op a! de riftgej* «1er week QbsN »h Bsh?f>r : J. B8.fCFFl,?.«îlT f?, rus fBsrÇei, f A .MS. Aes*>r*J¥swi55iai'a'iriiîî% ftr kmmmwI JBe8®9« lf5'» PrankrUk »4» K)B^8»n<R«Wol&»»<R 8.99 S*er tiriïEsesé-o" « ?«,î*<ï «■ » » fiMMP Çïesî » « «.Ut?* V-arf!i-#=Bi».««s t ps« M«rtot. ©ml*#» - - •-■—.,... » ■• -. . — j. i .. ..- . ■ ... .■»...■—-- ■--•■-y HecM dsor» vrtj en vrmmk. voor God en volk mm bmû Xr KIBWW8 V» 2aWW8« PIWK WOfJTKT 4? «.{, «/vUR c—r s i^oresie»nror^pMi**®ifir %r«<e«ss. jan*? x *,■« y*»» we<e&E <** <St?feâj5feg3^ Ot&XHi AÉOr«K«S;aiKWT*K C.>:r.vv..r.îr, g1? ^Sl**V*!*a:MÉi P<»v>«m«L?Nd *«•!«> JK* e * ^ • -Y**. Nr**Sfî,Jfpp fcOMfc.*# ,»s t-tv -> *■ - «* -- WIJ PROTESTEEREN ! in Oeren, op'tkerkhof, hebben ze de graven geschondec onzer dooden. Die daad is een schending Tan ons volkgrecht. God en de natuur hebben in ons voîkswezen een bron geiegd, hem ugen, hem oorspronkelijk, ons volk voor zanding jfevend de goudwateren dier bron te ontdelven, te doen opbor-rehn, opspruiten in den hoogsten en breedsten vloed van glorie ter verheer-lijhing van de scheppers dier bron. Die hooge zending in de ziel prif fend van ons volk heeft God, heeft de natuur, het recht gegeven op de mid tleîs noodig om die zending le vol-brengen.Sinds jaren enjaren had men de ziel >an ons volk, zoo besmeurd en. btplakt dat het merk vsm zijn groolen plicht in zija ziel, er door werd verkaald en orn zeggeus doodgevaagd. Maar sinds zoolang rondgesmeten in dat kracht*tort.bad van oorio», is dat merk van zijn zending weer bloot ge-komen en aan 't vlamtren gegaan ; overal aan den Yzer, in 't bezette land, ia den vreemde, heeft ons volk terug-geblikt in zieh zelf, op zijn ziel naar die weergloeiing van zija pliehtteeken, zijn zending heeft het weer vasl begre-pen en verstaan en alom da^ert na de werking om dat levensdsel, in voile vrijheid, te volvoeren en te volbrengen. Opdat ons volk immtr zijn plieht nu onutiroeibaar vastgeworteld zou hou-den in zijn hoofd; dezen die hua plicht nog niet verstonden hein zoo haast mogelijk ook sterk en onomstoolbaar zouden begrijpen ; de geslachten der joekomst ook imaaer, oavernietigbaar, dielevenstaak zouden bewaren, of on-^trgeetbaar haar zouden opvatten heh-hsn wij, jongens vaii den ^ier, de hloem van ons Tolk.diepl'ehtgegroefd in d.9 zuil die wij plaatstefi ©p het graf y au ons gesneuvelde broeders, wetend •iat de graven derdooden van een volk, yoor dat volk, imiiaer, de eeuwen door, de bezielendste beieving zijn van de «edachte die erop staat geplant; wetend dat, onzen volksplicht daarslellend, h j aek'er door ops volk zal worden ge-at en nooit meer te loor zal gaan, « Ailes voer Ylaanderen, Ylaanderen voor Christus » dat is onze volks-levensplieht, onze volkszcnding. Die zending moet ons voLk eerst begrijpen ert onsterflijk dragen, alvoor het die iaa volbrengen. Ons recht is het die raiddals te gebruiken om het die zending te doen verstaan en im'ner levend te behouden ; die zending plaatsend op Jiet graf «nzer dooden gebruiktsn wij •laartoe het beste, het heiligste middel. Wie dat middel schendt, schendt ons îeeht, het recht dat we, als vlammehde >iegen, ter hand werJeu gesteld door <jod, door de natuur. Die daad is de bevuiling van 't duur baarste dat wij dragen. «Allés voor Vlaanderen, Ylaanderen voor