Drakster-UfîgccTîtc» {.nu Maatschappij Si ET L1CH? bestuurdcr: F. *?£ V!SCH. Ledcbcrg-Gent . . REDACTIE . . ADMINISTRATIF, HOOGPOORT. 20» GENT VOORUIT ABONNEMENTSPRIjS BELGIE Dtie Rtaanden. , » , , fr. i.2) 7.28 maanden • « « . . fr. 6.50 P.ïh jaar . ...... fr. IUO Men afeonnsert zzcft op aJle posttmrcctc* DEN VREEMDE Drie maanden îda^tiijks verzontîen). . .... fa fcXJt Orgaan des* Beiffmhe Werkii@derapa.dij» — Vemchijtmde aik c/a&ers. IBekendmaking Het onbevoegde betreden van het gebied des ijzerwegs en vooral het overschrijden van de sporen aan plaatsen welke niet daar-voor bestemd zijn, wordt hiermede verbo- Tegenhandelingen zullen met eene boete tôt 300 Mark of met gevangenis tôt 6 weken gestraft worden, indien volgens de krijgs-wet geene strengere straffen toegepast wor-den.Deze verordening rai met den huidigen dag in werking treden. (Et. T. Bef. 392/5). Gent, den 10 Juli 1915. De Etappenkommandant. ONS ZONDAGSBLAD IDen 4 Juli werd op ons Gemeentekerkhof een gedenkteeken onthuid tôt aandenken van Pieter Blomme, een onzer jeugdige, meest-belovende kunstschil-ï ders, gevallen op het slagveld in de eerste dagen van _Ien oorlog. De heer Gu-1 staaf D'hondt sprak te dier gelegenheid eene korte maar innige redevoering it [ namens het Algemeen Kunstserbond tlsr Vlaasîdeï'en. Deze redevoering ver-I schijnt in ons eerstkomend Bijblad, versierd met het portret van den jongen, talentvollen kunstenaar.. Ze gaat eene studie vooraf, welke voor het volgend Zondagsblad door den heer G. de Vos werd geschreven, en afdrukken zal bevat-ten van werken van den veelbelovenden artist. Eene eerste novelle van M. Maurits Sabbe : Hoe grooîvaders forcer ult îlesl Oost wesrkeerde, vindt in hetzelfde nummer plaats. Onze getrouwe lezers zullen hier kennis maken met eene andere onzer beste Vlaamsche letterkundige krach-ten ; weer eene kostbare aanwinst voor 't Zondagsblad. M. Hector Balieus geeft ons Twee Gsdiohten : De Maan en Verwaohtïng ; vorm, gevoel, strekking wedijveren om ze tôt een volmaakt poëtisch geheel te maken ; 't zijn twee prachtige gedichten. Het slot der hoogst belangwekkende studie over de Kunstrels fiaar IBohc» men is zoo boeiend als. het voorgaande ; nu we dit relaas in zijn geheel bezitten, moeten we den heer Van den Heuvel onzen innigen dank uitdrukken, om zijn opstel aan het Zondagsblad te hebben afgestaan. In Kunst en Socialisme ontwikkelt de groote Engelsche schilder Walter Crâne zijne opvatting over het verband tusschen kunst ; een vorm van levens-kracht aan de uitdrukking van sqhoonheid dienstbaar gemaakt, en Socialisme : eene nieuwe levensbeschouwing op ekonomische^grondvesten. Uit da oude doos toont ons met welke moeilijkheden de stoorî»locomoti©f in 1839 te kampen had ; een uitvinder stelt niet min voor, dan ze door eene peer-den-lomotietf® :e vervangen. De boer en do schaapherder is een luimig vers van Napoléon Destanberg ; en met het slot van In 't WonderjaeP volledigen we nogmaals een puik nummer wiens aankoop wij gerust en warm mogen aanbevelen. Lezers vraagt het Zondagsblad aan de verkoopers. SAMENWERK1KG EN SOCIALISME Het Voîk heeft geheel loszinnig — om uit de gewoonte niet te gaan — beweerd dat de samenwerking geen socialisme was. Dat is in zoover waar, dat er in eene maatschappij waarin het kapitalisme ailes beheerscht, en nog altijd opper-machtig is, en geen socialisme kan be-staan in den vollen zin van het woord, 't is te zeggen vrij en onafhankelijk van allen kapitalistischen druk. Maar van een anderen kant is het on-betwistbaar, dat de samenwerking on-miskenbaar socialistische strekkingen vertoont en voor ons beginsel een uitste-kend strijd- en propagandamiddel daar-stelt.Onze vriend Anseele heeft zulks in eene voordracht, gehouden den 12 Juli 1900 — dus over 15 jaren — uiteengezet in het « Hôtel des Sociétés Savants » te Parijs onder