Vooruit: socialistisch dagblad

1574 0
09 november 1914
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 09 November. Vooruit: socialistisch dagblad. Geraadpleegd op 19 april 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/zp3vt1jf9p/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

[ i 30 iaas* — <1©® Frlja per nummer : voor België 3 ceatiomon, vooi den < ro«mie S csntiemen T®l®î«»aw i s^sdtantl© 24Y - .^^snisilstpay» ?.®4® S$«®r;dBt3 © Eîilcvembcr 1914 , „ = _ . " Drukster-UJtgeeïstcf §am:Maaîscîiappij HET 11CHT , besSuurder» P. DE VISCH. Ledeberg-Qent . . REDACTIE . . ADMINSSTRATSE H00GPOQRT. 29. GENT VOORUIT Orgaan der Belmche WerMedemariJf r- Vèrsehunende aie daqen. rnrfwin iim i—w ABOMNEMENTSPRIJS BELQiE Drle maanden. » . , , fr. 3.2S Ses maanden » . . , . fr. 6.50 Een jaar. ...... fr. 12.50 M en abonnecrt zicfî op aile postî)uree!«i DEN VREEMDE Drie maandcn (dagelijks versonden). ..... fr. 0.73! : / Oa iaak dsr Sociaal-daniokralie bé den fieras Het as natuurlijk dat leinnen eenige maanden, indien de eerstc oorlogsrazer-nij uitgewoed zal zijn, indien de bewo-ners van de oorlogvçerende landen, be-nevens die der aangrenzende landen de i ontzettende begeleidings-verschijnselen : van den werel -oorlog — werkloosheid i en honger bij het proletariaat, verar-raoeding bij de burgerii — in groote mate zullen lijden, dat dan in uitge-breide kringen het ernstige nadenken zal komen. Niet alleen het nadenken over de oor-zaken, maar ook dat over de gevolgen. Onder die nadenkenden zal in de eerste plaats wel de internationale so-ciaal-demokratie moeten gerekend wor-den, als de vertegenwoordigster van het bewuste wereld-proletariaat. Laat ons nu niet zeggen : oh, daartoe is de tijd nog niet gekomen om_ daar-over te discuteeren. Het zou, mijn in-ziens, een getuigschrift van geestes-ar-moê voor de soeialisten zijn, wilde men hun aile beredeneering der vooruitzich-ten ontzeggen. Zeker, ik geef het toe, deze oorlog kan nog zulke verassende gebeurtenis-sen brengen, de wegen der staatkunde nog zulke draaingen nemen, dat een bo-venmenschelijk inzicht zou noodig wezen om fe voorzeggen : dit of dat zal het resultaat zijn. Er zijn echter nu reeds zeer gewicK-; tige kwesties, over wier oplossing de so-ciaal-demokratie aller landen zich nu ; kan — ja, intijds most — uitspreken. Natuurlijk die vraag zal het eerst I voor de hand liggen, eene vraag die ook door de burgers, groot en klein zal gesteld worden : « Hoe kan in ds toekoiîîsî dis iMnMÉitÉ gèéseil deè m«î?scîr-doms, da oorîog, geweerd wordasr? » Met afgetrokken denkbeelden b. v. à la Moltke : « Als er een beter, hooger menschenras op de wereld zal zijn » of van den kant eeniger onzer theorethi-kers : « Niet voor dat het kapitailsme heeft plaats gemaakt voor het collectivisme » kan men, mijn inziens, de mil-; lioenen lijdende menschen niet tevreden j stellen. En juist de soeialisten moeten zoo min i mogelijk toekomst-muziek maken of een .troost-wissel op toekomstige gelukzalig-lieid geven. Wij kunnen er zeker van zijn dat juist nà den oorlog bij millioenen werkers die in het begin van den oorlog door hunne | regeering of de oorlogspartij verleugend en in de waan gebracht zijn, het be-wustzijn van de waarheid zal dragen. I Ook zullen duizenden die hunne hoop en verwachting op eene bovennatuur-; lijke hulp hadden gesteld, van dien waan teruggekomen zijn. De bezittende klasse