Christus » is ons ideaal- Een ideaal is de hoogste,verzuchting de heetste betrachting van het wezen ; is de gloedigste bestreving die cyjgaat uit het edelste deel van den mensch : de ziel. Dat ideaal is het waardigst ideaal, de hoogste bergtop, waartde onze ziel haar vleugelen kan reppen : de som van al pas wezenskrachten stellen tendiepste van viaanaeren ; ze gebruiken om ons voîk zoe hoog mogelijk in glans te doen opgaan ter verglorierijking van Christus. Dat ideaal is het ideaal, moet het ideaal wezen van ons geheele voîkswezen. Een ideaal doet een volk wer-ken, strijdeD, leven ; is de levenswek-ker van e^n volk. Dat ideaal is de middagzonne van onzen volkswezen-hemel.Wie de zonae bsvuilt bevui t het leven van dea heràel; wis de zonaebsvuiltbe-vuilt den hernel zelf. Wie het ideaal van ons volk besmeurt, beklastert het leven van ons volk; het ideaal van ons volk bjjsmeurt beldaddert or.s voîkswezen zelf. Die daai is de ver-gooiing van ons biosd. Esn werkman, op 't einde der week, krijgtzijn loon; datioun is de vergoe-ding van zijn in dienst gestelde, ver-spilde levenskrachten, Wij ©ok r.a dagen afiamm^ni strijdërsleVen ont-vawgen ons solde; die so'de wordt ons tar hahd gedaan ora ie afgezelte, afge-tapte wez-ios «racht'îiidiewj' etbraiklcn voer't land; is de ver^elding van ors bloed dat v/e vlotifn lielep. Met dis solde bochten v e die grafzuil voor ons broeders. Wie die gra&uil bevuiD, toont dat hij van die grafouit• niet wiî; v,ie die grafzuii verWbrpt vervverpt het g.eld waarméde z«j werd gekocht; wie dat geld verjîooit vergooit ook de krachtsn die het wônnen... vergooit ook or»s bloed. Die daad is het herdooden van onze gedoode broeders, onze dooden ze zijn on» zoo lief: jaren lang hebben ze hua schoone, krachtyolle, van beloften ge-bukt hangend lijf, ala borstweer gesteld tegen de driestig oprennende vijandsbandeis; als kractftdie dezelfde vijandsbenden deed bloeden, dunde en uiteensleeg; als verslerking wgarin de vreugdewagens der vc riossing ; v&n vrijheid en vrede, werderi beschermd en bewâard; als toren waarin het id'e-aal fer levensherwordirsg van Ons volk verbeten s'erkwerd gehou-^en; alsdra-ger waarop het loodeR kruis van el-4enàe en lijden werd voortgeslffpt. tîunlijfer roo stftlecd hebben zij het er boudin sta an lot den dooden met bun dood zijn al dfe..beloften waar-aan ze zwaar gingen voor hen, hier beneden, vergruisd, uiteengf slort. Zoo s tri j den d, zoo sUrvend, habben zij ge-streden, zijn zij gestorven v0or ons, voor ons volk: en eens leven wij, wor den ons baiofien ver ml d, her^orden wij, leeft en horwordt ons gehe-ele volk door hun dood. 0 ! ze zijn ons zoo lief, zoo afgrijs lijk li<-f. Lit fde zoekt leven; cen graizonder hulde is stom, is doods. ¥it liefde om hen te doen leven, plantten wij ophim graf die zuil, die zuil waarin hun ideaal stoi.d gebeittlâ; door die ziel, door dat idtaal verschenen ze weer op han graf, ston<*en ze op uit den dood, wer-den xe weer levend, Die zuil belasterend, dat ideaal be-sineerend hebben ze ons geliefde doo-den opnieuw gedood, Die daad is de schending van eene heilige pteats. Jaren lang, reeds staan we in 't gelid, ter vrijvechtÎDg van het recht, het recht dat door den duitschen bloedvijand zoo l'&f werd g^schonden en onder de voeten ge trapt, het