45e JAARGANG N>: 2313 11 Mei 1917 Hoofdopstelier : Volksvertegenw. DAEHS. Drukkers-Uitgevers ; FRANZ DAENS & ZUS1F.R De Werkman •««. dat wordt gezegd en herhaald, gefiuisterd en gesnuis-terd, zèlfs in Scholen en Komiîeiten, NU, in deaen tijd van Gods^rede. DE WERKMAN, mijn teêrjeliefde kind, geboren te Aalst in de Mo-lenstraat, den 16 Augusti 1872 : zijn Peter was een boezemvriend van mij, de jonge Priester Louis Haumont, Taalkundige, die beloofde een tweede Hoogleeraar David te worden, geboren in Aalst den 2 Februari 1848, overleden den 19 Januari 1873 in 't zelfde huis waar Priester Daens gestorven is, huis afg«br.;\nd 8 dagen na de vlucht uit Aaist en nog in puinhoop; Priester Haumont was elken dag bij mij; we spnsken •ver Volk en Taal; samen badden wij het Davids-Genoetschap gesticht.. Op de vraag : Willen wij een Velksgazetje stichten ?.. — Ja.. — Hoe zal de naam zijn ? — Werkman. — Aan hoeveel ? — Aan 2,50 per jaar, zonder annoncen en het eerste blad dat verkocht zal worden per nutn-mer aan 5 centiemen; — Elke week ?—Neen, aile veertien dagen. — Elke week ! Eike week ! — 'k Zal neg zien. Op 't eerste nr stond aile 14 dagen : Mijn arme Vriend lag erg aiek ; ik zie nog zeer goed ziîae Znster Marie met 7 haasten komen geloops-n : Onze Louis is om de dood te sterven :Gij hadt hem beloofd : Aile 8 dagen ; hij rekende erop. — Welnu, zeg hem dat het aile 8 oagen zal zijn. — Ha, goed ! dat zal hem groot plezierdoen. 't Eerste dat we samen oostelden, zegde : Geliefde Werklieden, ons blad De Werkman verschijnt : Om a en uw lot te verbeteren; om u te verzetten ; om u te verheffen en te verlichten, om u te verdedigen tegen al uwe vijanden, dit ailes in eetbied en liefde voor den Dienst Gods. 1872 - 1914.. Is De Werkman getrouw gebleven aan zijn belofte ? Ik durf zeggen : JA. Om geen woord ontstichting tegeven, heb iK de Verhalen opgesteld en al 't Nieuws uitgeschreven; voor de verheffing en de ioîsveibetering der werker.de klas, zedelijk en stof-felijk, heeft De Werkman moedig en onbevreesd ge-stred n, v/egens verdediging der goede Zeden werd aanDaen^een Procès aangedaan dat bijna 2 jaar j duurde; men vr)eg 50,000 fr., woordherroeping in 20 ; gazelten, al de kosten; in de moeielijke tijden de wer- ! kende geslachten blijven verdedigen, ten koste van * Rust en Fortuin... En nu, in 1 19 i 4„ | | 7 I" October 1914 kon De Werkman niet uitkomen; in Novem-. ber-December verscheen hij nu en dan in half blad : ; sedert Januari 1915 regelmatig elke week, in kleiner forimaat aan 2 centiemen. Welnu, in al de nu m mers, : ik da^.g elk uit er een woord slecht in te vinden; mijn vast gedacht was : Geen woorden zonder nut; aile po-litiek van kant ; geen woord, zelfs geen zinspeling over Katholiek, Liberaal, Socialist en Christen Demo-kraat; uitsluitènd en krachtig gewerkt voor de Voeding der werkende Bevolking, voor Onderwijs en ze-delijke verheffing was dat slecht ? Er was al .lan geen andere macht dan de Gemeen-teraad,iiee\ke week vergaderde en sorritijds twee maal per week; om zijn Versiag strikt onpartijdig te geven, zond De Werkman een proef aan al de Spre-kers... Was dat slecht ? Het waren don-ere droeve dagen; er was geen geld noch inrich;ing. In Zitting van 14 Nov. 1914 verde digde Daens met de vraag door hem en zijn Collega's Blanckaert en Boone neêrgeiegd : 1° voor Soldaten-geld: 2° voor Schoolsoep aan al de kinderen ; 3° om geidmi idelen te zoeken . Door ons aandeel in 't Ge meentefonds; door de veranderirsg der Leeningen voor , Kasern en Oefeningsplein in een Leening voor de Voeding. Was De Werkman daarom slecht ? In Zittingen van 21 en 22 Nov. herhaalde Daens zijne vraag voor 't Soldatengeld en vroeg dat men bui-tengewone leergangen zou openen opdat 't jong werkende Volk den kosteiijken tijd niet zou verliezen. In zitting van 30 November herhaalt hij zijne vraag voor buitengewoon ope<ibaar Onderwijs; in zitting van 3 Dec. vroeg Daens dat men zou zorgen voor kolen, ook voor Soep, met medehulp der Beenhouwers. Was dat slecht ? In de zittingen van Dec. vroeg Daens een buiten-gewoon Komiteit van Hulp en Raad, uit al de Geeste-lijke Machten, de groote Fabrikanten, de Geldmach -ten, de Volksmachten.. Was dit slecht ? Als Raadshser Daens in laiere zittingen vroeg de Evenredigheid toe te passen in aile Besturen, om na de/en Oorlog Vrede in de Stad te hebben (1). Als De Werkman in dien zin gedurig schreef.. Als De Werkman vroeg om aile Bakkerijen in hun broodgewin te laten, met elken Aalstenaar meester te laten van zijn bons ? Als De Werkman gedurig schreef voor 't Sol datengeld, om hier met het Werkeloozengeld niet ten achîer te zijn tegen Brussel en Gent; als De Werkman gedurig, gedurig schreef voor de Voeding, gedurig oproepen deed tôt krachtige broederlijke hulp ? Als De Werkman de klachten van 't lijdende Volk opnam; als Daens sneëen brood meêbracht, om te toonen dat (1) Juist was een plaats opc-n in 't Hospiciën. Burgemeester Van den Bergh zegde dat Raadsheer Valkeneer nu de geschikte man was, maar dat nog 1 of 2 Leden hun ontslag gingen nemen en hij er geen bezwaar inzag, alsdan Heeren uit de Minderheid te nemen. Gent veel beter brood had dan Aalst. Als De Werkman schreef voor d'Ouderdomspensioenen en als Daens gedurig naar 't Mtnisterie van Arbeid liep, was dat slecht ? Aïs De Werkman aanhoudelijk schreef voor Onder-richt en Onderwijs aan de Werkeloozen; als Daens in den Raad en in De Werkman gedurig terugkeerde tôt de Voeding en op 't hert drukte dat een ontoerei-kende Voeding het wtrkende Geslacht tôt bloedar-moede en uitputting zou brengen ; was dat slecht ? Wat was er slecht in De Weikman ? in de woorden van Daens ? Men antwoorde toch... Ik hoor zeggen : De kritiek ! De kritieken ! ('t Verv) Loopende Nieuws konTT'ANTWER PEN zijn aangeko-men stoomboot Nil, met 350 ton Tarwe en Stoomboot Jeanne Charles met 350. — ■ wÊËÊÊlt Uit Engeland schrijft men dat van 20 j Stoombooten met eetwaren, die vastla- ! gen, er 15 naar Hollandzijn . 't Wordt hoogen, hoo-gen tijd dat 't Rantsoen BROOD vermeerdert, overal. Een Huisvrouw mij zaterdag zegde : Van den Zondag \ noen tôt den dijnsdagmorgend zijn wij zonder Brood. En als de kinderkes schreien van HONGER, 't is toch zoo pijnlijk. Aloge dit wreed lijden ons tegen aile gedacht van Oorlog doen strijden. - TE lijd-zaam zijn, en TE verduldig, zou dat geen misdaad zijn ? — De Booswicht draagt een Beul in zijn hert.— Zelfs de Bijen, de Biekes lijden door den ij Oorlog. Het geschut der Kanons stoort ^ hunne rustige werkzaamheid. — Aan een x Verken is ALLES GOED; aan den Oorlog M®* DEUGT NIETS. - De Schrokkerie wordt waarlijk 't Land meester. Onlangs * werd te NAMEN een Veers geslacht en had 3ô kilo onverteerbare Tarwe in heur maag.. De slimme Krabinus zal er tegen-vliegen. — Eenieder meent dat in zijn staat Te vinden is het meeste kwaad. — Rusland en Oos-tenrijk spreken van hun Krijgsgevangenen uit te leve-ren. - In de geheugenis van geledene smart eene wondere zoetigheid ligt. — Er wordt gecomuniceerd dat wie bij een gevallen vliegmachien wegloopt als er ! uitsche Militairen opdagen, niet moet verwonderd staan als hij doodgeschoten wordt. — Het Vrede-park van Aalst is eene geruste, zoete, aangename wandel-en rustplaats. — Te St. Niklaas is overleden, oud 80 jaar,M.Van Naemen, Senateur en Burgemeester ; lange iaren is hij Volksvertegenwoordiger geweest ; ik was innig met hem bevriend, elk zag hem geeren voor zijne rechtzinnigheid, zijn eerlijk, verstandig, kalm oordeei en zijne eenvoudige beleefdheid. — Een stuk brood waar vrede is, smaakt beter dan de lekkerste spijs in een huis vol twist. (Salomo.J — In Elsene, Brussel, heeft men 7 Hectaren grond der gemeente verdeeld tusschen de werkeloozen... Eerste klas van wel. Daar er weinig mest of vetstoffen voor handen zijn, zou men dit jaar bijzonder veel boonen en erw-}en moeten planten; deze vruchten hebben heel weinig vet noodig omrede zij behooren tôt de soort der Vlin derbloemigen en deze het vermogen bezitten de vrije stikstof uit de luchtte nemen. In Aalst heeft bijna elk zijn Hovenierken aan 10 c, Men kan dit boekje ook bekomen te Brussel, in de Zavelstraat, bij vriend Lies sens, rechtover d'afgebroken kazerne, een lief huize-ken van goe Jhertigheid, waar veel vluchtelingen uit West Vlaanderen getroost en geholpen werden ; mijn vriend en zijn Wederhelft moeder Liessens, zullen in St. Jans-hospitaal een bezoek brêngen aan Aalst, Meldert en andere plaatsen. Ikzie me daar nog zitten I in rue des sables, terug komende van Oratorio berg, ! naar Koorstraat, Markt, St. Katelijnen, Vischmarkt, Vlaamsche Steenweg, Park Duden, Avenue Molière, Etterbeek, Tervueren, enz. Hoelang duurtde pijnlijke scheiding nog ? - Maar sprekende van Soep, z'is jgfnîjg verbeterd in Aalst. z'is nu zoo goed ^at ze'fs de Verkens die den overschot krijgen. er slekke vet van worden. — De Vlamingen moeten nietongerust zijn voor hun taal. Een Volk dat zijne taal veracht, ligt smoddig in den gracht ! Laat een ventie van praalzucht en praalmacht f% maar flierefluiten in Hnlland en in Havere... i Volksmscht is Taalmacht... In de Kamer y met ai die Dichters en Boakengeleerden, hoe ver was men genaderd ? Den Bed af-leggen in 't Vlaamsch. De reine, eenvoudige Volksmacht is daar. Priester Daens spreekt eene lang redevoering in 't VLAAMSCH, met hem Adv. De Backer en den nederigen Opvolger ïan den geniaien man.'t Vlaamsch heeftTasten voet in de Kamer en in de Ministeriën. Dit zijn historische feiten. — Te Kortiijk werd Ro'ggebrood van 850 grammen, aan 1,75 fr, verkocht ; zonder veel compleroenten is de Politie de 93 brood-jes gaan aanslaan. — Gelukkig is hij aan wie het bedrog orbekend is. — Sprekende nog altijd over SOEP, het baart niet weinig v r-wondering dat bijna op aile gemeenten soep is en ln 't glorieus rijk Haeltert NIET ! ? Rijk zijn zonder goedhertigheid is ellendigheid,bï-zônder nu in dezen wreeden Oorlogstijd. In Erembodegem is de soep goed, doch de bedee-ling geschïedt onregelmatig. Is het waar dat zekere personen al net dik en de boonen krij-gen en anderen dan niets dan dun hebben ? — Cominké's uit Denderhautem beriehten dat de zoon van den Koster een toeffeling §eeft gekregen zonder schuld oi reden. Les : chuwi altijd en overal de groene gezelschap-pen ! ? ? — ♦ —— Nieuws. Luik. — Voor de Viss chers Dank het optreden dervisschersvereeniging werd het Jijnvisschen op zon- en feestdagen toegestaan, van af 1 April tôt den tweeaen zondag van Juni. WONDELGEM. - In den nacht van don-derdag op vrydag werd er ten nadeele van Karel De Graeve, wonende Koestraat, eea rund gestc-len. Rechtbank van Luik Toen de echtelingen G.., den 17 Maart 1.1. naar buis terugkeerden, vonden zij de .kelder-en keukendeuren open en hunne meid lag ge-bondeu en met een prop in den niond. Zy vertelde dat twee kerels haar plots langs ach-ter aangegrepen en gebondt-n hadden. Maar het kwam welhaast aan 't daglicht. Met twee medeplichtigen had ze komedie gespeeld en dat voor het stelen van wat sigaren en siga-retten, eenige stukken zeep enz. Z\) en di« twee mannen worden verwezen elk tôt 6 maand gevang. GROOT BRUSSEL. — Op 2 Mei z«n de scholen vollodig heropend geworden. Men is zinnens dit jaar slechts twee, hoogstens drie weken grcot verlof te nemen, denkelflk van 10 of van 15 Augusti tôt beginSeptember. Elsene bij-Brussel. — Aardige patatten Vrouw Van P.., kocht van een persoon die zii niet kende een zak patatten aan 1,75 fr. vôor éen kilo. Ze liet die kostelijke voorwer-pen in haar kelder leggen, en toen ze er ging naar kijken was er « teeken des tyds » ge-schied : er lagen 25 kilo pataten en d# rest | waren kleibollen geworden. St Gilles-Brussel. — Gewaterde boter Op de Fonsnylaan werden door de policie drii vrouwen van Hoeilaert aangehouden. Die fiine bedriegsters hadden boter verkocht aan 16 fr. voor één kilo en die boter was met 5'J tôt 60 per cent water vermengeld. Lombeek. — De misdaad De heer onderzoeksrechter Coirbay heeft in aile richtingen de persoonsbeschrijving van de genaamde Jan-Alfons V..., geboren en wonende te Essche, 27 jaar oud en Jan D.., 21 iaar oud geboren en wonende te Liedekerk», gezonden. Deze twee kerels zijn verdacht de moord te Lombeek bedreven te hebben. Later. — Reeds zijn zes personen aangehouden en een zevende wordt nog opgezocht. Oorlog ! Oorlog ! Veel Cominikè's zijn zoo duister als He-breeuwsch... Het volgende staat vast : Van beidezijden komen gedurig versterkingen... Slachlo'ffers, gedwongen slachtoffers vallen met duizenden en nog duizenden, immers al de nieuwe uitvindingen helpen het moorden. Er wordt op 't WesterfrontTOornameljjk ge-vochten rond de bergf n Cornellet, 208 meters hoog, en Haumont, 257 meters hoog ; ook iangs Gavelle, Fresnoy, aan de chimiek-fabriek van Oppy, te Berry-au Bac. (Zie op de Landkaart de bewegingen der Legers.) ^ , ln Palestina is gesneuveld de zoon van Bonar Law, een der grootste Staatsmannen van Engeland. Indien op de slagvelden meer rrjk bloed stroomde, de hooge geslachten zouden ^©1 roepen met de Volkeren : « Vervloekte Oorlog weg ! We*. voor eeuwi2 ! » Ùit Odessa, Rusland, wordt geschreven dat het Vrede betoog van 1 Mei, wreed machtig is geweest. Meer dan 15 .000 man in den stoet ! De optocht begon van 8 ure des morgens en duurde tôt laat in den avond ; in den stoet waren ontelbare plaksc'^riften met de woorden -VREDE ! VREDE ! KOST WAT KOST ! LEVE DE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK! !! — Amerika heeft eene Oorlogsbegrooting pestemd van 2 milliard 827 miliioen. Elke In-diaan die met Amerika strijdt, krijgt het voile burgerrecht. «rUrwrl Er werd ons een kwartie meer ge-I*!OOUv gevon dat met groote dankbaar- heid is aanve®rd. Hopen wij op volhardin^.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.