zelf, buiten de groot-kapitalisten en financiemannen, zal uitzien naar de praktische middelen om een terugkeer van dien alles-verwoester onmogelijk te maken. En de oogen en ooren van heel die lij-i dende memschen-massa zullen op de so-ciaal-demokratie gevestigd worden, voor-al op de voerende vertegenwoordigers. | Wee onze beweging in aile landen, als l wij niet met goed doordachte, praktische i raad- en daadmiddelen kunnen voor den | dag komen en met een vage heenwijs op j de « noodzakelijke gevolgen van het ka-[ pitalisme » (hoe wààr ook) er ons theore-tisch yan afmaken. Ik weet zeer goed dat de internationale sociaal-demokratie die nu nog te zwak is gebleken om tegenover het | zwaard haar invloed in de weegschaal te leggen, ook nà den oorlog niet sterk ge-n?eg zal zijn dadsiijk de regeeringen tôt dien of dien maatregel te dwingen. Maar zij kan eene zedeiijk© volksbo» WSging in het leven roepen, met 66R6-gesintje, bepaalde doaleineîen die hunne ; ccho in de parlementen zal vinden, om na eenigen tijd de regeeringen te nood-zaken aan de voornaamste volkseischen gehoor te geven. En daarom kan het, dunkt mij, geen kwaad — integendeel het zou zeer nut-tig zijn, nu reeds eenige van die drin- gende eischen te bespreken. % Wij kunnen natuurlijk niet weten in wiens voor- of nadeel de oorlog zal ein-digen, maar de oorlog van 1870-71 heeft ons geleerd dat de reactiofiairen er met vrucht gebruik van gemaakt hebben, zoowel in Frankrijk als in Duitschland, de Demokratie voor lange jaren te knakken en gepoogd hebben ze geheel te vernietigen. Men denke slechts aan de Commune, aan de regeering van Thiers, Mac-Mahon1 en consoorten, aan de vervolgingen in Duitschland in de eerste jaren na den oorlog en de socialisten-wet. Het zij in revanche-idee of in over-winnings-roes : het militarisme maakt er gebruik van en de kapitalistische bourgeoisie evenzoo. Daartegen moet de sociaal-demokratie aller landen het allereerst waken, en, om zoo te zeggen, geen dag laten verloren gaan om de werkende klasse de oorzaken te verklaren en haar op te helderen over den te volgen weg. En ook voor de syndikaten is onmid-dellijk druk werk ter organiseering. Maar den nog rerschen indruk van de onnoemelijke cllende welke bij het einde van den oorlog zal heerschen, imoeten onze volksafgevaardigden te baat nemen om in de parlementen aller landen zekere en bepaalde eischen aan de dag-orde te stellen, die ten doel hebben eene herhaling van den Europeeschen broeder-moord te voorkomen. De eerste eisch moet zijn : Het fnuiken van de geheireîzïnnïge, duistere macht der diplomatie, door aan het parlement een behoorlijken invioed te geven op den gang dsr brnnenland-sche-zaken-ministerfes.Is het geen schreeuwend onrecht de volksvertegenwoordiging met binnen-landsche wetten en wetjes (hoe uiterst noodzakelijk en gewichtig ook) b'ezig te houden, terwijl eenige dozijnen diploma-ten, gezanten en ministers met het lot van millioenen kunnen jongleeren ? Is het geen schreeuwend onrecht dat honderdenvan van knappe, in econo-mische en politieke-sociale vraagstuk-ken wetenschappelijk doorkneed en er-raren afgevaardigden in al de parlementen van Europa niet weten hoe de belangen van hun land behartigd worden, v66r dat het te laat is ? Is het geen schreeuwend onrecht dat diplomaten wier dikwijls eenig-ste verdienste eene hooge-adelijke naam is, dat bank-magnaten en karionnen-koningen, dat hof- en