t Vrije Vlaanderen: vrijzinnig, volks- en Vlaamschgezind weekblad voor Brugge en de provincie West-Vlaanderen

550 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 09 Mei. t Vrije Vlaanderen: vrijzinnig, volks- en Vlaamschgezind weekblad voor Brugge en de provincie West-Vlaanderen. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/f18sb3xm7h/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

NAAR NIEUWE WEGEN ALLES VOOB EN DOOR HET VOLK VOOR TAAL EN VBIJHEIL Vooruitstrevend, Vrijzinnig, Volks- en Vlaamschgezind Weekblad voor Brugge en de Provincie West-Vlaanderen. Abonnementsprijs: Bureeleq van 't Blad : 33, Wollenstraat, Brugge. Aankondigingen : België, één jaar fr. 2.00 | | ^ | | Den regel 0.20 Buitenland, vrachtloon erbij. I ~"l ^ ^ _ Telefoon 589 | I Rechterlijke aankondigingen 1.00 IMen wordt verzocht aile artikelen en mededeelingen, evenctls de briefwisseling, rechtstreeks II —_ j t> j i , Il Voor reklamen en langdurige inlasschingen, zich te naar den Bestuurder te zenden. I I wenden tot het bestuur. ■g— Alwie verlangt 't « VRIJE VXiAANDEEEN » regelmatig tot einde December 1914 te ontvangen abonneert zich voor fr. 2,00. Zle lnschrijvlngsbewijs op de 4de bladzljde. ■ 't VRIJE VLAANDEREN Is verkrtjgbaar blj Edward Bossier, Gazetverkooper, PhiHpstocfestraat, 6, te Brugge. @)®)@)@)®)@)@)@)®)@)@)®)@)@)@) De GeseMedenis (1er Kieskwestie. 't Zal, rneenen we, voor velen onzer lezers, nu in d'kelft des lands de kies-strijd volop aan den gang is, wel belang-rijk te zijn eens na te gaan de geschie-denis der kieskwestie, voor welks uitbreiding liberalen en socialisten zich sedert jaren beijveren. In 1846 volgde een katholiek minis-terie een gemengd ministerie op. Het-zelfde jaar werd de liberale partij bepaald gesticht en een te Brussel bijeengeroepen congres, vroeg als kieswethervorming de vermindering van den cijns en het op gelijken voet stellen der bekwaamheids-kiezers met de cijnskiezers. 't Volgende jaar hernamen de liberalen het bewind. De fransche omwenteling van 1848 brak uit en 't gouvernement, aile volksbeweging willende vermijden, richtte de eerste kieshervorming in : de cijns werd verminderd en 't gansche kiezerskorps geraadpleegd. In 1870 werd eene wet gestemd die 't bedrog in kieszaken beteugelt en daar-na stelde de liberaal Frère Orban voor den cijns nog te verminderen en de bekwaamheidskiezers tot de stembus neven de cijnskiezers toe te laten. Maar 't ministerie viel en op 't einde van 'tjaar, wanneer door den oorlog van 70 de politiek om zoo te zeggen onwerkzaam was, legden de vooruit-strevers een voorstel tot grondwetsher-ziening neer. Het werd verworpen. Maar 't gouvernement breidde het gemeente en provinciaal stemrecht uit door den cijns van 20 op 10 frank te tbrengen. Dan waren er 350 duizend kiezers voor de gemeente, 200 duizend voor de provincie en slechts 100 duizend voor de Kamers. Dertienjaar verliepen en er werd over de kwestie niet meer gesproken. Maar in 1883 stelde de uiterste linkerzijde (Janson) zonder meer bijval dan in 1870 de herziening der grondwet voor. Toch werd er iets door bekomen, want voor de gemeente en de provincie werden 130 duizend bekwaamheidskiezers tot de stembus toegelaten. In 1886 ontstaan de groote volks-bewegingen waar de klerikale Pourbaix zoo'n hatelijke roi vervulden tijdens de algemeene werkstaking. 