policierdag 30 St ptember 1915, Eerste Jaarg, Nr. 258 1 L,--."rrv ig-- :t, -■.•■y Prijs s s Centiemea door geheel België Het Vlaamsche Nieuws Hat best ingelicht en meest venrerekl Nieuwsland van België • Venchint 7 maal per week ABONNEMENTSPRIJZEN | Per week 0.35 | Per 3 maanden 4.— Per masuid 1.50 | Per 8 maanden 7.6# Per jaar 14.— m- -r'& ■ ^ asaaswgga gftHSCÂ-Sj^S^ AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAB : Dr Àtigf. BORMS — Albert VAN DEN BRANDE UREELEN : ROODESTRAAÏ, 44, ANTWÈRPÈN. Tel. 19§® 3CaratflB3tftgct5agga^^;saHH^»«rtaBB««asgraHHœg^KaBaB«isaraaaBgB^^ AANKOND1GING6N Tweede biadï., per regel 2.50 j Vierde bladz., per regel.. 0.50 Derde bîad., id. 1.— | Dcodsberîcht 6.—- Voor aile annoncen, wetide me a zich : ROQDBSTRAAT, 44. asgMasEsaaK^aEsgM^^ œrmaspuacssœïsseBstita^^ssœ^^^ LA BELGIQUE SERA LATINE,, Wij ontvangen den volgenden brief : Geachte Redaktie, !lk heb in het « Vlaamsche Nieuws » n 20 September den brief gelezen U [or « een Waal » toegezonden. Nooit ib ik een juister weerspiegeling te zien ekregen van de gevoelens van sommige i'aalsche en verfranschte kringen. Om fchtvaardig te wezen, zeg ik « som-jige », want nevens het klein aantal Wa- < p die ons genegen zijn, nevens de groo-smassa Walen die zich met de Belgische laltoestanden in 't geheel niet bekom- 1 lercn — het valt hun niet zwaar er vrede [ee te hebben! —; nevens het kleine blkje van eenige Waalsche steden en 1 keken, dat met minachting neerziet op 1 |t « Flamins » waarvan het toch ook niet i tijd de beste exemplaren onder de oogen ; ligt; nevens de Vlaamsche nobiljons, : Soetokraten, parvenu's en hersenlooze 1 Wemansen, die eerder belachelijk dan i [vaarlijk zijn, en die immers toch door ' t onvermijdelijke kieswetverandering 1 |in de tafel zullen geblazen worden ; lauevens staat een menigte doelbewus- < [gloeiend Vlaamschhatende, Waalsche 1 jtellektueelen, voornamelijk « politie- i Ers» en « ambtenaars », die een gedeel- 1 van hun omgeving reeds gefanatizeerd j < ebben, en verder een hoopje verbasterde j Jatningen, ambtenaartjes, pennelikkert-1 < s, oud-onderofficieren, enz., die maar j1 jiortgaan met de roi van « Aziatische j i rieken » en « Afrikaansche Romeinen » ! i is^elen, zooals Albert Giraud zei, en die ' a ta van « Culture française » en maar j < ingeren en dorsten naar de « palmes £ jadémiques » of naar den « mérite agri- j r île». Die laatste twee soorten zijn wat j 1 en mag noemen : le parti de la France. | hebben voor België niets over. Ed-U Picard noemde die Jemmappes-Wers eens « des produits résiduaires ». ( fjzou ze nu waarschijnlijk Goerka's of ( iori's geheeten hebben. I Hoe komt het dat zulke elementen in- 1 ledkrijgen? Zij zelf en het Waalsch t ùiiek kennen maar één taai en vermoe- t q niet dat er een andere beschaving r de Fransche mogelijk is. Redeneert § met hen, dan verneemt ge al dadelijk ^ thet Fransch de schoonste, de in ont-kkelde kringen meest verspreide en ook ^ « diplomatieke » taal is. O, wat wordt k toch met dat argument van de « langue- t ilomatique » uitgepakt om 't Vlaamsch g bevechten! Verder meenen zij, of zij g stigen althans, dat Vlaanderen, indien I (zi-h aan den Franschen invloed ont- 1' ik, onvermijdelijk in de vangarmen I n Duitschland zal terechtkomen .Hier- 'V wordt ruim gerekend op het misver- z pd dat voor minder ontwikkelden uit tbezigen van woorden als « germain » v «germanique » kan voortspruiten. s Pikwijls heb ik mij afgevraagd hoe r V hegrippen bij zoovelen ingang vin- ï 'i die niet allen onverstandig of te I' itler trouw zijn. Er moet natuurlijk v ;cning gehouden worden met de alge- s & onwetendheid van het Waalsche pu- a waar het over onze nation-ale 1< «msche beweging gaat. Men behoort b : te denken aan. de verleden politieke A ptheid en den vroegeren militairen \ ïrang van Frankrijk, waarvan de in- r; !<1 thans nog gevoeld wordt, en niet « per aan de aanlokkelijkheid en bijzon- d ezwierig-heid van de Fransche bescha- d l F £a v'eel dieper oorzaak ligt evenwel n let groot verschil dat waar te nemen d lichen het Romaansche en het Ger- g insche volkerenkomplex. In de Ro-insche wereld bekleedt Frankrijk op k je la den eersten rang en mag er ge- n alleen onvoorwaardelijk een kultuur- g geheeten worden. Wat zijn Spanje d °rtugal met hun 70 t.h. analfabeten? C Roenienië, met 80 t. h. ongeletter- g ® zijn reaktionnaire regeering, die se 1 °7 onder het hongerschreeuw'ende tl ■e,|volk 11,000 (elfduizend) menschen V j het leger liet overhoopschieten ? •Mndt men in Italië, als men eens F fj* voorbij is en Rome uitzon- g; ' n de Latijnsche wereld is Frank- ti ® Primaat. Of nu Russische edeliie- lij 'Ongaarsche magnaten, enz., in de 01 Knt bars en theaters wat Fransch « '^oprapen, dat kan de Fransche kul- d( r jein'l? ten goede komen. Overigens •0 et 1' ransch in andere landen door- ie Sen is, is het Duitsch er ook, om ot . ? et" Engelsch te spreken. Cre °u?ven W'J nu de Germaansche kl . naar wezen en ligging en v< j 'Jn tradities eigenaardige Enge- in ,ei;a;gelaten. Het Duitsche volk is m ^ fcerste, naar het getal van zijn b( j. > maar niemand zal volhouden d: erl-ieiT1arV"en' Zweden, Noorwegen of ht fop m'n^er ^an Duitschland aan- k« L/°P mogen maken moderne kul- he r0Jn te z'in- Indien Duitschland vi nt geen analfabeten meer te be- n; sitten, zoo mogen de drie Skandinaafsche rijken dat insgelijks, en Holland telt er muwelijks 3 t. h., hoewel de leerplicht er slechts sedert 1900 ingevoerd werd. De Skandinaafsche en Nederlandsche litera- j tuur en wetenschap — rekening houdende met het aantal inwoners — heeft aan de Deschaving niet minder schitterende bij-dragen geleverd dan Duitschland, en die pleine staten zijn op politiek gebied meer iemokratisch ingericht dan Duitschland. Zij staan ook veel hooger dan Frankrijk. Het ligt derhalve voor de hand dat onze ;entalige Walen die protektoraat-rol van Frankrijk overctrijven en wenschen ze /erder uitgebreid te zien, en dat ze an-lerzijds zich inbeelden dat de kleinere jermaansche volkeren bestemd zijn om le satellieten van Duitschland te worden, ndien de « influence française » niet tus-schen beide komt. Deze kleinere volken îebben nochtans steeds blijk gegeven van liep nationaal gevoel (zie de scheiding /an Zweden en Noorwegen) -en hebben :en dergelijke opslorping gewenscht. Ook de Vlamingen —• wij hebben het luizendmaal gezegd en herhaald — wil-en Vlaamsch d. i. Nederiandsch zijn en liets anders. Wij zijn niet zoo naïef onze îeropbeuring van iemand anders dan van >nszelf te verwachten. De schrfjver van den brief « La Belgi-}ue future » schijnt ons nochtans te ver-vijten dat wij met den vijand samenspan-j len om de taal van een verbonden volk ! lit Vlaanderen te verjagen. Dat is niet faar. "Ons programma bestond vôor den >orlog ; stout en bond hebben wij het te-;enover landgenoot en vijand bekend ge-naakt. Wij kennen echter sedert lang de affe beschuldiging van pangermanisme : Excité par les cris flamingants infâmes L'aigle allemand nous suit des yeux ! • strooibiljet, anti-Vlaamsche meeting, ^harleroi 13-3-10)11). Nochtans, is het te Antwerpen of te ^uik dat de overheid de andere landstaal luiten haar scholen heeft gesmeten om ze e vervangen door het Duitsch? Liever 'urksch dan Vlaamsch, of, kom, rechtuit fezeid : Plutôt Boche que Flamin ! niet yaar ? Was het ook niet een- van die anti-'laamsche « résiduaires » Chainaye, die :orten tijd v6or den oorlog een brochuur-je schreef tegen het Vlaamsch in het le-•er, waarin hij beweerde dat de Vlamin-en te laf waren om het land tegen den )uitschen inval te verdedigen en de Wa-;n aanspoorde op zichzelf te rekenen? mmers volgens dat uilskuiken zou het Haarnsche land dien inval maar van verre ien ! Flet was zeker ook een « résiduaire » an dat soort, die in igi 1 aan het Fransch potblad « L'Assiette au Beurre » een 2eks schimpprentjes zond betiteld « Les 'lamingants », waaronder een HH. MM. loning Albert en Koningin Elizabeth ' ■ ildc bezwadderen : « Comme quoi il a uffi de marier le Roi avec une princesse llemande pour introduire la culture al- '. mande dans le pays. » De Flaminganten evinden zich daar in goed gezelschap. laar wat moeten zij denken van de 1 'laamschhatende Belgen, die in Frank-jk op hun manier als «entretenus» het , grande patientiœ documentum » geven ; ie anti-Vlaamsche artikels in Fransche agbladen laten verschijnen ; wat van de i ransche bladen, welke dat venijn opne- j1 ien, wanneer het toch Frankrijk niet is ^ at België gered heeft, maar wel het Bel-. J isch leger dat Frankrijk een dienst be- i 1 ezen heeft, dien men te Parijs nog niet < an vergeten hebben. Dat léger, in wiens 1 mgen meer dan 70 t. h. Vlaamsche jon-°ns staan en Vlaamsche huisvaders van î klassen vôor 1910 toen, gelijk R. De I lercq schreef, het arme volk het eerst ' îslacht werd. Hoevelen van die Waal- £ :he of franskiljonsche kleppers worden J lans in een loopgracht door een armen 1 laamschen stumperd vervangen? < Er was een tijd, toen de Engelsche en 1 ransche bladen niet genoeg van het Bel- £ sch îèger koncfen spreken. Geruimen t d heeft « Le Petit Parisien » het dage-ksch oorlogsbericht in 't Engelsch « for c ir^english friends » en in 't Vlaamsch vcor onze Vlaamsche vrienden » mid- £ :n in den Franschen tekst ingelascht. | Het is nîet waar dat wij aan Frankrijk \ ts meer verschuldigd zijn sedert den t >rlog; wel Frankrijk aan ons. 1 Ik heb, wanneer het de belangen van t einere nationaliteiten geldt, niet meer irtrouwenin de Fransche diplomatie dan ] die van om 't even welke andere groote t ogendheid, 't zij een vijandelijke of een s :vriende ; maar ik ben innig overtuigd c it het Fransche volk, wiens edelmoedig- j :id Joor zijn ergste vijanden nooit ont- y ■nd werd, geen deel zou willen nemen in 1, :t schelmstuk, dat de Vlaamschhaters y m aile kleur en geur tegen onze natio- c iliteit beramen. Dr. P. VRIJDAGHS. t ONZE LETTERKUNDIGE PRIJSKAMP Burgemeester JAN VAN RIJSWIJCK 1853-1906 Jan Kornelis \au Rijswijck, voornaam van vader en grootvader, werd geboren te Antwerpen, den 14 Februari lb53, v.°n Jan-Baptist en van Izabella-Dimfna Tielemans. Zijn moeder stierf 10 Okto-ber 1866 ; zijn vader 5 Juli 1869. Gaat eerst naar de kostschool der Jozefieten te Melle, waar zijn 00m, pater Tielemans, leeraar was. Met zijn 00m vertrok liij, na de 3de humaniora, naar het Kol-lege der Jozefieten te Leuven. Plij begon met Oktober 1870 zijn rechtstudiën te Leuven. Daar was hij in de pedagogie van het Pauskollege en was er de mnk-k^r van advokaat Victor Jacobs, onzen huidigen stadgenoot. Hij voleinde zijn studiën aan de hoo-geschool te Brussel. In 1876 werd hij doktor in de rech-ten.De hr Frans van Cuyck, die een tijd lang zoo degelijlc het Letterlcundig Overzicht van den N. B. opstelde, zegt , verder over zijn levensloop : « Als piepjong advokaat nog trad hij 1 op in de Vlaamsche vrijzinnige politiek : en al dadelijk werd hij het troetelkind 1 der Antwerpsche liberale partij. Ik her-inner mij nog zeer wel, zijne eerste voor-draclit te hebben bijgewoond, gehouden 1 in het Willems-Fonds in 1877 ; hij han-delde over Abraham Lincoln en verrukte . mij door zijue sierlijke taal en inuzikale tenorstem. Van 1879 tôt 1884 onderwees : hij het Grondwettelijk Recht, eerst in de Normaalschool te Lier, vervolgens in die van Antwerpen. Hij heeft gezeteld in den provincie- en den gemecnteraad, , alsook in onze Kamer van volksverte- i genwoordigers. In 1889 werd hij sche- : pen van onder wij s, in 1892 burgemeester | ( zijnci' gebooitesitad, ùiu num m ±vuo plechtig en koninklijk naar zijue laatste 1 rustplaats vergezelde. Ook staatknndige 1 tegenstrevers brachten hulde aan zijne ] eerlijkheid, uitstekende bestuurlijke hoe- ; danigheden en onwrikbare Vlaamschge-zindheid. 1 » Een mensch wordt niet altijd wat j hij wil, maar anders : er stak een besla- j gen letterkundige en talentvol schrijver 1 in Jan van Rijswijck, zooals zijne fraaie 1 dagbladarikels en dichterlijke redevoe-ringen bewijzen. Mogen de thans verza- s melde vruchten van zijn beminnelijken c ;n helderen geest aan velen wellcom 2 îijn. » 2 Van onzen goeden Vlaamschen vriend e Mr Victor Jacobs, den huidigen hoofd- 1 nan van het Sint-Ivo's Genootschap, j irinden wij in het Rechtskundig Tijd- c ;chrift voor Vlaamsch-Belgiê van 1906, 1 t'olgend fraai artikel aan Jan van Rijs- 1 ivijck gewijd. g Geen edeler hulde aan den grooten \ Vlaamschen burgemeester is ons ter ken- i lis gekomen. Wij zijn gelukkig aan dit g >tuk hier een plp.ats te mogen inruimen : \ t <( Jan van Rijswijck is overleden te v l'estelt den 23 September 190. Gisteren 1: werd hij met ongemeenen luister ten e jrave geleid door de bevolking van Ant- s verpen. Naar zijn verlangen, werd al- 7 een zijne advokatentoga op de lijkkist c jelegd ; geene eereteekens, niets van de » >raal der wereld, enkel wat hem, in het » >verzicht zijns levens, voorkwam als het » cinste zinnebeeld van recht en deugd. » De Antwerpsche Balie heeft aan dien1 » /laming van den echten stempel een » fansch bijzondere hulde gebracht. De fuchtraad zond Vlaamsche rouwbrieven z tan de advokaten : de stafhouder, Mr. n iijckmans, voerde het woord in het g /laamsch op de burgerlijke rechtbank d im de magistratunr te bedanken voor 11 îare deelneming. Hij sprak nog ten d tadhuize eene Vlaamsche lijkrede na-nens de Balie uit. si Zoo gebeurde het ook bij het overlij- 1< len van den betreurden Adolf Pauwels. d Dit ging telkens zonder opspraak noch ansteot, ondanks het zeldzame van het ;eval, als een zeer natuurlijk iets, d loeiend uit de