Dru kste r-U f tgeeîste* fAoatschappij Si ET LICHT bestucrder s P. DE VîSCH. Leclrb*rg-Gcnt . . REDACTIE . . ADM1NJSTRATIE HOOQPOORT. 29» GENT ABONNEMENTSPRyS BELGIE Drîe rasante:*,, » > « . fr. 3,^ Zes maandea « , , , . fr. 6 50 Een jsar . fr. 12.50 Men abonneert zicfe op aile po5tbuxe*Jâ« DEN VREEMDE Dric maandera (dagelijks vcrzonden). . . » . « le, 6.7» Orgaan des* Befffkche WeMiedenpad^* — Verschi/nende a/k dagen. ONS ZONDAGBLAD En immer wast de vlosd, zoowel van Sezers afs van medlswerkers. IDe hoogst gewaardeerde hyip van den heer Lairbrechts ï.ambrecht wefd ons toegezegd, en als eerste gave sefoonk hij ons dise noveïîen waarin zijn pit-tig, gansch foijzoïrJer en eigen talent zich volkomen ontwikkslt. Zij verschij-Rssi weldra tn !t Bfjbiad, dat te klein zal blijven om aan a! d® kloppers ingang te vsrfeensn. Joreî De Craeve, ssnds zijn OUWE DAG eeng bekendheld in de Vlaamsche leîterlusndiige wereld geworden9 bracht ons ONWEERSWOLKEM, eene reis-sshets, waarîn ds eerste vemàttiging der nade^ende oodogsdagen eerac onrust weîpî op ®t genoten geiuk van een paar dagen ontspanning. Doo? dit aliss wordt het heruïtgeven van Voeust's Bijblad besilst eeete Set-terkundige gebsurtenis. Niet ve?waarloozen het aan der. ve?kooper te bestelien, lezers! LE BIEN PUBLIC „ en het MAATSCHAPPELIJK VRAAGSTUK III Wij hebben erkend dat het loon in de tegenwoordige samenleving afhangt van ; een geheelen hoop omstandigheden als crisissen, mislukte oogsten, enz. Le Bien Publie profiteert ervan om de patroons vrij te pleiten, van wie wij ge-zegd hebben dat het loon voor acht tien-iden afhing van hunnen goeden wil. De beschuldiging is naast bovenstaan-ide vaststelling niet meer ernstig zegt onze confrater. Pardon, wij houden ons gezegde 1 staande. Als wij twee tienden toegegeven heb-" %en om de geheele verantwoordelijkheid van 't patroonschap te verminderen zijn wij breed geweest, zijn wij eerder te ver gegaan. Schijnbaar kunnen de patroons niets verhelpen aan de feiten dat het crisis is, $at ds grondstof ontbreekt, dat er oorlog coedt en andere feiten meer die invloed hebben op de loonstandaard. 't Is eene dwaling. De patroons moes-ten hunne werklieden verzekeren tegen die onvoorziene rampen, zooveel te meer omdat zij zich niet dikwijls of regelmatig voordoen. De patroons verzekeren wel hun ma-teriaal met de gebouwen enz. Waarom hun levend materieel verwaar-ioosd, als ware het totaal waardeloos ? Keurt Le Bien Pwbîio dat goed, dat hij den moed heeft het te bekennen, zonder fcr doekskens om te winden. Onze tegenstrever vreest dat de openbare besturen loonen zouden bepalen, die de nijverheid niet kan betalen, het-geen zou uitloopen op de sluiting der fa-brieken.Neen en ja is lang strijden. Maar de openbare besturen hebben dat nog niet gedaan, zij zullen het niet doen en dat gevaar wordt kleiner en kleiner, naar-mate de werklieden sterker en beter ge-organiseerd zijn en zij meer en meer invloed zullen verkrijgen in den schoot der openbare besturen, door een werkzaam deel te nemen aan de politiek. Leg dus uwe vrees gerust ter zijde, confrater. Le Bien Public neemt aan — oh mira-kel ! — dat de werklieden het recht hebben hun loon en hunne werkuren te be-spreken en vast te stellen samen met hun patroon. Het werkkontrakt is immers een we-derzijds verbindend kontrakt. Proficiaat voor de bekeering, want die stelling heeft het katholiek orgaan nooit Verdedigd. In werkstakingen, waar eene verhoo-ging van loon duizend malen gewettigd was, liet de Sien Publie de werklieden aan hun lot over, hij sprak geen woord ten hunnen voordeele en erger nog, hij keerde zich tegen hen, lasterde de wer-kers schold erop en hitste op tegen hen. Voor aile zonden is er vergiffenis, maar dan moet Le Bien Pubiic cloor da-den bewijzen dat zijne bekeering op dat gebied gemeend is, en een veldtocht be-ginnen voor de instelling der fabrieks-raden. Wij zullen naast hem staan. La Bien Public ntaat gansch onthutst te zien, omdat Vooruit eai verschil rnaakt tusschen een loontrekker en eene loonslaaf. hn hij is verwonderd dat wij het loon-(Stelsel niet onvermijdelijk als eene sla-^ernij aanzien. 