voorzitterschap van onzen betreurden Jean Jaurès. Wij kunnen het niet beter zeggen en doen als onze partijgenoot, daarom ne-men wij de uittreksels over, die ons het geschiksfce schijnen, uit de redevoering van Anseele die gelukkiglijk ter bro-chuur verschenen is. Gezel Anseele aan 't woord Gezellinnen, Gezellen, Ik kom voor u het huwelijk pleiten van twee gedachten die, nog voor enkele jaren, als onvereenigbaar aanzien werden: ik bedoel de samenwerking en het socialisme.In den loop eener meeting, over eeni-gen tijd te Brussel gehouden, maakte ik volgende vergelijking : de samenwer-kende socialistische beweging, door mijne vrienden en ik in België gescha-Pen, schijnt mij den echt van eene naai--t-- met een kunstenaar. Zij, de naaister, wil een breeder leven dan dat van haar winkel en van haar be-drîjf ; hij, de kunstenaar, om zich te kunnen verdiepen in de wereld der stout-tooedigste scheppingen, verlangt de soep op tijd, en overvloedige ontvang-sten met zekerheid en regelmaat be-heerd.De arme naaister heeft veel geleden. Zij verzorgde haar ldein huishouden met eene voorzichtigheid, door weinig minis-ters van geldwezen aan den dag gelegd ; maar hij, de kunstenaar, verkeerde met Personen van een twijfelacHtig leven, aanhangers van slechte gedachten, met revolutionnairen, met utopisten, en ver-teerde het zoo mo_eilijk gewonnen geld in meetings, betoogingen, en voor werken die eigenlijk niets > pbrengen. Zij maakte zich soms kwaad en zegde: Ik betaal niet meer!... En hij dan gaf haar uitleg ; hij sprak haar van eene nieuwe wereld en van een schooner ideaal, hij sprak haar van eene groote omwenteling in de gedachten en van algemeene vormveranderingen, hij sprak haar van zaken waarvan ze zeer weinig begreep, maar die ze des te beter gevoelde, en dan zegde zij : Ik bemin u meer dan ooit, ik zal betalen... maar vraag niet te veel!... (Gelach en toe-juichingen).In België is het procès gewonnen : naaister en kunstenaar zijn vereenigd, en uit hun huwelijk zijn vele kinderen ge-boren, veel meer nog dan uit de hoofd-personen van Zola's a Fécondité » (Vruchtbaarheid)... Maar de zaak is op verre na niet geklonken in Frankrijk ; 00k niet in Duitschland en nog minder in Engeland. Van den eenen kant beknibbelt men de samenwerking, omdat zij socialistisch is, en van den anderen kant beknibbelt men het socialisme, omdat het samen-werkend is. En nochtans, bij ons is het huwelijk zoo gelukkig, uo nakomelingschap zoo talrijk, dat er zelfs (altijd gelijk in Zola's roman) kolonieën gaan gesticht worden. Het is daarvoor lat ik hier ge-komen ben. (Toejuichingen). De samenwerkers, die slechts samen-werkers zijn, zeggen : geen socialisme in de samenwerking : kruidenierswin-kels, bakkerijen, apotheken, en 't is al ; bouillon aan 10 centiemen, brood aan 25 centiemen, daarbuiten niets. Wij zeggen : gij bedriegt u. En, hee-ren burgers, neemt wel in acht dat wij bevoegd zijn hierover met u te spreken. Wij zijn even goede handelaars als gij de zuivere samenwerkers ; ziet onze broodfabrieken, ze gaan vooruit even als de vwe, misschien nog beter, want diep-zinnige hervormers kunnen behendige handelaars blijven... Ehwel, ik zeg u dus, dat gij u dubbel bedriegt : onder zedelijk en onder stof-felijk oogpunt. De samenwerking moet soctalistSsch ~"fti I En waarom bedriegt gij u? Vooreerst onder zedelijk oogpunt. Wat is de samenwerking anders dan een strijd, niet alleen voor eene onmiddel-lijke lotsverbetering, maar 00k voor de vervorming der maatschappij in verbeve-ner zin? i Warc het zoo niet, dan zou<jen we maar eenvoudig moeten trachten, door mededinging, de waren zoo goedkoop als gij te verkrijgën ! Maar de samenwerking is een hervor-mingswerk, en om dergelijk werk te stichten, staande te houden en te doen groeien, is er heilig vuur bij de leden noodig. Het socialisme geeft dit heilig