geheugenis des dooden, d egenover wien het als eene onkiesch- a leid zou geklonken hebben het anders n e doen. w 't Is hoofdzakelijk aan de Balie dat e ar van Rijswijck als Vlamingen ver- si !iensten heeft verworven. In de politiek d tond hij in dat opzicht slechts op twee- r< !en rang, want hij was op verre na geen u iolitieke strijder in den alledaagschen d in : hij was veel te fijngevoelig, te veel & iunstenapr van hart en ziel om te die- v en tôt hamer of aambeeld, werktuigen ie zoo al best het stieltje van politiek g jan ten onzent schetsent. 'd Aan de Vlaamsche Balie integendeel :>ekleedde hij de eerste plaats. Hij was medestichter van al onze Vlaamsche be-roepsinstellingen ; van den bond der Vlaamsche Rechtsgeleerden, van de Vlaamsche Conferentie der Balie van Antwerpen, waarvan hij nu laatst eere-voorzitter was. Welke overgenoeglijke avonden waren het niet toen Jan van Rijswijck ons in de Conferentie vergastte op eene voor-ciracht. Het is niet gemakkelijk het " oord te voeren ojj eene vergadering van îvdvokatçn. Daarin lukken enkel stagis-;• n die men aanmoedigt tôt het leeren onzer taal of meester van het woord. Hij v j i een meester die, waar hij optrad, s irak zooals de nachtegaal zingt in de citroerdè stilte van het vogelenheir. Zijne taal was kleurrijk als het penseel, ! armonisch als. de harp. Zoo demokra-tisch als van Rijswijck was van inborst et gevoel, zoo aristokatisch was hij vsn geest. Gelijk zijn puntig kinnebaardje a m Van Dijck herinnerde, zoo rees 111 -■ jn fiûweelen woord een tafereel van J -n schilder op. Niets gemeens, niets aile daagsch kreeg men van hem te hooren. Hij deed met keurigheid al wat hij deed .n geen redenaar heeft ooit de gave der bokoorlijSfeeid zoozeer in pand gekre-gen.Voor een vijftiental jaren, pleitte hij -Iken dag op de boetstraffelijke kamer, :lwaar hij het heerschend driemanschap litmaakte met Mters- Bausart en Van Ja1ster. Welk verschil van talenten rochtans. Jan van Rijswijck ontwapen-1c de rechters cloor de zangerigheid der )kidooi : hij voerde ze weg van het tri-mal figuur dat in pijnlijke verwachting Dp het banksken zat. En men voelde * d dra nog enkel de sympathie voor den lantrekkelijken spreker, clie alledaagsche :o Iteiî vist met loover te kransen, en 'czen deecl geureu waar distels schenen :e wasscïi. Voeg daarbij dat van Rijs-.vJjck's pîeidpo.r altijd ecrlijk was : wat /an eerst af bewezen scheen, gaf hij toe; naar ligt. everige der beschuldiging wist iij van lfc v érlede zoo te verbrokkelen en ti het voorlicht te stellen, dat zijn klient *.eî orofijt liaalde uit do bekentenis. conscience îeércle ons volk lezen. Be-loit leerde ons volk zingen. In onzen ieperkten kring van Vlaamsche advo-caten, mogen wij van Jan van Rijswijck leggen dat hij ons leerde pleiten. Aan zijn naam en zijn redenaarstalent îad hij voorzeker een ruim deel zijner >opulariteit te denken. Maar ook aan :ijn volkskarakter vol eenvoud en zacht-uoedigheid, vol ldesehheid en hartelijk-ieid.Van Rijswijck die aangeboden plaat-eti en financieele voordeelen weigerde, imdat hij zulks, in tegenstelling met ooveel anderen, als onvereenbaar aan-ag met zijn burgemeesterschap,was ook an de Balie een toonbeeld van kieskeu-ige confraterniteit. Men mag het zcg-;en tôt lof der Balie van Antwerpen en 1er Belgische Balie in 't algemeen, de ■olitieke verscheidenheid harer leden leeft zelden aan de beroepsbetrekkingen ; ;escliaad. Maar Jan van Rijswijck bo-enal, zou nooit een speldesprik aan an- : .ersdenkenden toegebracht hebben. Zijn :enoegen v/as gelegenheid tôt dienst-•aardigheid te vinden en diensten hem -ewezen overdreef hij in onbewimpeld ertrouwcn. In 1873 waren wij school- : iakkers aan de Hoogeschool, en, om i en of ander geriugen wederdienst ondèr 1 tudenten, schreef hij mij toen in die wierige taal die men graag als een ge- ■ enkenis bewaarde : « Ik heb tegenover ; u een schuld van vriendschap die zich ( niet laat afleggen met geldstukken, j maar die, gedurende gansch het leven 1 op het grootboek des harten aange- ( teekend, den verplichte zegt : « Hier < staat nog immer een rekening open. » j Men was er preutsch op zijn vriend te ; ijn, en fier zijne genegenheid te win- y en, niet omdat hij tôt hooge bedienin- 1 en verheven werd, maar omdat hij, on-anks die verhevenheid, gezellig en ge- j îoedelijk gebleven was gelijk de stu-ent van lang te voren. Ivortom. Jan van Rijswijck was een j :hoon karakter evenals eeu prachtig ta- £ :11t. Beide maakten hem tôt een voile- ^ ig man. Had hij ééne enkele richting gekozen " 'aartoe zijn geest het best geschikt was, t an ware zijn naam wellicht in het gul-en boek der vaderlandsche letterkunde j angeteékend egbleven. Nu vraagt me-ig«en : « Maar wat heeft Jan van Rijs- , ■ij^k dan toch merkwaardigs gedaan? » ( 1 het ant woord blijft men mogelijk c. :huldig. Hij heeft te veel aan ailes me- j egedaan om zich bij iets te specialisee-;n. En in dat ailes stak hij uit, verre ^ it boven zijne omgeving. Daarom hou- x en wij, zijne kennissen en vrienden, ^ ;n zoo levendig en hartelijk aandenken £ an hem. s Bij de inceste vermaardheden staat de c loriekant in fel kontrast met hunne an-ere hoedanigheden als mensch. Bij van 1 ! I Rijswijck is geen wanverhouding te be- f speuren ; maar omdat zijne gaven opge- ! slorpt worden en verstrooid op de Balie, j in de poliiek, in het Bestuur, zal hun! .lichtspoor moeilijk doordringen tôt het' jnageslacht, al is hij misschien de heer-lijkste spruit van den roemvollen stam der van Rijswijck's. Antwerpen, 28 September 1906. » De Studeoteokolonie te Utrecht —= ? Er zijn in Nederland gedurende de verloopen maanden twee stroomingen van Vlaamschgezindheid gewegst. Deze waarvan de a Vlaamsche Stem » het middenpunt was, met de heeren De-swarte en Hoste Jr, reduceerbaar tôt Prof. Van Gauwelaert, als leiders, en deze wellce — door tegenstanders — die van « ces Messieurs d'Utrecht» genoemd werd, en waar de « Vlaamsche Post » destijds het blad van was. Nu was in de « Vlaamsche Stem » tegen dien tijd een kentering merkbaar. Ziende dat zijn zwijgen enkel de pretenties der Franskiljons verhoogde, had de heer Alberic Deswarte besloten van nu af zijn standpunt te verdedigen. Zoo was er groote toenadering gekomen tusschen de a Vlaamsche Stem » en de Utrechtsche Studenten. Men herinnert zich waarschijnlijk de drie kranige artikels van Deswarte, de bestuurlijke : scheiding als eenig mogelijk middel tôt België's gezond leven aanwijzende. Toen nu de « Vlaamsche Stem » op : het gedacht kwam de Guldensporenfees-ten.te Bussum te viereu, zocht en vonds zij ônmiddellijk medewerking bij de Utrechtsche studenten A. N. V. Veel hebben dezen er toe bijgedragen om het feest van 11 Juli te doen gelulcken. Zoo waren zij het die o. a. voor het koor van Coers' lied zorgden, en de "te zingen lie-deren lieten verschiinen. Men herinnert zich waarschijnlijk den brief die in het « Vlaamsche Nieuws » verscheen, - aan Dr Borms, om een leeuwenvlag. ( 1 oen het bleek dat die te laat kwam, is ■ er toch gezorgd dat op 't Bussum-feést, een^vijftiental kleine Vlaamsche en Hol-lanasche leeuwenvlaggetjes waren. Zoo kwam de 11 Juli-dag. . 's Morgens had de Utr.-Stud. Afd. 1 een vergadering belegd waar, op voor- < stel van Vlaamsche studenten van de Gentsche, Leuvensche en Brusselsche 1 Hoogescholen een motie, met algemeene : stemmen aangenomen werd, waarin, op < dezen heuglijken dag « herdenkende de vvorstelingen van den Nederlandschen < Stam in zijn onwrikbaar streven naar < 2igen zelfbestaan ; gedachtig aan de 1 stichting, tôt verheffing van den geest i les volks, der Leidsche Hoogeschool, in 1 de benauwdste dagen van den 16-eeuw- t 5chen Nederlandschen vrijheidsstrijd », t de wensch werd uitgesproken « dat c reeds thans de voorbereidende maatrege- 1 ien getroffen zullen worden tôt alge- i :ieele vervlaamsching der Gentsche ^ Hoogeschool, opdat ônmiddellijk na het lerstel van den vrede, voor het Vlaamsche volk eind'elijk de gelegenheid zal , jestaan om zijn gerechtigd aandeel in len beschavingsarbeid te vervullen ». ( Toen werden nog twee telegrammen î /erzonden, eene aan hare Majesteit de j [voningin van Nederland, waarin « in le hoop dat uit den huidigen baaierd de £ jeestelijke vrijwording mocht geboren j. vorden, Haar, als symbool van de gees- j. elijke eenheid van den Nederlandschen j stam werd hulde gebracht»; en een c lan Zijne Majesteit den Koning der 3elgen, met hulde aan Hem, de hoop v 'an Vlaanderens volkomen geestelijke t ,'rijwording uitende. Wat de « Vlaamsche Stem » schreef, c 10e de namiddag verliep, en welke tele- g rrammen te Bussum door de ong. 5000 z nedebetoogers werden gestemd, is ge- c -end. Het was een dag van blijde hoop c •il groote verwachting. Deswarte en De z ^lercq hebben schoon en krachtig ge- p proken ! 's Avoiids in gezellig samen- à ijn, der twee richtingen, werd er ge- à oast en verzoend. Het was de eenwor- v ling aller Vlaamschgezinden in Neder- z and. 1; Weldra zouden eenigen — afgeschrikt ': :n voor de Beweging èn voor zichzelf — ^ loor het gevaarlijk ter dood geroep, dat f n de franschgezinde pers weerklonk, — 1 mn standpunt verlaten, en het logische ■erband in hunne daden op ongelukkige _ «jze verbreken. Laat ons niet te hard a 'oor hen zijn. Carlyle zegt immers, dat u ,roote dingen — wat men ook werke — v lechts door groote mannen kunnen ge- b laan worden. v De sterkeren weerstonden. De groote d )e Clercq blijft de zanger, « de man » v van zijn volk, getrouw aan zijne woorden van lin Juli. Dr Jacob, de hoop en het vertrouwen van de jongste generatie, gaat logisch den weg naar Vlaanderens vrijmaking verder op. De eenheid van het flamingantisme in Nederland bleef gehandhaafd. Zij voor wien de last te zwaar was, hebben zich teruggetrokken. OBRERCHT. DAGELIJKSCH NIEUWS ARM VLAAMSCH ! — Uit de « Ga-zet van Brussel » : Men kan thans op de muren van de stad Brussel een aanplakbiljet'zien han-gen, waarin een deurwaarder de « ver-kooping van een schoon schig-motor » aankondigt. Een scheepsmotor, denkt men bij zichzelf. Mis ! De Fransche tekst leert ons, dat het een « motor-schip » geldt. Raad er maar om ! Die verkooping heeft plaats in « den » koffie-brouwerij Cour de Tilmont op « den Antwerpschen Bolwerk » ! Het ingeschreven vat » is 130.462 ku-bieke meters. Ingeschreven vat? Met den Franschen tekst, leeren wij dat dit de vertaling is van « tonnage inscrit » ! Verder heeft het schip-motor ( !) een x draagvermogen grootste diepgang » ran 150 tonnen (in 't Fransch : « jeau-?eage à l'immersion maxima tolérée »). De « bewegende kracht » is 40 paarden (force motrice!) en het schip « is lig-jende » (est amarré) aan de Sloepen-<aai! ! ! Zou er nu wel één land in de wereld Destaan — Vlaanderen uitgezonderd — waar een hooggeplaatst burger als een leurwaarder eeu stuk in zulk koeter-ivaalsch, met zijn handteekening er on-ler, onder de oogen van 't publiek zou durven brengen? Een ongeletterde zou t nog niet durven, want die zou het îerst aan een bevoegd mensch toonen ! Maar voor 't Vlaamsch is 't altijd >oed genoeg, Wat komt het er op aan )f de a Imbéciles de Flamands » het al lan niet verstaan? Weet ge wat men in een ander land 'ou doen moest zoo iets gebeuren ? Men :ou eenvoudig zulke aanplakbiljetten ils eeu gevaar voor de volksopvoeding >eschouwen en er een censuur op uit-jefenen.Moest iemand een Fransch aanplak-)iljet met zooveel stommiteiten aan->laan. de heele stad zou er als een won-ler naar gaan kijken ! De Vlamingen zelf zijn daar tegen->ver veel te onverschillig. Ze vinden lat die menschen al heel veel goeden vil laten blijken met het er toch ook n 't Nederiandsch op te zetten. Zij zelf achen als er ergens een « accent » in :en Franschen test verkeerd staat, maar :en Vlaamsche tekst, die mag er altijd loor! Goede wil, immers? Welnu wij >edanken voor dien goeden wil ! Dan ien we nog maar liever niets in plaats 'an zoo'n ellendige dingen. DE NIEUWE ZIENSWIJZE WELKE MAETERLINCK TOEGESCHREVEN tV O R D T. — Volgens een gesprek, dat :en Hollandsche artist beweert met Mae-erlinck vôôr zijn vertrek uit Parijs gehad e hebben, zou de groote schrijver merke-ijk van, zienswijze veranderd zijn, ten ipzichte van de bezetting van België loor de Duitschers. Hij moet gezegd heb-ien dat de berichten welke hij ontvang-en iad, toonden, dat de « occupanten » het and geenszins als overwinnaars behan-Selden, maar zich veeleer gedroegen als estierders van een kostbaar iets dat hun /as toevertrouwd. De Duitsche organisa-ie zou zooveel mogelijk de wonden van et land trachten te heelen en zou er ge-eeltelijk in geslaagd zijn. In eenige Bel-ische kringen zou men zich reeds lang-amerhand aan de nieuwe omstandighe-len gewennen en er zijn er die zeggen, at Eelgië aan de vreeselijkste rampen ou blootgesteld wezen indien de toestand lotseling zou veranderen, want het zou an voor langen tijd het tooneel van bloe-ige gevechten wezen : het vernietigings- . /erk zou dan in al zijne vreeselijkheid ijn gang gaan. « België, zeggen zij, ver-îngt naar rust ! Het wil ongeschonden ehouden wat de oorlog het gelaten heeft. Vat zou een bevrijd België zijn, met S rus sel, Brugge, Mechelen en Antwerpen 1 puin ? » EEN NIEUWE OPROEP UIT ROME. - Een Fransch blad schrijft : Indien men eloo." mag hechten aan zekere geruchten it Rome, dan zou de Paus een zeer ge-dchtig document gereed gemaakt heb-en dat binnen kort zoiu bekend gemaakt '•orden en dat ten doel zou hebben aan e oorlogvoerenden een wapenstilstani oor te slaan op Allerzielendag.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.