1 't 1s. nochtens gpheid Het loon zooals wij het willen inge-richt zien en gewaarborgd, maar dat komt de absolute rechtvaardigheid nabij. 't Is een bascuul met langs den eenen kant den verrichten arbeid en langs den anderen kant het loon. Daardoor on-staat het evenwicht, zooveel mogelijk juist in 't huizeken. Maar Le Bien Public, die de verwonde-ring zoo gemakkelijk heeft, zal begrijpen dat wij hier het loon Ledoelen in eene kol-lektivistische ingerichte samenleving ; met het kapitalisme is zulks onmogelijk. Het nabijkomend juist loon is onver-eenigbaar met de intresten en de renten die den kapitalist van het kapitaal vergt. Onze tegenstrever zegt dat er nu reeds loondienaars zijn, die onafhankelijker zijn, dan de patroon zelve, omdat zij goed hun werk kennen. In uitgezonderde gevallen kan dit waar zijn, maar den regel is het niet. Het machienwezen en het mekanisme hebben meer gelijkmatigheid of beter gezegd gelijkwaardigheid onder de werklieden gebracht. Het mekaniek en de grondstof begren-zen de bekwaamheid van den werkman, die schier onbeperkt was met het hand-werk.Dan bestond die onafhankelijkheid waarover Le Bien Public spreekt, nu niet meer of slechts uitzonderlijk. !ic & & Le Bien Pubiic heeft nog een snaar op zijnen boog. Hij veronderstelt dat de loonen verbe-teren terzelvertijd dat de cooperatie van voortbrengst, de ware cooperatie zegt hij, waar het kapitaal in handen is van het werkpersoneel. En hij stelt de vraag of wij in zulke omstandigheden niet eerder zouden ver-wijderen van den socialistischen staat dan hem te naderen. Wij zijn groote en rechtzinnige aan-hangers en verdedigers der cooperatie, niemand zal er aan twijfelen. Wij aanzien de cooperatie als een prin-cipieel opvoedingsmiâdel voor de wer-kende klasse, die er ook verzachting in vindt en tevens steun voor haren groo-ten strijd. Maar dat wij de cooperatie van afzon-derlijke, gescheiden groepen, los van het socialisme, als eene oplossing aanzien, dat is niet waar. Dat ware de persoonlijke concurrentie maken tôt eene groepenconcurrentie, de persoonlijke verrijking tôt eene groepen-verrijking.De vorm ware veranderd, de grondslag zou blijven en dat willen wij niet. Le Bien Public meent dat wij aan de theorie van Karl Marx maar eene opper-vlakkige hulde brengen, en dat er van die theorie maar bitter weinig overschiet. Le Bien Public zal dat gedroomd hebben. De kritiek van Marx bestaat, er is niets aan verminderd en het ware te ho-pen dat die geleerde staathuishoudkun-dige meer gekend ware. Zijne groote faam zou er slechts bij winnen en verre van vergeten of verlooehend te worden, blijkt Marx meer en meer een echt ge-nie geweest te zijn. Hij hield zich met geen beschrijvingen der toekomst bezi^, hij brak het be-staande slechts af en predikte de orga-nisatie aller werklieden over de wereld. Al de rest zal volgen en de socialisti-sche maatschappij zal zich ontwikkelen uit de kapitalistische wereld, gelijk de roos uit den knop> l k. a . E@h raâiiari Vvij lezen zoo aile dagen da.t de wereld-oorlog een milliard per week gaat kosten eu weinigen vrageii zich af wat een milliard is. Een blok in goud, die een milliard waard is, zou niet minder wegen dan 322,500 kilos en eene kubieke maai hebben van niet minder dan 17 meters ! Om dien aan stukken geslagen blok te vervoeren zou men een trein va-n 32 wagons noodig hebben, of om hem nu in zijn ge-heel te dra-gen. zou men 6.000 mannen noodig hebben. In goudstukken van 20 frank gemunt, die naast elkander zouden gèteld worden, zou men eene lijn moeten beleggen die 1,050 ki-lometers lang is. In goudstukken van 20 frank, die op elkander zouden gelegd ziin, zou men eene hoogte bereiken van 33 kilometers — of 8 maal de hoogte van den Mont-Blanc. Een blok in'zilver, die een milliard waard is, zou niet minder wegen dan 5,000,000 kilos en eene kubieke maat hebben van 447 meters. Als men die massa zilver in een draad van vier milimeters doorsnede zou trekken zou men er meds rond den aardbol komen. Om die massa zilver te verdragen zou men 250.000 mannen moeten hebben en om hem per spoor te vervoeren zou men 500 wagons moeten hebben die een trein zouden uitm&ken van niet minder dan 6 kilometers.In bankbriefjes is een milliard nog an-ders : Een boek van 1000 bankbriefjes vaai 1.000 frank zou omtrent elf centimeters dik zijn en voor een milliard zou men duizend zulke boeken moeten hebben, die op een stapel gelegd eene hoogte van 110 meters zouden bereiken. Een millia.rd in bankbriefjes van duizend franken, die in dergelijke boeken genaaid zijn, zou eene aardige boekenkast uitma-ken, want men zou iboven elkander niet minder dan tien boorden van clk elf meters lengte moeten hebben. Grenst het niet a^n razende krnnitzinnig-Iieid dat om der wille van de grooten der Aarde nu aile dagen zoo eene boekenkast in rook opga-at, iets waarbij nog dagelijks duizenden en duizenden mensohenlevens opgeofferd worden — menschenlevens die het edelste zouden moeten zijn wat de menschen kennen? KRUPP Even voor de uitbraak van den oorlog had de Handelskamer van Essen-aan-de" Ruhr, in de provincie Westphalie, een zeer belangrijke statistiek in het lieht gegeven over de werkhuizen van Krupp en hunne afhankelijkheden. De belangrijkste cijfers werden door de duitsche dagbladen overgenomen en er wordt nu nog aile dagen over gesproken in de pers der oorlogvoerende landen : Er zijn in Duitschland slechts elf stedeo die meer verlichtingsga-s verbruiken dan de werkhuizen van Krupp. In 1913 maakten en verbruikten de werkhuizen van Krupp niet minder dan 20,397,800 meters gas, terwijl Munchen en Nurenberg er niet meer verbruikten dan 19,814,600 en 19,808,900. In de werkhuizen, de bureelen en de wo-ningen van werklieden en bedienden, die allen aan de maatschappij behooren, telde men voor hétzelfde jaar 35,208 gasbekken met netjes van eigen maaksel, plus 20,408 andere bekken voor lantarens en andere toestellen voor verlichting. Bij haar gaslicht heeft de maatschappij dan nog hare drie inrichtingen voor de barnkrachtverlichting, met vijf afdeelingen voor de leiding langs draden die eene lengte van 53,200 meters boven en 88,938 meterB onder den grond hebben. Aldus wordt de barnkracht geleid naar 1,314 drijftoestellen en 27,408 verliehtings-toestellen, waarbij nog 2,617 groote boog-lampen komen voor de verlichting van stra-ten, pleinen of werkhuizçn. Terv/ijl de 414,000 inwoners van de stad Keulen geduren-de hetzelfde jaar omtrent 18,000,000 kubieke meters water verbruikten, verbruikten de werkhuizen van Krupp en de er van athangende bevolking niet minder dan 18,541,931 kubieke meters. De werkhuizen van Krupp hebben ook eene eigen draadleiding voor haren tele-graaf. Het dradennet heeît eene lengte van 83 kilometers, met 22 posten en 39 toestellen. Het net is verbonden met het openbaar bureel van de stad Essen, dat in 1913 niet minder dan 32,486 telegrammen te verzen" den kreeg over de heele wereld. Voor zijn bijzonderen telefoondienst heeft de maatschappij een dradennet hangen dat eene lengte van 526 kilometers bereikt en 691 posten verbindt, die gedurende het jaar 1913 niet minder dan 1,880,613 aansluitingen vroegen aan het middenbureel van Essen. De maatschappij van Krupp heeft zich steeds toegelegd op de kennis van de samen-stelling der metalen en dus op de ontleding van ailes wat zij in hare werkhuizen ge-bruikte en voortbracht. Het is dan ook aan hare laboratoriums dafc zij hare hooge ont-wikkeline on hare rnseSterschaQ .ojj de reldmarkt te danken heeft. Gedurende hetzelfde jaar werden er in de proefondervindelijke laboratoriums van het gesticht niet minder dan 316,881 ontle-dingen gedaan. Alleen in de scheikundige afdeeling deed men 63,216 ontledingen die uitliepen op niet minder dan 408,640 weten-schappelijke verslagen omtrent de qualifi-katieve en de quantitatieve hoedanigheden van de onderzochte stoffen en ertsen. Terwijl thans andere noodige nijverheids-takken stilliggen of verlamd zijn, zullen dergelijke vernielingsindustrieën buitenge-woon goede zaakjes maken door den oorlog. Japaa en China De laatste berichten bevestigen de ge-ruchten dat de Ohineesche regeering bij hoogdringendheid vergaderd is geweest om in het bijzonder de door Japan gestelde eischen te bespreken. Vorzitter Juantsikai is wel degelijk ge-last geweest al de Japaneesehe eischen af te wijzen en andere voorstellen te doen. Volgens de russische «Novoje Wremia» heeft Japan er op gerekend dat zijne eischen zouden afgewezen worden, wanti zijne consuls in het heele Noorden hadden. hunne landgenooten reeds aangeraden de noodige maatregelen te nemen om haastigi' het land te verlaten. De scandinavische gazetten melden dati de japaneesche bladen het bijna allen een" zijn om te zeggen dat de oorlog tusschei Japan en China onvermijdelijk is gewoiv de ii. Verscheidene japaneesche bladen zouden1 gesehreven hebben dat Japan gereed staat1 om den oorlog tegen China en zijne moge-, lijke bondgenooten aan te gaan met nog meer geestdrift dan het getoond heeft ins den oorlog tegen Corea. China, voegds dit blad er bij, zou onge-schonden in zijne algeheelheid blijven be-' staan als het verstandig genoeg zou zijn om> de eischen van Japan aan te nemen, maar als het die eischen niet aanneemt zijn zijne dagen zoo goed als geteld. Volgens telegrammen uit Londen staan ery op den oogenblik meer dan 100.000 Japa-> neezen voor Peking, terwijl langs aile kan-< ten zware artillerie wordt aangevoerd. ' De diplomatieke onderhandelingen schij-i nen geene vredelievende oplossing te zul-* len geven, alhoewel het zeker is dat vreem-» de invloeden aan het werk zijn achter dt^ chineesche regeering. Europeesche Oorlog In Wesf-Vlaanderen 89 ES 'tMen van Frankrijk OflicisDle telegrammen ; Hit Uiaifsshe lii*®!! Wcstclijk oorlogsterrein. VVTB. 3-4-15. — Tusschen Maas en Moesel hevige artilleriestrijd. Aan en in het Pries-terwoud infanteriegevecht welke 's nachfcs voortging. Ten W. van 't woud frajische aanvallen afgeslagen. De Franschen werden in een tegenaanval in hunne oude stel-lingen teruggeworpen. Zij leden groote ver-; liezen. De vijand houdt nog 2 blokhuizen van onze voorste stellingen. Oostelijk oorlogsterrein. Toestand onveranderd. USi Ffsiiiscllas iBs^on PARUS, 1 April. (Havas.) Ofîicieele mededeeling van hedenmiddag drie uur : «In den nacht van 29 op 30 dezer zijn de Duitschers voortgaan de brug van Nieuw-i poort te beschieten. ; »In den loop van den dag van 30 Maart tusschenpoozende kanonnade over het geheele front van de zee tot aan de Aisne. »In Champagne en de streek van Perthes tot Bea.uséjour en Ville sur Tourbe artille-riegevechten en mijngevechten. >In de Argonnen duurt de strijd op enkele punten met hardnekkigheid en yerwoedheid, maa r zonder noemenswaardigen uitslag van een