enten i| rijei», CZette ■>ÏSf.8*'aii! a Yan B b> *1 ettige B É T; I < est,^d wa&r K. •oorl- «a CIIC^U BfQ k mo- ■ - schtn ia, : '« 'àaâ •' Vliai-i- B' îf-^° ,|<!îia |.9* , .. mit* ï«i"; îtatie- ■ 0 F S T & L a a E 3 H 3 g B < vn?,é. « H« Ct'ssi"» » £•3;* ,-«£ PIS J?A&S8 Êlâia* aK:'îfl»-éigi&gafcQ.SSLé st&g&l ascLAMea TOfeîSS Cït '-S3-il itîj?: SÎt I 5 ■ f.si* mdsrnrk n . i . . £dp«Jr«, !.. D*yk«r», F, Bertrand Y«n *« Schdden, Dr Vaa <« Perr«, Dr. I. Yt.. i« Woeitynt, laai Fiiifasrt, Dr L. De Woil, J. Si«on«, 0. W«tiw, à*t. H. B&d», Hikrioa Thani. : jfflR ffaORDPSÏCHoïoGÎr*'| Ibeziel yan onzejongeas ziugt een blije, ; rije lied in de "Oorlogspoëzie", spreekt ; jne taie nu luiaaig dan ernstig uit de "Sol- . i- we^P611"611"» bloeit op 't doek in de front-eitoonstellingen, frisch en zonnig. Hun r- ivel en wee, hun hopen en verlangen, hun tijk op straat — en krijgskuade, heel het n jelvo^en zieleleven wordt in woord en toon t fl mfkteur levendig en warm afgespiegeld. ï)och aile onze jongens schrijven noch lichten noch teekenen; zij denkeu, roelen ■sPrel£en niettemin. En daar zit een nauw erwaatschap tusschen hun sappige, schil-, t erachtige, soms ruwe rauwe taal en de ze-)în ',en en gcwoonten van het soldatenvolk. Uit ; a e| "Folklore", kostbare aanteekeningen an meer gestudeerden, blijkt reeds vol-;(|g opde hoe aantrekkelijk en belangrijk dit 3e. îilervverp geacht wordt. Vele woorden en ✓■ndingen weliswaar, zuilea hunne kracht, èvestigd op de veranderde toestanden, ver-»en en van lieverlede van de baan gera-*l, aochtans blijvenzij eene bron voorde ■mis der taal in verband met het wezenen n aard Tan een volk. •Dat de soldat» miadei woordea bezigi ni het imiigste gevoelen te uiten, ïigt hier-an dat de eenvoudige mensch zooveel vor-^ îer van litteraiuur en frazen ea bon ton ulschool en uit schrijvers iiiet heeft bijeen •gaard. "en ■^an<laar dan 00^ dât hij door eigea-ge-iaseen eigen-gevoeide beelden ineer kracht , p zijn woord schenk, die woord uoemt \cfc 'de piltoreske lijn, juist die lijn waarmêe ■onzen geest al de andere lijnen van het eele beeld verbonden zijn". (Geciteerd in in 'oplhekkes woordkunst — mon le3e t.ok ne. e| lioofdstuk behaudeiend de Beeidspraak ) ,a 'en tweedekker heet een bak, 'n kîeerkas. t a 1 de beeldspraak minder keurig dan icStijn — Êeuvels. Het duivelstuig waarin een auto lobiel word vergelijkt bij een stompen en, offer ? 1 s De verwantschap tusschen twee verwante ^ ' tdrukken dringt zich veeleer spontaan aan an geest van den joagen op, Deze voelt ze ^îeer dan dat hij ze denkt. Nochtans zijn e [beelden in hunne weelderige verschii-■èM 'nii.eid van bijzondere zeggicgskracht en j >, lebschakeering. Het beeld treft soms het cht |°g een zwarte shrapnell heet een kool-i a aksken; dan weer hetgehoor : een sissende Me raipaat iijkt een aanvarenden bloktrein. » n ûie zeggingskracht en woordschakeering I a i tint en klank zoekt ^de jas ook in eigen-« e amen en verVormt niet zelden de plaats-ea amen, Hierwerkt de volksetymologie meé. lamskapelle wordt in den mond van den ia uitigen Ylaming verbasterd tôt Ramsshrap-lell. Kleurt dit woord niet het verpuinde iat orP tfit de beroerde Octoberdagen van 'i4? Dot B^aren deze beelden ographisch uitgetee-end, zij zouden niet vaak onder de stift ij ; an den kunstenaar uifgroeien tôt eene kari-de ^#ir. Er zouden kunnen beschreven wor-;rd leifinenige bladzijden vol krasâe zetten van nze leutige spotzieke jongens, zooals hunne îk, ^ikpunten.al wat teoÉFicieelis,wat niet recht i de schoenen gaat, en die zij zoo smakelijk uanen opdisschen. Het noodlottige van de ®die is hoe zij de heerlijkste en heiligste oflevoeiens over den hekél haajt. Een vader-l'îrBBerkea en zijne geschiedenis is niet van u'' îe wijzen dat de vadergrond beje ■ wordt met den ee/bied onzer voorya-e^ri, oie eer ze ten strijde singea eeo udW^ aarde aan dft- mon brachten Di leoHr eenig*inS een kijk he^fi op de ziel v,i*een Viamii g wt. t a Ti i i 'Ve 8P%el is tcvaren, zaîwel :r e herte h '■) Jk t m lachen dan er /ich aan te sioren. | ' »armeê is dit kapitel nogniet uitgeput. " ï t l Mijne bedoeling was niet om bi] ailes eene Iverklariog van de oorzaak op te diepen. Ik heb getracht het mijne toe bij te dragen — Iwsmt anderen reeds hebben het vcor mij ge-daan — uwe belangstelling voor taal en volk op te wekken. Wie een open oog en * I open oor heeft en eene Vlaamsche tonge,zie, I iuistere en spreke met de jongens. Want a f evenals de mensch niet uit te boeken maar a | uit zijn tijd de geschiedenis leert lezen zoo 1 ; leert hij kennen uit de taal zijn volk ea zijn a | andaard. MULY. tt VAN KM VOOR . ONZE SOLDATEN t De Voorvalletjes op omu Front Kanougebulder op 't Belgisch front 1 Dat is de dagelijksche stof van het ambtelijk be-1 richt. En tach gebeuren er oneindig veel 1 voorvalletjes die 't vermelden waard zijn. ' Men vecht niet alleen met bommen en obus-sen, maar ook met booten gelijk overouds. " | Op den plas voér onze Unies worden 's nachts 3 heel dikwijls epische gevechten afgespeeld ' | waarvan onderstaand verhaal een staaltje kan geven : - « Te midden den uacht zetten wij aan ea J met persen enmetroeien, volgens de diepte van het water, werken wij ons vooruit naar ' de duitsche lijnen, leder oogenblik kan eene L 1 verlichtende bom onze tegenwoordigheid verradea. Dan spatten de kogels rond u ne-" der, en toonen dat het geene pleziereis is ie ' varen op Niemand's Land. « Plotseiiags hooren wij in 't water het gepias van riemen. Het komt rccht op ons ■ | toe. Wij trekken de zekerheidskleppen uit Oiize bommen en wachten. Zij naderen.... | « Werpt » kiinkt al met eeas het order vaa i onzen luiteaant, en 5 bommen vliegen de Duitschers toe. Wij waren zoo bij dat ik aan 1 mij n arm gekwetst werd door de splinters van het duitsche bootje, waarin 3 bommen 1 terecht kwamen.Geen enkele Duitscher «ver-leefde 't De lijken spoelden 's anderendaags ! aan in onze lijnen. « Het aardigste van al, wanneer men al-! zoo 's nachts met de booten uitgaat, 'tis dat niemand in de loopgraven durft vuren. Men is bevreesd van zijne eigene mannen te treffeo. 't Is de stilte opdit waterveld waar de dood loert in het bommen-bonzen bij een onimoeting. Van Dr J. Goossanaerts kregen we een schrijven, waarin hij o. m. ons vraagt al de vrienden te bedanken die hem schreven. Hij betreurt het dat hij hun niet allen persoonlijk kan antwoorden daar schrijfgelegenheid en schrijf benoodigheid zeer beperkt zijn. Jef's adres is lichtelijk gewijzigd, hij verblijft nu in: Barak i3, Gefangenenlager, Gôttingen. Bij 't Hanon De vorschen kw*ken ep den Yzervliet, Op vclgeloopen besmden — de mosrtM«D( Die alom ijirtêa hna green ea tonneplancn Waarboven vlug eea waterhoactje vliedt... Ssringen wuiven paar* in de eewte hitt' Over bet puin vaa oni« brokke hoeva ; Lanpïheeiï d« treftera <Jie de obustea groeven Stasn de appelasrs vaa bloesem wit,sneeuwwit. Onder die raîiien sebnilt ons trouw kacsa Dat «invt-rfaagd elk verschen aaaval weren, Ot«d-werea sn*«t es cal... 't kan ni«tt meer deren Zt> i Dattschlanû massa* weer 6p«tawen K*a... Achtar de sc'siuur,.. ons kerkhof.ae^stnel land S V IWanr li=;t b»gTavsnwir ài" «nî hi#r «nesfde; '■ Is b urt o«s beurt, bij vcoraaat e» bij leefie, 'k Heb reedsmijn iruiskea ia de rij gepiaat... t NoorUsehooto, Mei 1917. J S. ; rWTTmTT!'- i8StMa»<6S85>ÎSaaî>3Wt-?MS$£ïaa8£S'ïX?ï35 ® Ooplogs - BELGISCH FRONT a 1 21 Juni, 20 uur. — Gedurende den nacht [if • ! beschieting naar het veerhuis en |gewocni.e- ' i lijke bedrijvigheid nasr Diksnauide en Py- ; pegaele. 0\ FRANSCH FRONT r* t 21 Juni, i5 uur. — De vijandelijke aan-val 0. Vauxaillon wasbwitengewoon hevig. Hij werd oaderr.omen door bijzondere uit-geruste troepen, toebehoorend aan versche Idivisies, komende van 't russisch front. De vijandelijke pogingen werden verijdeld door ons vuur en tegenaanvalen.Zij konden slechts op een front vaa 4oo meter N. de hofstede | Moisy in onze eerste linie dringen. Door 4 ; een krachtigen tegenaanval heroverden wij " | een 200 tal meter front. Wij namen 5o | krijgsgevangenen. Wij konden nog vooruit- • ! gang doen N.0„ den berg Gornillet. • j De gebeurtenissen in Zwitserlaad. ® I De opgewondenheid door het geval Hoff-? marin verwekt is grooi. Te Geneve is het 6 I vo k op de markt saan>gekomen en heeft | in een dagorde deuoodig-:: straffengevraagd. 11 Het volk heeft de consulaten van Duitsch-3 ? land en Oostenrijk met steenen gebombar-r | deerd. J i De «Tribune de Geneve» het invloedrijk-1 ste orgaan der pers vraagt het ontslag yan " a heeLhet miaisterie, s Italie en Albanie, & la de Kamer heeft minister Sonnino de s iazichten vaa Italië blootgelegdnopens Aibî- t nië. Hij verklaarde dat Italië geenzins het ■ protoctoraat van Aibanië beoogt, maar al- 1 leeu de zelfstandighèid van dit land. AJbanië 5 zal, na het sluiten van dea vrede vrijslijk 1 over zija lot mogen beslissen. \ Een nieuwe leening van Amerika. Op 20 Juni hebben de Vrreenigde-Staten 3 nogmaals zevea millioen en haif dollars (38 millioen fraak) aan België voorschoten. Generaal Déguisé ' die krijgsgevangen in Duitschland was, is [ in Zwitserland aangekomen, als uitge-^ wisselde. 1 De toestand in Rusïand Er wordt meer en meer door Kerensky en de andere miaisters er naar gestreefd de tucht op 't front herin te richten. Zoo be-: richt men dat de bijzonderste generalen ! onder voorzitterschap van BroussilofF zijn saam gekomen om de vereischte maatrege-len te treifen. In Petrograd en Moskou hebben aile mu-nutiefabrieken het werk hernomen men is van gevoelen dat een Cadet (parîij Miliou-koff) totgezantte Parijs zal beo^emd worden. Oui* PARUS meldt : Gedurende den dag heeft het gevecht 0. Vauxailion voortgewoed. | Een tegeaaaaval tegen de stellingen van Moisy door den vijaud bezet, heefi de beste ; Iuitslagen afgeleverd. Wij zijn weerom in bezit van heel onze linie, een uitsprong N.O. de hofstede Moisy uitgenomen. In Champagne zija wij N. 0. den berg Cornillet op een front van 600 meters ; 3oo meters in de diepte vooruitgegaan. LONDEN meldt : Vijandelijkeverkenners-detachementen werden omLOMBARTZIJDE | afgeslagen. Een ander detachement dat in l een onzer vooruit geschoven posten bij Lom-s bartzijde had kunnen dringeu werd er uit | verdreven. Eeisigen onzer mannen worden ; vermist. f SOLDATENPEN. MIJN YADERLAND 'k Weet niet of U 't al bemerkt hebt, it maar 't komt me voor dat er zoo bitter wei-nig zijn dieecht goed de beteekenis van het schoone woord « Vaderland » begrijpen. Wanneer er soms iets over gerept wordt in een samenspraak hier, zijn er die zeggen : t Vaderland ! m'n vader heeft geen land » i- of nog : « Vaderland 1 dat zijn mannen f. met duiten die dat hebben » en ik dan — t- gekrenkt in mijn innige overtuiging — tracht e hen met mijne arme bespraaktheid tôt beter e voelen en denken te brengen ; ik zeg hun dan >r wat ik voel in mijn harte, wat ik zie in s mijn geest, bij 't hooren van dat woord dat e me kiinkt als een gebed, ik ?,eg hun dat het ■r woord « Vaderland » ailes omvat wat hua ij duurbaar is : den grond waarop hun wiege 0 stond, onder de hemelen die hen zagen ge-boren , de taal die hun moeder hun leerde, ï de wijze wetten gemaakt van vernuftige ï mannen uit hen en door hen zelve gekozen, I. wetten die hua toelatea te levea als eea p. ; vrij volk ia een vrij land en die de vrijheid ;» waarborgen en... en... ikstotter en kan dan [t niet meer verder, ik weet of iiever ik voel I. nog zooveel, zooveel meer en dat meer is mijn woord oamachtig weer te gevea. De - minst verstandige of die niet willen ver-staan lachen meelijdend dan met mijn door - • geestdrift verbleekt of door opwinding rood a geworden aaugezicht en dat doet me pijn voor hen ; maar er zijn er ook anderen — wier gedachten een wat hoogere vlucht i nemen — wie 'k de tranen in de oogen zie e - an dat troost me weer. Ho 1 ik zou ze wil-" | len overtuigen want,—ziet u — 'tleven verre 11 van al hunne geliefden, moet hun 4och zoo - doakeren zwaar schijuen, zonder een ideaal, ë zonder 'l bewuslzijn vaa den heiiigen plicht s die hun opôffering hier vergt ! D. ! DE TOESTAND IOp het Vlaandersche front is een onge-wone werkdadigheid aan te stippen. De s maatslaf ervan wordt geleverd door het j Belgisch stafbericht dat iederen dag in zijn gewilde beknoptheid tcch einongewone her-opleving van den strijd laat vermoeden. De Duitsche waakzaamheid schijntwat ver-f scherpt al de kanten van Diksmuide, waar 3 ze om-aad yree^en misschicn. We meenen . dat ze in hua verondersteliing niet zullen j bedrogen worden, want, in de Engelsche , pers spreekt men het vrij-ait dat, kost wat . kost, wij de kust moeten bevrijden om de Duitschers aile hoop op een eerbaren vrede . voor goed te ontnemen. j Het Vlaandersche front dat, in October . 1914, het graf werd der Duitsche begeerte j; en hoogmoed, zou ook thans het graf kun-| nea wezen van de Duitsche hoop. 1 j De Engelschen doen stabiel voort Zuide- lijk Yper, waar zij de laatste hand leggen ' aan de voorbereiding die de krachtinspan-\ ning moet voorafgaan welke ook Noord" 1 . waarts deze stad hare ontplooiing zal vin-1^ den. 1 j Intusschen voelen de Duitschers het on-' .weer opdagen en verdubbeîen jhun plaatse-lijke pogiagen om zoo mogelijk verwarring 1 in onze pîannen te brengen. In dien zin 1 moeten de herhaalde aanvallen uitgelegd die zij zoowel tegen de Engelschen in Artois als ■ tegen de Franschen zuidelijk Laon plaatsen. I Maar ai deze pogiagen lijden ermbarmelijk 1 schipbreuk, wat ons het meeste vertrouwen ■ in de verdere ontwikkeling van de gebeur-; tenissen moet geven. In de fransche kamer verklaarde de minister van oorlog dat de oatwapeaing der ? oudere klassen nog wat verdaagd zal moeten i worden, daar tegenwoordig heel de duitsche militaire macht op 't Westelijk front aan-> wezig is. Diensvolgens mogen we dan ook ' aannemen dat onze verantwoordelijke man-t nen al hun pogingen in 't werk stellen om • de russische middens tôt het nemen van een ' onmiddellijk ofFensief over te halen. Het besluit van de socialistische partij van Rusïand, die eergister eea onmiddellijk offeasief heeft gestemd, heeft dan ook een groote j beteekenis. Konden de Russen tôt een op-t i treden of Iiever tôt benieuwde werkoadigheid besluîten, dan zou Duitschland uit zijn rus-tigheid op het russisch front zijn getrokken | en zou het noodgedwongen eenige divisies l uit het Westelijk front moeten lichten. j Intusschen hebben de Italianen weerom i een offensief ingezet juist op de plaals waar 1 i de Oostenrijkers meenden huntegenwerking " j te plaatsen om de italiaansche pogiiig op " | de Izonzo te neutraliseeren. ' i "Het feit datspijts dit nadeel de ltalianeu het er toe brachten verschillende belangrij-' ke punten in te nemen, geeft het klaarblij-| kenste bewijs dat de Oostenrijkers tôt niet veel bijzonders meer in staat zija, vermits j zij tegen het beuken der Italianen niets ver-mogen aihoewel zij bijna aile troepen vaa't ' Oostelijk front naar 'i Italiaansche brachten. 5 , Ten andere, er moet iets in den haak niet zitten in Oostenrijk. Pas is de kamer sirsds ; drie weken vergaderd of daar hebben we ' een mÎBislerieele krisis. De mistevredeiiheid 1 van de Polen is er de oorzaak van. Volgens berichten uit Zwilserschebron zouden Praag ' en andere poolscV-^allicische steden in voilen : oproer zijn. De afbrokkeiing van Ousterijk ' , begint. ! ! | ; cnwirfn au&tBKœstmfssi 'T Oude Crombeke ! ... ~°~ j Moeielijk is het om den oorsprong van den meestendeel der eigennamea zoo van _ familiën aïs van plaatsen vast te steiîea. j Zekere eigennamen vindea bij eerst aan- zien, anderen bij ontleding en afleiding vaa ■ èigene of vreemde talen, vaste beteekenis]; s voor anderen nog kan men z« gissen. Nog-t tans zeggen wat een woord beteekenen 1 wilt en zeggen waarom deze persoon, deze ■ familie, deze plaats met dezen eigannaam gedoept wierd, dit is toch een en hetzelfde ■ niet. Hoe dikwijls zou hij er niet nevens ' slaan, deze die met de beteekenisse v&n 't t woord na te speureu, meenen zou den oor-1 sprong te vinden van de benaming? Wij : moetea maar nagaan hoe het gaat bij het . benarnen van wijken en dorpen die ten onze ■ dage nieuw oprijzen. i ! Oostvleteren, Westvleteren, zonder twij-fel, ontleenen hunnen naam aan de vJeteren, ' beke, waarvan de eene gemeente Oost, de : andere West van den watervloed gelegen • is. Thorhout, zou eene stad zijn opgerezen ter plaatse van 't gewijde hout of bosch, ■ waar de Morinen, de oude heidensche 1 Westvlamingen den geduchten afgod Thor ■ reieerden. Beithem, eene uur van Roeselare ' laags de Meenensche kaîsijde gelegen, paro- ■ chie die maar tôt stand kwam in de jarea zeventig van verleden eeuw, ontvingt haren naam van de familie Beheidt, bijzondere ingezetenen dezer plaats, die vele bijbrach» ten om deze parochie op te richten. Zou Crombeke dan zijnen naam ontleenen aaa de Heibeke die kromt ea kriakelt door veldea ea weiden, en nog al kromten en bochten maakt langs de Stavelsche grenzen? Of wierd de eene of de andere beke die Crombeke bespoelt met dezen naam overtijd bestempeld? Wie weet het? De eerste land-zaten die over eeuwen op hunne oevers kwamen wonen zoudeii dit beter kunnen beantwoorden, ■ îsJ- •- & i l 37 v 94 ( ^ateruag 23 juni ijjî)

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.