-, — ûoor do Perscensnur toegelaten — De ministerieele openingsrede Wig moeten het niet verduiken, maar de opernng der Kamer met de gebruikelijke rriinisterioele redevoering, werd met eene lekere oageduldige nieuwsgierigheid ver-wacht.Zulks îs geen wonder, aïs men we«t dat allen parlementairen arbeid sedert vier jaren opgeschorst was en dat er dus vele punten wachtend waren, om aan de dag-crde te verschijnen. Er was een ander groot punt: iedereen was beniewd te vernemen welk figuur cns eerste nationaal ministerie, samenge-sield uit de drie partijen, zou gemaakt hebben, bij z!jne oerste verschijning v66r het parlement Wij hebben met aandacht de bekuopte redevoering van den kabinetsoverste M. Delaci ix çelezen, en wy verklaren het enmiudelhik dat onze eerste indruk goed. uitmuntend geweest is. Deze rede heeft de verdienate met te lang te zijn, waardoor zij het wint in klaar-heid en verstaanbaarheid. En het dient nochtans gezegd te worden, dat het ministerie g?en pieperkenduik speelt met de menigvuldige vraagstukken die moeten be handeld en opgelost worden,' maar ze allen stouti aandurft. Het is vooreerst alsof M Delacroix het insiinkfcmatig gevoeld had, waar hij begint met vast te stellen, dat het land moet ge-raadpleegd worden door het zuiver aige-metn stemrecht, en dat op 21 jaar. Diegenen die gplijk waren in helden-moed, moeten gelijk ziin in rechten, ver-klaart hij. Bravo I Waarom, helaas, dat niet vroe-cer gewaten, als het aile dagen op verschil-lend gebied zoo zichtbaar, zoo tastbaar jwasî Maar enfin, 't is ee<n kwade droom die yoorbij is, en wij chicaneeren niet meer. Wij willen des te minder hersenspikken, onndat geheel het vervolg der redevoering beantwoordt aan dat goed b&gin. Het ministerie, al t ijd door 't orgaan van fijnen chef, bepaalt er zich nie<t bij den heldenmoed, de opoffering, de doodsver-achting onzer officieren, onder-officieren en soldaten te groe'en, evenals de burger-lijke overheden die hier bleven en de ver-Vjîgingen en dg bedreigingeri der Duit-tchers trotscrden Die doodgewone be-leefheidsformulen voldoen 't ministerie niet. De regeerinsr verklaarde zich bereid het werkings.errein der arbeidswetgeving uit te breiden en achtte den werkman geroepen om merle le helpen aan groote werken, iets waartoe hij moet opgevoed worden. En de kabinetsoverste somde eene dier groote werken op, wanneer hij de straat afwees als de plaats om arbeidsgeschillen <— en wij voe-rert er aile sociale vraagstnk-ken, groot en klein, bij — te regelen. Het A.rbeidsministerie, zesde hij, moet de pnrtyen biieen br ngen en ze in staat stel-len om zich te verapaenen, Wij hebben nooit anders gezegd, nooit lirders çedacht en de scheids- en l?erzoe-ningsraden ui gebreid tôt bestendige en be-atuurlijke fabrieksraden is abijd eene onzer •erste en voornaamste eischen geweest. Seen wonder dus dafc wij ten voile in de Ofâe van gedach.en treden van het nieuw ninisterie * * * De taalkwestie acht het ministerie stekel-achtig in hare toepassing, maar eenvoudig in haar princiep. Bah, de zaak is min ingewikkeld en minder gevaarlijk aïs men op het eerste zicht zou denken. Dat is vooral waar, als men den weg op-,aat die dees ministerie zoo open en stout aankondisrt. Wij blijven bij onze oude meening : de triomf der démocratie, het huldigen der democratische regeeringsmethode, is de ge-heele of de g°leidelijke oplossing der taalkwestie. die in princiep niet bestaat aan-ijezien de grondwet de gelijkheid der beide landstalen erkmt. Een beetje goeden wil in de toepassing en die kWestie is er geene meer en zij wordc geheel zeker van bijko-menden en ondergeschikten aard, als men daarmede de andere vraagstukken verge-lijkt die geheel wat drin^ender, belangrij-ker zijn en ook meer de belangstelling gaande maken. Het nieuw ministerie deed meer goede belof.en en onder andere van de militaire las^en te verminderen en zelfs de man- 34e iaar -- N. 313 5 centiemen par nommer Maandag 2 Becembei* 1918 VOORUIT Orgaan der Belgische Werkliedenpartii. — Verschiinende aile dasren. Druksler Uitgee/ster Sam. Maalsch. HEI LICHT, Best. : P. Ds Visch, Ledeberg-Gent. — Red.-Adm., Hoogpoort. 29, Gent schappen die hun dienst geëindigd hebben en huiswaarts mogen keeren eene vergoe-ding toe te kennen. Hierop roemen is onnoodig: de maatre-g©l spreekt en pleit door en voor zich zelve. Dezelfde goede beloften gelden voor de huishuurkwestie, de uitkeering der mar-ken, de oorlogsschadeloosstelling enz., die onze lezers kennen. Op een voornaam punt wenschen wij nog de aandacht onzer lezers te vestigen. Al die hervormingen zullen verwezenlijkt worden, zegt het ministerie, buiten allen politieken geest en buiten elk lievekinde-renstelseJ.Wij juichen dat inzicht toe. Natuurlijk moe>ti hier door politieken geest verst-aan worden, aile godsdienstige, wijsgeerige, klerikale of anti klerikale haarklieverijen, waarmede de demokratie niets te maken heeft en die haar altijd veeleer eene be-lemmering waren, dan eenea hulp of aan-moediging.Die politiek 1 an den ouden bak verdwijnt, om plaats te maken voor de wezenlijke, sociale demokratische politiek die, gevoerd door een ministerie samengesteld uit ver-schillende klassen en partijen, aile lieve-kinderenstelsel afwijst en uitsluit en op zich zelve eene waarborg is van breedheid en onpartijdi<rheid. Wij keeren hierop terug. F. H. Orza pesda Vreda f Le Droit des Peuples > schrijft): De oorlog loopt juisf ai zooals een onzer klaarziendste kameraden het voor vier jaren voorzegde. Het is waar dat wij voor anderhalf jaar een bolschewikischen vrede hadden kunnen hebben, d:o den troon van keizer Willem en hef regiem der jonkers zou hebben ver-sterkt in plaats van za overhoop te wer-pen.Wia zal het beklagen dat wij dien weg ni«f zijn willen opgaan om een zoo droeven vrede te bekomen? Zal men ons nu nog den beleedigenden schimpnaam <^even van « exterministen » (verdel^ers) of mannen die den oorlog willen doen voortduren? Hier aandringen zon ook al te wreed zijn, maar men zal zeker toch wel willen bskennen d*v men de kaakflagen niet ge-stolen heeft die men van de gebeurtenis-sen ontvangen heeft. Wij hebben nooit getwijfeld aan ons goed recht, wii die nooit getwijfeld hebben aan de overwinning. Heden mogen wij zeggen dat wij er gekomen zijn. Heden mogen wij sprekpn over onzen vrede, over den recht-vaardigen vrede, over den vrede van Wil-son.Maar hoeveel beter zou onze partij niet gewapend zijn om onzen g<oeden vrede op te dringen aan de ^enen die hem moeten bewerken, indien zij gebleven ware wat zij vroeger was? Met welk erezag gaan zij in onzen naam over onzen vrede spreken, zij die op den dng van heden aan ons hoofd staan, na-dat zij, om de meerderheid in handen te krii^en, gedwongen zijn geweest om een verbond te sluiten met degenen die tegen de nationale verdedising waren 7 Die lieden die zich beroepen op de impe-rialistische onvolmaaktheden, die nog hier en daa.r in de Ententelanden bestean, zien niet eens in daf het juist hunne afbreken-de politiek is die ons ontwapent om ze te overwinnen Wie gaat nu onze wenschen verdedigen in den schoot der reçteeringsraden? Wie gaat nu onze stem doen hooren in die ra-den der Ententelanden t Niemand. Het is we] vast het socialisme dat het meest van allen gedaan h&eft om dezen oorlog voor het Becht te winnen, om het militaristisch impérialisme neer te slaan, zooals het er zich morg°n zal mogen over roemen da^ het voor alr.ijd den oorlog on-mogelijk gemaakt heeft. Waarom zou iemand daar willen aan twijfelen? Waarom zou men de roi willen verminderen die wij gcspeeld hebben en den taak geringschatten dien wij in den oorlog vervuld hebben? Henri Lamlier. Koeveel zal de sorlogsc .ulil bsdragen ? Dit een brief aan z La Flandre libérale » gestuurd en door het blad opgenomen, vertalen wij het volgende : Duitschland heeft in den verloop&n oorlog oneindig groot, onvergeeflijk en on-hcrsteibaar ongelijk gehad. Het heeft aan hem niet gelegen dat het/ België verplet-terde. Het is door de misdadigste der valschhoden dat het langs de Fransch-Bel-gi&che grens in Frankrijk gedrongen is. Indien Duitschland gepoogd had ia Frankrijk te dringen langs de Elzas-Lo-tharingsche grens, zou j het waarschijulijk niet gelukt zijn er binnen te dringen. Het zou niet koppig geweest zijn, gelijk men koppig i?, wanneer men zulk groot o'ngelijk heeft en wanneier men den zedllij-ken zin verdraaid heeft om gedureude vier jaar lang een afschuwelijken oorlog te doen voortduren. Sedert lang zou het dien vdede gehad hebben, die het nu un zijne knieën afsmeekt/, vornietigd door schaamts en wanhoop. De oorlogskosttn betaald tegen Duitschland, door de verbondenen van Europa en Amerika, en de schade van allen aard, veroorzaakt door den Duitschen en Oosten. rijkschen inval in België, in Frankrijk, in Busland, in Italie, in Ftumenië en in Servie en door den oorlog der onderzeeërs, overtreffen geheel wa^rschijnlijk : 500 MILLIARD FRANKEN. Aïs men nu woet dat één milliard, dul. "zend millioen frankeo vcrtcgenwoordigt, dan ko m t deze seliatfin» op 500 maal dui-7cn(l millioen, hetzij goed berek<-ud vijf-honderd duizead maal een millioen fran-ken.In 1870-71 waren 5 milliard of 5000 millioen vergoeding volcioeade om Duitschland schadeloos te stéllen voor ai zijne ocrlogskosten, om ruimschoots zijne inva-lieden en oorlogsweezen te pensioeneeren, r'o grenzen van Elzas-Lotharingen te ver-sïerken, een aantal oorlogsijzerenwegen te bouwen en den krijgsschat van Spandau te scheppen. In rechte gezien, zouden do Verboiide-ren aan Duitschland en aan Oostenrijk 500 milliard mogen eischen. Het is het maximumcijfer waarop in 1914 het totaal fortuin van het Duitsche volk mocht ge-schat worden. Het fortuin van Oostenrijk. Hongarija was geheel zeker aanzienliik ir.inder Wat zal hefc totaul der oorlogsvergoeding zijn, die de Verbondenen zullen eischen? Wij zuilen het weldra weten. Maar gezien den ontredderden, den on-herstelbaren val misschien van de duitsche en Oos.enriik-Hongaarsche finantiën, kunnen de verbondenen geene waarborgen gtooeg neiuen, ♦ * * Elk&en zal dat advies deelen, en het is ondenkbaar dat er betwisting zou kunnen ontstaan voor wat België in de eerste lijn betreft Ons land heeft blootgestaan aan de eerste en mjdigste aanvallen, zonder dat het zelfs wist waarom; 't is er dus verre af van oorlog gewild of gezocht te hebben. Wij verdier.en dus zoo volledig mogelijk sehadeloos te worden gesteld. Mocht er iets afgezonderd kunnen worden voor eene schoone nationale, kollek-tieve en democratische sociale hervorming, 't ware eene gewettgde belooning aan het Belgische volk. Welke hervorming'î Daar mag elk zijn gedacht over zeggen. Rond de wapenstilstandsirQorwaardsn Do uitlsvaring dar Duitsche onderzaeërs LONDEN, 28 Nov. — De 14 onderzeeërs die Maandag te Harwich moesten aanko-men, zijn niet verschenen. Integendeel heeft een Duitscn draadloos telegram gemeld, da,t in plaats van 14 er 27 zich zullen aanbié-den, Woensdag morgend om 10 uur. Zoo deze belofte gehouden wordfc, be-draagt dan het aantal uitgeleverde U-booten 114. Nog 11 Onderzaeëra Volgens sAfenposten» is een Noorweegsch torpilleerder bij het eiland Stord aangeko-men met 5 Duitsche onderzeeërs. Een andere torpilleerder met zes Duitsche duik-booten kwam later aan. Deze duikbooton kwamen van de Middellandsche zee, na eene reis van zeven weken. De bemannin-gen waren vroolijk en schenen niets af ta weten van de gebeurtenissen in Duitschland. Zij konden bijna niet gelooven dat zij onmiddellijk na hunne aankomsti te Kiel, zich naar Engeland moesten begeven. Het VrtdeskoRgres LONDEN, 28 Nov. — De schikkmgen voor de vredeskonferentie zijn reeds ver gevorderd en de namen van al de afgevaar-digden voor Engeland zullen weldra ge-kend zijn. Men verzekert dat het aantal afgevaar-digden groot zal zijn. De intergeallieerde konferentie zal in 't begin van J anuari gehouden worden om de voorwaarden der geallieerden te bepalen. M'en gelooft niet dat zij lang zal duren, want de geallieerden zijn volledig t'akkoord over de essentielle princiepen. Wilssn mar Europa WASHIN.TON, 27 Nov. — Volgens d« bladen zou Wilson den 3 December rer-trekken,Da ontvangat te Brest M. Pichoiij minister van buitenlandaohe zaken, M. Georges Leygues, minister van marine, en M. André Fardieu, hooge kom-missaris voor de Fransch-Amerikaansche oorlogszaken, zullen te Brest den voorzitter der Vereenigde Staten, M. Wilson, bij zijne aankomst ontvangen. Da ei-keizer In Amerika schijnt men algemeen van opinie te zijn dat de ex-keizer moet ter dood gebracht worden, daar hij, zoolang hij leven zal, een gevaar voor de menschheid zou zijn. Links en Ftechts HET INTERNATIONAAL SOOIALIS-TISCH BUREEL VERGADERT WELDRA TE BRUSSEL. — Kamiel Huysmana die, zooals wij meldden, te Brussel terug is, heeft reeds het Internationaal socialis-tisch Bureel te Brussel bijeengeroepen roor een naasten datum. EEN MOMENTJE, A. U. B. ! — « La Flandre Libérale » en «Vaderland» beapro-ken de houding der Duitscho eociaal-demo- kraten, die deee zoowei vôôr al yinst dent oorlog aannamen. Als politieko tegenstanders is zulks hua Toile recbt, maar toch leggen wii. een mo< mentje, a. u. b. ! (cVaderland» schrijft o. a.: «Zoowel voor als binst den oorlog zijn da Duitsche socialisten te kort gebleveu aan hun programma, aan hun ideaal, aan hunne beloften. «Wij kunnen ze dus ook na den oorlog nog niet vertrouweo. «De Duitsche socialisten befcben zich at, t» dikwijls door den keizerlijken aanhacg, door het militarisma en door dt jonkars og slocptouw laten nemen.» Tôt daar «Varterland». Eerst en vooral, « Vaderland )); op hefi eerstkomend Internationaal soeialistisch Kongres is het aan ons. sociaal-demokraten, de houding der Duitsche partijgdnootea te onderzoeken en te beoordeelen. Dat zij harde waarheden zullen t« verduren hobbenJ, Twijfel er niet aan; maar wij kuunen onu zaak in ons eigen huis regelen. .Tweedens is het verkeerd en aeer gewaagdf om de houding van een politiek tegenstrever te bespreken en af te keur#n, als men zoo heel voorzichtig verïuimd deze ran zijne eifrene kameraden te verklaren. Zeg, «Vaderland», waren de liberalen en nationaal-liberalen de grootste aanhitsera tôt voortzetting van den oorlog niet? Gij spreekt van keizerlijken aanhang, Jon« kers, militarisme, einz. Maar wie waren en ïijn de vungste aanhangers van dat ailes? DerdenSj wij varmoansn dat «Vaderland^ ook ongelijk heeft om de fraktie Scheide-mann-Ebert zoo maar met de fraktie Haase-i Ledebour te vermangen. Al» oude «politie^ ker» «ou ona> konfrater toeh wat kieskeiijuger moeten zijn. Wij behouden an» voor ap d»ze kweatia > terug te komen. OLYNES, minister der bevoormding iti Engeland, de warklieden rertegenwoordi-t gend, komt zijn ontslag te geven. Door een Fransch dagbladschrijver geïnterviewd,; sprak hij onder andere over d» officieela plunderingen door Duitschland in Belgiâ en in het Noorden van Frankrijk gepleegd,, Hij verneemt dat Duitschland ailes moet ta» rugbetalen : ((Duitschland, zegde hij, moet allee zonder uitaondering vergoeden wat het gestolea heeft. In het Noorden vaa Frankrijk, en vooral in België, zal zij de vernielde inrich* tingen in goeden staat te herstellan hebbenr de grondstoffen e>n de machienen die naiar hun land zijn cvergebracht t-aruggeven, of deze te vervangen die verbruikt en gebruikt werden. In geval dat, de rekening gemaakti, het onbekwaam zijn zou ailes in natura ta*' rug te geven, zal zij de waarde moeten tiè* rugbetalen van wat ontbreekt bij middel van: schadevergoeding. Zij zal haar werk van herstelling niet eerder als geëindigd konna» aanzien dan den dag waarop de door haar geruïneorde nijverheden in staat zijn zullen het werk te hernemen en hunna voile roorfe° brengst zullen hebben bereikt.» HET KANAAI. VAN TERNEUZEN. De militaire genie gaat zich met de vriji£â» king van het konaal van Tarneusen beztg houden. Men hoopt dat in eee 15-tal dagen de scheepvaart zal hersteld zijn en dat de haven van Gent achepen zal kunnen on {h vangeo. TEGEN DE TLAAMSCHS HOOGE-SCHOOL. — Het schijnt dat er vooral in da liberale partij tegenstand tegen de stichting eener Vlaamsohe Hoogesohool gaat gevooi-. de>n worden. « La Flandre libérale » aegt daar* omtrent vernomen te hebben dat de afge-vaardigden MM. E. Brauu «b Alb. Meche* lynck, tijdena de vergadering der liberalà hnkerzijde energiek geprotesteerd hebben tegen het ontwerp dat men in de regeering: gereed maakt om trapsgcwijse de Hooge»' school van Gent af te schaffen, en oramiddel* lijk eene Vlaamsche Hoogesohool in da hoofdplaats van de Vlaanderen te stichten. Deze protestatie had in de groep de alga» meene goedkeuring.» Wanneer men eene zaâk op den kop eteHJ is het niet heel moeilijk eene algemeene goedkeuring te bekomen. Er is hier geen spraka van de afschaffing der bastaande, nmaj van de grondvesting eener Vlaamsche Hooga-school, ten bato der Vlamingen die in da golegenheid moeten gesteld worden verdero studies te maken. Men zal het niet' ontken. lien dat men steeds gemakkelijker deokt en i Uit het leven der opgeëisciite warkers VII 5 November. — Het is zondag en wij hebben een gebeelen dag om ons uit te rusten. Om 5 1/2 uur kan men jjsan oog meer dicht doen, wat heel aatuuwijk is aangezien ei beven ona hoofd 137 man met kloefen op en af loope-n en ook bij ons 34 pereonen in an uit gaan. Men moet niet veel op slapen denken. Onze mond plakt van de vuile dampen îk weet niet hoe er nog geene zie-ken zijn, maar velen zien er akelig uit. Om 7 1/2 uur krijgen wij koifij met een 1/2 brood.Ik en Georges eten een 1/4 brood op en houden een 1/4 over voor 's avonds. Ook heeft men ons den vorigen avond be-loofd dat wij brieven mochten schrijven i.aar onze familie ; natuurlijk niet te veel eu ze moeten open blijven. Als het klaar geworden was zaten wij natuurlijk allen op onzen bureau... iedei in zijnen stroobak 1 Maar wat te schrijven 1 Dat men er slecht is mag men niet, en schrijven dat men goed is, als men zoo ge-rnarteld wordt, kan ook niet zijn. Enfin, wij