3 1«* Jaar. — N° 58 ,1915, ./ ^-^rtiemen het nummer Vrijdag 14 en Zaterdag 15 Mei 1915. De Belgische Standaard Door Taal en Volk Vo or God en Haard en Land ç*>-\,<Xr<t.iwîvv '.t2>>wo«hS*j«H—rii.hki'i i m iiin nii ■ ■nnnfmiti»«iniw —imwhhhïihi aaanin'imi « DE BEL HE STAN0AAB3 » versehijitt 4 maal te «ask. Abonnementsprijs voor 50 nummers bij vooruitbetaling. Voor de soldaten : 2,50 fr. 3 \ Voor de niet-mMaten — in 't land 3.50 fr. ; buiten 7 land 4.50 fr. Indien meer exem îlareti van elk nummer worden gevraagd, wordt de abonnements- ' ■prijs minder. t ,<nn H——a—mÉwrw^irwnMMiwniMiiMiiiniT " • c» Bestuurder : ILDEFONS PEETERS. aste opstellers : M. E. BELPAIRE, L. DUYKErS, Victor VANGRAMBEREM Bertrand VAN DER SCHELDEN, Juul FILLIAERT. Voor aile mededeelingen zich wenden tôt : Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEPANNE, ankondigïngen : 0.25 fr. de regel. — Reklamen : 0.40 fr. de reg Vluchtelingen : 3 inlasschingen van 2 regels, 0.50 fr. Sociale actie. De katholieke bociale actie m België was op goeden weg. Geen dag ging voorbij of sociale werkers van den vreemde kwamen onze inrichtin-gen bestudeeren en drukten ons steeds hunne bewondering uit. Heerlijk was de sociale actie op-geschoten.Wie meewerkte aan de sociale actie weet nochtans wat al arbeid, wat al moeilijkheden er moesten over-wonnen worden, wat al menschenle-vens het opslorpt of ondermijnde. Zou de oorlog dat ailes vernietigd hebben ? Zou er daar nu niets meer Nvan overblijven ? Laat ons niet te gemakkelijk ja of neen antwoorden. De sociale actie was een werk van opvoëding der volksklas bijzonder-lijk. De gedachten die wij inplant-ten door dagblad, vakblad, voor-drachten, studiekringen, zijn niet in eens verloren gegaan. Andere -gedachten, andere bekommeringen, houden hen bezig. Hunne zonen, broeders, kamaraden, zijn op het slagveld, zij zelf zuchten onder het juk van den vreemde, onze onafhan-kelijkheid is in gevaar. Dat die gedachten al hunne aandacht opslorpen dat vind ik gelukkig en troostend voor hen die op het slagveld zijn. De sociale gedachten zullen later wel ontwaken. Sociale actie was ook een werk van organisc'tie ; zij veronderstelt eene massa welke streeft naar een doel, gesteund op finantiëele kracht. Tus-schen die werken treffen wij in eerste lijn aan de vakvereenigingen. Zij zijn eene uiting van macht ; veronderstellen reeds eene macht. Daarbij komt het dat bij elke ver-slapping, elke krisis in de nijverheid ook de vakvereenigingen eene gelijk-vormige daling volgen. Ik heb gepoogd over hun leven eenige inlichtingen in te winnen ; naar ik vernam hebben de vakvereenigingen in den beginne hunne lie-den bijgestaan tijdens de werkloos-heid ; doch aan ailes komt een einde : ook aan de geldelijke macht onzer vakvereenigingen.Zijstaakten hunne uïtbetalingen, lees ik tusschen de regels, het syndikaal leven isgeschorst. Er verschijnen geen weekbladen meer. De propagandisten van Brus-sel zijn gedeeltelijk in 't leger. Andere zijn overgegaan tôt de cooperatie-ve.De sociale actie tôt in deze laatste tijden bepaalde zich meestal bij werken van sociale opvoëding, werken van voorzienigheid en vakvereenigingen.De drie laatste jaren zijn overal cooperatieven ontstaan. Die werken zijn geenszins geval-len. Daar zij meest allen artikels van noodwendigheid uitleveren, heeft hun handelscijfer maar weinig de drukking ondergaan van den oorlog. Ik spreek natuurlijk niet van de ste-den wier bevolking den weg der bal-lingschap heeft ingeslagen ! Die werken hebben ook het volk krachtdadig ter zij de gestaan om de ellende te verminderen. Zonneklaar kwam nu het nut uit dezer werken en nu is het bewezen hoe diep zij ook ingrijpen in het wer-kelijk leven der volksklas. Daarom is het voor aile sociale j ; werkers een troost medegeholpen t hebben aan het stichten dier werken En onmiddelijk na den oorlog moc de hand weer aan 't werk geslagei ; worden. Ik heb het voorgevoel dat onze so ciale actie, na den oorlog, spoedij zal herleven. In aile geval zullen wi een breed veld vinden voor onz werking ; de sociale nood zal groc zijn. Gave God dat we weldra on diepbeproefd volk mochten ophelpei F. v.D.H. Nieuwsjes. De Turken hebben binst hunne bezettin van het noordwestelijk gedeelte van Perzi hunne gruweldaden die zij destijds op de Ar meniers pleegden, herhaald. Gansche kriste Iijke volkstammen werden uitgemoord, nadj zij alierhande martelingen hadden onderstaar De stad Cherbourg heeft een vaandel aan d Belgische "troepen geschonken. Het vaand( werd den generaal Loë toevertrouwd binst d soldaten defileerden. Chili is ook al •nistevredén over Duitschlan omdat het geen antwoord kreeg op zijne vi protestaties ! Het dreigt aile onderhandelinge af te breken, indien het geen voldoening bt > komt. Men vreest een engelschen aanval tege Heligoland. De bevolking heeft Het eilan moeten verlaten. Verschillige monumente werden om str^tegische redens vernield. Er wordt verzekerd dat drie Russische 1< gerkorpsen zouden ontscheept zijn op de Asia tische kust van de Zvvarte Zee. Denemarken heeft den uitvoer van vee ver boden. Duitschland wordt daardoor erg ge | troffen in zijn bevoorradingsdienst. Op 8 Mei verraste een duitsche onderzeëe de tuiboot Homer die een fransch zeilschi | op sleeptouw had, in het Kanaal, bij 't eilan » Wight. De onderzeëer gebood den kapitei | van de Tuiboot zijn schip te verlaten. De ka j pitein hield geen rekening daarvan, deed d ! sleepkabel lossen en stoomde toen reeht o I den onderzeëer aan. De tuiboot schoot slecht ' drie voet van den onderzeëer af. De kapitein steveride voort in de richtin van den vuurtoren van Owen, achtervolg door den onderzeëer, die een torpille op de tuier afzond. Deze miste het doel. Na een ha uur achtervolging, moest de onderzeëer d "jacht opgeven. —0— Binst de mannen over de geheele werel ' malkaar aan 't uitmoorden zijn, voor 't bekc j men van den vrede,hebben de vrouwen van d | heele wei eld dit willen betrachten op mei: schelijker wijze.Ze hielden daarom internatic ! naal congres in den Haag.Alhoewel van deze oorlog niets mocht vermeld of besproken woi den en enkel de deelneemsters zich hadde ! bezig te houden met den vrede, kwam d vrede op 't tweede plan en kreeg de oorlog -onvermijdelijk — de eerste plaats in de ht sprekin g. • Belgische vrouwen namen aan de beraad 1 slaging deel o. a. Mevr. Hamer. ; Een incidentje kenmerkte de tweede vei j gadering. Mevr. Golinska (Polen) zette de meenin vooruit dat het wenschelijk was voor klein staten zich te vereenigen om machti te zijn. Belgie en Polen inzonderlijk. Me Heymann dacht het overbodig, omdat in he besluit dat ter goedkeuring van de vergade ring onderworpen was, reeds spraak wa van kleine en achterlijke volkeren. Een belgische dame sprong woedend op e riep dat België geen "achterlijli volk,, is. Het incidentje werd bijgelegd als de vooi zitster verk'.aarde dat onder achterlijk vol diende verstaan te worden wilde volkstam men. ! b. v. Congoleezen. Als deze zich nu moeten gaan vereenigei voor de macht I LOUTERING. Gansch ons volk zal dezen oorlog doorma-t ken in loutering van eigen inwendig leven. 1 Dat is komen te staan als eene noodzakelijk-heid van deze schrikkelijkheid en als een ge-volg van dit tijdstip van ellende. Het doorwor-stelen zal, min of meer, maar toch altijd vol-5 doende genoeg om ons heel en al te verbeteren; j ons pijnlijk aandoen, al gelang we min of meer e zelfvertrouwenbezaten.boogdenopdeherboring t en de geheele schoonheid van ons volk aan g 't betrachten waren, in de veelzijdige uiting van ons gedacht. 1 We waren menschen die niets dan goeds in 't zin hadden en heel onze handelwijze droeg de adelijkheid van ons zuiver inzicht. Ons stre-ven aaar eigen grootheid, in en door eigen taal en zeden, in en door eigen gewoonten, in en door het Volk, was oprecht en rechtvaardig. Immers we waren overtuigd dat ons Volk ons ^ nader aan 't hart moest liggen dan 't is gelijk ë welke andere bijkomende zaak. We gevoelden innig dat door deze werking wij ons eigen alleenlijk niet ten bate kwamen, maar ook den !* roem en de heerlijkheid van eene nieuw - wor- i '• dende natie alzoo bewerkstelligen konden. We waren ertoe gekomen, ons innerlijk ge-e voel voor deze edele en grootsche betrachting, !1 boven aile materieele en genotzuchtige onver-e schilligheid in 't ikzuchtig doel, te stellen ; en nu wedoor deze tragische beproeving heen, al oas streven, al ons werken, en al onze hoop d hebben zien te niete gaan, ten deele, of alge-jf heel, beginnen we maar zoo ineens te beseffen n wat ons innerlijk leven waarlijk te beteekenen had. Dat besef is onvermijdelijk,omdat we menschen Izijn 1.1. z. complexe wezens, die zich lichame-lijk,voor een tijd, kunnen ontmoedigen bij 'ton-u dervinden van het "vanitas - vanitatum.,, n De moreele toestand daarvan kan echter maartijdelijk meegaan,omdat eene orienteering naar 'tbetere, noodzakelijk mcet plaats grijpen | alswanneer eene keering komt in de» toestand, _ ten goede. I Daarom komt het me rechtvaardig voor, nu • niet den moed te verliezen, maar nu in afwach- Iing te leven, omdat later dieorienteering niet te plotseling worde en deswegens te ongemak-kelijk.5 Dezer dagen kreeg ik een brief van een mij-> nervrienden. Een ontvankelijke natuur, een r ; eenvoudig karakter, maar met vasten wil ge-P l schoord, een innig - schoon - voelende ziel. Hij ^ is zoo pas de twintig ingetreden. Heel zijn n | voorgaande leven Was een staag betrachten om ~ ; zijn Volk, zijn Vlaamsche volk. Zijn dagen e f bracht hij door in daad en werkkracht. Later, P S vertrouwde hij aie steeds toe, zou hij na 't uit-s maken van zijn universiteitleven, als leuze voe-ren : « Amor, labor. » Liefde voor zijn volk, en ^ werken voor zijn volk. Daarvoor en daarin ^ 1 leefde hij, zoodanig dat hij zijn eigen leven ver-n j gat. De oorlog heeft hem geworpen, ginds in ^ > een onbekende streek waar hij zijn vlaamsche e jongens verzorgt. Bij 't zien van al deze miserie is hij gaan denken dat ailes is nutteloos ge-weest, dat idealen, utopieën zijn en dat hij in (j 't verliezen van zijn streven, zijn armmensche-lijke persoon in de naakte werkelijkheid en e droefheid heeft gevonden. « Mijn dagen gaan hier eentonig voorbij, \ i. schrijft hij,» en 'k ben niet gelukkig... We heb- 1 n ben ongelijk gehad zooveel te verwachten van .. het leven. Waarom leerden we niet inzien dat n ailes hier betrekkelijk en klein is ? Waarom e hebben we niet ons hart gevormd naar dit be- trekkelijke en dit kleine ? » .. En verder : « Het leven is zoo aardig, zoo kleingeestig, - zoo onlogisch, zoo ongeregeld in zijn ontwik-keling en verloop. Waarom kunnen we niet leven ? Lief en leed ontvangen in een sterke on-gevoeligheid ? Ze hebben me binst mijn opvoe- n ding gesproken van schoonheid en ideaal en ik e ben als de visscher die terugkeert met leege g netten ! Ons leven was gevoeligheid en schoo-j. ne menschelijkheid die geworden zijn eigen t marteling en pijn. Nu zouden we willen leven - en we kunnen niet ?» s Hoe tragiseh komt me dit ailes voor en och, hoe menschelijk - begrijpelijk ! ; il In de jeugd van uw leven de instorting zien van uw geluk, de vergruizing van uw streven, - de nutteloosheid van uw werk 1 De dood ont-< moeten waar ge leven meendet te vinden ! Hoevelen zullen deze oogenblikken nietdoor-staan hebben, hoevelen doorworstelan zenog 1 . op heden ! i Doch, juist omdat we niet kunnen ongevoe- , Laatste Berichten. Belgisch front. — Ten Oosten Yper, op den steenweg naar Meenen hebben de Duitschers aanvallen gedaan en gebruikten nogeens stikbom-men. Ze werden teruggeslagen. Fransch front. — Ailes bepaalt zich hier bij de belangrijke gevech-ten die voort geleverd worden rond Arras. Al de terreinwinst handhaaf- . den we. De Duitschers hebben in allerhaast nieuwe hulptroepen aange-bracht en vallen geweldig aan. Doch overal worden ze teruggedreven. i We namen het dorp Neuville St-Vaast in en vonden op 't kerkhof 200 lijken. Wij deden nog merkelijken vooruitgang ten Oosten Carrençy. We veroverdener drie opeenvolgende loopgrachtenlijnen. We hebben boven-dien voet gekregen in het bosch van Carencij. Bijna het gansche dorp is thans in onze macht. Gedurende deze laatste gevechten mieken we 4000 krijgsgevange-nen en namen we 10 kanonnen en 50 mitraljeuzen buit. 111 m 1 m ,1 n 1 -rat. Een onzer vliegtuigen heeft op den hangar van bestuurbare ballons te Mau-beuge verschillige bommen geworpen, die er het vuur aanstaken. De Duitschers hebben een engelsch vliegtuig neergehaald en de engelschen schoten er twee duitsche neer. De statie van Doullens werd door een taube gebombardeerd, die doorschoten wzirH on vlammAnd in rl« finit,sr.hft Unies moest nfiArrifllAn lig zijn, moeten we ons getroosten ! Al dit betrachten, al de adelijkheid van ons werk, al de schoonheid van ons ideaal, is iets dat niet te vergruizen is, omdat het iets onstoffelijks is in den echten zin. Eene begeerte sterft niet met een mensch! Het gedacht van een heel ras gaat niet te loor in een tijdelijke ramp. Het gevoel door de ziel houdt beiden hoog ! Het overleeft de dagen en 't zal schooner worden omdat het door de beproeving zoo diep is gelouterd ge-weest.Voor ons ook zal deze oorlog een loutering zijn van genade en ten goede, want eensdaags zullen we maar al de heerlijkheid van ons Volk besef f en, als we dit - ons - Volk hebben zien lijden en sterven om te lev#n. J. F. 11 «a» li T ITiMMlïOTMWBMHftiUMnyt Belgische Burgers gevangen in Duitschland. De Belgische Regeering is in 't bezit ge-steld van talrijke lijsten met opgave van de namen onzer landgepooten die in Duitschland zijn geïnterneerdonderde benaming van burgerlijke gevangenen. Deze lijsten bevatten de namen van inwo-| ners van de navermelde gemeenten : Provincie Antwerpen. Antwerpen, Baelen op Nethe, Beersel, Boisstchot, i Breendonck, Deurne, Heyst op den Berg, Hingene, Iteghem, Koningshoyckt, Merxem, Mortcel, Oppuers, Putte, Santvliet, Schelle, Schrieck, Onze Lieve Vrouw Waver. Provincie Probant. Assche, Auderghem, Betecom, Brussel, Kappellen op den Bosch, Qéroux-Mousty, Dieghem, Diest, Eppe-ghem, Gelrode, Grimberghe, Haecht, Hcent, Londer-zeel, Leuven, Lubbeek, Opprebfcis, Rotselaer, Sempst, Terveuren, Thienen, Tremeloo, Weerde, Wtsemael, Wilsele. Provincie Westvlaanderen. Kortrijk, Gheluwe,Herseeuw, Meulebcke, Oostende, Pollinchove, Ruysseledc. Provincie Oostvlaanderen. Aalst, Baesrode, Buggenhout, Erpe, Lebbeke, Mun-te, Ninove, St. Gilles, Steendorp, Dendermonde, Zele. Provincie Henegouwen. Aiseaux, Ath, Binche, Carnières, Charleroi, Châte-lineau, Couillet, Epinois, Farcienncs, Gilly, Goegnies( La Louvière, Marchienne-au-Pont, Montignies, Mor-lanwelz, Piéton, Pont de Loup, Ransart, Roux, Was-mes, Wodecq. Provincie Luik. Hoei, Luik. Provincie Limburg. Hamont, Hasselt, Nederheim, St. Truiden, Tonge-rea.Provinxie Luxemburg. Bastenaken, Bonnert, Musson, St. Mard. Provincie Namen. Auvelais, Piesmerée, Bioul, Emptinne, Ermeton sur Biert, Erpent, Frorcnnce, Fosses, Gembloux, Hamois, Lesves, Malonne, Mettot, Namen, St. Gérard, Sauve-nière, Somme-)euze, Tamines. De lijsten bevatten insgeliiks de namen van Belgen die, bij het uitbreken der vijandelijk-heden in Duitschland ^ijnde, aldaar aange-houden en geïnterneerd zijn. Velen dezer "burgerlijke gevangenen,,zijn na eenige maanden gevangenschap ertoe ge-machtigd naar Belgie weder te keeren. De lijst dergenen die in Februari en Maart vrijgesteld zijn werd aan de Regeering over-handigd.Al de inlichtingen welke deze aangaande de "burgerlijke gevangenen,, bezit, zijn ver-zameld in het Ministerie van Binnenlaudsche Zaken, 6 Place Frédéric, Sauvage, Ste Adresse (Havre) waar de personen die redenen zouden hebben te gelooven dat een der hun-nen, niet tôt het leger behooretide, in Duitschland geïnterneerd is, zich ter inlichting kunnen wenden. Op t Yzerfront. I Sedert eenige dagen toonen onze troepen eene groote werkdadigheid. De Duitschers worden van aan Nieuwpoort tôt over Diks-muide bestookt. Een algemeene aanval ! schijnt aan den gang. Onze soldaten houden • in de gevechten die er hardnekkig geleverd worden, hunne faam van warehelden hoog. Ze namen met behulp van fransche marine-| schutters, de herberg " Union " in, gelegen j op den steenweg van S' Joris naar Manne-I kensvere, over den Yzer, links van de brug | gelegen. Deze inneming ging gepaard met ' eene merkelijke uitbreiding van ons iront | over den Yzer. Noordwaarts vanDiksmuide, zijn ze er in gelukt, na bloedige gevechten, j een bruggenhoofd op den rechter oever van | den Yzer te stellen. Niettegenstaande ver-; «chillige aan vallen met de bajonnet en ge-i weldige beschietingen met grof geschut, j handhaafden ze niet alleenlijk het behaalde ■ voordeel, maar smeten ze bovendien de j Duitschers telkens, met zware verliezen ! terug. De hevigheid van den strijd op dit j punt kunnen we best gelooven als we weten \ dat een gansch duitsch regiment drie opeen-j volgende aanvallen deed, maar teruggeslagen werd door slechts één bataljon van de onzen. Ten Zuiden van Diksmuide, deden we ook vorderingen. Wellicht hooren we dezer dagen van eene verrassing die ons door onze dappere soldaten zal bezorgd worden op heel de Yzerlinie. Het kanongeschut dat sedert vier dagen met zulke hevigheid woedde, is nu tôt zwij-gen gekomen. Uit de kalmte wordt het onweer geboren. Onze jongens zullen stormen ! Rond de torp'edeering van de "Lusitania.,, Dat de Duitschers jubelen om de torpedee-ring van de "Lusitania", geeft ons een echt gedacht van hunne verfijnde kultur of bescha-ving! Nochtans om den schijn te redden, niet aansprakelijk te kunnen gemaakt worden nopens die ramp, hadden ze in hun dagbladen die torpedeering gerechtvaardigd door te be-weren dat de "Lusitania" een gewapend schip was en oorlogsmateriaal vervoerde. Het feit zou, hen meenens, zwaar genoeg wegen in den balans der volkeren, om hen wit te wasschen over de moord van i5oo onschuldigen. Maar helaas, hier krijgt hun kwade trouw een wreeden stamp. Een telegram uit New-York bericht ons immers dat de heer Dudley Malvin, haven-meester van New-York, op zijn eer verklaart dat de duitsche bewering geheel en al valsch is. De "Lusitania" is, vôor ze afvaarde, on-derzocht geworden, gelijk het ten andere 't gebruik is. Aan boord werd niet één kanon gevonden, 't zij gemonteerd, 't zij in stukken. Het schip heeft zee gekozen, ongewapend. Geen een koopvaardijschip wordt toegelaten zich te wapenen in de haven van New-York. "Alhoewel ik onzijdig ben, voegt hij erbij, niets kan mij beletten te zeggen, dat Duitschland het recht niet heeft zijn moord te trach-ten te rechtvaardigen door een leugen. De Cunard Maatschappij, al de officieren en gansch het personeel van de "Lusitania" wisien heel wel dat het schip zonder verweer wa- . De Duitschers zoeken alleenlijk de l openbare meening te misleiden!" 4 / /

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.