WEEKBLAD VOOR DE BOUWBEDRIJVEN □ □ □ HOOFDOPSTELLERS: en en en UITQEVERS: VAN MANTQEM & DE DOES, mn en en INSCHRIJVINGSPRIJS: en en en JULES WAROQUIERS, Bouwmeester, te VILVOORDEN, en en en en BRUSSEL, ALBERTLAAN 5. en en en ^' ^^^AFZONDERUIKE^NU^ME^^CEN^^□EL(a en L. ZWIERS, Bouwmeester, te AMSTERDAM. en £$•'•- —. MET MEDEWERKING VAN VELE VLAAMSCHE EN NEDER- ALLEEN STUKKEN DEN INHOUD BETREFFEND, TE ZENDEN ^ R^ELS^R f2î ELKE^EGEL MEER^O C^DIESTAA?- LANDSCHE BOUW- EN WATERBOUWKUNDIQEN. en en □ AAN DEN HOOFDOPSTELLER TE VILVOORDEN. en BIEDINGEN 1-5 REGELS 75 CT ELKE REGEL'MEER 15CT. INHOUD: De stuwdam in het Mohne-dal, III (Slot). - Ontwerp eener kamerbetimmering. — „Heemschut". — Plaat. — Voor den Timmerman. — Vragen en Antwoorden. — Ondervvijs en Examens. — Korte Mededee- lingen. — Persoonsberichten. — Berichten. — Beursberichten. — Aan- bestedingen en afloop van Aanbestedingen. ......................................................... : DE STUWDAM IN HET MôHNE-DAL. .....: III. (Slot.) IMg E bouw van den stuwdam was door den „Ruhrtalsperrenverein" opgedragen aan de Maatschappij D. Liesenhoff, '—te Dortmund. Daar het werk zooveel mogelijk bespoedigd moest worden, had de bouw-directie de bedrijfsinrichtingen voor de uitvoering, in de eerste plaats een groote loods met machine-rieën voor de mortelbereiding, zelf aangelegd en ook de levering der bouwmaterialen op zich ge-nomen, zoodat de aannemer, toen hij met metselen kon aanvangen, ailes gereed vond en een grooten voorraad steen, zand, cernent en tras tôt zijn be-schikking had. Dank zij deze voorbereidende maat-regelen en de uiterst vlugge wijze van werken, is de firma er in geslaagd, den dam een vol jaar voor den gecontracteerden termijn gereed te krijgen. De totale massa van het metselwerk, 265.000 M3., is in rond drie bouwseizoenen verwerkt. De grootste dagprestatie werd verkregen in Mei 1911 met 1190 M3., een cijfer, dat tôt dusver bij den Duitschen stuw-dammenbouw nog niet behaald was, maar zeer zeker ten deele ook te danken was aan het uit-gestrekte arbeidsoppervlak van den muur. De op-levering voor het rijksbouwtoezicht had plaats op 29 October 1912, de definitieve inbedrijfstelling op 31 December van datzelfde jaar, nadat reeds vooraf bij wijze van proef eenige millioenen kubieke meters water gestuwd waren. Op het oogenblik staat er ongeveer 45.000.000 M3, in het stuwbekken. De verdere vulling kan voorloopig nog niet plaats hebben wegens de werken tôt overbrugging van het stuwbekken, waaraan de laatste hand wordt gelegd. De bijkomende werken, die voor den bouw van dezen stuwdam noodig waren, hebben een buiten-gewonen omvang, als bij andere dergelijke werken nog nimmer voorkwam. Allereerst moest voor den provincialen weg, die het geheele Môhne-dal in de lengte doorsneed, een oprit gemaakt worden van den dalbodem af tôt de hoogte van den muur, en een nieuwen weg langs het stuwbekken worden aangelegd. Een tweede provinciale weg, die van Sost naar Arnsberg, kruiste het stuwbekken in het midden en verder zuidelijk ook het Heve-dal, zoodat de bouw eener groote brug bij Dolecke en een kleinere overweg in het Heve-dal noodig was. Ook voor den Kôrbecker kreitsweg en den Neuhauser boschweg bij Stockum moesten overwegen worden gemaakt, en ten slotte moest de oude brug bij Wamel door een andere worden vervangen. De overwegen in het Heve-dal en bij Stockum zijn als dijken geconstrueerd, opdat de hierdoor afgesneden uitloopers van het stuwbekken duurzaam onder water kunnen blijven. Deze beide dijken zijn opge-worpen met een mengsel van leem en grind en daarna eenige malen met motorwalsen ingewalst. In het midden hebben zij een steenen wering, waarin twee of drie doorlaatopeningen van 1,40 M. dagwijdte zijn gemaakt, die met schuiven afsluit-baar zijn. De beide groote bruggen bij Delecke en Kôrbecke bestaan uit steenen pijlers, met bogen van stamp-beton en gewapend béton overspannen, en behooren tôt de grootste in haar soort, die in Duitschland voorkomen; de Deleckerbrug toch is zonder de aansluitingsdammen 480 M., de Kôrbeckerbrug zelfs 520 M. lang, bij een hoogte van resp. 30 en 22 M. boven den dalbodem. Ten slotte Lad de regeering den aanleg van randwegen rondom het geheele stuwbekken geëischt, voor zoover de verlegde wegen niet de oeverlijn volgen, en — om de maat vol te maken — moest aan het boveneind van het stuwbekken een 2 K.M. lang traject van den Westfaal-schen Staatsspoorweg met het station Wamel 3 Meter hooger gelegd worden. Al deze bijkomende werken hebben in totaal een uitgave van circa 3.000.000 Mark gevorderd, terwijl de stuwdam zelf ongeveer 7.000.000 Mark heeft gekost. De bouwkosten van het geheele werk beloopen met inbegrip van 1.900.000 Mark renteverlies gedu-rende den bouwtijd, tennaastenbij 21.500.000 Mark (zonder de krachtcentrale), zoodat de M3, stuw-inhoud op ongeveer 17 Pfennig komt. Bij de vroeger ge-bouwde stuwdammen in het Ruhrgebied heeft 1 M3, stuw-inhoud gemiddeld 38 Pfennig gekost. Ten einde voordeel te trekken van de in het stuwbekken verzamelde energie, heeft de „Ruhrtal-sperrenverein" beneden den stuwdam een electrische centrale gebouwd en voor 35 jaar verpacht aan het „Westfàlische Verbands-Elektrizitâts-Werk" te Dortmund. De „Verein" levert echter het water niet, dan wanneer een zooveel mogelijk volkomen verbetering in den laagwaterstand van de Ruhr verkregen is. In de centrale zijn vier draaistroom-generatoren met een capaciteit van 1200 K.W. geplaatst, die elk gedreven worden door een turbine van ongeveer 2200 P.K. maximum-capaciteit en een hulpturbine van circa 1000 P.K. Het bedrijfswater wordt den turbines toegevoerd door verlenging van de vier ont-lastingsbuizen, die eerst tôt 1,60 M. en verderop tôt 2,20 M. verwijd zijn. De opgewekte stroom wordt in het dwars voor de machine-hal gebouwde schakel-huis op 25.000 Volt omgevormd en over de van daar uitgaande kabels verdeeld. De centrale zal wer ken in vereeniging met een groote stoom-installatie te Kruckel bij Dortmund. Daar het „Verbands-Elektrizitâtswerk" de dagelijks ter beschikking staande hoeveelheid drukwater vol- rlg. à. Halgebouw met schuivenhuis. gens het contract in enkele uren moet kunnen ver-werken, werd de aanleg van een groot nivelleer-bekken van 400.000 M3, inhoud beneden den stuwdam noodig, waarvoor de dammen op het oogenblik in aanbouw zijn. Ten einde partij te trekken van het verval tusschen dit nivelleerbekken en de Mohne, zal nog een kleine permanent werkende centrale worden gebouwd; de onderhandelingen over het productief maken der hier te winnen kracht zijn nog loopende. Voor de architectuur van den stuwdam en bijbe-hoorende bouwwerken (waarvan in fig. 3 een on-derdeel is gegeven, ni. een der schuivenhuizen met de daarboven gebouwde hal voor de bediening der schuiven) is het indertijd met den eersten prijs be-kroonde ontwerp van den architect Franz Brantzky, te Keulen, gevolgd. ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■ [ ONTWERP EENER KAMERBETIMMERING. ■ a ■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■!■■■■■■■■■■■■■■■ (Zie ook het ontwerp landhuis in Weekbl. v. d. Bouwbedr. No. 1.) tëjWgjgMfc IERACHTER geven wij een paar teeke-||[gg|| ningen van het ontwerp eener kamer- In verband met de raamverdeeling in de huiskamer is een wandbetimmering aangebracht. Het geheel is gedacht, vrij van oude vormen, met eenig versieringsmotief als bekroning. De teekening zal een en ander verder verklaren.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.