va-n beide zijden vooort. »In den dag na den 29sten is het fort . Douamont ten N. van Verdun met eenige projectielen van 21 c.M. beschoten. îln het westelijke gedeelte van het_ Le Prêtrebosch hebben de Franschen een linie loopgraven genomen. »Ondanks een heftigen tegenaanval hebben de Franschen het grootste gedeelte van de veroverde loopgraven gehouden. AdC In klein Azie Uit ilaassiselî© Ssg*on PETROGRADE, 1 April. (P. T. A.) De generale staf van het Kaukasische leger deelt mede : Op de deelen van het front is slechts onbeteekenend geweervuur gewisseld. nc & OP ZEE E^gels^lie sfo©!^sche|s®n les sS@E3 ||se®Eiei g;®isoei*câ LONDEN, 31 Maart. (Reuter.) Het En-gelsche stoomsehip « Flaminian» van Glasgow naar Kaapstad onderweg, is vijftig mijl uit de Scilly-eilanden in den grond geboord. De bemanning van 41 koppen is opgepikt door het Deensche s. s. «Finlandia» en te JLEokhead aan land j^ebrachfe.. Aan de bemanning was nauwelijks tijd gegeven, zich in de booten te bergen. , (De «Flafinian» mat 3500 ton, was in 191^ gebouwd en behoorde aan de Ellerman Lines Ld.) ' LONDEN, 31 Maart. (Reuter.) Hier is be-' richt ontvangen dat het te Glasgow thuia hoorende stoomsehip «Crown of Castile» bij= de Scilly-eilanden is getorpedeerd. (De «Crown of Castile», in 1905 gebouwd, mat 4505 ton bruto, 2828 netto en behorda(i aan de Crown ss. Cy. Ld. te Glasgow.) EngeSscSi S®S?G§b sstn ©sis eioikfeecf ffisst&oBBisssi LONDEN, 31 Maart. (Reuter.) : Het te Glasgow thuis hoorende stoomsehip «City; of Cambridge, dat te Liverpool is aangeko-men, heeft op de westkust van Engeland'. een Duitsche duikboot ontmoet. Door han-* dig manœuvreeren wist de kapitein de duik-' boot voor sijn boeg te houden en ze daar-« door te beletten een torpédo af te vuren. Het stoomschp is evenwel een half uur lang! met granaten bestookt, waardoor de bootent en de kajuit zijn vernield.Geen der scheeps--officieren is getroffen. HOOPSOSI® StO©B81S®lî©|}©M vrijgolaton BERLIJN, 31 Maart. (Wolff.) Naar daj «Vossische Ztg.» uit Kristiania verneemt, is( daar bekend geworden dat aile Noorsche stoomschepen, die het vorige jaar door' Duitsche oorlogschepen naar Swinemiïndej zijn opgebracht, door 't prijsgeTecht te] Kiel in de eerstvolgende dagen zullen worJ den vrijgelaten. Het s. s. «Modig » is gisteren reeds vrij-î gelaten. Deze beslissing is hier met groote voldoeJ ning vernomen. fin Z©0 KONSTANTINOPEL, 31 Maart. (Wolff.), Het hoofdkwartier meldt dat de Russische! vloot gisteren Zoengoeldak, Eregli en Koslut aan de Zwarte Zeekust heeft beschoten. Na' meer dan 2000 granaten te hebben afge-vuurd, verwijderde zij zich in Noordelijke richting, zonder eenige schade van betee-kenis te hebben aangerijht. Er zijn alleen een paar huizen beschadigd. Vliegtuigen die van de vloot iijn opgesfcegen, werden door Turksche vliegtuigen verdreven. SezoRkea De «Times» meldt : Een Grieksch stoonH schip meldt, dat er een Eugolsch stoomsehipI van 7000 ton, welks naam onbekend is, ; 30 mijlen ten Z.W. van Scilly gezonken is.j De bemanning was nog in de booten. 6pioksclie iorpedojagjii* Uit Athene wordt gemeld, dat de nieuwe» Grieksche torpedo-jager «Lesbos», die in Engeland gebouwd wordt, Zaterdag vani stapel geloopen is. De torpedojagers «Kre-, ta» en «Chios», die al vroeger waren afge-' loopen, zullen op 28 Mei ar.n de Grieksche vloot afgeleverd worden. De kruiser «Paul/ «Koendoeriotis» zal in Juni klaar zijn. âmsgefgçmdSaR Het Noojsche stoomsehip «Balto» is op .jla thuisrqis van. New-York na» Gothe».- 31* Saar ™ 13» 94 Prijs p8r nusimer : voor Bolgia 3 cantieman, voor den , reemde S centiemen TeSefeoia s StatSactsa 2.41 «. AdiîBÎnâstPatie 2S4S S^aaîadap 5 1^)15

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.