ONDER LEIDINQ VAN FRANS VAN CAUWELAERT EN JULIUS HOSTE JR. PRIJS PER NUMMER: NhDERLAND 10 cent. ENGELAND 2 pence. FRANKRIJK en BELGIË 0.20 fr. VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: NEDERLAND / 1.— ENGELAND 2 sh. FRANKRIJK en BELGIË 2.50 fr. ALLE STUKKEN BETREFFENDE REDACTIE EN ADMINISTRATIE TE ZENDEN: 81, GEVERS DEYNOOTWEG, SCHEVENINGEN. De Vlaamsche Hoogeschool. Tijdens een toespraalc in de schouw-burgzaal van een interneeringskamp: op-wekkende woorden, maar koel-luisterendie toehoorders, die blijkbaar gebukt blijven onder de narigheden van hun eentonig be-staan. De vaderlandsche toekomstbeelden van den spreker lossen zich op in de ne-vels van sombere gepeinzen; de mannen zitten daar gedrukt, moedeloos, onbewogen, raaar plots knjetteren de toejuichingen los, dat de barak ervan dreunt en davert; plots slaren de blikken fierder en laait sterken-de vreugde in aile harten; drie woorden hebben het wonder verricht; drie toover-woorden: de Vlaamsche hoogeschool Velen in onze Belgische kringen, waar men nog steeds een toon aanslaat, alsof naen over lijfeigenen tebeschiklcen had, kun-nen of willen maar niet begriipen, waar-om de Vlamingen in vervoeringi geraken, vvanneer men hun zegt, dat in een opnieuw vrij geworden land de Gentsche universiteit zal terug geschonken worden aan het Vlaamsche volk; sommigen vragen zich ongeloovig af, hoe het komt, dat de massa van het volk, waarvan de zonen nooit naar de v i&àmscne zooveel geestdrift luistert naar alwie ver-kondigt, dat de Gentsche hoogeschool moet en zal vervlaamscht worden. De oplossing van diat zoogiezegd raadsel is nochtans zoo eenvoudig; de Vlamingen zijn met hart en ziel voor de vervlaam--sching van de Gentsche univers1'teit go-wonnen, omdat de Vlaamsche hoogeschool voor het misdeelde Vlaamsche volk als een licht is in de duisternis, omdat door een wondere intuitie ook de minder ont-wikkelden onder dat volk beseffen wathet aan betere geestelijke en stoffelijke levens-voorwaarden beteekent eindelijk een stre-vend en denkend volk te zijn. Dat zij — de hooger ,,ontwikkelde" kringen — die aan ons volk zooveel onthouden hebben, de diepe oorzaak niet beseffen van de geesit-drift, waarmee de Vlamingen opkomen voor de levenwekkende gedachte der Vlaamsche hoogeschool, is de zaak van die kringen ; toch zullen zij buigen voor de macht van dien volkswil, zoo waar als er een Vlaamsche volk bestaat. Die overtuiging is in het gemoed van veel Vlamingen zoo diep vastgeankerd, dat zij daarom alleen reeds, in deze tijden te-genstrevers zouden blijfven van elke wan-hoopspolhâek, en aldus moet toch grooten-deels de houding verklaard worden van d!e Vlamingen, die het manifest van den Vlaamschen hoogeschoolbond onderteekend hebben, waar onder ik" mannen ken, wier eerlijke overtuiging en belang-looze toewijding aan die Vlaamsche volks-belangen hemelhoog boven elke mogelijke verdenking verheven zijn. Ziehier een bondige ontleding van hun manifest: le. De vervlaamsching van de Gentsche hoogeschool is en blijft een levenseisch van het Vlaamsche voile. 2e. De door de Duitsche overheid ge-troften maatregel is geen afgebedelde gunst of een gevraagd geschenk, maar een rechtshççrstel. 3e. De bezettende macht is gehouidien het openbaar leven te herstellen in het bezet gebied; in verband daarmee- is ook de opening der lioogescholen gewettigd. 4e.. Door de tusschenkomst van het be-'zettend gezag in deze aangelegenlieid wordt geen Belgische wet gekrenkt, aangezien de voertaal der Gentsche universiteit door het Koninklijk besluit van 9 December 1849 bepaali werd, en een nieuw koninklijk besluit -of een daarmee gelijkluidend besluit van de bezettende macht bedoeld besluit kan vvijzigen. De onderteekenaars noodigen de Vlaamsche en Nederlandsche leerkrachten uit zich een benoeming aan de Gentsche hoogeschool te lalen welgevallen, en verklaren dit ailes te doen ,,met bewust verantwoor-dalijkheid$!gevoel en blij,vende bereidwillig-heid tert Verantwoordelijkheid tegenover hun volk, hun land en hun vorst." Waarheidshalve zou hier kunnen aange-toond worden, diat zoo bedoeld manifest een honderd'tal handteekeningen heeft ver-zameld, er dadelijjk voor den geest min-stens evenveel namen voorkomen van de meest hoogstaande Vlamingen, leden van de . na?che hoogeschoolkommissie en?;., die van een andere meening zijn dan de onderteekenaars, maar ik wensch mij te be- palen bij een zakelijke beapreking. le. Aangaande het eerste punt zijn aile Vlamingen het eens. Dé' Gentsche miver-siteit moet tegenover het Vlaamsche volk haar maatschappelijke roi vervullen; dat Ls slechts mogelijk, wanneer zij vervlaamscht wordt. Indien deze oorlog voor ons, Vlamingen, geen leugeT is, dan moet ook ons ,,kleiae volk" in zijn zelfbesef door den strijd versterkt worden; dus kunnen wij met nog meer recht en kletn dan vôôr den oorlog opeischen wat ons toe-komt: de Vervlaamsching van de Gentsche universiteit volgens het wetsontwerp, dat door de Vlaamsche hoogeschool-kommissie vastgesteld werd. 2e. Een recht is inderdaad nooit een gunst, maar de inwilliging van een recht kan ook gebeuren. op een wijze, die de meening opwekt, dat er een grooter on-recht kan aan vastgeknoopt worden. Iedereen zal toegeven, dat de bezettende macht in België vooral handelt uit politiek belang en stellig zal het de schuld der Duitschers niet zijn, zoo de verantwoorle-lijke Vlaamschgezinde leiders het vertrou-wen zullen bewaard hebben van het Vlaamsche volk. Zou het dar een misplaufcste gissiug zijn, wan/neer door sommigen de meening wordt VQoruiitgezet. dat de vlerv laamsching van de Genteche universiteit zooals die thans gebeurt, als een der eerste schakels te voorschijn komt van de ketting, welke men van Duitsche zijdo gereed houdt om België aan het keizerrijjk vast te klinken? Men kan hierover twisten zooveel men wil, maar de omstandigheden brengen mee, dat een vervlaamsching der Gentsche hooi-geschool tijdens de bezetting van België door de Duitschers het gevaar meebrengt in de Artevelde-stad een bra'ndpurilt van Duitsch-kiljoniisme te doen ontstaan, zooals wë vôôr den oorlog aldaar een univer-sitair onderwijs hadden welgevallig aan de tevenstrevers van de Vlaamsche beweging. Dat gevaar kan bijvoorbeeld het recht-streeksch gevolg zijn der benoeming van Nederlanders, wier Duitschgezindheid hen heeft doen aanvaardein in de huidige om-standigheden naar Gent 'te gaan. Zoo er argumentai zijn, die pleitenvoor • een heropening der universiteîten, dan zijjn er ook beweegredenen, die me i van vaderlandsche zijde daartegerx kan inroepen. Een oplossing ware gêwôest, het aowlen van leesen door de hoogeschool!oeraars buiten de universiteiten om; de universiteiten moe-ten niet noodzakelijk geopend worden, op-dat de professors hun veredelende taak ook in deze treurige omstandigheden zoilden kunnen behartigen. 4e. De bewering, dat ue bezettenae macht een onderscheid zou mogen maken tusschen de wetten en de Koninklijke be- NEDERLAND ALS TOEVLUCHTSOORD VOOR BELGISCHE KINDEREN. Een 700-tal Belgische jongens en melsjes worden aan het station te Roosendaal onthaald. No. 56. VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1916. TWEEDE JAARGANG.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.