3de3jaargang, Nummer 23. Prij» : 5 C«ntiemen. April-nummer igiô (A) ANTWERPEN BOVEN VERSCHIJNT OM DE VEERTIEN DAGEN Orgaan der 6R0ENINGER W ACHTEN van Antwerpen en Omstreken Men zegt dat 't Vlaamsch te nset zal gsa.n... 't En zal ! Ailes voor Vlaanderen Ge*n rijker kroon Dan eigen aohoon. ueiruira peu a peu i eiement germanique enrseigique.fcii Rogier 1834). JLa Belgique de demain sera latine ou ne sera pas. (H«t fraaskiijoaism* m lai» ifiac r-î. Me« zal stilaan het Germaansch eiement (dit zijn de Vlamingen) in België uitroeien. Het herstslde België zal Latijnsch zijn (d. i. Fransch) of *al niât gjjn. A BONNEM BNTSPRIJS: ~ _ " , " 7~ """ V„ a , men îchrijft in op het bureel van het blad. Aankondigir gen volgens overeenkonut. Voor Antwerpen en onmiddellijke omgeving fr. 1.25 per jaar & & o Voor 't binnenland (uitgenomen Oost- enWest-Viaanderen) . . » 3,50 - Buree) en Opstelraad : Ongeteekende stukkw worden niet opgenom»* Voor Oost-en West-Vlaanderen bijzondere voorwaarden. : 't Hof van Keunen, Carnofplaats, 3g — Borgerhout :— Al wat dit blad betreft moet op ons bureel besteld worden. DE GRONDLEGGERS DER VLAAMSCHE HOOGESCHOOL Wie het geluk had den 5™ Februari 1911 het 8ste Wetenschappelijk Studentenrongres ter Ver-vlaamsching van de Gentsche Hoogeschool bij te wonen, zal nooit het oogenblik vergeten waarop de stoet van meer dan duizend geestdriftige studenten vôôrhet indrukvvekkend Hoogeschool-gebouw k-yvam. — Hait ! werd door een zware studentenstem geroepen en van op den bovensten trap, met wui-vende vlaggen achter zich sprak de voorzitter van 't Congres student Martensdreunendtot debetoo-gers «fîiei is nu ailes fransch, maar dit gebouw zal worden de schuur, waar de Vlamingen zullen bergen den oogst van hunne eigen wetenschap, gezaaid met het zaad van hunne gedachce ! a En al de studenten wijzendemet hun stok of hun pet in de richting van 't gebouw zongen op de wijze van k Wij eischen >> : Dit wordt de Vlaamsche Hoogeschool. r J. L. KESTELOOT Zeker voelde elk dier jonge mannen op dit oogenblik den rotsvasten wil in zich om die woorden in een daad om te zetten : en ware' die sterke fransche vesting met een stormloop in te nemen geweest, stellig zoud«n allen veerdig ge-weest zijn ten aanval en hadden ze spoedig de leeuwenvlag boven op de hoogste spits geplant. Maar. . zôô mcchten wede Vlaamsche Hoogeschool niet veroveren : een paar honderd men-schen, volksvertegenwoordigers en senators ge-noemd, zouden erover beslissen of we kregen wat voor de normale ontwikkeling van een volk zoo noodig is als lucht en licht voor een mensch En nuwas de groote helft van die heeren reeds bezig met ailes klaar te maken om op de meest « politieke » wijze ervoor te zorgen dat ons ôf aile licht en lucht zou blijven onthouden, ôf toch slechts zôôveel zou zijn toebedeeld, dat ons volk nooit krachtig en gezond kon opgroeien. Prof. J. MAC LEOD Reeds was in de Kamer de lijdensgeschiedenis van het ontwerp tôt vervlaamsching der Gentsche Hoogeschoolbezig: langs duistere padenzou men wêerom den eisch der Vlamingen wel wur gen Men was daarmêe al begonnen in de afdee-lingen der Kamer, waar in open stemming de meerderheid voor ons was, en in geheime stemming verslaggevers werden aangeduid die tegen de vervlaamsching waren. 't Is zoo schelmsch uitgedacht, getuigde HoogerLeven in zijn nummer van 7 Maart igi^dat eerlijke lieden zich dat niet kunnen voorstellen... Neen, ieder die den strijd voor de Hoogeschool van nabij volgde en de knepen ken-de van onze Regeerders, telkens het Vlaamsche wetten gold, is ervan overtuigd dat we in 't Parlement een neêrlaag tegemoet gin-gen evenals in de laatste Lfgerwet (igi3) en in de Schoolwet (1914). « Onze tocht naar net gedroomde land kroop over hinderpalen, opgeworpen schan-sen, roerlooze rotsen » en intusschen werd Vlaanderen steeds behandeld als een win-gewest, onze taal gehoond, de Vlaamsche jongens waren vreemdelingen in hun leger, ons volk bleef van nationaal onderwijs be-roofd.J\ Dit belet niet dat de onvermoeibare ||, kampers in onzen strijd, met den moed der aSI wanhoop hardnekkig voortvochten : al werd j ~ -4 het doelwit, de redding van 't Vlaamsch eiement in den Belgischen Staat, nooit be-reikt, zij droegen in zich de sterkende over-tuiging dat ze hun plicht deden. En zie om dien zoo trouw volbrachten plicht tegenover de heilige volkszaak, zal Vlaanderen nu, door eene geweldige wen LODEWIJK DE RAET ding in de geschiedenis, welhaast al de rechten genieten waarvoor het zoo lange jaren streed. En het eerste groote volksrecht dat in vervul-ling gaat is de Vlaamsche Hoogeschool ; het Fransche Malakof te Gent wordt gesloopt en in de plaats zal nu weldra het bolwerk van onze Vlaamsche zelfstanligheid verrijzen. . Zoo wordt na honderd jaar bijna dat,' op dag die universiteit weêr, wat in i8i5 haar stichter Willem I kon in g der Nederlanden èn zijn minis-ter Falck ervan wilden maken : een baak die ons volk verlichten zou en het leiden naar een betere toekomst En hier past het een geleerden Vlaming uit dieu tijd te herdenken, die zooals Jan Frans Willems het getuigt : « een allervoor-naamst deel heeft gehad aan het oprichten der Gentsche Hoogeschool. » Webedoelen: Jacob Kesteloot een Nieuwpoortenaar,die in 1778 uit eenvoudige, eerzame burgers geboren, op twintigjarigen leef-tijd voor de Fransche dwingelandij naar Holland vluchtte en daar aan de Leidsche Hoogeschool doctor in de medicijnen werd. Door zijne ge-leerdheid en buitengewone gaven vestigde de jonge Vlaming in de hoogste kringen de aandacht op zich en wanneer in 1815 het koninkrijk der Nederlanden tôt stand kwam, kon hij door zijn invloed en zijn kennis, aan zijn geliefd Vlaanderen de grootste diensten bewijzen. Hij werd pro-fessor benoemd in de letterkunde en was naast Schrant en den beroemden Thorbecke een der hoogleeraars die meest luister wierp op de nieuwe hoogeschool. MAX ROOSES Met uitzondering van enkêle vakken die in 't Nederlandsch onderwezen werden, was de voer-taal van de Gentsche Universiteit, zooals toen overal voor het Hooger Onderwijs, het latijn. Twee jaar voor het uitbreken der Belgische Om-wenteling, dus in 1828, werd het nochtans reeds besproken of het latijn niet zou worden opge-geven en Thorbecke schreef dienaangaande : Zoodra voor het onderwijs eene moderne taal wordt aangenomen treedt het Nederlandsch (d. 1. het Vlaamsch) alsdan in zijne natuurlijke rechten. In 1826 was het Hoogeschoolpaleis, waarvan ons cliché den voorgevel vertoont, en dat het werk is van een anderen Nieuwpoortenaar, d«n gekenden bouwmeester Roelandt, voltooid en werd door Kesteloot als Rector magnificus inge-huldigd met eene Nederlandsche rede. Ook buiten de hoogeschool ijverde hij voor taal en volk, en ofterde zich geheel om het licht zijner wetenschap in wijden kring te verspreiden. Zijn edel werk werd gestuit door de Omwente-lingdie zijnlevensideaalvernietigde.Hij keurdeûe revolutie af, op grond dat « Opstand afwijkt van » de wettige Jijn, indien hij, het Volk bezielend I » in naam der Vrijheid, dit volk het eerste erf-# deel der Vrijheid ontrooft : het recht onder-» wezen te worden en zich zelf te besturen in » ziin eiffen taal u. H. MEERT De nieuwe machthebbers stelden onmiddellijk aile Nederlandsche professôrfn zonder de minste schadelooss+elling af en ontsloegen ook Kesteloot uit zijn ambt zonder eenige reden op te geven noch hem de minste onderscheiding toe te ken-nen. Kesteloot werd voor deze vernedering ^lan-zend gewroken door een plechtige hulde hem verscheidene jaren later in 1844, door zijne oud-leerlingen gebracht en waarbij de Vlaamsche voormannen van toen Willems, Conscience, Snellaert, De Laet, enz. zich aansloten. Moge de wensch door Kesteloot toen uitgedrukt thans verwézenlijkt worden : « De Gentsche » Hoogeschool groeie en bloeie weelderig ! » Onder het schild van den God der vaderen » verlichte zij en beschave ! » Door de Omwenteling was heel het onderwijs, waar de Nederlandsche regeering volgens de bekentenis van niemand minder dan den Luiker-waal Irère-Orban, hare beste zorgen aan besteed had, geheel en al ontredderd. De Gentsche Universiteit werd heringericht in i835, doch alhoe-vrel het een Hooeeschool moest ziin vnnr H»

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.