PiïfT piirpjfliiiiMiH ABONN EME*rr$Pftt]&< BELGIË Drie maanden, . , , , fr. 'flza Zo» «aandca » . , , . tr. 6SO Een jaar....... fr. I2£0i Jüïs ajmneert zte& c*> tie pest&artttc» DEN VREEMDE vcrx»ftdevv . . . - . & & «3 *! mmâtmÈm 32*]aar - M. 172 JfcMjgw»— ■ ' << * '■■ i - "--'■ " i"!.,',' .. ,|* minium i Dnfesîer-UKg*eï«ter Mia: maatschap pij HST LICHT tfcettmirdari P. DC V9SC». Le4c-feerg*0Mt . . REDACTIE . . ADMIN ÎSTRATÎB HOOGPOORT. 29. G»fî wmmm mmmmm 'l'il'ûiniiiii i\mi\nrimirwm»vnimmmÊmmmmmmm ?ri)g pw mmraer ; root België 3 csatisam, root d»a treanida 5 ceatitm»J atofoon » R«*J»0*»a 2&4Ï - Administratie 2045 ûrgaan der Belgische Werktiedenpartij. — Veimhl/tiend® aie dage®. tÊt&tSMsmami/. saesssmsxaawaf&fts DE TWEEDE W EEELIJK 8 CHE HOFBOUWTENTÖONSTELLING Onder de nieuws inzendingen trekt direct bet oog een prachtigen lusthof in miniatuur, eene navolging van de Japansche hofbouwkunst. Men zou zeggen een speelgoed,ware het niet dat al aie Liliputter-boompjes, struikjes en bloempjes groeiend en bloeiend waren I Het is eene tuin van 6468 vierkante meters, verkleind tot 2 centimeter per meter. Een verrassend mooie proef van hofbouwkunst, deze inzending der firma Baudru-Cieters, to St Amandsberg. Een schoone verzameling van Araucaria's zond do firma P. Snellaert en V. De Smet in. Een schoone plant met de donkerrood^ beverstaart-vormige bloem, Bromalioea frisea is een specialiteit der firma Ernest Algoet. Een groot lot Ke.inthia forsteriana, palmen van de firma. "V ictor Van de Weghe, maakt voorzeker goede sier,evenals de zeer gro.ote collectie van firma Bier en Ankersmit bestaande in schoone oranje-gele Olivia's een groote verzameling van Fougères (specimen) en wondergroote üoubellini's, welke de geheele achtergrond sierend vullen. En nu komen wij aan de wonderbloemige Orchideeën ingezonden door firma Emil Praet, van de soort Catalea, waaronder verscheidene Hebriden en eenige Sbenantera Imschotiana. Voor liefhebbers en -hebsters van zeldzame bloemen de mededeeling, dat vrijdag avond, om 7 uren, de verkoop zal plaats vinden van de afgesneden bloemen dezer Orchideeën, die anders nog al duur, thans aan kleinen prijs zullen te bekomen rijn. Een deel der opbrengst is bestemd voor de stedelijke voeding. Uit Everghem stellen tvree firma's tentoon : «f. Stoyaert-de Meyer, schoone pyramied-vormige Eurya iatifolia japonica en een koppel stammige Bollen Eléagus. En firma _ Louis De Weert, boomkweeker en bloemist eene mooie .collectie Draeét&na^ prince Albert douchetti enz., ook eene nieuwigheid in geraniums. Cesar de Koster, in Melle, exposeert reurentouffen van Keinthea forsteriana. De geheele schikking vormt wederom eenprachtig veelkleurig décor, waarop het oogmet genoegen verwijlt.Ms. wyîg de bron der waarheid, de harteklop der werkelijkheid wordt gemist. Daarom treft het ons des te meer, w&nnser in werken als « Do Terugreis», (verschenen in «De Metaalbewerker»), «De Vermiste» en i Grijze Jacob» (tot verschijnen gereed) — allen geschreven door J. De Clerck, — die doorvoelde geest van werkelijk arbei dersleven, van politieken en vakvereenigingsstrijd, op zeer eenvoudige, voor alle arbeiders tot meevoelen geschikte wijze, ligt uitgedrukt. Tot meevoelen, zeggen wij — want in die werken herleeft voor den arbeider-lezor al wat hem zijn eigen strijd- en sla^ venleven