Vooruit: socialistisch dagblad

1031 1
13 december 1915
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1915, 13 December. Vooruit: socialistisch dagblad. Geraadpleegd op 19 april 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/0k26970x6h/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Dnsksier-Uitgeefste* ■ g^ssi: Maaîschsppij H ET LICHT bcstunrdcr i P. DE VISCH, Ledeberg-Oent . . REDACTIE . . ADMINSSTRATIB HGOGPOORT. 29. CENT VOORUIT Urgaan den Be'gmhe Wemiedmparnf — Verschynende wse dagen. ABONNE/V5ENTSPRÎJS BEIGSE \P$ Ofie maanden fr. 3.29 Zes maanden • . • . . fr. 6 50 P.en jaaf fr. 12.50 Men abonneeri zich op aile postbnreelet DEN VREEMDE Drle maanden Idagetijks verzonden). . if. 0.79 Het Nationaal Huip- en Voedingskomiteit (Zie vorige artikels in «Vooruit» van 16, 18, 20 en 21 November en 6 Deeemb&r.) VI. DE WERKING IN GROGT-GENT ONDERSTAND AAN DE HCLPBEIIQE. VENDE WERKLOOZEN 9 Het Werk van den «Onderstand aan de Werkloozen» is van aile ondersteunings-v/orken het meest uitgebreide en datgene waarvan de organisatie de meeste moeite heeft cekost. Aller îiulp, — zoo van Pro-vintiaal komiteit, als van het lokale en de irjaatschanpelijke vooruitzieude organisa-tirs —, was noodig. Om er zich van te overtuigen is het vol-doeDde to weten, dat van het begin af het getal werklcozen op 30.000 personen werd geschat. Inschrijvingsbureelen moesten in-géricht, do belanghebbenden gehoord, fichen gemaakt, kontrool gedaan, onderzoe-ken ingesteîd, de betaling verzekerd worden.Op 30 juni, na zes wcken werkzaamheid, bedroeg het getal ingeschrevenen 39.340. De betaling van den onderstand is over twee weken gebracht van 18 tôt 23 en van îLi tôt 20 mei. Het totaal uitgekeerde hulp bereikt de som van 180.327-25 fr. Op het huidige oogenblik (op einde juni dus R. V.), en 3,46 fr. per werklooze als middenbazis nemend, beloopen de wekelijks ait te deelen scmmen cngeveer 140.000 fr. Het is nochtans te voorzien dat, ondanks de toepassing van nisuwe bepaiingen, deze som onvoldoende zal zijn, want een goed aantal Gentsche werklieden zijn nu nog aan het werk. Het zal dus voftrzichtig zijn reke-ning ie houden eener waarschijnlijke ver- Ihooging van het middencijfer van den onderstand'per hoofd; deze schijnt in kor-ten tijd 3.60 à 3.65 fr. te moeten bereiken. Eenige aanhalingen uit een verslag, op-gemaakfc tct 30 juni 1915 door M. A. Mechelynck, voorz.itter van het lokaal komiteit, zullen volstaan om een helder gedacht over den toestand te kunnen vormen. Het lokaal-komiteit van Gent-Groep is op fceslissing vaa het Provintiaal komiteit van Oost-Vlaanderen in datum 24 aprijl 1915 ge-fitioht geweest. Deze bijzondcre kommissie, afgescheiden van het gewoon lokaal komi-.teit, heeft voor zending tusschen de onver-mogende arbeiders, wonende in de vier ge-meenten Gent, T edeberg, St-Amandsberg en Gentbrugge.en van hunne gewone bezig-heid beroofd, de somme» te verdeelen wel-ke het Provintiaal Komiteit het wekelijks overmaakt. Deze kommissie was samenge-steld uit : Voorzitter, M. Mechelynck; leden, MM. Variez, Verschraegen, Duprez en Hacquart; sekretaris, M. Vermast. Later wanneer het komiteit hepaald ge-vormd werd, werd het Uitvoerend Komiteit met het nieuwe vermengd, waardoor het bureel nu als volgt is saamgesteld : Voorzitter, A. Mechelynck; onder-voorzitter, E. Anseele en A. Verhaegen; ^den: Verschraegen, Duprez, Variez en Hacquart; sehatbewaarder, V. Carpentier; sekretaris-£en, Nève en Vermast. Het_ Interkommunaal Werkloozenfonds, met zijne 39 aangesloten syndikaten en maatschappijen, beantwoordde het eerst den oproep van het komiteit. Daarna kwa- men 60 mutualiteiten, die allen gunstig onthaald werden. Ondanks deze 99 inschrijvingsbureelen was het komiteit verplicht spéciale bureeien te openen waar zich de werklieden en be-dienden, aileenstaande werkloozen, konden aanbieden. Hiertoe werden 4 huizen ge-huurd in de volkrijkste wijken der stad se-legen. Dank aan den tucht der Gentsche arbeiders heeft de dienst vanaf het eerste oogenblik snel en regelrnatig gewerkt. Met moeite in 8 dagen tiids konden aldus meer dan 13.000 personen gehoord en ingeschra-ven worden. 9985 fichen v/erden door de syndikaten ge-leverd ; 4671 door de mutualiteiten, s^aar-kassen, pensioenkassen, enz. ; 7030 behoo-reride tôt de werkers-werkloozen, door de Gemeentebesturen aan verschillende wer-ken van openbaar nut gebruikt, en door cleze administraties opgemaakt; 17.746 zijn door de bedienden van het komiteit zelf in-geschreven.Daar de werkstilstand zich met den dag meer uitbreid, zoo dcor werkurenvermin-dering als door de volledige sluiting van zo&ere gestichten, hsefb het komiteit zich verplicht gezien een bijzonder insehrijvings-bureel te openen. Het is in de «Willem-Telb-zaal, Bagattenstraat, te Gent, inge-1 richt. Van den 18 juni tôt 27 juni, lieten zich dagelijks 7 à 800 personen inschrijven. Wat de kontrool aangaat om misslagen te voorkomen of bedrog te ontdekken, die is z o degelijk mogelijk ingericht.IIet Komiteit heeft hiertoe kontroleurs aangesteld die ten huize gaan en ter r)laatse zelf onderzee-ken doen. Op 1765 onderzoeken vôôr 22 juni gedaan, werden 404 onderzochte gevallen aile hulp ontnomen. Op het totaal van 39.000 ingevoerde fichen zijn er omtrent 5000 geschrapt, gezien ze ofwel niet bepaald hulpbehoevend waren om van dit speciaal fonds te genieten, of-wel dat de aanvragers niet in de vereiscrae voorwaarden vielen om cnderstëund te worden. Het verslag geeft dan cijfers en totalen over de uithetalingeii die tôt den 26 juni gedaan werden. Wij willen er een en ander uit overnemen, daar het onzen lezers toe-laten zal een blik te werpen in wat er zooal gedaan wordt. Het lokaal-komiteit heeft tôt. 26 juni 6 stortingen ontvangen van 100.000 fr. ieder. De uitbetaling^ van den onderstand is over de weken van 16 tôt 23 en van 23 tct 29 mei gebracht geworden ; de tweede uitbetaling is op 1 juli begonnen ; zij zal op 7n gesloten worden en over de ondersteunden van 29 mei tôt 20 juni loopen. Alleen de werkloozen, op 2 juni regelrnatig ingeschreven, hebben aan deze verdeeling deelgenomen. De uitbetaling der bons werd ook met de medewerking van de maatschappijen gedaan die hunno aansluiting hadden ge-vraagd.Buiten het werkloozenfonds werden 47 mutualiteiten dcor het komiteit gunstig J onthaald. ; De uitbetaling voor deze twee weken ver deelt zich als volgt : 61.417-50 fr. aan 3745 aileenstaande sta-kers, hetzij 3.44 fr. per hoofd en per week. 15.939-30 fr. aan 2467 mutualisten, hetzij i 3.24 fr. psr hoofd en per week. 42.940-25 fr. aan 