32 aap — Ai. 23 Prii* d« nrnanw : mi is S «.Dtiemoü, tooi den freeoute 6 centiemen S Drakster-UKfsetoler §8«u Maatictiappij HET LÎCHÎ bestuurder t \ DE YSSCH. Lcdeberg-Öewi .. REDACTIE . . ADMINISTRATIE HOOGPÔQRT, 25, GENT ABONNEMENTSPRIJS BELQIE Drîc mc&kden. . . , , fr. 3.2a Zes maandea « .... 'r. 6.50 Een jaar....... fr. !2J0 Mea abosneort ricfe ep afte ps&ibxTttta» DEN VRE£A?D£ Oris maanden îëftge'îjfcs veriondgs).fr> 6.39 ' œ*&!'&Œ?®®»*^?»w^-v^ffigggg? 3 .vCSÜ'.«OUSffjl^wlftU ? Een toonbeeld van organisatie < Vooruit s is zoowat het d gboek geworden van de klachten en grieven tegenover de Hulp- en Voedingscomitei- ten. Niet alleen in de kleine dorpen en gemeenten is de organisatie slecht, maar ook in groote steden is zulks het geval. Leest b.v. de artikels van den vriend Wieme uit Antwerpen, die al menigmaal z gde dat de heevan der Comiteiten absoluut niets afweten of kennen van organisatie. En zoo is het ook in Mechelen. Zoo is het ntot in Willebroeck. . Aan deze nijverheidsgeméente brachten we een ' -zoek, omdat v/e wisten dat de Socialisten in het yoedingscomiteit zoowat de organisatie in handen hadden, en wij ons persoonlijk wilden overtuigen van hunne werkwijze. „Het plaatselijk komiteit. dat alles regelt, bestaat it Q personsn : 3 van iedere partijg Als voorzitter fungeert de heer Em. De Maeyer, liberaal gemeenteraadslid, die zich flink en strikt onpartijdig gedraagt. Het komitejt van kleederenbedeeling en dit der melkbedeeling bestaat elk uit 3 p-rsonen, van elke partij één afgevaardigde. Alle diensten zijn hier georganiseerdin neutrale lokalen ; verder bestaat ereen dagelijks zetelend klachtenbureelvan 3 personen, alweer gelijke erkenning. » Dan heeft men eerst den tak « Hulp»; hiefvoor is bestuurder M. Jules De Wit, ;atholiek ; de a Voeding » staat onder .iet bestuur van onzen knappen partijgenoot G\ Van Landeghem. Nergens straalt hier favoritisme of politiek ('oor, dank aan het feit dat de verschillende partijen in broederlijke verstandhouding werken, alleen beoogend het groote doel : cc Hulp en Voeding aas-s ons Voïfe verschaffen! » De ondersteunden worden alle zaterdagen van 8 tot 12 uren uitbetaald ; de steun is vastgesteld als volgt : Man 3 fr. , vrouw 3 fr. , kinderen van 6 tot 16 jaren 1,75 fr. ; van minder dan 6 jaren 1,25 fr. Het verschil met dezen steun en deze van het Nat. Kom. is gemeentelijken bijleg. Daar'an wordt betaald : 6/10 in natura, te koopen in den gemeentewinkel ; 3/10 in vrije bons ; 1/10 in geld. De bedee'ling geschiedt nu als volgt : Met be.Daalde ploegen komen in volgorde de wrrkloozen op vastgesteld uur voor hunnen steun ; den steun ontv ngen hebbe id, gaat d persoon met zijnen bon dadelijk te winkel in hetzelfde gebouw. Op voorhand is alles klaar gemaakt door - een achttal offerwillige jonge meisjes. Zij die denzelfden steun ontvangen, genieten allen dezelfde waren ; de samenstelling der opgegeven tabel der te nemen waren verandert . van week tot week. Laat ons nu ' eens een paar voorbeelden aanhalen : Een ondersteunde met 3 fr. bons voor natura ontvangt : 2 Kgr. wit brood « fr. 0,80 1/2 Kgr. spek mfr. 1,25 1580 gr. rijst»v. fr. 0,95 Samenfr. 3.00 Een ondersteunde met 7.44 fr. in natura bons ontvangt t In eea achterbuurt ta Antwerpen woonde een gezin dat wel niet welstellend, maar ook niet arm was. De vader, een kloeke man yan 28 jaren, Heer bekwaam in zijn vak. verdiende een tamelijk goed loon. Totdat de blijde gebeurtenis kwam : de geboorte van een zoontje, ging de vrouw alle dagen ie posten werken om het inkomen te vergrooten. Door die gtlijcie gebeurtenis» was dit onmogelijk geworden en moest zij zich tevreden stellen œet slechts drie dagen in de we«k te gaan werken. Toen er weder een pasgeborens kwam een meisjenu, — besteedde zij al naar tijd aan de verzorging der kinderen en het huishouden. Hdt gezin, dat nu over minder inkomen beschikte terwül de uitovgo steeds ver- 20 Kgr. aardappelenfr.2,20 t Kilo liesevet fr.2,00 1/2 Kgr.' =nek ...... fr.1,25 1 Kgr. bitterpeen fr.0,70 2150 gr. rijst fr.1,2g Totaal/fr. 7.44 We zegden hooger dat de waren alle weken verschillen ; het comiteit houdt echter vooral rekening der groote gezinnen om deze alle v/eken van het hoogst noodige voedsel te voorzien zooals, vet, spek, patatten, rijst, enz. Zoo was het komiteit tot heden nooit zonder suiker, en voor zeep sorgde men steeds zooveel mogelijk. Op min dan een kwart uurs tijds heett elke gesteunde zijne hulp en zijne waren ontvangen, en op min dan 4 uren tijds werden 043 gezinnen bedeeld. Dat is prachtig werk! Meer nog ; Willebroeck heeft maar één winkel, die dus ook dienst doet voor de onbehoeftigen ; van de waren die toekomen worden eeret de ondersteun» den bedeeld. Zij die geld hebben kunne 1 nadien kocpen ; komt er nu van zekere waren eene kleine hoeveelheid, dan wordt eerst aan de ondersteunden gedacht, om reden dat zij, die geld verdienen of geld 1 ^zitten, er toch nog beter tegen kunnen dan zij die totaal van steun moeten leven. Bij zulke redeneering, erkent men dadelijk de mannen van takt. Nu zegt gezel VanLandeghem ons, dat zulks wel kritiek verwekt bij sommige burgers, maar wij zett- i op den voorrang : de klasse der totaal-bezitloozen. Alle maanden ontvangen alle ondersteunden 100 Kgr. kolen van de gemeente. Wij stelden de vraag of de werkloozen daarvoor zooals te Mechelen en elders naar het Armbureel moeten gaan, waarop het antwoord luidt : « 't Gaat er niet om eene aalmoes, maar wel om een recht! Den bon voor kolen ontvangt men L'j de steunbedeeling. » De avondscholen en vakonderwijs die de gemeente inrichtte worden goed bijgewoond, en v/at ons vooral goed aan 't harte doet, dat is dat de kostelóoze boekerij van, ons Volkshuis, (want onze gemeente bezit geene Volksboekerij) zoo veeivudig wordt bezocht en zelfs door vele buitenstaanden onzer partij. # # ifc Ziedaar een kort overzicht over de organiiatie van 't comiteit van Willebroeck. Wij willen au niet zeggen dat zulks het volmaakte is en niet vatbaar is voor verbeteringen. Doch eene zaak staat vast, dat is dat vele plaatsen, een lesje mogen nemen aan Willebroeck. ■ In Mechelen zijn het b.v. ingenieurs, ridders, geneesheeren, advokaten, enz. die Hulp en Voeding in handen hebben ; die menschen kennen 'latijn, meet- en geneeskunde, en rechtsgeleerdheid. Maar van organisatie kennen zij geen letter zoo groot als een huis. In Willebroeck wordt de dienst georganiseerd door arbeiders, die zonder hooger onderwijs de taak die ze te volbrengen hebben, met veel doorzicht en bewijzen van strikte onpartijdigheid volbrengen. De invloed van de Socialistische organisatie is te Willebroeck thans voor onze klasse van groot belang H. HOLEMANS. mesrdenden, was toch tevreden en gelukkig. ' 's Avonds wannee? vader van het wer^ was _ weergekeerd, voelde hij niet de vermoeidheid die een arbeidsdag van twaalf uren kan veroenaken, wanneer zijne kleine kleuters hem rond den hab vlogen en allerlei lieve woordjes babbelden. Hoe vergenoegd voelde hij zich dan te midden van dien geze41igen familiekring. Nieuwe kindertjes werden geboren, en met elke geboorte scheen er meer vreugd in huis te komen... maar ook meer zorgen. Gaan werken, meds verdienen om het huishouden, dat was de moeder nu totaal ontzegd. In haar eigen huishouden had zij alreeds zooveel te doen, en daarbij wie zou er dan op haar engeltjes — zoo noemde zij haar kinderen — passen? Naarmate de kinderen grooter werden en het gezin meer leden telde, werden de uitgaven steeds hooger. Het loon van den val ds* Twrooerderda niet,. Inte^de-eL. toon J moeafc er goed opgepast worden, want in de fabriek was men zinnen» een aageme&nen loonaftrok te plegen. Toch wist moeder de vrouw, het aan boord te leggen om zonder honger te lijden rond te komen en da kinderen ordentelijk op te voeden. Jaren verliepen alzoo. 't Is avond. Het regent 1 Bij stroomen valt het water neder en overstroomt menige kelder. Niemand waagt zich nutte.oos op straat. Ginds, op den Boulevard komen twee kinderen aangestapt. Hun gang is haastig. Bijna ging ik hen kruisen toen zij eenskla s aan een schoon versierd huis stil hielden en schelden. Een knecht in fraaie dienstkleedij opent de poort. De twee kinderen, een jongen en een meisje konden eenige woorden maar spreken zoo zenuwachtig van verle genheid — dat de knecht hen niet verstaat. Plotseling verschijnt er eene dame in depoort, wie kleedij zoo kostelijk is, dat zijvoor zijn minst eene gravin moet zijn, tn dieop een kouden, harden toon de kinderentoesnauwt : « Zrjt gij daar weeral . ! En ikheb u over drie dagen neg wat geg ven ! » De kinderen, verschrikt, zeggen met ietssmeekends in de stem : « Madame, moederi3 al zoolang ziek ; wij hebben honger tehuisen koude. Varie© is sol « Neen ! ik ken dat — onderbrak de dame. Gij zijt bedelaars en het schijnt dat gij dien stiel goed verstaat. Ge moogt reeds tevreden zijn als ik u niet aanwijs aan de politie. Maar ik wil goed zijn, kom binnen eenige dagen eens terug en dan zal ik u verder3 alle weken wat «even. » Op een wenk dier darae siloot de kneoht de poort, zonder verder nota te nemen van die ongelukkige kinderen. Ontroerd had ik dit tooneeltje bijgewoond. De kinderen door en door nat, mager als een geraamte, zeer arm maar toch zuiver gekleed, liepen zeer bedroefd weg. Alhoewel het weder niet creschikt - Ja om eene wandeling te doen, volgde ik de kinderen, totdat deze in een huis een«r achterbuurt verdwenen. Van de geburen die in een donkeren maar toch tegen regen beschutte gang stonden te praten, vernam ik dat zooeven eer deurwaarder de veroordeeling tot het verlaten van het huis had gebracht, wegens achterstallige huur, bij eene kranke vrouw wier echtgenoot dapper voor het « Vaderland » strijdt, en die met 5 kinderen gezegend is. K. G. Berchem. ■MJnmii, ijrfmmBiiaamzam^mptsiiimsiMSBGm&mÊBmmscm^ H U (i) — En moet het zijn, zoo ga, mijn zoon,Vertrek naar 't oorlogsveld, Daar wereldvrede — glansrijk schoon — Nu plaats maakt voor geweld ! 'k Wil lang u kussen, innig teer... Mij bloedt zoo pijnlijk 't hart : Wellicht zie ik u nimmer weerj Mij wacht ellende en smart... — Neen, moeder, — sprak de zoon vervoerd,Wees maar van kommer vrij ; En zijne stem klonk diep ontroerd :"• 'k Zal leven... 'k blijf u bij, Want 'k heb dit troostvol voorgevoel : Ons lacht de toekomst aan... Hoor, moeder, 't luide volks^ewoel 1 .L:n kus nog — en 'k moet gaan. — En roerend was die afscheidstond Van moeder en van zoon... Veel harten waren diep gewond ; 't Was wee in menig woon. Uit meengen krijgers volle borst Klonk 't vaderlandsche lied ; En de Eerzucht, die naar bloed slechts dorst, Begreep kaar gruwel niet ! Kanonnen bromden luid, verwoed; En ginds op 't oorlogsveld Was het een zee van menschenbloed, Dit schrikbeeld van geweld. En vele dierbren vielen neer, Geveld door staal of lood, Fn menig jongling .^ermde zeer En stierf den heldecdood... En ook den zoon der arme vrouw. Die henentrok vol moed, Dien schoot men neder... Welke reuw"! *" ..ar lag hij dood in 't bloed... De moeder kreeg dit droef bericht En zonk ontzield ter neer... 't Is nu op 't kerkhof dat zij ligt.,. Zij is een offer meer Van d-eaen gruwbren broederkarnp, Die hier in dien tijd Gevloekt zal worden... O, wat ramp! 0, krijg, vermaledijd! Januari 1916. IsmooR Albert. (1) Zonder toelating verbodon nadruk. De Lowtsen, thans in handen van de Oostenrijkers, is de heiiige berg van de Montenegrijnen Hier vonden de zonen van de zwarte bergen nun laatste en veilige toevlucht, wanneer zij na hardnekkige gevechten door den vijand uit hun woonplaatsen verdreven waren. En van dezen berg daalden zij weer a£, wanneer de vijand het kale, onvruchtbare land, waarin slechts weinig levensmiddelen gevonden werden, verlaten 'moest, om niet van honger te sterven. Reeds wanneer men met het schip de golf van Cattaro nadert, aldus schrijft een medewerker aan de «Norddeutsche Allgemeine Zeitung», ziet men grijswit uit de rotsen opstaken een trotsche, niet zeer hooge, maar breede berg Dat is de Lowtsen. Hij beheerscht door zijn hoogte (3240 voet) niet alleen do golf van Cattaro, maar cok het geheels westelijke gedeelte van Montenegro. Gaat men langs de mooie serpentine-wegen van Cattaro naar den rotsen-cho.os — die men naar Italiaansch voorbeeld Montenegro noemt, in plaats van dan eigen naam te behouden Tsjernagora — en verder naar Cettinje, naar Rjeka en Virbazar aan het meer van Skoetari, dan ziet men voortdurend de Lowtsen. Op de hellingen van den berg en in da diepe, bijna onbegaanbare ravijnen verzamelen de Montenegrijnen de sneeuw soms cp koele plaatsen, waar de zon niet komt, tot midden in den zomer, om deze in zakken te brengen naar de hoofdstad voor de keuken van de hofhouding en de gezantschappen, in plaats van ijs, dat men in Montenegro niet heeft. - Van Cettinje uit ziet men op den top van de Lowtsen een klein wit punt. Dat is een eenvoudige kapel, die de Montenegrijnen oprichtten ter nagedachtenis van hun grooten dichter en staatsman Wladika (dezen titel droegen vroeger ds regeerende vorsten) Peter den tweeden en hier bevond zich ook het stoffelijk overschot van dezen ' koning, tot koning Nikita- een mooi grafmonument voor hem liet oprichten op een kleinen heuvel in ds onmiddellijke nabijheid van het klooster te Cettinjo, waarin de voorvaderen van den koning rusten. Reeds jaren.geleden hebben de Moutenogrijnen den berg met zwaar gesehut versterkt, dat gericht was naar het Oostenriiksche Cattaro. Na het begin van den wereldoorlog werden ook zware Fransche kanonnen naar boven gebracht, die men gekregen had via San Giovanni di Medua en Skoetari. Fransche artilleristen bedienden deze kanonnen. In den afgeloopen zomer woonde de Fransche gezant niet in de hoofdstad, doch op ds Lowtsen, om er toezicht te houden op de artillerie. öe tad II Birgin (Roorvape) Uit Kristiania wordt gemeld: Eene ontzetteade ramp heeft gisteravond d» oude koopmansstad Bergen getroffen, csn ramp, welke in omvang" die van Alesund in 1901 overtreft. liet midden der stad is in asch gelegd, een oppervlakte van 500 bij 200 meter, waarbij een gedeelte deroude stad, een aantal groote hotels, een groot aantal der veornaamste winkels, drie couranteubureau's en drie scholen zijn vernield. Men kah de stad al* het ware in drie dealen verdeden: Ie Het gedeelte.gelegen op de landtong tnssehen Puddeljorden en de havenkom Vaagen, bekend door den zeeslag van 2 Aug. 1665 tusschen de Hollanders en Engelschcn. Dit gedeelte is ca. 1 1/2 kilometer lang en 1/2 kilometer breed en is een dicht bebouwde streek, met tal van kris-kras loopende nauwe steegjes en slopjes, houten.woonhuizen en pakhuizen. Het tweede gedeelte is de bekende «Tyske bryggen», Üggsnds aan do noordelijke zijds van Vaagen, met zijne eeuwenoude houten pakhuizen, m*t Bergenshusvesting en als voortzetting daarvan Sandviken. Het 3e gedeelte dsr stad strekt zich uit van de vischmarkt naar en om het kleine Lungögaardswater ; daar zijn gelegen de domkerk, het stadhuis/^het groote brand-weerstation, de voornaamste hotels en restauraties, de musea, en een groot aantal winkels; bij dit gedeelt» sluit zich het deel der stad aan; Nygaadr geheeten, met het daaraan grenzende groote stadspark. Do brand ontstond in een der pakhuizen van een ijzerhandel bij Muralmenmngen, in het eerstgenoemde gedeelte der stad; hier waren duir*nden vaten teer opgeslagen, zocdat het vuur onmiddellijk voedsel vond ei zich met ontzettende snelheid uitbreidde, aangewakkerd door een sterken Noordoostenwind. De vlammen sloegen van het eene pakhuis naar het andere over, zoodat weldTa het heele kwartier tot aan de markt een vuurzee was De overigens uitstekend georganiseerde braadweer, raet den flinken brandweermeester Rolland aan het hoefd, stond machteloos tegenover de ramp ; wel worden onmiddellijk de drijvende brandspuiten in werking gestold, maar wa4 vermeelaten zij twgsn deze ze» van vuurt . Inmiddels was d« wind in kracht to«g#nomeru de huizen brandden ais lucifersdoosje» { en d» vlammen baanden zich nv. een w«g in dq richting van den nieuwen schouwburg, die evenwel gespaard is gebleven. Tegen 9 uur sprongen de vlammen naar de overzijde der breede markt over, en nu stond ook' weldra dit kwartier in lichtelaaie. Ds groote hotels « Norge », « Métropole »,-«Holdts«» en «Victoria», benevens drie scholen en drie courantenbureau's: die van Bergens «Tidende», «Bergens Aftenblad» en', «Gule Tidende», werden weldra een preoi' der vlammen, terwijl de, brand zich aan weerszijden van het kleine Luugögaardswater uitbreidde. In de onmiddellijke nabij-' heid daarvan is ook het museum van kunst, gelegen, dat gelukkig gespaard is gebleven.-' Een oogenblik vreesde men voor het spoorwegstation, maar vlak daarbij werd do' brand beperkt. In het gedeelte der stad, dat platgebrand is, stonden de moeste groote winkels en za-' ken ; de schade bedraagt dan ook millioenen Men had da-ar da groote zaken in kolonialeft waren, die de geheele kust tot aan Noord-' kaap voorzien; voorts Berstad's en Wallen-" dahl's groote winkels en magazijnen van ijzerwaren; de boekwinkels .van Beyer eni Gjcrtscn, de groot© manufactuurwinkols van' Zucksrmann en ten slotte ook Bergen's nieu-, we telefooncentrale, de eerste automatische' iu het land, die eerstdaags in gebruik zou worden