vuur. En indien bij ons de vereeniging, waarvan ik daar zooeven sprak, zoo sterk is, indien zij onverdelgbaar is, indien bij ons de geestdrift n'en groot is als de stout-moedighe;d, dan is het dank aan het heilig vuur dat het socialisme in onze har-ten en in onze geesten doet blaken. Onder stoffelijk oogpunt bedriegt gij u 00k. Wilt gij een treffend voorbeeld? Ziehier : Dat aile fransche camenwerkin-gen, socialistische zoowel als andere, zich vereenigen, dat zij zoo rijk, zoo machtig wezen als al de samenwerkin-gen der wereld te samen, zij zullen nooit — zelfs indien zij de grootste handelaars, de grootste financiemannen, de grootste rekenplichtigen aan hun hoofd hebben — zij zullen nooit bij machte zijn, door hunne eigene rr.acht en zonder drukking op politiek terrein, den prijs van het brood te doen dalen in de zelfde verhou-ding als de wet van douanen-bescher-ming hem heeft doen klimmen, door het heffen van een recht van zeven franken op den invoer der vreemde granen (Le-vendige goedkeuring)... En gij hebt wel, gij de zuivere samenwerkers, gij hebt wel een cent in twee te bijten, uw spaargeest en uw initiatief zullen voor de helft, voor de drie vierden of geheel en al vernietigd worden door die ééne slechte wet, die den prijs eener koopwaar zooveel zal verhoogen, dat gij hem in dezelfde mate niet zult kunnen doen dalen, niettegenstaande al uw werken en al uw vernuft. Ziedaar h®e de zuivere —menwerkers zich op zedelijk en op stoffelijk gebied bedriegen. Nu hebben we 00k nog onze vrienden (en als onze vrienden er ons van geven, geven ze er ons goed van!) de anti-sa-menwerkers. En wat zeggen onze vrienden? Het schijnt dat zij vrees koesteren voor ons werk ! Ik waardeer en eerbiedig dit gevoelen, als het oprecht is. Maar wat vreezen zij ? Vreezen zij dat de samenwerking, die strekt een zachter karakter aan het socialisme te geven, vreezen zij dat deze samenwerking de edelmoedige harten en breede geesten der andere klassen zal tegenhouden, en hun zal verhinderen talrijker naar het socialisme over te ko-men?Ik denk dat zij zich bedriegen, omdat ik geloof dat juist door die aansporing tôt zachtheid, door den praktischen geest door de samenwerking aan het socialisme gegeven, de breede geesten der andere kla;sen talrijker zullen over-komen dan vroeger. Vreezen zij dat zij te talrijk zullen ko-men? Zijn ze bevreesd van dien zond-vloed, van dien toevoer van intellectuee-len, van edelmoedige harten en opene geesten der andere klassen in onze klas ? Ik vrees hem niet. Ik vrees, noch de rijk-dommen hunner hersenen, noch de rijk-dommen hunner geldkoffers, en indien zij, door hunne gedachten, ons helpen den waren weg' te vinden, en indien zij, door hunne geldkoffers, ons helpen dien te doorloopen met minder slachtoffers en min lijden, dan vrees ik niet dat de intel-lectueelen zoo talrijk mogelijk tôt de werkende klas kome.. zullen. In België tellen wij talentvolle intel-lectueelen in onze rangen — onnoodig ze te noemen, ge kent ze — kloeke kerels die in de Kamers ruwe slagen aan de kampioenen hunner vroegere klas toe-brengen.Eh wel, deze intellectueelen vol talent, geestdrift en oprecht geloof, kunnen niets dan goed doen onder ons. En wilde ze kwaad', dan zou het ge-weten der georganiseerde arbeidersklas het hun in min dan 24 uren tijd verhinderen. (Levendige toejuichingen). Nog m è Verbrulkersbond (MÏJN ANTWOORD AAN B.) Ik moet beginnen met B. de illusie te ontnemen dat hij met een jonge pas-kiek-in-de-wereld te doen heeft. Ik heb zijnen . - ouderdom en door een langen, harden levensstrijd waarschiinliik een beetje meer lovenservaring. Dat B. als welgesteldo beenhouwer het voor zijne vroegere collega's opneemt, ver-wondert mij niet; maar daarmede wischt hij de reputatie niet uit die de H. Vleesch-houwers in aile landen hebben nameiijk tôt het bekende