No. 60. .# VRIJDAG 13 OCTOBER 1916. TWEEDE JAARGANG. VRIJ BELGIË ONDER LEIDINQ VAN FRAN3 VAN CAUWELAERT EN JULIUS HOSTE JR. PR1JS PER NUMMER: NEDERLAND 10 cent. ENGELAND 2 pence. FRANKRIJK en BELGIË 0.20 fr. VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: NEDERLAND / 1.— ENGELAND 2 sh. FRANKRÏÏK en RRI.filP. 9JSf) fr ALLE SfUKKEN BETREFFENDE REDACT1E EN ADMINISTRATIF TE ZENDEN: 81, GEVERS DEYNOOTWEG, SCHEVE:- * • Twee Richtingen Uit «en redevoermg door den tngelschen oud-minister en voormaligen gezant te Was-. hington,, lord Bryce te Birmingham gehou-den:,,Het gepraat, dat thans gehoord wordt om, nadat de vred« zal zijn get-loten, een nieuwen handelsoorlog als vervolg van den. oorlog met de wapenen te be-ginnein, bergt ontzaglijke mogelijkheden van kwaad in zich. Zulk een. handelsoorlog zou den liaat doen voortbestaan en opnieuw aanwakkeren, dien menmoet la te» wegsterven. Zooi'n oorlog stelt voorop, dat juist die dingen zullen blij-veii voortbestaan van welke wij mogen verwachten, dat onze overwinning ons eetns en voor g-otxl zal verlossen. Ons hoofddoel zal z.ijp gemist, wanneer wij; geen bestendigen vrede krijgen- Den liaat te bebtendigen zou dwingen tôt het on-derhouden van geweldige wapeningen en zou ons metïertij|d tôt een herhaling vo-etren van de rampen. waaronder wij lii^-en. Laat ot « liever ons verstand vol-gen dan onze hai'tstochten". Ziedaa,r wat een Engelsche staatsman verklaart/ Hoe jammer, dat lord Bryce gsen flamin-- gant ia. Het ware voor -,,l'Echo Belge" een geschikte gelegenheid om tegen hem te keer te gaan als tegen een doodeenv oudi-gen Hugo Verriest, voor wien men den kogel bestemt. Want het is opmerkelijk: Engelsche, Fransche, Russische of zelfs Belgiisehe staatslieden mogen ongehinderd elke mee-ning vooruit zetten; een Vl&am.vchgezinde verdedigt dezelfde gedachte, en dadelijk krijg-t de ongelukkige de voile lading (1er hatelijklieden eu der ploertige verdacht-makingen.,,De ongelukkige'' is hier evenwel een verkeerd gakozen uitdrukking. Niets kan voor een Ylaminjg inderdaad aangenamer zijn. dan aangevallen te worden door bla-den als ,,l'Echo Belge". Van meet af aa.11 was bedoeld orgaan immers de onbewuste bondgenoot der Duitsc-hers, die in troebel vvater wenschen te visschen. ..L'Echo Belge" leverde slecht vader-laiwlsch werk, maar aan ons, Vlamingen, bewees hij een kostbaren dienst: hijleerde ons namelijk inzien. dàfc er met die hee-ren voor het Vlaamsche rechtsherstel niets te doen valt. Wij moeten zelf, vrij en vrank, onzen weg ban en, en dat gebeurt dan ook, want al ioopen eenige Vlamingen met het stich-ten van een lioogeschool onder Duitsch ge-zag op jammei'li.ike wijze het spoor bijs-ter, de overgroote meerderheid voelt het Vlaamsche zelfbesef, gelo 1.1 terd en gesterkt, als de schoonste vaderlandsche leering groeien uit den strijd. Eh dat hoort zoo. België is in strijd ,,voor "t bestaansrecht der kleine naties" en v ermite er in België twee stammen, twee taalgroepen zijn. kan het niet anders dan logisch heeten, dat die taalgroep, Ûie niet tôt voile ont wikkeling is gekomen, ook tijdens den oor log op vaderlandsche wijze haar levens-i-echt laat gelden. Daartegen valt niets in te brèngen- Zoo- met zou men nog aan onze soiuaien nei zingen van ,,De Vlaamsche Leeuw" moeten verbiedan. Maar terzake. De heer Charles Bernard beeft nog maar steeds een artikel niet ver-teerd, dat als grondgedachte had: hoe de oorlog zich in militair opziclit ook ïnoge ontwikkelen, hij worde spoedig dan wel veel laler beëindigd, het herstel der onafhanke-lijkheid van België moet vereenzelvigd worden met de eerste groo'te zegepraal van het volkemreclit. Het kan best, dat eenige volzinnen uit hun verband gerukt, aan journalisten de kans hebben gegeven om gansch de strek-king van mijn stuk te verdraaien. Heel wat Belgische bladen hebben immers tegenover flamingantetn steeds hun klassieke strijd-middelen gehad; maar ik vindi geen enkele aanleiding om die strrilmiddelien - aan te moedigen en ter wille van willekeurige uitleggiingen de ontwikkelde grondgedachte te verloochenen. Kunstwerken door de Duitschers in gruis geschoten. Het tabernakel der Kerk te Diksmuiden. Ni'emand kerit met zieketrheid, ibehalve naar de typische Fransche uitdrukking ,,les bourreurs de crânes", die er een specia-liteit van maken de openbare meening te beliegen, niemand kent met zekerheid de bijizonderheden van de wijze, waarop deze oorlog zich verder onitwikkelen zal. Laat ons veronderstellen, aat de overwinning zal behaald zijn op de meestvol-komen wijze, binnen een maand ofwel na twee, drie jaar krijg: de Duitschers worden teruggedreven tôt aan den Rijn, en de Russen hebben opnieuw Pruisisch Polen bezet. Gaat men een Duitschsprekende bevol-king bij Frankrijk, België of Rusland voe-gen? Zal Duitschland geen enkele kolonie neer mogen bezitten? Zal de algemeem jkonomische boycot tegenover het Duitsclv :olk worden uitgeroepen? Goed. Maar dan liegt men, wanneer mei îet heeft over een duurzamen vrede; daj .iegt men, wanneer men he't heeft ove le beperking der bewapening, want er za 3en buâengewoon sterke militaire niach îoodig zijn, om 't aldus Uiteengerukte Duit sche volk in bedwang te houden; dan'lie^ nen, wanneer men beweert de demokrati seering van Duitschland te willen in -d îand werken, want nooit heeft men vai juiten af op duurzame wijze een volk aaj aetere nationale instellingen geholpen. En de toekomst van België? Nedeirland heeft van de 16e eeuw af, toei tnze gewesten in zich een gevaar borges v oor de 01 »aflianikelijjkheid van het N001 ien, ons land beschouwd als een,,barrière egen Spanje an later tegeai Frankrijk. Jn 1830 werd België door het neutrali satie-traktaat tôt een, gesloten gebied vei klaard. Wij hadden onze onafhankelijkjliei grootendeels te danken aan het wantrouwe: cler groote mogendheden. Door een geheii iraktaat hadden de mogendheden, vijawti aan Frankrijjk, nog gebracht het recht t bekomen om gariiizoenen te plaatsen i België, in geval van oorlog, terwijl Ta leyrand langs zijin. kant de onzijdighei van België als een dekking beschouwd van de Fransche Noordergfrens, zooals d Fransche grens in het Oosjen doer Zwi serland werd beveili'gd. I11 1870 stelde Engeland zoo weinig ve trouwen in Frankrijk en in Pruisen, d£ het aan beide mogiendheden vroeg, zic tôt. de eerbiédiging van België's neutral teit te" verbinden. Wantrouwen onder groote* mogendhetiej een vrede. die geen vrede is maar een wi penstilstand, gelieime ti-aktaten, het s'telsi der vo0gdij&chappeu ziijp. evenveel bedre gingen voor het bestaan der kleine naties Zal België biij het herstel van den vm: meer te ziQggen hebben dan in 1800? Laat het ons liopen, maar dan zou h er ook moeten op aankomen, te weten wf België eigenlijik wil. Het geharrewar, dat er thans bestaa waardoor het wantrouwen der Vlaming.e is aangegroeid, zondfer dat het vertrouwe der Walen bevestigd werd, gelijkt veel a« de noodzakelijke gevolgen van een strui vogelpolitiek Die politiek heeft reeds aanleiding geg ven tôt allerlei treurige ervaringen in ve ban# met de taalkwes^ie. Moge het noo zoover komen in verband met België ze] Maar hier dient duidalijk uitgemaakt, a,s Velke zijde van de staatslui onder on: bondgenooten, die thans liunne meenir verkomdigen, België het best kan