recht, e ns volksrecht, Het recht îs de wil van God; wie kampt voor het recht. karupt voor God en wie voorGod kampend wordt bevoch-ten i" een martelaar. Ous dooden, zij hebben gestreden voor het recht tôt den dood, tddus steliend de hoogsts daad van strijden : het zijn mârtelaars, Waar martelaars iig'gei; begrsven îs de plaats heilig, wie die pla'at's bevuiD, draagt op zij ni gewe'ten de groote zonde van heiligschenderij. Die daad is een bloedsteekin de reeds oloedende harten van dt> moeders onzer dooden. Eens stappen ons krij^ers, licht en los. ontdaan van allen last &n leed, over de verschansîngen heer, terug naar lui line geliefde haardsteden ; en komen de moeders o? zer dooden, die zooveel, zooveel lange bensnwde dagen en lange baoge nachten io schriXkelijke tergen-onzekerheîd doorstteden ovrr den toe-stand van hun Isind; en op 't oogenblik dat ze hoopten, sterk ea vast, op di&n gekomen dag nu der algeroeene vreug-deszatheid, dat kostclijk stuk van hun ziel, hun kind, in maehlige, hoogstr . verrokkende liffdfomarnaing terug te mogen drukken in hvm schoof, den ze* gedans der dood in helssh reeuwig ge-schater hun oureft- hoorden doorschet-tereo. vol rouw en wee naar dat groote Yz&kerkhof op het graf vaa hun ziels-duuibarsn.Me dunkt ik zie ze r eds komen ; de lucht hangt, volgrauwte, de landen lig-pen zwart en veristm en uit de doode boomenkoppeu îeeken lange lekken wa- tprdroppen van gesmolten d?uw als •ra nen. Zezija in benden, zwart gekleed, zwart gemantald en gaan... stil en stom gebukt en gebroken, traag ea treurig, als slo'ten zware boetedoeners, langs de lange baneo, in hun afgen?age'rde hauden schuiven de beiersvan hunnen pat.erno?ter en uit hun oogen valt nu en dan een zilten traan. Ze gaan door dorpen waar ze de dood akelig hooren isoepen uit d<^ zwartgerookte reuzen-paiiïen.Ze trekken over den Yzerstroom... staan een stond, stom en star,fdiep be-wogen z'jn v-ater te bestaren dat stil en traag, zwaarvan vele diepe geheimenis-sen, door de bedding drijft;en dan... zc heffen !oom het nioe-droef gedroom-de hoofd op : eea eeiste kruisje ; ver-achrikt stelien ze een voet achteraijt en hun oogen branden ; 't is of ze in-eens ee» vîammend zwaard dwars door hun zwaargt marteldc ziele voelen ste-ken ; ze rnaken een kruis en gaan... Een tweede kruisje!... reeds zit een moeder, bekomen geknit-li te bidden, dehandea rond den kruistop geklauwd : ze maken nog een kruis, lispelen een korte bede, d«pp;in bun zakdoek in de oogen, en gaan... Ze staau stil... Zeslaan hun blik-ken over dis wijdsche vlakte en turen : overal kruiskes, kruiskes op de akkers, kruiskes ia de weiden, kpui.-,kts langs de grachten, nog bier er. daar, aan den voet een zwarte massa; moeders die weenen en bidden. Ze gaan... en hun , oogen volgen dreef de ravenbenden die . rauwead krassend van de doodeca kers komen.,. Ze komen op 't kerkfeof. . Hier liggen de dapperen die vielen voor het vaderland.'tis of ze in eens de dood over hun lijf voelen loopen bij 'tzien van die houd:-r'San kruiskes. Ze gaan... ze staan stil. zfc gaan weder, . Ze staan weder stil ; '.e weten niet w at ze doen, wat ze wilien want in hun ziel gebeurt iets afgrijgelijk. Ze strompelen van graf toi grïf, van ri j tôt ri j en kijken wijl hut hart versshrikkelijk klopt, hun boezem angstig enjgeweldig jaagt van ban „teen vsrlegeaheid.Naarmateze verder slepei. vaelea ze de benauwheid, de vrees nog di?per en wîjder hun ziel beslufpen, hiln beanen beven onder hun lijf... Daar!