^NBMENTSPRUZEN: j i .... » 1.75 ï 5 | 3 ma»nd | 6 au*0^ is,_ | één L- | 'lïebUn oopeM onregelmatijf. j ' ■ jlbesUlung der postabonn#- J ®dn UlKLUrrKîÏD U nch- 5 *Z msteubïto post- ' fetrt «Mt « hrt bah*»' r»n U Woensdag 5 Juoi xgi£ - 4*® ja&rg. f* 151 Prijs 6 Centîem voor België I AANKONDIGINGEN: Tweede bl;ui, den reg«l 2.5 Derde id. id. 1 - Vi»id«' id. id 0.5 Doodsbericnt 5.- Elke medewerker is persoonùij; Verantwoordelijk voor zijn sehrijveji ©n bindt ni«t heej^da redaktie. Redaktie, Beheer en Aiuikoudigingen 73, ST-JACOBSMARKT, 73 AJSi'VVMU'KJf Het Vlaamsche Nieuws Vferschijiit 7 raaai per week DE OPSTELRAAD : Hoofdopsieller Raf VERHULST, Dr. Aug. BORMS, Hoftgleeraar Alb. VAN DEN BRANDE lister 03 Brcqueville treedt al! I . Jujjj _ De Broqueville, cûeî vau l-1 ■ beeff zijn ontslag ingediand. Ds t< ■".H i3 [eiding van zaken aan <em voor. a ■Lutter ran de Kamer va» afgevaar- ■ c rttreman, ond-afg6vaarëljJd« van Gtai n ■.JyMïtâat, tœvertrouwd. d ■j.jag r»n de Broquaville ia geenazina Kit, door meeningarerschil tan opzdchU Eèk* rraa,gatukken, op hinnenlandsch, J t^nJandKh gebied. Hat ia het gevolg S ■ . . rin insicht ten opzichte Tan de n KlrAtroeran (méthode# gouvernementale*), h K. n neemt de portefeuille van ©konomi- v ■Jdegenheden ; bij dit département zijn g K '^iinheder» t»i> het ministari» van na- f< ■ ^jtfgpbopff i/ngedaald. d ■ j juîl. — H*t mini»t«ri« van natio- o hetwelk door d« Brocjuevilife oi ■T- i! çgeharen. Hot ministsrie van te ior.omische aangelegenheden, waarmede minis-rr Pouliet per intérim wa» belast, ù eveneena an Cooreman toeverfcrouvfd. De Broqueville ia tôt miniarttar van ttaat b»-oernd. Gooreman heeft lioden dan eed in han-m de» kondngs afgelegd. Baron Charles dis Broqueville werd den 15en uii 1911, bij h^t aftreden van het kabinet-ohollaert, met de samensteli'ing van een mi-isteri^s belast. Hij aanvaardde daarin, naast et voorzittersehap, de portafeuille van spoor-egen, post en telegTaf.e, om later, bij het heian-aan van minister Hallebaut, met de porfae-iu'ill« van oor.'og te worden bedast. In 1913 wer-en zijn Jegea'voor&teilein aangecomen, waarbij _t, Beigische leger aainzientijk werd uitgebreid, s aandringen van de Entente. Geduxendem den jrlog heeft hij korter. tijd de leiding van bui-ïnlandscha zaken gehad. le Slag in het Westen Ije wecr«taBd der Fransche troepen. - Vor-Igen tusschen de Oiircq en de Aisne, - De I toassasd bij Château-Thierry. UITSCH AVONDBERICHT ijn, Di.nsdag- 4 Juni. — Bez-uid-, Soissoni wonnne wij terrein. lische tegenaanvallen aan weerszij-de Osrcq. (UITSCH LEGERBERICHT [ijn, Dinsdag 4 Juru. — Offi- | Westetjk gerachtsterreln bergrosp Kroonprins Rupprecht : plleriestrijd van Efwisselende [e. Levendige verkennings bed nj -«id van den vijand en kraentiger [ispogingen op verschillende pun-anKet front. _ . [uidwesten Mcrrls zett« Z;ch_ de i in kleinere loopgraafgedeelten pr?roep van den DuitscHen bpriM: loorden de Aisne ontrukten wij [vijand in harden st^ijd eenige taven. De taaie weerstand van ptli aan de hoogten bewesten KiiJwesten Soissons vastklam-vijand werd gis ter en gebro-De hoogten van Vauxbuin en be-s Chaudun werden genomen. ft ttorm^nderKand mnemen van inf en Miss'j-cux-Bois wierpen :n yiiand op de linie Le Soulier niers terug. Verscbeidene batte-Iwerden veroverd, eenige cuizen-Btvfn^enen binner>?eleverd. fensebe tegenRanvallen aan weers-p van de Oureq mislukten onder pvare verîiezen. ® Nonrdwesten van ChateaU' 'wj Kebben wij al vecbtend de Buss'ares—Rouresches ov-~n?cbre-p rijandelijke tegenaanvallen ar-feea.p de Marne, tusseben Marne en is is de taeetand onveranderd. Il FRIJiSCHI I1JDE sTELIJK GEVECHTSTERREIN Ss, Maandag 3 Juni. — Officieel : raacht en in den loop van den dag Bfcg met g-roato vinnig'heid hervat. ■fehers hebbert, versche krachten tusschen de Oise en de Ourcq ■Hkbeldie verwoestheid aang-eval-■N iVoorden van de. Aisme richtten de P'Ien der Duitschers ?ich tegeu den |van Choùy, dien de Fransche troo-[ten vijfden miaie harnamen. Mdere pagimgen der Ehiitschers phen Oise en Aisne en vooral benoor-Moiilin.S'jas.Touveiit en Vlngre zijn *ts uitgeloopeni. isschen Aisne en Ourcq hebben de schers zich wanhoplg ingespannen °ûwel uit het Noorden als het Ooster ! bosch van Villers-Cotterets te drin. 1 Fransche troepen hebben den aan-? der Duitsche strijdkrachten op dii alsfrotn manmoedig weerstaan er opmarch g-ebroken, waarbij ze herr %e verliezen berokkenden. woaten Soissons zijti de Duitschers ^osten van Peraant en verder ZuiA ts op de algemeene linie Saconin — Hu-Bois —Vaucatilla —Oostel'jk< van het bosch van Petz en Troes ?«sluit. tachtigç tegenaanvallen hebben dei isdmn P*verolles, aanvankelijk doo U'tschçrs bezef, teruggegevrn, usschen Ourcq en Marne geen wijzi streek ten Zuiden van Ville-en nois hsbben de Fransch-Britsch inr'n, al hun winsten ten Noorden vai ®P!at gthouden. DAN ËNGILSCHE ZIJDE WHSTEI.IJK GEVECHTSTERREIN Londen, Maaudag 3 Juni. -cieed • Fransche troepen hebben vannacht be noorden Belle vijandelijke oveivallen af-gcslagen. Het aantal gevamgenen, vannacht door ons in de geslaagde operatie ten Zuidoosten van Struzeele gemaakt, bedraagt 288- Wij bemachtigden even-eerm een Duitsch kanon tôt alweer van tanks, 30 machinegeweren en verscheiden scha n smor-tieren. Overigens van het Britsche Iront oiets van bizondor belang te melden. m ITâLIâôisCHE ZIJDE ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Ruine, Maandag 3 Juni. — Officieel : Op het heele front is het geschut met onderbrekingen aain> het wuord geweest, vooral in het Vallarsa en van Zenson tôt zee. Bezuiden Asiago is een Britsche af-dCeling in de vijandelijke linie gedrongen. Ze berokkende den tegenstanders aan-merkelijke verliezen en voerde gevange-nen mee. Aan den beireden-Piave heeft eien Italiaansche groep een verkeiminkje op den linkeroever der rivier u-tgevoerd. Een nanvalspoging vain den vijand bij Capo Sile is oogenblikkelijk door oms vuur de teugel aangelegd. Aanmerkelijke iuchtbeddjvigheid van TVeerskanten, een vijandelijk toestel werd geveld. TELEGhAMMEN DE GEBFTrRTRNlSSE!* IN RUSLAND De Middemoachten en de nleuwe Oekrajlensche regesrieg Kief, 2 Juni. — De Duitsche ^ezant, vrij-heer von Mumm en de Oostenrijksch-Hon-gaarsche gezant, graaf Forsach, hebben he-•den den Hetman Skoropadski, in opdracht hunner regeeringen, een- schriftelijke mede-deeling overhandigd, waarin zij de huidige Oekrajiensche regeering erkennen en verkla-ren in officieele betrekkingen met haar te willen treden. De Hetman heeft in Duitsche taal geant-woord en de verzekering gegeven dat hij er, als te voren, naar zal streven de door hem overgenomen regeering van Oekrajina in de meeste nauwe aansluiting met de midden-rijken te voeren. Allerlel Kief, 2 Jnni. — Oekrajina heeft de Wit-Russische republiek erkend. In Odessa is de groote lijnoHefabriek van Wykandei en Larson afgebrand. In Sebas hebben de werfarbeiders gewei-gerd om den arbeid te hervatten. De werven werden gesloten. De arbeiders verlaten S< -bastopol.Het Tartaarsche Krimparlement is niet in staat een regeering uit Tartanen te vormen, vvegens gebrek aan bevoegde personen. Kief, 1 Jnni. — De Russisch-Oekrajîensche viedesonderhandelingen zullen heden weder hervat worden. Tôt nu toe is er geen over-1 eenstemming verkregen over de af=oheidings-i lijn, daar de Oekrajiensche verteprenwoordi-ging wil vasthouden aan het ethnographisch beginsel, de Soviet-delegatie aan den strate-' gischen toestand van het oogenblik. Moskou, 1 Juni. — Generaal Deniszof is . bervoetnd tôt opperbevelhebber van aile ko-zak'ventroepen van den Don. De generaals Popof en Semiletof hebben ont slag gekregen, > Parij», 3 Juni. — De beriehten uit Rnsland - maken gewag van eeri nitbreidinc? der bewp ging tegen de bolsjewiki in het Zuiden en ir Sibérie. Mo«kou. 29 Mei. — De président van he1 ■ bolsjewististische comité van de Don. repu-, bli-k i"î door de anti-sowiët-kozakken opge-knoopt. Hii was de aanstirhter geweest var 1 de voornaamste beweging onder de kozakker tegen Kaledin. HEDEN WOENSDAG 5 JUNI \9\ 8, TE 9 TORENUUR 'S AVONDS in de Zaal « Thalia'», Carnotstraat, 28 GROOTE DEBAT-AVOND Als Débat-inleider treedt op: de hocr Alb. VAN DtN BRAN Du, Hoogleeraar, met het onderwerp : HET STANDPUNT VAN DE VLAAMSCHE UNIE. Vlamingen, allen in massa naar den Thalia I Het woord is vrij I ^l ■ «Mi n» VLAANDEREN ONGEBONDEN, 0NGESCH0NDIN Mode met zoo talrijke andere eischen, waaraan di1 Vlaamschj<ezinden onder het Belgisch regiem slechts met weemoed, — en dan nog. onder gevaar voor utopist door te gaan, — dachten, heeft het Vlaamsch irrédentisme door de geweldige oorlogsgebeurte-nissen tastbaren vorm aangenomen. Van de onder politiek opzicht minder, maar kultu-reel gesproken zeer belangrijke tochten naar het Vlaamsche Westland door Dr. A. Borms, waarover verslag de eerste maanden van het aktivisme reeds in ((Het Vlaamsche Nieuws» verscheen, zijn we gekomen. tôt den onbe-wimpeldèn eisch om algeheele teruggave van een gebied dat niet alleen eens ons toebe-hoorde, maar waanan, trots eeuwenlange doorzijpeling van Latijnsche kultuur en in-werking van politieke en ekonomische in-vloeden de bevolking in haar kern Vlaarrisch is gebleven. Deze eisch is geheel in overeenstemming met de nieuwe gedachte die deze tijd 't eerst op het voorplan schoof : niet de grond, niet het terrein is het vaderland, maar al wat dien grond voor wie er op wonen zijn beteekenis geeft : de herinneringen die een bewogen ver-leden — elk volk heeft een bewogen verleden — er onvergankelijk aan verbindt, de blij-vendc levende schoonheid die de. mensch er te scheppen wist, al wat hij er tôt stand bracht om zijn lotsvoorwaarden te verbete-ren, maar boven ailes : die mensch zelf ! Ge-schiedenis, kultuur, stoffelijke welvaart, be-zield door het bewustzijn der nationa.iteit, dàt ziin de banden die een vaderland vormen, en in die onde van gedachten is het eenige vaderland,van de circa 250.000 Vlamingen die wonen tusschen de Aa en de Belgische grens : Vlaanderen. Geen enkel Vlaming, geen enkel aktivist in ieder geval, die dat zal betwisten. De gebeurtenissen nu, in Oost en West, hebben bewezen dat, waar het oude regiem instort, de jonge, levenskrachtige idee van het zelf-zijn aller volkeren gereed staat om onmiddellijk zich in de gemaakte bres te nes-telen, onwrikbaar vast te zetten, zoo dat ze ten s'.otte, trots ailes, het aanschijn van de dingen zal bepalen. E^enkt men dan een toestand van vrede, dit is toch van evenwicht, van harmonie, van krachten, van voldaan-zijn van aile levensnoodzakelijkheden die niet in de kiem werden verstikt, te kunnen scheppen, de nieuwe wet ten spijt ? Dwazen die het meenen ! YVaarom weeral eens het tijde-lijke ten koste van het blijvende plegen ? De kreten van zooveel miljoenen verdrukten hebben het bewezen : de nationaliteitsgedachte is de uiting van een in dezen tijd scherper dan ooit gevoelde behoefte, en meenen dat die be-hoette, ten bate van wat ook, zou kunnen verdrongen worden, is eenvoudig begooeho-Iing. Geen rust kan tôt stand komen in de statengemeenschap, v66r aan haar voldaan zal zijn geworden, ten voile vo'.daan en niet enkel door een schijntoegeving, even zeker als geen rust in de individuëngemeenschap denk-baar is v6ôr een rechtmatiger verdeeling der rijkdommen ieder in staat zal hebben gesteld een leven te leiden een mensch waardig. Dat dergelijk argument « wij kunnen ons bij dien eisch niet aansluiten, omdat hij den oorlog zal verlengen » in den mond va£ aktivisten moet bestreden worden, zouden wé reeds onverklaarbaar vinden. Maar ziet men niet in, dat waar Vlaanderen van de oorlog3-omstandigheden partij trekt, het enkel een toestand te zijnen gunste uitbuit, misschien pijnlijk of noodlottig op zich-zelf, maar waarin een meer afzijdige houding geen verbetering zou kunnen brengen ? Zoo we hopen, dan is het niet omdat we meenen dat Fransch-Vlaanderen ons zal in 4en schoo* werden ge-legd, nadat de Duitsche leger9 nog enkele maanden langer en alleen daarom hun bloed zouden hebben gestort, maar omdat een machtig, overwinnend Duitschland een zoo belangrijk gebied, dat het, voor eigen be-lang, bevechten kon, aan hej moederland, aldus het nationaliteitsbeginsel gelrouw, en hiermee aan het Germanendom, zichze'f tôt heil, zou terug doen geworden ? Al riepen wij nu n6g zoo luid, dan nog zou onze stem weerklinken in de woestijn, zoo de weg van het Duitsch belang niet door Fransch-Vlaanderen liep. Dat ontveinst zich geen onzer. Maar nu dat feit eenmanl bestaat, mogen W'i wel de gelegenheid te baat nemen, om een toestand te scheppen, die, zooals wij hierbo-ven bewezen, den vrede dient. Zwijgen wij, en de militaire verhoudingen laten het toe, dan nog zal Frankrijk die invalspoort tegen die besette voorpost van het Germaansche ras moeten afstaan... maar dan zullen we daden-loos zijn gebleven, waar we het vaderland, ons Vlaamsch nationalisme dien dienst had-den kunnen bewijzen een tak van den for-1 schen boom dien het worden moet in eigen grond met nieuwe kracht weer te laten op-b'oeien, en, de handen in de zakken, zuHen we zijn langzame maar zekere verdooving moeten toezien. Er is hier dus, in de redeneering van die pacifistische aktivisten een Jnkonsekwentie aan te stippen : heeft de Entente het onvoor-waardelijke heistel van lielgië niet tôt haar oorlogskrcet gemaakt ? En zal een aktivis-tisch llamingant zich hierbij neerleggen ? Neen, want ook wie Fransch-Vlaanderen maar liever ongerept wil laten zal antwoor-den : het herstel van het oude België, dat een zoo sterk bewust gewoidtn Vlaandeien onder den hiel zou willen trappen ware een strui-kelsteen voor den vrede. Maar zal een bewust Vlamendom tijdelijk in de verdere uitbuiling en verdrukking van "250.000 zijner eigen zonen kunnen berusten ? Dat betwrjielen we even sterk, als we aan de onmogelijkheid van West-Europa met oen gekneveld Vlaanderen gelooven I Dus ofwel : geen gebruik malien van de oorlogsomstandigheden, ofwel de voile, klare eisch van ons heerlijk, Vlaamscli nationalisme. Dat ailes is e'.ders en beter reeds gezegd en geschreven, v66r een drietal weken, naar aan-leiding van Edward Joris' artikel over Fransch-Vlaanderen in « De Nieuwe Tijd », ook door Albert van Rijn o.a. in ons blad. We komen er enkel op terug daar op den debatavond van verleden Woçnsdag weer eens bleek dat — een bijna minieme minder-heid — maar toch een deel aktivisten nog iminer met bekommernissen in 't hoofd loo-pen die ten eerste geen reden van bestaan hebben, en ten tweede door de stem van ons nationaliteitsbewustzijn en door die van de nieuwe wereldorde, als we ons zoo pompeus mogen uitdrukken, waarin dat bcwusizijn thans een bepalende, doorslaggevende faktor is geworden, dienden te worden tôt zwijgen gebracht. Een opwerping echter, die we totnogtoe enkel terloops ontmoetten, werd daar door een der aanwezigen duidelijker gelormu-lec;d; n.L deze: wordt fransch-Vlaanderen, waar het Latijnendom, door zijn politieke, rechtstreeksche inwerking vooral, reeds voet heeft gevat, ons niet eens een blok aan 't been, zoo dat, met Groot-Brussel, het den Vlaainschen Staat van de lijn van het zuiver-Vlaainsche streven zou doen aiwijken ? M. a. w. kunnen wij dezén nieuwen last tor-schen ? De verfransching heeft, aan onze Zuider-grens niets van vitaal belang aangetast, niets dat door het ingrijpen van de staatsmacht niet terug te herstellen zou wezen, omdat de verbastering er slechts een vernis is, door de dwingende omstandigheden over het gezond-gebleven binnenste gestreken. De Fransche « kolonisten » — want anders kan men het niet noemen — die er als 't ware hier en daar zijn neergestreken, zullen de aktivisten, de mannen die een rot nest als Brussel aandur-ven, toch niet afschrikken ? Onze taal leeft in Fransch-Vlaanderen, leeft bij het volk 1 Laatste, maar uit zichzelf sterke vesting van den bedreigden volksaard houdt ze de verbastering ziegevierend af, overal waar geen aanraking met den staat en zijne organismen het vreemde opdringt, en laat die Staatsmacht die het Vlaamsch element in Fransch-Vlaan-deren zoo tegenwerkt, laat die in onze macht komen, en men zal zien dat wij ghider 250.000 \ lamingen, ras-Vlamingen, zullen gewonnen iebben, van dien zoo overheerlijk-bloeienden tak die ons Gezelle, Rodendach, Streuvels, Verriest, Van Oye schonk ! Het is enkel hel uitsluitend Fransch onderwijs en een tiran-nieker toepassen nog van den stelregel : geen Fransch, geen brood, die hier zoo heeft huis gehouden dat die lieden met het lezen van hun eigen taal niet meer over de baan kunnen. Neem de oorzaak weg, en de kwaal is genezen. Fransch-Vlaanderen is daarenboven een land van ekonomische mogelijkheden. Zoc zou, om maar één voorbeeld aan te halen, aan de verbetering van de levensvoorwaarden onzer visschers heel wat meegeholpen worder door den invloed van den visscher uit onzer Westhoek, die, dat moeten we bekennen door de Fransche Regeering meer werd ge-steund en de goede richting, die van den voor-uitgang,' opgedreven, dan in België zaligei gedachtenis wel 't geval was. Maar nog-maals : dan moeten de Vlamingen die zicl nu reeds hebben vrijgemaakt er voor zorgen dat die voordeelen als 't ware uitstralen ovei ons' heele gemeenschap, dan moet de staats gedachte aile leven, kultureel, ekonomisch er politiek, doordringen en bezielen. De « blol aan 't been » zou integendeel een bron va: kracht kunnen worden ! Er liggen op dit oogenblik voor Vlaandere: ontelbare wegen open : planten *vij er onzi zegevierende vaandels niet, dan spoelt eei volgenôe golf van gebeurtenissen ze wee weg en ditmaal wel voor altijd I Want nemei we nu niet wat ons recht is, nu een eenig< gelegenheid zich biedt, dàn zien we ook voo de toekomst van aile inbezitname af, en gevei we een deel van onzen stam aan verbasterin: prijs. Wij mogen geen bekentenis van zwak heid afleggen, en berustend zeggen : wij kur nen niet-! Wij kunnen wél : de taktfek die d Vlamrngeo dîenen te volgen is er jgeen l'a beperking der eischen, maar van opvoerin van eigen krachten tôt hun maximum-pres tatie. Dààr ligt de redding : en daarvoor i noodig ©en maelitige organisatie die aile samenbrengt, en den Staat werkelijk op bouwt, en een diep bewustzijn van on Vlaamsch staatsburgerschap. Dat zal tei goede keeren wat in dvn beginne lastig ei schadelijk voorkomen kon. ROLLO. STAD ea LAND VLAAMSCH ARBEIDERSGEMEEN SCHAP. — De heer H. Vloemans, wien: adres we opgaven voor wie zich zoi wtnschén aan sluiten bij het Vlaamscl: Arbeidersgemeenschap, woont niet Dam-bruggestraat, f>9, zooals gister in ov.i blad te lezen sstond, maar wel n. 86. STAATSNORMAALSCHOOL LIER — Het tocgangse.xamen tôt de Normaal-sebool te Lier begint op Maandag 1 ?der Juni a.s., te 10 uur voormididag. BERICHT AAN pE TOGNKUN STENAAKS. — De Syndikale Kamci der roonkunstenaars \'erzoekt dringenc zijne leden geene varbintenissen aan te gaan voor hej- orkes-t van « Anvcrs-Pa-'ace » zonder \ oorafgaanoeilijk het be-stuur te hebben geraadpleegd. Te d'en einrle kunnen zij zich wender tôt den zetel dezer Vereeniging: Heilig Huisken, Leopoldplaats, 2, t/s. VEtfEENKiliNG VOOR MAAT. SCHAPPELIJK WERK. — Al de Ieder der Vereeniging voor Maatschappelijl; VV'erk, van v66r 1018 ingeschrevan, xvor-den verzocht hunne bijdrage voor d)il jaar beschikbaar te houden. Vlaamsche Werking Debatavond van 31 Mei in de zaal «Renaissance) Wayezstraat te Anderlecht Voor een meer dan bomvolle zaal ontwik-kelde de heer Prof. Làiiibrichts op schitte-rende wijze en met een vloed vau argunjen-ten het onderwerp a Wat is de Vlaamsche Le-wegingï. Hjj schilderde ons het arme, het elienuevolk van Vlaanderen eu wees erop dat het al zijn leed, zijn miserie te dankeu had aan de vertransching, aan de aruizulige politiek van Minister Rogier en zijn kliek die in hua hart de dood van het Vlaam.^cne Volk gezworen hadden. Politiek die «5 jaai lang in onze gewesten toegepast is gevvoruen. Het Vlaamsche Volk van Uit kuellende juk te verlossen, het te bevrijden en het alzoo geheel en al gezond- te maken, dat is Vlaamsche Beweging. Degene die daaraan niedearbeideu nosmt men h ïamingantëh, en de vlanun^er die dat nu tijdens de Bezetting willen be-werkstelligen het-t men Aktivisten. Spreiei l>eloofde de volgende maal uiteen te zetten dat het nu of nooit de tijd is oui den strijd aan te gaari. De toejuichingen die het einde van zijr rede begroetten leverden het bewijs dat ci reeds te Anderlecht een kentering waar tf nemen i^ en dat daar ook onze gedachte meei en meer veld wint. De Heer JIACHIRI,S die daarop het woorc nam, poogde, doch gelukte er niet in de ai-gumenten van den Heer Prof. Lambrechts t£ weerleggen, en op verzoek van deze zou hi, het toekoniende Débat inleiden en bewijzei dat de Aktivisten lnndveriadery zijn Buiten de poging van enkele belhamels on de meeting te storen verliep ailes goed ei mogen we stellig de hoop koesteren dat d< Anderlechtenaars weldra allen zullen inzier dat het noodzakelijk, ja dat het hun plicln is, voor hun recht op te komen. VRIJDAG, 24 MEI 1918: — In de zaa! • Viktoria » behandelde de heer F. Seghen voor een 150-tal personen op degelijke manier a De nieuwe wegen der Vlaamsche Be weging». De dagorde werd met algemeem stemmen, min een onthouding, aangenomen DEBATAVOND OP 25 MEI TE K.OEKEL, BERG in de zaal « L'Egpérance », Scliinits atraat, Koekelberg. De dsbatavond imgericht door « Molenbeok Vooruit » was een- waar sukses. Bcnevens d< leden van den kring waren een Z3«tigtal deftigi burgers opgekomen. Met gespannen aandach volgdein de aatiwezigen ds uiteemzettirgen vai dn heer Lambrichts, en beaamden dooi cei goedkeurend knikken of een geestdriftig hand 1 geklap de woorden van deti apraker. De heer Lambr'ehts kent zijn publiek en wee ook op welke manier hij da zaken moet voor stellen om ze voor de massa begrijpelijk te ma ken. De vragen i Wat is de Vlaamscha Bewe ging?» en «Kon men zonder Frarsch een pos bek'leeden in den Balgischen staat î • werdei » door hem meesterlijk behande'd. Zulke betoo gon kloppan aile tegenspraak brj roorbaat dei bodem in. Do noodzakelijkhedd der reia naar Berliji werd door hem onomwcnden besproken en z:lf dit netelig punt lokte geen tegen»praak, maa een goedkeurerd buldebetoon voor den spreke die het afwees en verklaarde orveral te zullei ' gaan om recht te eischen voor hat verdrukt ■ Vlaanderen. De Ententelanden, die vecHte • voor de vrijheiid dar kleine rationaliteiten wil len ons niet aanhooren, wij kunnen ons dus al leen wend«n tôt dezen die onj willen onlvaim r 1 Na de spreekbeurt van den he?r Lam>bricht » yyoeg een gezet Molenbeekncar het woord or ■ d>n spreker te danken vor zijn klaar betoog e te verklaren dat hij gelukkig was' nu over d Vlaamsche zaak zonder vooroordeel te kunne ' danken- : Na een woordje van den voorzitter van deze i welgelukten debatavond. ging de vergadarin nit-een onder 't zângen van den « Vlnamsche1 I/eeuw » aang'heven door de geeet<iriftige mat 1 nen van o Molenbeek Voomit». ; P. H. * MAANDAG, 27 MEI 1918. — Te Hemikset r had in de zaal «Kinema Rubens» een volki 1 meeting plaats, die door rnin'tens 2000 pers< » nen bijgewoond werd. Dichter Richard P " Cnendt, die als spreker optrad met het oi ^ derwerp : a Verleden, Heden en Toekom; i van V'aanderen», werd na zijne _prerhfi' ^ redp op onstnimig applaus en gejuich on . haald. De arbeidersbevolkmg van Hemiksem C ' hee] het omliggende mag voor onze zaak g e wonnen genoemd worden. Heil de tjverif " propagandisten van Hetniksem I l îets voor lederexi da g s Aktivisten : Jong-Vlamingen en ® Umonisten i Passievei> : -Pro en -Anti De Vlamingen in 't bezette gebied kuanen nagenoeg als vo.gt îngeaeeid worden, hoewel eigeniijK, de schakee-ringen talrijker zijn ûan cie kleuren van den regenboog: Bovenaan de Aitf.ioisten, het groote ; leger der strijders, met een linlier- en een rechtervleugel. . Het z.jn degenen die hun Vlaamsch . geloof openlijx. behjden en er vcor , stnjden. Die zich in niets onbetuigd laten, openiijk werkend, openlijk steu-nend of ten minste open:ijk goedkeu-rer.d.t De linkervleugel : Jong-Vlaanderen. Zij grijpen het kwaad in den wortel aan. Z.i) willén ibiO te met doen; . ltbO, door 1" ransche avonturiers op touw gezel, door i-ransche înmenging ! en h ransche legers tôt stand gebracht. Papieren staat uit een hransch en ook uit een lingeisch beiang geboren en hier gevestigd op vijandschap tegen den Nederiandschen &tam, de Neder-. landsche taal en met dit doorgedreven Belgisch stelsel : verfranschen en ont-viaamschen. Zij willen alleen Vlaanderen tôt hun vaderland erkennen; 1 Vlaanderen tôt naam geven aan hun land, en daarom van Vlaanderen den zerk België geheel afwentelen. Zij zijn, zij voelen zich alleen Vlaming. De Unionisten voelen het onrecht, de verdrukking en dwingeland.j zoo diep als de Jong-Vlamingen, doch zij houden rekening met het feit dat België een staat is van Europa. algemeen ' als dusdanig erkend, en waaraan,door den oorlog, greote beteekenis werd gegeven. Ook zien zij in dat de Entente voor hocfddoel van den wereîd-str.jd aangeeft : België hersteld en El-zas-Lotharingen aan Frankrijk, oni aldus, aan twee zij den, invalspoorten op Duitschland te, behouden. Daarom willen de Unionisten. een federatief België, we.ar 't C-ermaansch gedeelte tegen het Latijnsche zou op-wegen, en een stipt-onzijdigen Staat zou uitmaken, met twee autonome provinciën : Wallonië en Vlaanderen. Unionisten en Jong-Vlam:ngen, bei-den even vur'g en oprecht Aktivist, zijn eensgezind, doch in de ramirg der mogelijkheden verschillen zij. 't 1s een kwest:e van balistiek. Achter dit 'eger met wapperende vaandels in den striid, staat de pedoe-zelde schaar van Pass;even : Passie-ven-Pro en Passieven-Anti. De Passieven-Pro laten zich cnbe-' tuigd, len minste in het openbaar.Oor. : zaak : niet durvsn, niet kunnen! Wer-keloos uit gemoedsbezwaren : ge-1 meed hier in breedsten zin operevat , met ailes wet er in een gemoed bn i omgaan tusschen angst en hoon. In : Bxiridpnsche berekeningen doedgaan-1 de. Zitten oo Bileam's ezel die het spook van Havere op den weg ziet, met vlammend zwaard. Hun wijzer ; luistert nauwer naar een offensief dan ■ de seiemograaf naar aardbevingen. In-' nerlijk juichen zij de Aktivisten toe en willen in aile geval behouden zien wat verkregen werd. De schare der Passie-ven-Pro is de menigte, die denkt ; het volk, dat oordeelt, en 't zijn de aktivisten van morgen. ' De PassieOen-Anti ziin zeer aktief. • 't Zijn zwijgers die gedurig pa'ebers i houden. 't Zijn de gsvleide, doch in 1 den grond misprezen werktuigen van de franskiljons. 't Is persoonlijk be-t, lang en berekening dat op de Entente - heeft gepoeld, op een oogenblik dat " heel de wereld niet anders dacht of de t macht Rusland—Frankrijk—Engeland ! zou Duitschland verpletteren. Zij heb- - ben Vlaanderen eerst vergeten, daar-1 na verraden voor Havere. Zij teeke- nen aile oorkonden en manifesten te-, gen het Vlaamsche Recht. Vragen r ailes aan de Duitschers : ten eerste r als het hun persoonlijk belang geldt : l auto's, passen, voordeelen, toelatingen ï van allen aard ; ten tweede," als het - iets is tegen het Vlaamsche Recht om aldus hun Belgische vaderlandsliefde s te staven, hun woekerhandel of duister bedrijf te beveiligen. Zij wil en een bewiis van patriotism voor Havere in handen hebben dat desvoorkomend "" ailes moet goedmaken. Antivlaamsch-n heid is de vlag die hun verdachte la-? ding dekt. Van hoog tôt laag, belang en berekening. Of ontpopping van den l" franskiljon die in hen veracholen zat. , Politieke hansv/orrten, die Vlaamsch-n gezindheid gebruikten om een man-;- daat te bemachtigen, die stapten in '■ stoeten en' schreeuwden met c^e VI a-? mîngen doch konkelfoesden achter de jt schenren en stemden met de fianskil-e ions. Ras van bedriegers en baatzoe-t- kers; ras van slimmeriken en atrvis-ten; van kleine en greote no1;t'ekers " en sceutiekprs, d'e seen enkel ideaal -e koesteren. De Passieven-Anti staan overal met de franskiljons met al wat

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.