't "Was daarna dat de veldtocht voor de grondwetsher-ziening voor goed aanvang nam. Weer werd een voorstel neergelegd, doch nog- maals werd het verworpen door de klerikalen. Eindelijk in 1890 werd het voorstel aanvaard door 'tkatholiek gouvernement dat niet langer meer weigeren kon en in 1892 begon daarover de bespreking. Het katholiek gouvernement was voor 't engelsch stelsel ; de gematigde liberalen waren voor het bekwaamheidsstelsel, de socialisten en vooruitstrevende liberalen voor 't algemeen stemrecht. Maar al die stelsels werden verworpen en d'alge-meene werkstaking brak uit. Grootsch was de volksbeweging en bukken moes-ten de katholieken. 't Was dan dat het meervoudig stemrecht, thans in voege, Averd gestemd. Het kiezerskorps werd in eens hierdoor vertiendubbeld. Het volgende jaar stelde de heer Beer-naert de evenredige vertegenwoordiging voor, maar dit princiep werd niet aan-srenomen. Het meerderheidstelsel bleef in voege. De katholieken behaalden 900 duizend stemmen, de liberalen 500 duizend, de socialisten 300 duizend. Door dien uitslag aangemoedigd, stel-den de partijgangers der evenredige vertegenwoordiging het opnieuw voor en in 1899 werd het aangenomen. Het waren dus altijd de liberalen en socialisten die voor de uitbreiding van 't kiesrecht gestreden hebben en zulks nog onophoudend doen. Waarom? Om-dat zij willen dat er volledige gelijkheid weze ; omdat. aile bedrog (men denke aan 't schandaal van Aalst) verdwijne. Omdat zij van 't gedacht zijn vanWoeste, Schollaert enanderen, waarvan de eerste op 18 April 1895 het volgende zei : « aan den werkman zeggen : wij geven u het stemrecht, maar gij zult maar voor een derde tellen, dat is volgens mij 't gebouw ondermijnén dat men wil oprichten. » Nu zijn ze niet meer van dat gedacht : de Woesten en Schollaerts, de Levy's en Mabilles en Cartons die hun vroeger programma verloochenen, opdat door de onrechtvaardige wet van 't meervoudig stelsel hunne partij aan 't bewind blijve. En onrechtvaardig is 't meervoudig stemrecht ; geen enkel katholiek kan het nog verdedigen ; geen enkele klerikale gazet kan de toekenning van een tweede, derde of vierde stem verrechtvaardigen. Zij zwijgen daarover alsvisschen. Maar ook juist om die onrechtvaar-digheid, gaan liberalen en socialisten voort met te strijden voor de invoering van 't zuiver algemeen stemrecht. Aan de volksbeweging die verleden jaar ontstond béantwoordde 't katholiek gouvernement met de aanstelling der fameuze kommissie der 31. Wanneer zal die hare beslui ;en neerleggen ? Te Sin-xen ? Maar van welk jaar ? Hier weer blijkt eens te meer dat de katholieke partij zich vast klampt aan eene onrechtvaardige wet om meester te blijven, alhoewel minderheid in getal-sterkte zijnde. Hierdoor bewijst ze nog-maals dat zij den werkman en nederige burger niet als den gelijke van den begoeden beschouwt. Die onrechtvaar-digheid moet verdwijnen en rusten zul-len de antiklerikalen niet vooraleer 't zuiver algemeen stemrecht met uitbreiding der evenredige vertegenwoordiging ingevoerd w'eze. Aan de werk-lieden ons daarin te helpen, in plaats van de roede te kussen die hen slaat en de hand te likken van degenen die hen als minderwaardigen willen blijven be-schouwen.Wanneer dit zal bekomen zijn, zal de geschiedenis der kieskwestie geëindigd wezen, miar ook dan zal gelijkheid heerschen in plaats van onrecht ; broe-derlijkheid in plaats van onderlinge afgunst ; eendracht in plaats van ver-deeldheid, want nevens gelijke plichten zullen gelijke rechten bestaan. v/V/* De herbergiers door den klerikalen minister Levie gefopt. — (vervolg). — Gevolgen der wet op de openingstaks. I. Voor de herbergiers met vergun-ning. Voor het bestaan der nieuwe wet hadden deze herbergiers, mits betaling van het vergunningsrecht, het mono-polium van het verkoopen van sterke dranken. Slechts 70.000 herbergiers be-taalden deze belasting. Daarnevens waren er 140.000 herbergiers die slechts bier en gegiste dranken mochten verkoopen. Door de Wet, bekomen al deze personen het recht sterke dranken te scaenken. De concurrentie is dus verdriedubbeld ten nadeele van diegenen die vroeger steeds het zware vergunningsrecht gekweten hebben. Dit is de belooning die zij ontvangen van het klerikaal ministerie van hunne regelmatige betaling. II. Voor de personen die geen herber-gier waren op 12den December 1913. Het houden van eene herbeig is heel dikwijls op den buiten een middel om zonder groote moeite eene hulpinkomst aan talrijke werkliedenhuisgezinnen te verschaffen. Hetis ook somtijds dft brood-winning van weduwen met verscheidene kinders. De moeder, in beide gpvallen, kan te huis blijven, op het huis en de kinderen passen, en de « staminr » be-zorgen, terwijl vader of oudste sinders uit werken zijn. Het zelfde gebeirt ook vaak in de stad. Door de nieuwe Wetgeving is derge-lijke toevlucht ontoegankelijk geworden. Slechts diegene die op voorhand dehooge openingstaks kunnen betalen, mogîn nog aan dit reddingsmiddel denken. Slechts begoede personen kunnen zich njg op degelijke manier uit den slag treklien. Het invoeren van de openingstiks is ; dus een antidemokratische maatregel, die nieuwe voorrechten schept ten voohleele van de bezittenden. III. Voor de herbergiers die op 12" December 1913 eene herberg openliielien. Deze herbergiers mogen volgens de nieuwe wet zonder de openingstaks te betalen, ongehinderd hunne herberg voort openhouden. Zij mogen zich verplaatsen, van huis veranderen, een belangrijker handel overnemen, nooit zal de nieuwe belasting opgeëischt mogen worden. Dit is ontegensprekelijk een voordeel, een groot voordeel, dat door de wet aan deze herbergiers is toegekend goworden. Zij zijn, wat het han1 là 'jven in drank betreft, bevoorrechte burgers. Ook verheugden zich de herbergiers bij het vooruitzicht dat van nu al het getal der concurrenten niet of bijna niet meer zou aangroeien, dat het integendeel zou verminderen. Daarenboven, terwijl zij vroeger veel moeite hadden om eene herberg te bekomen en slechts na veel aandringen een goed gelegen drankhuis konden krijgen, sedert de nieuwe wet werden zij zelf door de brouwers opgezocht. Deze moesten inderdaad, wanneer zij eene nieuwe herberg wilden openen of wanneer een hun-ner oude herbergiers vertrok, naar eenen anderen ouden herbergier uitzien, indien zij de openingstaks niet wilden betalen. De oude herbergiers waren dus een veel gevraagde waar geworden en meer dan een bekwam zeer geprezene voor-deelen.Maar deze zoo voordeelige toestand voor de herbergiers verwekte een groot misnoegen bij de brouwers. Deze waren door de nieuwe wet zwaar in hunne be-langen gekrenkt. Ook werden voetstappen aangewend om dezen toestand te doen veranderen ; de klerikale minister van finantiën werd geweldig lastig gevallen, zoodanig, dat hij ten laatste besloot aan de brouwers gehoor te geven en een omzendbrief in het liclit zond. Deze circulaire zou de wet uitleggen en iedereen tevreden stellen! In toekomend nummer spreken wij van dien omzendbrief. De Kiesreclithervorming. Vergadering der commissie der XXXI. Belangrijke verklaring van MM. Woeste en Verhaegen. De Commissie der XXXI hield Woensdag een nieuwe vergadering onder het voorzit-tersckap van M- 't Kint de Roodenbeke. De heer Voorzitter bracht hulde aan de nagedachtenis van den heer Wiener, en verwelkomde den heer Goblet d'Alviella, ter zijner vervanging benoemd. M. de Kerckhove d'Exaerde zette zijn op de vorige vergadering begonnen redevoering voort. Hij onderzocht welken invloed de verschillende