Tj7 LAAI l D KRlÛT^S (TBOI^^ NOTTOl Nr. 158 Weekbladje voor de vlaamschsprekende krijgsgevangenen. Alten-Grabow, Gôttingen, Giistrow, Munster, Soltau, enz. 31 Augustus 1918. In ons Lager en Middelbaar Onderwijs Met genoegen hebben we het Wet- en Yerordenings-blad voor Ylaanderen in handen gekregen, nu het de jongste regeling voor lager en middelbaar onderwijs houdt. We mochten artikelen verwachten, die niet de résultante waren van door mekaar kruisende klerikale, en antiklerikale, vlaamsch- en antivlaamschgezinde belangen ; maar wel het werk van menschen die met reine bedoeling vooruitstreven naar een reiogehouden Ylaamsch ideaal. Onze groote vreugde is het, vast te mogen stellen dat, als slotsom van deze verordeningen, bereikt moet worden : ''het Nederlandsch is de voertaal in het lager en middelbaar onderwijs van ons Ylaamsche land". 0 jammer, jammer, dat ten gevolge van de zooge-zegde vrijheid van onderwijs, de gansch vrije lagere scholen en de kinderen, die huisonderwijs genieten, niet gedwongen kunnen worden., Wel zegt die wet, met wijs vooruitzicht, dat het onderwijs in andere talen dan het Nederlandsch eerst in den 4den graad verstrekt mag worden, doch deze vrije scholen zullen les geven in de Fransche taal als het hun belieft, misschien zelfs vakken onderwijzen door middel van 't Fransch. Hun getuigschriftsn zullen dat natuurlijk niet vermelden, doch de ouders zullen 't zien aan de mooie nieuwjaars-brieven. En ziet, de kinderen die thuis onderwezen worden moeten een bijzonder examen afleggen over het Nederlandsch ! De examinator is weliswaar een afge-vaardigde van den Minister voor kunsten en weten-schappen en wij erkennen zijn gevoel voor rechtvaar-digheid ; wij nemen aan dat examinator A oordeelt zooals examinator B het zou doen over de kennis van een kind ; maar een examen over het Nederlandsch bewijst niet dat de vakken door middel van 't Nederlandsch werden aangeleerd en dat bijgevolg voor één zaak, voor één begrip, één woord door het kind gekend is. Het middelmatisme loert. Wij vergeten doch ook niet dat zij, die thuis onderwijs genieten, juist de kinderen van onze franschsprekende klasse zijn. In den eerstkomenden tijd mogen we van het instrument niet te veel verwachten als de handhave niet * dtugt. Yoor de scholen waar de staat meester is : ailes eerste klas, als de inspectie tanden heeft - voor de twee boven besproken soorten kinderen, noodgedrongen te veel vrijheid. — En van dezelfde "vrijheid" zullen de aangenomen scholen gebruik maken, als de inspectie met de besturen van die scholen te dikwijls de voeten onder tafel steekt. Zeer veel onderwijzers nochtans, voornamelijk jonge, voelen, ongeweten, vlaamschgezind en zullen naar hun gevoelen handelen, wat de pastoor er ook over denkt. "Leerkrachten, die onderwijs met het Nederlandsch als voertaal moeten verstrekken en geen diploma hebben van een normaalschoel met het Nederlandsch als voertaal, moeten zonder uitstel in een bijzonderen leergang in de Nederlandsche taal de bekwaamheid tôt onderwijs-geven in deze taal verwerven !" Hoe lang duurt die cursus ? Nadere bepalingen moeten door den Minister nog getïoffen worden. Dus is het moeilijk en kiesch over dezen maatregel een oordeel te vellen. Zeker komen de leerkrachten, waarvan hier sprake *is, uit een totaal Fransche school, met vreemden woordensehat voor de te onderwijzen vakken en een andere methode b.v. voor het taalonderricht. Wij verwachten dat die leergang op zeer ernstigen grondslag er voor een niet te zeer beperkten tijd ingericht wordt. Zôé moet er gesproken worden aïs in artikel 13 ; . "De provinciale, de gemeentelijke, alsook de vrije normaalscholen, ontvang«n geen staatstoelagen en kunnen geen wettelijke diploma's uitreiken, indien zij zich niet aan het staatstoezicht onderwerpen, het Nederlandsch niet als voertaal gebruiken en indien hun onderricht niet van aard is om onderwijzers te vormen, bekwaam om onderwijs te geven in de lagere scholen, die naar de eischen dezer wet ingericht zijn." Dit is krachtdadig en treft aile inrichtingen. De artikelen voor het middelbaar onderwijs treffen de inrichtingen di» onder toepassîng vallen van de wetten van 1 Juni 1850 en 15 Juni 1881. Yoor die inrichtingen is het vourschrift : "Het onderwijs in aile vakken in de landstaal, met uitzondering van de nieuwe vreemde talen." De vrije scholen komen er van af als

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.