—Ze hebben het gevoeld aan dien ■slag in hunne ziel, het graf van hutjkind.. .een sehret uw, een openslaan van de armen gelijk van een gekruiste en gelijk eea steen stuiken ze neder.... Oadempbaar zal de vloedzijn van we 9 <5n verdriet. van de moeders onzei dooden. 0/n die vloed eenigszins, te, dammen daar we daardoor toonden dat hun smart werd gedragen door reeds wee-volle ziclen, en wij den lieveling deden herleven op zijn graf — stelden wij op het graf van den dierbarea, die zuil. Die ziu. ! 0 ! VerschrikkaH jk ! Zien ze bevuild, besmeurd, onteerd, gesehon-d.en; eea gil spririgt hen uit de smach-tende keel, uit hua oog stort een vloea nier vaa tranen, hua ziel voelea ze bestiiimd met bussels geeselroeden ea ze staan hun handen krauwend in huu hoofd, vol wanhoop ea ontgoochcling. Innaamvaa ors groote volksrecht, dat we vogelvrij zija vlucht wilien zien nemen ; in naam van oas duurbaar volksideaal, datwe willea zien glanzea in de zonnigste glorie ; in naam vaa ons schooa roode bloed, dat we gekend wiTen zien vloeien, in naam van onze zielsgeliefdedoonendie we hooggeeerd wilien zien, in naam vaa hunae gehei-ligde grafplaats die we geëeYbiedigd wilien hebben, in naam vaa hunne groote moeders, die we b&wonderd. dankbaar v/ilien zien genaderd, protes-teerea wij tegen die daad van graf-scheniiir.g.Die ijsren lafbeidsdaad is geen daad meer vaa measchRa maar een daad van wangedroehten. Die wangedroebten, de vlaamschheid niet kunnende mcerdec ia dezîel dsrlevenden, hebben gepoogel die vervlaamschheid te vernietigen op het graf oezer dooden. D»or die daad wrordt onze vlaamschheid lovendiger dan ooit. Wie het recht bekampt, doet hel recht leven. BERTEN. SCHOOfl VOOEBEELD De Ylaamschfl jorgens van de lie Ktmpagnie, 13s iinieregiment, hebben hulde wilien brengen aan hnndiep belrenrden strijdmakker Renaat Derud-der. Onze makker Juliaan Platau d ied eene omhaling die de prachtige somme v a 52,05 fr. opbracht, tôt versiering der laatste rustplaats vaa de h>-ldenziel die viel voor 't ) echt. Moge het toi. voerbeeld strekkea aan al de vlaamsc! e jongers vau 't lege r. Oatssappiiîg van een Pranschen vlieger Nog eéne ontsnappîng dis tsllen kan. Luitenant Mezergues, op 22 Augustus tijdens een bombardement van Fri-bourg gevangen geaomen, is er in ge-lukt uit Duitschland te ontsnappen. Op eene hoogte van 3 000 metsr» werd zijn vliegtuig beschadigd en trachtte in zweefvluohl in de. franschs li^nen neder te dalen, maar wss verplicht i;i de Yo-geezen te landen, waard hij gevat wierd. Hij begon den oorlog aïs verkenner-viieger en onderscheidde zieh in drze bijzonderheid, daarca wat hij bombardier, sïjne vastiberader.heid en ver=tan-dîg dôorzicht maaktun van hem weldra een der beste franscha achtervolgers-vliegers. .