heeft bijgebracht of geopenbaard : hij voelt er dezelfde angsten of verlangens doorrijden alsdeze, welks hem in zijn eigen leven hebben afgeschrikt of met moed bezield. fin dit reeds moet als een verdienste in J. Ds Clerck's arbeid worden aangeteekend; een deel uitmakende der strijdend» massa geeft h(j strijd en ellende dier massa weer. In «Grijze Jacob» toont hij ons het «slachtoffer» vanden arbenlersstrijd; door den werkgever « gezocht», door de vereeniging tot plichtsbetrachting aangezst en deze solidair vervullende, wat hem broodeloos maakt; maar dan ook door vereenirmg en makkers met erkentelijkheid vergoed, tot hij, na onderscheidene fazen van weinig geluk en veel meer ellende, als afgeslooïde, van arbeidskracht beroofde, en blind geworden grijsaard «in 't gesticht» zijn ellendé-odesseus eindigt. Met «De Vermiste» laidt da schrijver on binnen in het ongelukkige familiei«ven raa den worklooza; «gewone be^oek^r der werkbeurs geworden»; arbeid verlangende, maar er geen vindende; en wiens, zich slecht gedragende, wouw op hem alle schuld hunner ellende werpt: één beeld »an wan» hoop, dat de man aangrijpt en jaagt naar den flood, niettegenstaande het helaas, te laat gekomen bereïuw der vrouw. Ook « De Terugreis » is een jroed geteekend afbeeldsel van het kommervol lot van den proletaries : dit machien van vleesch ea been, dat slaaft on wroet ; met vrouw en kinderen honger lijdt ; om geldgrillen van het burgsrdom uit zijn woning wordt gejaagd; maar toch — door inzicht, kennia en overtuiging er toe gebracht — het hoofd lier opheft, en den strijd om meer onafhankelijkheid voot de naarstige klasse waartoe h^j behoort, kampen durft. Dat verbittert pairooa en kapitalist, an jaagt hem op het einde de straat op, nieuwe levenscnzekerheid te gemoet. Ai beelden dus van ellende — proiötariërselleod» — zooals ontelbaren ze dagelijks geleden hebben en nog lijden. En dit alles is niet geroeid roet ba?gerMjk»p!iOaatropische neigingen, maar in do volle «ekerheid der zelf opgedane ondervinding. Want waarachtig, de schrijver moet het met tr*nen bespi-enkelda brood van den arbeider zelf hebben jjetorseht; dit leert ons d» wljïe waarop hij inrichting en arboidslevon der suik&ri'abriekea (in «De Terugreis»j beschrijft. Er ïeeen diepgaand verschil tusschen socialisme en menschlievenheid, en in alle maatschappelijke vraagstukken ligt dit verschil klaar te zien. De philantroop ziet enkel wat de arbeidere ontberen, in vergelijking tot hem ; hij weet van strijd noch overwinning. De sociaaldemokraat daarentegen siet den proletariër in zijn op- en neerdobberen midden den levensstrijd; in zijn opgaande bewoging, met de toekomst in de vaste greep der hand. Het droeve lot der geknechten heeft J. De Clerckin zijn arbeid helder voor oogsn gestaan. Daardoor heeft deze voor ons een waarde, van hoogor gehalte, dan te vinden is in vele van meer opzet getuigende, maar burgerlijke gewrochten. Daarom ook was het lezen van die verhalen ons een vreugd, en het is een plicht het lezen ervan by alle arbeiders aan to moedigen.C. Jan. * * & VOORDRACHTEN EN CONFERENTIES Zondag, 2ö Juni, te 4 uur, in den «Foyer» van de groote feestzaal, Rekenles aan leerlingen van het Ie en het 2e studiejaar, door A. Anseele, bestuurder der « School Spanoghe. » Gebruik daarbij van de nieuwe tentoongestelde leermiddelen (rekonraam, schijfjes, platen, doos, cirkel), aangenomen door den Landelijken Verbeteringsraad van 't Lager Onderwijs en door den Stedelijken Schoolraad van Gent. Toegang vrij. sp ♦ $ INGANGPRIJZEN VOOR DE TENTO 0 N STELLING Dinsdag en Woensdag : 10 centiemen. Donderdag voormiddag : 25 centiemen. Donderdag namiddag : 50 centiemen. Vrijdag : 25 centiemen. Zaterdag voormiddag : 25 centismen. Zaterdag namiddag: £0 centiemen. Zondag en Maandag: 25 centiemen. Den Donderdag en Zaterdag namiddag : MUZIEKALE AUDITIE. RECITA AL: Gab. METDEPENNINGHEN Pianist HEDEN DONDERDAG, om 5 ure l. Sonate «Clair de Inne»Beethoven 2 Romance in fa dièzeSchumann PapillonGrieg Gazouillement de printemps Sinding La plus que leuteA. de'Buasy Elévation Schumann7 Ballade in solChopin & & & WÉO eorger Meer dan eens hebben wij in de gesprekken io de koffiehuizen en elders do volgende uitdrukking gehoord : « 't valt al op dem nek van ons, burgers !* Die menschen die zich aldus zelve betitelen met den naam van «burgers», zijn doorgaans doodgewone klein-handelaars of kleine patroons, waaronder er vslen zijn die moeite hebben om de twee eïndekens op klsin-burgerlijke wijze aaneen te knoopen. Volgens ons hebben die menschen ongelijk van zich zelve hooger aan te stellen dan zij wezenlijk zijn. Zulks is des te meer waar omdat hunne klachten die zij doen, als drukten er te veel lasten op hunnen hals, niet ongegrond zijn. In dat geval bevinden zij zich daarofomtrent in denzelfden toestand der werklieden en zulks is gemakkelijk verstaanbaar. Als de kleine, gewone neringdoenden zich inbeelden dat do wezenlijke burgers, anders gezegd : bourgeois of kapitalisten, eerbied ofachting voor hen gevoelen, zijn zij deerlijk mis. Ja wel, in de tijdstippen van ldezing om hunne stemmen af te bedelen, om hunne zonen en dochters naar hunne scholen en pensioenaten te lokken en de neringdoenden zelve naar hunne kerken en lokalen. Maar wanneer het er op aankomt de kleine patroons en de klein-handelaars wettelijk te beschermen, te onderwijzen en te steunen, dan komt er bitter weinig van terecht. Ja wel, als er belastingen te heffen zijn dan bekleeden de middenstand rechtstreeksch en ' de werklieden onrechtstreeksch alle beiden de ecre( ?)plaats. Waarom is gemakkelijk te begrijpen. Het was tot hiertoe de groote bourgeoisie die de wetgeving in handen had. Nu, die is in blok de spreuk genegen : Alle liefde begint met uw eigen zelve. En als dit waar is persoonlijk blijft dit even waar, voor eene gansche klasse die solidaire belangen heeffc, namelijk van het leeuwenaandeol op te strijken en zoo weinig mogelijk bij te dragen om het huishouden van den Staat en andere openbare besturen in stand te houden. KOOPT LOTEN voor de groote tombola van WEER DAN VIJFTIG TENTOONGESTELDE VOORWERPEN. Trekking bij de sluiting der tentoonstelling. Prijs per lot: 10 centiemen. PROLETÂBISOHE ÜTTERATÜOB Als het waar is dat het van den opgang eener klasse getuigt, wanneer in haar schoot elementen ontkiemen, haar beschouwend mot kunstenaarsblik en in schoonheid uitbeeldend of verklankend, dan gebeurt toch dit omhoog-streven evenwijdig aan de eerste tijdstippen van haar ontvoogding : onzeker, soms nog tastend naar den rechten weg. En dit het eerst in do letterkunde. In alle groote tijdperken was dit aldus : ook de Grieken hadden eerst een Homeros, en slechts later een Phidias. Het i» bijna onnoodig er op te wijzen, hoe de intrede van arbeidskunstcnaars in de letterkunde, slechts dàn als een feit van beteekenis kan worden aanzien, -wanneer in wat zij schrijven het wel en wee van arbeidersleven en -strijd, en de doorvoelde gedachte van het Socialisme doorbreekt. Dàn is die gevoelsuitdrukking voor ons belangrijker dan alle anderen ; al waait door de laatsten nog zóó machtig, of nog zóó lawijderig, een adem van individueele stemming en aandoening. TENTOON STELLIM VAN KIJVERHEIO EN KUNST In de beneden- en bovenzalen van het FEESTLOKAAL cVOORUIT > St-PletensnieuwsiraBt, Q«nt WandilingM door onze Tentoonstelling IYi ©E BOUWNIJVERHEID (Vervolg) Een mcoie steen-mozaïk door do Bouwarbeidersbond' stichting 188G, uitgevoerd door D. Boury en P. Buyie, naar teekening van 'Jus Cantrée is opmerkenswaardig evenals eene proeve van zetten van faience door Charles en Frans De Sloover. Zeven verschillende soorten van ornamenten in plaaster uitgevoerd door P. Beekman, worden dcor vakkenners zeer geprezen. Pannen behooren voorzeker wel in de eerste plaats •by het bouwen en zijn dan ook in versi-billende specimen ingezonden door de Pannenfahriek «La Favorite», J. Bauwena, Echeldestraat, StAmandsberg. Een waarlijk artistiek prachtstuk is de Fontein door den Heer Thierry ingezonden. Bij de modernen huizen-bonw worden meer en meer sieraad-ge velsteenen gebezigd, waarvan de heer Gust Bertein, vertegenwoordiger der fabriek Nieuwpoort ver>schillende soorten inzondt. Eene praktische, sterke Dakbedekking is de specialiteit der firma Maes en De Meyer welke met hunne soorten Congo en Zinc* expo see ren , De firma 0. Coinhaira ei Co zond eene voor het bouwen zoo nuttige en secnre Op'haalkraan' in, welke de voor de meteerdienders zoo gevaarlijke klimmerij onnoodig maakt. Een modern seor praktisch bouwartàkel zond de firn» Cyrille Pladet in • Plasoor zendersteenen welke den zandsteen en het zware en kostelijke arduin moeten vervangen. Stielmannen verzekerden- mij dat daarom een huis Jn zicht en solidxteit er niet minder op wordt. — Met genoegen zag ik ,nog meer praktische inzendingen, zoo de evenwichtige rolluiken van Désiré Verbrngghe en in hetzelfde genre een praktisch stelsel van afrollende vensterluiken van Victor Lippens. — In diezelfde praktijk hooren ook thuis de door de firma DelfrèneBuysse geëxposeerde Latten-stelsel voor Serren en Zonnepersionnes welke geen jklaartestralen doorlaten. — Indien een huiseigenaar liefhebber ia van mooie Deuren in styl, kan hij voorzeker zijn» gading i vinden bij de Soc. Ann. S. Detaye en Co, 'welke een paar schoon» exemplaren ten'toonstelt'. De bekende firma De Stehiryte* et Moens zond' eene collectie moderne ijzeren en 1bronzen deur- en venster-artikelen en meer jvak-benoodigheden van fraaien en Boliden aard, in. j De firma Alfred Martiny prijkt met eenige :kunst-schoone specimen van schouwmantels enz., in faïence. En als ik ever kunst-schoon spreek, dan zal ik voorzeker niet voorbijgaan aan de prachtige gekleurde Vitrail, door den heer E. Lebrun, eigenaar der fabriek van geiSchilderde ramen aan de Stad Gent geschonken en ter waardige versiering aan (onze Expositie geleend --}een waar sieraad voor de Bouwvak-afdeehng. Een indruk van deftige weelde maakt de ,groote Badkamer-inrichting, gesteld door Gust Vercaminen. installateur en lood-zink bewerker te St-Amandsberg. Ware ik een Imillioenair in plaats van een armen repor1ter, baas Vercammen zou onmiddelijk mijne iklandisie hebben. Zoo kan ik het schoone stuk werk alleen «in effigie» bewonderen. Van Bouwkundige teekeningen en plans is er heel veel interessants, onder anderen •die van de Union de Communes et villes belges, ontwerpen van Architecten Geo 'Lenglé en B. Dalrassine; van de «Soo. des Abris provisoires», ontwerpen van de architecten Metdepenningcn, Daniel Francken, enz. Eene eereplaats bij het onderwijs zouden de ontwerpen hebben van de heeren Colombien en Joski «Natuur als volksopbeuring» ieene waarlijk schoone idee. Verschillende ontwerpen voor Werkerswoningen door arch. L. De Laxitsheere, zijn evenals die van den heer Geo Andoer «werkerswoningen in de bnitenwöken» van hoog praktisch nut. Voor eenigsinds weigestelden zijn de ontwerpen voor goedkoope villa's en cottages van arch. Geo Leagié eene uitmuntende vingerwijzing, zooels voor speculatieve bou'wers' het nieuwe idee van arch. Louis De ; Noble « Maisons de rapport op het land ». Maar laat ons ten slotte met vergeten het beeld van den armen Aardewerker door beeldhouwer Jos. Cantrée gekneed, den bnbeachten harden zwoeger, die de eerste hand legt ook tot het heerlijkste bouwwerk, 'een symbool van den onmisbaren arbeid. Zeer beteekenisvoi en juist is het statuet aan den ingang geplaatst. Met mijn compliment aan vriend Cantrée voor zijn treffend gedacht en met eene warme aanbeveling aan de lezers aan de zoo eminent schoone en nuttige Bouwvak-expositie hunne volle aandacht te seben' Gewoonlijk stuiten da pogingen om proletarische ÜM» fi?Wen *W*- ! knjut te ncheppen op de moeilijkheden de bnrger- -■st»v, Cv L ttfW icnütitu ta pver\oJiK«D i wiJisyiflo,» h**l oiiv De belastingen zijn doorgaans het voornaamste onderwerp waarop de kleine neringdoenden en de werklieden meteenen kritiek uitoefenen en met volkomen recht, 't Is omdat geheel ons beiastinsrssbelsel op een valsehe, slechte, onrechtvaardige bazis berust. De pateasten en contribution dragen meestal op de levensbehoeften, tot zelfs op bet licht en de lucht in de woningen. Wel is waar dat al de lasten ten slotte neerkomen op de verbruikers, en de werklieden vormen daarvan de overgroot!» meerderheid. De arbeid is ten slotte de dupe van'alles, want slaan d« lasten der neringdoenden op, dan volgt daar natuurlijk eene verduring der waren ook op. Maar dat belot niet dat de kleinhande-laars daar ook door getroffen worden omdat elke verduring eener marchandise onvermijdelijk gepaard gaat met eene vermindering van verbruik, want de koopers kunnen toch niet verder springen dan hun stok lang is. De huidige toestand levert daar een treffend bewijs van. _De onrechtvaardïghedan van bat boïaatingsstelscl zijn maar door iets uit te roeien, 't is door eene belasting te heffen ophet inkomen, te beginnen met een gesteld minimum en klimmend gaande tot den te bepalen maximum als men wil, en dat overigens altijd kan gewijzigd worden naar de omstandigheden. Met het stelsel der klimmende belasting op hot inkomen verdwijnen al de schreeuwende onrechtvaardigheden van bet tegenwoordig systeem. Elkeen zou dan betalen, min of meer, naarmate zijn inkomen, wat maar rechtvaardig zou wezen. Het is h-'er cfc plaat» siet om eea entwerp van belasting op het inkomen voor te stellen en te bespreken. Het oogenblik is overigens ongeschikt, daar er ia dezen toestand geene wstgevendo kamer in werkdag1is. Dat was dan ook het doel van ons schrijven niet. Wij wilden enkel aan den middenstand aantoonen hoeveel ongelijk hij heeft zioh mot hoofd en hart nc^ir de groote bourgeoisie, naar het kapitalistisch monster te wenden, in de hoop tot daar op te klimmen. Zulks is eenvoudig eene onmogelijkheid geworden, de samentrekking de-r kapitalen, d'e ontwikkeling van den groot-handel en der grootnijverheid zetten onverpoosd hun vernielingswerk voort. Het zijn sociale blinden die " het ""niet zien, of onverbeterlijke koppigaards die weigeren van het te zien. De rol van den middenstand ware veeleer in nadere betrekking te treden met de werkende klasse, met de democratie. De volledige redding zal zij er niet vinden, maarten minste kan d» triomfeerende demokratie den overgang der oude samenleving naar de nieuwe verzachten, zoowel voor de kleine neringdoener» als voor do werklieden zelve. En om zulks te bereiken is eene eonipleete vervorming van ons belastingsstelsel zeker wel een der voornaamste en meest doeltreffende middelen. Wanneer zal de middenstand er eindelijk kunnen toe besluiten een klaar sociaal standpunt in te nemen f Wie neemt er het initiatief? Hoe eerder hoe beter, dat is bepaaldzeker.F. H. SEW TE iÜEEH Te rekenen van zondag zal er, in vervanging van het rantsoen van 2 brooden van 1050 grammen, aan de bevolking, per hoofd, 3 brooden van 925 grammen worden verstrekt. De prijs van een brood van 925 grammen zal 37 centiemen zijn. Het is dus eene vermeerdering van 675 grammen brood per week en per persoon, en het nieuw rantsoen komt overeen met hetgeen nagenoeg in normalen tijd het verbruik aan brood is. De belgische kolenmijnen, zoo vertellen eenipe klerikale burgersgazetten, loggen tegenwoordig eene werkzaamheid aan den dag die, rekening gehouden van da benarde omstandigheden waarin wij leven, aanzienlijk kan genoemd worden. Maar de prijs der kolen blijft schandelijk hoog, voegen diezelfde bladen er bij, en nu is tr weeral spraak van een nieuwen opslag — omdat de heeren eigenaars en aandeelhouders van kolenmijnen wenschen zooveel geld te verdienen als de... zeepfabrikanten en de schacheraars in levensmiddels. De gouddorst der heeren kolenschacheraars is een openbaar schandaal geworden, in zoo verre dat het brusseisch klerikaal burgersbiad La Belgique er op de volgende wijze tegen protesteert : « Men spreekt weeral van nieuwen opslag voor de kolen en men zegt dat men er toe gedwongen is doordat ook de prijzen van smeerolie, schoerhout, kabels en andere grondstoffen gedurig stijgen. Wij beweren dat eene verhooging van den prijs der kolen, vooral van dehuiskolen, daardoor hoegenaamd niet gewettigd is. want wij weten zeer goed dat onze mijnmaatschappijen betrekkelijk veel geld winnen. » Het is vooral niet op den oogenblik dat de prijzen an alle levensmiddel» eene ongehoorde, booste bf-r»i- ken, niet op den oegenblik dat de armoede soo nijpend wordt, dat men het recht kan hebben zijne winsten te' verhoogen, winsten die redelijk kunnen genoemd worden voor de normale tijden, maar dïe n« niet betamelijk kunnen genoemd worden, omdat zij zouden verwezenlijkt worden op de algemeene ellende van allen. » Als het wezenlijk noodzakelijk zou zijn de prijzen' der kolen andermaal te verhoogee, dan zegt het gezond vers'and dat de verhooging alleen en iiitsfaitelijk zou moeten aangenomen worden voor de kolen die bestemd zijn voor de onzijdige landen, die beter Sfp wij1 in stsatzijn om wat meer te betalen, aangezien zij door den oorlog minder wreed getroffen zijn. » Als wij dat alles hier vrij en vrank neenehiijverf dan doen wij het omdat wij weten dat wil den toot zijn. van talrijke belgische groothandelaars niét a'Üeen, maar ook van verschei dene groote verbruiker» — die ons nog veel erger dingen antwoordden als wij hen-ondervroegen over den opslag waarmede men «adeWneal dreigt.»[ Een'ander burgersblad, dat ook den «mgewer8gîfen nieuwen opslag afkeurde, voegde er nog het velgeéde bij, dat het schandaal nog komt vergrooten : « Er is hoegenaamd gecne kwestie van, zoo*!» men voor een paar weken heeft getracht te doen gelooven,, dat men den arbeidstijd in de mijnen tal moeten verkorten om de voortbrengst te beperken. Verscheidene groote mijnmaatschappijen werken ononderbroken voort met voüedig personeel, alle dagen der week, en zelfs voor wat de coke betreft hebbes verscheidene' maatschappijen zulke groote besteffl^gén dat «5$ moeite' hebben om ze oit te voeren. » Wat dera protsstetics raüen basen moeten w^ af-' wachten, maar het proöceren om den kolenprijs nog, op te jagen is voor ons al voldoende genoeg om te bewijzen dat de kapitalist een afschuwelijk monster is dat niets ontziet om zijne prooi onder de klauwtes te krij-' gen — om goud, goud, en nog goud te beioachtïgeni DE SHACKLETON-EXPED1TÏED.OÇ>Bl-BE» ; ONTDEKKINGSREIZIGER ZELF VERHAAL», De « DailyGhronide»pöbBs««rt: ejmïangafegnaa' waarin de oritde'ckir.gsrefziger Sbdt'fcîctoa de aToctuma' zijner expeditie vertelt. In bet begin zijner reis ontdekte Shaçkiçten een nieuw land welk eene kuttöntWikkeJing vsa 200 mijlen en groote gfetschers had. Bsgin F«bru«rj was de' zomertempca'-uur beneden 02 Fahrenheit koude. Op het einde dier maand bereikte die 190 Fahrenheit kou-de-. De oude en nieuwe ijsvelden waren dermate vast ineengesmolten dat het schip er onmogelijk ttit kon geraken. In Juni deed de drukking der ijüschoien ont groot, geva»r loepen en die wvrd in Juli vreeselij». Hét ijs stapekle zich te 140 voet heogte op.,Blokken van 3d ton j waren om het schip gezaaid. In Augustus, onderden druk der ijsschoïlen, werdi de « Endurance » opgeheven en omver gc3liztgerd. In j September bogen de zijwanden, de voes^tukken en, hare hootddekhalken begonnen te zWaaieà. De c En-i durance» echter geraakte uit het ijs los en dreef toen | «f naar wat als het land van Zuid-Nieow-Groenland be-; cchouwd werd. De peilingen evenwel gaven eene diepte van 1900 vadem aan. Den 16 October werd bet schip op zij geworpen en toen beukten de ijssrhollen zoo aanhoudend tegen den1 romp, dat den 26 October de zijwanden van het schip/ scheurden. Den volgenden dag wéfd, dttcr eene vreeselijke drukking, de achtersteven en de ankersenoon van het stuur afgerukt ; de ijsbergen drongen ia het schip; ! het water doofde de lichten uit en dééd de pompen stil- staan. De geheele expeditie moest op het ijs gaan. De toestand was ernstig. Het water kwam fet het'êbvenste' dek. Het dichtst nabijgelegen eiland waar ieveasmldelen konden gevonden worden, bevond zich op 3,3)3 rrrfjïen. De expeditie verliet de « Endurance » en trachtte new het Noorden té gaan en nam de sloepen en sladen mee. Doch de onderneming bood z«ovele metüiösheden.en gevaren aan, dat men genoodzaakt was ie op te gereis' en naar het schip lerug te kceren.Een kcrapement went op eene dikke ijsbank opgeslagen en wij vervoerden er honderden kisten m,e: levensmiddelen been, welke ttit het schip gehaald werden door openingen in het dek t« maken. Gedurende twee maanden voerde men langzaam in de richting van het Noorden af. Dejj 20 November zonk de « Endurance». Den 23 Dceiaafee? vertrok de expeditie opnieuw met sloepen en sleden. Zij deed 9 mijlen in 5 dagen en was toen weer gedwongen op eene ijsbank te kampeeren, alwaar de maanden Januari, Februari en Maart werden daoïeebraebt. De bank zakte, al verminderende, naar het Noorden af en had weldra niet meer dan eene oppervlörte van een honderdtal vierkante meiers:Den öApril werd zij door eene sterke deining verbroken : een man viel tusschen : de schollen in zee, doch kon nog gered worden alvorens het ijs zich bove.i zijn hoofd zou samengeameed hebben. Meer dr n eens gebeurde er zulk een voorval. Den 23 Maart ontdekte men het eiland J'oinvillevdwi 7 April bet eiland Clarence, van de zuidelijke Sietl»nds, doch de zuiging der ijsscholen belette die té" bereiken. Sir Ernest Shacklètön besloot toen een landing op het Olifanten-eiland te doen. De expeditie kwam er den 15 April aan, na een reis, bij een temperatuur beneden o° Fahrenheit, te midden van orkanen en losgebroken zet ën, in sloepen welke door het ij'3, veroorzaakt door mist, verzwaard werden en welke voortdurend moesten varbroken worden. Gedurende de twee laatste dageij waren al deledi'n der expeditie van water en warm voedsel beroofd. Velen onder hen waren op het punt te bezwijken of hun verstand te verliezen.. Eindelijk ontmoette men strand, waar men ontscheepte 1 in weerwil van een hevige branding. Daar het omno- ! gelijk zou geweest zijn om er in noodweer te verblijven, maakten de leden der-expeditie in de steile ijskust groote holen en verscholen zich daar buiten het bereik der golven. Daar de toestand erger werd en de levensmiddelen verminderden, scheepte Shsckleton zich in op 5.4 April, vergezeld van vijl vrijwilligers, koers zettende naar Zuid-Georgië, welk op 7Ï0 mijl daarvan verwijderd is, met hei doel cm er hulp te haien. Na een, overtocht, te midden van gestadige stormen, landde hij ' er, den 10 Mei op de Oostkust, Met twee zïjner gezeHen' stak Shackleton het eiland over en kwam, 20 Mei, op de Westkunst aan. Hij vond er stations vi* Noorscfie walvischvangers, deze rustten terstond esn kïe^ae walvischvaarder uit van 80 ton, welka naar het Olifnnteneiiand vertrok. Doch de ijsscholen waren voor een vaartuig, zoo weinig voer een dergelijke onderneming ge-' schikt, zulke vreeselijke hinderpalen, dat alle pogingen tevergeefsch waren en de walvischvaarder naar hef noorden moest terugkeeren om hulp te halen op de Maiouineneilandcn. Shackleton zeide dat de reisgezel, len, die hij op het Olifanten-eiiand, 24 April, had ach-, tergelaten voor vijf maanden van leventmiddeien voor1 lien warea, doch dat de robbenjacht wellicht' ntmnai sou kttimer, wwcerisiea»;.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.