post vs ten, met gansch de macht van de moree roi, welke de tragisehe omstandigheden a£ het" kleine land hebben toebedeeld. Vlamingen en Walen zijn broederlijk ve eeniigd! om te beletten, dat Duitsche imperi listen lien voor de bevestiging van hv annexa'tie-plannem zouden gebruiken-willen niet langer als een ,.barrièra" b schouwd -syorden; wiji hebben niets aan e< opgedrongen neutraliteit, waarmee gara deeretnde mogendheden in geval van 00 log trachten te sjàcheren, zooals het va wege Duitschland1 gebeurde, dat aan Eng land verklaarde: zoo gij U verbindt uit den oorlog te blijyen, dan slechts zullen wij het traktaat eerbiedigen, dat wij onder-teekend hebben. Is er- in het vredesvérdrag al dan niet sprake van beperking der bewapening, toch zal' België op voldoende wijze zijn geo; ra-fische ligging indachtig zi.jin, om de nood-zakelijkheid van een sterk ingericht en flink ingedeeld leger te beseffen. De nationale verdediging van een klein land kan nooit met het militarisme van groote mogendheden galij|k giesteld worden.. Maar mij komt het voor, dat Vlamingen en Walen even broedlerlijk kunnen veree-nigd bldjiven, om zich niet ten dienste te stellen van welk impérialisme of welk on-■recht ook. De status van België zal van het hoog-iv-o belang zijn voor het bestendigen va den vrede in West-Europa. Hetspreekt y; a zelf, dat het niet te dulden. ware, daï (et geringste gebied aan ons land worde oiit-nomen, want aldus zou de politiek voort-gezet worden, waardoor maclitige buren uit eigen belang ons gebied deden inkrim pen, maar het ware even o.nverautwqord^ lijk Usgeu blroo.'a der g<-. "«1^. • ." ' , willen opvareïn om b.v. bij België te voe-gen de Vlamingen uit Fransch-Vlaanderen, die siuds zooveel jaren onder Fransche vlag leven; Zeeuwen,, Noord-Brabanders of Lim-burgers, die hun voile aanhankelijkheid toonen aan Nederland en die bsvendien weten hoe de Vlaamsche bfevolking m het onafhankelijk België werd verknoeid; Rijn-Ianders,- die van het oogenblik, dat hun Gei-maansche aard tôt voile ontplooiïng kon komen, onder de trouwste onderdanen hebben behoord van het Keizerrijk. Er valt te kiezen : ofwel annexaties, eko-nomisch protectionnisme, bestendig gevaar van oorlog, het 'inluiden van een tijdjperk als bij het bègin van de 19e eeuw, tncn er jarea en jaren slechts bij tusschenpoozén vrede bestond, het wantrouwen der Walen, die het Germaansch élément ver.-terkt zouden weten in het Belgisch sfaatsvcrbanJ ; het noodzakelijk optreden der Vlamingen, die elk Belgisch impérialisme als een p!ct-molen zullen beschouwen; otwel het oude België van elke vo_ogdij ontheven, schacter loos gesteld voor de geleden rampen en be-heersclit door den wil van z;jn -cigen î ei -dlers, om Vlajningen en Walen, derwijfza te laten samenleven, dat zij voor de we-reld als een toonbeeld gelden van den we-derkeerigen eerbied, dien vrije volkéren cl-kander verschuldigd zijn. Ik kies dus beslist de zijde der tegen-strevei-s van elk impérialisme, en zoo de heer Bernardl nu beweert, dat de stelling van een vrij gpkozen neutrali'eit zou ingaan tegen den geest die in het leger heerscbt, dan kan ik feet tegen-deel besluiten uit de brievén van het front, die ons in dat opzicht de noodige wenken g even, 011 waaruit blijkt, dat ook onzejon-gens beseffen, hoezeer het- voor België op zjelfstandigheid aankomt, — zelfs-tandig-heic'l, die aan geen enkel gesloten vriend-schap afbreuk doet. maar met dewerkelijke volksbelangen; in eenklank blijft. De tijd, dat men het Vlaamsche volk kon bedriegen 'en opjagen tegen zijn eigen belang, is voorbiji- JULIUS HOSTE Jr.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.