4de jaargang, Nummer 18. Prijs : 5 Centiemen 3 September iqi6. ONS LAND ABONNEMENTSPRIJS : Per jaar fr. 3.— Voor 6 maanden ... 1.75 Voor 3 maanden ... » 1.— MEN SCHRIJfT IN TEN BUREEL VAN HET BLAD. Opstelraad en beheer : Markgravestraat, ii-i3, Antwerpen AANKONDIGINGEN NAAR OVEREENKOMST. Ongeteekende stukken worden niet opgenomen. _ 1 — . 1 il 8 InteMtaeel Vlaanderen begroet de Merlaniscle Hoogeschool De Vlamingen willen de vervlaaaisching der Gentsche Hooqescliool. Hieronder een gewichtig mani-fest, dat afdoende bewijst, in tegenstellling met de beweringen van sommige bladen in de neu-trale landen, dat de Vlamingen in de huidige omstandigheden de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool aanvaarden, vervlaamsching die zij vroeger met zooveel klem eischten maar nooit verkregen. Het manifest is onderteekend door ruim houderd hooggeichool=gediplomeerden, die samen den hoogeschool - Bond uit-maken. Honderden andere per-sonen, waaronder vele vooraan-staande Vlamingen, drukten den wensch uit het manifest te onderteekenen, maar kregen daar-toe geen gelegenheid, daar het hier hooggeschoolzaken geldt.Een uitzondering werd gemaakt voor een paar Vlamingen die aan het komiteit van den Hoogeschool-Bond in dezen tijd bijzondere diensten hebben bewezen. MANIFEST van dan Vlaamsfihfin Hnnorfisnhnnlhnnri Ondergeteekenden, uit naam van den Hoogeschoolbond, Bond tôt Bevorde-ring van de Vlaamsche Hoogeschool te Gent ; Na, op 3 Maart 1916, kennis genomen te hebben,door de pers,van het schrijven van Vrijheer von Bissing, Goeverneur-Generaal in België, schrijven waaiuit blijkt, dat werkelijk « op de Belgische Staatsbegrooting voor 1916 een bedrag voor het hervormen van de Gentsche Hoogeschool tôt een Vlaamsche is uitge-trokken, en dat met de voorbereidselen om dezen maatregel ten uitvoer te bren-gen reeds begonnen is » ; Na eenigen tijd later, den 23 Maart 1916 kennis genomen te hebben, door het Wets- en Verordeningsblad, van het volgend Besluit van den Goeverneur-Generaal : « Ter wijziging van artikel 5 uit het Koninklijk Besluit van 9 Decem-ber 1849 wordt bepaald : Aan de Hoogeschool te Gent worden de voorlezingen in de Vlaamsche taal gehouden » ; Overwegende : Dat de vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool steeds door aile vooraanstaande Vlamingen beschouwd is geworden als eene bestaansvoorwaarde van de mogelijkheid tôt geestelijke en stoffelijke opbeuring van de Vlaamsche Belgen en als een onontbeerlijke ver-eischte tôt hun kultureele ontwikkeling ; dat dan 00k de vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool sinds lange jaren de hoofdeisch is geworden van de Vlaamsche Bçweging ; Dat de eensgezindheid van het Vlaamsche volk nopens dit punt vol doende is gebleken uit het verzoek-schrift dat, met honderd-duizend hand-teekeningen bekleed, ter Kamer werd ingediend en waarin de vervlaamsching dei Gentsche H oogeschool werd gevraagd, uit een gelijkaardig verzoekschiift uit-gaande van honderden Vlaamsche steden en gemeenten, alsook uit het nederge-legde wetsvoorstel tôt vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool ; Dat de algemeen erkende rechtvaar-digheid van dien eisch, met het 00g op zuivere gerech igheid en op de toekomst van het Vlaamsche volk, aldus door gezegd wetsvoorstel is bevestigd geworden, wetsvoorstel dat overigens reeds door de Kamerafdeelingen aange nomen werd ; dat het vôôr den oorlog in de rechtmatige verwachtingen lag van de Vlamingen, dat op dit oogenblik reeds de wetsmacht de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool zou hebben bezegeld ; o — Dat de door de Duitsche Overheid getroffen maatregel aldus niet te be-schouwen is als" een afgebedelde gunst of een gevraagd geschenk, maar als een lang geëischte, reeds te lang verdaagde, dus welkome rechtsherstelling : Achten het plicht openbaar te verklaren dat zij met bevrediging de ontworpen vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool tegemoet zien. Verder overwegende : Dat het verdrag nopens de wetten en gebruiken van den oorlog te lande, verdrag in 1907 op de tweede Haagsche Vredeskonferentie gesloten, in zijne artikelen 42 en 43 bepaalt : dat een grondgebied als bezet wordt beschouwd, wanneer het feitelijk onder het bewind komt te staan van het vijandelijke leger en dat, wanneer aldus het wettelijk bewind werkelijk in de handen van de bezettende macht is overgegaan, deze laatste er toe gehouden is aile mogelijke maatregelen te treffen om de openbare orde en het openbaar leven te herstellen en te handhaven, zulks, behoudens vol-strekte verhindering, met inachtneming van 's lands wetten ; Dat de Belgische Regeering hooger-gemeld diplomatisch verdrag van de tweede Haagsche Vredeskonferentie aan onze wetgevende Kamers heeft onder-worpen, met het inzicht dit verdrag tôt zijn recht te laten komen en te bekrach-tigen, wat dan 00k geschiedde bij artikel 1 van de wet van 25 Mei 1910 ; dat dit verdrag aldus in ons land kracht van wet heeft gekregen, zooals het Belgisch Hof van Verbreking, onze hoogste rechtsmacht, het heeft vastge-steld in zijn arrest van 20 Mei igi5 ; Dat nu geen « openbaar leven » in ons land denkbaar is zonder goed ingericht onderwijs en aldus de instand-houding of de instelling van onderwijs-gestichten, zoowel van hoogeren, als van lageren en middelbaren graad, een maat-schappelijke vereischte is ; dat dit steeds in ons land als regel heeft gegolden, vermits het openbaar onderwijs in de bevoegdheid ligt van een on*er minis-teries en dus eene der uitingen is van onze Staatsmacht ; Dat dan 00k het. openbaar onderwijs in het algemeen en het hooger onderwijs met betrekking tôt de Gentsche Hoogeschool in het bijzonder, te beschouwen als een onontbeerlijke faktor van ons « openbaar leven », dus als eene dier zaken, die met het 00g op de herstelling of de handhaving van dit openbaar leven de tusschenkomst van de bezettende macht wettigen ; Dat overigens door deze tusschenkomst geen Belgische Wet word ge-krenkt, hetgeen voldoende wordt toege-licht door de overweging : dat het een Koninklijk Besluit is (Koninklijk besluit van 18 December 1849, artikel 5) welk voorschrijft dat de lessen aan de hooge-scholen in het Fransch worden gegeven; dat hieruit volgt; ten eerste, dat wanneer hieraan verandering wordt gebracht, slechts een Koninklijk Besluit wordt ge-wijzigd, waarbij er in geen geval sprake kan zijn van eene overtreding van 's lands Wetten ; ten tweede, dat, vermits een Koninklijk Besluit volstaan heeft om de voertaal van het hooger onderwijs te regelen en eene wet daartoe niet noodig was, het rechtskundig vast-staat dat een nieuw Koninklijk Besluit of een daarmede ten minste gelijkstaande Besluit van de bezettende macht het Besluit van 9 December 1849 kan wijzi-gen, dus voldoende is om ter Hoogeschool van Gent de Fransche voertaal te vervangen door het Nederlandsch ; dat de bezettende macht dus bevoegd is om rechtsgeldig tôt de vervl < :iasching van de Gentsche Hoogeschool over te gaan. Stellen vast dat het Besluit van den Heer Goeverneur-Generaal strekkende tôt de heropening en tôt de vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool te beschouwen is als een rechtmatig en rechtsgeldig besluit van eene bevoegde overheid. En aangezien hooger aangehaalde artikelen 42 en 43, alsook de maatregelen die bij toepassing van deze artikelen door de Duitsche Overheid werden getroffen, niet enkel bindend zijn voor den ge-wonen Belgischen Burger, maar even-eens voor den Belgischen Staatsambte-naar, ja zelfs Belgischen rechter ; dat dit uitdrukkelijk werd erkend door ons Belgisch Hof van Verbreking in zijn hooger vermeld arrest van 20 Mei igi5 ; Dat het besluit van den Heer Goeverneur-Generaal nopens de heropening van de Gentsche Hoogeschool dus 00k bindend is voor de professoren dier Hoogeschool ; Dat dit Besluit overigens de bevesti-ging is van de maatschappelijke beteeke-nis van de Gentsche Hoogeschool voor de Vlamingen en dus met voldoening kan aanvaard worden door die professoren welke reeds vroeger de hooge be-schavingsrol van den Vlaamschen hoog-leeraar hadden ingezien en verdedigd : Waardeeren ten voile de daad van de hoogleeraars die aanvaard hebben aan de Gentsche Hoogeschool in het Nederlandsch te doceeren ; betreuren de hou• ding van die anderen, welke vroeger reeds in het Nederlandsch doceerende of bt-kwaam zijnde dit nu te doen, het weige-rend van de hand hebben gewezen ; spre-ken den wensch uit dat deze op hunne weigering nullen terugkotnen. Overwegende ten slotte : Dat geheel het lager en middelbaar onderwijs, de voorbereiding aldus tôt hei hooger onderwijs, zijn gang heeft her-nomen met het noodzakelijk gevolg da' de behoefte aan hooger onderwijs me den dag dringender wordt ; Dat thans de Gentsche Hoogeschoo meer dan twee en twintig maanden ge sloten is en met Oktober 1916 reeds he derde nieuwe studentengeslacht, seder uitbreken van den oorlog, verstoken za zijn van aile hooger onderwijs ; dat hon derden leerlingen, die aan den vooravonc van dezen wereldoorlog de derde klass< uitgingen en sindsdien achtereenvolgen: de tweede en de eerste klasse van he middelbaar onderwijs hebben doorge maakt, leerlingen dus uit drie studie jaren, met Oktober a.s. op hooger onder wijs zullen wachten ; dat de talrijke stu denten die bij het uitbreken van dei oorlog nog hunne studiën niet voltooi< hadden ; 00k met ongeduld den dag tegemoet zien dat hun daartoe gelegenheid worde gegeven ; Dat het, met het 00g op de zedelijke taak van het hooger onderwijs, van een maatschappelijk standpunt uit noodlottig zou zijn de Gentsche Hoogeschool nog langer gesloten te houden voor het op-komende geslacht ; dat hierdoor de ontwikkeling van ons land zou worden ge-schaad «n dezes verarming in de hand gewerkt ; Dat in oorlogvoerende landen de hoo-geschoolleergangen worden voortgezet, en in Nederland ten behoeve van de uit-geweken Belgische studenten, zelfs eene « Université belge » werd opgericht : Wijzen op de noodzakelijkheid dat onvtrwijld de noodige maatregelen getroffen worden opdat in Oktober 1916 de Vlaamsche Hoogeschool te Gent hare kolleges hunne aanvangen ; Stellen hun vertrouwen in de bevoegde Vlaamsche en Nederlandsclie leerkrachlen en noodigen deze uit om ter Gentsche Hoogeschool mede te werken aan de opbeuring van ons Vlaamsch volk ; Noodigen al de studenten uit om aan de Vlaamsche Hoogeschool te Gent de Weten-schap te komen deelachtig worden in die taal die hun moet toelaten den welenschap-pelijken nood van het Vlaamsche volk te verhelpen en hun vollen maatschappelijken plicht te vervullen ; Richten eenen plechtigen oproep tôt al de Vlamingen van goeden wil om met raad en daad mede te werken aan het opbouwen van ons prachtig volksideaal, de Vlaamsche Hoogeschool ; Doen dit beheerscht door de gedachte dat onze broeders te velde en in de loop-graven met hun bloed de volledige rechts herstelling van den Vlaamschen stam hebben bezegeld en dat het ideaal dat lien bezielt, het recht der kleine volkeren, in hun geest onafscheidbaar verbonden is met den wensch en den wil tôt verheffîng van hun eigen Vlaamsch volk ; Doen dit ailes met beivust verantwoor-delijkheidsgevoel en blijvende bereidwil-ligheid tôt verantwoording tegenover hun Volk, hun Land en hun Vorst. HET BESTUTJR : DE VOORZITTERS : Léo Augusteyns, Volksvertegenwoordiger,onder-voôr-zitter van het Alg. Nederlandsch Verbond, tak Antwerpen. Dr. Jur. A Henderickx, advokaat bij het Hof van Beroep te Brussel, volksvertegenwoordiger, ondervoorzitter van het Algemeen Nederlandsch Verbond (Tak Antwerpen).DE SEKRETARISSEN : H. Meert, agregaat leeraar hoogere graad, lee-raar aan het Koninkl. Atheneum te Gent, sekretaris-penningmeester van het Algemeen Nederlandsch Ver-: bond (groep België), sekretaris van de Vlaamsche Hoogeschool Kom-l missie. Dr. Phil. Marten Rudelsheim, " sekietaris van de Vlaamsche Hooge school-Kommissie, voorzitter van de afdeeling Hooger Onderwijs van I het Algemeen Nederl. Verbond (tak Antwerpen). 5 DE LEDEN : J Alleman, Apotheker te Gent. Dr. med. I. Bauwens, geneesheer te Aalst, voorzitter van 1 den Kath. Oud-Hoogstudentenbond 1 van Oost-Vlaanderen. Dr. med. C. Billiet, geneesheer te Kortrijk. Dr. Jur. F. Bogaerts, advokaat bij het Hof van Beroep te Brussel. Dr. Phil. A. Borms, Leeraar aan 't Koninklijk Atheneum te Antwerpen, voorzitter van den Kath. Arrondissementsbond van het Land van Waas. Dr. med. K. Borms, geneesheer te Wetteren. Dr. med. J. H. Bruinsma, geneesheer te Assenede. F. Brûlez, dipl. ingenieur bij het Telegraaf-wezen van den staat te Watermaal. Dr. Phil. L. Brûlez, te Watermaal. Dr. med. A. Claus, hoofdgeneesheer van het krankzin-nigengesticht te Mortsel. Dr med. L. Couvreur, geneesheer te Antwerpen, bijgev. Provinciaal Raadslid. Aeg. De Backer, apotheker te Gent. Dr. med. J De Belie, geneesheer te St. Niklaas (Waas), voorzitter van de kath. Vlaamsche Hoogeschool-Uitbreiding. Aeg. De Bock, apotheker te Antwerpen. Dr. Germ Phil. Debois, leeraar te Schaarbeek aan 't Ge-meentelijk Atheneum. Dr. Jur. E. De Bougne, advokaat te Antwerpen. Dr. med. C. De Bruycker, en doct. se., leider der werkzaam-heden van het Botanisch Instituut der Hoogeschool te Gent. Dr. Phil. Réné de Clercq. Dr. Phil. J. De Decker, leeraar aan 't gemeentel. Atheneum te St-Gilles, wetenschappelijk mede-werker aan het Sociologisch Institut Solvay. Dr. Phil. R. De Decker, leeraar aan 't gemeentel. Atheneum te St-Gilles. Dr. Jur. Th. De Decker, vrederechter te Temsche, ondervoorzitter van den kath. Arrondissementsbond van het Land van Waas. E. De Groof, dipl. ingenieur, voorzitter van de Antwerpsche afdeeling van den Bond der Gemeentebeambten, Dr med. De Groof, geneesheer van het Weldadigheids-bureel te Antwerpen. A. De Jaegher, dipl. ingénieur te Antwerpen. Ar. De Jaegher, apotheker te Ukkel-Brussel. J. De Keersmaecker, doct. med., geneesheer te Antw. Dr. med. De Knop, geneesheer van het Stuivenbsrg-gasthuis te Antwerpen. De M an, ingenieur te Antwerpen. Dr. Phil. J. Denuce, konservator van het Muzeum Plan-tijn-Moretus te Antwerpen, docent aan de Vrije Hoogesch. te Brussel. Dr. med. Àlph. Depla, geneesheer te Kortrijk. Dr. Jur. J. Desmedt, advokaat te Brussel.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.