■ini»"i))iiriji;i»t~r>r"' Krijgsgsvaiigêoefi worden gewapend Locder, 14 Maart. — Antwoordende op verschiilcnde vragen, lord Robert C"îcil, heeft vandaag îa de engelche K.amers verklaàrd dat voîgens nieuwe înjçekomefa versiagen. de bolcheviksen overgaan tôt het wapenen van duitsche en oostenrijksehe krijgsgevangenen. Hij voegt er aaatoe, dat het nieuws, ala zou er een duitsche generaal aaar Xrkonts^ gezonden zijn, om er het bevel te nemen, niet bevestigd is. i !Sene rede van Lloyd George Londen, 14 Maart. M. Lloyd Gaorge heeft vaadaag weer eene groote rede uitgesproken. De mi-nisf.er zegt : « ln dezen oorlog is er meer geweest dan vaderlandsliefde, beroep der menschheid tegen brutaal geweld. De wereldkreet des gewetens heeft weerklonken tegen den onlesrbarendorst der macht. 't Is aan dezen oproep dat de vader-iandsliefde onzer jonge rnannen van 't leger geantw7oord heeft. Nooit is er eene naîie geweest die met een heiliger doel in den oorlog trad, we nioeten dezen oorlog volhouden tôt het einde, gelijk eea heiiige ooslog, een ander ge-drag zou een verraad zija tegeaover onze doode helden; maar wij zijn niet minder besloten, als dat de oorlog in de toekonist. eene misdaad wtze sîraf-baar door de wet dernatien. Men heeft ons beknibbelt omdat ver-scbiilende ministers niet zorgvukîigej; over den bond der natien gesproken hebben. De bidchevits hebben ons ook eene les gegeven. Ea die i&? met alleea-lijk er van te spreken en geenen bond rjer natien kon gestfcht worden: de bijzonderste zaak hebben zij vergeten; dat ais wanneer men ecncn ooriog begon nen heeft men moet strijdon tôt het einde. Laat u niet in d va] in g brengen met dezinûen voor feiten te nfinen. Ik zou kunnea beginnen met den Vrede der zihnen, hetgeen door den keszer niet voldoening zou aangenomç-n worden. Ditzou de zak^n geenea stap vooruit brengen, niemand heeft meer gespro ken over den bond der natien dan de keizer ! Zija antwoord aan den Paus was be-"zield met de sehoonste broederlijke gevoelens, niaar bij roerde geen woord over Belgie. Hij wras e; nen bond der uatien zeer ^enegen ! hij was zelf ge-reed duitschtand er van aan 't hoofd te plaatsen ! het was den dolk in het s^rmoen van den omwoaden. De e^nige bond der natien die kan bestaan, is deze die wij zullen stichten wanneer wij de over.winning zulien be-baald hebben. Deze overwinniog Uun-nen we behalen. DaD, maar dan alleen. zal de bond der Datten een voltrokken feit wezen. Dan, n.tar dan aiker, wanneer wij onze zweerden in iandbouwplocgea knaaen doea veran-derer. » Lloyd George doet daaraa een vlug ovërzieht over de voedlngskwestie en éiadigt ais volgt : « Zietge, in gansch de gesehiedenis der wercld is er ghaer eeaon die de voe-dingskrisis kon oplosseu ea gelukt heeft. Het is Hem die vaa één brood er vijf 6oa maken en mat twee vissehea eene groote menigte sgjjsdè! Kiagen wij dus niet over het rantsoer--neeren, 't is eene kleiae ol'f«is'ing. Laat ons al onze krachten Jaestedea om de overwinning te verzrikeren. Onthoudt u vaa nuttelooze vredesge-sprekiien, het ondermijad het goed m.o-raal der natie, grbruîkt integendeel al u-vvea iavloed om den moedte steunen van dit groo|« volk opdat het weerdig en zegevierend de eiele task zou ku«. nen voibretgea, de edelste die God oo:t aaa eeae natie heeft toevertrouwd ! » Eene overgroote ovatie bsgroette deze prachtige rede. Amerika s mobilisacring Washington, 14 Maart. — Eaa oflic;-ecl bericht meldt dat de effectievea der tweede lichting 800 000 mar.slÉhappen bedraagt, 150.000 werklieden bsdra-geade.Deze naunen zullen onmiddellîjk naar de onderrichtska-ppen gezonden worden. Pt Eôlsisg in h e . Midddlandshe 2ce V. ie Ton gevoJge van eene botsing met een en engelschen stoomt r, is de kleine si torpedeerboot N. 333 gezonken den ar ! 12 Maart om 5 urein de Miadeliai dsche el zee. I Çrçheel de bemanoiag is gerçd1 De dîiifscJÉfs 1ère l ien Odessa I Geneve, 14 Miiart. - - IIet Oostsnrijksch bterieiht van deze'n nàmfddsg is sameagestel i aïs vo'i-t r De. O ,s»ei rîjiscî e ea i iiitH I c troc» peu zija voor Odessa. Isslrede ir, de uU.û Ba&I, 14 Maart. Men pein.t uit BcrHjn dat de duh che tjroepei. Odessa biar en gttiedea z'-yn. De oostemijkers zijn sonder t v,ijfel langs wraole gekomsn. Zoud«u c.a duitschers reeds gebruik ma; M. hci -ben van het artikel van h t voorbarig vredesverdi'ag met Roc-mét h , dat hua eea recht vaa doorgang n ar Bessarabie gsr. Odessa, vierde stad van Rusland, telt meer dan 500.000 inwone s. Het is de belangrijkste haven der zwarte ze , Lîj-gevolg- geeft de bezetting aan de mi<i-denrîjken de kontrool vaa deze zes. Zij bopea er ook overvioe. i ;e voorradeu graan tevinden want Odessa is eei der belangrijkste graaastap is der wtrdd- Mog een ïmuw u timslum van Duitschland Amsterdam. l:4"Maart. De dnitsche regeering lie; l'i rnarR- s-land eea nieuw ultimatum gr-zom Het vraagt <;at Rnsiaad i ;i vr h eid s telle, onmiddelijfe ea zoader voorw a aider: , ai de iawouers der Baltische pro-vintien, die door de Russen tijfjeiiS den a f toc ht medegonomea. Se Tttrken herr emen Ërzercum Baal. 14 Maart. Men seinl dat de turksehe troepen Erzeroum zijn binaengett « en. Erzuroum, stad vaa ïurkscb Azi' Arménie) versterkte stad van- 60,000 in-vvoners, g root nijverheidscér>tc-r, v as door de Russeagenomen op 15 febinaéi 1916. / ' " i De bccdschap van M» WËsm werkt de dtiifsche kuiperijen Ugm New-York, 14 Maart. — Dr dagbladea wijdap. lange artikels aan M Wilson's boodschap toi d» soviets te Mos ovva. Arhonwel dat, da efïicieelo mddens zich onthonden de, redeas t V-rtai i waarom M. Wilson die bcodseh; p zondî, zijn de dagbladei- h; t. eens tj ti'evken-nen dat het b jzonderf.te do< I is duitsche poging te verij-iolea om htt russisebe volk te doen gçlcoven dat de japâneesche tuss.chenkoM'st e a voor-woùdsei is om Rusland door Japan te verdeelen. De ofTiiîieele aaitrikaarische krijjgen te Washington, tw-jfrj.<n i »et </ât duitsche sgeoten i'. Ruslard gerachten verspreiden, als zou Japan Siberië voor altijd wiilea behouden. Herlîipg za! aaa onze slasfs-maanen aslwoorders Zurich, 14 Maart. — E« ,e. o Tîcieole aota van B"rîijn z- gt dat bij a.e vpe-ning des RijkS'Jag, de vrede Btest Li-tovvsk zal besproken wo -den. fi *r|,li> g zal ook'eene beîaâgrjjke r<: e uit- pre-ken, Hij zal aaa de laatste ver';■. >ri t -en meer--politieke manne» afttwoorden. Kuilman zal waarscaij• i jk ook spreken.Deleidersder meerderheid hrbben bij den-kào-ielier gewo^.st. Hï-tV^pr k zegt de « Vosfischrr Zfitnng rawkte y over de volgeraie vraa st ukken ; de te " volgen politiek ia het Oo-t-n, de 'nieu-we oorlogsleeniag en de, "oorlogskosteD. t De t -gc.nwof r igheidvan Hindeaberg e te Berlîja zal aan dtze b sprekr g f ! a n algemeea belang geven. Zerr waar-e schïjnlijrilijk zal oientrachten devraag-stukkea van Polard en de Baltische provincien op te lossen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.