7109 gesyndikeerden, ho ij 3.02 fr. per hoofd eu per week. 60.000-00 fr". aan 7500 werkloozen door de gemeentebesturen aan ;t werk gesteld, hetzij 4.13 fr. per hoofd en per week, wat dus een totaal maakt van 103.327-05 fr. aan 25.821 werkloozen. De totale wekelijksche uitgave voor 25.451 zonder werk zijnde werklieden beloopt dus: 90.163-65 fr. ; hetzij tôt 3.46 fr. rer ■ni■ h iiii■JMMUMfaiiJiilUBiJJjaMMi —i il 'ilji mtmamssaaammuui.js , werkman. Sindsdien heeft het werk zich nog meer uitgebreid, waarvan natuurlijk in het vcl-gend verslag melding zal over gegeven wor-; den. i In een volgend artikel zullen wij over de andere werken van bijstand — zooals van ; de gemeentesoep, enz. — gewag-en. R. V. WERELD8HIART ï m (sonnet). Door 't luchtruim dreunt verwoed kanongcbrom, En blocd, in stroomen, verft de groene zoden, Hier ploft een obus neer, daar valt een bom Die 't ai vergruist.. — O, ijselijk! wat dooden!... Men vlucht verschrikt, men kermt en krijt alom. Wat levensheil is al niet heengevloden ! Tôt schande van 't beschaafde menschendom Drukt op het Volk der Eerzucht hand, de looden ! In wilg en treuresch bîaast de Noordenwind, Waardoor het bloed verstijft van vrouw en kind, Die schier van honger en van kou bezwijken!... En immer buldren de kanoftnen voort, En immer duurt de gruwbre broedermoord, En ailes spreekt van wereldsmart en lijken!... Isidooe Albert. Gent, Dccember 1915. (!) Zonder de toclating des schrîjvers verboden nadmk. "Le Biisi Poiilif", is tselwisfil af ? tLe Eien Publie» is zoo onverstandig geweest zich op on s artikel over « Kapitalis-tische Godsvrede en Proletarische Gods-vrede» te werpen. Hij antwoordde met eene poging om verwarring te scheppen en te-vens om de rijke menschen tegen de arbeiders op te hitsen. Wij wezen «Le Bien Public» terecht en stelden hem daarbij eenige vragen, waar-aan hij een artikel wijdde om rond den pot te draaien en waarop wij in ons blad van maandag 6 Decembcr antwoordden. Tôt OT3 heden zagen wc geen letter meer over de kwestie in het katholieke hoofd-orgaan verschijnen. « Bien Public », hebt ge uwe tong ver-loren of aanschouwt ge de kwestie als af-gedaan ? I11 aile gevallen, tôt zoolang « Le Bien Public » zich niet rosrt, blijft iict voor ons en voor onze gausche kiasse duidelijk dat hij met do zienswijzc der kapitalisten van andere landen instemt: Dat het Arbeidende Volk na den oorlog NIET op Eeeht en Wclstand rekenen mag ; dat na den Vrede geen tijd van ijverig voortbou«cn aan de kracht en de groot-heid van Staat en Volk zal aanbreken ; dat de wereîd vôôr den oorlog op weg was naar ontaarding en verslapping; dat de hooge levenseisehen, zuclit naar wclsiars'î, toenemende onieypedenlieid onze volksbraeht ondermijnden : dat met GODDElLWitE KRACHT de oorlog daar een einde nioest aan niaken! " Na deze vaststelling kunnen wij, evenals «Le Bien Public», de kwestie aJs afgedaan maar om goed te onthouden aanschouwen. R. V. Wat zullen wij eten ? « Als men niet heeft wat men gaarne eet, moet men gaarne eten wat men wel heeft. » Ziedaar eene spreuk die vooral in dezen oorlogstijd wet is voor de arme menschen. Wat de arme menschen op onze dagen volstrekt moeten derven, dat is vleesch, en daarom is het van belang eens na te gaan wat de vegetariers er over zeggen : De groote Darwin zelf stend in bewonde-ring voor de groote werkkracht der chiliaan-sche mijnwerkers die nooit vleesch aten. Des morgends aten deze menschen vijgen met brood, des middags gekookte boonen en des avonds geroosterde tarwe. En twaalf maal per dag kwamen zij langs de zeven- UMmUMJUII H>11 I IHIMmBMIMimai—w tig meters hooge ladder uit de mijn naai boven met een zak erts op den rug die omtrent honderd kilos woog, zonder zich te vermoeien. Een andere vorscher vertelt hoe de last-' dragers van Smyrna, waar men geene wa-gens kende, den dag door zakken en kis-ten van twee-, drie- en vierhonderd kilos droegen, alhoewel zij nooit anders dan brood, fruit en groensel met water nuttig-den.De vegetarier Wood vertelt dat de ha-venwerkers van Changhai, die nooit iets anders eten dan rijst, fruit en groensel, den dag door zakken en kisten van twee-, driehonderd kilos te dragen hebben, van de haven naar de magazijnen, zonder dat zij zich schijnen af te beulen. Langdon vertelt hoe in een in Duitsolii land georganiseerden loopwedstrijd acht vegetariers veertien vleescheters klopten; en allen in goeden staat het einddoel be-: reikten, terwijl de anderen voor den helft onder weg gevallen waren en voor den anderen helft gansch uitgeput toekwamen. Nog andere vegetariers hebben vastgie-steld dat in de landen, waar men sederfc geslachten veel vleesch eet, de menschen1. veel minder w&erstandsvermogen tegen verschillende ziekten en zelfs tegen de b©-smettelijke ziekten bezitten. Talrijke geneesheeren van naam moeten; aan de onderzoekers verklaard hebben da£ de menschen der landen, waar men veeil vleesch eet, veel zwakker zijn dan in da landen waar men geen vleesch eet. Volgens hun oordeel geeft het vleesch den beginne eene schijnbare kracht aan1 do menschen, zooals aile andere prikkelen-de middels, maar als de prikkeling op-houdt nemen de lichaamskrachten met herf? weerstandsvermogen zeer anel af en h©fc lichaam verzwakt in zulke mate dat mea het van grootvader tôt kleinkind heeft kunk nén vaststellen. , De italiaansche geneesheer verkreeg eene aanzienlijke vermeerdering der bloedsterk-.1 te in de lichamen die hij van het vleesoh-vergift zuiverde door de nauwkeurige toe-f passing van het wetenschappelijk yegeta risine. Wetenschappelijke proefnemingen zou-den bewezen hebben dat de plantaardige vetten door de menschelijke maag veel ge-makkelijkei' verwerkt worden dan de dier-lijke vetten en dat aij het groot voordeel opleveren van geetiio giften te bçvatten. Wat de stikstofhoudande ( bestanddeelen aangaat, die zijn omtrent in dezelfde ver-houding aanwezig in het plantaardig voed-sel, met het voord&el dat zij gemakkelijker ontleed worden dan in hafc jdeeschvoed-sel.De geneesheer Huchard zag den grooten vijand van de menschelijke maag in de stikstofhoudende bestanddeelen van zijn voedsel en hij steld© het op grooten prijs, dat de vegetariers hun voedsel veel gemakkelijker malen dan de vleescheters, waardoor de maag veel gemak vindt in haar verteringswerk, zoodat de aanwending der stoffen ook veel gemakkelijker gaat. Darwin heeft bewezen dat de vleescheten-de dieren organen bezitten die hun veel beter wapen&n tegen de vergiftigende be-, standdeelen. Zoo is het bewezen dat de-dierlijke lever in staat is om vijftien maal-' meer piszuur onschadelijk te maken dan deze der menschen. Zoo is het bewezen dat de dierlijke maag een veel grooter ver-teringsvermogen bezit dan deze der menschen. En zoo is het ook bewezen dat de gespierde blinddarm der dieren veel ster-ker en korter is dan deze der menschen, waardoor zij in staat gesteld zijn hun lichaam sneller te ontdoen van aile yer- Het oorÉe! vas WerklisiSiii an Paîfoeiis over le ÏSfiiÈÉriiSË Èr Weikoria (Vertaald door K. H.) (Zevcnde vervolg) ) BESLUIT Als besluit zullen wij ï'eggen, dat thans de werkuren niet moeten verminderd worden, ofwelj rekening houdende van de be-hoefte van elke nijverheidstak, dat men ze zeer weinig moet verminderen. Wij leven heden in een tijdstip van voor- IEpoed, waarvan de werkman ook geniet. Gaan wij dien toestand, door onbezonnen fiervorrningen, in de .weegschaal leggen 1 Is de toekomst der Vervierache nijverheid zoo vast, dat wij een zoo radikalen en al-| gemeenen maatregel zouden aannemen, als deze die ons wordt voorgelegd? Ten andere, waarora ons haasten î Als ons huidig werk-jirenstelscl ons toelaat voorts de bestel-llngen in den vreemde te veroveren, waar-Vr- i!ou^en werklieden dat niet achten î ^ >j hebben veel te weinig werkkrachten ter onzer besehikking, en de wer'tlieden, naarmate de nijverheid zich ontwikkelt, zullen hunne loonen zien stijgen. Mogelijks dat de vermindering der werk-*jren zich dusdanig trapsgewijze opdringt; de werkman zal dan genoeg winnen om, sti.aan, in ruil yan meer rusttijd, mÎD Ioon te verdienen, ' \ t Wat zal, in teçenovergesteld geval ge-beuren indien, door een onvoorzichtigen maatregel, de uitvoer wordt gestremd en de bestellingen verminderen ? De arbeiders zullen te talrijk worden, de werkloosheid zal intreden en de loonen zullen verminderen. Wij zullen dan een korteren arbeids-tijd bezitten, doch vergezeld van armoede. En de nijveraars, wie zal ondsr hen het meeste sla^htoffer zijn? Zij, die over te weinig kapitaal beschikken zullen het eerst en het meést worden getroffen ; een zeker aantal hunner zal moeten sluiten tôt groot voordeel van de machtigen, het is te zeggen, van de rijksten. Dezen zullen slechts tijdelijk onder hot onweder lijden, want zij nillen weldra, in het verdwijnen van menig concurrent, eene vergoeding vinden. En, zooals immer, met den vooruitgang te willen verhaasten, zal men de zwakken treffen, op wien altoos de droevige gevol-gen van de krisissen terecht komen. AANHANGSELI Noodige tijd door de spinners en draad-makers gebruikt, om af te trekken, de canellen en de partijen te veranderen. N. B. — De berekeningen zijn van toepassing voor 18 Engelsche Canette, op moderne molens gesponnen, met eene normale snelheid draaiende. Tijd voor Tijd voor elke geheel bezigh«id den dag Noodige tijd om af te trekken en de spillen en buisjos te garnie-ren 3 minuten Of 9 levées per dag • 27 minuten Noodige tijd om eou| , kannelle af te trekken 1 minuut Of is per dag 18 minuten Noodige tijd om esne partijverandering te doen 1 uur Of 3 partijveranderin-gen per week (dag en nacht) 15 minuten Totaal 60 minuten AAN HA NG SEL II Opneming van het getal scheutcn, gewe-ven ôp een lakenweefsel-getouw, bij een fa-brikant der stad, vaststellende dat de voort-brengst daalde in evenredigheid het m-minderen der werkuren. Datums Getal werkuren Getal scheuten Januari tôt 15 6 u. 's morgens Juni 1905 tôt 7 u. 's avonds 56.376.900 Januari tôt'16 Juni 1906 6 u. 's morgens tôt 6 u. 's avonds 50.039.200 Januari tôt 15 Juni 1907 6 u. 's morgens tôt 6 u. 's avonds 51.253.400 AANHANGSEL III Zaterdag Maandag Gemiddeld in 4 dagen 12.430 12.230 14.007 11.540 11.160 12.980 11.740 10.670 12.360 11.990 11.460 12.988 11.690 12.130 13.287 , 11.400 11.290 13.387 11.690 11.470 13.070 11.355 10.985 12.785 11.525 10.905 12.466 10.930 11.060 13.092 12.130 12.140 13.182 12.260 11.580 T3.260 11.710 11.690 14.134 13.110 12.220 14.727 12.830 11.690 14.545 12.930 12.350 13.897 12.640 12.250 13.880 12.210 11.770 13.315 216.110 209.030 241.362 H- 18 dagen — 18 dagen [-v 18 dagen 12.007 11.614 13.409 per dag per dag per dag of op of op of op deze bazis deze bazis deze bazis 72.042 69.684 80.454 per week per week per week Zaterdag, 10 1/4 arbeidsuren : 1171 stren-gen per uur. Maandag, 9 3/4 arbeidsuren: 1191 stren-gen per uur. Gemiddeld in 4 dagen : 11 1/4 arbeidsuren : 1192 strengen per uur. Deze opneming bewijst, dat het onmoge-lijk is eene vermindering van werkuren in de kaardespinnerij in te halen. Textielfederatie der Patrooisa ANTW00RD AAN IÏET VERSLAG DER WERKLIEDENFEDERA'J IE Het varslag, door de Textielfederatie van werklieden ingediend nopens cle zaak der vermindering gaa werkuren, b&vat eene principieele beschouwing over het onder-werp. Aile menschen van goedea wil, of zij patroons of werklieden zijn, zijn aanhan-gers van de arbeidsverkorting tôt zijn strikt mogelijk minimum. Doch de kwestie dient, uitgaande van eeno gebeurlijke toepassing, onder prak-tisch oogpunt te worden behandeld, en aldus gezien kan het vraagstuk door geene overwegingen, door gevoel en menschelijk-heid ingegeven, worden opgelost. Van het oogenblik dat men de theorie verlaat, om te komen tôt besluitselen, die de geschiedenis der ondervinding toelaat te bevestigen, stoot men op bepaalde misslagen.EERSTE DWALING Er bestaat geen voornamelijk versehil tusschen den loondienaar eenerzijds, den slaai' der oudheid en deu lijfeigene der middeleeuwen anderzjjds. Het is het oogenblik niet geheel het versehil te toonen, dat onze arbeiders onder-scheidt van de slaven en de lijfeigenen. Be-palen wij ons tôt het belangrijkste : de vrijheid van het loon. De slaaf bezat de vrijheid niet arbetid te weigeren of te geven; hij had de vrijheid > niet zich elders aan te bieden, en toestan-den op te zoeken het best geschikt tôt zijn welzijn. Hij behoorde den meester, die recht van leven en dood over hem bezat. Da slaaf ontving geen loon, hij had alleen kost en inwoon, z'ooals de huisdieren welke de meester noodig achtte te gebruiken. Heden is de mensch vrij. (VoTTOlgtJ. 1^^:, 31 ;aar -- N. 340 Prijg per mmunar ; tooi Be.lgië 3 eeatiemen, yoor den Vreemde5 eantiemea Telofoon s B«dnotie 247 - Administraîto 2845 foaanda» 13 B£G£1S£R 1915 ^ 7 r* —1 —m————WII m, «m ml 111 riwniHMi MUiiiia ■■ .iriiw»w«"n ' Wimwn Ii—wiww —I «m HWI I 1 ''i ■ «hmwiu «Ml iihhiim.».! impimu ■■■■■.i.fS.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Vooruit: socialistisch dagblad behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Gent van 1884 tot 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes