Zondag 19 Maart 1916 IO OEHsTTIEM'EîlSr Tweede Jaargaag W 18 fiFÏI I ITSTOPPOnP ZONDAGSGAZET Bureel : HOPLA/ND 30, Antwerpen, AhnnnfimfiTit : S.OO fr. het iaar FAMILIEBLAD * -W -A_ank:ojaclig-iiicr©ii : .tste blàda.,denregel 0.30 Rubriek OVER ALL08 d. réf. 1.00 aneieele aaok. » 1.00 Vergaderiiigen, Handelsmaïit-;rafenisbericht 5.00 schappijen den iegel 0.50 Dit nummer bestaat uii ACHT BLADZIJDEI m——lmii'TÏ'—I '■'> ""~ 1111 DADEli EN ZAKEN X. Landbouwleeningen De Nationale Kas voor Landbouwleeningen hee een besluit genomen waarbij de aangeslotene maa schappijen toelating bekomen leeningen boven c G00 fr. toe te staan. Aan leeningen van twee du zend frank en minder kan dadehjk gevolg gegeve worden door voornoemde maatschappijen. Voc wat de leeningen boven de twee duizend frank bi treft, de aahvragen ervoor moeten voornf aan d goedkéuring van de Nationale Kas onderworpe worden. Deze laatste voorbehoudt zich het reclil d toelating om meer dan 600 fr. te leenen, in te trel ken. , , Mcn moet het bestuur der Nationale Landbouv kas lof brengen Voor den genomen maatregel. E was reeds dikwijls geklaagd over de traagheid nu dewelke de aanvraag eener leening van ecmge hoi derden frank beantwoord werd. Die traaghei sproot voort uit de briefwisseling van het hoofdb. heer met den aanvrager en de aangeslotene maa schappij waarvan de verzoeker deelmaakte. Door het genomen besluit zal aan dien afwacr tenden toestand naar het antwoord en het geld ve( verbetèring gebracht worden. Sommige landboi wers hebben het al erg genoeg om het lioofd recf te houden, ten huidigen dage. De Nationale Ka voor geldleeni.ngen aan de Landbouwers is een de noodwendigste inrichtingen geweest; met de macr der aangesloten maatschappijen uit te breiden doo aan de loden sommen uit te leenen, welke de twe duizend frank niet te boven gaan, zonder langs de Beheerraad om te gaan, beantwoordt de National Kas ten voile aan haar doel. II. Het honderste paar De « Zondagsgazet u'heeft in den Ioop der maan de stiehting aangekondigd van een werk, waarva de inriehtei's zelf de zoo spoedige ontwikkelin niet voorzien hadden. Het (( Werk voor Schoeisels aan Schamele B( hoeftigen » werd ontworpen in 't « Café Nouvea 'lu 1|i°h™ » hnpk dor- isiiiymlieidslei en Ka: ~ teeiprenisCraat, het vanouds gekendiOKa i"waa 'burgers van den middenstand bijeenkomen. Op 22 Januari werden de eerste 4 paar sehoeisel gesehonken en heden, overhandigde de heer Joh Loridon, bestuurder van het magazij'n van he Werk, den 115n behoeftige een paar bottienen ; o ongeveer twee maanden werden dusll5mans vrouw- of kinderselioeisels uitgereikt, zoowel nier we als herstelde ! Degenen die zich willen overtuigen van de hoe danigheid der schoeisels, zetten wij aan een bezoe te brengen aan het hoogergemelde koffiehuis, waa mevrouw C.orluy en hare lieve dochters hen daai toe ten dienste staan. Het cc Werk der Schoeisels » heeft plaats genc men in den rang der eerste en meest waardige in richtingen van liefdadigheid onzer stad, en geziei de groote uitbreiding welke het neemt, recht ver kregen op eene milde ondersteuning van het pu bliek. Wekelijks komen er gemiddeld «twintig» aanvro gen binnen; het vergt geen groote inspanning on na te gaan welke uitgaven er moeten gedaan wor den om een twintigtal schoeisels te Iaten herstelleri zonder daarbij nog de nieuwe bottienen te rekenei welke gegeven worden. Ter gelegenheid der uitreiking van het 100e paa heeît de heer J. V. 13..., eere-deken, een gift gedaai van 500 frank. Het ware te hopen dat de bemiddelde personei de degelijkheid van het werk inziende en zijn uit stekende hoedanigheid van « onmiddellijke hulp : aan de schamele behoeftigen beoordeelende, ool eene flinke ondersteuning zouden schenken. Mei kan deze doen geworden aan het adres van dei « Voorzitter der Maatschappij voor Schoeisels aai Schamele Behoeftigen », « Café Nouveau Palais el< Justice », hoek der Nijverlieidslei en Kasteelplein straat ; ook zullen op aanvraag de giften ten huizi afgehaald worden. III. Nationaal Boterverbond Het was te verwachten dat de duurte der bote] eene beweging zou doen ontstaan, waarvan wel licht het beste te verwachten is. Die beweging is ontstaan in de provincie Braban en heeft zich in de hoofdstad geuit in eene vergade ring van boterkooplieden van Brussel en omliggen de gemeenten. Deze hebben zich vereenigd in een « Nationale Bond ».. De heer C.-J. Meyfroidt, voorzitter, heeft in dt openingsredevoering verklaart, dat de boterhande zijn verderf en bankroet inloopt door de duurte de] boter. Middelen moeten gezocht Worden om den hande! te reàden van het verval waarmede hij bedreigd is Daarvoor is het volgens spreker noodig, dat aile oneensgezindheid, politieke vijandschap en han delsjaloerschheid verdwijne en verdreven worde. om tôt eene rechtschapen ovéreenkomst te komer tôt stiehting van eene beroepsvereeniging in elk( provincie van het land. De Bond zou moeten bewerken dat de stocks boter verdeeld worden tusschen al de handelaars (lie voor 1 Augustus 1914 een patent hadden van boter koopman. Op die wijze zouden de woekeraars, die slechte boter verkoopen en niet eens de minste ken-nis van boter hebben, kunnen geweerd worden. De boterboeren zouden niet in den Bond aange-nomen worden. De heer Pien, hooger beambte van het Ministerie van Landbouw, heeft lezing gegeven der statuter van zulke vereeniging, welke na rijpe bespreking werden aangenomen. De heeren Pien en Meyfroidt drongen er op aan dat aile belanghebbenden : boterboeren en -verkoo- pers, in den Bond werden toegelaten, om aldus het Igcwenschte doel te bereiken : de boter te doen verkoopen met een kontrool-merk geteekend. Een tweede vergadering zal beroepen worden, ■ waarin de grondsteen der nieuwe Vereeniging zal gelegd worden. Wij verleenen volgaarne onzen steun aan zulke Federatie, welke ons verlossen zal van een deel der woekeraars die niet alleen het volk bedriegen,maar het op den koop toe nog Vergiftigen. L. M. BEZIJDEN DEN Q0RL0G i- Wij hooren wederom dew leeuwerik, zijn zang-n lust heeft hem opnieuw gansch bevangen, nu gaan r wij ook de Lente in. Wat zijn wij bJij op beter tijd gehoopt te hebben, want nu bosch en veld zich wel-dra gaan sieren met den bruidstooi van het nieuwe leven. en de heerlijke, prachtige, 'geurende bloeme-11 tjcs, nu maakt het droare weer plaats voor het e blijde. Nu kunnen \\>e wdfer zonnekloppers worden. Jn, menschen, geniet van de zon. Zet uwe ven-sters nu ten alfen kante open, opdat het nieuwe le-r- ven overal instrale en u ^ezondheid brenget r 't Is onze plicht u er nifVeeds op te wij zen : veel ■I meer g|z o rai h e i d s regelen inacht te nemen dan in L. vroegere jareu. 'l'oen was er overvloecl van produk-j tie op aile gebied, thans is er schaarschte overal en in ailes. Bedenkt dat de burgerij zoowel als de werkencle klasse verzwakt is, we leven nog, 't is waar, doch niet in staat, gelijk vroeger, om onge-wone krachtsinspanningen te doen, neen, zelfs te ' werken gelijk vroeger. Een groet gedeelte der be-vôlking kan het niet meer, en velen die tijdens <len .- oorlog gespaard bleven, zullen de pijp aan Marten t moeten geven, zoodra de omstandigheden hun ge-s woon verloop terug gekregen hebben. r Denkt èr aan, neemt hierom zooveel mc^gelijk beweging in de open lucht, vermoeit u, maar blijft ^ niet uren achteieen staan klappen of op banken in r de parken zitten, of op grasgronden in het zonne-c ken liggen, want nogmaals, niets doen verzwakt en beweging versterkt, en we moeten gezond blij-e ven. Worden we ziek, dan kunnen we niet meer al het eten noch de geneesmiddelen van voorheen aan-wenden, en nu ons lichaam geen nataurli.jke reser-ven meer bezit is dubbel oppassen noodig. Weert aile ongedierte uit de woningen, maakt uwe kelders zindelijk en laat ze luchten; regenput-^ ten moeten geledigd en van binnen uitgeboend worden, om slakken en wormen te verdrijven. Ziet :i vooral naar de regenpompen, waar in de pompbak- 0 een de slakken en zwarte muggen zich voortplan-ten; vergeet vooral niet de dak- of huisgoten, want nier liggen miljoenen broeinesten der muggen, die u over enkele weken al bij honderden in de lucht zul-t. le^ zwejmen^^ ^ wat oman, i» lenkt dat ook de vogels droefheid kennen; da vogels i 'ijn ons zoo nuttig bij het-vliegenveMelgen; het zijn onze zwakkere vrienden, die wij meeten bescher- 1 men, en 't beetje kwaad dat zij in hun voedselzo'e-1 1 ing aan enkelen van ons doen, moeten we niet P zien. Zien wij de fouten wel van ons zelf? Zijn wij , allen zoo braaf en eerlijk? Ja? Wel, menschen, vertelt ons dan eens waarom er dan zoo veel koopwaron zijn welke, reeds in Juli 1914, soms al jâren of maanden voorradig waren, . nu worden opgeruimd en verkocht voor prijzen die £ 1500 p. h. winst nabijkomen? Ziet zelf eens rond, niet naar de keurige nieuwe kleeding van mannen en vrouwen, de handel leeft er door, maar naar al het gewoeker chat rond u gebeurt. Artikels die er nog in overvloed zijn rijzen en rij-- zen schandalig in prijs, en dat vinden wij op zijn i zachtst. gesproken ailes behalve menschwaardig. . We hebben bijv. nog nimmer zooveel zeep, thee, . koffie, pudding, suikerijen, en 7-centiems-broodjes pezien, maar we hebben ook nimmer kunnen den-ken dat men deze waren van bijna ge,en nuttige en levensnoocteakelijke waarde — maar toch onmis-baar — zulk een ongewone geldwaarde zou toeken-nen. Bewijst ons dit wederom met dat bijna ailes oon fictie ofte wel voorgegteld kaa worden naar het believen der menschen? DE REGEN We ontvangen van een sterrekundig liefhebber volgend schrijven : .— Wij leven heden in dG legenperiode. Opmerke-lijk is het nu dat de Winter 1914-15 ook wel het natte seizoen genoemd kan werden, doch dat dit ook in verband kon staan met den oorlog i«, voor zoover wij weten, nog niet in de pers besproken, want toen in Mei 1915 de strijd naar het Oosten zich verplaatste, 'regende het daar en hadden wij hier een vroege en te lang geduurd hebbende droogte. De strijd op het Russisch front nam af — in het Westen nam hij iets meer toe, en de regendagen braken weer aan en hielden in 1915-16 tôt nu toe niet op. Staat dit ailes werkelijk in verband met het schieten? Dezer dagen is het wat helder en droog geweest, • en antwoordde mij iemand dien ik wat van deze Lentedagen toewenschte : — Ach, vriend, ze zullen hét immers weer rap • kapot schieten, niet waar? Ook van meerdere zijde is mij reeds de vraag ge-steld of het schieten van invloedjs op het weer. : Welnu, mijn antwoord is : « Ja. » Ziehier waarom : 1. Neerslag. — Hier wordt onder verstaan, het i vocht dat op aarde valt in den vorm van regen, sneeuw, enz. De hoeveelheid hiervan is een van de karakteristieke eigenschappen van een landstreek. Men duidt in millimeters de hoogte aan van de laag gevallen vocht, die in regenmeters wordt opgeza-' meld (sterrewacht te Ukkel-Brussel). Een millime-ter is gelijk aan 100 hectoliters per hektaar. De hoeveelheid is zeer verschillend voor verschillende lan-den en tijden. In Cherrapoonjee, bij den Himalaya, ^ kan de neerslag 12,520 mm. per jaar bedragen, ter-wijl in Barnau (Midden-Azië), slechts 190 mm. werd opgevangen. In ons land is de gemiddelde jaarlijk-sche regenval over het geheele land 745 mm. 2. Regen. — Het is de neerslag die in vochtdrup-pels uit den dampkring valt. Wanneer de waterdamp, in de wo'lken aanwezig, voldoende wordt afgekoeld, verdicht hij zich tôt water, dat onder werking der capillaire krachten (d. i. de samenpakking door druk, moge'lijk door de verwantschap der vlakken van de elementenato-men), den vorm aanneemt van bolronde druppels. (In het heelal nemen aile uit elentfenten saamgestel-de lichamen in hun ontstaanskarn den bolronden vorm aan, gezien de w#tten van lerensdruk, -steun en zwaartepunt.) Deze druypels zijn in den regel; des te grooter na< mate hun doorloopingsbaan langer is, omdat door vochtige lucht strijkend, immer meer wat» damp op hunne oppervlakte condenseeren en fijnere druppels bij aanraking met zich vereenige 3. Door den uilstraliiigsdritlc der zon wontelt zi de aarde steeds kluwende op. l)e uilstraling in ha wezen bestaat uit de opgeloste cLementaire stoff der zon (ook dus van het heeîal); en vormt d dami^kring. Het hoe ôn waaroin lalen wij hier c besproken, doch we moeten-^ven terloops aanst: pen dat door het verschil in g,ootte, vorm en ^ wicht der elementen, deze zich în dG chaos der i gemeene beweging in de geordende dampkring, c wij gewoonlijk « de lucht » noernen, in lagen vt deelt, en dat aldus de luchtlaag om de aarde zwac der is dan cte tweede, deze weer dan de derde, er "at gebeurt er nu periodiek? Dat door de zonstralingsdiuk, de zwaarste el pnènten de lichterc wegdrukkeij., wat wij verdar pen noemen. Doch nu heeft er tevens een and vefschijnsel plaats. Door het. verschil in groott vorm en gewiclit der kosmosi-lementen, ontsfcaat < beweging en de samenstelling van lichamen — or dat de meetkundige vormen de verwantschap » levens de aaneensliiiLing mogelijk maken. En gezien nu de waterdamp zirji kan samenpa en met andere opgeloste stoffen, laat ons ma; zeggen, rook, gas, smoôr, kan cenieder die h voorgaandë goed heeft begrepeii, verstaan dat, t .dens het geweldige,soms dagen-jaan-één-stuk schi ten, miljoenen kubieke meters gussen en smoor rook van branden, een gansche luchtslreek b zwaard wordt (hierin ligt .ook voor. een deel c zwarte mist-vèrklaring boven Londen). Deze lucht- of dampkringverz\varing heeft ten g volge dat de waterstof zich ecr samenpakt, mind< hoog stijgt, niet door-winden verder weg kan dri ven, dus wederom eerder neerslag ten gevolg heeft...-Dus dat het meer zal regenen in de nabi heid der slagrelden. De oorlog heeft dus wel dogelijk invloed op h weder, ook op het greeien van plant en dier en c vefer gezondheid. Kij die na één geweldig trompielvuur een rege slag willen onderzoeken zullen;.in het regenwati het kunnen vaststellen. Wo latoben niet van tr: lingen en meerdere fàktorcn gesproken ten ein( ons betoog te bekorten. NAAR 'T HAfxELAND Besie lezer, aïs ge soms a-inval van neura iJicnie kriiat — en wj'1 weefô™-' ri, van te spr ken in dezen droeven tijd/ — d;iii kuut ge get beter geneesmiddel beproeven (want Vastenavon leute is v*-boden kost) dan een uitstapje naar e< verafwonenden goeden vriend van wien g'op voo hand weet dat hij u met geen origerijmde vertelss tjes over den oorlog zal-door- of afzagen. Ik we wel dat vrienden van die sôort heel dungezaaid zi, maar met een vergrootglas of een verrekijker on dekt men er soms toch nog een. Ile weet ook dat i nog andere zaagskens kunnen gespannen worde dan die over den-oorlog, bijvoorbeeld over den di ren tijd — 't is toch wel iets tegenwoordig, he, m. dam, de zeep is weeral opgeslagen — maar die zij bijlange zoo gevaarlijk »iet,.want ge kunt zoo bu tensporig ni,ets verzinnen over" do prijzen der 1 vensmiddèlen of ge zijt toch dicht bij de w«arb£ii En daw, daargelaten dat 'n mensch in ieder gevi over iets moet kunnen klappen,aclit ik het volst»«l onmogelijk niet van tijd tôt tijd eene zinspeling l maken op de stelselmatige uithongering en uit;«do sting» waarvan wij de slachtoffers zijn, wanne< ailes, het breod dat ge eet, de koffie die ge drink de tabak die ge rôokt, enz., er u onophoudelijk au herinnert. Van vleesch en boter wil ik niet eer sprekei), want uw vriend en gastheer zou wel ee Cresus moeten wezen om u nog dergelijke kos baarheden te kunnen voorzetten. Acht u maar gi lukkig als hij u niet vriendelijk verzoekt uw^eige rantsoen brood mee te brengen. Doch daar ben ile nu zelf aan 't zagen geraakt. Ile wou dus den lezers der « Zondagsgazet » verte len dat ik met de vastenavonddagen op reis ben g( weest naar het lachende en vruebtbare Hagelanc Als ik zeg u lachende », bedoel ik natuurlijk de aanblik der streek in vredestijd en in Zomertijt want nu met den oorlog en de guurhede van het Winterseizoan ziet zij er eerder treuri uit. Ook als ik over mijne reis wil spreker is het niet omdat zij iets bijzonder meldenswaardig heeft opgeleverd; wat ik hier weergeef zijn slecht beschonwingen, indrukken, kleine voorvallen, we ke in gewonen tijd onopgemerkt zouden voorbi, gaan.Den lezer gedurende enkele oogenblikken on trekken aan het kleingeestig gezeur en geknies va aile dagen, zijn aandacht trekken op de eigenaai digheden en bez waren -welke het reizen in oorlogs tijd oplevert, hem doen kénnen den toestand en d levensvoorwaarden in andere strektfi van ons vt derland — ziedaar al wat ik beoog. Sinds lang dus noodigde een gulle vriendenster — of beter gezegd : vrienden pen — mij tôt een b( zoek aan het Hageland uit, sinds lang ook broeid een reisplan mij in 't hoofd. Elndelijk werd tôt d uitvoering ervan besloten. Het weinig aanlokkelij vooruitzicht van bijna een ganschen dag rijdens pe stoomtram, het onzekere weder dat dreigde « va: de partij » niet te zullen tijn, konden mij niet a; schrikken, want heb ik mij eens iets in den zi: rezet, zoo drijf ik het gemeenlijk door met een vastberadenlieid welke allicht die van « Keraba de Stijfhoofdige »,beroemder gedachtenis, zon ev; naren. 't Was dan ook die halsstarrigheid, welk mij op Vastenavond-Zondag-morgend, tegen ail waarschijnlijkheid en gezonde rede in, op de Ni; verheidslei gedurende een tiental minuten vrnchte loos naar een elektrieken tram deed wachten; im mers, waar zou het henen moest in dezen tijd vai algemeene ontreddering één openbare dienst regel matig werken! De straf mijner laatdunkendheii bleef niet uit en zoo kregen de b«woners van d Brederodestraat, Kiel en Viadukt het hoogst be Iangwekkend schouwspel te zien van een individt met zijn gepak de poort uitsnellendo op een drafj dat menig duivenlooper h»m zou be»eden hebben. Goddank, hij staat er nog ! Hij, dat was de buurt spoortrein voor Mechelen, dien ik voordezen o] mijn slentertochten ternauwernood een blik ha< waardig gekeurd, doch die nu eensklaps ln mijnl tr- voi'beelding ean ongewone belangrijkhid verwisi zij immws, sniste îk dien, dan viel heel mijn reftpi: :r- in duigen. de GelulScig, ja, hij stond -er nog gezapig zijn pijp n. te rooken; hij acheen genadig neer te zien op miji ch gejaagdheid, angst, vermeeidheid en zweet; aldi ar borg hij mijn nietig persoontje in zijn binnenste ( en vOerde het, vroolijk fluitend, door velden, weide: -n beemden, dorpen en gehuchten. En terwijl ik rus n- te, mijmerde, mijn zweet afdroogde en terug c p- adem kwam, had ik ruimschoots gelegenheid o: M- op te merken hoe in de buurttrsinen de règlement d- voorschriften al zoo weinig nageleefd worden a ie troeger fti de spoortreinen, 't is te zeggen dat me r- rookt in niet-rookers-afdeelingen, dat men spuv r- in wetirwil van opschriften en plakkfiartjes, d! z- opensKbande deuren u gedurig aan tochteri blo® stellen, dat de tramontvangers zonder reden feoi o- derdmaal door de rijtuigen komen geloopen en a n- zoo de inzittenden storcn, enz. °r Doch laat mij niet vitten; l'eeds daagt Sint-Ron e, boutstoren voor mijn oog op en aldra rijdt de stoon le tram de muren der aartsbissehoppelijke stad bir 0- non. Het eerste wat mijne aandacht gaande maal ■n is Ijet kerkhof van Duitsche soldaten, tegen de ijze'renweg gelegen; het geheel is wel verzorgd; i( der graf prijkt met een houten kruis en een toepa: ir selijk opschrift : « Gestorven als een held » of « G( "t sneuveld voor het vaderland ». j- Oogenblikkelijk gaat mijn weemoedig aandenke e- naar'onze jongens, Van Wie ook reeds duizenden i "'f den killen schoot der aarde rnstwi, en naar miljoe e- nen anderen, gevallen uren ver van hunns bakei le mat en hunne geliefde betrekkingen... Mechelen schijnt nog te slapen in den morgent s- novel. Weinig beweging ie het statiekwartier; gee: T reizigers in of rond de uitgestrekte spoorhal, geei j- enkele kalant in de koffiaimizen en winkels.Op we; !e naar de Groote \Iarkt ontm«et ik slechts vrsuwe! j- uit de kerk komende of zich derwaarts begevendc mannen die ter vroegmarkt trekken, een paar looi: ît jongens, soldaten op wacht, enz. Ook op de Mark 'P zelve is het nog stil; even statig als vroeger troon Margaretha van Oestenrfjfc op haar stasnen voel 1- stuk met een glimp van zelftevredenheid op het ge :r laat. I- De kathedraal is reeds grootendeels hersteld va: le de schuddingen welke Eij in het begin van den ooi lsg had te onderstaan : de herstellingen echijne met eerbiedige en kundige hand gedaan. Een he! ~ clere zonnoschijn komt ineens den toren met lichl stralen aïs 't ware besproeien, rerzilrei't de klein vensterruitèn en laat toe het kunstrijk beeldhoun werk tôt in de minste bijzonderheden op te nemer s" St-Rombout treft niet door fijnheid, slankheid e e" '.rèrliiklieii! van vormen als O.-L.-Vrouwetoren 1 n Aniworpon; 't is oorder een zwaar en log gevaart [1" dat u van uit de hoogte dreigt te verpletteren. Toc zijn beide tempels juweelen van gotHick bouwkuns r" en gevoelt ge bij hun aanblik ontzaj. voor het geni '1- en het geduld onzur voorouders,.die zulkê groot.se opgevatte en nauwkeurig afgewerkte meSsterstul n ken wisten in 't- leven le roepe». t- Alsof de zon de lan^slapers het bed uit had ge >r jaagd, begirit er nu wat loven in de slraten te kc n men. 't Is bijna negen ure, ik heb nog eoti weini i- tijds om te slentei'en en rond te gapen naar de uil stallingen der neringdoeners. Zoo zie ik onder mee n een nieuwe soort sigaar « Hoop op Vrede » gehee i- ten, een welgekozen naam in de huidige omstandig 3- heden. De bakkersvitrienen zijn ofwel ledig, ol'wt 1. aangovuld met pakken chocoiade, peperkoek, bc '1 schuiten, enz. Bij de pasteibakkers vindt men sui ■t kergoed, pasteitjes, vlaaien, pracht-, krenten- ci e rozijnenbrooden aan allerlei onmogelijke prijzen " evenals te Antwerpen. Vleesch, spek, bloem, boter r koffie kosten zoo duur als hier. I. Algauw wend ik ds oogen af van dat troosteloo: n ichouwspèl om ze naar de aanplakbrieven op di s hocken der straten te wenden. Zoo verrfèem ik da 11 het geestelijk en verstandelijk leven in de Dijlestai l- als elders eenigermate zijnen loop hervat heeft mder den vorm van liefdadigheidsvertooningen n Ietterkundige voordrachten, leesavonden, enz. Hee die werking geschieell — en ik ben er verheugd ou ■ — schicr uitsluitend in de Nederlandsche taal. Wii anders de menigte Fransche uithangborden in som mige Mechelsche stràten gadeslaat, zou mtener I- zi«h in een iisuecursaàl» van Brussel of Parijs t< n bevinden, doch dat is sleclits een oppervlakkig ver i nis waarmee sommige Vlaamsche steden mooi den ™ ken uit te pakken. Ei^i uurtje verblijf te Mecheler p overtufgt u dat de ondergrond van stad en bevol g king goed en degelijk Vlaamsch is. R. mmmm - ■ Voor den Buiten Waarde Heer Hoofdopstellcgf Gij luidt wekelijks de alarmklok ten voordeele dèr stadsbewoners. Ik betwist u dit recht niet, do^l gij trommelt een beetje veel op den rug der buiten " bewoners. Zijn de stedeiingon te bjiMagerj, àé dorpelinger i 2tjh het evenzeer, zooniet meer. - Gij spreekt immer van boeren : er zijn er b i j n £ e geene meèr. 1k bewoon eene buitenwijk van 2,00( n aielen, en buitew twee koeboerkens zijn er slechts t acht boeuen, hebbende kar en paard. En dan ziji r het nog boeren met één of hoogstens twee paar i den. Moest men de optelling doen voor hael de ge^ aaeerrte, dan daalde de v^rhouding nog met 50 p. h. Buiten enkele burgers, zijn het slechts stielman 1 nen of werklieden, die iu gewone tijden naar de 2 stad gaan werken. i En nu de aardappelen. Ik laat de boeren op zijde. :- ofschoon ik nochtans overtuigd ben dat er met veei e aardappelen te vinden zijn. e De overgroote meerderheid aardappelen wordl _ gewonnon door de werklieden en kleine burgers. Eenieder bebou\yt een gedeelte grond en tràchi aardgppelen genoeg te winnen om in ?)jjn onder-houri be voorzien. Maar ook, de aardappeloogst ge-1 eindigd, spoedt eenieder zich, te verkoopen wat hij denkt te veel te hebben. Dit was dit jaar vooral het I geval, daar eenieder grosten nood aan geld had om 3 te voorzien in kleederen en ondergoed, en eok ora - gemnakte schulden te vereffenen. ( Welke toeehmd wordt nu voor de» buitenman in 't leven geroepen? Men M'il dat hij aardappelen binnen brenge of hij pr lieeft of niet, en men gebrujkt er middelen toe die ik niet kan goedkeuren. Gij zijt landëlijke gem«ente, zegt men, dus gij j hebt aardappeleyi, gij hebt graan, gtj kunt u uit elen | slag trekken. Dpr.e vrsek kri.jgt gij slechts een derda s T«n het brood dat gij tôt nog toe gehad hebt, dus ■f; 112 gram _per dag en per mai), in plaats Tan S35 in gram; eu voor de volfeervle weken is uw rantsoen op 1G7 gram per dag en per man gebracht. Zoo zou je men in de middeleeuwen ook gehandèld hebben. > Nu de werklieden, voor het grootste deel, hebben J geqme aardaspelen meer of zuUen er binnen een a paar weken geene meer hebben. 11 En wat zijn een pbar honderd kilos aardappelen i, voor een werkersfamilie, die hier in 't algemeen t- vrij talrijk zijn? Zij eet dagelijks minstens twee p voile malen aardappelen, en niets als aardappalen, n eu gebruikt dan nog verder de gestompte aardap-.. pelen als smeer op hun brood. s Brood kunnen zij bijna niet eten : wat is één kilo . brood voor NEGEN personen, voor een vollen dag? 1 Hôllatftl.seh brood koopen kunnen zij »venmin, het 'l is te duur en de menschen moeten leven van hun-^ nen^op o[ vas een dagloon van hoogstens 2 frank, 1- en cït is dan nog liet hoogste loon. i- Yole buifenlieden hebben nog graan, zoo b«we»rt I- men, zi^j ku»nen het laten malen en tôt brood bak-ken. Hola ! rfi? bahltcr mag ffp.cn meel van den bur-!_ fi«r of wevhman rerwerken, zooniet krijgl hij geen t bloem weer van het Kamiieit. t Men zegt, in andere woorden, lot de landelijke 1 bevolking : « Gij liebt eten, maar gij zult er af blij-ven. » Men st-raft eene gansche bevolking voor een " enkelen persoon en zonder npg te weten of «r ie->■ Biand pli«jkMg is. i- Voog nog daarbij dat de noodlijdende in de stad ■- altijd nog acliterpoortjes vindt, terwijl op den bBi- ten niets te krijgen is. n Ik zal mijn epistel niet langer meer rekken. Gij , ziet, heer Hoofdopsteller, dat, het gebrek niet enkol in de stad huist. Men moet met die menscheu omgaan, men moet hun lijden eenigszins deelen «m te weten wat dit bed nid t. Aanvaard, enz. Een bestendige lez&r. i VOOR DE KONDEN In ons nummer van 5 Maart kloeg Mevrouw Àa-t gèle De Groot erover, dat, nu de honden niet meer t met aardappelen ^evoed muchten worden, het zoo - moeilijk was, die vwenden der menschen eten te . geven; zij vroeg of geen onzer lezeressen of lezers raad wist, om op goedkoope manier voor den kost te z'orgen dezer dieren. Een onzer lezeressen zendt ons onderstaandea brief voor Mevrouw De Groot : « Mevrouw, « Met veel belangstelling las ik uwèn brief in de « Zondagsgazet ». l schijnt mij eene dierenvrien-din en dol veel van uwen Bob te houden. Ik ook bemin al de dieren, maar bijzonder die trouwe ge-/.ellen van vreugde en leed. Hoe veel heb ik er niet van ..de straat gered en gevoed ! Ik heb twee hon-rlen, Mevrouw, arme beestjes ook van de straat ipgeraapt, te meer heb ik er nog een van vluchte-lingem die nog in den vreemde verblijven. Ik wil de vreugde hebben — als betere dagen aangebro-Uen zijn — het dier aan zijnen meester terug te geven. « Maar welké studie voor den kost van die liav«-lingen ! Eertijds kon ik hun aardappelen geven, - bi'osd, sans, afval van vleesch, maar nu?... Dat al- - les wordt bijna eene rariteit. 5 « Eh<vel, ik heb dit uitgevonden : De aardappel-. schillen (ik schil ze tamelijk dik), de afval van r groenten, de minste harde brokjes vleesch die op ons telloor blijven, het dik vel van het spek, dat ailes maal ik in een gewoon vleeschmolentje; dan laat ik het goed koken met wat rijst, maïsvlokken 1 of gekloven maïs en een groot stuk zwart brood - (men kan het zich nog gemakkelijk verschaffen); - wannoer ik ze heb, voeg ik er de reeds voor onze i soep gebruikte beentjes bij. Dat wordt dan eejie s dikkt soep. De eerste dagen staken de diertjes, aan beters gew®on, hunnen neus wat op,maar nu wachten aij met ongeduld op hunnen schotel en laten het , zich goed smaken. Hûnne buikjes zijn nog allijd ' even rond. Zij zijn het gewoon geworden, gelijk wij ,helaas ! aan zooveel ! En zij bemin nen er o as ^ niet minder om ; hunne vriendschap is dezelfde als ' voorheen. En 's avonds, als ik ze in hun mand on-, derdek, beloof ik hun : « Na'den oorlog komen de , ^oede brokskens terug. » I u Beproef die dikke soep eens voor uwen Bob, Mevrouw, en beloof hem wat beters in betere da-, gen. Hij zal zijn bazinnetje wel verstaan. <( Hopende dat U mijn recept zult kunnen &o-bruiken, bied ik U, Mevrouw, mijne beste groeten 1 aan en druk hartelijk den poot van Uwen Bob. « B. L. « Eene dierenvriendin. » XXX Een lezer meldt ons verder dat hij een zeer goed en goedkoop middel gevonden heeft om zijn foond te voeden. Op de Vischmarkt koopt hij stokvischvell«*i. Hij snijdt deze in stukjes en laat ze koken tôt een pap. Hij voegt er dan een beetje keukenafval bij en d« honden smullen er aan gelijk aan klokspijs. OVER ALLES Het schoon weder waarvan wij verleden Zondag genoten hebben heeft veel meer beweging in de | stad gebracht. In de groote straten en op de De K.eyzerlei was het in den namiddag zwart van wan-delaars en wandeiaarsters. In het Nachtegalenpark wae er veel volk dat van het scho©ne weder had gebruik gemaakt, om naar hartelust ervan te gt-nieten.Op IS Maart 1898 werd door het Belgisehe Parlement in tweede stemming de « Gelijkheidswet » aangenomen met 99 stemmen tegen 19. Carmen Sylva,de overleden koningin-moeder van iloemenië, heeft aan de huidige vorstin een erfgift vermaakt van één mrljoen ltis, om de menschlie-vende werken door haar gestieht, r«ort te zetten. Ilet is reeds 42 jaar geleden dat de verandering der De Keyzerlei gestemd werd in den gemeento-raad, onder het bestuur van Leopold D« Wael. Aan den aan nemer Ruls werden de werken toegewezen voor de somme van 208,795 frank. De Zondag is te Antwerpen de groote dag der liefdadigheid geworden; in een overgroot aantal zalen en lokalen worden er dan feesten gegeven ten voor.-deele van aHerlei liefdadige werken. De opbrengjst vm al deze feesten en feestjes beloopt tôt e»n« 1m-langrijlua som, w&lke de neot^lijdenden fcmto komt.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.