De Vlaamsche stem: algemeen Belgisch dagblad

1484 0
close

Pourquoi voulez-vous rapporter cet article?

Remarques

Envoyer
s.n. 1915, 23 Juin. De Vlaamsche stem: algemeen Belgisch dagblad. Accès à 29 mars 2024, à https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/fr/pid/4t6f18td4c/
Afficher le texte

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

cetste Jaargang No, 1^3 Woensdag, 23 Juni 1©SS S Cent DE VLAAMSCHE STEM $ yolk zal niet vergaan.' ALGEMEEN BELGISCH DAGBLAD Eendracht maakt macht! RESACTIE- EN AOMINISTRATIEBUREELENS KALVERSTRAAT 64, bovenhuis, AMSTERDAM. Telefoon No. 9S22 Noord. HoofdopstetBers Mr. ALBERIK DESWARTE, OpsteBnaad: CYRSEL BUYSSE — RENE DE CLERCQ — ANDRÉ DE RIDDER. ÀBONNEMENTSPRIJS (by vooruitbetaling): Voor Nederland per jaar gld. 6.50 —• per kwartaal gld. 1.75 — per maand gld. 0.75. Voor Engeland, België, Frankrjjk en bùitenland dezelfde prjjzen, met verliooging van verzendingskosten (2J^j cent per nummer), A DVEETENTIES : 20 Cent per regel. é itisf iip losdsrtaal. III. Fenmaal de heeie wereld roept dat lict t,jr zal lijn — "3dt de helden-koning aan * hoofd van zijn heldenleger zijn lieroverde wfdstàd' binnen. Dan zullen de duizen-în bwrijders eu de millioenea bevrijden L uit één borst wat in de eerste glork-ï°m ,» dezen stri$d in 't Luiksche werd joord: de Fransche ,.Brabançonne" m t"".Vlaamsche Lesuw". Die Vïaam-\tU- w wtr<* g^2X>ngen vit Vl>lle Waai-11 borst, toen uit de eerste roode wolk t, yiaarosoli en Waalscli, van Belgisch vaderlandscli bloed, opschoot, plots,, voeu- t van al die dapperen het vizioen van ocs Vlaarosche recht. ' ]>at Vizioen van ons liée lit komt op a en Dag der Blijheid met ons leger naar Brussel "Hier spreekt geen opgewonden optimisai mag ik bidden. Aan do schuimende ijl-jjeid waarmee tlians de worstelende wereld haar eigen pers en de rest overgiet deed BeJaië vroeger maar zelden mee. We zijn jan^erand in 't diepst van ons wezen, en de krect, dien we slaken thans,. zal minder ^a'i ooit een ,„flatus vocis" wezen. Geest-driit. iu zuider-temperatuur, kan wel mooi zijn. Maar het Belgisch gemoed lieeft daar-voor in zijn nonnalen toestand, het veel-zeegénd Vlaamsche volkswoord ,,priet-praat". Het Belgisch begrip, edel en so-bêr, zooals de wereld het in deze eenige gelegenheid leerde bewonderen, weet nit een ondervinding van eeuwen, dat geen op-winding ooit het leven in ons gozond-getein-perd klimaat tôt zijn ware volheid en zijn. voile waarheid bracht... Nevens de gouden geestdrift staat bij ons de ijzeren kritiek. Het zwevend idealisme, dat altijd zoo graag heenwil naar Itali-aansch azuur of Fransche cirruswolkjes, vordt vastgehouden bij ons, die wonen op een bodem dien we zelf hebben gemaakt, ■ door een realisme dat vast heeft te gaan over deze aarde, haar leerende kennen en j begrijpen met een wakkeren blik naar om- j laag. • Geestdrift en kritiek, beide behooren wij te Hebben en saam te houden opdat het Bel- i gischa leven zij wat het naar zijn aard be- < hoort te zijn, opdat het niet luchtig uit- ' eenspatte in aethesische kleurballetjes en 1 cok niets lijdelijk onderga in het aardsche Stof. - Een monopolie tronwens hebben wij Bel- , gen heelemaal niet. In aile goed-gestaalde ] menschen leven geestdrift en kritiek zuster- i lijk saam; met nu en dan wat huiskrakeel iveliswaar, maar 't blijft binnen de w'an- 1 len. In oorlogstijd wordt het meestal an- ; iers: de krisis barst uit, geestdrift en kri-iek vliegon uiteen. De geestdrift doet haar )iicht op het slagveld of vunrt van verre net gecchetter van woorden en klan-;en de vechtenden aan. De kri-iek doet haar plicht te huis, ; naar gaat, helaas, ook haar gang in de )innenkâmeren der diplomatie. Wijl zoo- ; eel bloeiencle harten zich doodbloeden om t ideaal, besfcuréû de bleeke hoofden der îeeren met siaatsportefeuille wikkend en \'egend de grotige vingers. En als dan de krisis heeft uitgewoed, aeken harten en hoofden malkander weer; let hijgende menschdom neemt weer het 5 isetje rust dat het vinden kan, door de ; :ee.