schrijven toch allen iets, al was het maar om teeken van leven te geven. Daai komt) een ploegbaas met het bericht dat zi; gtîene brieven aanvaarden en dat het post-kaarten moeten zijn. Niemand heeft zulkE en wij weten niet waar wij er moeten aan. geraken. Er wordt ons beloofd dat wij ei zullen bekomen. Wij schrijven toch onz< brieven. Dezen middag hebben wij rijst-soep gekregen. He^ was kermis. maar jam. mer dat wij zoo weinig hadden, Ik ex % Georges hebben er elk twee stukjes vleescl in gevonden. Wij kruipen met ons bakje ir onze kooi, en eten daar onzen armzaligei kost op. Wij mogen ni©f uitgaan, anders niet dar op een vuilcn beslijkten koerj wat eer ellendige toestand. Dezen namiddag heb ben wij plaats gevonden om aan de pomj ons gezicht met w&t zeep te kunnen was-schen, maar geen middel om zich te kun-f.en verschoonen van hemd, lijfrok of on-derbroek. Wij hebben onzen eetpot moeter nemen om onze kousen wat uit te wasschen Wat een leven ! Er komen oogenblikken dal ik mij den moed voel ontzinken, en dat de tranen in ~myna oogen komen, als ik aar mijne arme vrouw, aan mijn tehuis en onze goede verzorging denk. En dan, als ik denl san mijne oudsten zoon ! Arme jongen, wai moet hij verdriet hebben. Maar men moel zich kloek houden om de eene of ander< maal gezond te kunnen terugkeeren. Om 4 uur hebben wij thee ontvangen et een herfkaas om met 5 personen te deelen Georges tracht ons wat op te beuren me; etnige muziekstukjes te spelen op ziji mondharmonika. Er waren ook jongeni welke eenige liederen zongen, doch dit ge leken meer klaagliederen en zulks stemd( nog treuriger. Rond 5 uur komt men roepen dat mer toch brieven mag afgeven. Wat was dat eer geloop. Ik en Georges springen hais ovei kop onze kooi nit en zijn spoedig bij der onderofficier welke ze aanneemt. Hij word lr-tterlijk bestormd, en allen zijn gelukkic met het eedacht dat de familie toch eenif i nieuws zal ontvangen. Maar zullen zij ver aonden worden ? Om 6 1/2 uur eten wij, ik en Georges, on! . 1/4 brood met ong ttukje herfkaas op. Wi, I mm iiMnwM—■—B ■ zitte<n nog wat' te praten en eindelijk legt i zich de eene na den anderen op zijn stroo i en trachf te slapen. 6 November. — Opstaan zooals de voor-i gaande dagen. Wij krijgen onzen koffij i en elk een 1/4 brood. Wij moeten het zoo regelen : de helft voor 's morgens en de i andere helft voor /s avonds, want meer brood krijgt men niet. Om 6 uur staan wij weerom in rang en trekken weder naar het werk. 's Middags weder savooisoep ; iets i beter dan zaterdag. Om 3 uur krijgen wij eenen stroom regen op het lichaam, maar ; wij moeten altoos blijven staan. Het water loop on? uit de pijpen der broek. 's Avonds i om 5 1/2 uur trekken wij met vermoeid en ! afgemat lichaam naar onze vsrblijfplaats. Onze kleedexen kleven vol modder. Ik kan , bijna niet vooruit, mijne voeten doen mij ; hevige pijn. Te huis gekomen trekken wij i onze natte kleederen uit om wat te droo-met wat koffij en leggen ons neder op ons i gen. Wij eten de rest van ons brood op stroo. / j Een weinig later komen de ploegbazen i roepen dat al ijzer- en houtbewerkers i zich moeten aan * elden, doch ik geloof niet dat er een of iemand gegaan is. In onze s kamer was er toch niemand ! Ik en Georges stoppen ons goed onder onze sargiën. i Er is geen vuur en wij hebben het koud. i Ik beef van de koorts en Georges ook. Ik hoop niet ziek te worden. 