genomen. Het is wel treffend dat Bergen door doze ontzettende ramp wordt getroffen, juist in een tijd dat er in die stad zulke ontzettende sommen verdiend zijn door readers en kooplieden. Nog kort geleden wist men te vertellen dat Bergen nu honderd millionaire telde, terwijl da schade die de stad nu lijdt, door sommigen op honderd miilioen kronen wordt geschat. Door den brand zijn duizenden menschen dakloos geworden, on dit wil wat zeggen in' een stad ais Bergen, waar reeds woningge-. brek hcerschte. Ds stad Stavanger heeft onmiddellijk aan. Bergen het voorstel gedaan om aan' 4000 menschen een onderdak te bezorgen.- lÉielp dievegge Eaue vrouw kwam een dezer dagen in een winkel op de boulevard Boane-Ifouvelle te Parijs, ea vroeg of d» patroon haar niet in dienst kon nemen. Zij droeg hot gelief-' koosd kapsel uit het land van Auvergne, haar accent verried de zuiverste landstaal, haar gelaat waa de onschuld, zelf. Zij verhaalde in termsn, welke roerend door hun eenvoud waren en medelijden opwekten,, haar gcheeien levensloop. Mijne drie broeders, voegde zij er bij op droeven toon, zijnl op het veld va» eer gevallen. Ik heb acht' dagen geleden mijn dorp verlaten om mij-, ne grootmoeder, mijn eenigste familielid, te bezoeken, die ziek ligt en geen middelen! van bestaan hoeft. Ik zou willen werken.' om in het onderhoud op hareu ouden d.?.g> te voorzien. De winkelier, getroffen door het leed vani dit onschuldig uitziend meisje, nam haar in dienst. Toen hij 's avonds van dienzelf-; den dag thuis kwam, zag hij dat er in zijn' appartement ingebroken was: zijn schrijf-' tafel was doorsnuffeld, zijn ' ka-st geplunderd, het juwoelkistjö geledigd. Het dienstmeisje was verdwenen en! kwam niet meer terug. Ie springvloed in Nederiend TE PUaittEEEND In d?n kritieken toestand waarin Pur-i marend verkeerde was gisteren avond veel verbetering ingetreden.De Zuidzijde van h«V stadje stond gister avond geheel onder wa- ' ter. Do zandzakken dio neergelegd waren om den weg naar het postkantoor vrij te» houden, geraakten onder water, zoodatdit gebouw niet meer kon woden bereikt. Te één uur 's nachts is het water toti. staan gekomen en daarna begon het te zakken. Heden morgen v/as het ongeveer 30 centimeters gedaald. De Luthorschw kerk e» hes gymnastieklokaal hebben vanî nacht tot onderkomen gediend, vooral, van bsw«3TiOF3 va-a het nieuw stadsge-. deelte. Dszs niaaw» wijk bestaande uit werkmanswoning»» - en boerenhuizen, ia; gebouwd op e*o weüand aan de Zuidzijde dar stad dat daai-îoe met zand is opge-, hsogd. Het wassossie water heeft dit zand, grootendeeia weggespoeld en groote gaten! in de wegen ge»iajj*en. Daardoor moeetea' de mee3t^ woaingaa worden ontruimd. _ Van het ziekenhuis « De Liduinastichting » zjjn de karaers ondeigeloopen. Aaa den Purmerdijk werkten gister avond 170, soldaten tot behoud van de Purmer. Zoo-^ als reeds werd geseind is men er gelukkig! in geslaagd de*en polder en de Wijdewor. mer te behouden. Het water van Waterlandsboezem en Schermerboezam dat thans op é,én peil staat, wordt door bij Edam en Den Helde* te spuien _ zooveel mogelijk geloosd. Het vee dat uit den omtrek van Purmerend in vei.igheid was gebracht, wordt met Rijnaken naar Amsterdam vervoerd. Het Weeshuig ia ter beschikking gesteld1 van het Roods Kruis. Verpleegden en eene i zendisg van SS bedden zijn reeds onder-M w.çg, Lea aantal öiiui^e^Jüuït^s^«Ki»fitl

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.