ABONNEMENTSPRIJZEN : Voor een maand 1.76 Voor 3 maand 6.00 Voor 6 maand » 10.00 Voor* één jaar 18.00 Aile klachten nopoiu onregelm&tig-hedeu in de bestelling der poatabonne-meratem zijn UITSLUITEND te rich-ten aa-n het BESTELLEND POHT-BCJREEL, en niet aan het behoer van het blad. i mm. .un. ■».— „ .m m. m.. I DINSDAG 15 OKTOBER 1918 PROS 7 CENTIBM VOOR VLAANDEREN en WALLONIE V1ERDE JAARGANG - Nr 280 Verschijnt 7 maal per week DE OPSTELRAAD: HooïdopsteUer «ai VERHULST, Dr. Aug. BORMS, Hoogleeraar Alb. VAN DEN BRANDE _____ AAAKOiNOlUlAOEN : Aankondigingen, per regel ... 0.75 itadnieuws id. ... 1.26 binantieele berichten 1.60 Doodsbericht 6.Où Elke medewerker is persoonlijk erantwoordeiijk voor zijn sehrij en, en bindt niet heel <ie redaktk REDAKTIE, BhHLEH EN ÀANKONDIGLNUfcN : '<5i Si=JAKOisSiViAjRK'l ANTWERPEN OFFIClEELE Van Du tsche zijde DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Zondag 13 Oktober. — Offi cieel : Gen gevechtshaindelingen van eenigei omvang-. DUITSCH LEGERBERICHT Westelijk gevechtsterrein Berlijn, Maandag 14 Oktober. — Of ficieel : Legergroep Kroonprins Rupprecht Overrompehngen van den tegenstan-stander tegen het kanaaifrorit aai weerszijden van Dowaai werden afge wezen. De vijand, die voorbijgaande in Aubigny-au-Bac binnendrong, werc in tegenistoot weer teruggeworpen. Beoosten Kamerijlç zijn krachtige Engelsche aanvallen tusschen Bonchir en Hapres mislukt. Bezuiden Solesmei zuiverden wij een uit de laatste ge-vechtsdagen nog achtergebleven nés! van Engelschen. Legergroep Duitsche Kroonprins : Benoorden de Oise werden hernieuw-de aanvallen der Franschen bij en benoorden Aisonville afgewezen. Benoorden Laon en aan de Aisne staan wij in onze nieuwe stellingen. De suksesvolie gevechten van de laatste dagen aan den Chemin des Dames en in de stellingen aani de Suippes, vooi dewelke de vijand in bijna dagelijks herhaalde, vergeefsche stormloopen zware verliezen leed, hebben evenals op het slagveld van Champagne de gladde doorvoering van de beweging mogelijk gemaakt. Legergroep von Gallwitz : Aan weerszijden van de Maas geen grootere gevechtsbedrijvigheid. In guk-sesYolle aanvalsondememingen namen wij kleine, na afloop van de gevechten van 1 Oktober nog door den vijand be-zefte stellingen weer. Yan Oost-Hong. zijde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Weenen, Zondag 13 Oktober. — Offi-cieel : Bij Beaumonf namen onze .regimenten opraieuw in die a fweer van A meri kaansche massa-aanvallen suksesvol deel. BERICHTEN ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Weenen, Zondag 13\Oktober. — Offi-cieel : De tegenstander heeft zijne aanyallen in de Zeven Gemeentea niet hervat. i Overal de gewone gevechtsbedrijvigheid.BALKANFRONT Weenen, Zondag 13 Oktober. — Offi- ■ cieel : In Albanie wardtde terugtocht volgens • ontvangen bevefera voortgezet. In 't ge- ■ bied van Ipek is krachtigere toeloop van i benden merkbaar. Nisch wierd na gevech- ■ ten die dagen Lan g aanhielden, den vijand : overgelaten. Van Fransche zijde ; WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Parijs, Maandag 14 Oktober. — Officiel:De t roepen van het 10e leger zijrudezen morgen Ln Laon binnengedrongen, waar 6500 burgers zijn bevriijd geworden. De Franschen zijin,, op geheej het front tusschen de Oise en het Noorden van de Ailette, voorbij de stad opgemarchieerd. Ten Oosten van La Fère staan de Franschen o«p den Zuidelijken oever van de Serre, tôt aan het station van Courbes. De Fransche linie loopt langs Couvron— Armencaurt—Vivaix—Auinois — Laon — Gizy—Marchois. Meer naar het Oosten loopt de Fransche liiniie langs de zoom van het kamp van Sossonne, la Malmaison en Villers voor Thour, waar ze bij Aisne het kanaal van de Aisne bereikt. Van EngelscHe zijde WESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Maandag 14 Oktober. — Of~ ficieel T.en Oosten van het Scfoelde-kaiiaal hebben wij het dorp Monfrecourt in bezit genomen en den zoom van het dorp Stamad bereikt. In den Dowaai=sek-tor staan onze troepen nu zoowat bonderd yards van de stad en hebben we de voor-geborchten DeswuercMn, Dowaai-gevan-rtfs, en den Zuidelijken oever van het Devle=kanaal naar Courtières toe, genomen. TFLEGRAMMEN In Duitschland Ekonomische maatregeien voor het overgangstijdperk Berlijn, 12 Oktober. — De rijkskanselier heeft bij den Rijksdag een wetsvoorstel in-gediend om den Bondsraad machtiging te ver-leenen tôt het nemen van ekonomische maatregelen voor het overgangstijdperk tusschen oorlog en vrede, waarin het volgende bepaald wordt : De Bondsraad wordt gemachtigd die we,t-telijka maatregelen voor te schnjven, welke noodzakelijk blijken voor den overgang van de oorlogsekonoinie naar de vredesekonomie (de overgangsekonomie). Met deze rnaatre-gelen moet den Rijksdag bij de eerstkomende ■ bijeenkomst in kennis worden gc^-teld en op diens verlangen kunnen ze weer opgeheven worden. Voor de maatregelen, die den grond-s'ag van de te maken voorschriften vormen, œoet toestemming verkregen worden van een kommi.isie van 15 leden, welke de Rijksdag fit zijn midden benoemt. Deze wet treedt bui-ten werkiîig_ zoodra het overgangstijdperk als geëindigd kan worden beschouwd. Wanneer dit het geval is, wordt door een keizerlijk besluit met toestemming van den Bondsraad bepaald. Flnantieeîe weerkracht De Brandenbnrgsche partijleiders en ver-trouwenslieden voor de negende oorlog&lee-"ing zijn gisteren, naar Wolff meldt, op nit-noodiging van den opperpres-dent der pro-: vincie Brandenburg in vergadering bijeenge-tomen. De opperpresident wees op den ernst j van den toestand en betoogde : Otis vredesaanbod is geen teeken, dat wij met onze kracht ten einde zijn. Wij zijn in staat den laatsten beslissenden strijd met succès te doorstaan, maar willen niettemin , ailes doen om den vnrig verbeiden vrede tôt j 'tand te brengen. Het is mogelijk, dat wij den vrede nabij zijn, wij willen ons echter voor aile mogelijkheden wapenen. Staatssekretaris dr. Helferich verklaarde °-a-: m He: «oord vrede beroert op he,t oogenblik ^ geheelè wereld, de ingeleide onderhande- ■ "agen zullen echter slechts dan tôt een voor ■ ons eervollen vrede voeren wanneer de vijand I «et, dat onze moreele kracht ongebroken is. Wie vrede wenscht, die teekent op de oorlogs^ : 'eening. De ure waarin over het lot van ons vaderland beslist wordt, is ook de ure der te plichtsvervulling. Het rijk zal zonder Wjfel de aanzienlijke kosten van den rente-I . 4ienst opbrengen. De kosten van dezen oorlog zijn slechts voor ongeveer een derde uit ons I voor den oorlog voorhanden nat'onaal vermo-daarentegen voor tweederden uit onzen I wheid bestreden. Met den belastingdruk is I het vermogen van het Duitsche om be-I ^stin»- op te brengen toegenomen, wat blijkt I #,t de opbreiigsten îler tôt dusver geheven I | °°rlogsbelastingen. :îl Qrimdwetsherzieiiing en Parlcmentariieering «eint offieieeil. dat de Bondsraad dezer I J^en een wetaicmt'werp zal goedkeuren, dat met 1® parl?mentariseering in-het nauwste verband I ft^t. In de eerste piaata zal artikel 21, alinéa 2 van de nijksîrondwet opgeheven worden, waarin bepaald wordt, dat rijksdas'leden hun zetel verliezen indien zij een beœidigd rijks- of staats-ambt- aanvaarden. Dan zal in de wet nopens de plaatavervang'ng van den rijkskans "lier, de 77in-anede vervallen, waarin staat, dat voor aîgemeen plaatsverva.neer sleç-hta de leidors van de hoog-ste rijksambtan voor den omvang va-n him amî"^ telijke werkzaajnheid aangeivezen kunnm worden Ten slotte moet aan het lst? artikel van d ezelfde wet toegevoeçd wprden : De plaat«v«r-vang^ra van den rijkskanselier moeten in den rijk&dag op verzoek te alljn tijde gehoord worden.In de toelichti'nrg wordit gezagd : Den 30en Sep-tember heeft de keizer, door middïl van. een be-sluit zijn wensch te kcmnen gegeven, dat het Duitsche volk met. grooter uitwsrkfng dan tôt nu toe, iruede zal werken aan de lotsbeschikking van het vaderland en dat derhalve nian-nïn, die door hst vertrouwen van het volk gedragen worden. in ru.'mem omvang zullen deelnemen aan de rechten en de plichten der regeering. Het keizerlijk besluit voorziet daardoor in de nanwere ver-binding tusschen rijksrigeermg en rijksdag, welke slechts kan ontstaan, indien leden van den rijksdag tegelijk deel uitmakeri va.n de regeering. Het voorschrift. dat led n van den rijkadag hun zetel verl'ezen indien zij een rijks- of staats-ambt aannemen is gedaçht ais een beschermende maatr;gel tegen een mogelijk misbruik van ambtelijke beveegdheden -ten nadeele van de on-afhankelijkheid der volksvertegenwoordigmg. Deze opvatting, dis van oudshcr stamt, is vaak als verouderd en overtollig beschouwd- Het doel van het keizeriijke besluit zou inder-daad voldoende b?reikt worden, indien de be-paling bestaan bleef en alleen een uitzondering werd gemaakt voor de toetreding van rijksdagle-den in de regeering. Het is echter aanbevelens-waardig om de bepaling geheel en a op te heffon, daar zij -dan xijksdagleden, die bij een relative , meerderheid gekozen zijn, bij het verliezen van hun zetel door aanvaarding van e_n rijk»- of staatsambt, geen gelegenheid schenkt om hun vroegeir kiesdist.rikt terug te krijgen, daar hier zonder tnssohentijdschs verkiezdng. de naast-ge-recht.igde gekozene zijn plaats heeft ingenomen. De verantwoonjelijke leden van de rijksrageè-ring waren tôt nu toe steeds leden vanden Bondsraad. Dit is noodig, daar de plaatsvervaftgers ' van den rijkskanselier als leden van den'Bonds- , raad aldus elk oogenblik kunnen ingrijpen. Daar , vxx>rtaan de plaatsvervangers van den rijkskanselier rai voiortaan ook leden van den rijksdag zulien zijn, kan er geen sprake van zijn de bepa-lig van de grondwet volgens welke niemand tegelijkert.ijd lid van den Bondsraad en van den Rijksdag ka nzijnj on te heffîn, daar anders het noodzakslijke grondbeginsel van art. 6 zou te niet gedaan worden, volgens hetwelk Bondsraad en Rijkswiag als wet-gevends lichamen van het rijk onafhankelijk van elkander en gslijkeereeh-tigd tegenover elkaar staan. Voortaan zullen de plaats\'3rvanire'-3 van den rijkskanselier te alle-n tijde het woord mogen nemen, ook wanneer zij geen leden van den Bondsraad zijn. Het kiesrecht Berlijn, 12 Oktober. — De kiesrechtkommis-sie van het Heerenhuis heeft heden de voor-stelîen der nieuwe fraktie met 8 onthoudingen met algemeene stemmen aangenomen. Dit wit voornamelijk zesçgen, dat 't algemeene, geliike en direkte kiesrecht, met weçv.illing van de ouderdomsstem, en de opneming van 16 arbeider» en 8 beambten in het Heeren-hui» is ingevoerd. Amerika en de Volkerenband « Het Vaderland » van Vrijdag 11 Ok- 2. AU vriendschappeijjk bemiddeLaaj bober bevat een historisch overzicht van op te treden. bij konilikten tusschen d< de evolutie der volkerenbond-ideie in verbonden en andere staten ; Noord- en Zuid-Amerika. Wij ontleenen 3- Ingeval van het opkomen van ge-daaraan : schillen, die het voortbesiaan van der Alfred Fried, wien de Leidsche juridi- bond in gevaar brachten, als scheidsrech-sche fakulte-t door het verleenen vain een ter of bemiddelaar op te treden. eere-doktoiraat een stempel van weten- Het kongres kwaim in 182o bijeen : d( schappelijke betrouwbaarheid gaf voor eerste vredeskonferenitie, die de werek hen die allicht geneig-a zijn, pacifistische zag. iiteratuur als miiin wetenschappeLijk te Het ontwierp \'erd.ragen, d-te aan hei veronachtzamen — deze buitengpwoon programma voldeden : veel beteekenende Oostenrijker heeft in Om het andere jaar zou een generak een uitvœrg boekdeel, waarvan in dit konferetratie pdaats hebben, waarheon elkc j«a,r een tweede druk v.erscheen, een staat twee afgcvaardigden zou zendan... overzicht gegeven van de politiek dler -Deze konferentie moest het middel wor-Amerikaansche staten in hun streven naar don om door overleg-, raadgeving en ver. den opbouw eener statenorganisatie. zoc?ning de internationale geschdlen te be-Reeds in de voorrede der eerste editie slechten of — zoo geen der partijen zieb van 1910 schreef Fried van Amerika : hiertegen verzette — als scheidsrechter te « De statenwereld van geheeJ een konti- fungeeren. Geen der verbonden statc-n nen organiseert zich en Europa weet hier- mocht een oorlog verldaren alvorens de van niets af. » konferentie over de rechtmatighed van In onze dagen is het niet veel beter. zijn voornemen had kunnen oordeelen. De Men heeft wel eens het een en ander wederzijdsche bewapeningen werden be-over bijeenkomsten van A m er i k aa nsch^f■ perkt. staten., arbitrale gediingen en arbitrage- Al scheen het kongres in overeenstem-traktaten gelezen, maar indruk heeft dat m-ing met de ten onzent ni,et zoo heel zel-ten onzent zoo min als elders in Euror>a den gebruikte kwalifikatie vain Ameri-gemaakt. kaansche verschijnselen als humbug — De gan^ba.re voorstelling was deze: slechts vier staten waren vertegenwoor-Zuid- en Midden-Amerika omvat een aan- dgdi, vier anderen hacldon zich te voren tal republieken die rniin of meer chronisch teruggetrokken en de Vereenigde Staten te kampeni hebben met binnenlar.dsche kwamen te laat, teovijl het resultaat was moeilijkheden van finatic;eelen en ande- een verdrag, dat nooit iin werking getre-ren aard en voorts onderl«ng elkaar meest den is wtegens garnis aan be krach tigàng het leven onaan.çrenaam maken. — als eerste manifestatie van de nieuwe ^ij staan onder de voogdii van den orde is het toch van veel beteekenis ge-prooten broer, de Vereenigde Staten van weest. (Noord)-Amerika, die even imperialis- Want duidelijk had' het als b:ij iintuïtie tisch als de Eurooeésehe groote mogend- gjevoeid, dat een verwezenlijking van een heden, zijn invloedssfeer voortdurend u:' niieuwe internationale orde v66r ailes breidt ten koste der zwakkere inaburen eischte een permanente, centrale organi-Idealen moet men daar niet zoeken : de satie, als het vaste steunpunt, dat den dollar, materiabsme_ van de eerste orde, groe'pnden samenhang der naar ordening is de'groote drijfveer. strevende staten voor maar ail te gemak- # ^ kelijk uiteenvallen belette. Hoe eeheel anders wordt hiet beeld bij Het^ was in deze onze bede vredeskon-nadere bestudeering — al ware het feronties ver en ver vooruit, die d,e toch slechts alleen met behulp van Fried's reeds zoo zwakke kiean der internationale boek. Dan blijven de woorden van presi- ordeniing ten onzent : het sekretariaat van dent Wilson geen ijdelen klank,. maar van Arbitrage, aile levenskracht zijin zij de uitingen, van een anderen, de ontnam. Europa duldde zelfs niet, dat, in_ Amer'k,aansché staatslieden reeds ilang geval een tôt oorlog dreigend geschil tus-bezielend'en. geest : voor ons een nieuwe sc'10n twee of meer staten ontstond, dit en benijde geest, gelijk voor heini ons po- sekreta-n.iaat aan de twistende partijen Ktiek denken en ons dipkrnatiek handelen ^'href oui' hen... .alleen maar op het be-den ouden en verafschuwden geest toont. staan van het Hof van Arbritrage attent De nieuwe geest. ,e n1'"1 ' Indterdaad is deze geest voor Amerika Maar ook de andere, eerst m onze da-niet nieuw meer, maar worden de eischen, ^"en' ontwikkeling gekomen^ midde-die hij stelt aan ons menschelijk handelen îen : ^het scheidsgerecht, de bemiddeline, sinds jaar en das" door regeering, weten- ^'e vaT1 beraad werden met j'Uistheid,. schao en volk gelijkelijk geprpdi'kt en na- w,'are slechts in vage omtrek- gestreefd ken- aangewezen. ' Zeker, ook in Amerika moest de nieu- . De draad- ^ 1826 gespormen, is twin-we eeest worstelen om de ovwVnning. Ja^n l«ter weer opçrenomen. Nu was Ook da^r kon de weg" opwaa.rts niet zo<n>- Mexico, dat cte leiding* genomen had. der s<-ru'kelen, zonder schade en schande Reeds vier malen te voren had dit land te-trovolsrd worden, maar ons, Eurooean.en, vergeefs de zusterstaten opgeroepen, toen past het zeker in de ollerlaatste plaats de eindelijk in 1847 de vrees voor een gewa-rich-tirio- van. den weg uit het oof te ver- pend opt.reden van Spanje de Latijnsche liezen om stil le blijven staan bij de te- staten tôt het houden van een kongres te gënslae^en. in een dusdariigfi worsteling Lima bracht. onvermijdelijk — Wederotn werd een periodiek zitting Wel uitermate merkwaardig wordt de nemend kongres ontworpen om geschil-verhelder'in^-, wanneer het bliikt, hoe Ie" te verzoeiien en het uitbrekon van een over de sroheele limie : zoowel in Zuid- als oorlog te voorkomen. Thans ging men in Midden- en Noord-Amerika de beste verder en bepaalde, dat, wanneer een der krachteri der volkeren zich eenparig in- verbonden staten zich aan de voor een spannen om het çiroote doel : de schep- ieder verpliehte scheidsrechterlijke be-piing van een blijvenden vredestoestand slissing niet hieM, deze staat ontniddel-nad'M-bij te komen. lijk uit den bond gestooten zou worden, H,et zij n volstrekt n,iet de Vereenigde ongeacht het nemen van verdere maabre-Staten, met wie de bewenvmgr staat en gelea. val t. Integendeel, het Zuiden begon het, Ten tweede ma!e werd de draad afge-eerst, nog in het beefin der vorige eeu.w. broken : de bekrachtigina bleef mede uit En het is of nn beide deelen van de Ame- Maar de beweging begint zich te versnel-rikaansche wereld' het versehillende ka- len en. te verbreeden. rakter hunner bevolkingen zich in de be- In 1856 volgdè een derde, in 1864 een iveging weersoiegelt. De Zuidelvjke sta- vierde kongres, onverzwakt blr'jft he, feu vol temperament, streven onmnddel- doel, gelijk op dit laatste kongres g&segd liijk naar de verwezenlijking van den idea- werd : «den oorlog af te schaffen, hem [•en toestand—gelijk de oudere Fransche te vervangen door scheidsrechterlijke sociafcten de in het studeervertrek uitge- beslissing, het eenige middel tôt veieffe-lachte nieuwe maatschaopij zonder over- njg van aile misver9fanden en geschil-ja-ng in eens aanvaard wilden. -zien. Bei- l,n tusschen de Zuid-Amerikaansche re-den slaeen in hun hartstochtelijke predi,£- publieken.» ci.ng evenmin, maar beidfen doen nuttigen Ook deze kongressen leiden niiet tôt de v-oorarbeid. zoo vurige gehoopte kollektieve bijeen- Dan komt het Noorden, bedachtzamer, komsten. Maar van een inzinkin? der be-^eirst in. later periode zijn machtige schou- weging was geen sprake — iategendetl ders onder de beweging zetten, a.anvainke- zij begint na al het zoeken en tasten lijk voorzichtig, zacht aan, op het tasten- jujste riehtiog in te gaan en krijgt le af, dan — als na herhaalde proeven de nieuwen steuti. juiste richtiing gevonden is — met toene- Al was reeds herhaaldeiijk betoogd, mende kracht, de beweging verdieppnd en jn fie gemeenschappflijke belangen verbreedend tôt ^én enkele, grootsche girondslag moest liggen van de samon-pan-Amerikàansche, die thains ook aan Werking ter verkrij^ng van een duur-Euiropa redding moet brengen. zamen vrede, nog te weinig had men * * # zich ingcdacht hoe dien grondslag te ver-Welken weg heeft nu d'eze Amerikaan- sterken. Het was steeds gebleven bij po- sche beweging ingeslagen ? De nationale gineéo om de verzwakking van den be-7u-id~Amerikaansche held, de bevrijder staanden grondslag te voorkomen : poein-Simon Bolivar, rustte m'et, nadat de gen van negatieven aard alzoo, maar Spanjaarden van het vasteland verdrev;en posit:ef werk, pogingen diôn grondslag waren. Zijn ideaal was de samenkomst steviger te maken, hadden ontbroken. van een peirmanent kongres, gpvormd. Dit wordt nu anders.Men jraat gemeen-door afgevaardigden der jonge Zuid- en schappelijke belangen rpgelen, schept Midden-Amerikaansche republieken. Dit eenvormifre resrclen op internationaal-koncres, dat zijn zetel moest krijgen op rvrivaat-rechtelijk erebied, d. i. de berech-den Isthmus van Panama, « Centrum der tin? van vreemdelittqen door den ;nland-wereld » had tôt taak : schen rech'-er naar eieen of vreemd recht I. Voor de nauwkeurige naleving der en om<rekeerd. behandeît de regeling verdragen en voor het behoud der fédéra- van toelating- en tûtzetten vaa \Teomde-tie te waken; lingen, de verhouding der wederzijdsche munitiestelsels en ande;e aangelegenhe-den. ^ Hierdcor wordt het groote voordeel verkregen, dat de geheeje bevolking in haar dagclijksch leven telkens opnieuw " het nut der internationale organiseering ondervindt, daarmede vcrtroaiwit raaki straks haa> niet zal wilkni m'ssen, maai integendeel tôt haar verdere ontwikke-1 ling gaarne zal mede werken. Vlâamsche Werking TE LËÏÏVEN Een veelbelovend verschiet-! Eenieders bewondering moet het af-d.wiingen, de kolossaie uitbreiding de de Vlaamsche Beweging, in het arrondissement Leuven, in zoo'n geringe tijd — laat ons maar z,eggen een achttal maan-don — heeft weten te nemeair- Blikken wâj maar even terug tôt De-cember 1917. Daar zien wij weer het Vlaamsche huis oprijzen, de tempe] der Vlamingen, van-waar-uit het Vlaamsche geloot zal ver-kond'igd worden. Een slap, een reuzen-stap mag dit heeten als men. bedenkt dat voortaan den Vlaamschen strijd onbe-kommerd, pal en rotsvast zal kunnen ge-voard worden. En a gevoerd » wordt ! Want pas in « Ous Vlaamsch Huis » — zoo is immers aen naàm van den Vlaamschen tempe] — tôt stand gekomen of de vruchten worden g.eplukt. Vlaamsch leven, kloeke, krachtige Vlaamsche strijd onibrandt De strijdlus-tige jeugd vereenigt zich, de taaie, on-verschrokken meer-tot-jare gekomen Vlamingen slaan de handen. te saam, en sa-men vatten zij het verhevrn werk aan : de heropstanding van Vlaanderen ! Of zij er in gelukken het Vlaamsche volk te overtuigen van het edelp van den strijd, dit getuigen de groote historische volksvergadering van 3 Februari te Leu-ven ; het prachtig]e ki.nderfeest aldaar in Mei ; de kunstavondén en steeds-geest-driftig-toegejuichte fe\es1elijkheden, die én te Leuven, én te Tienen, én te Diest ter viering van den V1 a mi n g-h eil igpn dag, de Guldensporenherdenkinç-, plaats gre-pen ; de prachtige uitslag die behaald is ; de enorme gedachten-evolutie bij het volk. Wat echter ontzaggelijk veel heeft bij— gedragen en nog bijdraagt tôt deze zoo rasse ideeën-evohitie, ^is de enorme in-richting, die het lijdiende volk maar al te wel kent, namelijk : « Volksopbeuiring ». Deze 7.66 uitgebreide iinstieiling, met al zijn vertakkingen, die hier te Leuven bij-zonder prachtig werkt, heeft de massa weten te overtuigen dat de Vlamingen het met ze goed meenen. Dit komt heden nogmaals bewezen te worden, en wel duidlijker dan ooit. Is tôt hiertoe ailes aangewend geweest om. eenigszins het diepbeproefde Vlaamsche volk op te beuren, nu komt een nieuwe inrichting : «Zorg voor de Jeugd» in 't leven ge.roepen te wordlen, die uit-sluitend hare zorgen zal wijden aan de j.eugd, de jonge Vlaamsche jeugd van 6 tôt 13 jaar die tegenwdordig veirwaar-loosd, 'aan het ruwe stoeiersleven over-gelatutt, haar edel-reine-k'ndsche zieltje ontstoden wordt. Met ontzaglijke vreugde jjuichen wij deze nieuwe Lnstelling toe! Wat een grootsch doel! De kleine kin-dertjes onttrokken aan de zedeloosheid, aan den zielenkanker der straat. Een op-leidern tôt goede, hooger opwillende men-schen. Bi.j hen doen opwellen pen zucht naar het goede ©n het ideale. Eedele taak ! Zeker zal zij, moet zj, evenals vroeger tot-stand-gekomen-arganisaties haar ver-heven doel bereiken. Zeker zal zij de jeugd schooner, zedelijker maken. Terwijl 's middags de behoeftige kin-deren çein goeiie warme teljoor melkbrei zal woiden bedeeld, zal ruiets gespaard worden, om hunne geestelijke-zedelijke opleiding te volledigen en te volmaken. Dagelijks onder goed toez'tht van op-voedkund.ig-bekwame personieo, zullen de kinde^en 's namiddags van 5 tôt 7 uur kunnen komen s-tudeeren en zich ontwik-kelen, of zich stil-eenvoudig-deftig cer-maken. Tweemaal in de week zal een mooie vertelling aan de beurt komen, het-geen enkel er zal toe bijdragen om het beoogde doel te bereiken. Hoopvol zien wij een schit te rende toe-kotmst voor onze Vlaamsche jeugd te ge-moet ; een kultureel-hoogstaand nieuw Vlaamsche geslacht zien wij in 't verschiet en een jubelkreet kunnen wij niet onderdrukken, huîde brengen aan diege-nen die het grootsche plan hebbetn opge-gevati kunnen wij niet nalaten. En bij zonder a An onzen onvermoeiba-ron, aandurvenden voorzitter, J. Ursi, de scheppeinde kracht, de spil van de Vlaamsche kernachtiige Beweging in onze s-tad. Met hem aarn het hoofd zullen wiij on-z.en strijd, nu moediger dan ooit, voort-zetten tôt het einde, omdat wij zeker zijn alsd.an ons eenig doel te bereiken : de ontvoogdimg van ons Vlaamsche Volk; de vrijwording van ons dtiurbaar Vlaanderen!Frans FRANKEN. SUS en LAND HUGO VERRIE3T ZWAAR ZIEK. — Naar « Het Centrum » imeldt, is pas-toar Hugo Verriest, de bekende est-V laamsche letterkundjge en spreker, ern-stig ongesteld en geeft zijn toestand, ock met het oog op zijn hoogtm leeftijd., reden tôt bezorgdheid LAND. EN TUINBOUVV. — Bij mi-nisterieel beslui't van 26 September 1.1. zijn er voorbereidingsleergangen inge-richt tôt het ver krijgen van het bekwaam-heidsgetuigschrift voor het onderwijs in de beginselen van land- en tuinbouwkun-de, te (ient, Viivoorde en Hasselt. Deze zijn ingesteld ten behoeve van personen, dragers van het diploma van lager onderwijzer of van leeraar voor het miodclbaar onderwijs van dein lageren graad, die reeds een zekere kennis in land- of tuinbouwkunde bezittende, zich tôt het geven van het onderwijs in die vakken willen bekwamen. Volgens het land- of tuinbouwleergan-gen betreft, staan deze onder de leiding, hetzij van de» Landbouwkundige van. den Staat, hetzij van den TuinbouwkoinsuJent van den Staat der omschrijvi.ng, waar Z'j inge.richt zijn. Om tôt de îessen toegelatea-te worden moeten de onderwijzers en leeraars het bewijs geven, c'at zij reeds /-ekere kennis-sen in land- of tuinbouw bezitten. Te dien einde ondergaan zij een examen, waarvan het Département van Landbouw de voorwaairden bepaalt. .Zijn van-dit examen, ontslagetn en worden b'j voorkeur aangenomen. om den bijzonderen leergang te volgen : . Voor den landbouw: Zij, diie ten min-ste reeds drie jaa.r be'last zijn. met voor-drachten over landbouw door het Min s-terie iingesteild, of die dragers zijn van het bekwaamheidsgetuigchrift voor het onderwijs van den landbouw j'n de lagere jongensscholen de? landelijke gemeen.teci. \*oor den tuinbouw: Zij,, die drager zijn van de bekwaamheidsgetu.igschriften, afgeleverd na de leergangetn in 20 lessen in de fruit- of de groenteteelt, of een leergang in den tuinbouw, ingesteld pf on-dersteund door het Minister'e van LandL bouw, gevolgd te hebben. Zij, die verlangen een leergang, hetzij voor landbouw, hetzij voor tuinbouw te volgen, moeten er schr'ftelijk de aânvraag voor doen aan den Landbouwkundige of aan den Tu i nbou w konsu 1 ent, hoofd van den leergang, met bijvoeging der noodigé bewijss.tukken. . In den loop der maand September zal er een examen plaats h.ebben, in den zetel van elken leergang, vô6r eene jury, be-noemd'door het Mi.nisterie van Landbouw en bestaande uit dirie leden, waaronder één voorzitter en den leider van den leergang. als sekretaris. Worden alleen tôt hiet examen toegela-ten : zij, dte den leergang regelmatig ge-volgd, hebben en zich daartoe, te gepasten tijde, bij den leider van den leergang- hebben la ten iinscbrijven. Aan de regel.matige toehoor3ers der lessen wordt eene vergoedling toegestaan bed ragcncle de helftj. de-r verplaatsingskos-ten per spoor, '.n derde klas. Aan hen., die^het examen met'gœd ge>-volg afleggen, wordt verder een premie van 2.50 frank betaald. Voor hen, diie reeds in het bezit zijn van een der twee bew jsschriftani, beloopt de vergoeding 100 frank. , N. B. — Voor nadere inlichtingen wende men zich, voor den. Tuinbouw tôt dte Konsulenten van den, Staat : M. Del-beke, Heyv.eldstraat, 128, St-Amands-berg; M. Martin, Perkschestraat, 21, Viivoorde ; M. Ramael, Lombardstraat, 4$, Hasselt. Voor den Landbouw, tôt de Landbouw-kund'gen van den. Staat: M. De Keyser, Gent ; M. Warnants, Leuven ; M. Qîele, Leuven ; M. Van Elst, Reti ; M. Van de VelSê, Li.er; M. Zebrechts,, Brecht; f Derwa, Tongeren; M. Hendericx, Peer, of aan hét Miinisterie van Landbouw en Openbare Werken., Liefdadighedsstr., 7. VLAAMSCHE SOCIALE VROU-WENVEREENIGING. — Te Brussel is een organisme met dien naam gestiebt, waarvan wij hier het programma laten volgen : De Vlaamsche Sociale Vrouwenveree-niging zal zich beijveren den toestand van de Vlaamsche vrouw iin geestelijk, licha-melijk, sociaa] en ekonomisch opzicht te verbeteren, en de vrouwelijke krachten iin den dienst van Vlaanderen's herwordmg te stellen. De Vereeniging staat buiten, aile partij-politiek en laat aile godsdienstige m.ee-ningen toe. Zij wi] haar leden. gelegenheid1 tôt ge-dachtenwi&seli.ng geven, daardoor hun gezichtskring verbreeden ein hun belang-stelling opwekken voor hun grooten va-derlandschen plicht. Om dit doel te bereiken stelt de Vereenig'tng zich ifi hoofd-zaak voor : de sociale opvoeding van de vrouw. Middelen daartoe zullen zijn : 1. Onder ling onderricht voor haar leden.2. Lessen, voordrachteini. besprekin-gen, enz. door bevoegde krachten. 3- Op- en onderzoeken, va.n social^ wantoesta.nden. Inrichten ran een bibliothck. Prak-tisch maatschappelijk werk, zoowel door

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.