alkoven-intriges en beurs-speculaties gesteitnd en gehol-pen door een door hun betaalde bourgeois-pets in aile geheim en steeds leu-genachtig yoor belangen werken en knoeien die niet die van het werkende Yolk zijn'?, Daarom moet die allereerste eisch gesteld worden en wel z06 : dat in de volks-vertegenwoordigingen uit de bekv/aam-ste afgevaardigden van aile partijen eene commissie gekozen worde aan wien de minister aile diplomatische rapporten zonder uitzondering moet mededeelen. Oordeelt die Commissie dat ze geheim moeten blijven (wat kàn gebeuren) dan blljven zij dat, maar doorgaans zij deze Commissie verplicht op bepaalde tijden aan de volksvertegenwoordiging daar-van mededeeling te doen, bij ernstige gevallen onmiddelijk ter zitting. Reeds dàt zou een groote breidel voor oorlogsopstokers zijn. (Vervolgt). I se mesning ran Bussisciie Sociaal-deiflokratsn otsr den oorlog Onze Hollandsche partijgenoot Troslstra, j " die zijne Europeescho reis voortzet, m s 1 19 intervieuws in «Het Volk» mededcelt, | oi'.aer hoofding «Internationale Reisbrie-: -p' ~ geext in art. YI de meergiîig der 1 AMsiscniB partijgenooten weer. *' , : Z-ehier jvvat ïroelstra schriift: f ; • V i ^ ' iWeenen-Zurich, 29 Okt. '14. ;; sehen Weenen en zfWfil', îk diftr bemiddeling van Victor Adlrr een halvô coupé voor mij gereserveerd lieb gekregen —iets, waarop dé Oostenrijksche Rijksdag-leden recht hebben als zij reizen en waar-van ik nu, als «Hollândiseher abgeordnete» ook profiteer. Zondagavond 8 uur verliet ik Stockholm, had den volgenden morgen tusâchen 10 en 11 een konferentie met een paar leden der .Deenache ï 01 ke thi n g f r ak ti e to Kopenhagen; reisde van 11 uur tôt 10 uur 's avonds naar Berlijû; had Dinsaag-morgen van 11 uur af een konferentie met het Duitsche Partijbestuur ; stapte om 6 uur op den trein naar Weenen; kwara daar aan Woensdagmorgen om 8 uur; had vanaf 9 uur driemaal een samenkomst met Oostenrijksche partijgenooten; had heden, Donder-dag, voor den eten een Konferentie met afgevaardigden vaa J&et der (separati-sche) Geechische soc.- dem. partij uit Praag en om 4 uur eene met het Partijbestuur der Oostenrijksche en der eentralistische Cze-chische partij en ben 7.50 op den trein naar Zurich gestapt, vanwaar ik morgenarond _©t Zaterdagochtend naar Bern reis. Een Iialve coupé alléén,waar ik vannacht slapen kan, komt mij dus eerliik toe. Zij stelt mij in staat, van het vele inieressante, wat ik sedert de verzending van mijn laatsten brief hoorde, althans een deel voor «Het Volk» te bewerken, nog voôr dat ik Zater-dag en Zondag door het Zwitsersche partij-kongres in beslag vvordt genomen. Laat ik nu eerst mededeelen, dat het kon-gres der Zweedsche partij eerst 23 Novem-bet' en volgende dagen wordt gehouden, zoo-dat ik mij met do mededoeling van hetgeen cîaarop betrekking heeft — pro en contra inzake de ministerieele kwestie — niet hoef t3 haasten. Dit is mij af.agenaam, daar ik zooveel heb te vertellen omtrent den oorlog. Te Stockholm had ik een langdurige konferentie met vertegenweordigers der beide frakties van de Bussischs soc~dem. partij, waarvan de eene zich «minderheid» en de andere zich «meerderheid» a.cemt. Ik moet eerlijk zeggen, dat deze konferentie mij omtrent een belangrijk punt op dezen oorlog een nieuwen kijk heeft gegeven. Leest men Fransche en Engelsche socia-Iiatische bladen en manifesten, dan wordt daarin beweerd, dat dezB oorlog ten doel heeft, het Duitsche volk te bevrijden van het absolure keizerschap en het militarisme en het, met de Fransch-Engelsche v/apenen, demekratie en vrijheid te brengen. De Duit-schers — ook onze partijgenooten — lachen daarem en zeggen, dat niet de vrapenen der Westersehe machten, doeh de verdere ont-wikkeling van 't Duitsche volk, met name van het proletariaat, hun land een nieuw regiem van demokratie, vrijheid en vrede brengen moet. O.p hus V.-nïfe echter n •••per zij uit, dat deze oorlog gaat tegen Rusland niet tegen het Russische volk, maar tegen zijn absoluut keizerschap, tegen het ezaris-rne, dat moet vernietigd worden. En de Duitsche regeering heeft — althans in den aanvang — den strijd tegen het ezarisme ais het eigenlijke doel van den oorlog voor-gesteld en hem juist daardoor in Duitschland, althans onder onze partijgenooten, populair gemaakt. Naar men zich herin-nert, was dan ook het program, dat de «Vorwarts» omtrent den eorlog heeft opge-maakt, dit: eerst moet Duitschland zoo lang tegen Frankrijk vechten, dat dit buiten staat is, Rusland ter hulp te komen, desnoods gedvrongen werdt het bendgenoot" schap met Rusland te verbreken en dan moet de voile kracht gekeerd worden tegen het ezarisme, om het Russische volk de vrijheid te brengen En wij, buitenstaande soeialisten, dia zoo gaarne in dezen oorlog zoeken naar een tendenz, die tegenover het vergoten bloed en de verwoesting van eko-nornische en ethische waarden althans eenige winst in vooruitgang en vrijheid in uit-zicht stelt — wij hebben in dat program eenig licht in de donkerheid van dezen oorlog gezien. Wij dachten daarbij aan 1905. te en de oorlog met Japan aan Rusland de revolutie bracht, het ezarisme dwong, eenige vormen van parlementarisme over te nemen en eenige politieke Yrijheid tôt stand te brengen. En menigeen zag in zijne verbeelding de Duitsch-Oostenrijksche legers de gren-zen van het czarenrijk overtrekken, door het vrijheidslievende Rusland als redders ran het volk uit den greep van het czaren-dom begroet. Het was nu intéressant te hooren, hoe de vertegenwoordigers der beide soc.-dem. partijen van Rusland hierover denken. Die der «meerderheid» bleek ten zeerste ver-ontwaardigd over de houding der Duitsche soc.-dem. Rijksdagfraktie, die zich met hare regeering vereenigde voor den oorlog tegen Rusland, op ©en oogenblik, dat daar de revolutionaire beweging zeer sterk op-kwam. De socialistische arbeiders van Rusland hadden van de Duitschers verwacht, clat zij den oorlog zouden hebben gekeerd, in welk geval de Russische dat voorbeeld zouden hebben gevolgd, om den opmarsch ; der Russische legers naar Duitschland onmogelijk te maken. Op mijne vraag, of hun dit ook zou zijn gelukt — de Russische legers tallen meest boeren I — antwoordde men, hiervoor niet te kunnen instaan. « Wij waren en zijn nog steeds gelukkig >, zeide men, «de broederlijke hulp onzer ka-meraden te aanvaarden in onzen zwaren strijcî tegen het ezarisme. Maar wij hebben die hulp nooit gevra-agd en verwacht van het féodale Duitsche militarisme, versterkt door do socialistische partij van dat land. Wij hebben onze aktie tegen de ellenden van het ezarisme nimmer gestaakt; maar wij willen haar veeren uit onze eigen kracht, zonder eenig verbond met de feo-dale en gouvernement-eele macht»n van landen, die uit eigenbelang het onze beoor-logen. De Duitsche soeialisten moesten weten, dat