Vooruit: socialistisch dagblad

676350 0
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1915, 04 Juli. Vooruit: socialistisch dagblad. Geraadpleegd op 29 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/pc2t43k87r/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

31e laar — 184 Prijs per nurnmar : voor Balgié 3 centiemen, ?oor dan reemde 5 centiemen Telofoon : Radactie 247 - Âdministrafie 2845 ^ Zondagj 4 «JULI 18115 Orukster-U Itgeeïster Sam: Maaîschappij H ET LICHT bestuurtJer t P. DE VISCI1. Ledeberg-Ocnî . . REDACTIE . . ADMINJSTRATIE Honr.pnnRT 29. GENT Or gaan des* Belffkahe WeM'edenpadij. — Vemchjjrtende a/fe éageû. ADCNNEMENTSPRUS BELG!E Drie maanden. . . , , fr. 3.23 Ze3 maanden • . . . . fr. 6.50 Een jaar ....... fr. 12.50 Ken abonnecrt ziet» op aile postbureelea DEN VREEMDE Dr'e maanden (dageiijks verzondeo). ..... fr. 6.75 Met Land van M. Woeste Het Land van Vooruit Een goede kameraad van Aalst bracht ons vrijdag morgen de tijding, dat de stad openbare werken gaat uitvoeren en dat de werklieden zouden betaald worden tegen 25 ccntieîTien p8f uur. Vroeger was het loon voor den oorlog 20 centiemen per uur aan de openbare werken en aan reeds bejaarde men-sch.en.Heden gaat men aan jonge, kloeke mannen 5 centiemen meer betalen per uur of 25 per honderd. Als eerste aanmerking moeten wij vaststeilen dat de levensmiddelen en vele noodige verbruiksartikels geklomiTîen zijn met 50 en 69 per honderd en velen zelfs rnst 100 per hmjtierd. De kleine loonsverhooging van 5 ten honderd door eene stad als Aalst toege-kend is er dus verre af van voldoende te fcijn en 't pleit niet voor het openbaar bestuur van Aalst van zich niet breeder en voorbeeldiger te hebben aangesteld in zulken droeven tijd. Het feit dat vvij hier bespreken heeft in den grond nog eene diepere en ge-wichtiger beteekenis. Het land van Aalst is een door en door katholiek arrondissement dat vier katholiekçnn kiest tegen eenen liberaal. Onder die katholieken is de Christen dcmokraat P. Daens. Aalst geniet daarbij de treurige eer van M. Woeste als kamerlid te kiezen. Er valt niet te aarzelen, niet te twij-ïelen, maar Woeste is den vertegenwoor-diger van al vvat achteruitkruipend is, van al wât vijandig is aan de eischen en de behoeften der werkende klasse. En 't is dezelfde Woeste, waardoor 'de rechterzijde in de Kamer zich laat leiden, de meesten met plezier, en 't is hij als er nog een goed initiatief zo<u uit-gaan van een katholiek ministerie — ,wat alreeds eene zeldzaamheid is — die dat ministerie in den weg staat, het '.openlijk bekampt en de vlag der reactie hoog houdt terwijl hij de ministers doo-delijke steken toebrengt en hun bestaan aan een zijden draadje doet hangen, die hij bij de eerste gelegenheid doorknipt. En in die boosaardige achteruitkrui-pende tatiek gçlukt hij maar al te dik-wijls de overgroote meerderheid der katholieke partij mede te slepen. Woeste kan een rechtzinnige paap zijn, maar 't is een politieke misdadiger. En wât heeft nu, in 't arrondissement, waar hij gekozen wordt, waar hij ge-yleid, gestreeld, getroeteld wordt als een suiïierkind, waar hij tevens gevreesd wordt gelijk een Alva, wat heeft zijne godsdienstige opinie daar voor uitslag gehad voor de werklieden? Vijf centiemen meer loon per uur of (25 ten honderd op het geheele loon in de omstandigheden van duur leven zoo-,als wij die hooger geschetst