Jttfaftfldag 28 Augustus 19*6, Tweede Jtiarg tir 238 inuuu iiiawaCTaw xssvst Pnjft: 6 Ceatiemea daor geheel België Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspreid Nieuwsblad van België. » Verscfeijnt 7 œaal pmr week • AtONNEMENTSPRIJZEN i P*r ssikfcîi4 .... .. Uî P«r t 3t»«.TMi!«î ... 21<— ?«r i , i,~ P*r ji&T îi.— AJGEVAARDIGOENitVAN DEN.OPSTÊlsÂÂoT^^™*^5*3 Dr Asg. BORMS: Aife. VAN DEN B8ANDE. Met v*st» aeiewcrkingfyaa Dr A. JACOB m»JBBLB»t SOODESTKAAT. 44, AKTWEKPBN. Tf-t. ma AAHlONDIGIJSGENj re«i« hl*dt., gtr régal... Ï.5S Vioni» bîads,. ger regel... 1.31 >rde bladï., id, 1.— Doodibericht S ^innAti^Aii rvftsriA* tfiAD oi'aH RfinTlïMTÏ? A A T Ai DE OORLOG -Î-.T, |.» ■ ■ ■■— « ITALIE VERKLAART DUITSCHLAND DEN 00RL0G ilfl BERLIJN, 27 AUGUSTUS. — OFFÏCIEEL : ■ DE KONINKLIJKE ITALIAANSC HE 8EGEERING HEEFT DOOR ■BEMIDDELING VAN DE ZWITSERSCHE REGEERING AAN DE KEI-«■tëRLIJKE REGEERING DOEN MEDEDEELEN, DAT ZIJ ZICH VAN mv.i AUGUSTUS MET DUITSCHLAND IN OORLOGSTOESTAND BE-^■hoUWT.f*6ffeldige gevechten aan de Somme en bij Verdun. — ■ Niets van belang ep het Russisch en Italiaansche front. I - De opmarsch der Bulgaren aan de Stroema. 9 De Handelsduikbooten Verbittering tegen Caillaux i^BWen, 26 Augustus. — In een ge- Caillaux, de vroegere Fransche minis- met een vertegenwoordiger van de ter-president, en zijn vrouw zijn te Vichy ■Eolnische Ztg.n heeft dr. Lohman o. mishandeld en wel zoo ernstig, dat zij H jezegd : De « Bremen » bevindt zich hebben moeten vluchten en de Fransche H» in voile zee. Zij gaat ook naar regeering- het noodig heeft geacht, een |* ^Bitanore en haar lading bestaat ook compagnie infanterie te zenden, om de B'ïerfstoffen. orde te herstellen. Bfcpitein Kônig heeft er den nadruk De Parijsche correspondent van de . gelegd, dat de bemanning van den «Times» verzekert, dat reeds eerder in tôt den laatsten man geheel vrij verschillende plaatsen is gebleken, hoe- sn^B m militairen dienst en .in aile opzich- ve8^ verbittering er nog in Frankrijk H: aan de voorwaarden voor de han- heerscht over de polijjek van het kabinet- Bîivloot evenzeer voldoet als de be- Caillaux vôcir den oorlog. Dat er verwan- ^^Hnoing van elk ander koopvaardij- *-en van den door Mevr. Caillaux dood- ' Bip, geschoten Gaston Calmette te Vichy ver- toefden, terwijl de mîshandeling pla<ats , iar i i • , vond, zou met het gebeurde geen ver- «agêlsch Hulpschip gezonken band houden. '^Hloaden, 26 Augustus. — Officieel : Het echtPaar Caillaux heeft nu Vichy Hket hulpkazernestoomschip « Duke of v.ei"!aten, maai moet hebben gezegd, dat ••e?» is den 24sten Augustus in de z:'f d"ch'en tet"u? te komen. :.^Bwrézce door een Dnitsclie duikboot de r ransche pers l:euren de «Lan- j^fcrpedeerd en gezonken terne» en de «Victoire» het gebeurde «Dckapitein en 23 anderen worden ver- ster,k af' als een i,lbreuk °P den &ods" *^87 zijn gered. vrede- » I Torpedeeriogen De ItaUaansche Kabinetsraad ». , Over het verhandelde in den jongsten ■ < ie wateren van Genua hebbe^i de Italiaanschen kabinetsraad verluidt in de ■i'uOOicn den laatsten tijd erg huisge- Romeinsche pers slechts weinig. De ■! en onder Italiaansche zeilschepen. K Corriere délia Sera » verzekert, dat de e 'n den grond geboorde sche- berHadslaging- in hoofdzaak heeft geloo- ■i/ , de, Srootste, de> « Balmoral » pen over de maatregelen in verband met ton), « Regina Pacis » (2228 ton), de aardbeving en dat de regeering de ■ lanara » (1545 ton). zending van geneesheeren en verplegers en van houten barakken heeft bevolen, ^B,j',ver. ^ van Alexandrette is on- om de getroffen bevolking bij te staan ™ikens een Duitsch bericht, een en te huisvesten. Daaruit is af te leiden, gewapend patroeljeschip in dat de ramp grooter is geweest dan de U?rond geboord. De Kngelsche admi- pers heeft mogen zeggen. H^tdeelt nu mede, dat dit ongetwij- De « Tribuna » meent daarentegen, ■je«Zaida» is geweest (een schip dat de expeditie naar Saioniki, de daar- ton, van de British India St. mee samenhangende verhouding van Ita- ~ Z"0')- De Turken hebben van de lie tôt Duitschland, en de overeenkomst ':-nt 4 officieren en 19 man ge- met Engeland de hoofdpunten van de be- e andere opvarenden, 2 dfficieren sprekingen hebben gevormd. zijn waarschijnlijk verdron- Volgens hetzelfde blad heeft de minis- terraad ook het voor s tel overwogen bezit ■ te nemen van den zetel van het Oosten- iltM Het geval Skeâincton rijksche gezants^hap bij het Vaticaan, ® het eerwaardige Palazzo Venezia. De ode^K vo°rtzetting van het procès openbare meening in Italië zou dit eens- >t®' ] doodschiet:en van Skeffington, jrezind wenschen. advokaat Healy betoogd, dat De « Stampa^) schrijft, dat Sonnino kapitein Colthurst (die hem zeer bevredigde verklaringen over Roe- irt<M en doodschieten), maar ook de menië heeft gegeven. De Roemeensche uttnan':s' a's gevangene gezant is tijdens den ministerraad in de te laken waren. Zij hadden Consulta verschenen en heeft er gewich- .ojj^Hlf^Se.ne niet mogen afstaan om tige mededeelingen gedaan, zegt het doodgeschoten. blad. UWe van Skeffington zeide pas De « Messagero » zegt niet zonder ge- ^eva^ te hebben gehoord, toen heimzinnigheid, dat de ministerraad zich reeds, begraven was. Op den heeft© Ijpziggehouden met de mogelijk- 1 h'i verdwenen was. kwam heid van een botsing tusschen Duitsche atlz^H, '' soldaten naar haar huis en en Italiaansche troepen (men versta . :iH ";llder de minste waarschuwing waarschijnlijk: in Grieksch-Macedonië). 0K-,V°(!? ramen in, voor dat zij bin- ,M. _ 2:i gaven haar en haar zoontje Uit Duitschland eide bajonet bevel de handen op ■ ea. « Dat zijn nu de verdedigers Berlijn, 26 Augustus. — Het «Ar»«-■J^°uwen en kinderen », zeide zij te- verordnungsblatt » bevat een keizerlijk ■ van de officieren. Zij werd met besluit, krachtens hetwelk de voltrek-■^"ln(1 "i een dienstbode in de voor- king van aile gerechtelijke straffen, aan JK °Pffesloten, terwijl het huis door- Fransche krijgsgevangenen opge'.egd ^ moesten daar drie uren wegens stafbare feiten, gepleegd voor 1 H..' "«n van de. soldaten, die hen be- Sept. 1916, tôt het sluiten van den vrede H.J ' ^'de : « Nogal taai dit», een moet worden opgeschort. In de bepalin-■^/'Hter hebben we eigenlijk geen gen omtrent de uitvoering van dit be-^p?r *en°men ». sluit merkt de minister van oorlog op Bsch j les gaf in het dat dit uitstel berust op een wederkee- H°vtr/ '"j onderscheidene leerboe- riglieid waaçborgende overeenkomst met Haat in, ')e2'nselen van die taai.Een de Fransche regeering. Verder wordt in Hp ( ain er een van in de. hand en deze ministerieeïe beschikkingen gezegd H-; een officier : « Blijkbaar dat ele vol trekking van straffen wegens .correspondentie met den na 1 Sept. 1916 begane strafbare feiten •■SkJr ^en vr0€g aan ^e" niet zal worden opgeschort, dat echter ■ '4 *Kt°n, bf ze nog naar haar aile gerechtelijke srtraffen, aan Fransche Hkt M 'iad. « Ne«n, was het ant- krijgsgevang«nen opgelagd, d«n ««irtUci Bv J / °° onbesçkoft daa dat van eïke maand van d« r«cltter« 'lasso te stellen. » aan het ministerie va» eerlog Ko»tea word»n meegedeeld. - Onze Qroate Qeïlinstreerde Letterkundige Prijskamp Jacob Zevecote (Gent, Ï595—1642, Harderwijk) Nogmaals een Vlaming. « Wat zou er, roept Dr Jonckbloet uit van onze poëzie, geworden zijn zondei Heins, Vondel, Huygens. van Baerle De Decker, Brandt, die allen Brabantscl — lees Vlaamsch — bloed in de aderer hadden ! » Zevçcote was zestien jaar jonggr dan zijn bloedverwant en staelgenoot Danië Heinsius (1580—1655), van wien we, on-der nummer 38, het gedicht gaven Lofzang op Bacchus. Zevecote schijnt een onstuimig karak ter te zijn geweest. Eerst werd hij Au-gustijner monnik, vertrok naar Rome en verwierf er, oui zijn groote kundighe-den, de gunst van paus Urbaan VII. Weldra echte.r omhelst hij het protes-tantism, werpt de kap over de haag en wordt hoogleeraar in de welsprekend-beid aan de hoogeschool te Harderwijk. Men zou hem den Prins der Vlaamsche Dichters noemen, en zijn poëzie is inder-daad levendig, alhoewel niet altijd even kiesch. Hij schreef tooneelstukken, lier-en minnedichten. Van Heinsius hield hij ontzaglijk veel; hij vereerde en volgde hem na als zijn meester. Hij schreef dan ook Tatijnsche gedichten, die hij, naar de hebbelijk-heid van den tijd, Zeveeotius teekende. In het Nederlandsch hoeft hij een paar tooneelstukken vervaardigd : in 162b, Het Beleg van Leiden, in 1630 gevolgd door Het Ontzet van Leiden. Zij hebben van tooneelstuk slechts den naam en niet eens den vorm. Het zijn alleenspraken en rc^ien, doch menig gedeelte is wel dichterlijk behandeld. Zevtcote kwam ook aan huis bij Roe-mer Visscher en maakte gedichtjes voçr Anna, die dan in dicht antwoordde. Dit bewijst hoe verdraagzaam en breedgees-tig Roemer Visscher en zijn dochters waren, die. alhoewel den katholieken godsdienst belijden, toch op zulken vriendschappelijken voet met de.n gewe-zen monnik omgingen. 't Is waar, de tijden waren er naar en 't was geen zeld-zaamheid dat klcosterlingen de hervorm-de. leer omhelsden. De Gentenaar Zevecote vergeet zijn geboortestreek niet en spreekt in zijn gedichten van de Lieve çn de Leie. Ook in onderstaand Veldgedicht., dat een fris-schen klank heeft, gewaagt hij van de Vlaamsche lucht. 42 VELDGEDICHT 42 De Winter is ten e.nd, De heugelijke Lent Bezoekt weer onze landen ; De zon met licht gekroond Ziqh in den Tweeling to«nt, En komt ons nader branden. ^Vlen ziet het gansche land Met bioinmekens bcplant, Zoo lustig zich vertoogan, De zonne trager gaat, En dikwijls stille staat, Om die wel nà te; oogen. De koele, zachte wind, Die uit het West begint, Beademt al de kruien, Ontslaat het groene veld Van Noordelijk geweld Van bijzen en van buien. Ik wou wel buiten stad, Nabij een grazig pad, Een aardig huisje maken, Daar al dat ons gemoed In zorgen leven doet Niet in