ons land opnieuw e»n r*volu^ tionaife periode doormaakt door t«e te J richt, hebben zij er toe medegewerkt, dat de mooie élan onzer revolutie in de duis-ternis terugvalt. Op hetzelfde standpunt als wij, plaatsen zich al onze nationale socialistische groepen. Ook onze Finsche broeders hebben elk verbond met het «be-vrijdende» Duitsche impérialisme gewei-gerd, in de hoop, het Russische ezarisme te overwinnen met de revolutionaire krachten in het Russische volk. » Eenzelfde afwijzende houding nam de door mij ondervraagde partijgenoot aan tegenover « de verbroedering van de Fransche demokratie met het Russische ezarisme » en hij prees de Engelsche soeialisten, wegens den tegenstand door hen daartegen geoefend. (Vervolgt.) — I ' j"'''- ■■ Uit de Intsmationefe m DE DUITSCHE '•* SYNDIKATEN Naar de «Vorwarts» mededeelt vonden Maandag avond in Bprlijn twee goed be-zochte ledenvergaderihgen plaats van de «Metaalbewerkersbond» wa-ar de partijgenooten Bauer en Legien het woord voer-den. f LEGIEN, de bekende secretaris der internationale vakbonds-federatie legde na-druk er op dat het eene verkeerde meening was alsof door den oorlog de internationa-len betrekkingen tusschen de arbeiders-klasse vernietigd zouden zijn. — «Noch wij, zeide hij, noch de werkers in het buitenland zijn door den oorlog andere menschen ge-worden. Dat staat echter vast: onze internationale beweging heeft nog niet dien po- litieken invloed gehad, die noodig geweesij ware om den oorlog te verhinderen. Als men de arbeiderspers van het buitenland^ bijzonder dier landen die meî ons in oorlog zijn betracht, kon het schijnen alsof eene toenadering tusschen de arbeiders der ver^ sehillende naties niet meer mogelijk warej Aan de duitsohe arbeidersklasse wordt het verwijt toegevoegd dat zij zich op de kant der regeering gesteld heeft en deze daar-i do»r zoo gesterkt heeft dat zij den oorlog naar aile fronten voeres kan. » Over dit rerwijï kunnen wSj ons heden nie! uitspreken, zeide Legie* dat kan eerst na het eindigen van den oorlog gebeuren.! — Mijne meening is, vervolgde hijl ala een huis in brand staat, dan gaat men niet1 eerst naar den brandstichter zoeken, maar' men doet eerst zijn best den brand te blus-'i schen. In dezen toestand bevond zich de duitsche abeidrenklasse bij het begin yan;' den oorlog. J Gezel BAUER zeide 0. a. Natuurlijk ho-« pen wij op een spoedige vrede, zonder onze plicht tôt verdediging onzer nationale; zelfstandigheid te miskennen. Zonder deze nationale zelfstandigheid ïs, ook geens internationale verstandhouding ' mogelijk. — Wij nseeten immer voor oogeni houden dat onderdrukte volken geen goede( bodem zijn voor onze ideën, wel voor «sepe-; ratismus» (afzijdig houden),zooals b. v. bij; de Polen te zien is. — Derhalve kunnen wjf' het aan de fransche, belgische, russischa arbeidersklasse niet kwalijk duiden dat zjf met aile kracht voor hunne nationale zelf» standigheid in 't strijdperk treden. De sprekers bevolen verder den Metaal-j' bewerkers aan ook nu in den oorlog soli.' dair en gedisciplineerd te blijven tegenovei pogingen van patroonskant om de looneq te drukken om na den oorlog het met d< ondernemers klasse yeer te kunnen opne^ men. (Vorwarts). Europeesche Oorlog in West-Vlaanderen ©ss m lleorlei van Frankrijk Uit Frasisci© Ibs8©® PARUS, 6' November (Reuter) : Offi-eieele Fransche kennisgeving van vanmid-dag dri^ uur * Gisteren is in den loop