hebben. _ Dat is den uitslag die bereikt is, in het koninkrijk van den Staatsminister Woeste, in zijn gebénedijd land van Aalst. Vijf en twintig centiemen loon per uur, ziedaar nu het ideaal van de kleri-kale behoudsgezinden, aangevoerd door den vertegenwoordiger van het belgisch bisdom en van al wat de werkende klasse verfoeit, veracht en hare slavernij wil bestendigen. & # * Er zijn andere steden die hunnen toe-vlucht genomen hebben tôt openbare werken, om de gevolgen der werkloos-heid te verzachten, onder andere Gent, dat bestuurd wordt door een gemeente-raad en een college, waarin liberalen en de socialisten de meerderheid uitmaken. En als het zulke zaken betreft die rechtstreeksch de werkerskwestie, beter nog gezegd, de sociale kwestie betreft, dan zal men ons wel de kleine pretentie toestaan, dat wij Gent betitelen met den naam van : Het land van Vooruit, Welnu die oasis van het socialisme, dat land van Vooruit, dat Gent is, mag zich schitterend meten met het land van Woeste. Gent deed darsen graven aan zijne haven, om aan 7000 werklieden arbeid en loon te verschaffen. En de stad betaalde niet 25 centiemen loon, maar zij betaalde het op 50 CfeNTIEMEM PER UUR, juist het dubbel van in Aalst, het Land van Woeste. En zie, partijgenooten, dat gebeurde niet om Aalst den loef af te steken of te paradeeren met demokratie, neen, Gent handelde maanden vroeger, dus uit eigen initiatief, uit eigen gevoel van menschelijkheid en plicht. Aalst kon voorbeeld nemen aan ons, het deed het niet. En nochtans is ailes in het Land van Woeste, zoo duur als het in Gent is, de werklieden lijden er evenveel en meer als in het Land van Vooruit, waar er naast de openbare grondwerken nog zooveel gedaan is, om de oorlogsellende te lenigen. Neen, partijgenooten, 't zit hem in iets anders en iets diepers. In eene streek als die van Aalst waar de Woeste-reactie den scepter zwaait, bestaat er geen of kan er geen liefde of eerbied bestaan voor de armen. Iiunne ellende is Gods wil, en zij gaan zooverre van te zeggen : eene beproe-ving die hun den weg opent naar 't eeuwig geluk, naar den hemel. Zoo wordt de werkman zalig al hon-ger lijdend en de rijke wordt het door eene aalmoes te geven van zijnen over-vloed in ailes. Deze vergelijking zal deugd doen, zij toont de superioriteit van de demokra tie, den goeden invloed van 't socialisme waardoor Gent den naam verdient van het Land van Belofte, het Palestina, het Jérusalem der armen, naast Aalst, het Land van Woeste, het land van armoe-de en verdoemenis der werkers. Aalstenaars, overweegt dit ailes goed. F. H. De lichtgevende wezens Voordracht van Maandag, 28 Juin, gehou-dea door Mijnheer de Vos, in «Vrijheid door Broederschap». (Vervolg.) II. Het levend licht speelt gewoonlijk een voorname roi in het bestaan der photogenc dieren. Bij de eenen is het een middel om hun voedsel te vinden, om hunne prooien aan te lokken, in de duistere diepten der zeeën ■waarin ze verblijven, om alzoo het in stand houden van het individu te verzekeren ; of om in aanraking te komen met andere wezens van hunne soort, dus om te paren, om zich te vermenigvuldigen, om de in-standhouding der soort te bewerkstelligen. Bij de anderen is het een middel om zich tegen vijanden te vrijwaren, zij verschrik-k~n door hun licht de kwaadwillige dieren, vfçrjagen ze of misleiden ze zelfs, gelijk dit gebeurt bij zekere copedogen (lagere kreef-ten: Roei pootkreeften). Het lichten der zee wordt veroorzaakt gedeeltelijk door zekere bacteriën, die vrij in het water of in het oeverzand leven, gedeeltelijk door een eencellige protozoa (vordier) de Noetiluca. Diliaris, de zeevonk. Dit verschijnsel kan op aile zeeën ▼por- komen, het schoonst echter in de tropische luchtstreeiv. Het vertoont zich meestal als een breede strook van phosphoresceerend licht. dat zich over de wateren uitbreidt, of als eene op vonken gelijkende schltte-ring der golven. Het bovengenoemde bolronde diertj.e leeft op vrij groote diepte, maar 's nachts komen er vaak groote zwermen naar boven. Als dan het water in beweging komt, zien wij het met groenachtig-blauw licht phos-ph'oresceeren. Een prikkel roept het verschijnsel te voorschijn of verhoogt het, zoo-dat dit het mooiste optreedt bij de beroe-ring der golven, in het zog van een stoomer en b. v. tegen de golfbrekera. De nocetilucae zijn soma zoo talrijk, dat de zee als een ge-leiachtige pap van verscheidene mm. dikte, draagt, waarvan 1 cm3 soms 1000 à 1500 or-ganismen kan bevatten, en het licht is soms zoo sterk dat men daarbij zou kunnen le-zen.Onder de grootere maar toch nog niet volmaakte dieren zijn photogeen : zekere kwallen eenige echinodcrmen (stekelhuidi-gen : zeesterren, zeeëgiels) zekere weekdie-ren en inktvisschen. Bij de visschen zijn er vele lichtgevend. Vooral de visschen welke leven op groote dieptt in zee; (bv. de Milanoceet van Johnson op 2516 m. en 00k nog op 4789 m, de Malacostens op 1400 m. en 2300 m.) In die onmetelijke diepten, waar de nacht eeuwig is leven dus toch nog dieren. Vroeger dacht men, dat op die groote diepten waar een verbazend groote drukking is, er 1» _ 1 1 "XT__ _ ter is het zeker, dat er dieren daar leven. De meeste diepwater-visschen zijn blind, of hebben zeer rudimentaire oogen, maar zij hebben daarom integendeel een buiten-gewoon goed ontwikkeld gehoor en zeer uiterst gevoeligie tastorganen. Anderen nu bezitten licht om het voedsel te ontdekken. Ze verlichten om zoo te zeggen hun weg; er zijn visschen, die een paar, veroorlooft mij de uitdrukking, echte «lan-tarens» op den kop dragen, juist lijk een rijtuig of auto. Daardoor komt het dat het lichtgeven zoo gewichtig is in den onver-bidùelijken wereldkamp. den strijd om het bestaan, voor die wezens die leven op die groote diepten die gaan tôt onder de 4000 meters. Bij de landdlieven enke'e duizend- pooten photogeen ; doch de insecten zijn het in veel grooter mate. Een typisch voorbeeld is de gliunvorni. III. Het eerste gedeelte van den naam glim-worm, is ontleend aen Let uiterst merk-waardige vermogen, dat deze dieren bezitten, om licht voort te brengen. Daar 00k de ongevleugelde wijfjes en de larven, die op wormen gelijken licht geven, ligt de verklaring van het tweede gedeelte voor de hajid. De glimwormen behooren tôt de orde der ♦kevers. Het lichten bij den glimworm geschiecTE alleen in het donker en berust op een ver-brandingsproces.De organen met de voortbrenging van het licht belast worden tôt de vetlichamen gie-rekend, zij zetelen of bij het wijfje alleen, of bij de beide geslachten in de laatste 2073 achterlijfsegmenten ; de lucht (zuurstof) wordt door de tracheeën aangeroerd. Het lichtgevend vermogen van uitheem-sche soorten is heel veel sterker dan dat van de onze. Men vermoedt, dat het licht-ten een huipmiddel is voor de seksen, om elkander te vinden; dit is zeer wel moge-lijk, doch of dit àe eenige functie van dat vermogen is, val1; te bctwijfelen, vooral om-dat de larven het 00k doen. Of de wijfjes nà de paring blijven lichten is ons onbekend. Wel doen de poppen, ja zelfs de eieren het eenigszins. De mannetjes van Lampyris en Lamprohiza vliegen op warme zomeravon-den a-1 lichtend rond, de -wijfjes bevinden zich, evenal de larven, lichtend tusschen gras en lage planten. Andere kevergeslachten zijn 00k photogeen. Onder andere leven in de keerkrings-landen van Amerika, vele soorten spring-kevers, (Pyrophoren) die op het borstschild 2 lichtgekleurde strepen dragen, welke des nachts een zeer helder licht geven.Vooral de Cucujo is beroemd; bij regentijd vliegen duizenden dezer des nachts xond en 't zijn lijk zoovele sterren die verspringen, uitdoo-ven om dan een stonde later weer tintelen te beginnen. Een kever geeft voldoende licht, om in het diuister op een zakuurwerk te zien, hoe laat het is en wanneer men eenige dezer kevers in een glas opsluit, kan men bij het uitgestra-ald licht lezen. De Encujo wordt 26 mm. à 34 mm. lang en komt in zeer groote getale voor op Cuba, waar zijn larven vaak groote schade ver-oorzaken aan de suikerplantages. Dé ge-vangen kevers vormen er een handelsarti-kel. De dames voeden ze met schijfjes sui-kerriet en verplegen ze zorgvuldig, om ze des avonds in zakjes van tulle tôt sieraad in het haar of aan de kleederen vast te heehten. Dit zijn sleehts eenige gevallen van lichtgeven bij levende wezens. Het nagaan hoe het licht voortgebracht wordt, welke chemische veranderingen de stoffen ondergaan, die bij levende wezens licht geven, de microscopische studie der photogene organen, zijn dingen die met veel moeil-ijkheden gepaard gaan.Ook zijn er op dat gebied meer dingen nog onbekend dan wel ontdekt. Nu leest Mijnheer de Vos om zijn voor-dracht te sluiten een literair stukje voor, zijnde de beschrijving der phosphores-centie van een zee. De spreker wordt door de aan-wezigen warm toegejuicht. Het is waarlijk een nuttige voordracht geweest en leerrijk tevens. De voordracht-houder legde door teekeningen aile moei-lijkheden on de nieuwe begrippen uit. Hij bracht telkens het nieuwe met het reeds aan-geleerde in verband, om wel te doen zien dat ailes eene onafgebroken aaneenschake-ling vormde, daarbij liet hij afbeeldingen rondgaan, hetgeen de voordracht nog meer aangenaam en intéressant maakte. VUYLSTEEK. N.-B. — Dit is sleehts een beknopt ver-slag; om niet te veel plaatsruimte te be-slaan is het ons onmogelijk meer te schrij-ven. Eene oeeiige tereclilwijzing Wij hebben te goeder i,rouw de woorden overgenomen die «Het Volk» gezel Anseele m den mond legde, omtrent de kosten van ons Feestpaleis. Gezel Anseele zou moeten gezegd hebben in eene zitting : Wij sta-an voor groote, zware kosten die geen mengeh k%n schatten. Men _ spreekt van 2 1/2 millioen fr., maar dat kan 3 of 4 millioen zijn 00k. Nu, wij aanzagen dit gezëgde van Ed. Anseele wel is waar als twijfelachtig, omdat onze vriend niet gewoon is zich voor zulke sommen te bedriegen, maar ware het we-zenlijk gezegd geworden dan wais het nog geene misdaad. Maar het ergste van al is dat Anseele dat! nooit gezegd heeft. «Het Volk» heeft dus eens te meer gel»* gen, of geput uit bronnen waar liegen een princiep was. Bah, dat vermindert nog ons vertrouwen in dat orgaan, dat al niet geheel groot waa' Het wordt nu zéro. F. H. Europeesche Oorlog In West-Vlaanderen en in 't Noorden van Frankrijk OfHcisels tolsgrasscss : Uii fer©sa Groot Hoofdkwartier, 2 Jnli 1915. Wcstelijk oorlogsterrein : Een nachfcelijke aanval op onze stellingen westelijk van Wouchez werd afgeweeen. In 't westelijk deel der Argonnen hadden deelen van 't leger van den kroonprins een schoonen uitslag. De vijandelijke loopgra-ven en steunpunten noordwestelijk van Four de Paris werden over eene breedte van drie kilometers en eene diepte van 200-300 meters van Wurtembergsche en Rijksland-sche troepen bestormd. De buit bedraagt 25 ofijcieren, 1710 man gevangen, 18 ma-chiengeweren, 40 mijnwerpers en een revol-verkanon. De verliezen der Franschen zijn tamelijk groot. In de Vogezen namen wij op den Hilsen first twee werken. Pogingen tôt terugver-overing door den vijand werden afgewezen. Aan gevangenen vielen drie officieren tn 149 man in onzen handen. Oostelijk oorlogsterrein : Zuidoostelijk van Kalwarja werd aan den vijand na heftigen strijd eene hoogtestel-ling ontrukt. Daarbij maaakten wij 600 Russen gevangenen. Zuidoostelijk oorlogsterrein : Na bestorming der hoogte Zuidoostelijk van Kurestowice (noordeiijk van Halcz) zijn de Russen op 't gansche front in de streek Mariampol tôt noordeiijk van Foile-jow tôt den terugtocht gedwongen. Gene-raal von Linsingen vervolgt den verslagen vijand. De buit verhoogde tôt gisteren avond tôt 7765 gevangenen (daaronder elf officieren) en IS machiengeweren. De legers van generaalveldmaarschalk von Mackenen hebben den vijand westelijk van Zamasosz onder voortdurend strij-den over het Laabunka-en Por-gebied teruggedrongen en dezen reeds met deelen overschreden. Verder westelijk is de vijandelijke stel-ling in de lijn Turobin-Krasnik-Jozefoow (aan den Weichsel) bereikt. Voorstellin-gen bij Stroza en Krasnik en deze plaatsen zelf werden nog gisteren avond genomen. Westelijk van de Weichsel hebben de Russen onder den druk van den aanval de bruggenhoofdstellingen bij Tarlow moeten ruimen. De zuidelijko Kaminenna-oever is door den vijand gezuiverd. De troepen van generaaloverste von Woyrsch hebben in gunstige gevechten de Russen uit hunne stellingen zuidoostelijk van Sienno en bij Ilza geworpen en daarbij ongeveer 700 gevangenen van 't grenadier-korps gemaakt. Opperste Legerbcstuur. PARUS, 30 Juin. (Havas). Officieele mededeeling van bedenavond 11 uur: In de Argonnen hebben de Duitschers, na een onophoudelijk bombardement geduren-de drie dagen, tusschen den weg van Binar-ville en Four de Paris aangevallen. Zij slaagden erin voet te krijgen in een gedeelte van de Fransche linie bij Bagatelle. PARIJS, 1 Juli. (Havas) Officieele mededeeling van heden middag 3 uur: Twee pogingen van de Duitschers tegen de loopgraven ten Oosten van den weg van Binarville zijn afgeslagen. De strijdkrachten, die de Duitschers in het vuur brachten, worden op twee divisies ge-schat.Aan het front ten N. van het bosch van Ailly is een bombardement geweest. W. T. B. PARIJS, 2-7-15: In 't N. van Arras zeer hevig artilleriestrijd. Voor Dom-pierre vernielden een onzer nujnen een stuk van de vijandelijke stelling. 