en zou gerake*. Al heeft de Vlaamscke l«ekt Nooit dadels vcortgebroekt, Olijven of oranjen, Ik zoude zijn tevreea Met appels en met kwee* Met pruimen en kastanj»». Melk, mede, wijn en biçr Zijn onze wijnen hier. De ander moet men haleta, Of van den Rijnschen kant, Of uit het Fransche land, Of uit de Spaansche païen. Voorts zou ik rondom 't goed, Gelijk de. landsman doet, Een gracht of beke bringen. En roên, tôt mijnen kost, Baar«, katper, braswim,, poet, . îhiGek, aal en grondelingen. Jaktb ZEVECOTE. DAGELIJKSCH NIEUWS PROF. BOLLAND TE ANTWER-PEN. — Tengevolge van onvoorziene oinstandigheden zal Prof Bolland slechts in December of Januari a.s., naar Vlaan-dei*en kunnen komen. Voorloopig is het dus onnoodig verdere toetredingen te zenden. De reeds toegetredenen zullen verwittigd worden wanneer de lessen vverkelijk doorgaan. « DE TOORTS ». — N r9 bevat op het titelblad de portretten der drie eere-1 voorzitters van Volksopbeuring. » Prof. Bodenstein beschouwt kritisch het feit dat Botha een terugkeer naar het nationalisme beproeft. Een paar verzen van . de Clerk, een artikel. van Bataires over de N. O.T. volgen. Een sfuk uit « De Burger », de invloed van de nationale beweging op ons volks-leven onderzoekend, gaat eerst de ge-boorte der Nationale beweging na en stelt dan vast dat zij van provintiaal al-geméen nationaal werd, terwijl eindelijk lof wordt gebracht aan de Hollandsche kerken, die door hunne eenheid hunne kranige houding zooveel bijdroegen tôt den strijd. G. Vermee.rsch geeft verslag over het tweede Guldensporenfeest te Brussel, terwijl in « Om onze Stainpoli-tiek » weer eenige feiten van aktueelen aard worcten behandeld. Eindelijk tracht A. Loosjes in dc-« Groot Nederlandsche Vonken )) de houding van « De Teîegraaf » eenigs-zins te verschoonen. MERKWAARDIG. — Wij lezen in «l'Humanité», dd. 24 dezer : Het naaste familielid vaji een onzer vnenden, een militant van de Soeialis-tische Federatie der Seine, schrijft ons het volgende : <( Sedert ee,n tiental jaren hadden wij de gewoonte, mijn echtgenoot en ik, in den Zomer de streek van Tréport (bij Havere te doorreizen om er Parijsche artikelen te verkoopen. Bij het uitbreken van den oorlog vertrok mijn echtgenoot naar het front, waar hij nog steeds vertoeft. Ik keerde naar Pontoise weer^ alwaar wij gevestigd waren. Een der laatste dagen'ging ik naar Tréport om er het materiaal weg te halen dat aldaar in de woning van een vriend was achtergebleven. Ik had onmiddellijk last met de En-gelsche overheden, die in Tréport een heerschend gezag uitoefenen, waaraan de gemeenteoverheden zich moeten onder-werpen.Ik had papieren, goAle, stevige en probate papieren. Doch mij ontbrak een « oorlogsboekje », dat door de plàatse-lijke « meesters » vereischt wordt. Ik wist niet dat het noodzakelijk was. Ik heb gevraagd dat men mij 24 uur zou overlaten om mijn materiaal weg te nemen. Ik heb gebeden, gesmeekt. De Engelsche overheden waren onverbidde-lijk. Nauwlijks aangekomen, moest ik reeds vertre^ken. » DE HEER ALBERT LAMBERT SLACHTOFFER VAN EEN ONGE-VAL. — De uitstekende tooneelspeler die zich Zaterdag naar het paleis van Fontainebleau begeven had om er te spe-len in Ruy Blas, dat door een kinema-onderneming opgenomen moest worden, werd er het slachtoffer van een ongeval, dat niet zeer ernstig schijnt te zijn. Men had voor een der filmtooneelen de bin-nenplaats gekozen van het kasteel dat naar Lodewijk XIII gedoopt werd. De heer A. Lambert, die de roi vervulde van Ruy Blas, reed te paard het binnenhof op, gevolgd door een schildknaap. Zijn paard, dat in vollen galop was, gleed eensklaps uit op de steenen en de heer Albert Lambert werd uit het zadel ge-slingerd. Hij sprong echter weer te paard en reed verder. Het paard sloeg 1 weer in galop, gleed opnieuw uit en zijn berijder viel ten gronde. Hij richtte zich op en voelde eene hevige pijn aan den rechiterschouder. De dokters van het hos-pitaal van het kasteel stelden cene ont-wrichting vast die eenige weken rust zal vragen. DE GEZONDHEIDSMAATREGE-LEN. —• De gemeentebesturen hebben de . ■ieuw« instructies ontvangen aangaande de gezonheidspolitie. Hun is namelijk voorgeschreven geworden om de lijst op ' te maken der koepokinentingen die gedu-rende het tijdperk van i September 1915 tôt 31 Augustus 1916 geschied zijn, on-verschillig of de inenting al dan niet ge- 1 slaagd is. Deze lijst moet volledigd worden met de opgave van het aantal perso- 1 nèn der' gemeente die gedu«ende bedoeld s tijdperk do*r de pokken aangetast zijn t geweest. De gemeentebesturen aan wie < ook herinnerd is geworden aan de voor- s schriften der provinciale reglementen in c zals« d« ko»pokin»ntiug en h«rin«ntin£ 1 atillân «erlang bij wijie van. VooiSîot'gf ( mieuw bij d« bevolking- aandring»* *m 1 zich t« laten iaent#a. I " Senne Psedagogie, Het Mannlieuner stelsel in opvoee kunde is algemeen bekend, doch dat d opvoedkundige begrippen van aan d boorden van de Senne de wereldlx roemdhtdd tegemoet gaan, dat zulle weinig en weten. Om het kind een naai te geven, stel ik voor die wetenschai pelijke strekking de « Senne Pœdagc gie » te noemen. Lit volgenden brie/ zal u het zuive wetenschappelijke van die opvattinge tegen waaien. Annexe I Le 23 mai 191( Administration Communale de Bruxell^ 6me division A. N° 911 Monsieur le Ministre. (van hieraf vertaal ik Art. 20 der wet van 19den Mei 191 bevat : u Tôt het eenigzins verzacht toepas sen van bovengemelden regel (moedei dertaal-voertaal) kan, volgens de be hoeften der scholen, machtiging worde verleend te Brussel en in de voorstede: van Brussel, alsmede in de gemeente: op de taalgrens. » Mijnheer de Minister van Weter schappen eji Kunsten, die schikking be sprekende, zegde ter zitting van 18de: Februari 1914 : « Een éenige formule, àl de gevalle: omvattend, is dus onaannemelijk. D toepassingsformulen moeten zich aan passen bij de omstandigheden en bij d plaatselijke overleveringen,welke uiters veranderlijk zijn, en waarvan ele ver schei den heid duidelijk uitkomt, als mei den zeer ingewikkelden toestand van d Brusselsche omgeving onderzoe.kt. Het goevernement, in overleg met d gemeenten eu met de schoolbesturen zal de. toepassingsformulen zoeken, wel ke het redelijkst en het meest praktiscl zijn. » (1) § 4 van art. 6 d® Verordening, uitge vaardigd door het bezetteud be.heer dei 25sten Februai'i 1916, b'ehelst ander zijds : « Uitzonderingen kunnen voor enkeli scholen in bijzondere gevallen door eei eemotiveerde beslissing van het Minjs terie van Wetenschappen en Kunstei worden toegestaan. » Daarenboven blijkt uit het onder zoek, dat gedaan werd krachtens d( Verordening van 25sten Februari 1916 dat de familiehoofden, wier kinderer het lste studiejaar van onze scholen volgen, verklaard hebben dat de moeder-taai of gebruikelijke taai van hun kinderen het Fransch was. (2) Overeenkomstig de geest.welke steedî het gemeentebestuur van Brussel geleic heeft bij het inrichten van het onder-richt der twee nationale talen in zijn gemeeutescholen, achten wij het noodzakelijk, ove.reenkomstig de behoeften en de traditioneele gebruiken van de fa-miliën welke ons hunne kinderen te>e-vertrouwen, zoo vroeg mogelijk het aan-Ieeren van de Nederlandsche taai te be-ginnen. Wij stellen U voor, te beslis-sen, dat het aanleeren van deze laatste, door de rechtstreeksche methode, zal aanvangen volgens het gebruik, de prin-ciepen van goede e,n « saine pédagogie » (lees: Senne Psedagogie — K. B.), en vooral de plaatselijke behoeften welke s;ansch den toestand beheersehen, van af het lste studiejaar. (3) Nous vous serions obligés de bien vouloir nous faire connaître votre décision le plus tôt possible. (Dat is te on-îuidelijk om te vertalen.) Par le Collège, Le Collège, (get. Vauthier. (get.) Jacqmain. Ziedaar een produkt uit het « Labora-:orium voor Senne Psedagogie ». Het is samengesteld uit drie. bestaad-ieelen : 1) ministerieeïe jtëper om de Vlamia-çen ia de oogen te smijten ; 2) verdicht bedrog, verkregen bij de :oepassing van de Verordening van ÎSsten Februari ; 3) ultra=VIaamschgezindheid van het Brusselsch gemeentebestuur. Welk is nu het gehalte van die drie >estanddeelen? 1) De Heer Jacqmain haalt wel art. 20 ^an de Wet van '14 aan, doch hij ver-reet, dat « Die verzachte toepassing niet en gevolge mag hebben, dat het gron-lig aanleeren van de moedertaal ge-chaad wordt. » Hij schijnt daarbij aan le woorden van Minister Poullet zulke cracht te verieeûen, alsof de Wat voor le.fce nittt besteat en dat een ministérieel lesdtiul )(thaîp ms:» c li tesluit de uvoertaal als moedeitaal » - mag aanstellen. «Wet is wet, en gelijk ' ze is dient ze dan ook toegepast. 2) Hcel behendig in te.ksten aanhalen schijnt de Schepen wel, doch spijtig, e dat, waar hij § 4 van art. 6 der Veror-dening aanhaalt, ook wel § 1, 2 en 3 be-' staan. ' Nu § 1 zegt, dat een Vlaamsche klas moet ingericht worden als 20 kinderen i het Vlaamsch als voertaal hebben in het lste jaar. Daarom noem ik het verdikt bedrog, enz. » als de Schepen zegt « dat de. fa-:r miliehoofden verklaard hebben dat de n moedertaal van hun kinderen 't Fransch was ». Dat is een grove leugen, want het onderzoek had geen plaats krach-'• tens de Verordening,. doch de verkrach-ting van de Verordening had plaats. De Schepen zou waarheid gesproken hebben zoo hij zegde : « de schoolhoofden hebben verklaard (aan de ouders) dat, zoo de moedertaal van hun kinderen het Vlaamsch was, ze. de belangen van hun kind schaden ». Dàarop hebben ouders hunne verklaring gewijzigd, en dàarotn ) heeft Brussel geen Vlaamsche klassen. 3) Onder de oorlogsnaurose viel de 4 Schepen van ele. eene kwaal in de ande- re, want nu is hij behept met ultra-Vlaamschgezindhe-id.« Achten wij het noodzakelijk zoo " vroeg mogelijk het aanleeren van de Ne-1 derlandsche. taai te beginnen » ; waar-1 om? «overeenkomstig de behoeften... 1 var: ele familiën ». Ik vraag me af, waar-om de Schepen toegeeft dat de kinderen " van 6 jaar in Brussel be.hoefte hebben " Vlaamsch te kennen. Brussel is immers 1 een Fransche stad. Ja toch, de kinderen hebben behoefte aan Vlaamsch om met 1 hun ouders te k'unnen spreken. ik ver-e gat het haast. Daar geen enkel Vlaamsch kind in de 2 gemeenteseholen is, ziet de Heer Jacq-t main de toekomst van onze, taai zwart-" in, en hij stelt den Minister voor, « te 1 beslissen, dat het aanleeren van het Ne- - derlandsch zal aanvangen van af het lste studiejaar». Dit zou dan liggen in 2 « het gebruik », omdat het niet anders » gekunnen heeft, daar de ketjes hun ' Brusselsch babbelen tôt in de klas, on-1 der den neus van de « uffra » of « de miester ». Ook eischen de princiepen van goede 1 en « saine pédagogie » zulks. Vergeef ■ me, waarde opvoeders, zoo dit u bijna een beroerte doet krijgen, en al uw ge- - zonde begrippen over opvoe.ding omver-1 werpt. Waar gaat het naartoe? Een - tweede taai aanleeren van af het lste 1 studiejaar ligt in de princiepen... neen, he.t wil er niet uit, die « Senne Paedago- ■ gie» is te dom. Ik weet wel, waarom Brussel de toe-lating vraagt een tweede taai in het pro-: gramma van het lste jaar op te mogen nemen. De franskiljons voelen den druk van het Vlaamsche recht zivaarder en zwaarder wegen. Ze weten, dat zç de handen niet meer vrij hebben, en dat de ■ Vlaamsche klassen er zullen komen, als de oogen van 't volk zullen opengaan. En dan zou het kunnen uit zijn met hun alleenheerschappij. Ze willen redden, wat er te redden valt. Als de Vlaamsche klassen er moeten komen, zullen ze er toch nog Fransch mogen onderwijzen. Dat kan men noemen ge?onde diplomatie, doch geen psedagogie. De Vlamingen eischen het toepassen van Wet en Verordening, ze eischen hun voile recht en zullen zich geen bedrog laten ivelgevallen. Waar de schepen woorden aanhaalt van ministe.r Poullet, haal ik er aan van minister Vandervelde. Hij zegde in de Kamer : « Mijn vrienden Troclet en consoorten hebben een amendement neergelegd. waardoor, in de Brusselsche omgeving, de voorrang van het Fransch zou gehuldigd worden. Dit is onaannemelijk. De oplossing, schijnt mij, zou zijn het toelaten Fransche en Vlaamsche. afdeelingen te scheppen. » Als minister Vandervelde geen auto-riteit is in opvoedkunde zoo laat ik A. Sluys aan het woord : « De uitslage.11 van het onderwijs gegeven in het Fransch aan Vlaamsche kinderen zijn de volgende : » 1* Het onderwijs brengt lang geea enkel geestelijke verbetering voort bij de leerlingen welke niets begrijpen van hetgeen de meester zegt ; » 2° De lessen worden noodzakelijk oefeningen van woorden-onthouden ; » S" Het volkskind, het Fransch zien-de heerschen in de school, veracht weldra zijn moedertaal, die hij aanziet al9 een soort lagere taai, een gewestspraak goed ten hoogste voor lieden zonder op-voeding. Zou dit niet de oorzaak zijn van ele weinige achting welke veel Bel-gen van Vlaamschen oorsprong koeste-ren voor onze oude nationale spraak, zoo rijk, zoo beeldend. zoo lenig, en welke, onder gekere opzicbten on tegen«pr«lo-lijk hooger staat dan het Fransch? » (Ligue de l'enseignement. L'école modèle. 1880, blz. 158.)

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.