DE LEGERBODE den Dinsdag, Donderdag en Zaterdag verschijnendù Dit blad is VOOR DE BELGISCHE SOLDATEN bestemd ; iedere compagnie, escadrou of batterij ontvang-t tien of vijftien Fransche en Nederlandsche exemplaren. DE BEHANDELING tan iia Krijgsgefaipisn in Duitsciiland (Vereolg(i) Het Kamp van Vœrdener-Moor Dit kamp is te midden van een uitgestrekt moeras gelegen, het « Grosses-Moor », in bel arrondissement Osnabrùek. Daar, zooals overal elders, is het eerste wat men opmerkt, als men in het kamp aankomt, den onvermijdelijken folterpaal. Men moest een weg aanleggen om het kamp met het dorp Vôrden te verbinden. Het was het eerste werk waar men ons aanzette ; men kan zich voorstellen wat dat is, zoo een weg, dwars door een diep moeras heen, aan te leggen. Na dagen lang in het water te hebben gear-beid om de slooten te delven die langs de baan moesten loopen, moest men weken lang, maan-den lang zand aanvoeren in de zware kruiwa-gens die diep in den onvasten bodem weg zon-ken. Vervolgens waren he.t de werken voor het uitdroogen van de moerassen. Bevel was gege-ven 15 loopende meters sloot op een halven dag îs delven. Als dat werk niet af'was werd de ach-terblijver verplicht nog na de opgelegde werk-Uren te arbeiden. In den zomer hadden de gevangenen veel van de muggen te lijden. Gansche wcJiken van deze onuitstaanbare gevleugelde insekten kwamen op lien nier. Er waren ook veel adders ; hua lengte wisselde af tusschen 0 m. 50 en i m. 10. Des zomers begon het werk om half zes en eindigde des middags, om te 1 uur te herbegin-nen, en duurde voort tôt 8 uur, half negen en soms 9 uur, als het weer klaar genoeg was en de werkplaats niet te zeer van het kamp ver-ttijderd. Ziehier wat de gevangenen verplicht waren te doen, op het einde van de maand Maart 1916 : [ Eerst een marsch van drie kwartiers. Op de plaats aangekomen, werden de gevangenen in ploegen van vier man verdeeld. Iedere ploeg droeg een paar riggels voor smalspoor, van hun dwars-liggers Voorzien. Met dezen last moest men een tocht van 6 kilometers uitvoeren, door de moerassen heen, waarbij men bijna voortdu-rend door het water moest, om hem op den in aanbouw zijnden weg neer te leggen. Deze tocht moest tweemaal des morgens, en tweemaal des ûamiddags gedaan worden, met een zwaren last ®P de schouders. Duitsche onderofficieren wandelden langs de kolon, met de karwats in de hand en ranselden onmeedoogend de ongelukkigen af die niet snel genoeg stapten. Ik ben in den nacht van 1 op 2 Maart 191(5, in dat kamp aangekomen, komende Oberhode, met ongeveer 70 landgenooten. «en 2", des namiddags, deed de commandant v&n het kamp ons naar de werkplaats voeren jûet de anderen. Een makker, die te zwak was, 'ad zijn ploeg verplicht de riggels neer te leggen. onderofïîcier van het escorte trad vooruit en l'anseLle bovenarms met zijnç karwats den on-jplukkige af. Dat ziende, bleven al de nieuwge-komeneu staan en weigerden weer op marsch j® gaan. Ondertusschen stap ik vooruit naar dien put en verklaar hem dat de eerste maai dat ■"J ûogom 't even wie zal slaan, al de 70 nieu-frelingen in opstand zullen komen en dat hun Joorbeeld door al de anderen zal nagevolgd wor- Ziende dat deze bedreiging hem vrees inboe-teuide, maakte ik er van gebruik om te eischen at men de ploegen zou verdubbelen, 't is te ïeggen dat er twee ploegen voor ieder paar rig-?6's zouden aangesteld worden, zoodat iedere Ploeg om beurten 5 minuten lang zou dragen. Dit wevci voorloopig toegestaan. Lien volgenden inorgen weigerden een dertig-Y man aben arbeid. Ik behoorde tôt dat groepje. an ' ' :>t oogenblilt af begon het dresseeren.Want jo° kan men de behandeling wel noemen die de ; 0-ien ons deden ondergaan. Dat dresseeren iestond er in ons te doen exerceeren van 6 uur s morgens lot 7 uur 's <avonds, met één uur rust s middags. De feldwebel die ons commandeerde ons pp stormpas vooruit snellen en op zijn (1) Zie De Legerbode van 27 September 1917, nr 479. bevel moesten wij ons plat op den buik laten neervallen. Schildwachten stonden overal rondom ons om dengene die zich niet snel genoeg liet neervallen met kolfslagen af te ranselen. Deze oefe-ning werd in eene overstroomde weide gedaan en de Mof commandeerde steeds « liggen » als wij midden in de waterplassen stonden. Yier Franschen en twee Engelschen hernamen het werk na twee dagen. Dit dresseeren duurde tôt 19 Maart ; toen werden wij naar het tuchtkamp van Lichtenhorst gestuurd. Ziehier nu een voorbeeld van de « bultuur s der Mofl'rikaansche geneesheeren. Een Fransch soldaat, B., had een geweerkogel in de zijde. Daar de geneesheeren hem in het begin niet hadden willen uithalen, was de wonde gesloten, Deze kogel veranderde echier van plaats en B. beliloeg er zich over.Degene dien de gevangenen de beenhouwer van Vœrdener-Moor noemden (de burgerlijke geneesheer) besloot den kogel uit te halen. Men moet denken dat deze geneesheer zelts geen operatie-mes bezat, want hij bediende zich van een scheermes om den kogel uit te halen. Na de operatie legde hij op de wonde een pleister van zink oxyde en ontsloeg den man van twee dagen arbeid ! lu dit kamp werden de mannen zeer dikwijls voor straf aan den paal gebonden. Om de straf nog erger te maken, was de paal een weinig ge-bogen. De gevangenen hadden niet de minste ontspanning ; zij moesten van 's Maandags morgens tôt Zaterdags avonds arbeiden. Des Zon-dags morgens was er algemeene kuisch ; des na» middags, inspectie en stortbad. Al wat ik hier vertel kan bevestigd worden door ontsnapten en gerapatrieerden die in dat kamp zijn geweest. Franschen, Engelschen en Belgen hebben er verbleven en moeten er nu nog zijn. Heel hun leven zullen zij zich het peloton herinneren dat voor devies had Lijden zon-der Zwakheid », dat achttien dagen lang de scherpe dressuur zoo flink doorstond en waar-van de aanvoerder, een lancier met vollen zwar-ten baard, zoo menigniaal op het punt stond vermoord te worden, terwijl hij de rechten vaa zijn makkers verdedigde. Maurice V. Beïgië's Herrljzenis Onze minister van landbouw en openbare Tverken, de heer Helleputte, heeft verleden Dinsdag te Parijs met eene voordracht de leer-gangen geopend van de Hoogere School van openbare kunst. Na eene aanspraak van den heer Rister, voor-zitter van het bestuurskomiteit van voornoemd hooger onderwijsgesticht, waarbij deze op bon-dige wijze de welverdiende loopbaan van den heer Helleputte heeft afgeschetst, heeft de knappe voordrachtgever zijne zienswijze uiteengezet over de heropbouwing der verwoeste streken. De minister ving aan met het ietwat lichtzin-nig opgeworpen denkbeeld van de bewaring der puinen als getuige der Duilsche barbaarschheid, op zijde te schuiven. De steden worden niet ver-plaatst als de pions op een schaakbord ; hunne standplaats ligt onder de beheersching van tal-rijke iactoren, als rivieren, banennet, enz., welke niet verplaatst kunnen worden. De achtbare minister heel't gesprokenover de vernielde steden Yper, Leuven, Dinant, Dixmui-den, die na den oorlog uit hunne puinen zullen herrijzen. De voordrachtgever verwierf leven-digen bijval. De Gszani «an Japas te Havre Onze '■"îriister van buitenlandsche zaken en kabinetbuoofd heeft den nieuwen Japanschen gezant ontvangen. Deze zal aanstaanden Zondag aan onzen Ko-ning voorgesteld worden. Een ontbijt zal te zijner eere opgediend worden. De Japansche gezant heeft aan ons kabinets-hoof'd verklaard dat hij hem eerlang een eheck van 1 miljoen frank zal doen geworden om on-middellijk ter hulp van België te snellen. Baron de Bro^ueviiie keei't warrn bedaakt , IN DEN INTENDANCIE-DIENST Wij ontvangen volgende belangwekkende bô>' richten. De intendancie-dienst ontvangt in groot getal aanvragen van personen of groepen die de toe-lating wenschen te bekomen om zich in de maga-zijuen achter het front te bevoorraden (M. D.) : Het zijn b.v. burgers die voor een der hulp-diensten van het leger arbeiden ; tehuizen voor verlofgangers, en andere menschlievende werken voor soldaten, en—de meest belangwekkende reeks van allen — de vrouwen van militairen die op het front zijn, in krijgsgevangenschap in Duitschland, of die voor den vijand gevallen zijn. Op al deze aanvragen antwoordt het bestuur van de M.A.T.A. en moet het door een weige-ring antwoorden. Velen zijn daarover verwon-derd. Anderen schrijven aan de Intendancie deze weigering toe, die lien onverklaarbaar schijnt. De uitlegging is de volgende : De magazijnen van achter het front kunnen aan geringeren prijs dan den burgerhandel verkoopen, niet slechts omdat zij aan inkoopprijs verkoopen, mits een verhooging van 10 °/<> voor de kosten, maar ook omdat de Fransche regeering hun de gunst ver-leend heeft de koopwaren, bestemd voor de militairen en hun familie, in te voeren zonder inkomende rechten te betalen. Dit voorrecht, zooals aile fiskale voorrechten, moet zeer stipt toegepast worden. De minister van Intendancie heeft jegens het Fransch be-heer de verbintenis aangegaan, geen enkele inbreuk, hoe licht en hoe rechtmatig ook, toe te staan op het akkoord dat tusschen beide regee-ringen gesloten werd. Stappen worden op dit oogenblik gedaan om de uitbreiding van deze instelling aan andere reeksen te bekomen, en bijzonderlijk aan de vrouwen van militairen aan het front. Maar in afwachting moet het règlement geëerbiedigd worden. v * * Zooals wij gemeld hebben, heeft de Intendancie van de Bondgenooten de toelating bekomen om 2,000 ton aardappelen per maand te koopen. Als men deze hoeveelheden voegt bij degene die i in vrij België opgevorderd werden, zijner reden om te gelooven dat de bevoorrading in aardappelen tôt aan den toekomenden oogst verzô» .kerd is. * * * Men klaagt er over dat de magazijnen van het front regelmatig gebrek hebben aan sommige waren, bijzonderlijk aan tabak, cigaren en ciga-retten. In deze voorwaarden ziet de soldaat zich verplicht zich elders te bevoorraden, aan veel hoogere prijzen. Deze toestand is vooral aan twee hoofdredenea te wijten. Eerstens vermeerderen de moeilijkheden voor de bevoorrading aan tabak voortdurend. Het is niet voldoende koopen te sluiten, men moet ook nog de toelating om uit te voeren bekomen, wat niet altijd gemakkelijk is ; bovendien moet men scheepsruimte vinden, en schepen bezitten om de waren te vervoeren. En op dit oogenblik zelf staat de Intendancie, in dat opzicht, voor groote moeilijkheden. Anderzijds, als er tabak, cigarettenof cigaren van 10 centiem aankomen, storten de soldaten er zich op om hun aankoopen te doen en het schijnt wel dat sommige van hen, misbruik maken van het feit dat het moeilijk is streng kon-trool te houden, er in gelukkeu op twee drie verschillende plaatsen inkoopen te doen, zoowel voor zich zelve als voor derde personen. Dat veroorzaakt natuurlijk een spoedig gebrek aan waren, en den volgenden dag of twee dagen la-ter, is er, behalve zeldzame uitzonderingen, geen iniddel meer cigaren of tabak te bekomen. In afwachting dat een strenger kontrool zal toegepast worden, dat in het belang van allen noodig is, zal het niet onnoodig zijn de mannen te wijzen op het nadeel dat dei-geiijke misbrui-ken, schijnbaar niet erustis aau aiiey jjcïQk-keogu ffD November \ P1 7 Niimmer 4P8

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.