soorten van waarborgen, welke voorgesteld zijn, kunnen uitoefenen en meen-de dat de hoofdzaak schuilt in een redematiger aanwerving van het kiezerskorps. M. Verhaegen oordeelde dat de oplossing der verschillende vraagstukken, die aan de commissie zijn voorgesteld, afhangt van de oplossing, welke zal gegeven worden aan de kwestie van het kiesstelsel. Hij denkt dat de arbeidersklassen, zoowel socialistische als antisocialistische, de afschafling van het meervoudig stemrecht vragen en hij uitle dan ook de meening dat het mogelijk ware een stelsel aan te nemen, dat, zonder het beginsel van het zuiver en enkelvoudig A. S. te hul- digen, demokratisch zou zijn en tevens de vereischte waarborgen zou opleveren. M. Woeste betwistte dat de antisocialistische werklieden voorstanders zouden zijn van het enkelvoudig kiesstelsel. Spreker verdedigde het meervoudig stemrecht tegen het ver wij t dat het een empirisch stelsel zou zijn en wees er op dat aile stelsels noodzake-lijkerwijze zoo zijn. Wat trouwens ook de waarde van dit stelsel zij, meende hij dat er geen spraak kan zijn het te wijzigen, zoo men geen formuul vindt, die beter is. M. Verhaegen verklaarde dat men in ieder geval naar eene eenvoudige formule moet zoeken, want, zegde hij, het is onmogelijk nog een werkman te ontmoeten die voor-stander is van het meervoudig stemrecht. — Zulks is eene bevestiging, verklaarde M. Woeste. — Weest op uwe hoede, wedervoer M. Verhaegen. Als men niet tracht een einde te stellen aan dat regiem, zal het Z. A. S. gansch alleen komen, maar zonder één der waarborgen die men het nu kan toekennen. — Slechts eenige werklieden denken waar-schijnlijk als gij, antwoordde M. Woeste. Ik ben niet erg ingenomen met het meervoudig stemrecht, maar ik wacht tot men mij eene degelijke formule van zuiver algemeen stemrecht aanbrenge. — Maar de uwe bestaat, riep M. Vander-celde.— Kent gij ze ? — Wel ja, zegde M. Vandervelde ; het is . het zuiver algemeen stemrecht dat gij in 1870 verdedigdet. — En ik zou het nog verdedigen, antwoordde M. Woeste, zoo gij daar niet waart om de Maatschappij te bedreigen... De heer Voorzitter verklaarde daarop de algemeene beraadslaging gesloten en betuigde den dank der commissie aan de regeering voor de documenten, welke zij te harer be-schikking stelde, en aan de gezanten van het buitenland, die belangwekkende verslagen hebben opgemaakt over de kieswetgeving der landen bij welker regeering zij geakkredi-teerd zijn. M. Depace zette de uitslagen uiteen van het onderzoek der subcommissie, gelast met het naast elkaar schikken der verschillende ingediende voorstellen. MM. Destrée, Prins en Orban wisselden ten slotte gedacliten nopens de klasseering der formulen en de bij de bespreking en de stemmxrig te volgen orde. vV VADERS van FAMiLIE ! Men heeft u bedrogen ! Ja, men heeft u bedrogen, men heeft met u gespot, en men gaat voort met u te bedriegen en voor den aap te houden. Men had u gezegd : Geen man ! Geen cent ! Geen kanon meer ! Men had u gezegd : De liberalen willen al uwe kinderen naar de kazerne stureD. En degeuen die u zulks gezegd hebbeii, de clericalen, hebben al uwe kinderen genomen om ze naar de kazerne te sturen ; Zij hebben 30.000 soldaten meer opge-roepen ; Zij hebben voor 47 millioen fr. kanonnen gekocht en forten gebouwd ; Zij hebben geweigerd den diensttijd te verminderen ; Zij hebben gezegd : « De liberalen willen de vergoeding der soldaten afschalTen », en zij Derde Jaargang. — Nummer 19. PRIJS PER NUMMER : 5 CENTIEMEN. Zaterdag 9 Mei 1914.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Toevoegen aan collectie

Locatie

Periodes