Werkerswelzijn: socialistisch weekblad voor het arrondissement Brugge

743 0
15 februari 1914
close

Waarom wilt u dit item rapporteren?

Opmerkingen

Verzenden
s.n. 1914, 15 Februari. Werkerswelzijn: socialistisch weekblad voor het arrondissement Brugge. Geraadpleegd op 28 maart 2024, op https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/nl/pid/rb6vx06x30/
Toon tekst

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

en van het Arrondissement Oostende=Dixmuide=Veurne Derde Jaargang — Nr 25 5 CENTIEMEIM Zondag 15 Februari 1914 OPSTELRAAD EN BEHEER : ÏGor 'I ArrraiissîiDEiit Brnip Tour 't Arrondissement Oostende-Diimnide-yeirDe ! Lokaal : WERKERSWELZIJN, Kleine Kuiperstraat, 31, Brugge. Lokaal : DE N00R0STAR, 31, Veidstraat, 31, Oostende. Abonnemsntsprijs S 3 fî*. pss* jaap. Drukster-Uitgeefstei', Sam. Maatsch. DE ONTWAKING Wat de omstandigheden teweeg hrenren ! Bij het onstaan der socialistische Werkliedenpartij werd er nogal dapper op los gegaan door de andere politieké partijen, waaronder bijzonderlijk de katholieke, tegenover hare vakvereenigingen, samenwerkingen en aile andere kringen. Niets van al deze inrichtingen kon volgens de kritieken tôt nut zijn der werklieden of der samenleving in het algemeen. Bij de katholieken inzonderheid was er aan den huidigen toestand niets te verbeteren voor de werklieden. Het eenigste wat hun te doen stond was hun lot verduldig verdragen en de hoop koesteren hiernamaals gelukkig te leven. Immers, God wikt en God beschikt en hij wilde hebben dat het alzoo geschiedde. Als men arm was dan geschiedde dit vol-gens den wil Gods en moest men zich getroos-ten in zijn lot. Werd men ten prooi gesteld aan werkeloos-heid, ziekte, kommer en ellende, dan was dit de beproeving van God, die u daarvoor later zou loonen, wanneer men zonder morren deze beproeving zou doorstaan. Aan middelen moest er niet gedacht worden om den toestand dezer loonslaven te verbeteren, iedereen moest zich onderwerpen aan den wil van den Almachtige. Degenen welke cîaaraan dierven ongehoor-zaam zijn of dit in twijfel trekken werden als goddeloozen aangeteekend. Wie dierf morren over zijnen toestand liep gevaar geker'kerd te worden- Zoo was in 't kort de toestand in de mid--deleeuwen.Altijd werd er getracht dien toestand vol te houden, doch nu. en dan brak er eene opstan-ding uit, hetwelk toch eene kleine verande-ring mede bracht. Ehwel, heden kunnen wij bestatigen dat er moet rekening gehouden worden van de werklieden.Nu is het niet meer dat zij het zich moeten getroosten en ailes verduldig verdragen, ge-zien den Almachtige het zoo wil. Oordeelt zelf beste lezers wat een zeer kris-telijk blad, Het Brugsche Volk, in zijn num-mer van 7 Februari 1914 schrijft, onder hoof-ding : Sameniverking middel tôt standsorg.a-nisatie.« Als wij spreken van standsorganisatie, » bedoelen wij vooral de organisatie van » den werkersstand. Deze stand was lang » als den minderen stand aanzien, .en die er » aan toebehoort had zelf meestal geen be-» wusfczijn van de menschelijke weerdigheid » die in hem ligt. De werklieden waren duizenden alleen-» staande eenlingen, ten dienste van ande-» ren, zonder nauw verband onder hen. Dat zij een stand nitmaken lijk eene andere, » aan wien als stand eene eervolle plaits » toekomt in de maatschappij, dit bedachten » velen niet. Zij meenden dat zij maar tel-» den om te werken, en vandaar ontbrak bij » hen de streving naar hooger op. » Meer nog. Laagstaande en zonder hoop » in de maatschappij tôt i-ets te tellen, zon-» ken zeer velen van langs om dieper, en be-» komroerden zich noch om onderwijs. noch » om vakbekwaamheid. En drankmisbruik » en zedeloosheid stortten zeer velen diep ~» ten gronde. ARBEIDERS, Vereenigt U daarin ligt uwe redding ! > Maar het bewustzijn is ontwaakt. De > verstandigsten onder de werklieden begin-nen in te zien dat zij, hoewel werkman, » juist zooveel weerd zijn als een andere bur-ger van 't land : dat een meezeggen hun » toekomt en in zake werkkontrakt en in » politiek ; dat zij zoover nog daarvan zijn » en om dieswille, moeten werken om h mine » werkbrcoders hooger op te leiden. » De Werkliedenpartij heeft het nooit anders gezegd, sedert een dertigtal jaren voert zij strijd tegen de reactionnaire klasse en wie haar in dien strijd het meeste tegenwerkt is de katholieke partij. De werkers welke de leiding in handen hebben genomen dezer verdrukte klasse werden beloond met gevang, honger en vervolging door die zelfde katholieke partij. Dan werden dp lpidecs uitgeseholon aie gooi levers, die het gemunt hadden op de centen der arme werklieden. Verraders werden omgekocht om in de ran-gen der arni -| strijdende werkers om îmeer recht, oneenigheid te zaaien. Niettegenstaande al deze lage middelen van-wege de reactionnaire uitbuitersbende, waar-in de katholieke partij de hoofdrol speelde, is de Werkliedenpartij in al hare vertakkingen vooruit gegaan. Hedendaagsch hoeft men rekening te houden met de partij der verdrukten. Ze heeft haren invloed reeds meermalen doen gvoelen op diezelfde reactionnaire uitbuitersbende, die haar dan ook gedeeltelijke voldoeningen heeft moeten toestaan. En stap - voor stap bereikt die verdrukte massa haar doel, welke ook vroeger als eenlingen stond, maar nu door den band der broe-deriijkheid en der vereeniging als een mach-tig leger aangeteekend staat, om eens eindelijk den volledigen zegepraal te bekomen. Zeker is het bewustzijn ontwaakt, maar het moet nog meer ontwaken, doch niet de katholieke partij helpt daaraan mede. Integendeel. het zijn de katholieke heeren die aan het hoofd staan hunner partij welke verbod opleggen aan hunne werklieden in ver-eenigingen deel te maken. Het zijn die katholieke heeren, welke hunne werklieden hongerloonen betalen om ze dan te verplichten de hand te moeten uitsteken naar het armbureel. Het zijn die katholieke heeren die vroeger en heden nog de arme wroeters uitscholden voor krapuul, uitschot dr samenleving, gal-genaas, enz. Het zijn die katholieke heeren die door de hongerloonen hunne werklieden dwong'en hunne kinders van af 4, 5, 6 à 7 jaren te doen werken, om zoo mede te helpen in het huise-lijk onderhoud. Het zijn die katholieke heeren die de doch-ters onzer arme werkers, zoo ook hunne vrou-wen, bunnen toevlucht deden nemen tôt de prostitutie, om de hongerkrampen van de kinders, broeders en zusters wat te stillen. Het zijn die katholieke heeren die de arme glaven uitkoopen tijdens den kiesstrijd met drank en hun dan in de slemperijen doen overslaan. In een woordt, het zijn de katholieke heeren die steeds de struikelblok geweest zijn van de opheffing der werkende klasse uit den poel hunner ellende. Ik herinner mij zelf nog geheel goed dat tij dens ik ter school ging in Sint-Gregorius mij verbod opgelegd werd om naar de Nijver-heidsschool en de Academie te gaan. Waarom ? Heel eenvoudig, men moest dom gehouden worden. En nu durven die heeren zeggen dat de werklieden zich niet bekommeren om het on-derwijs.Ondervraagt de ouderlingen, van 100 werkers zijn er geen 15 geleerd. Waarom ? Omdat ze van jongs af hebben moeten werken.Mijne moeder zat reeds van haar vierde jaar op het kantwerk en mijn vader moest ook me-dehelpen van in zijn kinderjaren, want van zijn negende jaar af moest hij reeds zakken kolen van vijftig kilo dragen. En zoo is het bijna in aile werkersgezinnen geweest. De katholieke partij was nochtans ten dien tijde aan het bewind, waarom heeft zij dan niets gedaan om dien toestand te verbeteren ? Heel gemakkelijk om te begrijpen, omdat het zij is die dien toestand geschapen heeft, en ■ v c-j-ood-o voor» h©oft Jat Ki-j — oo blcrof-. De Werkliedenpartij werkt steeds onver-poosd sedert meer dan dertig jaren om dien toestand immer beter en beter te doen regelen, en nu komt. de katholieke partij afgestrom-peïd, zeggende dat het bewustzijn der werklieden ontwaakt, dat er bij hun een streven naar hooger op is tôt stand gekomen. Neen, katholieke heeren,de omstandigheden dwingen u op die baan te gaan omdat gij anders veroordeeld zoudt zijn van het wereld-tooneel te moeten verdwijnen. Vroeger hebt gij ailes afgebroken wat de socialisten tôt stand brachten en nu zijt gij verplicht ailes na te apen wat de socialisten sedert meer dan dertig jaren reeds hebben ver-wezenlijkt.Die groote katholieke regeerende partij is dus meer dan tertig jaren achter bij die arme verdrukte Werkiedenparij- En uw doel is nog niet om het lot der werkers te verbeteren. Neen uw doel is enkel om oneenigheid te zaaien onder de werklieden. Er is maar ééne klasse van werklieden en allen lijden door dezelfde omstandigheden. Dus als allen door denzelfden toestand te lijden hebben, moeten al deze verdrukten onder dezelfde plooien eener vlag zich scharen om zoodoende hunne vrijheid en betere levens-voorwaarden te bekomen. Gij zegt dat ze lang als eenlingen alleen ge-staan hebben, welnu, waarom moeten ze nu door private zaken van elkander verwijderd blijven als hunne behoeften dezelfde zijn? Waarom moet gij, katholieke partij, als op-stookster dezer tweedracht optreden? Waarom moet gij, tijdens den strijd om betere werkvoorwaarden, de eene werklieden tegen de andere opjagen en doen elkanders strijd mislukken? Omdat er onder uwen dekmantel van wer-kersvriendschap een valsch hart schuilt, welke de belangen der uitbuiters boven die der uitgebuitenen stelt ! Dat is de katholieke partij in haar waar dag-licht ! A. VERBRUGGHE. Rond eene vrijspraak Over eenige maanden werd een genaamde De Bosschere August, in relige Broeder Me-dulf, door het Assisenhof van West-Vlaande-ren bij verstek veroordeeld tôt 10 jaar opslui-ting onder beschuldiging aanslagen met ge- welddaden te hebben gepleegd op minderjari-ge kinderen. Het hof dat deze straf uitspraak was voor-gezeten door den heer Janssens, raadsheer bij het Hof van Beroep te Gent, bijgestaan door de tieeren Papejans de Morchoven en Limbourg, rechters te Brugge. Bovengenoemde De Bosschere, die naar En-geland gevlucht was, werd aldaar aangehou-den en door de engelsche regeering naar Bel-gië uitgeleverd. Nu verleden week verscheen de vluchte-ling in eigen persoon voor het Assisenhof van West-Vlaanderen. De jury antwoordde ont-kennend op de veertig gestelde vragen en het Hof sprak den beschuldigde vrij. De klerikale bladen, in koor, jubelen over dien uitslag en beschuldigen de oppositie van laster tegenover dien kloosterling. Maar wat denken dan de papenbladen over het oordeel der heeren rechters Janssens, Papejans de Morchoven en Limbourg, die den beschuldigde bij verstek tôt 10 jaar opsluiting veroordeelden? De poiemiek over aie zaak in de bladen der oppositie was uit de lucht niet gegrepen maar ttTA I 4 OJO ol-S oiollxQV T-OX'Kluil. Jvl kinderen die in die treurige zaak waren be-trokken.En die verklaringen, te zamen met het oordeel der eerste rechters, zijn voor ons wel de meening waard van een burgerjury, bestaan-de in meerderheid uit klerikalen. • Verstaan, dompers ? P- S. — Het onpartijdig Burgerswelzijn schrijft in zijn blad van maandag laatst dat er na de uitspraak een drietal personen uit het /publiek protesteerden, maar dat zij seffens* door de gendarmen tôt zwijgen werden ge-bracht-Naar wij vernemen waren die protesteeren-den gekende gildemannen en eerste kiesdra-vers der klerikale partij. i Wat denkt het onpartijdig Burgerwelzijrù daarnuvan? E. S. De Bond Moyson AAN SINT-DONATIAANTJE Eindelijk, na veertien dagen studie, geeft Het Brugsche Volksken een antwoord op de poiemiek tusschen de twee verschillige zieken-bonden.Het is Mijnheer A. V. welke van zijne plui-men moet laten, want het begint mst te zeggen dat hij twee lange artikelen heeft moeten maken met kromme sprongen, die toch vol-gens hun een deerlijk antwoord moet zijn. In onze artikels hebben wij aangetoond meer voordeelen te geven dan Smt-Donatiaan. De reporter van Het Brugsche Volksken kan daar niet uit wij s worden, hoe men met min geld meer voordeelen kan geven. Volgens hem is het zonneklaar, die meest geld heeft, kan ook meest geven, en Sint-Donatiaan heeft meer inkomsten dan de Bond Moyson, omdat hij geen geld aan de politiek geeft en ook heel kleine hongerloonen aan zijne bedienden betaald. Zôô ben ik met hem t'akkoord, dat Sint-Donatiaan meer en grootere voordeelen kan geven ! Maar waarom doet hij het niet ? Hij tracht te bewijzen, — op eene kinder-lijke manier, natuurlijk, — dat hij meer voordeelen geeft. Men moet toch medelijden hebben met on-willige koppgaards, die malgré bongré al het gelijk langs hunnen kant willen hebben, door hun als de besten in rekenkunde te doen doorgaan. Hij speelt met de cijfers gelijk een jongen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dit item is een uitgave in de reeks Werkerswelzijn: socialistisch weekblad voor het arrondissement Brugge behorende tot de categorie Socialistische pers. Uitgegeven in Brugge van 1911 tot 1932.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Toevoegen aan collectie

Locatie

Onderwerpen

Periodes