-tdrift verdiend of opgedrongen door de ;ritiek. ' ' : Wij hopen het beste, maar wij durven i ok mat do grootste kalmte, het ergste ou-ler de oogen zien. Dat ergste voor ons is dit: De vrede l'ordt eenmaal geteekend op België's graf... •*e politiek van ras en taal, in wier teeken ; t nbeschaafde" menschdom staat, wordt | , ok op ons toegepast. Dan is ons Walenland et noordelijk niteind van de Fransche Re- ? •ubliek; dan zijn Vlaamsch-België en Ne-erland de Duitsche riiksmark van het ^esten. Rondom koning Albert, rondom koningin Elisabeth, rondom hun kinderen, staan dan er van België's graf degenen die voelen in |ch dat België leeft.* En met het nieuwe wnisme in hun hart, zal hij gaan, de moe-ige staat, 'k weet niet waarheen, ergens uiten de ,,beschaafde wereld" die ons ver-aaen en verlooehend heeft omdat wij onder 1 die winkeliers het nog waagden helden -3 zijn. En de Belgen die blijven nioeten in 't ^en eenmaal het dierbaar vaderland was 1 >ant millioenen onzer landgenooten zijn ^ ergroeid met dien grond ontworeteld aan ( olenwoud en zee, en bevrucht met een ( lvc^t als nooit een volk op dez© aarde ( ■> eeît gepîengd. Wel zij die, kalm en wijs, -un leven dan willen maken, tôt iets meer -3n onzinnig en ,,zondig" geworstel tegen j sn macht die ons gebieden zal met de ^ leent der wettige overheid, en die zal j erschijnen in de nieuwgemaakte geschie- , en,s a's 3>van Gode gesteld" — zij zullen i J geweten gehoorzamen. Zij zullen in ge- , eten gehoorzamen aan den Président of , an "en> Monarch, en trouw zweren aan de ro° _ Republiek die voortaan misschien ' En Keizerrijk. of aan het Keizerriik dat . ] oortaan' misschien een Republiek zal zijn. j al fluisterend zullen ze aan hun kin- ] ®ren vertellen over de Godenschemering ^ an het lieerlijke landje dat eenmaal tus- 1 " ln en Yzer lag... ] ^ar ,.de ziel" van ons volk; ,,de ziel" 1 ;aarmee dit boekje foegon? Wel, die Hi.i'ft! ^ zijn geesels voor een taal, galgen niet! 1 lkiWa !s een ^©eseltje, na 't geen we nu l€«ben doorgemaakt? ^ aar klinkt onze stem dan niet langer ] ▼ , langs de aard , TT" '?u unen<^en klank van 't metaal : . '1 ^ebben toch de eer onzer vaderen ' W;; 1 11 bewaard, . t»- ^er vaderen taal. c ■ de taal die monarchen ten 4rote i Voor 't bestaan van ons volk heeft gepleit, Die langs 't slagveld der eer, boven 't golven-geklots Onzen naam, onze faam heeft verbreid. Wij hebben de taal, die aan Zuid en aan Noord Den roem van den Leeuw heeft gebracht, En getuigenis gaf, in het krachtige woord, Van zijn eerlijke, manlijke kracht. Onze smart, onze vreugd, onze toorn^ onze klacht Geefb zich lucht in ons Nederlandsch woord, Wat het liart heeft gevoeld, ^at de geest heeft gedacht Spreekt de taal onzer moeder weer voort. 0 blijve die taal dan het pand onzer eer, Als onze eere zoo vlekloos bewaard, Dan viel nog uw grootheid, o Vlaandren, niet neer, Dan blijft onze glorie gespaard . Wat de wentlmg der eeuwen dan ook doe vergaan, Wat' ook valle voor 't ©erlooze staal, Wees blijde o mijn Vlaandren, uw volk blijft bestaan Want de ziel van het volk is de taal ! Met dit erbij : de laatste maal toen onze stem klonk ,,in den dreunenden klank van-'t metaal'' was 't om ons eigen eer en om ilio van het menschdom te redden. De wet van aile leven is ook de onze. In htet zweet onzes aanschijns — en in 't Vlaamsch — zullen we zwoegen en wach-^en. Àlle Staten sterven, maar onze ziel, ie ziel van dàt volk, dat nog eenmaal de .vereld heeft doen trillen onder de openba-ring van 't sublieme — die ziel is onster-?elijk. En ze is ons gekomjn van Hem; die, iioe gij Hem ook lieeten wilt, gij heeren in iw handen houdend het lot der volkeren sn landen, zoolang. aïs 't Hem belieft, toch boven u aller worstelende willetjes heen, îijn Eigen wil doet met een wereld die de îijne is, en de zij ne alleen. i JUL. PiJRSYN. ■ ■ ■ ' -Il/S»-* Q « Cîm-rr Een Fiaminsant uit is lis Eeuw. Dat zal wel velen onzer lezers een anackro-îisme schijnon; maar volgend uittreksel ons loor een lezer bezorgd uit een afschrift van ien handschrift D 71—76 berustend in de Bi-)liotheca Regia in Den Haa.g, en waarin over illerlei onderwijisaangelegeniieden gehandeld vordt, zal de sceptici overtuigen dat ook in lien tijd reeds, vooral bij vele vrouwen van 71aandçren, minachting van eigen wezen als oornaam stond, maar dat tevens ook dan daarziende en warmvoelende mannen tegen die /antoestand; n dorsten op te staan. De schrij-rèr van hetTiandschrift moet zijn de genaamde r. F. Verhoeven van Tliienen of omstreken ifkora.stig. Zijn schrift, omstreeks 1736 ver-raardigd, heet ,,Oordeelkundige Verhandelin-,gen op de noodzaekelijkhe)rd van het behou-,den der nederduytsclie taele, en de noodige ,hervormingen in de scholen, enz." Hoort nu ende. vergelijkt: , ,,Het is lieden zoo gemeyn van in de klooster .ondea'wezen te worden, dat de dogtertjes van ,de twee eerste orders van den staat gemeyne-,lijk in de zelve sàmen woonen; bijgevolg ge-.lijke opvoeding voor deze: men leert er ge-,meynlijk muziek, zingen. clavecimbel speelen, ,dansen, borduuren, teekenen, scliilderen; ,voorts word den besten tijd in paleersel en ,vodderijen versleeten ; men leert er geen ,Vlaemsch meer, zelf s word verboden van ,nederduytsch te spreken. Het grootste mis-jbruyck dat tôt lieden in gang i.s, vol lieyl-,looze gevolgen: want nauwelijks hebben do ,jonkvrouwen het klooster verlaten ofte zi,j^ ,schijnen voor het grootste deel voor den mau ,geschikt. De vlijerij kan nergens,grooter zijn. ,als in een rainnaer, wilt hij do dogter be-.haegen, hij iuoet gedienstig zijn, deze is lioog-,moedig omdat zij de'fransche taele geleert ,heeft, men spreekt dan niets als fransch, en ,'t is een teeken van grooten voortgang in .die taele gedaen te hebben, met te zeggen, ,dat zij de nederduytsclie ganschelijk vergee-,ten liebben. Daerom wilt de koopm'ansdogter ,geen kamenier als een fransche of waalsche: .de knegt die van te vooreii door va der en ,moeder bertel genoemt wierd, eu die reéds ,in 't zelf de hùys vei-oudert is, wordt la Jeu-.nesse gedoopt ; een dogter alleen, nit 't kloos-,ter '.t- huys gekomen, hervormt het eenvoudig .gezin ; met de franseho taelo verjaegt men jde eenvondige nederlandsche zeden, de ge-,durige .paleersels, en de veranderliide kleecl-.sels, met eene gedwongo levenswijze, daarbij ,de zotte pracht, verwarren zoodanige de huy-,selijke zaeken, dat men ten laetsten om zoo ,te zeggen het liuys ten venster uytwerpt, daer ,niets meer verblijft als het bedroeft gèheugen ,van een valsçhen franschen zwier." lorSopwsrnoifin!. Pleine blâarkes, ■«•roene kraalkes, ), wat is uw a an blik zoet, Vaut zoo somber is mijn denkeu, )of geschroeid doov vuur, en bloed, Drup'lend uit de vele wonden, Jêer, op mijn godachteni?, rjôô, dat al wat licht en schoon was )âarin droef verdonkerd is. îelfa in de bestarnde nachten, Blauw, en tintelend van goud, floent men hoore bange klachten; )ie geen veege mond weêrhoudt. k Zie de weiden vol van lam'ren, )artelend om het moederschaap : îoevecl kinderen die bejammeren lunne ouders — meiéje of knaap ! — Van de oevers van de stroomen, Vaar het lente-kruid ontsprùit, loort men, door 't rythmisch kabbelen ,ran den.golfsiag, krijgsgeluid. Velk een wereld ! — Wat al lijden ,roor het hart, dat mint den Vrêe! Vat is menschelijk medelijden 'n deez' wel van louter wee ! —. Heine blâarkes, -roene kr^a-'ke3, ^lij — verhaalkes van de lent, )at de Vrede spoedig 'kcme, !pan aîrêe een loovertent. ■levr. E. H. du QUESNE-VAN GOGH- Kleine Kronlek. Onze feuilletons. Tegen lucht-aanvallen. Begin der volgende week zal ,,Dc l/laanische j[n wecrwil van den onaangenamen aard Stem" eeji nieuw feuilleton begihnen.- Wij van viiandelijke Duitsche bezoeken in de zullen het iyneboakjç.van Xaurds Sabbc ,,Ecn Jucht ^ hu^ laud ver]iezell de Engel- Met van v rooinheicV' puoheeeren. De heer G. i , , , ■ , ° .1. J. van Dhhceck, uiUjcver U Busmm, was 6chen lluu Soede humeur met. zoo vriendelijk nogmaals het recht van over- Ik las tenininste in een der Engelsche drukken af te staan. bladen een soort beschouwing, in den wel- - " ' ■ bekenden Jerome-trant, van iemand, die Ds Italiaansche driekleur. 1X11 verzameling had aangelegd van aile De Italiaansche driekleur die voor de mogelijke en onmogehjke raadgevingen, of- oorlogsverklaring van Italie aan Oostenrijk flc«ele en officieuse, om zich te vniwaren op het balkon van het Quirinaal door ko- tegen de gevaren van Zeppelin-aanvallen. ning Victor Emmanuel III en de eeheele ^adat hi3 alles fandachtig gclezen had, koninklijke familie plechbia gekust werd, verkoos ll6ver de kalls te li;0Pen °P ®e,n I moet tôt het tijdperk van Napoléon I terug- luchtaanval boven zijn warrelende lioofd. I gebracht worden. In de legers, die ,de latere . Eerst ™ .h« volstrekt overtuigd dat het keizer als jong generaal naar Italie voercle beste wat kon, doea ™s> de vlucht, te en waarmede hij op de slagvelden van M™ in zlJn k«lder> zoodra llet waarschu- Boven-Italië zijn veldheersroem vestigde, wangs-teeken bij dag ot nacht weerklonk, streden talrijke Italianen, die tôt een €>en vijandelijk luchtschip op komst „legioen,, vereenigd waren. was ; yervolgens kreeg hij wel sterk den in- In het belang van de militaire eenheid druk, dat hij geheel verkeera zou nande- achtte- Napo'eon het wenschelijk, de Fran- leu, indien hij zijn veiligheid in zulk een sche en de Italiaansche vlag op elkaar te gevaarlijke plaats als eon kelder zocht, doen gelijken en dit werd hierdoor bereikt, het stond gelijk met een levende begrafenis! dat men aan de Italianen de Fransche vlag Vervolgens liet hij karrevrachten zand in schonk, met dit onderscheid alleen, dat in zijn slaapkamer sjouwen, om gereed te zijn haar de blauwe kleur door de groene was op aile brand-eventualiteiten. Maar den vervangen. volgenden dag liet hij het zand weer uit Eve nais de vlag was de uniform van het de ramen scheppen, omdat een specialiteit Lombardische legioen een nabootsing van de mededeeling Lad gedaan, dat zand toch de Fransche. De Italianen waren met deze geen uitwerking had tegenover moderne kleuren zo otevreden, dat Bonaparte reedâ bra.nd-bommen. in 1796 aan de reg<ering te Parijs kon Daarna liet hij de buizen van zijn water- schrijven : ,,Van nu af zijn de Italiaansche leiding op hooger capacîteit brengen, en nationale kleuren, die door Italiaansche pa- overal in zijn kamers, gangen en portalen triotten met geestdrift aangenomen werden extra-kranen maken als blusclrmiddel ; maar groen-wit-rood". Het eerste Italiaansche dadelijk daarna liet hij deze water-leidingen ■\aandel werd den 6en October 1796 aan het dicht soldeeren, gezien het gevaar, dat dit Lombardische legioen op het domplein in vloeibare element rormde ten opzichte van Milaan op plechtige wijze overhandigd en zekere geheimzinnige chemische producten, aan de oerste cohorte van in 't gehee<l welke in de lielsche Duitsche werp'tuigen uit 2800 man bestaande legioen toegewezen. waren verborgen, en die juist water behoef- ' *— den om tôt ontploffing te komen. Een Engelsche Constance Teichmann - M!ss Een a.nder gevaar voi-mden de gevaarlijke Dorothée Fielding. gassen, die de valbommen loslaten, wanneer In ,,De Stem uit België" schrijft Fr. van ^ij de aarde bereiken, en de huizen van Crombruggen enkelo impressies neer betref- weerlooze burgers treffen. De eene raad fende een Engelsche liefde-engel : luidde : ,,Dooft toch vooral 's nachts, liefst Door den pikdonkeren nacht hooren we den ecbter ook overdag, overal in huis uwe auto komen aangebold Voor onze deur blijft viu_en ^ t er 20u<fell ontzettende ont. do zware macluen pairend staan. We openen . ... \ . J . . . . ,. , en bij het wcifelend lichtjë van ons kaarsje tfofhng^ kunnen plaats hebben, indien de op tafel zien wij onze dagelijksche bezoekster vluchtige gassen met vuur m aa.nraking.kwa- intreden .Eerbiedig staat ieder recht voor de men." Maar onmiddellijk daarop tconde lieve figuur in haar khakikostuum. Glimlachend een geleerde amateur-chemist met technische reikt zij ons liare aristocratische hand : voorbeelden aan, dat de , Duitsche lucht- , — qu'il n'y a. pas de blessés aujoui-d- bommen stoffen bef\*atten van giftige uit- Zoo koàt^ij S'ken avo7d, door aile weer, die slechts kunnen worden onscha- i «ikwijls' ook ondêr een regen van granaten en delijik gemaakt door voortdurend een vuur | shrapnels, zoo komt zij tôt aan de vuurlinie, in elke kamer te laten branden. i om onze gekwetste jongens naar het gasthuis De ongelukkige pseudo-Jerome bleef in j te voeren. Ge moest zien met welke moeder- twijfel verkeeren ! I lijke bezorgdheid zij onze gewonden in hare Het artikel respirators bezorgde hem al : dekens doffelt hoe zij nagaat of ze wel zonder 6Wnv0el l!00fdTareken. schok of stoot in de auto-ambulance worden . ! gezet. Dan voorult naar liet hospitaal! En aller , BU» 111 Engeland is op het oogen- « oogen staren hewonderend dien engel van opof- hlik_ voorzien van een onuitputteili.i.ke sor- | fering achterna. Of onze soldaten ze kennen teering van respiratoren, ten gebruik tegen ; en liefhebben ! Sinds maanden^ reeds van af giftige gassen. Niets eenvoudiger dus voor hunne aankomst aan den Yzer, in Pervyze, be- angstigen dan zich een respirator aan te j wonderen ze haar elken dag meer. Ze heeft Scha.ffen en die voor te doen bij drergend •maanden lang m Pervyze verbleven onder een ]uriht. of Kj het Baa.r ^ gaa,n, om akelig bombardement, verzorgde er tallooze ge- , £, . ,J . , , i kwetsten, deelde er 4n macht. van giften uit, | H1*8 den^aaP met argeloos te wor- | maakte soep en chocolade welke zij zelf in de den overvallen. Maar een teohnisch artikel | tranchees ging dragen ! van een ademhalings-specialiteit bracht weer j Het was dan ook voor allen een yreugde, te nieuwen twijfel, want daarin werd met vernemen dat zij met het ridderkruis der Léo- klemmende argumenten aangetoond, hoe ge- poldsorde beloond werd. Te voren droeg ze vaarljiik het voor leeken is, zonder deskun- nooit eenig ander ondeischeidmgsteeken dan „ voorliohtin? zicîl çen re3p;rator voor eene melalie van O. L. V. van Lourdes: ,,J y o. 5' , ' mets beaucoup de confiance" zeide ze mij. te doen en zoo den nacht te willen ingaan ; Zoo gaat edele eenvoudigheid bij haar ge- wie zegt, dat men weldicht door verstikkmg paard met grooten adel van karakter, en van den volgenden ochtend niet meer. zoude ont- afstamming. Inderdaad, die goede engel onzer waken? jongens, die ons aan Constance Teichmann te —^ Wat nù!?", vraagt in wanhoop deze Sedan herinnert, is Miss Dorothee Fielding, Eugelschman, na kennis te hebben genoriien Lord Denbigh's dochter. van aile adviezen, en daarna van ^alle tegen-ad vie zen ! Storingen in de draadlooze verbindingen met Amerika. Do Duitsche radio-stations moeten tegen- "e Keizer en zijn zonen. woordig door atmospheerst'oringen bij na niet De neutrale, die voor de Time» in meer. kunnen worken, schreef de „New-Yoik- D„itsc,!lr,nd ryst en vanclaar brieven schrijft,- sche Staatszeitung en daar do , Ivolmsche fcet jn ^ ,natste cnrres,,ondentie over j Zeltung dit benclit monder commentaar over- Hindeili,ul.gj Weddigen 011 den Keizer. j neemt, zal t wel zoo zijn. et îaa 00s vei de algemeene Hindenbiira:- en romanti- keer mot het station van de Duitsche ,TeIe- ^ Weddigen-rereéring besclireven te kèbben, funken Geseltschaft" te Nauen bij Berlijn en vervo]„t : te Sayville op Long Island, als ook met de Éen fijne ^ilaiging is er gekomen in de posl- stations van de „Hoogspanmng Maatschappi] y vanJt]en Hoewel hij, in ze.keren (Homag) te Eilvese bij .Hannover en te Tucker- z- vergeIeken met Hindenburg en Weddi- ton in New-Yersey is bijna geheel verbroken. • |en aohter£îroncl trad. sfa3t het vast, Eeeds sedert ongeveer twee weken kwamen dat Z'M nooit M aIgemBen"pop^aïr was in m Amerika de benchten van bet Duitsche Duitsch]li6d aIs thans6 Niem^nd holldt ]lem hoofdkwartier (die draadloos geseind en o. a. vera„tw00rdelîjk voor den oorlog. Aile onder- te Londen steeds ongevangen worden, waarvan danen gcio0yen, dat hij tôt liet laatste toe dieu de meuwsdienst pro iteeren kan) met meer zoo trachtte af te wsnden. Toen. trots zijn pogiu- regelmatîg aan als gedurende den wmter de oorI daar was door denJ wi, van Er licpen toen allerlei geruchten, 0 a. dat den d Dmtsehland's militaire macht te ç.e instrumentai te SayviUe met opzet zouden verhietigen' en vorvolgeHS bandel. eu in- beschadigcl zyn. ' dustrie, nam de Keizer in de diepste bezorgd- Maar uit Sayville is onlangs, luj navraag, heid fl(MÎ ]ast de gèhouders en sindsdien 't antwoord ontvangen dat aan dit station heeft Sjj a[ zijn pCTS00nlijke belangen aan het ailes m orde was, maar dat m dit jaargetijde vader]and rreofferd de electrischo storingen steeds zich doen ge- Gewillig schikt "hij zich naar anderen, om \oelen. , vrii baan te s;even aan de sterke mannen, wier ~ . , . , , bekwaaraheid in staat is, de overwinjiing voor Do hoffelijkheidl in den oorlog. te schrijyon: Hij wordt' beschouwd, als . het In --La Suisso wordt de volgende paiallel voorbeeïc] te hebben eegeven voor een ziiinig getrokken: „ _ en eenvoudig leven Men zegt, dat hij de ge- ..In 16^-2 belegerd eLodewyk XIII Perpignan. voe]io;heden van de verschillende federale sou- De koning was gestadig in <le weer, aile dagen vereinen en hun volken tôt het uiterste ôntzag. te paard rijdend om te bevelen wat er gedaan Daardoor verwierf hij zich grôote ge'.iegenlieid .moest worden en langs de liniën te gaan ten- onder de Beieren en Saksers. onder wie hij einde te zien, of alles goed ging. De markies vroe^er ^iet pomilair was. Hij wordt voorge- d^ Flores d'Avila, Spaansche generaal, die de ste]r] ais aan Hindenburn: geheel de vrije hand plaats verdedigde, zond lieden uit om te weten hebben gelaten en ailes t9 hebben wegge- te komen, waar de koning verblijf lueld, met nom^n. wàt aan een krachtige oorlogvoering het doel te beletten, dat men in die richtmg 70n he>>!)en kunnen schaden. sc.lioot, — hetgeen hij nauwgezet waarnam 0111 5500 vertelt d^n neutrale van den Times.... den eerbied te toonen, die verschuldigd was aan \ve hem gelooven mogen? de koninklijke majesteit, zelfs door do-vijan- Do geschiedenis van den kroonnrins. 2;aat do den. (Mémoires van Mouglat). sehriiver voort, is lieel anders. Hij. die eerst ,,Tegenwoordig brengt men merken aan op als de groote militaire Jeicïer werd begroet, do kasteelen of villa's, waar de koninklijke n-iens overwinningen werden overdreven en die familie van België zich bevindt, opdat men ze jj elke volksvierinç: van een zegepraal werd kan bomhardeeren. Kultur!" togejuicht. is "eleide^iik uit lift a;ezicht ver- En dan te zeggen, dat drie eeuwen van voor- dwenen. De belangstellins: in zijn handelingèn uitgaande beschaving Flores d'Avila scheidt kwiinde we'r; rV ryers overlnadt niet langer van Plehes de Teutonia! Overigens weet ieder- roem en dieh+™'s bezin^èn hem nirt meer. een maar al te goed, dat hoffelijkheid on H" ^-ordt nauwelijks nog in het publiek ge- moffelijkkeid antipoden zijn. n , noemd. tt lu perpetua luceaf eis. Over wat kan men nog anders spreken dan over den dood ? Over de dooden en over zij die sneuvelen moeten, morgen, en zij die reeds gesneuveld zijn. Den dood aanzien ik niet als een monster dat ons lichaam, ons leven verslinden komt-Ik aairzie den dood als een goede, zachte. en noodige evolutie voor onze ziel. Onster-felijk toch is onze ziel ; ze zal verrijzen. ' Onsterfelijk ooik is ons lichaam en het zal opnieuw leven worden. Nièts vergaat. Een goddelijke rytrnus' voel ik in leveu en voel ik in dood. Blij ben ik te leven en even blij zal ik zijn te sterven. Ailes heb ik lief op aarde en toch even lief heb ik den dood. Dus niet omdat de dood me afschrikt, niet omdat hij mij bang of angstig maakt, wil ik van hem spreken. Veel mijner beste vrienden hebben mij zoo jong en zoo vol leven, deze laatste maanden plotseling verlaten. Ik zal ze niet weer zien ! Ik voel de levens a-ls ontelbare zandkorrels in de Goddelijke Hand. Eenige woorden van lof, een vaarwel aan diegenen die gisteren 210g mijn vrienden waren en die n 11 al een ander leven leven dân ik. Een Mysterie scheidt ons nu; de Dood is tusschen ons. Sedert jaren waren zij mij ne beste vrienden. Ik heb ze' zien vallen ! Zij zijn niet meer opgestaan ! Ze slapen en zullen de roode schemering van den a.vond niet meer aanschouwen, zij zullen den dageraad, de gouden zon niet meer zien oprijzen. ' Zij sla-pen. Wij' hebben ze begraven. Velen die zo lief hadden weten nog niet da-t ze niet meer zijn. Allen wachten ,,hem". Maar zij ne armen zijn gekruist, zijn lippen koud, zijn oogen gesloten en zijn ooren zijn doof. Een zie ik er nog vallen! We vingen hem op in onze armen; het was met hem gedaan. Een leven minder op aarde en een groot leed meer in mijn ha.rt. Morgen zullen moederke, de vrouw en de kinderkens het vernemen en zij ook gaan lijden en weenen. De dood en het onheil vallen plotseling onder ons gelijk de bliksem. Wat duivel-sohe machteiï zijn toch losgelaten over de wereld, nu? Is het niet de strijd tusschen de goede en de booze geesten? Is het niet de strijd tusschen het licht en de schaduw ? W'aarcm heeft men mijn land gekruisigd? Waaix>m zijn onze mannen, onze vrouwen, onze, kinderen gemarteld en vermoord ? Onze bodem is rood van het bloed. Een laatste groet, een vaarwel nu aan mijne goede vrienden die gesneuveld zijn, gevallen voor de vriiheid en onafhankelijk-iheid. Het waren kunstenaars en schrijvei*s, zeer begaafd. Roem en glorie stond lien te wachtcn. Maar het land was in gevaar en allen lieten pen, penseel en bartel liggen. Zij grepen naar het geweer en trokken naar de grens. En niet alleen aan mijne Vlaamsche en Waalsche vrienden denk ik, maar ook aan de Franschen, Engelschen, Hussen en Italianen van wie ik iets vernarn. Arthur De-lahaye, kunstschilder, dertig jaar, van Lier, gédood te Luik is in een der allereerste ge-vechten aan de grens gevallen. In zijn compagnie was hij altijd met een ander kunstena-ar, Van Tongerloo, een .beeld-houwer, die erg ziek geworden en naar een gasthuis werd gezonden, hetgeene hem het leven redde, want van de twee honderd mannen schoten er nauwelijks een of twee over. Zoodra de familie van Delahaye vernam dat hij gesneuveld was, trokken zijn broer en zijn zuster naar Luik, zoekende naar inliohtingen. Op het st-adhuis en op de Kommandantur werd hun verzekerd, dat hun broer dood was. In 't midden van een vëld vonden zij zijn naam op een houten kruis staan en toch hoopten ze nog. Zij wilden de waarheid niet gelooven. Maar ik' weet dat een korporaal van zijn compagnie hem gevonden heeft vermorzeld, verbrijzeld door een mitrailleuse, en hem zelf heeft begraven. D'elahaye was een mijner beste vrienden. Ik hield van hem. Te samen hadden wij onze studies gedaan, te samen waren wij in de ,,compagnie universitaire" geweest en later, in het leven, hadden wij hetzeelfde ideaal in Kunst. Prachtige doeken heeft hij geschilderd. Jos Ratinckx, kunstschilder, zoon van den Directeur van de teekenschool van Ber-chem (Antwerpen) viel ook. Hij was een goede jongen, eenvoudig en opredht. Hij laat een jonge vrouw achter met vijf of zes kindertjes. Arme vrouw, arme weezekens. Wat lijdt ik met hen mee. Louis Gendreau, Georges Laiapie, Kené Tantain, Paul "Cornu, Frédéric Charpin, Jean Pierre Barbier, Guy Lassausaie, Emile-Le Senne, Charles Benoit, Henri de Boisanger, Joseph Dechelette, Jean Bre-zolles, Maxime d'André, Maurice Luthard, Jean de la Ville de Mirmont, Georges De Mourgues, Maurice Bertrand, Gilbert de Gironde, Robert E. Prunier, Dulhom— Noguès, Elisée Gonnet, Ernest Veran, Alfred Gabourdes, Maxime David, Gustave Valmont, Jean Allard Meeus, J. Brunei de Peerard, Robert Drouin, Pighetti de Rivaè-so, Pierre Ginisty, Germain Belmont, Gabriel Britsch, Noël Trouvé, Henri Mirvil-le, Robert Ribés Mery, Raymond Cotti-neau, aMurice' Colin, Charles Ajalbert, Henrij Bonneaud, Prosper—Henri Devos, Charles Muller, Ernest Psichari... zij allen zijn 'gesneuveld... I11 Frankrijk ook had ik vrienden (schil-ders eu letterkundigen) en allen zijn aan de grens, als soldaat. Daar is Helie Brasi-lier, eon jonge schilder van veel talent, zijn broeder Jacques Brasilier, ook een schilder, " cen mystieke schilder, een Angelico, Hij . st-ichtte te Parijs de ,,Salon d'art chrétien" ©11 de ,,Feuillets de la Rosace" ; dan; Paul vumaua, scniiaer en scnrijver, pracntige schrijver met diepe en schoone gedachten. Hij is hoofdredacteur van de ,, Entretiens Idéalistes". Dan Gabriel Boissy de fijne schrijver. Asselin, een begaafde let-terkundige en een van de schoonste jongens die ik ken ; een Lamartine-type. Een ge-distingeerde en gecultiveerde geest. Edgard Withaese, de zeer bekende Belgi-scjlie kunstscliilder, eeri prachtige land-schapss.childer, is voor eenige dagen als vrij-williger te Londen in het Belgisch leger ge-treden.In Italie zijn ook schildersvrienden van mij aan het front, in Ruslahd twee, Vladimir Fisher en Steinlen, en qan den Yzer verscheidene mijner leerlingen. EUGÈNE JOORS. Kamp van Amersfoor^t. (Wordt vervolgd.) Da fcii aan liet front. Als aanvulling van ons laatste artikel .,I)e toekomst van de Vlaamsche Beweging, uit de loopgraven gezien", drukken wc nog onder-staajidern brief .van een soldaat, ons van het front gezonden, en die als eeri hoogst-belang-rijk document mag gelden. Geachto Heer Uitgever, Ik ben een soldaat, die. na 8 maanden aàn-houdenden strijd, zwaar gewond van 't front ben teruggekeerd ; ik ben daarbij een volbloed Ylaming. Om die twee redenen ben ik best in ? staat, denk ik, de nientaliteit van den Vlaam-schen soldaat op 't front bloot te leggen; 't zal tevens een antwoord zijn op sommige artikels van zekere dagbladen hooneûd voor de Vlamin-gen, die zich in die . bladen niet mogen verde-digen.De Vlaamsche soldaat is niet meer zoo ge-dwee als in vredestijd, het immer dreigend gevaar, heeft zijn karakter verhard ; hij voelt nu, dat hij iemand is die dezelfde rcchten eischen zal die zijn broeders hebben; hij is gekomen, heeft gezien maar nog niet overwonnen (dat is voor later) ; hij heeft geleerd door liet maan-denlang samenzijn in hoeven en loopgraven met strijdgenooten uit al de klassen van de maat-schappij ; ernstiger is hij geworden, een bree-dere levensopvatting heeft hij verkregen; intel-lectueele Vlamingen hebben hem met fierheid gewezen op de lioedanigheden van ons oude ras, wiens heldenmoed niet sterven kan; hij voelt dat zijn volk is een volk dat nu een roi speelt in de wereldgeschiedenis. Welnu, dat bewustzijn van eigenwaarde, dat we met vreugde mogen begroeten, is tevens voor den Vlaamschen soldaat een bron van groot zedelijk lijden, want meer dan ooit treedt men onze reehten met den voet; 't is totaal alsof we leefden in do eerste maanden na 1830 ; onze taal, onze heiligsto recliten. bestaan eenvoudig weg niet. Men noemt een aantal nieuwe officiers en onderofficiers. maar do kennis van 't Nederlandsch wordt. ni%t gevergd ; maar een ontwikkelde Vlaming zal te vergeefs trachten korporaal genoemd te worden als hij geen Fransch kent. En nochtans is het niet kennen van onze taal door de gegradeerden een bron van gedurige misstappen, die vooral nu, soms lieel erge gevolgen lielsben. D'o ,;théories'} worden alleen in 't Fransch gegeven; onze teer-beminde Koning, die 't Vlaamsche volk nochtans zoo genegen is, heeft een prachtige rede-voering gehouden alleen in 't Fransch en Tficer dan de helft van zijne soldaten verstonden hem piet. De rekruten worden uitsluitelijk in 't Fransch. verwelkomd. De orders worden uitsluitelijk in 't Fransch opgesteld. De Vlamingen we.tcn zoo goed dat allés in 't Fransch ge-beurt, dat de volgende zin spreekwoordelijk is geworden na iedej-e mededeeling: ,,Hetzelfde voor de Vlamingen". "Wij zien ook met een slecht 00g, dat juist de hevige bespotters en . bekampers van onzo reehten, een Destréc, een Maeterlinck en anderen, een hoofdrol spelen in diplomatisclic betrekkingen en dat hun hoofd-thema altijd lietzelfde is, dat ze overal scher-men met het latinisme van 't Belgische volk. Dit is tevens taktloos gehandeld : Engelschen, Russen, Serviërs zijn geen Latijnen, alhoewel onze bondgenooten. Wij, Vlamingen, zijn Ger-niancn, en wij bekampen uit al onze krachten de eerlooze Duitschers, omdat ze ons land bin-nenrukten en bot bezoedelen, maar we zouden dien heiligen plicht vervuld hebben tegenover onverschillig welk meineedig land En toch, ondanks dat ailes, komt do Vlaamsche soldaat niet in opstand, zwijgt zelfs bijna altijd, omdat hij met zijn wapenbroeders uit 't Walenland den over-weldiger wil verdrijven, maar als dat zalig uur zal gekomen zijn, dan zal hij meer dan ooit eischen wat is recht. Do franskiljon, stèunend op 't tegenwoordig verbond met Frankrijk, zal weer als heer en meestér over Belgiëë willen heerschen, maar ontgoocheld zal hij . staan tegenover den Vlaamschen soldaat, die geleerd lieeft te strijden met hardnekkigheid. Ziedaar, G. H. Uitgever, trouw weergegeven wat de Vlaamsche soldaat voelt, die strijdt op 't stukje grond dat 't onze nog is. Zij die ver van 't kauongebulder leven, geven zich misschien geen rekenschap van de verandering omgegaan in zijn geést. Hier eindigt mijn requisitorium, maar geloct me, ik heb op verre na ailes niet gezeid. Gezien de tragische omstandigheden waarin en Land en Leger verkeeren, heb ik veel verzwe-gen. Na don oorlog éditer zal ailes bekend gemaakt Avorden en dan zal de openbaring schrik-kelijk zijn voor do vcrantwoordclijkc over-heden.Ge zoudt me .grootelijks verplicliten, G. H. Uitgever, dit schrijven in uw geëerd blad op te nemen. Talrijke. Ylaamscho lezers zullen er U- dankbaar 0111 zijn. ■■■ VOORDilACHTEN. Belgische »Jnie van Amsterdam. De Belgische Unie verzoekt ons aan te kon-digen dat de voordracht van hedenavond plaats grijpt om half negen, niet om acht uur, gelijk eerst werd gemeld. Leest de volgende week: EEI II II liiiiElB DOOR ^ÂÎIRITS SABBE.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software.  

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.
Cet article est une édition du titre De Vlaamsche stem: algemeen Belgisch dagblad appartenant à la catégorie Oorlogspers, parue à Amsterdam du 1900 au 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Ajouter à la collection

Emplacement

Périodes