volksspreekwocrd : «leder is een dief in zijne nering» ruim-schoots het hunne bijgedragen te hebben. Wat het door het «Landbouwleven» gere-leveerde marktfeit aanbetreft, niets be-wijst dat de betreîfende boer niet toegesla-gen heeft; in ieder geval is het een sterk voorbeeld hoe laag toendertijd de veeprij-zen stonden. Het is eene bekende vlee&chhou'wers-advokaten-truc bij de verdediging hunner verkooppi'ijzen steeds de markuioteermg voor het eerste uiasse vee aan te halen, terwijl toch iedereen weet dat er slechts een paar vleeschhouwers in de heele stad zijn die zulk vee slachtea. — De rest ver-koopt tweede en derde soort. Van de beeldsprakig© uitdrukking «goua scheppen» ma-akt B. eene goedkoope gees-tigheid, maar kan toch niet tegenspreken dafc er toen door de vleeschhouwers veel geld is gewonnen. — Zeker, ieder zal toe-stemmen, dat voor hen en vooral voor de kleinen onder hen, eene slechte tijd geko-men is, maar dat is hoofdzakeiijk te wijten aan de sterk verminderde koopkracht der verbruikers. Een feit is er, ontegenzeggelijk, dat in aile landen, in de oorlogvoerende zoowel als in de neutrale, de overheden de handen vol hebben met de levensmiddel-speculatie te beteugelen en dat desniettegenstaande de klachten der verbruikers legio zijn. — Leest do Brusselsche bladen maar eens, over de misbruiken, " vervalschingcn en prijsopdràjving der levensmiddelen. — De pers, en vooral de arbeiders-pers, moet de tolk zijn der klachten van de verbruikers. Dat des verkoopers zich weren, dat is hun recht. Wat nu verbruikersbsnd en cooperatie betreft, in het gister verschenen artikel « Cooperatie tegen Trust » heb ik bewezen dat de beste manier voor het publiek om zich tegen woeker te beschermen is : lid eener goede cooperatie te worden. Ms. Etna Issfilie msar "sebaiiÉlig®,, Iselenîesls Beeàs meermalen hebben wij het schan-dalig gedrag van sommige boeren aange-klaagd- die hunne granen en aardappels ac .^erkouden met het deel het aanbod te verminderen en alzoo, in deze droeve tijden, de prijzen dier eetwaren meer en meer te doen stijgen. In de boerenvergadering welke vrijdag laatst in het Landbouwersliuis te Gent plaats had heeft men deze «achterhouding» openbaar kenbaar gemaakt. Ziehier wat wij daarc -er lezen in het verslag over de vergadering, afgekondigd door «De Gentenaar-Landwacht» in hun nummer van 10 Juli j.l. : Aardappelen. — Er zijn nu veel aard-appelen te veel, die men achtergehou- I den heeft. J In Aalst droogt men ze en zelfs 00k de aardappelschellen. Elken morgend gaan inzamelaa.rg do patatenschellen opgaren. De schellen worden gespaeld, gedroogd en gemalen tôt rneel dat een zeer goed veôvoeder is. Het wordt verkojht aan 22.50 fr. pei 100 kilos. Men droge dus de pataten die men t« veel heeft. «Wel besteed» zeggen thans de werklieden en kleine burgers. Sedert verschillige maanden hebben boeren en spéculateurs allerlei middelen aan-geweud om de granen en de aardappelen aan fabelachtige prijzen te brengen en alzoo diegenen, die maar weinig geld meei bezaten, te verhongeren. In vele huisgezinnen moest men de kinderen bevredigen met een klein stukje brood, een halven boterham en bij ieder maal werden de pataten geteld die elke dischgenoot moeht verorberen. Door die zuinigheid in de maalbijden if dn vraag naar granen en vooral naar aardappels verminderd en alzoo komt het dal er nu nog vele boeren zijn die oude aardappels te veel hebben terwijl den tijd der nieuwe pataten is aangekomen. Het «uithongeringsstelsel» der boeren. heeft zich dus deels tegen hen gekeerd. Maar is het geen la-akbaar feit dat doot die achterhouding de voedingskomiteiten verplicht zijn geweest hunne aardappelen te betalen tegen 10, 12 ja tegen 20 à 25 fr. per honderd kilogrammen om ze aan do hongerige werkelooze arbeiders en kleine burgers uit te deelen, terwijl de boeren er nu nog in overvloed over hebben î ! Waren de aardappelen aan een gewonen prijs go-bleven dan zouden de Voedingskomiteiten er drie maal meer kunnen bedeelen hebben vc r hetzelfde geld. Is het niet laakbaa-r dat sommige Belgi-sche \ oedingskomiteiten zooals die van Luik, Thienen, Leuven en Brussel zich tôt de Hollandsche boeren moesten wenden om pataten te koopen terwijl onze vlaamsche boeren er in overvloed verborgen hieldenf vVanneer men later eens de gelegenheid zal hebben het eene en het andere over «België binst den oorlog» te schfijven, dan zal men moeten beginnen en eindigen met' de onvaderlandsche en onmeneehliereJï^e houding van vele rijke boeren te doen nit-schijnen en aan den schandpaal te spijkè-ren.En dan durft men nog in diezelfde vergadering zich beklagen dat er in sommig® plaatsen aardappelen gestoleû worden ! Zijn de boeren soms niet de grootst® schuldigen in die dieften ? Om het volk in zedelijkheid te honden passen negatieve middels soms veel beter dan positieve maatregelen. Beletten is beter dan straffen. En om die dieften te beletten kunnen de boeren niets beter doen dan hunne aardappelen niet meer -chterhouden en ze aan een redelijken prij's verkoopen. Hongerige magen hebben geene ooren ! Wat wij sehrijven voor de aardappelen,. vindt 00k zijne toepassing voor de granen. Wij vernemen dan 00k met groot genoe-gen dat voor dit jaar de prijzen der granen zullen vastgesteld worden door de Duiteche overheid. Wij verhopen dat wij ons aan dezelfd® regeling mogen verwachten voor de prijien der aardappelen. Europeesche Oorlog In Wesî-ïîaanierin » Ss 't Noorden ïaa Frairijl Ofîîoiseie îelegrammsn ; Usi inross Buitsclie ambtelijke meldingen. — Groot HooJdkwartier, 14 Juli 1915. Westeljjk oorlogsterreln : Heden nacht werden a- dermaal handgra-natenaanvallen bij de -uikerfabriek van Souchez afgewezen. De Franschen deden in de streek van Troyon (westelijk van Uraonèe) en van Perthes (in Champagne) vergeefs eenige mijnen springen. Ons aandgranatenvuur verhinderde ze zich ixi de ontploffingsplaat-sen vast te zetten. In de Argonnen voerden Duitsche aanval-len tôt volledige uitslagen. Noordoostelijk van VieBne-le-Château erd ov. 1000 me-ters breedte de Fransche linie genomen. Een officier, 137 man werden gev&egen, een machiengeweer en een mijnenwerper buit gemaakt. Zuidwestelijk van Boureuilles bestormden i onze troepen de viiandelijke hoogtestelling over eene breedte van drie kilometers eo eene .diîpte van 1 kilometer. Do hoogte 265 (bij La Fille morte) ii in ona bezit. Aan on-gewonde gevangenen vielen 2581 Franschen, waaronder 51 officieren, in onze haaden. Bovendien werden 300 tôt 400 gewondo gevangenen in verpleging fenomen. Twee g»-bergtekanonnen, twee Tvolvcrkanoanen, zes mijnenwerpers en een gretote massa tuitf werden buit gemaakt. Onze troepen stieten tôt de stellingen der Fransche artillerie doer maakten acht kanonnen onbruikbaar, die thans tusschen de twee stellingen staan. Een Engelsch vliegtuig werd bij Fresen-berg (noordoostelijk van leperen) neerge-schoten.Oostelyk oorlogsterreln . Tusschen Njemen en Weichsel hebben onze troepen in de .treek Kalwarja, zuidwestelijk van Kolno, bij Praschnusch en zuidelijk van Mlawa >enige plaatselijke uitslagen bereikt. Zuidoostelijk oorlogsterreln 'î Bij de Duitsche troepen roena verande-ringen. Ooperste Legei'bcAtuur. Uit FranseSia bpon _W. T. B. PARUS, li-M5: Eerste b». rieiit : Vo»r «nze stellingen ia Labyrinth poogde» de duitschers een nachtaanval. De aanvaller werd op zijn lijn teruggeworpen. In 't woud van Apremont, in 't gebied van Regnie-ville en in 't Priesterwoud strijd met graaatea alsook geweer en artUleriestrud, M iaaP -■ N. 196 ^rijs per auicimor : voor Boigie 3 oeatiemeu, voor den roeiade S ceatiemen : *^a^ao*,e ^ 3aja|ajBaasBsCT^2j|^^1B^ MU 131

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.