0p het Aisne-front aaanhoudend artillerievuur. Er werd bestatigd, dat de Duitschers tusschen do weg Binarville-Four de Paris met groote kracht aanvielen om onze verdedigingslij- nen door te breken. Het vijandelijk vuur duurt voort. In 't gebied van het Aillywoud, Flirey en in 't Priesterwoud artilleriestrijd. * Jjt DsoirtogtBSSCbenH m OosleiupHongarije Het Zalâelijke oor!opierrs!n SJlf ©ost^nrSjksciBQ is^on WEENEN, 2-7-15 : Gisteren herhaald'e do Italianen een aanval op de hoogten van Daberdo. Na eene voorbereiding van meerdere uren door zwaar geschutsvuur zetten 's namiddags en 's avonds verscheidene inf aûteri eaan vallen in tusschen Straussina en Vermigliona.Alle werden we-der onder groote vernezen voor den vijand afgeslagen. Zwakke aanvallen op een deel van het bruggeniiooid van Gôrz en m het ii.rn-ge-, bied werden evenzoo afgewezen. Onze brave troepen behielden zich in hunne oorspronkelijke stellingen. De geschuts-strijd duurt vooort op aile fronten. BJii israe ROME, 1 Juli (Reuter.) Slecht weer blijft de krijgsverrichtingen belemmeren. Aan het Isonzo-front is een nachtelijke aanval van den vijand tegen de stellingen ten Oosten van Plava afgeslagen; zoo 00k een nachtelijke aanval tegen de stelling van Castello Nuovo op de hoogvlakte van Sagrado. W. T. B. ROME, 3-7-15: In het Tona-legegebied vuurde onze artillerie op de stellingen bij Monticello en Saccarana, waardoor wij de vijandelijke afdeelingen uitee'njoegen die mat krijgsverrichtingen aan den gang waren. In Padoatale zagen onze verkenningsposten vijandelijke werk-zaamheden aan den gang. Onze artillerie beschoot ze. In Karathië ondernam de vijand nacht-aanvallen waarbij hij borumen met stik-gassen gebruikte. Wij beschoten opnieuw het Henselfort op. het einde van het Resiatal werd de gewich-tige stelling van Baniska-Siendai door ons bezet. Aan 't Isonzofront gaan wij lang-zaam vooruit. Slecht weder verhindert veel onze krijgsverrichtingen. Vijandelijke vlie-geniers-aanvallen duren voort. Onze vlie-genieirs bombardeerden een troepenkolom en een transport bij Oppachialsella en San Danielo. get. Cadorna*.^ ^ & Jês - -j - - : i âio {la Bassisoh-P oeleofei-Ssliciscbi gratis fillt OcstsnriiksQhe ISS*©bi W. T. B. — WEENEN, 2-7-15: In vef-schillige strijden wierpen de verbonden troepen van het leger Linsingen de Russen uit de zeer sterke Gnila-Lipastellingen. Afwaarts Firlejow werd de vijand, die in oostelijke richting teruggekeerd, op het front vervolgd. Hij leed zware verliezen; 7765 Russen werden in dezen strijd gevangen genomen. Wij veroverden 18 machiengeweren. Ten N. duren de gevechten voort.-Aan den Dniester heeft zich niets bijzon-ders voo.rgedaan. In Russisch Polen strijden de verbondenen tusschen Weichsel en Bug tegen Russische troepen aan Por Bach en aan Wyzmoc. Onze legers valen overa'l aan. Ten W. van den Weichsel vielen onze troepen de vijandelijke stellingen bij Tarlow aan. Een steunpunt ten N. dezer plaats werd bestormd. Wij namen Jo-sefow. Ook aan de stellingen ten ZO. van Sienno werden de Russen teruggeslageo.-Wij namen hier 700 soldaten gevangen. Oit fuasssisciis© S3s*on PETROGRADE, 30 -Juni. (P. T. A.)î Een mededeeling van den generalen staf meldt: Op 28 Juni heeft een divisie Duitsche schepen, welke bestond uit een kustverdedi-gings-pantserschip, vier licht kruisers en vcrscheidene torpedpia^ers, de haven^ van

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Vooruit: socialistisch dagblad behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Gent van 1884 tot 1978.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie