den Dinsdag, Donderdag en Zaterdag verschijnende Dit blad is VOOR DE BELGrISGHE SOLDATEN bestemd ; iedere compagnie, escadron, of batterij ontvangt tien of vijftien Fransehe en Nederlandsche exemplaren. Roemrijke Bladzijden AAN DEN YSER Toeberçidselen tôt den Slag. Nu op behendige wijze den gevaarvollen af-ocht vut Antwerpen te hebben volvoerd, bereikte let Belgiscb leger den Yser, in denzelfden staat naarin ket de vesting verlaten had, dewijl geen ai an noch kanon onderwege was gebleven. Evenwel is het, stoffelijker wijze, verzwakt door de verliezen tijdens het beleg ondergaan, die het niet mogelijk is of mogelijk zal zijn aan te vullen. Nochtans hebben die talrijke zware beproevin-gen den geest van hardnekkigen weerstand niet verzwakt, welke die diep geteisterde, afgetobde, ia bestoven en beslijkte uniformen stekende troepen, steeds bezielde. En wanneer koning Albert, in zijne onvergeet-bave dagorder van 13 October. zijnen soldaten zal verklaren dat de aftocht ten einde is, dat zij de linie der bondgenooten hebben vervoegd, en dat zij voortaan naast deze den vijand gaan het lioofd bieden, zullen afraatting en lijden vergeten zijn. 's Konings order luidt : Zal als landverrader beschouwd worden, hij die het woord wijken xonder hooger bevel zal uitspreken. Hij vergt. dat het leger tôt de volslagen uitputting. en des-noods tôt den dood weersta. Zijn machtige wil doordringt al de zielen. En gedwee zal Zijn bevel nagekomen worden. Sleehts één hoekje van Ylaanderen blijft on-geschonden over; ettelijke vierkante kilometers lage en vruchtbare vlakten, doorkronkeld door de stilvloeiende wateren van een nagenoeg onbe tende rivier, en doorkruist door tal van met wilgen bezoomde kanalen ; enkele dorpen, wier roode daken en met schaliën bedekte klokke-torens nitsteken boven dit groen tapijt ; een uederig landschap dat het oog in eenen blik Qmvangl, dat gisteren nog voor onzen geest het beeld van den landeiijken, vruchtbaren vrede opriep, en nu. bij de schielijke aankomst van al uat onverwacht en ijzingwekkend ooriogstuig als een tai'ereel van weedom en treurnisse voor onze oogen rijst. Dat is al wat nog van het vrije België rest. Maar hoe gering die strook ook weze, zij is groot genoeg oui daar het kleine leger te laten ontplooien, dat gezworen heeft veeleer de laatste uruppel bloed te storten dan te wijken. Niet één dier dapperen vraagt zich af hoe tal-njk zij nog zijn. Wat kan dit getal hun schelen, nu zij voorai' het ofl'er van hun leven hebben gedaan : Men is nog sieeds talrijk genoeg om te fcierven. Zij bewaren eene stoere gel^tenheid, eene vrome vastberadenheid ; spijts ailes zal !»«n stand houden. één tegen tien, indien het aoodig is. Men kwelt zich niet den geest met de >raag hoeveel legerkorpsen en kanonnen de vijand gaat te velde brengen ; één zaak weet men : Hoe meer Duitschers er julien opdagen, aoe meer pien er dient te slaehten. Yoortaan «çijyeren zij zich enkel om patronen nit te deelen eu de caissons met granaten te vullen. Goddank, ei; blijven er nog genoeg over om een schrikke- J en en bloedigen slag te leveren. Dat is alleen 1 I)e'aîlg ; er blijft nu het Belgisch leger enkel 0 < er : le overwinnen of te sterven. * * ■» Eenvoudig is de opgelegde taak : 's Vijands Pinarsck stuiten, hem verhinderen over den ser te trekken, alleen stand houden tôt de aan-*°™st der hulptroepen die in aantocht zijn. ,,,l;ene natuurlijke hinderpaal. ongelukkiglijk .. w. mnerlijke waarde, bakent de verde-''-yingslime op het terrein af; het is de Yser. S- • Iniî?p!ijke zwakheid van den Yser als vm A 1°ln§' ln',P' voegt zich de ongepastheid .! , en,vorm ^er rivier • eenen cirkelboog met ocht naarden vijand gerichten waarvan de 1 iort-Di^rri0'™^ *S C'00r sPooriijDl Nieuw-^^^^^^--gg-Wichtiffheid van liggino- dipr twpg verdediging ; slaagt de vijand erin ze te vermees-teren en langs daar tôt op den linkeroever van den Yser door te dringen, dan is het gedaan met de naar het oosten ingebogen waterlinie als verdediging. De weerstand zal zelfs onmogelijk worden op de spoorlijn, wier aardophooging eene gansçh apngednide tweede verdedigingstel-ling daarstelt. Er dienen dus, te allen prijze, vodraan Nieuw-poort en Dixmuide, twee stevige bruggehoofden aangelegd, des te meer dat zoo men iets anders dan eenen lijdelijken weerstand wil bieden en manœuvreeren, het langs dien kant is dat dege-lijke tegenaanvallen moeten uitgaan. Dat is nog ailes niet. De loop van den Yser biedt eene reeks bochten en kronkels die de aan-vallende vijand voordeelig kan benutten. Het zijn namelijk tusschen Nieuwpoort en Dixmuide : St-Joris, Schoorbakke, Stuyvekenskerke. Vrij vermoedelijk dat om die punten de slag zal woe-den. Inderdaad, vijf namen schitteren thans op de roemrijke vaandels en op de schilden van beruchte batterijen, namelijk : Nieuwpoort, Dixmuide, Stuyvekenskerke, St-Joris, Schoorbakke. Naar men ziet dient de vijand, zoo lang mogelijk, op afstand gehouden van die gevoelige punten der te verdedigen linie. Daarom ook dient er, vôôraan den Yser, eene vooruitgeschoven stelling bezet. Dit vergt overigens het te bereiken doelwit : De vijand elijke vloedgolf vertragen en in bedwang houden tôt de aankomst der beloofde hulptroepen. Deze vooruitgeschoven linie bedraagt eene reeks steunpunten, welke de kaartons aanduidt : Lombaertzyde, de hoeve « Groote Bamburgh », de Roodepoorthoeve, Mannekensvere, Schoore, Keyem, Beerst, Vladsloo, Eessen. Aldus saamgesteld, is de te verdedigen stelling verre van enkei voordeelen aan te bieden. Het plat en zeer beboscht terrein beperkt de ziclits-wijdte en het schootsveld ; ze biedt daarentegen gunstige deklûngen voor 's vijands naderings-marsch. Dient men zich te verschansen? Zoodra men ietwat diep ter plaatse delft, konit het wate-te voorschijn; wat men ook verrichte, het kouit overigens van aile kanten doorgezijpeld, zoodra men den grond roert,en hetis in dien aankleven-den modder dat onze soldaten zullen moeten vech-ten. De dorpen die zij bezetten. bieden aan 's vijands artillerie gemakkelijke doelen ; hunne loopgraven aan den Yser, met hnnne opgehoogde borstwering, zuljen dra ontdekt en dier ligging dra vastgesteld worden. De artillerie heeft enkel heggen, boomgaarden, boomen om zich te ver-duiken. Maar wat geeft dat ? Er valt geene keuze te doen, maar er dient partij getrokken uit de stelling zoo als zij is. En daar de tijd dringt, de aankomst des vijands nakend is, deze reeds Oostende bezet, alsmede de spoorbaan die vandaan naar Thorhont loopt, dat niets dezen meer ophouden kan alvorens hij met on?e voorposten in botsing kome, dxent het kort opontlioud. waarover men bescliikt, benuttigd om de verdediging in te richten. Aan het werjk dus, dag en nacht Yan benoorden Nieuwpoort tôt bezuiden Dixmuide, wordt de verdedigingslinie aan vier divi-sies toevertrouwd. namelijk beurtelings aan de 2°,1e, 4e en 5e ; de brigade marine-fusiliers bezet het bruggehoofd van Dixmyide. Als spaarbenden blijven voorloopig de overblijvende 3» en 4° divisie, alsmede de cavalerie. Aile hadden veeleer rust dan gevechten van noode, om op hun verhaal te komen en zich herin te richten. Daaiaan zal men later denken. Voor den stond heeft de Koning aan den opperbevel-hebber beloofd aan den Yser stand te houden ; men rekende er op ons leger binnen de acht en veertig uren te versterken; het zal alleen gedu-rende acht dagen moeten weerstaan, daarna, tôt het begin van November. met den steuij dçr divisie Grossetti. Uit dien verschrikkelijken strijd, zal het deer-lijk geh^yend, verminkt. met lompen bedekt, nagenoeg onkenlijk, treden. Maar het zal over-wonnen hebben. Den 16 October, brommen 's vijands kanonnen voor de eerste maal aan de kanten van Dixmuide. Het SebfuiK m mstiiMe pssen iiar kl initttke leger. De Belgische Comniissie van onderzoek naar de schending der regelen, wetten en gebriukeu van den oorlog, heeft aan den Minister van Justicie een ver-slag gezonden over het gebruik van verstikkende gassen, door het Duitsche leger gedaan, in sirijd met de verklaring van den Eaag op 29° Juli 1899 onderteekend. Dit ver§lag zegt : Op 22" April 1915, hebben de Duitschers den aanval van den sector Steenstraat-Langemarck, voorbereid door het gebruiken van verstikkende gassen. Wolken gas werden vooruit gedreven en sloegen neer op de loopgraven door de troepen der bondgenooten bezet. De gassen vormden, op het gezicht, eene lage wolk van donkergroene kleur, van boven overgaande tôt licht geel, eene wolk die een honderdtal meters hoogte kon hebben. Deze gassen schenen van verschillenden aard te zijn, van chloor, formoldampen, salpeterdampen, water-vrij zwavelig zuur, en tôt nu toe nog niet bepaal-de gassen. Om deze gassen vooruit te drijven hebben de Duitschers de volgende middelen gebruikt : a) Aangestoken vuren vé6r de loopgraven. De gassen die er uit voortkomen worden dopr den wind in de riehting der vijandelijke stellingen gedreven ; b) Bonbonnes, hetzij met de hand, hetzij met werktuigen in de loopgraven geworpen ; c) Ggs uitwalrnende buizen ; d) Granaten die verstikkendie gassenbevatten. De gassen waarvan de Duitschers gebruik hebben gemaakt, doen hunne uitwerking tôt op 3 kilometers afstand gevoelen. Na ééne minuut of ééne minuut en hali beginnen de mannen te bra-ken en bloed te spuwen, de oogen en de slijin-vliezen ontsteken, de mannen zijn met een soort A'erdooving geslageu die diit of vier ui'en «n soms langer duurt. De Duitschers hadden zich sedert langen daluti. Voorbereid on) dit barbaarsche slriyimid-dei te gebruiken dat door de oorlogswetten Ter» boden is. Sedert verscheidene weken wa« de Belgische overheiu van humn- voorbereidingen verwittigd; zij wist dat men op het schietterrein te Houthae-len, bij Hasselt, proefnemingen op honden had gedaan met verstikkende granaten ; zij wist ook dat de bonbonnes met schadelijke gassen naar het front der troepen waren overgebracht en dat duizenden mondbedeksels, bestemd om de aan-vallers tegen de uitwerking der gassen te bevrij-den, waren vervaardigd. Op 30 Maart, verkiaart een Duitsch gevange-ne, toebehoorende aan het XVe legerkorps : <t Op geheel het front in de streek van Zillebe-ke, bestaat er een bevoorrading van bonbonnes van 1 m. 40 hoog, in gepantserde schuilplaatsêa ondergebracht: zij bevatten verstikkende gassen. Zij werden nog met gebruikt. « De pionniers hebben onderrichtingen ont-vangen.a Men legt de bonbonnes naar den vijand gekeerd ; de drukking drijft de gassen vooruit. een gunstige wind is noodig. De operator heeft een bijzonder toestel over het hoofd : al de mannen hebben een stoffen lap op de neusgaten. » Op 15n April bevestigde een gevangene van het XXVIe legerkorps deze verklaringen : « De gasbonbonnes (Qm.80 hoogte) bevinden zich op geheel het iront van het XXVIe legerkorps. Er is eene batterij van twintig buizen per veertig meters. » De Duitschers waehtten sleehts op eene gun« stige gelegenheid. Deze geiegenheid heeft zich voorgedaau zoohaast de wind uit het Noord-Oos-ten blies, in de riehting van de leger s der bondgenooten.De Coinmissie van onderzoek meent de aan-dacht van het openbaar geweten te moeten vesti-gen op dezen nieuwen. sedert langen tijd voorbereid fît aansi 001-, • J)i. ; ' foepen an 1* Mei 1915 Nmnrner 102 ■■IIMUMIMIWIIB lin IBII <1 IMIMI!■■■ 1111 II II Ml III —if lIlTf " 1~ iHlfR M HM lllll IM Hll I Ht I—Ulllll il 1—1

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.