7 Nnvembc.r. — Zooals gewoonte om 5 uur j cp. Wij hebben redelijk goed geslapen, maar ; zijn zoo stijf als een stok. Georges, de arme f jongen, kan bijna niet op. Ik help hem wat en zoo geraken wij aan de pomp om ons een weinig te wasschen ; dan om onzen koffij me^. i elk ons 1/4 brood. Gelukkig hebben wij nog i wat Amerika en eten dat op, anders was het 1, 1 - —jig i iroog brood. Onze kleederen zijn nog nat , 'an gistereD en toch zijn wij verplicht ze aan , (i trekken. Wij werken nog maar altijd in len grond. Om 12 uur wortels met beeten. ik had het geluk er 3 stukjes vleesch in te : riqden, die ik deel met Georges welke niets îad. Het begint weder te regenen en te ^aaien en rond 1 uur is het zeer slecht weor. Wij hebben eene schuilplaats gezocht onder sen afdak van de statie. Om 1 uur wordt ■ »r geschuifeld om aan den arbeid te gaan; , ioch niemand verroert zich. Zij laten ona ilijven tôt 1 u. 20 m doch de soldaten krij-;en bevel om ons aan het werk te doen gaan. Vij worden dus uiteen gedreven en moeten veder aan den arbeid. Om 4 uur houdt het ; vat op, maar de modder hangt ons aan hefc ■ chaam. Wij kunnen ons bijna niet verroe-■en en zijn zeer stijf van de koude. Om 5 1/2 îur mogen wij naar huis gaan. De warme soffij doet ons goed. j Om 7 1/2 uur krijgen wij voor de eerst» , naal ons weekloon( I !) na 14 dagen zwoegen :n aile dagen in wind en regen staan van s morgens 6 1/2 uur tôt 's avonds 5 1/2, dus .1 1/2 daags; dit aan 30 pfenningen, krijgt lien de som van 2.25 frank, daar men voor Je eerste week niets betaalt. Dit. is voor den 'iorving van Pruisen. Laffe, schaamtelooza cerels. Maar zij weten dat wij onmachtig îijn. Wij zitten in hunne klauwen en moe-;en ons onderwerpen. Maar, wij moeten noed houden... Wij kruipen in ons hok iichtbij elkaar ten einde aldus warmte en rergetelheid door den slaap te zoeken. 8 November. — Regen, weinig eten, en net nog natte kleeren om het lijf voor-vaarts. Aile moed is ons ontvallen. Om 13 lur gaan wij om onze soep en wij krijgen iets buiten verwachting : het is goede soep pan groote bruine boonen gemaakt* 't is als L ïhocolade en de onze is redelijk dik. Wij zija -il len golijk uitgehongerden. Konden wij dat> soo 3 of 4 maal per week krijgen en konden .vij nog aan een beetje geraken. Maar er is' liets meer. Om 5 1/2 uren eindigen wij onzea dwangarbeid. Als wij thuis komen trachtea ivij spoedig onzen koffij te hebben en metl i«n overschot van ons 1/4 brood van 's morw jens en een stukje erfkaas, trachten wij one ■vederom wat te vullen. Er zijn ook brieven iit Gent toegekomen. Ik en Georges ontvangen niets en zijn er triestig om. Er wordt hier het nieuw* verspreid daé wij den 3 Deoember allen naar huis mogea gaan. Het is te hopen dat w niet teleur-5esteld worden. Tôt hiertoe hebben wij on» 10g niet kunnen verschoonen. Met moeit»! leeft men den tijd 's morgens zijn gezicht ivat af te spoelen. ; Wij vernemen ook dat er gisteren een jon-« 5en verongelukt is met riggels te lossen eo iat hij heden overleden ie. Nog een ongclukkig slachtoffer, jammes roor den jongen en de ouders. Maar moeten svij hier nog lang sulk een leven ilijten en jovangen blijven, dan is hij gelukkiger dan, ivij. Hij is toeh uit het lijden en weet van a iets meer. Om 8 uren liggen wij allen ta rusten, 9 November. — Weerom regen. Wij drin» fcen onzen koffij met ons 1/4 brood en trek-< ten moedeloog naar het werk. Om 7 1/2 uur klaart het weder op en blijft het goed voor ganseh den dag. Om 12 uur krijgen wij ivoeral slechte soep van kabuizen, 's avonds ie re&t van on» 1/4 brood met koffij en wat pet. Wij hebben wat appelen gekregen welke svij opeten. Wij kruipen onder ons deksel en t trachten dâ.xergçtejheid in den slaap te bo«m ' ÇW-ecdi PQorJgmth

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.