van den dag op het geheele front geen enkele veraudering van beteek|enis voorgekomen. Tusschem Dixrnuide en de Leie blijven de krijgsver-richtingen hetzelfde karakter behouden. » De Duitschers hebben de streek ten meerden van Atrecht en die stad zelve he-vig dech zonder resultaat beschoten. » De Duitschers zetten hun pogingen in België en Frankrijk voort en schijnen in de samenstelling van hun strijdkrachten, die in deze streken opereeren, een wijziging to brengen en hun onlangs gevormdo reserve-korpsen te versterken met trœpen van het actieve leger, ten einde een nieuw offensief te ondernemen of ten minste de bloedige nederlagen, die hun zijn toegebracht, goed te maken. » Tusschen Somme en Oise hebben wij het terrein, dat wij door de bezetting van het dorp Andechy, ten westen van Royè, hebben gewonnen, versterkt. » Onze artillerie heeft een treinkolonne van de Duitschers in de streek van Nam-pont, ten noordoosten van het Aiglebosch, vernield. » Bij Berry-au-Bao hebben wij het dorp Sapigneul, dat de Duitschers hadden beze£> hernomen. » In Argonne is verwoed gestreden ; onze troepen hebben daar met de bajonnet de Duitschers teruggedreven. » In Woevre zijn opnieuw vijandelijke aanvallen afgeslagen. » Ten Noordosten en ïen oosten der Grande Couronne van Nancy, bij Baccarat en Blamont, zijn onze voorposten aangevallen door vijandelijke afdeelingen van verschil-lende wapenen, wier operaties aile zijn verijdeld. » Uiï Oiaifsfêli;® iâpen BERLIJN, 6 November (Wolff, offi-| cieel) : «Het groote hoofdkwartier deelt vanochtend mede: Ons offensief ten noord-westen en ten zuidwesten yan Yperen maakt, goede vorderingen. Ook bij La Bassée, ten noorden van Atrecht en in Argonne hebben wij terrein gewonnen. «Onze troepen hebben na een gevecht waarin de Franschen zware verliezen hebben geleden, een belangrijk steunpunt in het Brule-bosch, ten zuidoosten van St-Mii) hiel, veroverd.» * ^ In Oost-Pruisen Usi §53*011 PETROGRAD, 6 November (Reuter) f1. Oficieele telegrammen,gisteravond uit Lem-berg verzonden, meldèn dat de Russen Ja4 roslaw hebben hernomen en 5000 krijgsge-! vangenen gemaakt. «De laatste dagen hebben de Oostenrijkera dag en nacht verwoede aanvallen gedaan,' ondersteund door een helsch artillerievuur,i die naar 't schijnt een laaste krachtinspan-ning beteekenden. De Russen hebben hen echter krachtig teruggeslagen en hun tegen* stand geheel gebroken. De Oostenrijkers trekken thans langs de San terug.» EI2f ESuStssSi® isrosi BERLIJN, C November (Wolff, offi«j cieel): Naar de générale staf mededeelt is! op het oostelijke oorlogsterrein niets van) belang gebeurd. ^ ❖ * Aan de teischi-Pooische- i SaliGische grsns' 2Jit ®©stasissijisssilî«'SI©iigaar-j sohe bron WEENEN, 6 November (Wolff, Offi-cieel): de generale staf maakt bekend: «Gisteren is er in het Noorden niet gô* vochten. Onze troepenbewegingen hebben, zoowel in Russisch Polen als in Gaîicië het beoogde beloop zonder dat de vijand ons daarin hindert. «Wanneer op enkele gedeelten van hefe, front niettegenstaande de gunstige positie ; daar ter plaatse, gewonnen terrein tijdelijk; aan de Russen wordt prijsgegeven, daa \ vindt dit zijn oorzaak in den algemeenen 1 .togistapd.» 1

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Vooruit: socialistisch dagblad behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Gent van 1884 tot 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes